Super User
Barbara Vansın uşaq şeiri
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ulduz” jurnalı ilə birgə UŞAQ ƏDƏBİYYATINI TANIDAQ layihəsində Britaniya və Amerika uşaq şeirindən seçmələr təqdim edilir. Şeirləri ingilis dilindən tərcümə edən Şahin Xəlillidir.
Bu gün tanış olacağınız şeir Barbara Vansa aiddir. O, Amerika şairidir.
Barbara Vans
(1971)
ABŞ
Qar dənəsi
Qar yağanda yuxarı bax,
Gözün olsun göy üzündə.
Düşüb narın qar dənəsi
Öpər sənin üz-gözündən.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(21.06.2024)
Gəncə ETERNO qrupunu coşqu ilə qarşıladı
Fikrət Əmirov adına Gəncə Dövlət Filarmoniyası yenilikləri sıralamaqdadır. Bu dəfə yeni yaradılmış ETERNO qrupunun təqdimatı keçirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına Filarmoniyadan verilən məlumata görə, konsert proqramında müasir janrlarda musiqilər (Rock, Rep, Pop) və xalq mahnıları mix olaraq səsləndirilib.
Qrup Gəncə gəncləri tərəfindən hərarətlə qarşılanıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(21.06.2024)
Şəhidlər barədə şeirlər – XANSU QURBANOV
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı bu gündən etibarən gənc yazar Elşad Baratın şəhidlər barədə silsilə esse və şeirlərini təqdim edir.
Şəhid Xansu Qurbanov
Qurbanov Xansu Elsevər oğlu 2000-ci il sentyabrın 23-də Babək rayonunun Cəhri qəsəbəsində anadan olub. Orta məktəbi bitirdikdən sonra 2018-ci il oktyabrın 1-dən 2020-ci ilin martın 1-nə kimi Naxçıvan şəhərində N saylı hərbi hissədə müddətli həqiqi hərbi xidmətini başa vurduqdan sonra könüllü olaraq orduda qalıb. Kəşfiyyatçı olaraq hərbi təlimlərə davam edib. Xansu 2020-ci ilin oktyabrın 6-da Qarabağa yola düşən ilk könüllülərin cərgəsinə qatılır.
Naxçıvandan Bakıya, oradan da cəbhə bölgəsinə yola düşməmişdən qabaq bəzi əşyalarını götürmək üçün iki günlüyə evə gəlir, anası, bacıları ilə vidalaşır. Anasının sözüylə desək sanki vəsiyyətini edir:
-“Ana, mən gedirəm. Hər şey ola bilər, şəhid ola bilərəm. Nə olur olsun, sən ağlama… Onu bil ki, sən ağlasan, sanki mənim qol-qıçımı qırıb yenidən tabuta yığırsan. Sevin ki, mən Qarabağı azad etməyə gedirəm...” Yəmən xanım oğlunun bu sözlərinə ürəyində çox sıxılsa da, onu deyə-gülə yola salıb. Zarafatla da deyib ki, Qarabağı otuz ildi heç kəs ala bilmədi, elə olar, sən alarsan.
Xansunun ürəyində çox arzusu vardı. Onu canlarından əziz bilən bacılarının ali təhsil almasını istəyirdi. Hər iki bacı-qardaş istəyini yerinə yetirmək üçün səylə çalışdılar. Böyük bacı Xatun Qurbanova Naxçıvan Dövlət Universitetinin “Azərbaycan dili və ədəbiyyatı tədrisi metodikası və metodologiyası” fakültəsinin magistr üzrə birinci kurs tələbəsidi. Aysu bacısı isə Naxçıvan Tibb Kollecinin ikinci kursunda oxuyur. Xansu kiçik yaşlarından əlindən gəldiyi qədər işləyib, anasına dayaq durub. Ali təhsil almaq arzusu ürəyində qalsa da, ailəsi və öyrəndiyi hərbi biliklər onun üçün vətən, vətənpərvərlik məktəbinə çevrilib. Ən böyük istəyi isə Qarabağı düşməndən almaq olub.
Xansunun son telefon danışığı 27 oktyabrda olur. Bacısı Xatunla danışır: “Yolumuz Şuşayadır, bacı, tezliklə qələbə xəbəri ilə gələcəyəm”, - deyir. Bacısı ondan gələndə Xarıbülbül çiçəyi gətirməsini istəyir. “İnşallah, bacı, siz anamdan muğayat olun, darıxmağa qoymayın. Daha zəng vurmaq mümkün olmayacaq. Getdiyimiz yerdə telefon çəkmir”, - deyir…
Kəşfiyyatçı olduğu üçün hər zaman öndə gedən, cəsurluğu, qətiyyəti ilə əsgər yoldaşlarına örnək olan Xansu Qurbanov Hadrutdan başlanan döyüş yolunda addım-addım qələbə qazanaraq ən ağır döyüşlər gedən Qırmızı Bazar qəsəbəsinə yoldaşları ilə bir yerdə çatır. Hər gün neçə yoldaşı yanında yaralanır, şəhid olur. Şuşaya gedən yüz iyirmi nəfər könüllü arasında ön sırada durur.
Şuşanın alınması Vətən Müharibəsinin qəhrəmanlıq dastanının ən şərəfli, ən qürurlu və ən ağrılı səhifəsidir. Noyabrın 8-i Şuşa şəhəri azad edilir. Və səhərisi gün müharibənin dayanmasına saatlar qalmış Xansu əsgər yoldaşları ilə birlikdə düşmənin xain gülləsinə tuş gəlir.
Salam, ey gedən adam!
Salam, ey qalan şəhid!
Sən iyirmi yaşında,
Şuşanı alan şəhid!
Necəsən, gözüm nuru?
İçimdən ötən adam,
Yaraların necədir?
Qələbə, vətən adam.
Anan ilə danışdım,
Dərdi üyüdən ana.
Hamımızın anası,
Səni böyüdən ana.
Danışdım sənin kimi,
Hayına hay deyirdi,
Səni əzizləyirdi,
Sənə laylay deyirdi.
Deyirdi, mənim balam,
Dağ başında dumandı,
Deyirdi, mənim balam,
İgiddi, qəhrəmandı.
Bilirəm, qəhrəmansan,
İyirmicə yaşında.
Taleyin üzü dönsün,
Yox atan, qardaşın da.
Qəti narahat olma,
Doğmaların bil bizi,
Hamımızın doğması,
Hamımızın əzizi.
Bircə burda sinəmin,
Yarası tək göynədin,
Atasız böyümüşdün,
Anasız böyümədin!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(21.06.2024)
Gəncədə “Sevgi Meksidadadır” adlı konsert
Fikrət Əmirov adına Gəncə Dövlət Filarmoniyasında “Sevgi Meksikadır” adlı konsert proqramı təqdim olunub. Meksikanın Azərbaycandakı səfirliyinin təşkilatçılığı, Gəncə Dövlət Filarmoniyasının dəstəyi ilə keçən konsertdə Meksikanın Azərbaycandakı səfiri Mariya Viktoriya Romero Kabalyero çıxış edib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına Filarmoniyadan verilən məlumata görə, xanım Kabalyero Azərbaycan və Meksika xalqlarının qədim tarixə, güclü dövlətçilik ənənələrinə malik olduğunu deyib, Meksikalı ifaçıların konsertinin maraqlı olacağını bildirib. Həmçinin səfir Gəncə Dövlət Filarmoniyasına təşəkkürünü bildirərək, bu cür layihələrin Azərbaycan-Meksika mədəni əlaqələrinin inkişafında mühüm rol oynadığını vurğulayıb.
Meksikalı tenor Luis İtzkoatl və pianoçu Maurisio Duran maraqlı konsert proqramı ilə çıxış ediblər. Konsertdə Meksikanın milli vokal musiqi nümunələri və gənc bəstəkarlarının əsərləri səsləndirilib.
Konsertin sonunda ifaçılar Müslüm Maqomayevin “Azərbaycan” əsərini ifa ediblər. Meksikalı ifaçıların bu jesti tamaşaçılar tərəfindən böyük rəğbətlə qarşılanıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(21.06.2024)
“StartupFest Naxçıvan” proqramı başa çatıb
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin və Asiya İnkişaf Bankının birgə həyata keçirdiyi “Yerli Texnoloji Startapların İnkişafının Təşviqi” layihəsi çərçivəsində Naxçıvan Muxtar respublikasında “StartupFest Naxçıvan” proqramının final tədbiri keçirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına Dövlət Agentliyindən verilən məlumata görə, agentliyin sədr müavini Ceyhun Salmanov iştirakçılara və komandalara innovasiyaların, startapların inkişafı, bu istiqamətdə həyata keçirilən dəstək tədbirləri barədə məlumat verib.
2 ay davam edən “StartupFest Naxçıvan” proqramı çərçivəsində startap ideyaları olan komandalara müxtəlif mövzularda akselerasiya proqramı keçirilib. Modullar çərçivəsində komandalar təlimlərdən əldə etdikləri bilikləri startap ideyaları üzrə prototiplərin hazırlanmasında istifadə ediblər.
Tədbirdə startap komandaları ideyalarını təqdim edib və jürilər tərəfindən qiymətləndiriblər. Jürilərin səsverməsi nəticəsində qalib seçilən komandalara hədiyyələr təqdim edilib.
Proqramda yaşılenerji, kəndtəsərrüfatı, təhsil, dövlət sektorunda innovasiyalar istiqamətində startaplar iştirak edib. Munsiflərin yekun qiymətləndirməsinə görə “Easy Agriculture” komandası 1-ci yeri tutub. Onların irəli sürdüyü startap layihəsi kənd təssərüfatında çalışanlara torpaq və bitki sağlamlığına dair daha dəqiq məlumata sahib olmağa, habelə baş verən dəyişikliklərə real vaxtda nəzarət etməyə imkan verəcək. Proqramın digər qalibləri isə “ScappMart” və “FAYDA” komandası olub.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(20.06.2024)
VI “Neftçili Yay Futbol Düşərgəsi" layihəsinə start verilib
“YAŞAT” Fondunun, “ASAN Könüllüləri” Təşkilatının və “Neftçi” Peşəkar Futbol Klubunun birgə təşkilatçılığı, “Azərkontrakt” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin baş sponsorluğu, Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin (SOCAR) tərəfdaşlığı ilə Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyü uğrunda şəhid olmuş şəxslərin övladları üçün VI “Neftçili Yay Futbol Düşərgəsi" layihəsinə start verilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına “ASAN xidmət”dən verilən məlumata görə, şəhidlərimizin 6-12 yaş aralığındakı 100 övladını əhatə edən layihənin açılış mərasimində “YAŞAT” Fondunun rəhbəri – Qarabağ qazisi Elvin Hüseynov, "Azərkontrakt" ASC-nin sədr müavini Güləddin Dadaşov, “Neftçi” Peşəkar Futbol Klubunun nümayəndəsi Emin Əfəndi və digər qonaqlar iştirak ediblər.
İyunun 29-dək davam edəcək layihənin əsas məqsədi uşaqların hərtərəfli inkişafını təmin etməklə yanaşı, onların asudə vaxtlarını daha səmərəli və əyləncəli keçirmələrini təmin etməkdir. Xüsusən futbola yüksək marağı olan uşaqlara bu idman növünü praktiki cəhətdən sevdirmək, onlara futbolla peşəkar məşğul ola bilmək üçün şərait yaratmaqla motivasiya olmaqdır.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(20.06.2024)
“Deneyap” texnologiya laboratoriyasına şagird seçimi imtahanına qeydiyyat başlayıb
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyi və Türkiyə Texnologiya Komandası Fondunun əməkdaşlığı ilə yaradılan "Bilim Bakı" mərkəzinin “Deneyap” texnologiya laboratoriyasına şagird seçimi imtahanına qeydiyyat başlayıb.
Agentlikdən “Ədəbiyyat və incəsənət” portalına verilən məlumata görə, “Deneyap” proqamı gələcək dövrün ehtiyaclarını nəzərə alan, layihə əsaslı, gündəlik həyat problemlərinin həllinə yönələn və şagirdlərə 21-ci əsrin bacarıqlarını əldə etməyə imkan verən kompleks, fərqli bir təhsil modelidir və ödənişsiz həyata keçirilir.
Laboratoriyada keçirilən təlim proqramı gələcəyin texnologiya istedadlarının yetişməsini dəstəkləyir və ölkəmizin texnologiya sahəsində inkişafını hədəfləyir. Proqram 36 aylıq dövrü əhatə edir, ilk 24 ay layihə əsaslı tədris və son 12 ay komanda dövrü olmaqla, 2 fərqli hissədən ibarətdir.
24 ay tədris dövründə iştirakçılara 11 fərqli mövzuda texnologiya və layihələrin inkişafına əsaslanan təlimlər keçiriləcək. Hər təlim proqramının sonunda iştirakçılar komanda şəklində layihə üzərinə işləyərək onu nümayiş etdirəcəklər. 12 ay komanda dövründə isə 24 aylıq tədris müddətini başa vuran şagirdlər uyğun olduqları sahələr üzrə formalaşdırdıqları komandalarla mütəxəssislərdən mentor dəstəyi alaraq milli və beynəlxalq yarışlarda iştirak edəcəklər.
Proqrama Bakı şəhərinin ümumtəhsil orta məktəblərinin 2023-2024-cü tədris ilinin 4,5,6 və 7-ci sinfini bitirən şagirdlər qoşula bilərlər. Seçim imtahanının hər iki mərhələsində ən yüksək bal toplayan şagirdlər proqramda iştirak edəcəklər.
Texnologiyanı inkişaf etdirən gənclərin sırasında olmaq istəyən məktəblilər 22 iyun 2024-cü il tarixinədək deneyap.az saytına keçid etməklə “Deneyap” texnologiya laboratoriyasına şeçim imtahanı üçün qeydiyyatdan keçə bilərlər.
“Deneyap” texnologiya laboratoriyasına ilk imtahan 2022-ci ildə keçirilib. Proqramın birinci - yazılı imtahan mərhələsində iştirak üçün qeydiyyatdan keçmiş 1200-ə yaxın şagird arasından ən çox bal toplayan 334 şagird 2-ci mərhələ olan praktiki imtahanda iştirak edib. Hər iki mərhələdə ümumi olaraq ən yüksək nəticə göstərən 80 şagird 3 il müddətində “Deneyap” texnologiya laboratoriyasında təhsil almaq hüququ qazanıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(20.06.2024)
Bu gün “Füzuli” kantatasının müəllifinin - CAHANGİR CAHANGİROVun doğum günüdür
Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Xalq Artisti, görkəmli bəstəkar Cahangir Cahangirovun bu gün ad günüdür, anadan olmasının 103-cü ildönümüdür. İlk öncə bu dahi şəxsiyyətdən danışarkən onu qeyd edim ki, onun xor sahəsindəki yaradıcılığı əsası Üzeyir bəy tərəfindən qoyulan Azərbaycan xor sənətində zirvə sayılır. Bir də başlığa çıxardığımız kimi, o, “Füzuli” kantatasının müəllifidir. Daim zirvələrdə olan bu musiqi əsəri barədə ayrıca danışacağıq. Və ən nəhayət, milyonların sevimlisi olan “Dəli Kür” və “Yenilməz batalyon” kinofiımlərindəki mahnılar da onundur.
Cahangir Cahangirovun yaradıcılığı öz çoxşaxəliyi ilə seçilir. Bəstəkarın xor və instrumental musiqiləri, operaları, bir-birindən gözəl mahnıları var. Bunlara misal olaraq bəstəkarın xor musiqisi sahəsində maraqlı əsərlərindən “Arazın o tayında” poemasını, 12 hissədən ibarət “Dostluq mahnısı” kompozisiyasını, “Azad” və “Xanəndənin taleyi” operalarının xor nömrələrini, “Füzuli”, “Nəsimi”, “Aşıq Alı” kantatalarını, “Sabir” oratoriyasını, Süleyman Ələsgərovla birlikdə yazdığı odanı, onlarca xor miniatürlərini göstərmək olar.
Sadalanan əsərlərdən xüsusilə “Füzuli” kantatası Cahangir Cahangirova böyük şöhrət gətirib. O, kantatada böyük şairin möhtəşəm obrazını, onun daxili aləminin özünəməxsus təsirli və qəlboxşayan musiqi dili ilə aça bilib. Kantatanın mətn əsasını Füzulinin üç qəzəli təşkil edir. Hər bir qəzəl isə öz növbəsində bir hissəni özündə birləşdirir.
1949-cu ildə “Arazın o tayında” vokal simfonik poemasını yaradıb və bu əsərə görə SSRİ Dövlət mükafatı laureatı adına layiq görülüb. 1950-ci ildə “Arazın o tayında” poeması Moskvanın Sütunlu Salonunda və Leninqradda ifa olunub, lent yazısı isə Ümumittifaq Radiosunun Qızıl fonduna daxil edilib.
1962-ci ildə - Mirzə Ələkbər Sabirin 100 illik yubileyi münasibətilə Xor və simfonik orkestr üçün “Sabir” oratoriyasını yazıb.
Cahangir Cahangirov “Azad” və “Xanəndənin taleyi” adlı iki operanın müəllifidir. Hər iki əsərində Cahangirov musiqi klassikamızın korifeyi Üzeyir Hacıbəylinin sənət ənənələrini davam etdirib.
“Xanəndənin taleyi” operası inqilabdan əvvəl Azərbaycanda yaşamış məşhur xanəndə Seyid Mirbabayevin acı taleyindən bəhs edir.
1957-ci ildə Xalq yazıçısı Mirzə İbrahimovun eyniadlı əsəri əsasında bəstələdiyi “Azad” operasında istismar olunan bir xalqın ağır işgəncələrlə dolu həyat tərzi, azadlıq yolunda mübarizəsi əks etdirilib. Librettonun müəllifi və tamaşanın quruluşçu rejissoru Kərim Kərimovdur.
Cahangir Cahangirovun böyük həcmli, mürəkkəb formalı görkəmli əsərləri ilə yanaşı, musiqi xəzinəmizi zənginləşdirən çoxlu mahnıları da vardır. Onun “Ana”, “Aylı gecələr”, “Bakı”, “Dan ulduzu, bir də mən”, “Ay qız”, “Ala göz” və s. mahnıları dillər əzbəridir.
Cahangir Cahangirovun bəzi gözəl mahnıları məhz teatr tamaşalarından, ekrandan “ayrılaraq” xalq arasında yayılmışdır. Bu mənada “Yenilməz batalyon” filmindən “Teymurun mahnısı”nı, “Koroğlu” filmindən “Xanəndə qızın mahnısı”nı, “Dəli Kür” filmindən “Ana kür” və “Bayatılar” mahnılarını yada salmaq olar. Bu mahnılarda lirik ifadə çox güclüdür.
Cahangir Cahangirovun mahnılarında söz və musiqi üzvi surətdə müəlliflərin də əməyini və istedadını təqdir etməmək olmaz. Uzun müddət Cahangirov Zeynal Cabbarzadə, İslam Səfərli və Rəfiq Zəka ilə birlikdə çalışıb.
Cahangir Cahangirov 1992-ci il martın 25-də vəfat edib və Fəxri xiyabanda dəfn olunub.
Ruhu şad olsun!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(20.06.2024)
Ölkəmiz Annecy Beynəlxalq Animasiya Filmləri Festivalında təmsil olunub
Fransanın Ansi şəhərində Annecy Beynəlxalq Animasiya Filmləri Festivalı keçirilib.
AzərTAC xəbər verir ki, ölkəmizi festivalında Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının üzvləri Elçin Hami Axundov, Nəzrin Ağamalıyeva, Oqtay Yusibov, Rəşid Ağamalıyev və Şahin Əliyev təmsil ediblər.
Bu il dünyanın ən böyük animasiya festivalına 17000-dən çox tamaşaçı və qonaq qatılıb. Festival qaliblərinin adı festivalın rəsmi saytında – www.annecyfestival.com yerləşdirilib.
Festivalın MIFA marketində Türk Animasiya Assosiasiyası (ATA) və Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatı (TÜRKSOY) müştərək stendlə təmsil olunub. Stenddə Azərbaycan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Özbəkistan, Türkmənistan və Türkiyənin animasiya məhsulları, layihələri, assosiasiyaları və festivalları təqdim edilib. “Animation of Turkic Countries 2024” (Türk Dövlətlərinin Animasiyası-2024) kataloqu da stenddə nümayiş olunan məhsullar sırasında idi.
Qeyd edək ki, ATA və TÜRKSOY-un müştərək stendi layihəsi Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi, Türkmənistanın Mədəniyyət Nazirliyi, Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatının dəstəyi ilə kreativ sənayenin inkişafı üzrə “Yaradıcı Azərbaycan” proqramı çərçivəsində həyata keçirilib.
Annecy festivalında, həmçinin, animasiya rejissoru Rəvan Muradov (Crambone Inventive League) da iştirak edib. Onun festivalda iştirakı 6-cı ANİMAFİLM Beynəlxalq Animasiya Festivalının “The Half – “Birdən ölsək” filmi ilə “Ən yaxşı Azərbaycan qısametrajlı animasiya filmi” mükafatını qazanması sayəsində mümkün olub.
Qeyd edək ki, növbəti Annecy Beynəlxalq Animasiya Filmləri Festivalı 2025-ci il iyunun 8-dən 14-dək keçiriləcək.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(20.06.2024)
POETİK QİRAƏTdə İqbal Nəhmətin “Hələ də getməyən qonağım sənsən” şeiri
Poetik Qiraətdə bu gün yenə də Yardımlıda yaşayıb yaradan gənc şair İqbal Nəhmətdir.
“Hələ də getməyən qonağım sənsən” deyən şairin bu dəfə üz tutduğu ünvan sevgidir.
Xoş mütaliələr!
Gəl səni bir az da yaxın tanıyım,
Pıçılda, dodağın üzümə dəysin.
Nə qədər dərdin var tök nəfəsimə,
Bütün əyrilərin düzümə dəysin.
Gör neçə il keçib bədənimdəsən,
Qoşulub qanıma axan yaxınım.
Gəl səni bir az da yaxın tanıyım,
Ey mənim uzaqdan baxan yaxınım.
Böyük təpələri, uca dağları,
Kiçik sevgimizlə keçib, aşmışıq.
Bir addım ayrılıq deyil düşünüb,
Beləcə yüz addım uzaqlaşmışıq.
Verdiyim suallar cavabsız qalır,
Bilirəm ən çətin sınağım sənsən.
Qapım açıq qalıb gedənim çoxdu,
Hələ də getməyən qonağım sənsən.
Ədəbiyyat və incəsənət”
(20.06.2024)
