“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ulduz” jurnalı ilə birgə BİRİ İKİSİNDƏ layihəsi davam edir. Növbəti təqdimatda İlahə Səfərzadənin “Lal” hekayəsidir.

Həyəcandan ayağı ayağına dolaşa-dolaşa, sürətlə addımlayırdı. Hərdən şiddətlənib hərdən də yavaşıyan yağış kələ-kötür asfalta dolub hər tərəfdə gölməçə yaratmışdı. Gecə saatları olduğu üçün ətrafda, demək olar ki, adam gözə dəymirdi. Buna baxmayaraq, qıza yenə də elə gəldi ki, kimsə onu izləyir. Addımlarını yeyinlətdikcə bu qorxu hissi bütün vücudunu ağuşuna alıb ruhunu əsir alırdı. Məntiqli düşünə bilmirdi. Fikirlər beynində fırlanır, az öncə törətdiyi dəhşətli hadisənin də bu məntiqsiz düşüncənin nəticəsi olaraq meydana gəldiyini yəqin edir, lakin bu qərara gəlmək üçün illərlə düşündüyünü xatırlayıb soyuq tər tökürdü. 

Anası həmişə bu misalı çəkərdi: “Qorxunun əcələ faydası yoxdur”. Hərçənd anasına nifrət edirdi. Aciz və müti olduğu üçün onu bu dünyada tanıdığı ən pis qadın olaraq qiymətləndirmişdi. Amma yaxşı ki, bu məsəli demişdi. Ən çox qorxduğu anlarda belə bu cümlə həmişə dadına çatmışdı. Düşündü ki, hər insanın həyatında mütləq mənəvi güc aldığı hansısa cümlələr olmalıdır...

Təkcə qorxudan dili tutulduğu gün talisman kimi sığındığı bu cümlə də köməyinə yetişməmişdi. Uşaq evində müəllimi onu vəhşicəsinə döyəndə yaddaşının dərinliyində silinib getməyən ləkə kimi qalmışdı. Hər dəfə qazıyıb atmağa çalışanda daha da dərin, mikroblu yaraya çevrilmişdi. Bir müddət sonra o yaranın çapığı ilə barışmış, hətta isinişmişdi ona. Bəsləyib böyütmüş, unutmamaq üçün hər gün xatırlamışdı. Uşaqkən aldığı bu yara gələcəkdə onun intiqam hissini körükləyib qisas ala bilməsi üçün stimul olacaqdı. Onu ana öz balasını əzizlədiyi kimi əzizləmişdi.

O gündən sonra bir daha danışmamışdı. Əslində, dili tutulmuşdu, yoxsa danışmadan yaşamaq ona daha rahat gəlmişdimi, bu özünün də bilmədiyi bir sirr idi. Danışıq qabiliyyətinin olub-olmaması barəsində belə heç nə bilmirdi.

Fikri qeyri-iradi olaraq eramızdan əvvəl milyon illər öncəki zamanlara getdi. Görəsən, necə olmuşdu ki, insanlar səsləri sözləri, cümlələr halına salıb, öz duyğularını ifadə etməyi öyrənmişdilər? Ya da görəsən, yaşanmış elə bir duyğu qalmışdımı onu sözlərlə ifadə etmək mümkün olmasın? Onun anasına qarşı olan bu hisslərinə nə ad vermək olardı? O, anasını həm sevir, həm də nifrət edirdi. O, anasını həm yaşatmaq istəyir, həm də ölməyini arzulayırdı. Bu ölümlə əbədi rahatlığa qovuşacağına inanırdı. Ola bilərdi, heç kimlə ünsiyyətdə olmamaq onun ağlını da əlindən almışdı. Görəsən, o hansısa müvəqqəti dəlilik sindromundan əziyyət çəkir? Hər halda, anasını öldürmək arzusuna haqq qazandırmaq üçün bu bəhanənin ardına sığınmaq ona sevimli görünürdü. Nəticədə dünyadakı bütün qatillər bir bəhanənin həndəvərində özlərini daha yüngülləşmiş cəzaya layiq görürlər.

    Gözləri doldu. Anasını həmişə sevmək istəmişdi. Bəlkə də, ona olan nifrəti də mərhəmət duyğusundan irəli gəlirdi. “Mərhəmət” sözünün ağlına gəlməyinə yeni bir söz kəşf edibmiş kimi sevindi. 

Birdən beyni keçmiş xatirələri dünən baş veribmiş kimi canlandırdı. Bir an gözlərini çox bərk sıxıb keçmişin ruhi xəyalətlərini qovmağa çalışsa da, bunu edə bilmədi.

Ögey atası onu öz evində istəmədiyini, uşaq evinə aparmalı olduqlarını deyəndə qapının ardından eşitdiyi bu sözlər onun üzünə şillə kimi dəymişdi. Hələ beş yaşlı uşaq olsa da, onun çəlimsiz, arıq bədəni bu sözlərin ağırlığı altında əzilirdi. Anasından ayrılmaq mümkün ola biləcək ən qorxunc hadisə idi. Düşünmüşdü, Tanrı onu cəzalandırır. Ola bilsin, qonşunun uşaqları ilə oynayarkən istəmədən öldürdükləri o pişiyə görə. Axı anası demişdi ki, heyvanları öldürmək günahdır. Hələ bu harasıdır! Tanrı o biri dünyada da onun yaxasından yapışıb cəhənnəmə vasil edəcəkdi. Cəhənnəm haqqında o qədər ciddi düşünürdü ki, elə bil bu mücərrəd bir məkan deyil, həqiqətən də, mövcud olan yerdir. Artıq iyirmi üç il keçməsinə baxmayaraq, hələ də bu fikirdə idi. Nə zamansa cəhənnəmə gedəcək. Fərqi nədir, illər sonra, ya da bu gün?! 

    Uşaq evindən çıxandan sonra müxtəlif işlərdə çalışmışdı. Bir də anasının harada yaşadığını öyrənə bilmişdi. O, əri öldükdən sonra tək yaşayırmış. İkinci ərindən olan uşaqları isə başqa ölkəyə işləmək üçün gediblər. Dərindən köks ötürdü. Nəfəsi çatmırdı.

   Bəzən sevgi münasibətləri də yaşamışdı. Amma həmin münasibətlər möhkəmlənməyə başlayanda onu sevən adamları özündən uzaqlaşdırmaq üçün əlindən gələni edirdi. Eynən anasının uşaq vaxtı onu uşaq evinə qoyub getdiyi kimi. Çünki qəlbinin dərinliyində bir gün mütləq tərk ediləcəyinə inanırdı. Heç kim onu öz yoxluğu ilə sınayıb qürurunu parçalamadan özü onları tərk edib bundan mənəvi zövq alırdı. Ardında qoyduğu adamları düşünmək necə də xoş idi! İndi o özünü daha güclü hiss edirdi. Onun sevgi anlayışı bu idi. Sevgi tərk – etməkdir.

Uzun illər məhz anasını öldürəcəyi bu günü gözləməsinə baxmayaraq,  nədənsə indi peşmanlıq hissləri ürəyindən ağır bir yük kimi asılıb rahat nəfəs almağına imkan vermirdi. Ayaqları onu gəldiyi yolla daha da sürətlə geri apardı. Qapını ürkək toxunuşla yavaşca döydü. 

– Kim lazımdır, qızım? – anası qapını açıb illər öncə tərk etdiyi qızına şəfqətlə baxdı. Bəlkə, şəfqət deyildi. Çünki o, qızını heç tanımırdı. Böyüyüb necə biri olduğu barədə məlumatı yox idi. Ola bilsin, onun gözlərində şəfqətə oxşayan bu ifadə sadəcə insanlıq duyğusundan irəli gəlir. Yağışda islanıb qapının önündə  məlul-məlul baxan qıza hamı acıya bilərdi. Amma indi bunun fərqi yox idi. İndi anasının gözündəki hər hiss ona doğma idi və sevgi vəd edirdi.

Haradasa yarım saat öncə onun qapısına işlədiyi şirniyyat dükanının məhsullarından qoymuşdu. Amma bəzilərinə zəhər qatmışdı. Ürəyinin dərinliyində inanmışdı ki, xainliyin hökmran olduğu ikiüzlü dünyadan anası kimi qorxaq və iradəsiz insanı ancaq bu şəkildə xilas edə bilər. Uzaqdan gizlicə baxıb şirniyyatı götürdüyünə əmin olduqdan sonra oranı tərk etmişdi. Bunca nifrətin qarşısında bəs hansı hiss olmuşdu onu ardına belə baxmadan hövlnak geri dönməyə məcbur edən? Sevgi? Buna kim inanar? Gülüncdür! Onun ki içində belə gözəl duyğulara yer yox idi. Qəribə sükutu yenə anası pozdu:

 – Qızım,  nəsə lazım idi? – nəsə düşündü, ya da deyəsən, doğmalıq hiss etdiyi üçün dedi. – Çöldə yağışdır, keç içəri.  

Heç nə demədən bu təkliflə tez razılaşdı. Yaxşı ki, anası hələ şirniyyat bağlamasını açmağa macal tapmamışdı. İndi onları, sadəcə, yox etmək lazım idi. Anası onun islanmış paltarlarını dəyişməsi üçün öz paltarlarından gətirdi.

– Al, qızım, geyin. Köhnədir, amma təmizdir. 

Heç nə demədən paltarları alıb müti şəkildə əynini geyindi. Ana qayğısı onun qəlbini isidirdi. Bu duyğunu yaşamaq üçün nə qədər göz yaşı tökmüş, neçə könül ağrısı yaşamalı olmuşdu. Mətbəxdə çay dəmləyən anasının nədənsə gözləri dolmuşdu. Amma danışdığı söhbətlərin qarşılığında ondan cavab gözləyən baxışlarını üzünə dikmirdi artıq. Deyəsən, onun lal olduğunu anlamışdı.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.08.2024)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ədəbiyyat qəzeti” ilə birgə ƏDƏBİYYATIMIZI SEVDİRƏK layihəsində bu gün sizlərə şair Aytəkin Mehmanqızının şeirləri təqdim edilir. 

Gözəl Allahım

Əlimdən tutursan yıxılanda mən,

Qoymursan heç yerdə heç vaxt əyiləm.

Mənim ümid yerim, mənim ərk yerim,

Ey böyük, ey uca gözəl Allahım!

Hər yerdə köməyim olmusan mənim,

Mənim ürək dostum, könül həmdəmim.

Səndən istəyirəm nə istəsəm mən,

Hörməti, sevgini səndən görmüşəm.

Mən necə deməyim "çox şükür" Sənə

Baxıb sevinərkən səadətimə?!

Səni dərk etməyən bəşər yerinə,

Deyirəm, çox sağ ol hər yerdə sənə.

Bu qədər nemətlər yaratmısan sən,

Səni dərk etmək də çətindir hərdən.

İnsan aciz qalır böyüklüyünə,

Baxanda çox şeyin gözəlliyinə...

Sultan Süleymanın 

nəsihəti

Deyirlər bir şah varmış, adı Süleyman imiş.

Çağırıb vəzirini, vəsiyyət etdi ona:

-Mən öləndə əlimi çıxararsız tabutdan,

Həkimlərin çiynində köçəcəyəm dünyadan.

Paylayın insanlara qızılları da ordan!

Hikməti anlamayan vəzir soruşdu şahdan:

-Nədir bunun mənası, düşünürəm bayaqdan.

Axı anlamadım mən, varislərin var ikən,

Həkimlərin çiynində neyçün köçməlisən sən?

Şah düşünüb beləcə, xeyli xəyala getdi,

Sanki bir an, bir anlıq bu dünyanı tərk etdi.

Açıqlayıb hikməti, vəzirə belə dedi:

-Qoyun görsün insanlar, şah da əliboş getdi!

Həkimlər ola-ola, bu dünyanı tərk etdi.

Uca Allahımız 

sevir hər kəsi

Uca Allahımız sevir hər kəsi,

İncitmək istəməz heç vaxt, heç kəsi.

Nə zərbə alarsa həyatda insan,

Onu qazanarmış öz günahından...

Dəyişdi zəmanə

Bir vaxt alçaq idi, kiçikdi evlər,

Oradan gələrdi çox şən gülüşlər.

Zəmanə dəyişdi, evlər böyüdü,

Sevinclər azaldı, gülüşlər öldü...

Fırlandı zəmanə, dövr etdi dövran,

Zəmanə dəyişdi, dəyişdi insan.

Soyuqluq məhv edir hər kəsi indi,

İsti qəlblər üçün zaman çətindir.

Həyat məktəbi

Həyat özü elə böyük məktəbdir,

Ən gözəl dərsləri o keçəcəkdir.

Həyatdan dərs alan kamil bir insan,

Çox bilər adi bir təhsil alandan.

Yalanlar

Yalanlar doğrunu yuyub aparar,

Səni hər bir yerdən nəzərdən salar.

Dilini yalana öyrətməklə sən,

İnan ki, hər yerdə gözdən düşərsən.

Sabah doğrunu da söylərsən əyər,

Sənin sözlərinə verməzlər dəyər.

Bir daha yalançı adını alsan,

Daha inanmayar sənə bir insan.

Hətta doğruları söyləyəndə bil,

Sənə heç bir kimsə inanan deyil.

Öyrətmə dilini gəl sən yalana,

Yalan yaraşmayır təmiz insana.

Uşaq

Mələk ürəyidir uşaq ürəyi.

Kiçicik qəlbində arzu, diləyi.

O gül baxışıyla mələktək baxar,

Gözləri Günəştək üzə nur saçar.

Uşaqsız qoymasın Allah heç evi,

Uşaqdır hər evin əsil bəzəyi.

Uşaqsız olmasın heç ev, heç ocaq,

Körpəsiz qalmasın heç əl, heç qucaq.

Körpə səsi gəlsin evlərimizdən,

Könüllər sevinsin körpə səsindən.

Dünyada qiymətli heç nə görmədim

Körpə gülüşündən, körpə səsindən.

Verməyin dəyəri 

dəyərsizlərə

Verməyin dəyəri dəyərsizlərə,

O zaman zərbələr dəyər sizlərə.

Dəyər də qızıltək çox qiymətlidir,

Hər yerdə, hər kəsə layiq deyildir.

Qızılı verərlər ən əzizlərə,

O da sağ ol deyər qızıla görə.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.08.2024)

“Ədəbiyyat və incəsənət”in poçtunda AYB-nin üzvü Ayxan Hüseynlinin şeirləri var, onlardan bir nümunəni sizə təqdim edirik.

1.

Məndən bir məktub yaz sənə

Məndən bir məktub yaz sənə,

Yalan olmasın içində,

                    həqiqətlə onu bəzə.

Elə məktub yaz ki, sənə

Dediyimi düşüncəndə böyüdəsən,

Sonra ...

         hərf-hərf ağ vərəqə köçürəsən,

Hisslərimi hisslərinlə qarışdırıb,

                         cümlələrə ötürəsən.

Unutma ki, mən yazıram bunu sənə,

Amma ...

         Yazan əllər səninkidir,

         O fikirlər, düşüncələr səninkidir.

Məndən bir məktub yaz sənə,

Oxuyanda inam olsun,

                               səndən mənə

məni özündə hiss elə,

Onda doğru yazılacaq,

            yazılan bütün kəlmələr.

Demək, heç fərq etməyəcək,

Məktub necə yazılıbdır.

Məndən sənə, səndən mənə

Əsas odur, yazılıbdır

                bir sevginin xatirinə. 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.08.2024)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı sizə şair və tərcüməçi Səlim Babullaoğlunun təqdimatında XX əsr yəhudi şeiri nümunələrindən Zali Qureviçin şeirlərini təqdim edir.

Zali Qureviç (1949) – ABŞ-da, Kaliforniyada anadan olub. Hələ uşaq ikən valideynləri ilə bərabər İsrailə köçüblər. Qüds Yəhudi Universitetini bitirib, sosiologiya və antropologiya şöbəsində dərs deyir. İvritdə yazır. Altı kitabın müəllifdir. Xüsusən Con Eşberinin ivritə tərcüməçisi kimi tanınır.

Şeir deyil ki...

Poetik nitqə doğru
uçmaq istəmədim,
sağ qalmaq üçün
təsvirlərin bəsit dilinə
sığındım.

Kənardakı şeir

Dünən tv-də
rok vardı.
Bir də on min tamaşaçı.
Axı şeir hardaydı?

Şeirlər kənardaydı,
səssizdi, dardaydı,
hər dəfə daha uzaqdaydı,

hardasa böyürdə,
paytaxtın bölüşmədiyi
bir zaldaydı.

Yenə də həmin iki-üç tanış gələcəkdi-
bu da belə bir görəcəkdi.
Gələcəkdimi, kim bilir ?

Şeirlər kənardaydı,
o tərəfdə,
mən də şeirin tərəfində.

Hərdən  mən də öz bədənimdə ikiyə bölünürəm.
Amma onda belə mənim tamaşaçım
nə mızıldanır, nə də tərəddüd edir.

Bilərəkdən

Yazmağa başlayanda
eynəyin şüşəsini bilərəkdən silmədim,
istədim ki, çirkli qalsın şüşələr,
bəzəkli görünsün misralar.
Yağış damcıları...
çoxdandır diqqətsizdim onlara nədənsə.

Qalxar, qalxar

Qardaşım A. telefonda soruşur:
- Sənə nəsə olub? Yazırsan?
-Hə.
-Yenə şeir?
-Hə, şeir.
-Bəlkə hekayə yazasan, maraqlı olardı.
Şeirlər darıxdırcıdır.
- Bir taksi sürücüsü demişdi ki,
Əmək partiyasına səs verməyə gedibmiş,
amma əli qalxmayıb səs verməyə.
Mən də eləyəm,
hekayə üçün əlim qalxmır.
-Qalxar, qalxar,
sətirlərin arasını çox qoy.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.08.2024)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı detektiv ustası, polis podpolkovniki Fəxrəddin Qasımoğlunun yeni yazdığı “Ruh” romanını dərc edir..

Fəxrəddin Qasımoğlu dalbadal dərc edilən bir neçə detektivi, xüsusən “Son gecə” böyük oxucu auditoriyası tərəfindən maraqla qarşılanıb. Bu romanda da ənənəvi qəhrəmanlar iş başındadırlar, bu dəfə onlar uşaq oğurıuğunu araşdırırlar.

Onun suallarının bitdiyi aydın idi. Qısaca dedim:

- Məlumun olsun ki, ilk dəqiqələrdən bu cinayəti açmağın çətin olmayacağını bilirdim. Təkcə sonda, cinayətkarları yaxalayandan sonra onlarla nə edəcəyimə qərar verməmişdim. Amma hadisələrin gedişatı özü hər şeyi yerinə qoydu. Bəlkə də ən yaxşı sonluq elə bu idi.

Layiqə başını yelləyib razılaşdığını bildirdi. Sonra cızıldayan çaydana baxıb soruşdu:

- Yenə çay süzüm, şef?

Gülümsəyib dedim:

- Deyəsən bunun adına paltar qaynatmaq deyirlər.

Köməkçim bərkdən güldü:

- Hə, elə deyirlər.

- Elə isə onda çaydanın altını söndür. İndi ən düzgün olan şey evə gedib yaxşı bir duş qəbul etmək, sonra da möhkəm yuxuya getməkdir.

Birlikdə ayağa qalxdıq. Gülanənin gözü yolda qaldığını bilirdim. Ancaq Novxanıdan qayıdarkən çox tez idi deyə zəng vurub onu oyatmaq istəməmişdim. İndi ora gedəcəkdim.

- Sən ofisi bağlayarsan. Maşını qaytar, get dincəl. İki gün sonra gələrsən. Mən çıxıram, - deyib Layiqə ilə sağollaşdım.

-Sağ olun, şef, - yorğun görünən Layiqə qısa cavab verdi.

O hələ maşını kirayə götürdüyü ofisin açılmasını gözləməliydi. Qarşıdakı iki gündə bir işimiz yox idi. Mən də bu iki gündə dincələcəkdim.

* * *

Adətim üzrə səhər tezdən oyanmış, ofisə gəlmişdim. Layiqə hələ yox idi. Çay dəmləyib yolda aldığım «Yubiley» peçenyesi ilə içdikdən sonra kresloma keçib cib telefonumu çıxardım. Dünən səhər Nadirdən gəlmiş mesajları bir də gözdən keçirdim. Keçirdiyim əməliyyat barədə nəsə deyib dostumu yükləmək istəməmişdim. Bəlkə də nə vaxtsa orada baş verənləri olduğu kimi ona danışacaqdım. Amma indi bunu etmək fikrim yox idi. Hər halda şəhərdə baş vermiş bütün hadisələr barədə məlumatların cəmləşdiyi bir qurumda işləyirdi. Onun özünün çox şeyi mənsiz də başa düşəcəyinə şübhəm yox idi. Belə də olmuşdu. Mesajlar çox qısa idi. Birinci mesajda orada hər şeyin qaydasında olduğunu bildirirdi. Bundan bir qədər sonra gəlmiş ikinci mesaj daha maraqlı idi. Hadisə yerində tapılmış iki odlu silahın ballistik ekspertiza rəylərinin hazır olduğunu xəbər vermişdi Nadir. Vaxtilə qətlə yetirilmiş ana və iki körpəsinin Cahandarın əlində tapılmış silahla öldürüldüklərini müəyyən etmişdi ekspertlər. Bu həmin cinayət işində «Molla» ləqəbli qatı cinayətkara qarşı toplanmış əvvəlki sübutların doğru olduğunu təsdiqləyən ən güclü arqument olmuşdu. Beləcə, illər əvvəl bağlı qalmış bir cinayət də açılmışdı.

Mesajlardan sonra günorta saatlarında telefonuma zəng gəlmişdi. Zəng edən Fərman Gəraybəyli idi. Reanimasiya şöbəsindən palataya köçürüldüyünü, məni görmək istədiyini demişdi. Etiraz etməmiş, onu görməyə getmişdim. Hal - əhvaldan sonra oğlunu xilas etdiyim üçün təşəkkürünü bildirib kövrəlmişdi. Sonra palatanın pəncərəsinin qarşısında qoyulmuş bağlamaya işarə edib mənə çatacağını demiş, sual dolu baxışlarla mənə baxmışdı. «Müqəddəs yalan» deyilən bir termin var. Qırx yaşımda mən ilk dəfə «müqəddəs yalan»dan istifadə etmişdim. Fərman Gəraybəyliyə uşağın bu yaxınlarda həbsxanadan çıxmış iki nəfər tərəfindən qaçırıldığını, onlar da sözləri çəp gəldiyi üçün bir-birilərini öldürdüklərindən başqa nəsə öyrənə bilmədyimi demişdim. Bundan sonra bağlamanı götürüb açmış, oradan yüz min manat ayırıb Fərmana qaytarmışdım. Təəccüblə mənə baxmışdı. Bu qədəri bəsdir demişdim. Nə qədər təkid etsə də, qaytardığım pulu geri götürməmişdim. Fərman üçün bu elə də böyük pul deyildi. Sadəcə mən öz vicdanım qarşısında belə etməyi düzgün hesab etmişdim. Onun qoyduğu şərtlərdən ikincisini yerinə yetirməmişdim. Deməli, bu pulu götürməyə də haqqım  çatmırdı. Sağollaşmazdan əvvəl balaca Ağanın vəziyyəti ilə maraqlanmış, xeyli yaxşılaşdığını öyrənmişdim. Daha həyatı üçün heç bir təhlükə yox idi. Fərmandan ayrılıb yölüstü tanış banka baş çəkmiş, sonra evə, Gülünün yanına getmişdim. Çoxdan ona gözəl bir şam yeməyi söz vermişdim. Axşamı şəhərin ən məşhur restoranlarından birində keçirmişdik. Sonra Gülünü düşürüb evə gəlmişdim. Beləcə, sakit keçən son iki gün dünən axşam bu baş verənlərlə bitmişdi.

Ofisin qapısı açıldı, Layiqə özünü içəri atdı. İçəri girən kimi salamlaşmadan dedi:

- Şef, deyəsən çay dəmləmisiz. Yaman yerinə düşdü. Yolda elə donmuşam ki.

Bu gün hava doğrudan da çox soyuq idi. Möhkəm Xəzri əsirdi. Köməkçim soyuqdan əməlli - başlı büzüşmüşdü. Onun halına baxıb güldüm.

- Elə isə, əynini çıxar, ikimizə də çay süz. Birini də səninlə içərəm.

Bir azdan çayları gətirən Layiqə üzbəüzdə oturdu. Ovuclarını stəkanına söykəyib qızdırmağa başladı. Donu hələ də açılmamışdı. Çayını içib qurtarmasını gözləyib cibimdən bir zərf və bir bank kartı çıxarıb masanın üstünə qoydum. Sonra dedim:

- Bu gün işdən tez çıxarsan. Bu zərfi üstündə yazılmış ünvanda yaşayan Talıb Musayevə verərsən. Özü evdə olmasa, həyat yoldaşına ver.

- Bəs soruşsalar nə deyim?

- Heç nə demə. Eləcə de bu zərf sizə çatacaq, başqa heç nə bilmirsən. İndisə, keçək əsas məsələyə.

- Əsas məsələyə?

- Hə, əsas məsələyə. Qulaq as, deyim. Dəfələrlə olub ki, mənə müraciət edən insanların vəziyyətini nəzərə alıb onlara təmənnasız kömək etmişəm. Sən bu əməliyyatların hamısında yanımda olmusan. Bir dəfə də kənara çəkilməmisən. Gecələr yuxusuz qalmısan, riskə getmisən. Sonradan bu işlərə görə sənə öz vəsaitimdən ayırdığım qonorarlardan imtina etmisən. Uzun müddətdir köməkçimsən. Bu müddətdə sadəliyinlə, çalışqanlığınla hörmətimi qazanmısan. İndi səndən bir xahiş edəcəm. Biləsən ki, etiraz qəbul olunmur.

Heç vaxt məndən belə sözlər eşitməyən Layiqə susub mat-mat üzümə baxırdı.

Davam etdim:

- Hər gün Buzovnadan avtobusla gəlib - gedirsən. Yolun uzaqdır. Bu kartda sənin adına otuz min manat var. Münasib bildiyin vaxtda salonların birinə gedib özünə yaxşı bir maşın seç.

Layiqə yenə də susub heç nə demirdi. Beləcə xeyli qarşısındakı karta baxdıqdan sonra dilləndi:

- Bir əməliyyat üçün otuz min manat həddən çox deyilmi?

Gülümsədim.

- Bəlkə də bir əməliyyat üçün çoxdur. Ancaq on beş yaşlı bir oğlanı ölümdən, onun bədbəxt anasını isə iztirablardan qurtarmağa görə çox azdır.

Yenə araya süküt çökdü. Hələ də karta əlini vurmamışdı. Oturub sakitcə ona baxırdım. Birdən oturduğu yerdən əyilib yanağımdan öpdü, sonra kartı götürüb sürətlə mətbəxə keçdi. Arxasınca baxıb gülümsədim. Onun çoxdan maşın almaq arzusunda olduğunu bilirdim…

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.08.2024)

Əlibala Məhərrəmzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Bütün yüksəliş və enmələr liderliyin sayəsində baş verir» sözləri ilə başlayan «Liderliyin 21 inkaredilməz qanunu» kitabını – Con Maksvellin bu incisini, yəqin ki, oxumayan əz-əz liderə rast gəlmək olar. Rəsmən onun özünün, yaratdığı EQUIP və The John Maxwell Company təşkilatlarının bu günədək liderliyin sirlərini öyrətdiyi 5 milyon müdavimi var. Bu gün ABŞ-ın Vest Poynt Hərbi Akadesmiyasından tutmuş BMT-yədək, nüfuzlu Fortune 500 siyahısındakı əksər şirkətlər təmsil olunmaqla az qala hər bir qurumda Con Maksvelldən liderlik dərsi almış insanlara rast gəlmək olar.

Con Maksvellin təqdim etdiyi liderlik qanunlarının 21-nə də qısaca da olsa nəzər yetirməyimiz vacibdir. Belə ki, öz şəxsi həyatlarında və bizneslərində bu qanunlara əməl etməklə insanlar dərhal fayda əldə edirlər

19.Qurban qanunu

«Lider sonradan irəli getmək üçün yeri gələndə yolundan çəkilməyi bacarmalıdır».

Qurbanvermə – liderliyin daimi əlamətidir. İstənilən inkişaf, istənilən nəticə bol itkilərin heçabına başa gəlir. Burada həm maddiyyatla, həm karyerayla, həm  ailəylə, həm imiclə, sosial vəziyyətlə bağlı qurbanlardan, itkilərlən söhbət gedir. Effektiv liderlər öz işlərini vacib saydıqları şeyə həsr etməkçün çox qurbanlar verirlər. Liderlik işində uğur qazanmaq daim dəyişikliklər, təkmilləşmələr tələb etdiyi kimi qurbanlar da tələb edir.

Lider nə qədər böyükdürsə, o, bir o qədər böyük qurbanlar verməlidir. Hətta bəşər tarixində öz ideyaları yolunda öz həyatlarını belə qurban verən liderlər də az deyil.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.08.2024)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan Poeziyası Antologiyası layihəsində Təbriz təmsilçimiz Əli Çağla Muğanda yaşayıb yaradan Behruz Sədiqin şeirlərini təqdim edir.

Behruz Sədiq

Muğan

İNSAN

İnsan!

Yaşmaqlı gəlinin

Yaylığı ağlıq

Muçura tələskən

Körpəcik ağac

Günəşə boylanan

Gilənar gəlin;

Qızlığı qanlanmış qudurğan bahar

Qaranlıq qolunu qaharan qavram

Həm də ki,

Sızlayan yaram

İnsan!

O uca dağlıq

Tam Qarabağlıq...

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.08.2024)

Şəfa Vəli, “Ədəbiyyat və incəsənət”,  Şəki-Zaqatala bölməsi

Dünya quru bir səs,

            Qəm çəkməyə dəyməz...

            Yüz-yüz itən olsun,

            Min bir də bitən var.

            Şükür eyləyəlim ki,

            Bizlərdən həm əvvəl,

            Həm sonra Vətən var! -

-deyirdi Bəxtiyar Vahabzadə... Azərbaycan xalqının dünənindən miras aldığı düşüncə bulağının qaynarlığı ilə hər yaşda oxucusunun ruhuna toxuna bilən Xalq şairi.  Yaradıcılıq günəşinin işığı nəinki mənsubu olduğu xalqın nümayəndələrinin, ümumbəşər təfəkkürü aydınlatmağa qadir sənətkarın doğulmasından 99 il ötür. 

            Şəkinin Yuxarıbaş məhəlləsindəki zəhmətkeş ailədə dünyaya göz açmışdı Bəxtiyar Vahabzadə. Doğulduğu evin pəncərəsindən Şəkini əhatələyən dağlar görünürdü, həyətlərinin aşağısından  sularını təbiətin şeiri kimi insanlara ərməğan edən Qurucana çayı axırdı. Bu gözəlliyə, bu qışı sərt, yazı-yayı ruh coşduran, payızı düşüncə döngələrinə rəng qatan bir məkanda doğulan insanın payına, əlbət ki, Tanrının xoş vaxtında yazdığı ömür düşməliydi!

            “İgid ömrü” ölçüsüzdür,  el olaraq bilirik... Əsrin yaşıdı olmaqsa, ömür ölçüsü deyil, əbədiyyətin yarıaçıq qapısından görünən bir əlçim nurdur. Bəxtiyar Vahabzadənin əsrin yaşıdı olmasına bircə il qalır...

            Şairin 99 illiyi onun Şəkinin Yuxarıbaş məhəlləsində yerləşən ev-muzeyində şeirli, musiqili şəkildə qeyd olundu. 16 avqust 2024-cü ildə baş tutan “Ölümsüz ömür” adlı tədbirdə Şəki-Zaqatala Regional Mədəniyyət İdarəsinin nümayəndələri, AYB Şəki bölməsinin sədri Vaqif Aslan başda olmaqla,  şəkili qələm sahibləri, İ.S.Nakam adına Şəki şəhər Mərkəzi Kitabxanasının əməkdaşları, Mədəniyyət İşçiləri Həmkarlar İttifaqı Şəki rayon Komitəsinin nümayəndələri,  ziyalılar və ağsaqqallar iştirak etdi. 

            Əvvəlcə, Xalq şairinin şəhərin mərkəzi parkında ucaldılan abidəsinin önünə gül dəstələri qoyuldu.  Sonra tədbir iştirakçıları xalqımızın  qədim-qayım alqışlarının  birindən-“şen olsun” alqışından payını almış ev-muzeyinə sarı yol aldı.   Şairin  dillər əzbəri olan şeirləri söyləndi, Şəki şəhər 3 nömrəli musiqi məktəbinin şagirdləri tərəfindən sözlərinə yazılmış musiqilər səsləndirildi.

            Gülnar adlı gənc rəssamın müəllifi olduğu portretləri muzeyə hədiyyə etməsi  Bəxtiyar Vahabzadənin özündən sonra bu xalqa qoyduğu mədəni irsin nəsildən-nəslə əmanət kimi ötürüldüyünün bariz nümunəsi idi.  

            Yaman darıxmışam...

            Hər axşamçağı

            Arzumu günəşin telinə sardım.

            Mənimlə olsaydı, mən darıxmağı

            Zamana ən uzun ölçü sanardım...-

            -deyən şairin adını tutub ev-muzeyinə gələnlər də darıxdı; şairin  lentə yazılmış səsini eşitmək, kitablarını bir daha vərəqləmək, ev-muzeyindəki yazı masasına sığal çəkmək, yarımçıq əlyazmasına bir “ah” çəkərək göz atmaq üçün...  Ev-muzeyinin direktoru Elşən Zəkəriyyəbəyli  “Şair ocağı” adlandırdığı ev-muzeyini, sözün həqiqi mənasında, xalqın sərvəti kimi qorumaqda və qapısını Bəxtiyar Vahabzadənin xatirəsinin işığına  gələnlərin üzünə gülərüzlə açmaqdadır. Qeyd etdiyinə görə, şairin 100 illiyi ilə bağlı təkliflər planı da hazırdır:

            -Ocağında daim işıq olsun!” deyirdi ulularımız. Bu yurd, bu ocaq da bizə əmanətdir. İşığını qorumaq könül borcumuzdur. 99 il bundan əvvəl bu evdən, bu güllü-çiçəkli, dağların qənşərində nazlanan həyətdən  kainata Azərbaycan, eləcə də, dünya ədəbiyyatına öz qələmilə  zənginlik qatan şair ruhu havalandı. Şairin 100 illiyi üçün  yeni fikirlərimiz, təkliflərimiz var. “Bəxtiyar Vahabzadə və müasirləri”   adlı bir layihə həyata keçirmək istəyirik.  Şairin həmçağları olan şair və yazıçılarla yaradıcılıq münasibətlərinə aid yazılar, videoçarxlar hazırlamaq niyyətindəyik. Muzeyin cari təmiri, eksponatların zənginləşdirilməsi, tərtibatın dəyişdirilməsi məqsədilə  Şəki-Zaqatala Regional Mədəniyyət İdarəsi və Mədəniyyət Nazirliyinə təklif vermək də 2025-ci il üçün nəzərdə tutulan planlara daxildir.  Bəxtiyar Vahabzadənin “İstiqlal” kitabının təkrar nəşr edilməsini arzulayırıq. TÜRKSOY-un Bəxtiyar Vahabzadə haqqındakı qərarlarını nəzərə alaraq Türk dünyası şairlərini, o cümlədən, Cənubi Azərbaycan şairlərini, Türk dövlətlərinin ölkəmizdəki səfirlərini muzeyə dəvət etmək də gözəl olardı.

            Bəzən soruşuram özüm-özümdən:

            “Neçə il yaşamaq istəyirəm mən?”

            Yüz il, yox, beş yüz il, min il,

            On min il, yüz min il, milyon il...

            Yox, yox, bəs deyil!

            Sonu olan ömür istəmirəm mən!

            Çıxaraydım zamanı çərçivəsindən! –

            -deyən şair zamanı çərçivəsindən çıxarmağı bacardı! El dilində desək, hacatı qələmi, höcətliyi zamanı aşan düşüncəsi, təbi oldu!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.08.2024)