Super User

Super User

Kənan Məmmədli, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Ötən gün mediada belə bir məlumat  dolaşdı: Ermənistanın xahişi ilə UNESCO yaxın günlərdə İrəvana təcili missiya göndərəcək. Məlumatda deyilir ki, missiya Qarabağdan olan “qaçqınlar”ın qəbulunda təhsil yardımı göstərəcək.

 

BMT-nin Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatı olan UNESCO niyə təşvişə düşüb, ermənilərin taleyindən qurum niyə belə narahatdır? 

Qurum İrəvana missiya göndərməsini belə əsaslandırıb: bu, təhsilin davamlılığını təmin etmək və köçkün tələbələrə psixososial dəstək göstərmək məqsədi daşıyacaq.

İddia olunub ki, son günlər guya “100 mindən çox” insan Qarabağı tərk edərək Ermənistanda “qaçqın” vəziyyətinə düşüb. Onların təxminən üçdə biri uşaq və yeniyetmələrdir.

Məlumata görə, oktyabrın 2-də Ermənistan UNESCO-dan təşkilatın təhsil sahəsində mandatı çərçivəsində bu əhali qruplarına yardım almaq və onlara yardım göstərmək üçün rəsmi müraciət edib. UNESCO-nun baş direktoru Odri Azule bu müraciətə “dərhal cavab verib”.

“Yaxın günlərdə UNESCO yerli hakimiyyət orqanları ilə birgə məcburi köçkün tələbələrin təhsilinin fasiləsizliyini təmin etmək üçün tədbirlər planı üzərində işləmək məqsədilə İrəvana ekspertlər qrupunu göndərəcək. Bu fəaliyyət planı tələbələrə çətin vəziyyətlərin öhdəsindən gəlməyə kömək etmək üçün müvafiq təlim mühitinin təmin edilməsinə, zənginləşdirmə və remediasiya proqramlarına çıxışa, psixososial dəstəyə yönəldiləcək. Yaxın vaxtlarda UNESCO bu təhsil təşəbbüslərinin həyata keçirilməsinə dəstək, o cümlədən maliyyə dəstəyini təmin etmək məqsədilə təhsil sahəsində beynəlxalq tərəfdaşların və donorların iştirakı ilə görüş təşkil etməyi də planlaşdırır” - məlumatda bildirilir.

Xatırladaq ki, Azərbaycanın dəfələrlə müraciət etməsinə baxmayaraq, UNESCO Qarabağdakı erməni vəhşiliyini araşdırmaq və maddi-mədəni irsimizin yer üzündən silinməsi, etnik təmizləmə və digər məsələlərlə bağlı faktlarla yerindəcə tanış olmaqdan ötrü missiya göndərməmişdi. İndisə necə canfəşanlıq göstərirlər. 

Əlbəttə ki, sual edəcəksiniz, bu UNESCO başbiləni Odri Azule (şəkildə) nə millətidir. Erməniyə bu qədər can yandıran nə milləti olasıdır ki? Əlbəttə fransız. 

Amma Haqq tərəf bizik və nə etsələr də Nahaqq Haqqı üstələyə bilməz!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(06.10.2023)

Əməkdar artist, tanınmış vokal ifaçısı Ramil Qasımov tərəfindən yaradılan Bülbül Vokal Məktəbinin ilk dərsi keçirilib.

 

Bu barədə Ramil Qasımov açıqlama verərək bildirib ki, məqsədimiz dahi Bülbülün bizə miras qoyduğu Azərbaycan vokal məktəbinin ənənələrini gələcək nəsillərə aşılamaqdır. O, 137 namizəd arasından seçdiyi 10 tələbə ilə təmənnasız dərslərə başladığını vurğulayıb.

 

Həmçinin Əməkdar artist məktəbə seçilən tələbələrin tezliklə konsertlərinin təşkil olunacağını, Bülbülün Memorial Muzeyində gecələrin keçiriləcəyini bildirib.

 

Sonda tələbələrə Azərbaycan professional vokal sənətinin banisi Bülbülə həsr olunmuş kitablar, disklər hədiyyə olunub.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”(06.10.2023)

Heyran Zöhrabova, "Ədəbiyyat və incəsənət" 

 

Çox sınadı bizi zaman,

Neçə şəhid getdi qurban,

Sinəsiylə sipər olan,

İgid əsgər, möhkəm dayan… 

 

Ya azad ol, ya candan keç, ya candan keç…

İki yoldan birini seç, birini seç…

Azadlığın şərbətini iç, şərbətini iç…

İgid əsgər, möhkəm dayan… 

 

Salam vətən, salam ana,

Çətin gündə bizi sına,

Qanla cavab verək qana,

İgid əsgər, möhkəm dayan… 

 

Şəhid qanı axan torpaq,

Yad ayaqda olmaz tapdaq…

Düşmənlərin qan qusacaq,

İgid əsgər, möhkəm dayan… 

 

Adətən söz yazarı, bəstəkar və ifaçı birləşib bir mahnının bünövrəsini qoyurlar. Fəqət İgid əsgər mahnısı bunun tam əksinə olaraq misralarıyla bir qəhrəmanın qəlbinə yol tapmaqla üç fərqli insanı, bir həkimi, bir qəhrəmanı və bir hərbi diktoru öz bünövrəsində birləşdirdi.

İstərdim bu gün sizə məhz bu mahnının qəlbinə yol tapdığı o qəhrəman haqqında, Yusif Mirzəyev haqqında danışım. 

 

Yusif Vəli oğlu Mirzəyev 1958-ci il may ayının 23-də Babək rayonunun Böyükdüz kəndində anadan olub. 

O, 1975-ci ildə İ.Səfərli adına 1 saylı Naxçıvan şəhər orta məktəbini bitirmiş, 1976- cı ildə Naxçıvan Rabitə Qovşağında əmək fəaliyyətinə başlamışdır. O, işləyə-işləyə Azərbaycan Dövlət Xalq Təsərrüfatı İnstitutunda (İndiki Bakı Dövlət İqtisad Universiteti UNEC) ali təhsil alıb. 1987-ci ildə həmin institutun mühasibat uçotu fakultəsini bitirmiş və Bakıdakı Bankların birində müfəttiş vəzifəsinə təyin olunmuşdur.

1988-ci illərdə Xalq Hərəkatına qoşulmuş, 90-cı illərdə xalq hərəkatına və 20 Yanvar faciəsi zamanı etdiyi etirazlara görə Bakı şəhər komendantı tərəfindən həbs edilmişdir. Həbsdə işgəncələr gördüyü üçün böyrəkləri zədələnmiş 1 uşaq atası olan Yusif Mirzəyev həbsdən çıxdıqdan sonra 1991- ci ilin sonlarında könüllü olaraq cəbhəyə yollanır. 

 

İlk döyüşü Ağdərə Goranboy istiqamətində olur. O qısa zamanda taborun ən adlı sanlı döyüşçüsünə çevrilir.

Yusif Mirzəyev 14 nəfərlik dəstə ilə əksər döyüşlərdə iştirak edir. Təhlükəli olduğu üçün tabora Ağdərə istiqamətindən çıxmaq əmri verilsə də, 14 nəfərlik döyüşçü ilə Yusif elə bir vəziyyət yaradır ki, düşmən tərəf Ağdərədə böyük bir batalyon olduğunu düşünür.

Komandanlıq onun belə cəsur əsgər olduğunu görüb, briqada komandirinin təchizat üzrə müavini təyin edir. 

 

1992-ci ildə  Yusif Mirzəyev Ağdərədə özünün könüllü təkidləri nəticəsində Ağdərəyə döyüş bölgəsinə göndərilmiş hərbi diktor Şəmistan Əlizamanlı ilə tanış olur və onların arasında möhkəm bir dostluq yaranır.

Lakin sonralar Yusif Mirzəyevin böyrəklərindəki xəstəlik ağırlaşdığı üçün onu bir müddət Bakıya gedib müalicə almağa razı sala bilirlər.

Təsadüf Yusif Mirzəyevlə Şəmistan Əlizamnalını burada da qarşılaşdırır və onlar eyni palatada müalicə alırlar.

Burada Yusif Mirzəyevin həkimi bir müddət könüllü olaraq cəbhə bölgəsində hərbi həkim kimi də fəaliyyət göstərmiş həm həkim, həm şair, həmdə bəstəkar olan Şahin Musaoğlu olur. 

 

Hələ Azərbaycanın ilk batalyonu olan və Şıxov batalyonu adlandırılan, batalyon şəhidlər xiyabanında and içib cəbhəyə yollandığı gün Şahin Musaoğlu da öz dostlarını yola salmaq üçün orada olur və orada keçirdiyi hisslərin təsiri ilə igid əsgər mahnısının sözlərini qələmə alır.

Sonralar o mahnının sözlərinə musiqi bəstələyir və mahnını ifa etmək üçün respublikanın xalq artisti Faiq Ağayevə müraciət edir. Faiq Ağayev isə o ərəfələrdə Sankt Peterburqa getməli olduğundan bəstəkar mahnısı üçün başqa bir ifaçının axtarışına çıxır.

Yusif Mirzəyev onun çalışdığı xəstəxanada müalicə aldığı dövrələrdə o Yusifə bu mahnıdan və mahnı üçün ifaçı axtardığından bəhs edir.

Yusif Mirzəyev mahnının sözlərini eşidən kimi çox sevir və xəstəxanada müalicə aldığı günlərdə həmişə bu mahnını özü üçün zümzümə edir.

Şəmistan Əlizamanlı Yusifin bu mahnını bu qədər çox sevdiyini görəndə bu mahnını onun üçün özü oxuyacağına söz verir. 

Lakin bir müddət sonra 1992-ci ilin sonu Yusif öz müalicəsini yarımçıq saxlayaraq yenidən müharibəyə yollanır.

Bakıda ona müxtəlif vəzifələr təklif edib onu saxlamağa çalışsalarda bu mümkün olmur. O, söyləyirki: "Bilirəm canım əldən gedir, ancaq vətən də əldən gedir."

Deyilənlərə görə Yusif Mirzəyev böyük bir səbirsizliklə igid əsgər mahnısının ifa olunmağını gözləyir və öz əsgərlərinə də bu mahnını öyrədirmiş. 

 

O, 1993-cü il fevral ayının 19-da Ağdərədə gedən qeyri-bərabər döyüşdə silah yoldaşlarını mühasirədən çıxararkən həlak olmuş, Naxçıvan şəhərinin Şəhidlər xiyabanında dəfn edilmişdir. Azərbaycan Respubliksaı Prezidentinin 27 mart 1993-cü il tarixli 495 saylı fərmanı ilə Mirzəyev Yusif Vəli oğluna ölümündən sonra "Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı" adı verilmişdir. Bakının  Nəsimi rayonundakı 44 saylı orta məktəb 1993-cü ildən etibarən qəhrəmanın adını daşıyır. Həmçinin məktəbin qarşısında onun büstü qoyulmuşdur.

1993-cü ilin mart ayında Şəmistan Əlizamanlı Yusif Mirzəyevə verdiyi sözü tutur və mahnını ifa edərək ona həsr edir. Və Azərbaycan dövlət televiziyasında Yusif Mirzəyev haqqında hazırlanmış verlişin sonunda bu mahnı səsləndirilir. 

Müstəqil Azərbaycanın hərbi himni sayılan bu mahnı o vaxta qədər heç vaxt mahnı ifa etməmiş Şəmistan Əlizamanlının və o günə qədər heç bir mahnısı ifa olunmamış Şahin Musaoğlunun həyatında bir dönüş nöqtəsi yaradır və özündən sonra Çağırır vətən, Birinci batalyon, Cənab Leytenant, Vətən əmanəti, And içirik, Qalx Azərbaycan, ağ ümid kimi 30-a yaxın hərrbi vətənpərvərlik nəğməsinin yaranması üçün yol açır. 

 

Bu yurdun insanlarına qan udduran o düşmən əvvəl-axır bir gün mütləq qan qusacaq!

Allah şəhidlərimizə rəhmət eləsin!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(06.10.2023)

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin “Natəvan” klubunda Əməkdar jurnalist Murad Qoçuoğlunun “Mən hər gün günəşi qarşılayıram” adlı şeirlər kitabının təqdimat mərasimi olub.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, Murad Qoçuoğlu ötən əsrin 80-ci illərində ədəbiyyata gəlib. “Mən hər gün günəşi qarşılayıram” müəllifin ikinci şeirlər kitabıdır. Şairin bundan öncə "Bir az gecikəndə" adlı şeirlər kitabı çap olunub. Şeirləri respublikamızda və ölkənin hüdudlarından kənarda müxtəlif mətbu orqanlarda işıq üzü görüb.

Təqdimat mərasimini aparan tənqidçi Əsəd Cahangir müəllif və onun yeni kitabı barədə geniş bilgi verib. 

Şairin əsas bədii subyektinin, predmetinin insan olduğunu qeyd edən Əsəd Cahangir deyib ki, Murad Qoçuoğlu öz tipologiyası etibarilə fəlsəfi düşüncəyə meyilli şairdir və bu fəlsəfilik onun təkcə Allaha müraciətlə yazdığı şeirlərlə məhdudlaşmır, onun təbiət, dünya, insan, sevgi və digər mövzulardakı şeirləri də fəlsəfi düşüncə axarında yazılıb, lakin bu mövzuların hər biri fərqli psixoloji aura, mental iqlim, ab-havaya malikdir. 

Əsəd Cahangir qeyd edib ki, şairin poetik dünyası öz ruhunun dərinliklərindədir və dünyanın üç əsas obrazı var - Allah, dünya və insan!.

Təqdimatda çıxış edən digər natiqlər Murad Qoçuoğluna yeni-yeni yaradıcılıq uğurları arzulayıb, kitab haqqında öz fikirlərini bölüşüblər.

Tədbirdə ədəbi ictimaiyyətin nümayəndələri, jurnalistlər iştirak ediblər.

Sonra iştirakçılara yeni kitab hədiyyə edilib. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(06.10.2023)

İçərişəhərdəki “Coffee Jazz” kafesində poeziya axşamı çərçivəsində “PAŞA Oxucular Birliyi” klubunun ədəbi müsabiqəsi baş tutub. Tədbir poeziya həvəskarlarını, qiraətçiləri və yeni yazmağa başlayan şairləri bir araya gətirib.

 

Müsabiqə iştirakçıları iki – “Qiraətçilər” və “Şairlər” kateqoriyasında yarışıblar. Münsiflər heyətinin üzvlərindən biri kimi məşhur kino aktyoru, dramaturq və prodüser Kamran Ağabalayev çıxış edib. Tədbirin aparıcısı “PASHA İnsurance” şirkətinin əməkdaşı Fəxriyyə Əhmədova olub.

 

Poeziya axşamı mülayim, rahat və səmimi ab-havada keçib. Müsabiqə iki hissədən ibarət olub, hissələr arasında musiqi fasiləsi verilib, tədbir iştirakçıları bir-biri və münsiflər heyətinin üzvləri ilə ünsiyyət qurmaq fürsəti əldə ediblər.

 

Qaliblərin və mükafat yerlərinin müəyyənləşdirilməsi yekunlaşdıqdan sonra Kamran Ağabalayev müsabiqə iştirakçıları ilə söhbət edib, çıxışlarını ətraflı təhlil edib və onlara öz bacarıqlarını daha da püxtələşdirməyə kömək edəcək dəyərli məsləhətlərini verib. Tədbirin bütün iştirakçılarına kitablar hədiyyə olunub.

 

“PAŞA Oxucular Birliyi” oxucu klubu 2019-cu ilin oktyabrında “PASHA İnsurance” şirkətinin təşəbbüsü və “PAŞA Holding”in dəstəyi ilə fəaliyyətə başlayıb. Klubun üzvləri “PAŞA Holding” Şirkətlər Qrupunun əməkdaşlarıdır. Klub ədəbiyyatsevərləri birləşdirmək, ünsiyyət üçün şərait yaratmaq, onlara bir-biri ilə daha yaxından tanış olmağa kömək etmək məqsədilə yaradılıb və hər ay üzvlərinə yaradıcılıqlarını həmfikirləri ilə bölüşmək imkanı yaradan müxtəlif tədbirlər təşkil edir.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(06.10.2023)

 

 

 “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Müəllimlər Günü münasibətilə ixtisasca bioloq olan, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin əməkdaşı Əlisahib Hüseynlinin (şeirlərini Əlisahib Sadiq imzası ilə təqdim edir) “Tarix müəllimimə” adlı şeirini sizin ixtiyarınıza verir. Xoş ovqatlı bu şeiri bəyənəcəyinizə əminik. 

 

Bir şagird olaydım, dərsə gələydim

Sənsə müəllimim olaydın mənim.

Ütülü şalvarım, bəyaz köynəyim,

Bir çanta kitabım, dəftər-qələmim...

        ###

Sən girib sinifə "salam" deyəndə

Qalxıb ayaqüstə salam verəydim.

Baxıb mələkdən də nurlu üzünə

"Yeyirmi, içirmi?" fikirləşəydim...

        ###

"Bugünkü dərsimiz təkrardır bizim

Dur danış, de görüm nə öyrənmisən?"

Adımı çəkəndə titrəyib dizim

Qalxam ki, "müəllim öyrənməmişəm"...

        ###

Ehmalca yapışıb sol qulağımdan

Azca danlayasan həzin səsinlə.

"Niyə dərsimizə hazır deyilsən,

Sənə 2 yazım? Neylim səninlə?.."

        ###

Təkrar dediyimiz yaşanan ömür,

Insan öz ömrünü unudarmı heç?

"Mən dərsə hazıram, dilim düz demir,

Müəllim, sən Allah günahımdan keç"...

        ###

Mənə təzə dərs keç, təkrara dönmə,

Öyrət gələcəkdə xoşbəxt olmağa.

Ömrümə əbədi nur çilə, sönmə

Qoyma şagirdini yalqız qalmağa...

        ###

Gəl tut əllərimdən, yaşamaq öyrət

Hərifi, hesabı öyrətdiyintək.

Artıq istəmirəm nə dərs, nə qiymət

Gəl tut əllərimdən, həyata gedək!..

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.10.2023)

 

“Proyekt 2602” filminin promo-çarxı ötən il ictimaiyyətdə geniş rezonans doğursa da, ekran işi üçün lazım olan məbləğ hələ də tapılmayıb.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının filmin rejissoru Rafiq Hacıyevdən aldığı məlumata görə, maliyyə məsələlərinin həlli ləngidiyi üçün rejissor “Proyekt 2602” layihəsi ilə Azərbaycan Respublikası Kino Agentliyinin elan etdiyi “Film layihələri müsabiqəsi”ndə iştirak etməyə qərar verib.

Filmin ssenarisi, tanınmış Amerika kinoşirkəti “Metro Goldwyn Mayer” tərəfindən müsbət rəy alıb. Filmin prodüserliyini Hollivudun peşəkar prodüserlərindən biri öz üzərinə götürüb. “Proyekt 2602” layihəsi, Azərbaycanda ilk fantastik-macəra-dram janrında çəkiləcək filmdir. Azərbaycan Televiziyası filmin çəkilməsi üçün müəyyən qədər dəstək göstərəcəyini bildirib.

Film layihəsinin rəhbəri, rejissor və ssenari müəllifi Rafiq Hacıyev bildirir ki, ekran işinin dünya standartlarında çəkilməsi üçün tələb olunan məbləğ hələ toplanmayıb:

“Bu filmin çəkilişləri üçün bir neçə ildir ciddi şəkildə çalışırıq. Filmin promo-çarxı yüksək keyfiyyətlə hazırlanıb və ictimaiyyətə təqdim olunub. Hazırladığımız promo-çarxdan da aydın olur ki, bu filmin dünya standartlarına uyğun çəkmək nə qədər çətin olsa da, öhdəsindən gələcəyik.

Qarabağın işğaldan azad edilməsindən sonra bu filmin istehsalı və dünya tamaşaçısına təqdim olunması ölkəmiz adına böyük uğur olacaq. Uzun müddətdir filmin çəkilişlərinə başlamaq üçün müxtəlif cəhdlər edirik. Mədəniyyət Nazirliyinin keçmiş komandası bizə filmin çəkilişləri üçün dəstək verəcəklərini vəd etsələr də, bu, istənilən səviyyədə olmadı.

Nazirliyinin yeni rəhbərliyi və komandası kino sahəsində mütərəqqi addımlar atmağa, yeniliklər etməyə çalışır. Müəyyən təşəbbüslər, həmçinin ARKA-nın yaranması bizləri də çox ümidləndirib. “Proyekt 2602” kimi ciddi və vacib layihənin ərsəyə gəlməsi həm mədəniyyətimiz, həm də ölkəmizin beynəlxalq nüfuzu üçün çox vacib və önəmlidir. Bu baxımdan Azərbaycan Respublikası Kino Agentliyinin elan etdiyi “Film layihələri müsabiqəsi” bizim komanda üçün yeni fürsətdir. Məsləhətləşdik və qərara gəldik ki, biz də öz layihəmizi bu müsabiqəyə təqdim edək. İnanırıq ki, yaranmış şəraitdə bizim layihə müsbət dəyərləndiriləcək və qaliblərdən biri olacaq. Müsabiqədə uğur qazanacağımız təqdirdə biz filmin çəkilişlərinə başlamaq imkanı qazanacağıq.

Mədəniyyət naziri cənab Adil Kərimlinin təşəbbüsü və rəhbərliyi ilə başlanan və bu gün də davam edən islahatların milli kinomuza faydasını verəcəyinə inanırıq. Rejissor kimi mən buna ümid etdiyim üçün ARKA-nın elan etdiyi “Film layihələri müsabiqəsi”nə qoşulmuşam. İnanıram ki, “Proyekt 2602” filmini ərsəyə gətirib həm dünyaya, həm də ölkə tamaşaçasına təqdim edə biləcəyik. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin uğurlu siyasəti nəticəsində Azərbaycan illərdi dünya ictimayyətinə müxtəlif yollarla Qarabağ həqiqətlərini çatdırır, məhz bu filmin bu işdə əvəsiz xidməti ola bilər. Çünki filmin ssenarisi həm fərqli yanaşma ilə yazılıb, həm də hazırda dövlətimizin apardığı siyasətə tam uyğun gəlir. Biz qalib ölkənin dünya səviyyəli filmini çəkmək, Azərbaycanın qüdrətini bir daha dünyaya göstərmək istəyirik”.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.10.2023)

Günün fotosu: Futbol üzrə 2030-cu ilin dünya çempionatı 3 qitədə keçiriləcək

 

Futbol üzrə Dünya Çempionatının oyunları ilk dəfə üç qitədə keçiriləcək. FİFA Şurası İspaniya, Portuqaliya və Mərakeşin turnirə ev sahibliyi etmək üçün yeganə namizəd kimi birgə müraciətinə" yaşıl işıq" yandırıb.

Turnirin üç start oyunu isə Cənubi Amerikada - Uruqvay, Argentina və Paraqvayda keçiriləcək. Niyə? 1930-cu ildə Uruqvayda keçirilən futbol mundialının 100  illiyi şərəfinə. 

Açılış oyunu Montevideoda "Estadio Centenario"da, final isə Madriddə məşhur "Santyaqo Bernabeu" da keçiriləcək.

Foto: Euronews

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.10.2023)

Azərbaycan oktyabrın 26-29-da Yaponiyanın Osaka şəhərində keçiriləcək beynəlxalq turizm sərgisində ("Tourism Expo Japan”) iştirak edəcək.

 

Qeyd edək ki, ölkəmizi sərgidə Dövlət Turizm Agentliyi təmsil edəcək.

Artıq bununla bağlı hazırlıqlara başlanılıb.

Xatırladaq ki, “Tourism Expo Japan” 2014-cü ildən keçirilir. Sərginin təşkilatçıları Yaponiyanın Səyahət və Turizm Assosiasiyası, Yaponiya Səyahət Agentlikləri Assosiasiyası (JATA) və Yaponiya Milli Turizm Təşkilatıdır (JNTO).

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.10.2023)

Fransa və Almaniya mətbuatında Türk dövlətləri əməkdaşlığı barədə gedən yazılardan bəhs etmişdik. Bu dəfə redaktorlarımızın diqqətini Rumıniyanın “Ultima Ora” internet qəzetində dərc edilən yazı cəlb etdi. Düzdür, yazının müəllifi bu dəfə əcnəbi deyil, Azərbaycanın Rumıniyadakı səfiri Hüseyn Nəcəfovdur. Amma nə fərqi, əsas odur ki, yazını minlərlə insan oxuyur. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, “3 oktyabr - Türkdilli Ölkələrin Əməkdaşlıq Günü” sərlövhəli məqalədə Türkdilli ölkələrin dövlət başçılarının 2009-cu il oktyabrın 3-də Naxçıvan şəhərində keçirilən Zirvə görüşündə imzalanmış Naxçıvan sazişinə əsasən, Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasının yaradılmasından və məhz o tarixdən etibarən hər il oktyabrın 3-nün Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Günü kimi qeyd olunmasından söz açılır. 

Sonradan bu günü qeyd edənlərin sırasına Özbəkistanın da qoşulduğu diqqətə çatdırılır. Vurğulanır ki, hazırda təşkilatda Azərbaycan, Türkiyə, Qazaxıstan, Qırğızıstan və Özbəkistan yer alır. Macarıstan və Türkmənistan isə müşahidəçi üzvlərdir.

Vurğulanır ki, Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasının fəaliyyətinin əsas məqsədi türkdilli ölkələr arasında hərtərəfli əməkdaşlığa yardım etməkdir. Naxçıvanda qəbul edilən qərarlarla Türk dünyasının birliyi daha da möhkəmlənib, ötən illər ərzində Türk Şurası çərçivəsində bir sıra istiqamətlərdə əməkdaşlıqla bağlı mühüm qərarlar qəbul edilib, layihələr həyata keçirilib.

Məqalədə diqqətə çatdırılır ki, son 10 ildə Türk Şurasının institusionallaşması istiqamətində mühüm addımlar atılıb. Şuranın əməkdaşlıq etdiyi TÜRKPA, TÜRKSOY, Beynəlxalq Türk Akademiyası, Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu və digər qurumlar vasitəsilə üzv ölkələr arasında əlaqələr daha da genişlənib.

Yazıda, həmçinin Türk dövlətləri ilə əməkdaşlığın Azərbaycanın xarici siyasətində mühüm yer tutduğundan da bəhs olunub. Təsadüfi deyil ki, türkdilli dövlətlərin birliyinin təməli 1992-ci ildən başlayaraq keçirilən Zirvə görüşləri ilə qoyulub. Bu prosesdə fəal iştirak edən ölkələrdən biri də Azərbaycan olub.

Səfir Azərbaycan xalqının Ümummilli Lideri Heydər Əliyevin 300 milyondan çox etnik türk üçün vahid türk dilinin inkişafının zəruriliyi ilə bağlı təklifini də xatırladaraq, bu ideyanın əsas məqsədinin insanların bir-birini daha yaxşı başa düşməsi üçün türk dilləri əsasında vahid əlifba yaratmaqdan ibarət olduğunu qeyd edib. Bildirilib ki, Türk dünyasının ortaq dil, tarix və mədəni dəyərlər əsasında əməkdaşlıq etmək iradəsini əks etdirən Türk Dövlətləri Təşkilatı bundan sonra da regionda, eyni zamanda, onun hüdudlarından kənarda sülhə, firavanlığa və sabitliyə xidmət edir.

Qeyd olunur ki, İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı da Türk dövlətləri Azərbaycanın haqlı mübarizəsini dəstəkləyib. Onlar, eyni zamanda, sentyabrda baş verən antiterror tədbirlərinə dəstəklərini ifadə edib, bu addımın Qarabağ iqtisadi rayonunda yaşayan erməni sakinlərin Azərbaycanın Konstitusiya quruluşuna reinteqrasiyasını təmin edəcəyinə əminliklərini bildiriblər.

Bununla yanaşı, son zamanlar Azərbaycanın və Türkiyənin fəal səyləri nəticəsində Türk Şurasının tərkibinin genişlənməsindən bəhs edən diplomat 2021-ci ilin noyabrında İstanbulda keçirilən Zirvə görüşündə Şuranın Türk Dövlətləri Təşkilatına (TDT) çevrildiyini xatırladıb.

Qeyd edilib ki, Azərbaycanın TDT-yə sədrliyi pandemiya dövrünə təsadüf etsə də, ölkəmiz vəziyyətə adekvat reaksiya verərək sədrliyini uğurla həyata keçirib.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.10.2023)

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.