Super User
Genosid, Lütvəli Abdullayev, Yükdaşıyanlar günü
Kənan Məmmədli, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Bu günə təsadüf edən əlamətdar hadisələri diqqətinizə çatdırırıq:
Beynəlxalq Korrupsiya ilə mübarizə günü
Bilirsiniz, elə mövzular var ki, onlar barədə ya tam təfsilatla danışmalısan, ya da susmalısan. Mən Azərbaycanın bir nömrəli faciəsinə çevrilmiş korrupsiya barədə sadəcə susmağa üstünlük verirəm. BMT-nin təşəbbüsü ilə keçirilən bu günün küləkləri təki gəlib bizim səmanın qara buludlarını da qovaydı.
Beynəlxalq genosid cinayətləri qurbanlarının xatirəsi günü
Genosid cinayətləri barədə xəbərdarlıq Konvensiyasının 2-ci bəndində qeyd edilir ki, hansısa xalqı tam, yaxud qismən məhv etməyə yönəlmiş genosid cinayəti bəşəriyyətin ən qatı cinayəti hesab olunur. Gəlin xalq olaraq xatırlayaq, başımız nə qədər bəlalar çəkib. 1918-ci ildə Bakıda, Şamaxıda və Qubada, 1980-ci illərin sonlarında Qərbi Azərbaycanda, 1992-ci ildə Xocalıda ermənilər tərəfindən, 1937-ci ildə repressiya, 1920-ci ildə 20 yanvar təcavüzü şəklində sovet imperiyası tərəfindən, 20-ci əsrin 70-ci illərindən başlayaraq Cənubi Azərbaycanda soydaşlarımızın amansız təqibi şəklində fars rejimi tərəfindən genosid cinayətinə məruz qalan Azərbaycan xalqı bu gün milyonlarla qurbanını yad etməlidir, öz faciələri barədə dünyaya mesajlar ötürməlidir. Beynəlxalq təqvimləri izləmək, onların təyinatlarından faydalanmaq vacibdir.
Unudulan açıqcalar
Beynəlxalq texno günüdür, bu bir musiqi janrıdır. Skandinaviya ölkələrində Anna günüdür, Milad bayramı ərəfəsi bütün evlərdə lütifeks adlanan balıq yeməyi hazırlanacaq; Milad açıqcası günüdür. Hələ də dünyada bu nəsnə insanlar üçün bir-birini təbrik etməyə yetərlidir. Bir vaxtlar bizdə də 8 martda oğlanlar qızlara, 23 fevralda qızlar oğlanlara, Yeni ildə, eləcə də 1 may və 7 noyabr paradları günlərində isə hamı bir-birini açıqca yazaraq təbrik edirdi, üstəlik, ad günlərinin də bir təbrik vasitəsiydi açıqca. Ancaq hazırda açıqca adlı nəsnəni unutmuşuq, arxivin uzaq küncünə atmışıq; Fransada milli miryan günüdür, bu bir məşvərət komitəsidir, Fransa hökumətinin sekulyarizm (dövlətin dindən asılılığına yol verməmək) prinsiplərinə riayət etməsini izləyir, ona dəstək verir; Ruslar 9 dekabrı opera günü kimi qeyd edirlər, belə ki, 1842-ci ildə Peterburqda Qlinkanın “Ruslan və Lyudmila”, 1836-cı ildə isə “İvan Susanın” operalarının premyerası olub. O ki qaldı ABŞ-a, bu gün onlarda Milli qənnadı məmulatları günüdür.
Korefey sənətkarımız, Krım tatarları, Van Deyk
1973-cü ilin bu günündə SSRİ xalq artisti, adı çəkiləndə insanların üzünə təbəssüm qonan Lütvəli Abdullayev dünyadan köçüb. Şəkidə dünyaya göz açan, cəmi 59 il ömür sürən bu korifey aktyor çoxsaylı kino və teatr rolları ilə komediyanın və yumorun əsl mahiyyətini ortaya qoyurdu, çox təəssüf ki, yağışdan sonra göbələk kimi artan bugünkü şit və dayaz komediya aktyorları bu mahiyyətdən çox-çox uzaqdırlar.
Bu gün “siçan günü”dür həm də. Amma söhbət zəhlətökən boz siçandan getmir, kompüter siçanından gedir, belə ki, ilk dəfə o 1968-ci ilin bu günündə üzə çıxıb. Onu kəşf edən isə amerikalı Karl Enqelbartdır; 1917-ci ilin bu günündə qan qardaşlarımız olan və indi repressiyalar məngənəsində boğulan Krım tatarları qurultay keçirərək Krım xalq respublikasını yaradıblar; 1909-cu ildə dünya futbolunun top klublarından biri – Dortmundun “Borrusiya” klubu yaranıb. Ölkəmizdə “Borrusiya”sevənlər heç də az deyildi, Mxitaryanın transferi onların sayını sıfıra çatdırdı vaxtında; 1717-ci ildə alman incəsənətşünası, antik incəsənətin ilk tədqiqatçısı İoxim Vinkelman dünyaya gəlib. 1641-ci ildə dahi flamand rəssamı, zadəgan və intim portretlərin nömrə bir ustası Antonis Van Deyk, 1048-ci ildə isə Orta Asiyanın dünyaşöhrətli ensiklopediyaçı alimi Əl Biruni dünyadan köçüblər.
Yükdaşıyanlar günü
Bu günün daha bir təyinatı var, yükdaşıyanlar günü. İlk baxışdan ağlınıza Məşədi İbaddan bir abbası istəyən hambal gəldi, düzdürmü? Amma günün anlamı daha böyükdür. Sözün hərfi mənasında çiyinlərini ağır yüklərin altına verib ruzi qazanan insanların günüdür bu gün. Tikintidə daş daşıyanlar var, anbarlarda un kisələri daşıyanlar var, onlar gündüzlər işləyirlər, axşamlar da dinclərini alırlar. Amma həm də daha ağır yüklər var, “problem”, “dərd” adlı. Bu yüklərin daşınma müddəti gecəli-gündüzlüdür özü də. Bugünkü Yükdaşıyanlar günündə həmin bu məcazi mənada yükdaşıyanları da gəlin yad edək, hamısına bir ağızdan “yükünüz yüngülləşsin” deyək.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(11.12.2022)
Allah və vətən aşiqi, böyük şair
“Məhməd Akif Ərsoy. Seçmə şeirlər” kitabı təqdim olundu
Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Mədəniyyət Nazirliyi və Azərbaycan Milli Kitabxanasının təşkilatçılığı ilə dekabrın 8-də Türk ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi Məhmət Akif Ərsoyun anadan olmasının 150 illiyi münasibətilə Azərbaycan dilinə uyğunlaşdırılan “Məhməd Akif Ərsoy. Seçmə şeirlər” kitabının təqdimatı olub.
TÜRKSOY-un nəşri olan kitabın Milli Kitabxanada keçirilən təqdimat mərasimində təşkilatın Baş katibi Sultan Raev, mədəniyyət nazirinin müavini Fərid Cəfərov, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri, Xalq yazıçısı Anar, həmçinin ölkənin bir sıra tanınmış elm və mədəniyyət xadimləri, media nümayəndələri iştirak ediblər.
Kitabın tərtibçisi və redaktoru, giriş yazısının müəllifi, Azərbaycan Yazıçıllar
Birliyinin katibi və TÜRKSOY Yazıçılar Birliyinin vitse-prezidenti Səlim Babullaoğlu bizə eksklüziv açıqlamasında bildirib ki, kitabın tərcüməçisi gənc şair, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Prezident təqaüdçüsü Elşən Mehdidir və kitab Məhməd Akif Ərsoyun yaradıcılığına bu həcmdə müraciətdir, yəni böyük şairin Azərbaycan türkcəsində nəşr olunan ilk kitabdır. Səlim Babullaoğlu deyib:
-Bilirsiniz ki, Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatı - TÜRKSOY Daimi Şurasının qəbul etdiyi qərarla 2023-cü ilin “Türk dünyasında Məhmət Akif Ərsoy İli” elan edilib. Kitaba Xalq yazıçısı, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri Anarın, habelə TÜRKSOY-un Baş katibi Sultan Rayevin “ön sözləri” var.
Oxucularımız üçün maraqlı olacaq deyə Səlim Babullaoğlunun “Allah və vətən aşiqi böyük şair” giriş yazısını təqdim edirik.
Allah və vətən aşiqi, böyük şair
Məhməd Akif Ərsoy poetik və insani əxlaqı ilə Yunus Əmrənin, Füzulinin davamçısıydı. Bəzən “mədəniyyət”lə bağlı söylədikləriylə şair Məhməd Akif Ərsoy səhv anlaşılır, daha doğrusu, yozulur, halbuki bütün böyük və həqiqi şairlər kimi Məhməd Akif Ərsoy kökündə “Xaliq” dayanan “əxlaqın” tərənnümçüsü olub, çağdaş yozumda “mədəniyyət” kateqoriyasının törəmə olduğunu gözəl anlayırdı; bilirdi ki, əxlaq Xəlq Edənlə xəlq olunan arasında, Yaradanla insan arasındakı münasibətlər məcmusu, “kodeks”dir; bütün ruhuyla, yaradıcılığı ilə həmin o ali, ilkin mədəniyyətin, yəni əxlaqın tərəfindəydi, ikincinin zahiriliyinə, nümayişkaranəliyinə qarşı idi. Bəşər tarixi bunu dəfələrlə təsdiq edib, böyük şairi haqlı çıxarıb. Eynən bizim, Azərbaycanın yaxın tarixində olduğu kimi. Çox gördük zahiri mədəniyyətə sahib olanların riyasını.
Odur ki, təkcə Azərbaycan üçün deyil, elə Türkiyə üçün də bu əlamətdar, Zəfər havası ilə dolu günlərdə, Azərbaycanın gözü olan Qarabağın, qədim türk yurdunun işğaldan azad olunduğu bir vaxtda “İstiqlal marşı” ilə başlayıb “Çanaqqala şəhidlərinə” şeiri ilə bitən bu şeir kitabının nəşri çox qiymətlidir. Əlbəttə, böyük şairin irili-xırdalı 35 seçmə şeirinin toplandığı və müəllifinin yubileyi, anadan olmasının 150 illiyi ərəfəsində işıq üzü görməsi də çox vacib xüsusdur və həm də bir ilkdir. Çünki Azərbaycan türkcəsində şairin şeirləri bu həcmdə, təəssüf ki, indiyədək təqdim olunmayıb. Başqa tərəfdən, istedadlı gənc şair, əruz bilicisi və tərcüməçi Elşən Mehdinin “təqdimatında” işıq üzü görən bu kitab böyük şairin azman yaradıcılığını, yaradıcı miqyasını və ali missiyasını bütünlüklə anlamağa imkan verən daha müfəssəl növbəti kitabın ərsəyə gəlməsi yolunda bir işarədir həm də.
Məhməd Akifin dili bir tərəfdən, “Osmanlı türkcəsi” idisə, o biri tərəfdən, sələflərindən, klassiklərdən fərqlənən bir dil hadisəsi, XX əsr Osmanlı-türk poeziyası faktı idi. Və gənc tərcüməçi ,əlbəttə, çox rahat yol seçib, yalnız Türkiyə və Azərbaycan “türkcələrindəki” fərqli yazılışları və səslənmələri aradan qaldırıb , yalnız saysız izahlarla, “dipnot”larla da keçinə bilərdi. Amma bu doğru olmazdı. Tərcüməçi orta bir yol tutdu: o yerdə ki, yalnız uyğunlaşdırmaq lazım gəldi – elə də etdi; o yerdə ki, tərcümə etmək, ekvivalentləri tapmaq, üstəgəl tərcümə olunan dilin klassik ədəbiyyata münasibətdəki “vərdişlərini və gerçəkliyi” nəzərə almaq lazımdı- nəzərə aldı.
Həqiqi Allah və vətən aşiqi, böyük şair və böyük vətəndaş olan Məhməd Akif Ərsoy Türkiyə və Azərbaycan var olduqca, bütün türk elləri durduqca anılacaq, oxunacaq.
Məhməd Akif Ərsoy həmişə o azsaylı şairlərdən olacaq ki, onu məktəblərin həyətlərində və sinif otaqlarında, ali salonlarda və kürsülərdə, toylarda, şənliklərdə və daha harda və harda ayaq üstə, dik dayanaraq qürurla oxuyacaqlar. Hər gün, günərzində dəfələrlə. Ən başlıcası isə ürəklərdə, bəzən isə kövrələrək.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(09.12.2023)
Səlim Babullaoğlu TÜRKSOY tərəfindən təltif olundu
Mədəniyyət Nazirliyi və Azərbaycan Milli Kitabxanasının təşkilatçılığı ilə dekabrın 8-də Türk ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi Məhməd Akif Ərsoyun anadan olmasının 150 illiyi münasibətilə Azərbaycan dilinə uyğunlaşdırılan “Məhməd Akif Ərsoy. Seçmə şeirlər” kitabının təqdimatı olub.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, təqdimat mərasimindən sonra TÜRKSOY-un 30 illik yubileyi ilə əlaqədar Azərbaycanın görkəmli mədəniyyət və incəsənət xadimlərinə TÜRKSOY-un “Şərəf”, “TÜRKSOY Medalı” və “TÜRKSOY-un 30 illiyi” medalları təqdim edilib.
Azərbaycan Yazıçılar Birlyinin katibi, şair Səlim Babullaoğlu türk mədəniyyəti və sənətinə verdiyi töhfələrə görə “TÜRKSOY Medalı” ilə təltif olunub.
Medalı Səlim Babullaoğluna TÜRKSOY-un baş katibi Sultan Rayev təqdim edib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(11.12.2023)
Gənclər Kitabxanasının əməkdaşı Sertifikat ilə təltif edilib
Bakı Dövlət Universitetinin İnformasiya və sənəd menecmenti fakültəsinin təşkilatçılığı ilə Xalq yazıçısı Anarın 85 illik yubileyinə həsr olunmuş “Mütaliə mədəniyyəti və oxucu məmnunluğu” mövzusunda Respublika elmi konfransı keçirilib.
Konfransda Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri, Xalq yazıçısı Anar, BDU-nun sosial məsələlər, tələbələrlə iş və ictimaiyyətlə əlaqələr üzrə prorektoru Əliş Ağamirzəyev, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının prezidenti, akademik İsa Həbibbəyli, BDU-nun Türk filologiyası kafedrasının professoru, millət vəkili Jalə Əliyeva, Azərbaycan Mətbuat Şurasının sədri Rəşad Məcid, AYB-nin katibi İlqar Fəhmi, ali məktəbin müəllim və tələbə heyəti iştirak edib.
Tədbirdə Cəfər Cabbarlı adına Respublika Gənclər Kitabxanasının əməkdaşı, Bakı Dövlət Universitetinin İnformasiya və sənəd menecmenti fakültəsinin magistrı Lamiə Sarıyeva “Bakı şəhərinin tarixinə dair sənəd axını” mövzusunda təqdimat ilə çıxış edib. Məruzəçi təqdimatında paytaxt Bakının qədim tarixini, özəlliklərini özündə əks etdirən “Azərbaycanın Milli Ensiklopediyası”, “Bakının memarlıq ensiklopediyası” kimi ensiklopedik nəşrlər, “Bakı şəhərinin tarixi”, “Bakı tarixin səhifələrində”, “Bakı 1501” kimi kitablar, dövrü mətbuat nümunələri, elektron baza və Xalq yazıçısı Anarın “Gürcü familiyası” əsərinin motivləri əsasında lentə alınan “Gün keçdi” filmi haqqında məlumat verib. Tədbirin sonunda Lamiə Sarıyeva Respublika elmi konfransında uğurlu iştirakına görə Sertifikat ilə təltif edilib.
Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” pprtalına Cəfər Cabbarlı adına Respublika Gənclər Kitabxanasından məlumat verilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(08.12.2023)
“YAŞAT” Fondunun yaranmasından 3 il ötür
8 dekabr 2023-cü il tarixində “YAŞAT” Fondunun 3 illik fəaliyyətinə dair mətbuat konfransı təşkil olunub. Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalına “ASAN xidmət”dən məlumat daxil olub.
Öncə Fondun 3 illik fəaliyyətinə dair videoçarx nümayiş etdirilib.
Ardınca “YAŞAT” Fondunun rəhbəri, Qarabağ qazisi Elvin Hüseynov hesabat xarakterli təqdimatla çıxış edib.
Təqdimatda “YAŞAT” Fondu tərəfindən müvafiq istiqamətlərdə şəhidlərimizin ailə üzvləri və yaralılarımız üçün həyata keçirilən dəstək tədbirləri, reallaşdırılan layihələrə dair statistik məlumatlar əks olunub.
Sonda media nümayəndələrinin sualları cavablandırılıb.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 8 dekabr 2020-ci il tarixli Fərmanı ilə “YAŞAT” Fondu yaradılıb. Fondun əsas məqsədi şəhid ailələrinin və hərbi əməliyyatlar nəticəsində əlilliyi müəyyən olunmuş şəxslərin sosial müdafiəsi sahəsində dövlət tərəfindən həyata keçirilən tədbirlərə əlavə dəstək verilməsi istiqamətində vətəndaş cəmiyyəti təşəbbüslərinin reallaşdırılması üçün müvafiq platformanın yaradılması, bu sahədə şəffaflığın, hesabatlılığın və ictimai nəzarətin təmin edilməsidir.
“YAŞAT” Fondunun hesabatları və xərclənən vəsaitlərlə bağlı ətraflı məlumatı yashat.gov.az rəsmi internet saytının Hesabatlar (https://yashat.gov.az/report/tableau) bölməsindən əldə etmək mümkündür.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(08.12.2023)
Fazil Mustafa Milli Məclis komitəsinin sədri seçilib
Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin sədri vəzifəsini icra edən millət vəkili Fazil Mustafa Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin sədri seçilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Milli Məclisə istinadən xəbər verir ki, bununla bağlı məsələ Milli Məclisin bu gün keçirilən iclasında səsəverməyə çıxarılaraq qəbul edilib.
Deputat Ülviyyə Həmzəyeva isə komitənin sədr müavini seçilib.
Xatırladaq ki, Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin əvvəlki sədri mərhum Qənirə Paşayeva idi.
Fazil Mustafaya ölkə mədəniyyətinin çiçəklənməsi naminə uğurlu fəaliyyət arzulayırıq.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(08.12.2023)
Gənclər Kitabxanasında Ulu Öndərin 100 illik yubileyi çərçivəsində növbəti təqdimat keçirilib
Cəfər Cabbarlı adına Respublika Gənclər Kitabxanasında Səfurə Həsənovanın müəllifi olduğu Ulu Öndər Heydər Əliyevə həsr olunan “Mənəvi atam” kitabının təqdimat mərasimi keçirilib. Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalına kitabxanadan məlumat verilib.
Məlumatda bildirilir ki, tədbirdə Ulu Öndər Heydər Əliyevin və Azərbaycanın ərazi bütövlüyü uğrunda canlarını fəda etmiş şəhidlərimizin əziz xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib.
Tədbiri giriş sözü ilə açan Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının fəxri üzvü Elnurə İsgəndərova Bakı şəhəri Nərimanov rayonu Məktəb Lisey Kompleksinin nəzdində fəaliyyət göstərən Heydər Əliyev Məktəb-Muzeyinin yaradıcısı və direktoru Səfurə Həsənovanın qələmə aldığı “Mənəvi atam” kitabının müasir Azərbaycanın memarı, görkəmli dövlət xadimi, dahi şəxsiyyət, Ulu Öndər Heydər Əliyevin müstəqilliyimizin qorunmasına, dövlətçiliyimizin möhkəmlənməsinə, ölkəmizin tərəqqisinə yönəlmiş tarixi xidmətlərindən, dövlət gənclər siyasətindən, onların hərtərəfli inkişafında və formalaşmasındakı rolundan bəhs etdiyini söyləyib.
Kitabxananın Elmi işlər üzrə direktor müavini Günay Həsənova tədbir iştirakçılarını salamlayaraq Ulu Öndər Heydər Əliyevin 100 illik yubileyi çərçivəsində Respublika Gənclər Kitabxanasında həyata keçirilən layihələr, təşkil edilən tədbirlər, kitab təqdimatları, hazırlanan materiallar haqqında geniş məlumat verib. Kitabxananın “Heydər Əliyev İli” çərçivəsində həyata keçirdiyi “Tarix yaradan şəxsiyyət - Heydər Əliyev 100” layihəsinin Azərbaycan dövlətçiliyi tarixində müstəsna, əvəzsiz xidmətləri ilə əbədilik qazanan, adı müasir Azərbaycan tarixi ilə əbədiləşən, azərbaycançılıq məfkurəsinin banisi, Ümummilli Liderinin mənalı həyat yolu, zəngin və çoxşaxəli irsinin tədqiqi və gənclər arasında təbliği məqsədilə həyata keçirildiyini bildirib. O, Ulu Öndərin elm, təhsil, ədəbiyyat, mədəniyyət sahəsinə olan qayğısından, müəllim peşəsinə, kitab və kitabxana məfhumuna bəslədiyi dərin ehtiramdan danışaraq, Heydər Əliyevin bütün həyatı və varlığı ilə Vətəninə, xalqına bağlı olan dahi dövlət xadimi, Zəfər Tarixinin banisi olduğunu söyləyib. Ulu Öndərə həsr edilən hər bir tədbirin, təqdimatın, qələmə alınan əsərin dahi şəxsiyyətin xatirəsinə dərin hörmət və ehtiram əlaməti olduğunu bildirərək, Səfurə xanıma bu şərəfli yolda yaradıcılıq uğurları arzulayıb.
Müəllif Səfurə Həsənova rəhbərlik etdiyi Heydər Əliyev Məktəb-Muzeyinin yaranma tarixi, fəaliyyəti haqqında məlumat verərək, “Mənəvi atam” kitabının bu muzeydə dəyərli eksponatlardan birinə çevriləcəyini bildirib. Ulu Öndərə olan sonsuz ehtiramından söz açaraq, Heydər Əliyevin daim Azərbaycanı dönməz müstəqilliyə, yüksək rifaha, inkişafa doğru apardığını, Azərbaycanımız naminə, ölkəmizin inkişafı yolunda qətiyyətlə, böyük müdriklik və əzmkarlıqla çalışdığını və xalqımızın bunu heç bir zaman unutmayacağını, nəşr edilən kitablar, qələmə alınan əsərlər və digər incəsənət nümunələri sayəsində bu tarixi faktların gələcək nəsillərə ötürüləcəyini bildirib.
Tədbir iştirakçıları “Mənəvi atam” kitabının böyük sevgi ilə yazıldığını, çox maraqlı üsluba malik olduğunu və “Heydər Əliyev İli”nə dəyərli töhfə olduğunu bildirdilər.
Tədbirin sonunda Səfurə Heydər “Mənəvi atam” kitabını Cəfər Cabbarlı adına Respublika Gənclər Kitabxanasına hədiyyə edib və tədbirin təşkilinə görə əməyi keçən hər bir kəsə öz dərin təşəkkürünü bildirib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(08.12.2023)
Mədəniyyət naziri Adil Kərimli Naxçıvanda vətəndaşları qəbul edib
Mədəniyyət naziri Adil Kərimlinin növbəti vətəndaş qəbulu dekabrın 8-də Naxçıvan şəhərində gerçəkləşib.
Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən məlumat verir.
Məlumata görə, qəbuldan əvvəl nazir Ümummilli Liderin Naxçıvan şəhər Heydər Əliyev Mərkəzinin qarşısında ucaldılmış abidəsi önünə gül dəstələri qoyaraq xatirəsini ehtiramla yad edib.
Naxçıvan Muxtar Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyində keçirilən qəbulda Naxçıvan şəhəri, Babək, Culfa, Kəngərli, Ordubad, Sədərək, Şahbuz və Şərur rayonlarından olan vətəndaşlar iştirak ediblər.
Vətəndaşların müraciətləri işlə təmin olunma, Ümummilli Lider Heydər Əliyev haqqında kitabın çap edilməsi, mədəniyyət sahəsi ilə bağlı layihələr, təkliflər və digər məsələlərlə bağlı olub.
Mədəniyyət naziri vətəndaşların müraciətlərini, ayrı-ayrı məsələlərə dair xahiş və təkliflərini dinləyərək hər bir müraciətin operativ şəkildə araşdırılması, qanunvericiliyə uyğun həlli ilə bağlı qəbulda iştirak edən nazirliyin məsul nümayəndələrinə tapşırıqlar verib.
Görüşdə şəhid ailələri və qazilərin qaldırdıqları məsələlərə xüsusi diqqətlə yanaşılması, vaxtında və obyektiv baxılması məqsədilə hər bir müraciət qeydiyyata alınaraq nəzarətə götürülüb.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(08.12.2023)
Xalq şairinin qızının yas mərasimi Təzə Pir məscidində keçiriləcək
Xalq şairi Hüseyn Arifin qızı Zöhrə Hüseynzadənin 3-7 mərasimi sabah (9 dekabr) saat 11-dən 14-ə kimi (qadın və kişilər eyni vaxtda) Təzə Pir məscidində keçiriləcək. 3-7 mərasiminin xərcləri "Qazax" Xeyriyyə İctimai Birliyi tərəfindən qarşılanacaq.
Xalq şairi Hüseyn Arifin qızı Zöhrə Hüseynzadə uzun sürən xəstəlikdən sonra dünyasını dəyişib. Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalına "Qazax" Xeyriyyə İctimai Birliyinin mətbuat katibi Səbinə Yusif məlumat verib.
Hüseynzadə Zöhrə Arif qızı 1951-ci ilin 30 sentyabrda Qazax rayonunun Yenigün kəndində anadan olub. 1956-cı ildə ailəsi ilə birlikdə Bakıya köçüblər. Zöhrə Hüseynzadə Bakı şəhər 190 N-li tam orta məktəbini, Azərbaycan Tibb Universitetinin Müalicə-profılaktika fakültəsini bitirib. İlk illərdə 3 saylı şəhər xəstəxanasında həkim-kardioloq kimi çalışıb. 18 il Yasamal rayon Səhiyyə şöbəsinin müdiri vəzifəsində çalışıb. Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi Kollegiyasının üzvü və YAP Yasamal rayon təşkilatı sədrinin müavini olub.
2000-ci ildən Respublika Klinik Xəstəxanasına baş həkim vəzifəsində çalışıb.
Zöhrə xanım yaşadığı ömür müddətində həm həkim kimi, həm də ictimai fəal kimi daim dövlətə, xalqa vicdanla xidmət edib.
Səbinə Yusif fürsət düşmüşkən,
"Qazax" Xeyriyyə İctimai Birliyi İdarə heyətinin sədri professor İlham Pirməmmədovun, İctimai Birliyin üzvlərinin, o cümlədən Qazax mahalının ziyalılarının Zöhrə xanımın vəfatı ilə əlaqədar olaraq ailə üzvlərinə, əzizlərinə dərin hüznlə verdikləri başsağlığını da səsləndirib.
Uca Allahdan mərhumun doğmalarına və yaxınlarına səbr, dözüm arzulayırıq. Allah rəhmət eləsin!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(08.12.2023)
Hansı kitab mütləq oxunmalıdır? - Yazarlar arasında ədəbi sorğu
“Ədəbiyyat qəzeti” yazarlar arasında “Hansı kitab mütləq oxunmalıdır” sualı ilə sorğu keçirib. Cavablarla tanış olmağın nəyi pisdir ki?
Rüstəm Behrudi:
"Bir türk aydını üçün Türklərin yaradılış dastanı".
Etimad Başkeçid:
"Açığı, bu sula cavab verməyə çətinlik çəkirəm. Çünki hara çevirsən, bir növ məsləhət kimi çıxır. Amma yenə də deyim. Yalnız bir kitabdan söhbət gedirsə, bu bədii əsər olmazdı. Bədii əsərdən danışırıqsa, Heminqueyin kitablarını oxuyardım. "Xeyir" və "şər" arasında dəqiq demarkasiya xətti çəkmədiyinə, yarımtonlarına və dərin psixologizminə görə. Bir də ona görə ki, Heminqueyin əsərlərində "tikiş yerləri" görünmür - hər şey kənardan sadə görünür, amma yalnız kənardan. Çünki o, virtuoz sənətkardır və bu şəkildə yalnız o yaza bilir. Bizim yazarların ən xəcalətli tərəfi budur: sənətkarın harda gücə düşdüyünü, harda xoruz buraxdığını, hansı hoqqalardan çıxdığını o dəqiqə hiss eləyirsən. Heminqueydə hər şey bulaq suyu kimidir, zahirən rəngsiz, amma ləzzətli. Bundan başqa Heminquey çox azsaylı böyük sənətkarlar kimi, hansısa insanın əhvalatını yazmır, o, insan tiplərini, onların xarakterini yazır. Bu isə xüsusi qabiliyyətdir və hünər istəyir.
Heminquey və onun bütün yaradıcılığı qanana böyük bir örnək və ibrət qaynağıdır: yazıb tarixdə qalmamaqdansa, yazmayıb tarixdə qalmamaq yaxşıdır. Bu kiçik həqiqət nə şəkildəsə bizim insanımıza əyan olsaydı, heç kəsin oxumadıgı mənasız kitablar yazıb, təşəxxüs satmazdı".
Fəxri Uğurlu:
"Yaş dövründən asılıdır. Uşaqlar üçün bütün dünyada tanınan uşaq ədəbiyyatı nümunələri var. Məsələn, Mark Tvenin əsərləri, "Başsız atlı", "Üç müşkütyor", Jül Vernin əsərləri, Robinzon Kruzo, "Qulliverin səyahəti", Stivensonun, Rodarinin əsərləri və s. Bunları hər bir uşaq oxumalıdır. Böyüklərə gəlincə burada siyahı çox uzundur. Ancaq məsələn, Lev Tolstoy mütləq oxunmalıdır. Oxunması vacib olan müəlliflər kitabla maraqlanan hər kəsə aşağı-yuxarı bəllidir".
Cavanşir Yusifli:
"Rilkenin yazdığı hər şey, Hüqo "Səfillər", Dino Busatti "Tatar çölü".
Azad Qaradərəli:
"Hansı kitab mütləq oxunmalıdır?" sualı bir qədər mediativ cavab tələb edir, əslində. Yəni, birbaşa cavab doğru olmazdı. Çünki zamana görə cavab dəyişə bilər. Məsələn, qədimlərdə səmavi kitablar haqqında "mütləq oxunmalı" hökmü var idi.
Bir daha qeyd edirəm ki, bu sual bir qədər zamanla bağlıdır. Məsələn, 80-90-cı illərdə bu sualın yekdil cavabı, yəqin ki, Sabir Rüstəmxanlının "Ömür kitabı" ola bilərdi. Müstəüilliyimizin ilk illərində bu sualın yekdil cavabı M.Ə.Rəsulzadənin "Əsrimizin Səyavuşu" ola bilərdi. Sovet dönəmində paradoksal olsa da, "Hophopnamə" və Leninin əsərləri dəbdə idi...
Bəs bütün zamanlar üçün mütləq oxunmalı kitab hansı ola bilər suzlının cavabı mənim üçün Nizaminin "Xəmsə"sidir. Zənnimcə, hər bir azərbaycanlının mütləq oxumalı kitab odur. Hətta bütün Şərq dünyasında Nizami qüdrətdə ikinci şair olmadığından Şərq xalqlarının hamısının oxumalı kitabdır "Xəmsə". Unutmayaq ki, Göte də daxil, bir sıra qərb mütəfəkkirləri Nizamiyə yüksək qiymət vermişlər. Bir sıra Avropa yazarları, cümlədən Fridrix Şiller "Turandot Çin şahzadəsi" (əslində, turandot - turan qızı deməkdir) əsərinin süjeti Nizaminin "Yeddi gözəl" poemasından alınmışdır. Habelə italyan bəstəkarı Puççininin dünyaca məşhur "Turandot" ("Turan qızı") operası da eyni mənbədən qidalanaraq ərsəyə gəlmişdir və sair və ilaxır...
Bir sözlə, bütün zamanlar üçün Azərbaycan oxucusunun oxumalı olan kitabı Gəncəli Nizaminin "Xəmsə"si olmalı".
Varis:
"Kazuo İşiquronun "Günün qalanı" romanını deyərdim.
İnsan özünə bələd olmadan, özünü tanımadan yaşayır və özünə yad bir işlə məşğul olur. Beləcə ömrünü bada verir.
Bir gün silkələnib ayılmalı, "mən kiməm və yolum haradır" deməli, öz həqiqətini tapmalıdır".
Qismət:
"Don Kixot", "Səfillər", "Karamazov qardaşları", "Anna Karenina" və s."
Mübariz Örən:
"Bir kitab demək çətindir. "Quran, İncil, "İliada", "Odiseya", "Dədə Qorqud", "Don Kixot", "İlahi komediya", "Nizami: "Xəmsə", Füzulinin əsərləri, Hüqo - "Səfillər", Tolstoy -"Hərb və sülh", Dostoyevski "Cinayət və cəza", "Usta və Marqarita", Heminquey "Qoca və dəniz", Markes "Yüz inin tənhalığı", "Gün var əsrə bərabər", "Lolita" kimi əsərləri mütləq oxumaq gərəklidir".
Alpay Azər:
"Qurani-Kərim".
Nicat Həşimzadə:
"Hər bir Azərbaycan gənci mütləq Məmməd Orucun "Köçürülmə" romanını oxumalıdır. Bu kitab bizim yaddaşımızdır, taleyimizdir. Bu əsər əsasında çox əla film çəkmək olar".
Hazırladı: Oğuz AYVAZ
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(08.12.2023)
