Heyran Zöhrabova, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

"Amma unutma, daş divarlar arasındakı qaranlığımın səndən başqa pəncərəsi yoxdur."
Sabahattin Ali

Bir varmış, bir yoxmuş, qədim bir rəvayətə görə bir zamanlar içinə hər şeyi sığdırmış qocaman bir Kainat varmış. Bu Kainatın bir tərəfi gündüz kimi işıqlı, bir tərəfi isə gecə kimi qaranlıqmış.
Kainatın aydınlıq tərəfində dünya adlı çox gözəl, rəngarəng bir planet və həmçinin varlığı, möhtəşəm parıltısı və hərarəti ilə Yer kürəsinə yaşam qaynağı olan bir Günəş varmış. Günəş o qədər gözəl və parlaq idi ki, Yer kürəsi və daha başqa planetlər pərvanə misalı onun ətrafında fırlanarmış. Amma Kainatın digər tərəfi isə hər zaman zülmət qaranlıq və soyuq imiş. Onun bu tərəfi bəlkə dünyadan da gözəl idi və qaranlıqlarının lap dərinliyində qəlb kimi döyünən kiçik bir işartı vardı, fəqət onu örtən zülmət qaranlıq o qədər qatı idi ki, o işartı qaranlıqlar altında qalıb görünmürdü.
Günəş bir gün kainatın qaranlıq tərəfinə doğru çevrilib, orada kiçik bir parıltı, özündən bir parça görmüş, ona yaxınlaşmağa başlamışdı. Günəş həmin parıltıya doğru getdikcə onun işığı bir fənər kimi qaranlığı aydınlatmış və Günəş gözlərinə inanmamışdı, demə, kainatın bu tərəfi nə qədər gözəlmiş. Amma bura həm də çox dərin və ucsuz-bucaqsızmış.
O zaman Günəş Kainatın bu qaranlıq amma bir o qədər dərin olan tərəfinə məftun olmuş, onu sevmiş və onu öz nuruna qərq etmək arzusuna düşmüşdü.
Günəş bir müddət Kainatın qaranlığını öz nuru ilə aydınlatmağa çalışmış, sanki Kainata yenə bir həyat bəxş etmiş, isitmişdi Kainatı. Kainatın soyuqluğu onu bələyən qaranlıqdanmış məgər, yoxsa o çox sıcaqmış əslində. Qaranlıq onu boğrmuş.
Kainatın bu tərəfi ilə yaxınıaşdıqca və ona olan sevgisi artdıqca Günəş özü də bu günədək heç vaxt olmadığı qədər çox parlayır, hərarəti günü-gündən artırdı.
Amma Kainat Günəşin də onun zülmət qaranlığına qarışıb, onun içində sıxılıb, parıltısının yox olacağından qorxmuş və Günəşdən üz çevirib getməsini yenidən dünyanı işıqlandırmasını istəmişdi. Günəşsə bu Kainatı sevdiyini, israrla onu aydınlatmaq istədiyini və onun parıltısının Kainatın tərəfindən bəxş edildiyini söyləmişdi.
Kainatla Günəşin sevgisi və bir-birinə olan bağlılığı hər ikisinə çox yaxşı gəlmişdi.
Amma bir müddət Kainatın qaranlığını öz şəfəqləri ilə nura qərq edən Günəş bir zaman sonra Kainatın zülmət qaranlığından və soyuqluğundan sıxılmışdı, bir gün Kainatın qaranlığından üz çevirib yenidən başına dolanan rəngarəng dünyasına çevirmişdi üzünü.

O gündən sonra Kainat yenə zülmətlərə qərq olur.  Amma bu dəfə Kainatın qərq olduğu zülmət daha qatı və daha dözülməz olur. Çünki Kainat Günəşi və eyni zamanda Günəşin onu aydınladan sevgi dolu şəfəqlərini çox sevmiş, çox bağlanmışdı ona. Günəş Kainatın qaranlığını tərk edib getdiyi gündən sonra Kainat Günəşin onu nurlandırdığı günləri düşündükcə içində ulduzlar parıldamağa başladı. Parlayan hər ulduz Günəşdən geriyə qalan bir parça, bir xatirə oldu. Kainat Günəşi xatırladıqca kiçik parıltıları ilə Günəşi anımsatan milyonlarca ulduz Kainatın dərin qaranlığında yanıb sönməyə başladı.
Günəşin başına dolanan Yer kürəsinin Ay adlı bir peyki vardı, Günəş kainatın qaranlığından çox uzaqlaşdığı zamanlarda onun parıltısı Ayın üzünə düşər, Ayı parıldadardı. Bu zaman Kainatın həsrəti böyüyər və yanıb sönən ulduzlar Ayın ətrafına dolaraq par-par parıldayardılar.
Bəlkə də elə buna görə idi ki, Yer kürəsində yaşayan insanlar gecələr darıxdıqları zaman Ayı seyr edər və Ayın üzündə öz qəlb evlərini aydınladan Günəşlərinin simasını görərdilər və bu zaman Ayın ətrafında milyonlarca ulduz yanıb sönməyə başlayardı. Və bəzən Kainat Günəş üçün hədsiz darıxdığı zamanlarda Günəşin geri qayıtmasını diləyər və bu zaman gözdən yaş düşən kimi, bir ulduz düşərdi səmadan. Kainatın həsrətindən doğan bir göz yaşı olan o balaca ulduz yerdəki insanlar üçün ümid işartısı olardı. Ulduz düşərkən insanlar da qəlblərindəki arzunun gerçəkləşməsini diləyərdi.
Kainatın həsrət göz yaşları insanlara ümid işartısı olardı.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(15.08.2024)

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan Poeziyası Antologiyası layihəsində Təbriz təmsilçimiz Əli Çağla Muğanda yaşayıb yaradan Behruz Sədiqin şeirlərini təqdim edir.

 

 

 

 

Behruz Sədiq

Muğan

 

 

YENƏ

 

Yenə “Prapanol”, yenə “kodein”,

Yenə təqvimləri çeynəyir siçan.

Sinəmdə səyriyir sözün sərgisi,

Yalın əllərimdə göynəyir güman.

 

Ona bənzər əli qoynunda, dalğın –

Ötür küçəmizin payızlığından.

Yaxılmış yarası, baxış da yayğın,

Mən onu tanıram Arazlığından.

 

Yenə “Prapanol”, yenə “kodein”,

Dalğalar qoynunda qırmızı saat.

Çılpaq ayağımda tikan küçüklər

Və həyat kişnəyən dəlisov bir at.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(15.08.2024)

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı detektiv ustası, polis podpolkovniki Fəxrəddin Qasımoğlunun yeni yazdığı “Ruh” romanını dərc edir..

Fəxrəddin Qasımoğlu dalbadal dərc edilən bir neçə detektivi, xüsusən “Son gecə” böyük oxucu auditoriyası tərəfindən maraqla qarşılanıb. Bu romanda da ənənəvi qəhrəmanlar iş başındadırlar, bu dəfə onlar uşaq oğurıuğunu araşdırırlar.

 

 

- Onda gələk indi məktəbin ünvanı barədəki sualıma. Ağanın bu yaxınlarda məktəbi liseyə dəyişdiyini demişdi. Dediyim kimi, bu qadını öyrəndikcə maraqlı ola biləcək məqamlar tapmışdım. Ona görə də sənə verdiyim sualı başqa formada ona da verdim. Əslində bu mənim əməliyyat - axtarış işində özüm üçün hazırladığım nəzəriyyəmdəki test suallarından biridir. Yeri gələndə istifadə edirəm. İndi də yeri gəlmişdi və qəribə burasıdır ki, Sənubər liseyin ünvanını dəqiqliklə əzbərdən dedi. İnsanlar illərlə oxuduqları məktəbin dəqiq ünvanını bilmədikləri halda Sənubər oğlunun yenicə keçdiyi liseyin dəqiq ünvanını fikirləşmədən səsləndirdi. Əzbərdən deməsi bu yaxınlarda liseylə bağlı hansısa dəqiqləşdirmə aparıldığına işarə ola bilərdi. Bunu da özümçün qeyd etdim. Bu dedkilərim heç biri hələ onu nədəsə ittiham etməyə əsas vermirdi. Amma tutduğum bu incə təzadlar Sənubərin daha dərindən yoxlanılması üçün kifayət qədər əsas vermiş olurdu. Belə də etdim. Qısa zamanda öyrəndim ki, Sənubəri Fərman ikinci ailəsi kimi saxlayır. O bunu məndən gizlətməsini Fərmandan xahiş edib. Fərman mənə müraciət edənə qədər isə uşağın oğurlanmasını polisə xəbər verməməsində ərinə uzun - uzadı təkid edib. Bundan sonra sən görüşdüyün, əlil arabasında olan adamın sorğularıma verdiyi cavabları gətirdin. O cavablardan məlum oldu ki, Sənubərin Ağamirzə adında dayısı olmayıb. Fərman onun əqrəbası ilə heç bir əlaqə saxlamadığı üçün bunu bilə bilməzdi. Ancaq bu ortaya çıxan sualın mahiyyətini dəyişmirdi - bəs onda Sənubər övladına bu adı kimin şərəfinə, ya da əziz xatirəsinə görə vermişdi? Bu sirli Ağamirzə kim idi? Məlumatların içində Sənubərin çox tanınmış bir ailədən olduğu yer almışdı. Bunu söhbətində özü də mənə dedi. Onda özümü bundan xəbərsiz kimi göstərdim. Atası iri bir dövlət qurumunun rəhbəri, olduqca nüfuzlu bir kişidir. Müəyyən dairələrdə böyük hörmətə malikdir. Nəsilləri bəy nəslindən gəlir. Anası ali təhsil ocaqlarından birində kafedra müdiridir. Bacısı həmin universitetdə çalışır. Kübar bir ailədirlər. Sənin də simpatiyana səbəb olan cəhətləri ona qanla keçib.

- Həqiqətən çox maraqlı xanımdır, - Layiqə bu yerdə dayana bilməyib dilləndi.

- Razıyam, - dedim. Davam edək. Onun Ağamirzə adında dayısının olmaması belə hələ ondan tam şübhələnməyə əsas vermirdi. Bu bir qızın məktəb vaxtı sevdiyi, amma qovuşa bilmədiyi birinin adını övladına verməsi üçün deyilmiş bir yalan ola bilərdi. Əgər Fərmanı bu adla aldatmışdısa, bunu mənə, ilk dəfə gördüyü birinə etiraf etməyəcəkdi ki? Özü də həyat yoldaşının yanında. Məsələ bundadır ki, müşahidələrim bununla da bitmirdi. Zəng edən adam polisə məlumat verməməyi tələb etmişdi. Əks təqdirdə uşağı sağ görməyəcəklərini demişdi. Bu da Sənubərin Fərmanı dilə tutmasının izahı ola bilərdi. Mən də bunu normala yoza bilərdim. Təkcə bir məqam olmasaydı. Polisdən əli üzülən valideynlər bu halda mənə təhlükədə olan uşaqlarını onlara qaytaracaq son ümid yeri kimi baxmalıydılar. Fərman elə belə də baxırdı. Amma Sənubər haqqında bunu deyə bilmərəm. Gəraybəyli ilə gizli görüşmüşdük. Deməli detektiv və keçmiş polis işçisi kimi qarşı tərəf üçün gizli qalmışdım. Bu konteksdən uşaq üçün heç bir təhlükə yaranmırdı. Ayrıca, əminəm ki, ümumi dostumuz Ənvər Seyidbəylinin söhbətlərindən məni yadına salıb səhər tezdən zəng edərək görüşməyi xahiş edən Fərman, haqqımda qısa da olsa həyat yoldaşına məlumat verib. Neçə-neçə ağır cinayətin üstünü açan birinin bu işi boynuna götürməsi Fərman kimi onun həyat yoldaşını da sevindirməli deyildimi? Amma bunun əksini hiss etdim orada olarkən. Sanki bu işə qarışmağım onun ürəyincə deyildi. Bunu nə qədər çalışsa da, tam gizlədə bilmədi onlarda olanda. Əksinə elə bil gəlişimdən narahat olmuşdu. Uşağı qaçırılmış bir ana belə davranmalı deyildi, Layiqə.

Bu yerdə fasilə verib stəkana işarə etdim. Layiqə cəld qalxıb qaynar saxladığı çaydan süzüb qarşıma qoydu. Çayımı yarıya qədər içib davam etdim:

 - Bu danışdıqlarım ilkin, hələ əlimdə heç nə olmayarkən etdiyim müşahidələr idi. Bilirsən ki, belə incə məqamları tuta - tuta daha böyüklərinə gedib çıxıram. Yoxlamalarım davam edirdi. Sonra Nadirdən cavablar gəldi. O, Sənubərin cib telefonunun yoxlanılmasının heç nə vermədiyini, ancaq Gəraybəylilərin evinə uşaq qaçırılmazdan üç gün və bir gün əvvəl avtomat telefonlardan zənglər gəldiyini dedi. Uşaq qaçırılan gün də bir zəng gəlib, pul tələb etmək üçün. Ancaq mənim diqqətimi çəkən dediym bu iki zəng idi. İndi deyim niyə, sən də qulaq as. Sənubərin bu zənglərdən sonra harasa gedib - getməməsini yoxlamalıydım. Bunu sadəcə əməliyyat işinin qaydaları tələb edirdi. Fərman yoldaşının nadir hallarda evdən çıxdığını demişdi. Onun bu zənglərdən sonra evdən çıxıb harasa getməsi kiminləsə gizli görüşməsi anlamına gəlirdi. Beləcə ikinci cəhddə binanın mühafizəçisi onun ayın on birində həyəcanlı şəkildə çıxıb harasa getdiyini, təxminən iki saatdan sonra qayıtdığını etiraf etdi. Az qala kəlbətinlə ondan başqa şeylər də çəkə bildim. Həm on biri, həm də on üçü tarixlərində Sənubərin «qonaqları» olmuşdu. Birincisi tez getsə də, ikinci qonaq bir saata qədər onunla evdə təklikdə qalmış, sonra çıxıb getmişdi. Beləcə Sənubər tək olarkən evə iki dəfə yad adamların gəlməsi, onun bu barədə nə Fərmana, nə də mənə heç nə deməməsi onu birbaşa şübhəliyə çevirirdi.  Bilirik ki, balaca Ağa ayın on dördü qaçırılıb. Bundan üç və bir gün əvvəl olanlar onun qaçırılması ilə birbaşa bağlı idi. Məntiqim və təcrübəm daha çox Sənubərin nə iləsə şantaj edildiyini, buna görə susmağa məcbur olduğunu deyirdi. Ancaq hələ ki, bunu nə sübut, nə də təkzib edən heç nə yox idi. Ona görə də tələsmirdim. Qorunan binanın müşahidə kameraları keyfiyyətsiz olsa da, görüntülərdə bir məqam diqqətimi çəkdi. Hər iki tarixdə gələnlər ayrı-ayrı adamlar idilər. Ayın on üçündə gələn adamın yerişi diqqətimi çəkdi. Kiməsə o, axsaq adam təsiri bağışlaya bilərdi. İlk baxışdan elə belə də görünürdü görüntülərdə. Amma mənimçün yox. Bilirsən ki, polis sıralarında işləyərkən uzun müddət cibgirliyə qarşı mübarizə aparmışam. Ticarət mərkəzlərində, bazarlarda cibgirləri izləyərkən ilk növbədə onların ayaqqabılarının rəngini, formasını yadda saxlayırdıq. Belə yerlərdə cibgirlər qurbanlarını seçənə qədər xeyli gəzirlər. Sıx kütlə içərisində onları izləmək elə də asan deyil. Şübhə oyatmamaq üçün arada azı iki metr məsafə saxlamalısan. Yalnız cibgir «işləməyə» başlayanda hər şeyi görə bilmək üçün bu məsafəni bir metrə qədər azaldırsan. Gəzərkən saxladığın məsafəyə cüssəli, yaxud ucaboy adamlar daxil olarsa, izlədiyin adam gözdən itir. Üzünü görmədən, arxadan izlədiyn adam qəfildən harasa dönərsə, fürsət tapıb baş geyimini, yaxud gödəkçəsini çıxararsa sonra onu tapmaq çətin olur. Duyuq düşüb - düşməməsindən asılı olmayaraq, hər ehtimala qarşı cibgirlər elə - belə də edirdilər tez-tez. Başqa üsullara da əl atırlar onlar. Bu üsulları çox sadalamayım, bizə lazım olanı deyim-sadəcə cibgirlərin edə bilmədikləri bir şey var ki, o da qəfildən ayaqqabılarını dəyişməkdi. Sıxlıq olan yerdə yarım metrdən irəlini görə bilmədiyin halda qırx beş dərəcə bucaq altında yerə baxıb iki metr irəlidə gedənlərin ayaqlarını görə bilərsən. Qayıdaq söhbətimizə. Bu dediklərim məndə istər - istəməz insanların yerişlərinə də fikir vermək vərdişləri formalaşdırdı zamanla. Qısası, kamera görüntülərindəki adam axsaq deyildi. Bu ayağını ayaqqabısı sıxan adamın yerişi idi. Onda ağlıma bir fikir gəldi. Fərmanın evində olarkən dəhlizdə dəmir ayaqqabıgeyinən olduğunu görmüşdüm. Ayaqqabısı ayağına dar olan adam o evdən gedərkən ayaqqabısını geyinmək üçün mütləq ondan istifadə etməli idi. Onun qoyduğu əl - barmaq izləri bizə nəsə verə bilərdi. Fərmana zəng vurub Sənubər görmədən evdən mənə həmin ayaqqabıgeyinəni, bir təmiz bardaq, bir də balaca Ağanın bir qələmini gətirməsini tapşırdım. Onları yoxlanması üçün sən aparıb Nadirə verdin.

Bu yerdə Layiqə soruşdu:

- Bəs bardaqla qələm nə üçün idi?

- Gözlə izah edim. Əgər bir evli kişi ikinci arvad saxlayırsa, bunu maksimum gizli tutmağa çalışır. Deməli o evə yalnız ən məhrəm bildiyi adamlar gələ bilər. Tutaq ki, belə adamlar üç nəfərdir. Üç nəfər də ailənin üzvləri, elədi altı nəfər. İki nəfər məlum tarixlərdə gəlib - gediblər. Birinci gələn adamın da ayaqqabıgeyinəndən istifadə etdiyi istisna olunmur. Bu oldu səkkiz. Daha doğrusu ən azı səkkiz nəfər. Bardaqla qələm Nadirin işini minimuma endirmək üçün idi. Vaxtımız onsuz da az idi. Bardağı yuyan ev sahibəsi onu sildikdən sonra yerinə qoyanda, Fərman isə mənə gətirəndə əl izləri bardaqda qalmalı idi. Eynilə balaca Ağanın əl izləri də istifadə etdiyi qələmində olacaqdı. Nadirə onları identifikasiya etdikdən sonra bir kənara qoyması, uzun - uzadı bazada tutuşdurub vaxt itirməməsi üçün vermişdim. Səkkiz təxmini çıxardığım rəqəm idi. Başqa sözlə, yerdə qalan izlərdən biri bazada aşkar olundu. Bu on beş il əvvəl ölüm işinə görə məhkum olunmuş Ağamirzə Cəfərova məxsus barmaq izləri idi. O, Sənubərin Fərmana «ölmüş dayısı» kimi qələmə verdiyi, əslində oğluna adını qoyduğu Ağamirzə adının sahibi idi. Buna şübhəm yox idi. Belə təsadüflər olmur. Nadir həmin Ağamirzənin bu şəhərdə evinin olmadığını xəbər vermişdi. Başqa sözlə əlimizdə onun ola biləcəyi konkret bir ünvan yox idi. Vaxt isə daralırdı. Hələ ilk gündən verilmiş iki günün çox az vaxt olduğunu, bir əlavə günə ehtiyac olacağını bilirdim. Ancaq hadisələr elə gətirdi ki, bununçün nəsə fikirləşməyimə lüzum qalmadı. Fərman infarkt diaqnozu ilə xəstəxanaya yerləşdirildi. Sənubərə evdə olmasını, axşam gələcək zəng zamanı vəziyyəti izah edib bir gün, alınarsa iki gün möhlət istəməsini tapşırdım. Az əvvəl sənə danışdıqlarımdan onun Ağamirzə ilə yaxın münasibətinin olduğu məlum olmuşdu. Etiraf edim ki, qısa müddətə də olsa, həmin vaxt yenə də ona qarşı şübhələrim baş qaldırdı: fikirlərim onun cinayətkar qrupla əlbir olması ilə şantaj olunması arasında əlli - əlliyə bölündü. İstənilən halda Sənubərin bu möhləti ala biləcəyinə şübhəm yox idi. Elə Sənubər də çox arxayıncasına «çalışaram» dedi və bunu etdi. Daha qarşıda bir günüm var idi və Sənubəri açıq söhbətə çəkməyin vaxtı idi. Faktlar qarşısında onu danışmağa məcbur edəcəyimi bilirdim. Nadirin verdiyi məlumatların içərisində ən xoşagəlməyən məqam «Molla» ləqəbli residivist Cahandar Mollayevin bu işin içində ola bilməsi ehtimalı idi. Onun heç bir cinayətində şahid saxlamadığını xəbər verirdi Nadir. Belə cinayətkarlar qaydalarını heç vaxt dəyişmirlər. Bu onun sonda uşağı aradan götürəcəyi anlamına gəlirdi. «Molla»nın yeri bilinirdi. Həmin ev sənin getdiyin, Novxanı bağlarındakı ev idi. Ağamirzə Cahandarla eyni həbsxanada yatıblar, orada «qardaşlıq» ediblər. Demək olar ki, bir ay fərqlə azadlığa çıxıblar. Nadirlə gəldiyimiz qənaətlə uşaq orada gizlədilə bilərdi ki, bu hal da dediyim kimi heç yaxşı sonluqdan xəbər vermirdi. Vəziyyəti nəzarətdə saxlaya bilmək üçün səni əvvəlcədən oraya göndərdim, özüm isə Sənubərlə söhbətə getdim. Etiraf edim ki, çətin söhbət oldu. Ancaq sonunda onu inandıra bildim. Orada olarkən Cahandarın həyətdə dərin bir çala qazması barədə sənin verdiyin məlumat çox dəyərli məlumat idi. Hər halda adam gecənin yarısı həyətində neft axtarmaq üçün quyu qazmırdı. Bu həm Cahandardan gələ biləcək təhlükə barədə bütün ehtimallarımı tam təsdiqləmiş oldu, həm də Ağamirzəni inandırmaq üçün kifayət etdi. Əlbəttə, məlum səbəblərdən «qazılan qəbir» barədə Sənubərə nəsə deməyi lazım bilmədim.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(15.08.2024)

 

Əlibala Məhərrəmzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Bütün yüksəliş və enmələr liderliyin sayəsində baş verir» sözləri ilə başlayan «Liderliyin 21 inkaredilməz qanunu» kitabını – Con Maksvellin bu incisini, yəqin ki, oxumayan əz-əz liderə rast gəlmək olar. Rəsmən onun özünün, yaratdığı EQUIP və The John Maxwell Company təşkilatlarının bu günədək liderliyin sirlərini öyrətdiyi 5 milyon müdavimi var. Bu gün ABŞ-ın Vest Poynt Hərbi Akadesmiyasından tutmuş BMT-yədək, nüfuzlu Fortune 500 siyahısındakı əksər şirkətlər təmsil olunmaqla az qala hər bir qurumda Con Maksvelldən liderlik dərsi almış insanlara rast gəlmək olar.

Con Maksvellin təqdim etdiyi liderlik qanunlarının 21-nə də qısaca da olsa nəzər yetirməyimiz vacibdir. Belə ki, öz şəxsi həyatlarında və bizneslərində bu qanunlara əməl etməklə insanlar dərhal fayda əldə edirlər

 

 

16.Qələbə qanunu.

«Liderlər komandalarının qalib gəlməsi üçün yolu tapırlar».

Qalibiyyət qazanmış liderlə məğlubiyyətə uğramış lider arasındakı fərq barədə heç düşunmusünüz? Əlbəttə, bunun üçün konkret bir keyfiyyətin adını çəkmək olmaz. Liderlik ətrafındakı hər bir situasiya fərqlidir, spesifikdir. Ancaq Can Maksvell, hər halda, bütün qalib gəlmiş liderlərə xas bir xüsusiyyət göstərə bilib: «Onlar üçün qələbənin alternativi tam yolverilməz görünür, odur ki, onlar qələbənin yolunu ciddi səylə düşünürlər, sonra da seçdikləri yolla əllərində olan bütün resurslardan istifadə edərək irəliləyirlər».

İkinci dünya müharibəsində Hitler İngiltərəni bombalayanda İngiltərənin lideri Uinston Çörçil heç nədən çəkinmədən nasist Füreri ilə qarşı-qarşıya dayandı, onun separat danışıqlara getmək təklifinə rədd cavabı verdi. Çörçil səylə qələbə qazanma yollarını axtarmağa başladı. O deyirdi: «Bizim məqsədimiz nədir? Bircə sözlə cavab verim – qələbə. Hansı vəclə olursa olsun qələbə, bütün mövcud dəhşətlərə baxmayaraq qələbə, yolu nə qədər uzun və çətin olsa da qələbə. Çünki qələbəsiz bizə yaşamaq mümkünsüzdür». Qələbəyə aparan yol – Franklin Ruzveltin liderlik etdiyi Amerika ilə müttəfiqlik oldu, bu tandem Hitler ordusunun kapitulyasiyasını bayram edə bildi.

Təzyiqlər artanda böyük liderlər özlərini ən yaxşı cəhətdən göstərə bilirlər. Onların bütün yaxşı cəhətləri üzə çıxır.

Qələbə üç tərkib hissəsindən ibarətdir:

 - Komanda o zaman qalib gəlir ki, üzvlərin hamısının baxışları eyni olsun;

 - Üzvlərin müxtəlif cür bacarıq və qabiliyyətləri olsun;

 - Lider qələbəyə tam köklənərək üzvləri elə tərbiyələndirsin ki, onlar öz potensiallarını aça bilsinlər.

Liderlər qələbə qanununa köklənəndə bir şeyə əmin olurlar: onların ehtiyat variantları yoxdur. Bu, onlarda qələbə əzmini qoruyub saxlayır.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(15.08.2024)

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ulduz” jurnalı ilə birgə BİRİ İKİSİNDƏ layihəsində bu gün şeir vaxtıdır, sizlərə Cavid Fərzəlinin şeirləri təqdim edilir.

 

 

***

 

Bir başqa doğulsam –,

Anam dəniz olsa,

Yenə əllərim oxşayar

sənə,

məmləkətimə!

 

Bir başqacür yaşasam,

Bir ağac olsam

Bahar ayağında.

Yenə yollarım dayanar sənə,

çiçəklərə.

 

Bir başqacür ölsəm,

Çiyinlərim yetim qalsa,

Yenə ovuclarım ağlayar sənə,

ayrılıqlara!

 

 

***

 

Evimizə payız gələndə

Ayağı saralır divarların,

Adamlar evlərinə bənzəyir:

Alça boylu, çinar sifətli.

Evimizin qabağında

Alça ağacı ayrılıqdan quruyur.

Gözü tökülür çiçəklərinin,

Üzü qaralır yarpaqlarının.

 

Uşaqkən daş atdığımız

Pəncərələrin ürəyin sındırdığımız üçün

İndi yağışların ürəyi yanmır çətirimizə.

 

Getsəm bu evdən,

Addımları balacalaşar göy üzünün,

Əlləri düşər beşikdən buludların.

 

Əllərimiz bahar gətirəndə

Çiçəklər günəşdən doğma olar itaətkar küçələrə.

Ancaq günəş köhnəlməz ağacların dilində.

Çünki dünənin gülüşündə dodaqları xatirədir günəşin.

 

 

AZADLIĞIN ŞƏKİLİ

 

Yıxasan bu şəkilin hirs divarlarını,

Tökəsən bir məzlumun ayaqlarına,

Bağrın yarasan edam kötüyünün,

Küçələrin ürəyi üsyankar ola.

 

Zamanın üzündən

Yerə çırpasan saat əqrəblərini.

Tutasan əlindən ölüm dəqiqələrinin,

Hər saniyən yaşaya, özgür qalasan!

 

Taleyini yaza biləsən yetim küçələrin,

Barmaqların boyun əyməyə

Tanrının qələminə!

 

Bir intihar ipindən çəkəsən əlini,

Göylər ölməyə, yaşaya gərək.

 

Gözlərin döyüşə div yuxusuyla,

Üzündən savaş düşməyə kaş,

Gedib durasan başqa şəkildə,

Yanından Tanrı getməyə kaş.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(15.08.2024)

 

 

 

 

Sumqayıt şəhərinin 75 illiyi münasibətilə silsilə yazıların təqdimatı davam edir. Bu gün meydan “Sumqayıtın gənc istedadları” rubrikasınındır. Sizlərə gənc şair Elvin Əlizadənin şeirlərini təqdim edəcəyik.

 

 

 

Elvin Əlizadə 1993-cü ilin fevral ayında Zəngilan rayonunun Ağalı kəndində dünyaya gəlib.

 

Həmin ilin oktyabr ayından məlum hadisələrlə bağlı ailəsi Sumqayıt şəhərində məcburi köçkün kimi məskunlaşıb. O, Sumqayıt şəhərinin 25 saylı tam orta məktəbini və Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin Sənətşünaslıq fakültəsini bitirib. 2014-15-ci illərdə Beyləqan rayonunda hərbi xidmətdə olub. 2016-cı ildən Sumqayıtda Əli Kərim adına Poeziya Evində çalışıb. Hazırda isə Yeni Azərbaycan Partiyası Sumqayıt şöbəsində çalışır.

 

Şeirləri məktəb illərindən bu günə kimi dövri mətbuatda çap olunur. 2022-ci ilə “-29” adlı ilk şeirlər kitabı nəşr olunub. Prezidentin illik  təqaüdünə və Gənclər və İdman Nazirliyinin “İlin gənci” mükafatına layiq görülüb.

 

Elvin Əlizadə Silk Way Beynəlxalq Ədəbiyyat Festivalının Azərbaycan turunun finalçısı və diplomantıdır.

 

Ümid edirik ki, sumqayıtlı gənc şairin şeirlərini bəyənəcəksiniz.

 

 

 

 

 

İlahi, o kənddə nələr var idi...

 

 

 

Dünən Zəngilana getmişdim, ata..

 

Tikdiyin evlərdən əsər yox idi,

 

Vəhşilik adında əsər var idi..

 

Otların üstündə əsgər izləri,

 

Daşların dibində zəfər var idi.

 

İlahi, o kənddə nələr var idi...

 

 

 

Dünən Zəngilana getmişdim, ata!

 

Nə köhnə yerində şaftalı bağı,

 

Nə də üzümlükdə üzüm var idi.

 

Mən ordan çıxanda dil açmamışdım,

 

Qayıtdım, deməyə sözüm var idi.

 

Yerdə iməkləyən izim var idi.

 

 

 

Dünən Zəngilana getmişdim, ata!

 

Neçə güllələnmiş başdaşı gördüm.

 

Evlərin yerində çay daşı gördüm.

 

Çay nəyə deyirsiz? Enli dərəydi

 

İçində sevincdən göz yaşı gördüm.

 

 

 

Keçdim Babaylıdan, Məmmədbəylidən

 

Yollar Ağalıya burulur, ata.

 

Gözü yolda qalan Həkəri ki var

 

Bulanıq suları durulur, ata.

 

Deyəcəm bəlkə də inanmıyassan,

 

Oralar yenidən var olur, ata,

 

Oralar yenidən qurulur, ata!

 

 

 

Dünən kəndimizə getmişdim, ata!

 

Tikdiyin evlərdən əsər yox idi.

 

İlahi, o kənddə nələr yox idi. 

 

 

 

 

 

Bayraq

 

 

 

Dostların qürur yeri, düşmənlərin göz dağı,

 

Dalğalan göy üzündə, Azərbaycan bayrağı!

 

 

 

Sənə təzim etməkçün düzənliklər dağ olub,

 

Şəhid qanına batan bu parça bayraq olub!

 

Sən ən gözəl şeirsən, ən alovlu misrasan,  

 

Parça dediyim nədir?

 

- Canımızdan parçasan!

 

 

 

Dağımızdan ucasan, daşımızdan ucasan,

 

Əyilməyən, dik qalan başımızdan ucasan!

 

Başım üstə yerin var, gözüm üstə yerin var,

 

Namusunu qoruyan neçə igid, ərin var!

 

 

 

Səni Xudafərində görənlər fikirləşir-

 

Bir Bayrağın altında əbədiyyət birləşir!

 

Neçə adət-ənənə, mədəniyyət birləşir,

 

Güneydən quzeyəcən istiqamət birləşir!

 

Dalğalandığın hər yer Azərbaycan sayılır,

 

Göy rəngin Göytürklərdən bizə nişan sayılır!

 

Səndə Demokratiya, Cümhuriyyət birləşir.

 

Sənin yaşıl rəngindən Azan səsi yayılır.

 

 

 

Ay-ulduzlu gecədən doğan bir səhərin var,

 

Gəlişinə sevinən Şuşan, Kəlbəcərin var!

 

Sən bu Müqəddəs Günə əmanət qoruyurdun,

 

Bilirdik, Qarabağda Mübarək zəfərin var!

 

  

 

 

 

Sumqayıt

 

 

 

Hamının hər səfərdən geri döndüyü yer var.

 

Bizi də varlığıyla tamamlayan şəhər var.

 

Günəşini Xəzərdən salamlayan şəhər var.

 

Dərdini başqa yerdə ovuda bilmir adam,

 

Burda öz sevdiyini unuda bilmir adam.

 

Küçələri upuzun, ayrılıqları qısa,

 

Qarşılaşır hardasa...

 

 

 

Gözəlləşir günbəgün, çiçəklənir ilbəil,

 

Bu gün dünənki deyil, sabah bugünkü deyil.

 

Kiçik məhəllələrdən böyük şəhərə dönüb.

 

Fəhlələrin şəhəri “Möcüzələr”ə dönüb.

 

Dəqiq xatırlamıram mən o həmin illəri,

 

Uşaqlığımdan bəri

 

Bir ağ göyərçin qonub dənizin sahilinə.

 

Hamı tamaşa edir bu ağ donlu gəlinə

 

Onu hər an qoruyan, arxasında dayanan

 

Xəzər adlı qardaşın başının tacıdır o.

 

Bir ovuc dənin deyil, sülhün, saf məhəbbətin,

 

Dostluğun acıdır o.

 

Onu ucaldanların ağarmış saçıdır o.

 

 

 

Bu möhtəşəm şəhərin sülh olsa da nişanı

 

Böyüdü yavaş-yavaş Şəhidlər Xiyabanı.

 

Böyüdü böyüməmiş, gör necə də böyüdü.

 

Özü də Göyərçinlə bir həyətdə böyüdü,

 

bir küçədə böyüdü.

 

Burda çox şəhidlərə canlı tarix yazıldı.

 

Şanlı şəhərimizə şanlı tarix yazıldı.

 

Üstündən əskilmədi böyüklərin nəzəri,

 

Doğrultdu öz adını:

 

“İstedadlı  gənc qızlar, gənc oğlanlar şəhəri”-

 

Qəhrəmanlar şəhəri.

 

 

 

Yenə qoruyur səni külüng vuran kişilər,

 

Həmin əllərdəsən sən.

 

Nigaran olmasınlar səni quran kişilər,

 

Əmin əllərdəsən sən,

 

Əmin əllərdəsən sən !!!

 

  

 

 

 

Payız qadın

 

 

 

Hava yaman soyuqdur, soyuq baxışlarıntək,

 

Payız yağışı yağır, sənin göz yaşlarıntək...

 

Sizin məhəllənizin

 

yem axtaran sərçəsi,

 

ac gəzən pişiyi var.

 

Nə mənim, nə onların isti ev-eşiyi var.

 

Sizin eyvanın altda üşüyür bir ağac tək,

 

Mən də təkəm halına yandığım bu ağactək.

 

Yarpaqlar da sıxılır, elə bil ki, təklikdən.

 

İntihar eləyirlər hansısa yüksəklikdən.

 

Yarpaq əgər bezibsə, payız bir bəhanədir...

 

Eşqi gözdən salmağa ucuz bir bəhanədir.

 

Hərənin öz sevgisi, inancı, dini olur.

 

Payız da yarpaqların qiyamət günü olur.

 

Mən payızı sevirəm, payız da gəlib çıxıb.

 

Sabah durub görərsən o qız da gəlib çıxıb...

 

 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

 

(15.08.2024)

 

 

Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Biz Gülnarə Xəlilovanı daha çox istedadlı modelyer kimi tanıyırıq, deyilmi? Onun “Qarabağ” qadın geyimi kolleksiyası bütün dünyanı dolaşıb və rəğbət qazanıb. 

 

Amma Gülnarə Xəlilovanı yalnız geyim mütəxəssisi adlandırmaq yanlışlıq olar. O, Azərbaycan moda sənayesinin yeni fırtınası olmaqla yanaşı (son dəfə bu sahədə yalnız Fəxriyyə Xələfova parlamışdı), ümumən incəsənətin ən müxtəlif qatlarına siyarət edə bilən parlaq bir dizaynerdir. 

Elə bu günlərdə qardaş Türkiyədə düzənlənən Kapadokya Moda və Mədəniyyət Həftəsi çərçivəsində -  “AFWEU Fashion Week Cappadocia”da Gülnarə Xəlilova məhz bu “müxtəlif qatları” nümayiş etdirdi, mötəbər tədbirə qatılanlara qədim Azərbaycan mədəni irsini təqdim etdi. 

Öncə onu deyək ki, təşkilatçısı Aydın Açık olan Kapadokya Moda və Mədəniyyət Həftəsi bir neçə ildir ki, keçirilir və Türkiyənin moda industriyasında ad eləməyi bacarıb. 

O ki qaldı Gülnarə Xəlilovanın tədbirə qatqısından, həmyerlimiz qonaqlara 30-dan artıq beynəlxalq dizayn kolleksiyası təqdim etdi. Burada orta əsrlərin miniatür eskizlərindən, xalça naxışlarından, Qarabağın motivlərindən tutmuş, Azərbaycanın rəmzi olan nar, qurama, ipək işlərini əks etdirən "Miniatür" və "Cizgi" adlanan iki kolleksiyalara qədər nələrə rast gəlməzdin. Hamısı incə, zərif, rəng koloriti və mükəmməlliyin birgə sintezi idi! 

Bu gözəlliyə heç kəsin biganə qalmaması, qazanılan bol ovasiyalar əlbəttə ki, qanunauyğun idi. 

Mütləq qeyd edim ki, Gülnarə Xəlilova Azərbaycan Milli geyim mərkəzinin rəhbəri, Avrasiya Etnodizaynçılar Assosiasiyasının üzvü, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktorudur, "Cizgi" brendinin sahibidir. Kolleksiyaları ABŞ, İngiltərə, İsveç, Avstriya, Rumıniya, Türkiyə, Rusiya, Çin, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Özbəkistan, Bolqarıstan, Norveç, Serbiya və digər ölkələrdə moda həftələrində və beynəlxalq tədbirlərdə uğurla nümayiş olunub. 

Uğurlar, Azərbaycan mədəniyyətinə töhfələr verən əziz insan!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(14.08.2024)