İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Məşhur rəssamlarımız sırasında bir ad da var - Yuran Məmmədov.

O, 1934-cü ilin 15 aprelində Naxçıvan şəhərində anadan olub. 1955-ci ildə Əzim Əzimzadə adına Bakı Rəssamlıq Akademiyasını, 1960-cı ildə isə Leninqradda İ.Y.Repin adına Rəssamlıq Akademiyasını bitirib.

Sənət yaradıcılığı

Protret, natürmort, tematika kompozisiyalı tablolar  yaradıb. 18 ildən çox Cəlil Məmmədquluzadə adına Naxçıvan Dövlət Musiqili Dram Teatrında quruluşuçu rəssam işləyib, onlarla tamaşaya tərtibat verib:

1. "Ölülər", "Dəli Yığıncağı" Cəlil Məmmədquluzadə

2. "Oqtay Eloğlu" Cəfər Cabbarlı

3. "Yağışdan çıxdıq, yağmura düşdük" Nəcəf bəy Vəzirov

4. "Sənsiz" Şıxəli Qurbanov

5. "Günəş" Hüseyn Razi

6. "Alınmaz qala" Həsən Elsəvər

7. "Toros canavarları" Əziz Nesin

8. "Ağır cəza" R.Kauqver

Tabloları

- Haçadağ

- Batabat

- Əlincə qalası

- Vayxır kəndi

- Araz

- Şahbuz mənzərələri

- Naxçıvanda bahar

- Bizim ailə

- Vətən uğrunda

Naxçıvanda, Bakıda, Leninqradda (indiki Sankt-Peterburq), Baltikyanı respublikalarda fərdi sərgiləri keçirilib. Əsərləri Rauf Mustafayev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət Muzeyində, Naxçıvan Dövlət Tarix Muzeyində və s. muzeylərdə saxlanılır.

Xatirəsinə həsr olunmuş sərgilər

Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi və Rəssamlar İttifaqının təşkilatçılığı ilə Bakıda Vəcihə Səmədova adına sərgi salonunda 70 illik yubileyi münasibətilə anım günü və əsərlərinin sərgisi keçirilib.

Rəssamın Moskvada Dekorativ-Tətbiqi İncəsənət Muzeyində “Narın rəngi”,  Krokus-Ekspoda “Üslub və müasirlik”, Mərkəzi Rəssamlar Evində “Tütək səsi”, “Səmanın ənginliyində” adlı sərgiləri keçirilib. 2014-cü ilin iyun ayında rəssamın 80 illik yubileyi münasibətilə Moskvada və Bakıda əsərlərinin fərdi sərgiləri açılıb.

O, 18 iyul 1984-cü ildə Riqada vəfat edib, Naxçıvanda dəfn edilib.

Allah rəhmət eləsin!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(18.07.2025)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı PORTAL AKADEMİYASInda növbəti, üçüncü abituriyent kurslarına davam edir. Həyatda necə uğur qazanmalı, hədəfi necə seçməli, hədəfə doğru necə irəliləməli, necə lider olmalı – bu sayaq suallar hər birinizi düşündürür, bilirik. Onlara PORTAL AKADEMİYASI məşğələlərinə qatılmaqla çavab tapacaqsınız.

Rubrikanı millət vəkili, motivasiya spikeri, yazıçı Əlibala Məhərrəmzadə aparır.   

Liderliyin xüsusi qanunları hansılardır?

«Seminarların və kitabların köməyi ilə uzun illər liderlik öyrətdiyim yuz minlərlə insana və özündə liderlik keyfiyyətlərini inkişaf etdirmək istəyən şəxs, sənə ithaf olunur. Bütün yüksəliş və enmələr liderliyin sayəsində baş verir» sözləri ilə başlayan «Liderliyin 21 inkaredilməz qanunu» kitabını – Con Maksvellin bu incisini, yəqin ki, oxumayan əz-əz liderə rast gəlmək olar. Rəsmən onun özünün, yaratdığı EQUIP və The John Maxwell Company təşkilatlarının bu günədək liderliyin sirlərini öyrətdiyi 5 milyon müdavimi var. Bu gün ABŞ-ın Vest Poynt Hərbi Akadesmiyasından tutmuş BMT-yədək, nüfuzlu Fortune 500 siyahısındakı əksər şirkətlər təmsil olunmaqla az qala hər bir qurumda Con Maksvelldən liderlik dərsi almış insanlara rast gəlmək olar.

Con Maksvellin təqdim etdiyi liderlik qanunlarının 21-nə də qısaca da olsa nəzər yetirməyimiz vacibdir. Belə ki, öz şəxsi həyatlarında və bizneslərində bu qanunlara əməl etməklə insanlar dərhal fayda əldə edirlər.

Beləliklə, 21 qanundan növbətisi:

8.İntuisiya qanunu

«Liderlər hər şeyi liderlik prizmasından qiymətləndirirlər».

Reallıq belədir ki, məhz lider intuisiyası görkəmli liderləri yaxşı liderlərdən fərqləndirir. Lider gərək situasiyanı oxusun və instinktiv olaraq hansı hərəkət variantını seçəcəyini bilsin.

Bəzi insanlar liderlik xüsusiyyətləri ilə doğulurlar. Onlarda liderlik intuisiyası da anadangəlmə olur. Bəziləri doğulanda heç bir liderlik instiktinə malik olmurlar, amma yaşadıqca liderlik keyfiyyətlərini əxz edirlər. Eləcə də liderlik intuisiyası onlara sonradan gəlir.

İntuisiya liderlərə liderliklə bağlı bir çox gizlinləri oxumağa kömək edir. Liderlər cari situasiyanı oxumağı bacarırlar. Liderlər tendensiyaları oxumağı bacarırlar. Liderlər öz resurslarını oxumağı bacarırlar. Liderlər öz adamlarını oxumağı bacarırlar. Və nəhayət, liderlər özlərini oxumağı bacarırlar.

Liderlik elmdən daha çox incəsənətdir.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(17.07.2025)

Ülviyyə  Əbülfəzqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət”

" Ədəbiyyat və İncəsənət" portalının dəyərli izləyicilərinə salam olsun. "Əhdinə" sadiq qalaraq portalımız gözəl ədəbiyyat nümunələrini, istedadlı gəncləri izləyicilərinə təqdim etməkdədir.

Bugünkü gənc qonağımız əruz vəznində gözəl nümunələr yaradan qəzəlxan İslam İslamovdur.

Gəncimizin qəzəlləri əruz vəznini sevənlər üçün çox qiymətlidir.

İslam İslamovun hər beytində könlünə açılmış mənəvi pəncərəni görə bilirik. Qəlbi hikmətlə, sözü nurla yoğrulmuş şairin iki qəzəlini təqdim edirik.

YERİNƏ

Əsəydi kaş ki, məhəbbət küləklərin yerinə,

Səpəydi aləmə ətrin çiçəklərin yerinə...

Yolunda büdrədim eşqin, çətin ki, tez düzələm,

Qapır vücudumu nəfsim köpəklərin yerinə...

Cəhanda bir kərə məs'ud olmadım, hər dəm,

Göründü qəm gözümə bər bəzəklərin yerinə...

Həvəslə yarə keçərdim məhəbbətin dərsin,

Tutardım incə əlindən lələklərin yerinə....

O gül cəmalını seyr etməyin həvası ilə,

Enərdim ərş'dən olsam mələklərin yerinə....

Nigarım özgəyə yar olduğunda dərk etdim,

İlahi daş qoyar hərdən ürəklərin yerinə...

Üzülmə heç nəyə İslam, səbr qıl, şükr et,

Behişti vəd edir Allah bu şeylərin yerinə...

BİRDƏFƏLİK

Xəstəyəm, könlümü şad eylə, gülüm birdəfəlik,

Məni ağuşuna al ki, düzəlim birdəfəlik.

Ya mənim qəlbimi bir anlıq ovutmaqçün gəl,

Ya da gəl, qəlbimə daş bağla, ölüm birdəfəlik.

Bu rəvadırmı, gözümdən gələ eşqim dən-dən,

Əl uzat sil, ya da əl çək ki, silim birdəfəlik.

Bu nə getməkdi, gedirsən, qayıdırsan tez-tez,

Gəlmə, getdinsə, gülüm, gözlə, gəlim birdəfəlik.

Könlümün qayəsi zülfündə qərar tutmaqdır.

Bir telin göstər, o səmtə yönəlim birdəfəlik.

Bağrımın başına basdın bu bəla baltasını,

Qəsdin ölmümdüsə, gizlətmə bilim birdəfəlik

Onsuz İslamə ölümdən daha ağırdı qəmin.

Gəl mənim canımı al, get, gözəlim birdəfəlik.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(17.07.2025)

Murad Vəlixanov, "Ədəbiyyat və İncəsənət"

“Sahilsiz gecə” filmi 1989-cu ildə çəkilib. Film Mərkəzi televiziyanın (Moskva) sifarişi ilə yazıçı Elçinin “Toyuğun diri qalması” povesti əsasında ekranlaşdırılıb. Ekran əsərinin quruluşçu rejissoru gəncəli aktyor Şahmar Ələkbərovdur.

Filmin ekranlara çıxması onun ətrafında böyük qalmaqal yaradıb. Buna səbəb filmdə müharibə dövründə qadınların həyatından bəzi məqamların göstərilməsi idi. Hansı məqamların?

Ekran əsərində üç azərbaycanlı qadının yüngül həyat tərzi keçirməsindən, əslində isə onların bir qadın kimi faciəsindən, bu yola düşməyə məhkum edilmələrindən və ona etirazdan bəhs edilir. Filmin çəkilməsinin əsas məqsədi insanlara ömrünü ləyaqətlə yaşamağı göstərmək idi.

“Sahilsiz gecə”nin baş qəhrəmanı Zibeydə (Oğuldurdı Məmmədquliyeva) müharibə dövründə pis yola düçar olmuş qadındır. Onu bu yola çəkən adamlar arasında bir erməni qadını da var. Artıq ahıl yaşlarında Zibeydənin mənəvi oyanışı göstərilir. O, kənddə iki gəncin sevgisinə şahid olur və sirri saxlamaq üçün pul istəyir, lakin sonra nakam məhəbbətini yada salır və fikrindən daşınır. Türkmənistanlı aktrisanın filmə dəvət olunması Zibeydə roluna azərbaycanlı aktrisaların çəkilməyə razılıq verməməsi səbəb olur.

Azərbaycanın bir çox qadınları filmə və Şahmar Ələkbərova qarşı sərt mövqe nümayiş etdirirlər. Qadınlar kinostudiyanın qarşısında piket keçirir, filmi ləğv etdirmək istəyirlər. Hətta Ələkbərova zəng eləyirlər ki, kinostudiyaya gəlmə, səni öldürərlər. Daha sonra məlum olur ki, bu piketin keçirilməsində kinostudiyada işləyən ermənilərin əli var.

“Sahilsiz gecə” filmi cəmi bir neçə dəfə nümayiş olunduqdan sonra bir də göstərilmədi. Hal-hazırda da Azərbaycan telekanallarında, demək olar ki, hələ də onun yayımına rast gəlinmir.

Filmdə Mehriban Xanlarova (gənc Zibeydə), Səfurə İbrahimova (Dürdanə), Kəmalə Hüseynova (gənc Dürdanə), Nuriyyə Əhmədova (Roza), Muxtar Maniyev (İsrafil), Tələt Rəhmanov (Səfər), Nazim Ağayev (mahnı oxuyan), Tariyel Qasımov (Dürdanənin tanışı), Loğman Kərimov (Faytonçu), Dadaş Kazımov (Bəşir) və digər aktyorlar çəkilib.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(17.07.2025)

Nemət Tahir, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Qarabağ təmsilçisi

Maraqlı söhbətlərdə bu dəfə haqqında bəhs edəcəyimiz şəxs həmyerlimizdir, məşhur milyonçu, xeyriyyəçi Hacı Zeynalabdin Tağıyevdir.

1914-cü il iyunun 28-də ers-hersoq Frans Ferdinand və həyat yoldaşı Sofi fon Qoqenberq Sarayevoda öldürülür və bu, 1-ci dünya müharibəsinin başlaması üçün bəhanə olur. Hacı Zeynalabdin Tağıyev həmin vaxt ailəsi ilə Almaniyada istirahət edirdi.

Bu zaman bir rus keşişi Tağıyevin yanına gəlib deyir ki, onu Rusiyanın Almaniyadakı səfiri göndərib. Keşiş bildirir ki, Almaniya Rusiyaya müharibə elan etdiyi üçün Tağıyev və ailəsi tez bir zamanda ölkəni tərk etməlidirlər. Əks tədqirdə, bütün Rusiya təbəəliyində olanlar əsir alınacaq.

Hacı Zeynalabdin ailəsi ilə Berlinə gələndə Almaniyanın Rusiya imperiyasına müharibə elan etməsi xəbəri hər yerə yayılmışdı. Rusiya vətəndaşları olanlar saxlanılmalı və onlar əsir götürülməli idi. Berlində heç bir böyük otel Tağıyevin ailəsini qəbul etməyir. Hacı Zeynalabdinin Berlin bankındakı hesabından bir qəpik də olsun ona verməyirlər. Çarəsiz qalan Tağıyev Frankfurt-Maynda olan və Bakıya Şollar kəmərini çəkmiş mühəndis Uilyam Lindleyə zəng edir. Lindleyin sayəsində Berlin bankı Tağıyevin bütün xərclərini ödəməyə razılaşsa da, amma ona nağd pul verməkdən imtina edir. Bundan sonra Tağıyev Türkiyə səfirliyinə gedir. Tağıyevin qızı Sara xanım danışır ki, (M.Süleymanovun “Eşitdiklərim, oxuduqlarım, gördüklərim” kitabından): "Atam Türkiyə səfirliyinə gedərək, çıxılmaz vəziyyətdə olduğunu bildirdi və kömək istədi. Türkiyə səfiri birbaşa olaraq Almaniya kayzeri II Vilhelmə müraciət edərək, müsəlman dünyasının ən məşhur aristokratı, neft milyonçusunun vətəni Bakıya qayıtmasına kömək etmək xahişini bildirdi... Kayzer Vilhelmin şəxsi əmri ilə bizi dənizdəki çoxsaylı minalardan qorumaq üçün gəmi və kreyser verildi”.

Sara xanımın dediyinə görə, Tağıyev bu gəmidə Almaniyadan daha 35 nəfəri: Rusiya imperiyasının vətəndaşı olan rusları, erməniləri, gürcüləri və yəhudiləri götürüb və bununla da onları əsirlikdən xilas edib.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(17.07.2025)

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Azərbaycan Respublikasının xalq artisti Sevda İbrahimovanın bu gün anım günüdür. Bir şey dəqiqdir, o, əsla unudulmadı, çoxsaylı musiqi əsərlərində, xatirələrdə yaşadı.

Sevda İbrahimova 1939-cu il noyabrın 28-də anadan olub. Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının piano (prof. M.R.Brennerin sinfi) və bəstəkarlıq (Q. Qarayevin sinfi) fakültələrini bitirib. İki operanın, beş fortepiano konsertinin, orqan, tar və orkestr üçün konsertlərin, kantataların, kamera-instrumental və vokal kompozisiyalarının, fortepiano solo üçün çoxsaylı silsilələrin, uşaqlar üçün müxtəlif janrlı əsərlərin, filmlər və tamaşalar üçün musiqilərin müəllifi olub.

Əsərləri

- Operalar

1. Nənəmin nağılları

2. Biri vardı

- Vokal əsərləri

1. Solistlər və qarışıq tərkibli orkestr üçün "Vətən şəhidləri" kantatası

2. Səs və piano üçün "Sevirəm" vokal silsiləsi

3. "Əbədi yurdum" vokal silsiləsi

4. Mahnı və romanslar

- İnstrumental əsərləri

1. Orqan və simli orkestr üçün Konsert

2. Qoboy və piano üçün "Qəmginlik" pyeslər silsiləsi

3. Skripka və kamera orkestri üçün musiqi

4. Piano və kamera orkestri üçün 3 saylı Konsert

5. 2 piano üçün "Azərbaycan təranələri" pyeslər silsiləsi

6. "Gənc pianoçuya" pyeslər silsiləsi

Filmoqrafiya

- Əzim Əzimzadə

- Yazıçının bir günü

- Peşimançılıq

- Min bir xəzinə

- Nar

- Odlu ürək

- Bəstəkar Sevda İbrahimova

Görkəmli yazıçı, dramaturq Mirzə İbrahimovun qızı və görkəmli tarzən Qurban Primovun nəvəsidir. 17 iyul 2022-ci ildə 82 yaşında vəfat edib.

Allah rəhmət eləsin!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(17.07.2025)

Əkbər Qoşalı, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının redaktoru

(İbrahim İlyaslının yeni kitabı çıxıb – adına “Salam sahibi Haqqdı…” derlər)

Azərbaycan poeziyasında zaman-zaman baş verən estetik təzələnmələr fonunda bəzən bizə elə gəlir ki, klassik forma artıq keçmişin xatirəsinə çevrilib. Ancaq elə şairlər var, formanı yox, ruhi gücü yaşadır, ruhi! İbrahim İlyaslının “Salam sahibi Haqqdı…” kitabı da bu qəbildəndir – sazın köynəyindən keçən, ruhun sözə çevrildiyi poetik bir çağırış misali…

Bu kitab nə yalnız poeziya toplusudur, nə də sadəcə klassik formaların nostalji ilə təkrarı. O, aşıq sözünün çağdaşlığa çevrilməsinin canlı örnəyidir. Kitabda divani, təcnis, qoşma, gəraylı və müxəmməslər elə bir poetik qatı ifadə edir ki, sanki sazda ifa olunan havalar qələmin ucunda sözə dönüb çiçəkləyir.

Bu kitabda söz su kimi axır, saz kimi sinəyə qalxır - hər halıyla çalxalanır, durulur…

İlyaslının poetik təxəyyülündə hər bir söz sazın yaddaşına yazılmış kimidir. Misralar elə səslənir, sanki onlar yazılmaqdan daha irəli, söylənmək və dinlənmək üçün yaranıb. Bu baxımdan, kitab bir ədəbi hadisə olmaqla yanaşı, həm də şifahi mədəniyyətin dirçəlişi sayılmağı haqq edir

“Qorxum budur – qəfil qırılar yollar,

Payızı yetişər, gül rəngi solar”… -

Buradakı poetik ahənglə yanaşı, içsəl bir rahatsızlıq, ruhi və milli məqamlar daşıyan çağırış duyulur. İlyaslının şeirləri çox vaxt məclis yönlüdür, həncəri deyərlər, interaktiv kimidir – yəni söz, saz, nəfəs, dinləyici bir ruhda qovuşur. Bu isə ozanlıq gələnəyinin poeziyaya yeni nəfəs verməsidir.

Kitabdakı təcnis və divanilər bir tərəfdən klassik poeziyanın formativ imkanlarını, digər tərəfdən isə ruhi sınaqları ortaya qoyur. Onun təcnislərində qafiyənin sıxlığına baxmayaraq, fikir sərbəstliyi, anlam dərinliyi və üfüqə qanad açmış hikmət vardır. Şair sanki hikmətlə yarışır, qafiyə ilə deyil:

“Yüz arxı qaldırıb bağla dəhnəyə,

Dəhnədən çıxandan çay olmaz-olmaz”. -

Bu şahanə misralara nə deyəsən? - özlüyündə etno-mədəni aforizmdir. O, xalq hikmətini ibrətamiz formula çevirə bilir – özü də, bu çevirmə eyləmini forma ilə məzmun arasında təzad yaratmadan edir.

Çün, sözün estetik və ictimai yükünü bilir.

“Yazıq”, “Ölkənin içində”, “Yurddaşlara” kimi qoşmalar bir tərəfdən ictimai rahatsızlığın, digər tərəfdən isə şair məsuliyyətinin poetik örnəyidir. Buradakı söz xalqın ruhundan gələn bir ictimai mövqedir - yəni artıq sadəcə lirik ifadə olmaqdan çıxıb.

“Yazıq məmləkətdə yazıq millətə –

Ölən də yazıqdı, qalan da yazıq”! -

Bu tip qoşmalarda İlyaslı toplumun vicdanı kimi çıxış edir. Bu isə onun həm poeziyasına, həm də ictimai mövqeyinə bədii dəyər qatır.

İlyaslının poeziyasında klassik türlər – qoşma, gəraylı, ustadnamə – nə təkrardır, nə də tarix... O, bu formaların bədii yaddaşını bugünkü şüurla sintez edir. Bu baxımdan “Salam sahibi Haqqdı…” yalnız folklorçu üçün yox, poeziyanın gələcəyi ilə ilgilənən oxucu üçün də güncəldir.

“İbrahim İlyaslı – qəm bəylərbəyi,

Tanrıya aşkarın, pünhandı nəyi”?.. -

Bax, bu misralarda həm klassik poetika, həm də şəxsi-poetik özünüifadə yan-yana durur. Sazla qələm, dastanla dəftər, qafiyə ilə həqiqət bir söz çevrəsində üzvi şəkildə birləşir.

İbrahim İlyaslının bu kitabı keçmişlə gələcəyin poeziyada könüllü və adil barışıdır. O, sözün həm duyğusal gücünü, həm də mədəni dəyərini qoruyaraq çağdaş oxucuya yeni bir “sazlı dünya” tanıdır.

Uzun sözün qısası,

“Salam sahibi Haqqdı…” – adının özü artıq poetik-ruhi bir niyyət olan bu kitab, sazla söz arasında körpü salan, sazın tarixi ağrılarını çağdaş müstəvi üzərində sözlə dirildən bir ədəbi niyyətnamədir.

“Ulu göylər çalxalanır,

Dağlar, dərələr haxlanır;

Başa sevdalar bağlanır,

Ayaqdan günah açılır”…

Qəm bəylərbəyinə yeni yaradıcılıq sevincləri diləyirəm! 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(17.07.2025)

Elman Eldaroğlu, “Ədəbiyyat və incəsənət”

İnsanı yaxşı tanımaqdan ötrü əvvəlcə dünyanı tanımaq lazımdır. Çünki dünyanın bu başında mədəniyyət nümunəsi kimi qələmə verilən hərəkət, dünyanın o başında mədəniyyətsizlik sayılır. Və ya dünyanın bu başında qeyrət nümunəsi sayılan bir əməl, o başında vəhşilik kimi qəbul olunur.

Uşaq vaxtlarımda, yəni sovet dövründə Sumqayıtda Məstəli adında bir adam vardı. Onun hərəkətləri, eləcə də söylədikləri şəhər əhalisi arasında lətifələrə çevrilmişdi. Heç də Molla Nəsrəddinin lətifələrindən geri qalmırdı. Onlardan birini sizinlə bölüşmək istəyirəm. Bir gün Məstəli sovet taksisinə minib Sumqayıtı fırlanır. Düşəndə görür ki, taksidəki ödəniş sayğacı iki manat, səksən qəpik pul yazıb. Sürücüdən nə qədər borclu olduğunu soruşur. Sürücü ona uç manat verməsini söyləyir. Niyə üç manat, deyə Məstəli sual verir. Sürücü- İki manat səksən qəpiyini dövlətə, iyimi qəpiyini isə balalarına verəcəyini deyir. Məstəli nə desə yaxşıdır? “Götür bu iyirmi qəpiyi, apar balalarına xərclə, o ki qaldı- iki manat, səksən qəpiyə dövlətin mənim puluma ehtiyacı yoxdur!..”

Nə isə, bu gün Azərbaycanda birmənalı qarşılanmayan, hələ də bir sıra adamların qınaq obyekti kimi qalan yazıçı Kəramətdən danışmaq istəyirəm... 

Müsahibələrinin birində deyir ki:- “Kirayə ev tutmuşam özümə. Atamdan, anamdan ayrı qalıram. Özümü məişət, xırda-xırda parazit problemlərdən xilas edib, kirayə tutduğum evdə mütaliə ilə, ciddi şəkildə yaradıcılıqla məşğul olmağa özümü hazırlayıram. Çünki fikirləşirəm ki, bu yaşımda enerji, güc daha heç vaxt olmayacaq. Ona görə də bu enerjini çayxanalara, kafelərə, mənasız, nadan adamlarla sərf etməyə dəyməz. Mühitdə, ictimai hadisələrdə olduğuma görə adamlar elə bilir ki, yaşım çoxdur. Hətta bir dəfə biri mənə dedi ki, neçə yaşın var, dedim, 37. O da vurğuladı ki, mən elə bilirəm, 60 yaşın var. Belə baxanda 37 yaşım var, nəyə gecikmişəm? Bir tərəfdən də ölüm cavana, qocaya baxmır. İtirdiyim zamana çox heyfim gəlir...”

Kəramət Böyükçöl 1987-ci ilin oktyabr ayının 17-də İmişli rayonunun Əliqulular kəndində dünyaya gəlib. Orta təhsilini Səbail rayonu 51 saylı məktəbdə başa vurub. 2007-2011-ci illərdə Bakı Dövlət Universitetinin Filologiya fakültəsində ali təhsilə yiyələnib. “Çöl”, “Bakı”, “Səkkizinci gün”, “Məni kim tapa bilər?”, “Əlqəmə”, “Elçibəyin sirri”, “Səs”, “Fərarinin həyat sevgisi”, “Pozğun” adlı kitabların müəllifidir. Uzun müddətdir ki, səyyar kitab satışı ilə məşğul olur...

Hər dəfə qərar verməkdə çətinlik çəkir. Amma çox sosial insandır və əylənməyi xoşlayır. Ürəyigeniş, qayğıkeşdir, necə deyərlər, son tikəsini bölüşməyə hazırdır. Onun üçün heç bir senzura yoxdur, istədiyini istədiyi yerdə söyləyə bilir və dediklərində məntiq olur. Elə ona görə də olduğu mühitdə hörmət qazanmağı bacarır. Həm cazibədar, həm də emosionaldır. Yaxşı həmsöhbətdir. Xeyirxah insandır, ədalət hissi ilə hər şeyə bərabər yanaşır. Nəzakətlidir, diplomatikdir, yumoru əla başa düşür...

“Həmişə istəmişəm ki, sakit ailəm olsun. Məni başa düşən bir qadın arzulamışam. Biz bir yerdə yaşayaq və xoşbəxt olaq. Alınmayıbsa bu o demək deyil ki, özümü məhv etməliyəm, ailə həyatı qurmamalıyam. Deyirlər, bu iki qadından boşanıbsa üçüncünü də atar. Bu kimi fikirlər vecimə deyil. Yenə ailə qura bilərəm, hətta ondan da ayrıla bilərəm, dördüncü ilə də evlənərəm, ondan da ayrıla bilərəm. Bilirsiz, onsuzda evləndin ya da evlənmədin, hamının həyatında yüzlərlə qadın olur. Vətəndaş nikahı edirlər, siğə edirlər, yorulanda da ayrılırlar. Heç kimin də xəbəri olmur. Mənim məsələlərimi qabardan uşaqdır. Uşaq olubsa, deməli, mən ciddi olmuşam da. Müvəqqəti bir həyat düşünməmişəm. Arzularım, planlarım olub. Əgər ötəri bir münasibət olsaydı, uşaq nəyə gərək olardı? Doğrydan da Azərbaycan cəmiyyətində uşaq nəyə lazımdı? Özün nə etdin, neylədin ki, utanmaz-utanmaz uşaq da dünyaya gətirirsən?”- söyləyir.

Ona xas olan mənfi xüsusiyyət dedikdə ağla ilk dəyişkən əhval-ruhiyyəli olması gəlir. Harada, kimlərlə olmasından asılı olmayaraq hər an kefi dəyişə bilir. Bununla yanaşı, mükəmməl sevgilidir. O, daim sevgi axtarışındadır. Onun üçün sevgi maddiyyatdan daha vacibdir. İş həyatına gəldikdə isə çox istedadlıdır. Amma narahat və stresli mühitlərdə işləməyi sevmir...

Deyir ki:- “Mənə deyirlər, köşə yaz, qonorar verəcəyik, tutaq ki, mövzu muğamdır. Tərifləyim muğamı? İçimdə muğam haqda heç bir müsbət bir şey yoxdur. Muğam adamı yatızdırmaq üçündür. Cəmiyyətdə açıq fikirlərim üçün aqressiya qazanmışam. Adamlar məni vurmaq üçün yerlər axtarır. Saza qulaq asanla roka qulaq asanları müqayisə etsək yerlə-göy qədər fərq olar aralarında. Yaxud da meyxana deyənlərlə reperləri. Allah heç kəsi lağ elədiyi mahnıların umuduna qoymasın. Elə olur ki, çox bayağı musiqilər dinləyirəm. Bunu da bir sirr kimi saxlayıram ki, feysbukda bilinməsin. Demirəm, ancaq bayağı mahnılar dinləyirəm. Ovqatdan asıldı. Hətta deyim, meyxanaya qulaq asmaq da olar. Mənim problemim deyil. Meyxana düşüncəmə, mənəviyyatıma, həyatıma təsir edə bilməz...”

İntuitiv olaraq həyat tələlərini hiss edə bilir, buna görə də hər hansı bir tələdən məharətlə yan keçir. Onun hərəkətləri nadir hallarda kobud və ya aqressiv olur. Həmişə zərif və zərif görünməyə çalışır. Kobud və həyasız adamların qarşısında gücsüzdür. Onun fitri zəkası və incəliyi kobud hərəkətlər etməyə imkan vermir. Çaxnaşma vəziyyətində olanda çoxlu səhvlərə yol verir...

“Adam nə vaxt yalan danışır? Cəmiyyət səni məcbur edəndə yalan danışırsan. Ümumiyyətlə, həqiqətlə yaşamaq mümkün deyil. Dünya həqiqətlə idarə oluna bilməz, ölkə həqiqətlə idarə oluna bilməz, insanlar həqiqətlə idarə oluna bilməz. Yalana daha çox ehtiyac var. Bizim cəmiyyət yalan danışanı yox, həqiqəti deyəni cəzalandırır. Heç kim yalan danışır deyə peşman olmur, amma həqiqəti dediyimiz üçün peşman oluruq. Mən də özümü insanlara yazıçı kimi təqdim eləməliyəm. Adamları yazıçı olduğuma inandırmışam, amma görürəm ki, bu yalanımın arxasında dayanmağa potensial məndə yoxdur.”- söyləyir.

...Onun necə yazıçı olduğu barədə danışmaq istəmirəm. Çünki heç bir romanını oxumamışam, yalan danışa bilmərəm. Bir də ki, yazıçının əsl dəyərini əlahəzrət zaman verir. Kəramət Böyükçöl məndə daha çox Qərb adamlarını xatırladır. Bəlkə də Azərbaycanda yeganə yazıçıdır ki, heç bir kompleksi yoxdur. Olduğu kimi görünməyi, göründüyü kimi olmağı bacarır. Onun üçün səmimiyyət ən böyük mədəniyyətdir. Çoxlarına kiçik görünsə də, əslində böyük adamdır. Bəli, Kəramət Şərqdə doğulsa da, əsl Qərblilər kimi düşünür. Gələcək insanlar onu daha yaxşı başa düşəcəklər...

…Lap unutmuşdum, Məstəli bir də deyirdi ki- Qəzetlərdə ayın tarixindən başqa hər şey yalandır…

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(17.07.2025)