Super User
Xalça Muzeyində Milli Musiqi Günü qeyd olunub
Milli Musiqi Günü münasibətilə sentyabrın 16-da Azərbaycan Milli Xalça Muzeyində “Xalçalarda musiqi” adlı sərgi açılıb və uşaqlar üçün konsert proqramı təşkil olunub.
Muzeydən verilən məlumata görə, sərgidə muzeyin kolleksiyasından musiqi sənəti ilə əlaqəli zəngin kompozisiyalı portret və süjetli xalçalar, qobelenlər nümayiş etdirilir. Bunlar Xalq rəssamları Tahir Salahov və Eldar Mikayılzadənin müəllifi olduqları görkəmli bəstəkarlar Üzeyir Hacıbəyli, Qara Qarayev və Dmitri Şostakoviçə həsr olunmuş portret xalçalar, rəssamlar Pavel Kuzmenko, Rimma Eminova və Faiq İbrahimovun maraqlı süjet həllinə malik əsərləridir.
Miniatür və realistik üslubda bədii-texniki cəhətdən mükəmməl işlənmiş bu əsərlərdə klassik və xalq musiqisinin, muğam və milli rəqs sənətinin, musiqi alətlərimizin xalça naxışları ilə mükəmməl ahəngi öz əksini tapıb.
Yüksək bədii-estetik dəyəri olan müəllif əsərlərindən ibarət sərgi sentyabrın 28-dək davam edəcək.
Milli Musiqi Günü münasibətilə təşkil olunan konsert proqramı isə muzeyin Uşaq şöbəsi və H.Sarabski adına 7 nömrəli uşaq musiqi məktəbinin birgə əməkdaşlığı ilə təşkil olunub. Burada H.Sarabski adına 7 nömrəli uşaq musiqi məktəbinin şagirdlərinin ifasında bir-birindən gözəl klassik və müasir musiqi nümunələri təqdim edilib, vətənpərvərlik ruhunda şeirlər səsləndirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(18.09.2023)
MUSİQİ BƏLƏDÇİSİ - klassik janr musiqiləri ən üstün musiqi sayılır
Lalə Həsəncan, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Musiqi bənzərsiz səslərin harmoniyasından yaranan bir mənəvi qidadır. İnsan ruhunu zənginləşdirən, sakitləşdirən bir dəyərli sənət nümunəsidir. İnsan hislərinin çoxu musiqi ilə bağlıdır. İnsan qəlbini fəth edən musiqi özünəməxsusluğu ilə bir çox sənət əsərlərinin meydana gəlməsinə səbəb olmuşdur. Musiqi poeziya ruhu və onun yaradıcısı kimi də səslənə bilər. Şair və yazıçı sənətinin yaranmasında məhz musiqilərin öz yeri var. Biz şairləri qələmə bağlayan və sənətimizə güc verən, bizi ilhamlandıran bu sənət nümünəsinin əvəzsizliyi zehni gücümüzün inkişafıdır.
Dunya musiqiləri içərisində klassik janr musiqiləri ən üstün musiqi sayılır. Klassik musiqi əsərləri insan beyninin və ruhunun səssizliyidir. Bu musiqi janrı öz müasirliyini hər dövrdə qoruyub saxlayır. Şopen, Çaykovski, Bethoven, Motsart və.s.. kimi unudulmaz əsərləri ilə yaddaşlarda qalan məşhur bəstəkarlar yaratdıqları möhtəşəm inciləri ilə insan dəyərlərini heyran etmişlər. Azərbaycan musiqisinin klassik sənətinin görkəmli nümayəndəsi və banisi Üzeyir Hacibəyov öz orijinal musiqi üslubu ilə Azərbaycan musiqisinin tarixinə mühüm imza atır. Görkəmli bəstəkarın sənət nümunələri XX yüzillikdə Azərbaycandan kənarda, bir çox ölkələrdə tanınmağa başlayır.
Mən klassik musiqilərə üstünlük verirəm, lakin bununla yanaşı klassik opera musiqisini də qulaq asıram. Klassik musiqi sənətimin davamlılığını, dərinliyini tamlıqla ruhumda əks etdirir. Yeni yaradıcılıq xüsusiyyətlərimə müsbət təsvir edir.
İlk dəfə opera janrı özünün memarlıq, tarixi, bədii və incəsənət dəyərləri ilə seçilən İtaliyada meydana gəlmişdi. Bir çox dram əsərlər məhz opera sənət nümünəsi kimi səhnəyə qoyulmuşdu. Bu da hər bir əsərin ölməzliyini təmin etməklə yanaşı, klassik musiqi janrının bənzərsizliyini ortaya çıxarırdı.
Muasir dövrün musiqi yaradıcılığı çoxşaxəliliyi ilə özünü göstərir. Tarixi və əsrin dramatik hadisələri, çağdaş musiqi yaradıcılığının müxtəlifliyi dünya incəsənətinin yeni ideyalar zənnində dəyişiminin bədii təcəssümüdür. Yeni musiqi istiqaməti, müasir dünyanın dəyişən istək və düşüncələri əsrlər boyu müşahidə olunmuş kontekstə nəzərən professional incəsənət inkişafının mərhələsini təsdiq edir. Cəmiyyətin iqtisadi, içtimai-siyasi və mənəvi həyat tərzi musiqi mədəniyyətində ciddi dəyişiklik yaradır. Bu da sənət dünyasının yüksək inkişafını əks etdirir.
Musiqi ruhumuzun gizli səltənəti, ölüm və yaşamın isə dərin yuxusudur.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(18.09.2023)
Bakıda dünyaşöhrətli fotoqraf Rəna Əffəndi ilə görüş keçirilib
Sentyabrın 16-da Bakıda Sevil Beynəlxalq Sənədli Film Festivalı çərçivəsində dünyaşöhrətli fotoqraf Rəna Əffəndinin izləyicilərlə görüşü keçirilib.
Rəna Əffəndi Azərbaycanda yeniliklərə imza atan qadın fotoqraf kimi tanınır. Onun ən gözəçarpan mövzularından biri mədəni və ətraf mühit amillərinə baxmayaraq insanların, xüsusilə də qadınların öz şəraitlərini dəyişmək uğrunda mübarizəsi ilə əlaqəlidir. Bununla bağlı görüşdə fikirlərini bölüşən fotoqraf əsasən diqqəti medianın fokuslanmadığı mövzulara çəkdiyini bildirib.
R.Əffəndi diqqətə çatdırıb ki, fəaliyyətində əsas məqsədi sadəcə fotolar çəkmək deyil, həm də çəkdiyi fotoların hekayələrini ön plana çıxarmaqdır. O, hər çəkdiyi fotonun bir hekayəsi olduğunu xüsusilə vurğulayıb. Belə ki, Rəna Əffəndinin bir sıra portretləri müharibədən qaçan insanların yoxsulluğunu və terroru, eyni zamanda, ölkələrindəki şiddət və iqtisadi tənəzzülü ifadə edir.
Rəna Əffəndi görüşdə iştirakçıları maraqlandıran sualları cavablandırıb.
Dünyaşöhrətli fotoqraf Rəna Əffəndi AZƏRTAC-a açıqlamasında on iki ildən çoxdur ki, Azərbaycanda olmadığını bildirib: "Bilirəm ki, buraya gələn insanlar Sevil Beynəlxalq Sənədli Film Festivalını izləyənlər, bu sahəyə marağı olanlardır. Bugünkü görüşdə onlarla görüşmək, yaxından söhbət etmək, öz işimlə bağlı verilən sualları cavablandırmaq mənim üçün çox maraqlı oldu”.
Qeyd edək ki, Rəna Əffəndi “Boru xəyalları: Boru kəməri boyunca həyatların salnaməsi” və “Maye torpaq” adlı iki foto-monoqrafiyanın müəllifidir. Onun fotoşəkilləri insan ruhunun qüdrətini sükunətlə şərəfləndirir, dərin empatiya hissi ilə xarakterizə olunur. R.Əffəndi Prins Klaus Fondu mükafatının laureatıdır, Fotoqrafiya və Davamlılıq üzrə nüfuzlu “Prix Pictet” mükafatının qısa siyahısına daxil edilib. Fotoqraf Davosda keçirilən Dünya İqtisadi Forumunda iki dəfə çıxış edib və Forumun Mədəni Liderlik şəbəkəsinin üzvüdür. Onun əsərləri Viktoriya və Albert Muzeyi, Saatçi Qalereyası, İstanbul Modern, Venesiya Biennali və Nyu-York Müasir İncəsənət Muzeyi kimi nüfuzlu məkanlarda nümayiş olunub. Rəna Əfəndi “National Geographic Magazine” və “Monocle” jurnalları ilə mütəmadi əməkdaşlıq edir. Onun, həmçinin “New Yorker”, “Time”, “New York Times”, “The Sunday Times” və bir çox başqa beynəlxalq media qurumları ilə əməkdaşlığı mövcuddur.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(18.09.2023)
BİRİ İKİSİNDƏ - Sevinc Yunuslunun şeirləri
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ulduz” jurnalı ilə birgə Biri ikisində layihəsində bu gün Poeziya vaxtıdır, Sevinc Yunuslunun şeirləri ilə tanışlıqdır.
Gecə düşər, günəş axtararam
gözlərin deyib.
Gəzərəm veyil-veyil,
yolum sənə çıxar..
Adını silərəm,
yenidən başlayaram həyata
sonum sənə çıxar...
Saçlarına toxunsam,
ekvatora qədər getdiyim olar.
Eh, yuxular... Yuxular!..
Gözlərimdə nə qədər
adam ölər, yıxılar
Əllərimdə qalan ətrin
göy üzünə qanadlanar...
Ən möhtəşəm səhərlər
Bütün kəndlər, şəhərlər,
Yer-göy ismin adlanar.
Bütün cismim odlanar,
Bulud-bulud yaş gedər...
Savaş gedər,
Həsrətin diz çökdürər,
dünyanı, başıma yıxar...
Çingiz xan qılıncdan keçirər
Mavəraənnəhri, Buxaranı,
kəllələri qarşıma yığar,
Sevdan dindən çıxarar,
quruyaram...
Romada
Sən müsəlman məscidisən,
Mən dinimi qoruyaram.
Minbərdə dua edərəm:
SƏNdən başqa Tanrı yox!
İnan ki, vallah-billah!
La ilahə illallah!
***
Bu qaranlıq gecənin o üzündə işıq var,
Görən, nə vaxt gətirər bu yollar səni mənə?..
Eh, elə darıxıram, bir Allah şahidimdi –
Əvəz etməz versələr, bütün dünyanı mənə;
Yer yerində qalandı,
Göy göyündə qalandı...
Mən hələ gözləyirəm həmin ağrı-acıda,
Söz vermişdin gələcəm qış sovuşsa, yaz olsa.
Bəlkə, qurbanlar kəsim yeddi yol ayrıcında,
Əllərim əllərinə bircə kərə qovuşsa,
Məni məndən alandı,
Səni səndən alandı...
Parlayan gözlərinin xırda səmalarında
Ulduzlar da yerindən aramla sürüşərdi.
Bu vəfasız ömrümün könül burulğanından
Ən uzağı ovcuma iki damla düşəndi:
Biri sənin olandı,
Biri mənim olandı...
***
Belə daha rahatdı, belə daha bəsitdi –
Ağrıların içindən üzüb də çıxmaq olur.
Bir ağ rəngli kağızdı, bir ağ tüstü, bir qələm,
Dərdi dərin badəyə süzüb də çıxmaq olur...
Başım üstə çağlayır bir qaraca bulud, gəl...
Səbir kasam çatlayır, yaxşı, olsun, unut gəl..
Qurban olum, gözünü birdəfəlik qurut gəl
Başqa nəyə deyirsən, dözüb də çıxmaq olur...
Nə tez əsdi aradan həftə yeli, an yeli,
Saçlarının ətridi göz yaşımın qan yeli.
Ölüm təkcə əcəllə olmayır ki, dan yerim,
Bu dünyadan əcəlsiz bezib də çıxmaq olur.
***
Keç bulud yaddaşından,
su səp tikanlı zəmilərə,
yalın ayaqlara batmasın.
Bu payız
ağaclar yarpaqlarını,
ilanlar dərilərini,
güllər ləçəklərini atmasın...
Çərpələnglər uçmasın,
pəncərə kənarları buz tutmasın.
Sevgi ilə açılsın evlərin
taxta qapıları...
Qış gəlməsin bircə il,
uşaqlar yıxılmasın,
pambıq olsun qartopuları.
Sevgi isitsin evləri,
sobalara atmayaq
odunları...
Günahında yanmasın
dünyanın gözəl qadınları.
Hey, fikirlər,
başımdan dağılışın...
Bax, Qadınlar Günü gəlir,
Hədiyyəm sənsən, üşüyən...
Təbrik et doğuluşumu...
Sənə gələn təyyarə var,
açıb bütün ağuşunu.
Sındırıb qanadlarını –
iki bilet hazırlamışam.
Zərfin üstündədi ünvan,
həminki...
Qar içində qızılgülüm,
imza: Sevinc Yunuslu.
Beş fevral, ikimin iyirmi iki...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(18.09.2023)
Azərbaycan rəqqasları Tbilisidə ustad dərsləri keçəcəklər
Sentyabrın 22-dən 25-dək Gürcüstan paytaxtı Tbilisidə “Beşinci Beynəlxalq Rəqs Festivalı” keçiriləcək.
AzərTAC xəbər verir ki, əsasən Latın Amerikası rəqslərinin ifa olunacağı festival Gürcüstan Milli Sosial Rəqslər Federasiyası və “Salsa Caliente Tbilisi” təşkilatı tərəfindən təşkil olunacaq.
Üç gün ərzində müxtəlif mənşəli şəxslər festivalda, ustad dərslərində və şoularda iştirak edə biləcəklər. Təşkilatçılar baçata tərzində rəqqasların canlı konsertləri, məşhur rəqqaslardan ustad dərsləri, həmçinin latın axşamları və salsa, baçata, kizomba, afro kimi rəqslərlə şoular vəd edir. Azərbaycan, İspaniya, Fransa, Türkiyə, Kuba, Yunanıstan, Ukrayna, və Gürcüstandan olan rəqqaslar festivalın qonaqlarına müxtəlif üslublarda rəqslər öyrədəcəklər.
Tədbirlər Agmashenebeli prospekti 6 ünvanında yerləşən Caliente SDF Akademiyasında keçiriləcək.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(18.09.2023)
Türkün iki ulusu
Əsgər İsmayılov, “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün
Xəlil Rza Ulutürk şəhid oğlu - Təbrizin dünyaya gəlişini belə qeyd edirdi:
Qoy sənə doğulan günəş deyim ki,
Nurunla açılan al səhərəm mən.
Yeddi il yol gələn, a mənim ilkim,
Gəldiyin yollara gül düzərəm mən.
Şeirin bu bəndindən görünür ki, övladının sabahkı şəhidlik zirvəsinə ucalacağını şair öncədən hiss edirdi. Bunu mistikaya yox, uzaqgörənliyə bağlamaq lazımdır.
Xəlil Rza Ulutürk yaradıcılığını oxuduqca sanki digər bir şəhidimiz general Polad Həşimovdan xəbər verir:
Torpaq cənnət ola bilər, yaxud dönər cəhənnəmə yavaş-yavaş.
Sən Dəmirləş! Sən POLADLAŞ!
Ulu şairimizin "Yavaş-yavaş" şeiri mənəvi varlığı ilə əbədiyyət qazanan, lakin fiziki yoxluğu ilə bizlərdən uzaq düşən Polad Həşimova yazılıb. Bunu da mistikaya yox, uzaqgörənliyə bağlamaq lazımdır. Çünki şair bu vətənin igid ərlərinin: Poladların, Mübarizlərin, Ramillərin həmişə var olacağından əmin idi:
Azadlıq istəmirəm bir həb gibi, dərman gibi
İstəyirəm
SƏMA gibi,
GÜNƏŞ gibi, CAHAN gibi!
Hər dəfə bu misralara göz gəzdirəndə azadlıq şairi Xəlil Rza Ulutürkün xalq qarşısındakı misilsiz hizmətini xatırlayıram. Ən çətin dönəmlərdə, azadlığa aparan yollarda Xəlil Rza Ulutürk hər zaman ön cəbhədə oldu. Bugünkü "Azadlıq meydanının" azadlıq şairi öz əsgərlərinə - xalqına, general - şair olmağı şərəflə bacardı.
Od püskürən nitqi, qılıncdan kəsərli şeirləri ilə düşmən bağrına od ələyən şairimizin ədəbi mühitdəki yorulmazlığının, meydandakı şücaətinin davamını, hərb sahəsindəki uğur və bacarığı, səngərlərdəki misilsiz qəhrəmanlığı ilə Polad Həşimov davam etdirdi.
Ədəbiyyat generalı ilə hərb generalını səbəbsiz yerə eyniləşdirmədim.
Xəlil Rza Ulutürk bütün çətin dönəmlərdə xalqın önündə idisə, Polad Həşimov düşmənlə hər döyüş zamanı əsgərlərinin önündə idi.
Xəlil Rza Ulutürk meydanlarda Qarabağ dərdinə haqq səsini ucaldırdısa, Polad Həşimov səngərdə bu mübarizəsini davam etdirirdi.
Türk şairi Xəlil Rza meydandakı kəsərli çıxışları ilə siyasi - ictimai natiq sayılırdısa, türk generalı Polad Həşimov isə hərbi natiq idi.
Bir sözlə, hər iki böyük azərbaycanlı AZADLIQ üçün çarpışır, amalları isə bu şeirdəki kimi üst-üstə düşürdü:
Döyüşüm qəbrətək davam edəcək
Sevindirmək üçün yurdu, bəşəri
Dəmiri doğrayan polad qayçıtək
Mənim hər addımım şəri kəsəcək.
Polad Həşimov vətənə xidmətinə, sonsuz sevgisinə kimi öz əməllərindəki paklıq, niyyətindəki saflığa qədər Polad adının haqqını ödəmiş əsl vətəndaş, qorxmaz hərb adamı idi.
Ulu Tanrıdan bütün şəhidlərimizə rəhmət diləyirəm…
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(18.09.2023)
Parisdə Assosiasiyalar Forumunda mədəniyyətimiz təşviq edilib
Parisin 15-ci rayonunun meriyasının qarşısında ənənəvi Assosiasiyalar Forumu mədəniyyət tədbiri keçirilib. Fransada fəaliyyət göstərən Fransa-Azərbaycan Dialoqu Assosiasiyası (ADFA) Foruma iştirak edib.
AzərTAC xəbər verir ki, ADFA-nın stendində mədəniyyətimizin təşviqi məqsədilə nəşr edilmiş kitab və broşurlar, xalçalar, mis qablar nümayiş olunub. Stendin ziyarətçilərinə tariximiz və mədəniyyətimiz haqqında məlumat verilib. Forum çərçivəsində təşkil edilmiş musiqi proqramında milli rəqsimiz təqdim olunub. Foruma gələn 15-ci rayonun meri ADFA-nın stendini ziyarət edib.
Qeyd edək ki, çoxsaylı assosiasiyaların qatıldığı tədbirdə Fransa paytaxtında yaşayan xalqların nümayəndələri öz mədəniyyətlərini bu Forumda təşviq edirlər. Forum çərçivəsində assosiasiyalar il ərzində planlaşdırdıqları mədəniyyət proqramları haqqında məlumat verir və yerli sakinləri məlumatlandırırlar.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(18.09.2023)
KİTAB BƏLƏDÇİSİndə “Şəkər portağalı”
Heyran Zöhrabova, "Ədəbiyyat və incəsənət"
“Öldürmək, Bak Consun revolverini götürüb part deyə atəş açmaq deyil. Elə yox. Ürəkdə öldürmək. Sevməyi dayandırırsan və bir gün o insan ölür."
Mütaliə bir çox yerdə bizim əlimizdən tutur. İnsanlarla daha rahat ünsiyyət qurmaq, daha aydın və effektli nitq söyləmək, lügət ehtiyatını zənginləşdirmək, asudə vaxtını ən faydalı şəkildə dəyərləndirmək, hər gün yeni biliklər öyrənmək və dünyagörüşümüzü genişləndirmək üçün, deyə bilərəm ki, ən gözəl yol mütaliədən keçir.
"-Bu balaca başında nə güclü xəyal gücün var!
Bunu deyirdi, ancaq birdən- birə kövrəlməyini də gizlədə bilmirdi.
-Sən məni də öldürəcəyini demişdin?
-Əvvəlcə dedim. Sonra səni başqa bir formada öldürdüm. Səni qəlbimdə dünyaya gətirərək öldürdüm. Sən sevdiyim yeganə insansan, Portuqa! Mənim yeganə dostumsan. Mənə şəkillər, limonad, şirniyyat, ya da şüşə top aldığına görə yox... And olsun ki, düzünü deyirəm."
"Kitab bilik mənbəyidir"-, deyirlər, amma, kitab sadəcə bilik mənbəyi olmaqla məhdud deyil, o eyni zamanda bir terapiya (müalicə) üsuludur.
Daha aydın desək kitab, "Biblioterapiya" (Yunancadan tərcümədə "kitabla müalicə" deməkdir) adlanan və kitab oxunmaqla həyata keçirilən bir müalicə üsulunun əsasıdır.
Qədim mənbələrə görə təxminən 1200-1300-cü illərdə Qahirə şəhərində bir çox yerli xəstəxanalarda Qurani-Kərim kitabı tibbi müalicə vasitəsi rolunu oynayırdı. Yəni hələ uzun illər öncə, ta qədim zamanlarda belə kitablar insanlar üçün bir müalicə vasitəsi olub.
Bibliyoterapiyanın ən önəmli faydalarından biri də kitabı oxuyan şəxsin özünü tam olaraq qəbul etməyə başlamasıdır. Həmin insanda vaxt ötdükcə özünə qarşı inam hissləri daha da artır.
"İndi əsl ağrının nə olduğunu başa düşürdüm. Ağrı, özündən gedənə qədər döyülmək deyil. Ağrı, ayağını şüşə qırığı ilə kəsmək, əczaxanada yaranı tikdirmək də deyil. Ağrı, insanların öz sirlərini açmaq fürsəti əldə etmədən ölmələri və bu iztirabın qəlbi doldurmasıdır. Ağrı, qollarından, başından, gücünü əlindən alır, hətda başını yastıqda döndərəmək həvəsini də yox edir."
Kitablar həm də bir qaçışdır deyərdim, qaçmaq və səni heç kəsin tapa bilməyəcəyi özünəməxsus gizli bir dünyaya sığınmaq.. Çünki, insan kitab oxuyarkən qısa bir müddət belə olsa, uzun-uzadı onu düşündürüb üzən şeyləri unudur.
Kitab oxumaq insanın əsəblərini sakitləşdirir və bir kitabı oxuyub bitirdikdən sonra insan özünü çox daha yaxşı hiss edir. Bəzən günlərlə oxuduğu bir kitabın təsirinə düşür, bəzən bəzi obrazlara əsəbləşib, bəzilərini doğması kimi çox sevir.
"- Bilirsən, Qodoya, mən daha yaşamaq istəmirəm. Əgər sağalsam, yenə pis uşaq olacam. Sən başa düşməzsən. Ancaq daha özümü ağıllı aparmağım üçün heç kəsim qalmayıb."
Oxuyub təsirləndiyim kitablar çox olsa da, bu gün sizə onların içində xüsusi yeri olan Joze Mauru di Vaskonselosun avtobioqrafik əsəri olan və "Şəkər portağalı" kimi də tanınan "Şirin portağal ağacım" kitabını tövsiyyə etmək istəyirəm.
Uşaq ədəbiyyatına aid edilsə də, dram janırında olan bu əsər uşaqdan böyüyə oxuyan hər kəsin çox sevəcəyi bir əsərdir.
Bu kitab ilk öncə alıntıları və haqqındakı rəyləri ilə diqqətimi çəkmişdi. Rəylərdən birində kitab haqqında: "İlk dəfə bir kitabı oxuyanda kitabın içinə girib obrazı qucaqlamaq istədim"-, yazılmışdı. Və marağımı cəlb etdiyi üçün kitabı alıb oxumağa başladım. Kitabın ilk səhifələrində gülmüş, son səhifələrində isə ağlamışdım.
"Bir gün əsl ağrını kəşf edən balaca bir uşağın hekayəsi" sloqanıyla məşhur olan bu kitabı Vaskonselos 12 günə yazıb bitirmiş və kitab haqqında: "İyirmi ildən çox idi ki, ürəyimdə daşıyırdım" -, söyləmişdi.
Bu kitabın baş qəhrəmanı çoxuşaqlı və kasıb bir ailənin 5 yaşlı dəcəl uşağı olan Zezedir. Zezenin iç dünyasında fəlakətlər üst-üstə gəlir. Hələ bir kədəri tam olaraq həzm edib atlada bilməmiş Zeze başqa bir müsibətlə dərindən sarsılır və onun dünyası başına yıxılır. Bir anın içində onun üçün hər şey tamamilə məhv olur.
Və o, bütün bu ağrı-acılarını o kiçik uşaq qəlbində təkbaşına yaşayır. Qəlbindəki iztirabları nə kiməsə anlada bilir, nə də kimsə anlaya bilir onu. Bir gün o, bütün dəcəl ruhuyla gerçək ağrıyla tanış olur və bu tanışlıqdan sonra artıq heç nə əvvəlki kimi ola bilməz və buna Zezenin özü də daxildir.
"Bəziləri üçün ölmək necə də asan idi. Lənətə gəlmiş bir qatar gəlir və hazırdır. Amma mənim üçün göylərə uçmaq necə də çətin idi. Getməməyim üçün hamı ayaqlarımdan tutmuşdu."
Əsəbi və ya məyus olduğunuz anlarda əlinizə bir kitab alın, əvvəl qoxusunu çəkin ciyərlərinizə, karbon qazıyla birlikdə içinizdəki mənfi enerjini də qovub çölə atın və sonra oxumağa başlayın. Vərəqlər bir-birinin arxasınca qaçmağa tələsdikcə və siz sətirlərin içində daha dərinlərə qərq olduqca hirsiniz üzərinə günəş şüası düşmüş buz parçası kimi əriyib yox olacaq və siz özünüzdən xəbərsiz rahatladığınıza şahid olacaqsız.
Kitablarda yazılmaz bəlkə bu, amma, hər nə qədər özündə ağrılı həyat hekayələrini daşısalar da kitablar sağaldır.
Və sonda isə sizinlə “Şirin portağal ağacım” kitabının son səhifəsini bölüşmək istəyirəm. Xoş mütaliələr..
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(18.09.2023)
Görkəmli kinorejissor, Xalq artisti Xamis Muradovun 80 illik yubileyi oldu
Sentyabrın 15-də görkəmli kinorejissor, Xalq artisti, Prezident təqaüdçüsü Xamis Muradovun 80 yaşı tamam oldu. Bu münasibətlə ömrünün 40 ildən çoxunu milli kinematoqrafiyanın inkişafına həsr edən sənətkarı Mədəniyyət Nazirliyinin kollektivi və ölkəmizin kino ictimaiyyəti səmimi-qəlbdən təbrik etdi, möhkəm cansağlığı, yaradıcılıq eşqi ilə zəngin fərəhli illər arzuladı.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, Xamis Bəkir oğlu Muradov 1943-cü ilin 15 sentyabrında Qax rayonunun Qaxmuğal kəndində anadan olub. Bakı şəhərində 72 nömrəli orta məktəbi bitirib. 1962-1966-cı illərdə M.Əliyev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutuna (indiki ADMİU) Rejissorluq fakültəsində təhsil alıb. 1966-cı ildən Cəfər Cabbarlı adına “Azərbaycanfilm” kinostudiyasında əmə fəaliyyətinə başlayıb. Görkəmli kinorejissorlar Şamil Mahmudbəyovun quruluş verdiyi “Torpaq. Dəniz. Od. Səma” (1967) və Muxtar Dadaşovun çəkdiyi “Qanun naminə” (1968) filmlərində rejissor assistenti kimi çalışıb. O, Ş.Mahmudbəyovun 1969-cu ildə lentə aldığı “Şərikli çörək” filmində də ikinci rejissor olub.
Xamis Muradov kino sənətinin sirlərinə daha dərindən bələd olmaq üçün 1969-1971-ci illərdə Moskvada “Ali rejissorlar və ssenaristlər kursu”nda təhsilini davam etdirib. Bakıya qayıtdıqdan sonra “Nəsimi” (1971) qısametrajlı tarixi-bioqrafik sənədli filmi ilə rejissor debütünü edib. Bu ekran əsərindən sonra sənədli kino istiqamətinə yönələn rejissor “Azərbaycanfilm”də tanınmış ədəbiyyat və mədəniyyət xadimlərimiz və s. haqqında 50-dən artıq maraqlı film lentə alıb. Rejissorun “Aşıq Ələsgər”, “Daşkəsən”, “Həmid Sultanov”, “Bahar günəşi”, “Qarabağ bülbülləri”, “Şənlik bizə yaraşır”, “Dünyaya insan gəlir”, “Üzeyir Hacıbəyov”, “Bakının işıqları”, “Natəvan”, “Abşeron rəngləri” və digər koloritli üslub və priyomlarla lentə aldığı filmlər görkəmli şəxsiyyətlərimizin tanıdılmasında yeni nəsillərin tərbiyəsində, vətəndaşlıq məsuliyyətinin artmasında mühüm rol oynayıb. Müəllifin “Əks-səda” və “Balaban” filmləri Dövlət mükafatına, “9 dəqiqə” filmi isə “Humay” və “Qızıl çıraq” mükafatlarına layiq görülüb. Xamis Muradov eyni zamanda 20-yə yaxın sənədli filmin ssenari müəllifi, 10-dək bədii ekran işinin (“Ovsunçu”, “Yalan”, “Biz qayıdacağıq!”, “Günaydın, mələyim!”, “Əlavə təsir”, “Tərsinə çevrilən dünya” və s.) prodüser kimi çalışıb.
Rejissor 1988-2001-ci illərdə “Salnamə” sənədli filmlər studiyasına rəhbərlik edib. 2002-2011-ci illərdə isə “Azərbaycanfilm” kinostudiyasının direktoru olub.
Xamis Muradov Azərbaycan kinosunun inkişafında xidmətlərinə görə 2000-ci ildə “Əməkdar incəsənət xadimi”, 2005-ci ildə “Xalq artisti” fəxri adlarına layiq görülüb. 2012-ci ildən Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdçüsüdür.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(18.09.2023)
Üzeyir Hacıbəyli festivalı 10-dək ölkədən musiqiçiləri bir araya gətirəcək
Üzeyir Hacıbəyli XV Beynəlxalq Musiqi Festivalı bu gün açılacaq. Heydər Əliyev Fondu və Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə 28 sentyabr tarixinədək davam edəcək festival bu il də bir sıra ölkələrdən ifaçı və kollektivləri bir araya gətirəcək.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, müxtəlif şəhərlərdə keçiriləcək festivalda ABŞ, Fransa, Gürcüstan, Xorvatiya, Rusiya, Sinqapur və digər ölkələrdən musiqiçilərin iştirakı ilə maraqlı konsertlər, ustad dərsləri və s. təşkil olunacaq.
Sentyabrın 19-da Ü.Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasında Miçiqan Universitetinin (ABŞ) professoru İqor Fedotovun ustad dərsi təşkil olunacaq. 21 sentyabrda isə M.Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasında gürcüstanlı pianoçu Eliso Bolkvadzenin konserti keçiriləcək. Beynəlxalq Muğam Mərkəzində Fransadan festivala qatılan “Quatuor Diotima” simli kvartetinin konserti sentyabrın 25-də gerçəkləşəcək.
Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasında 26 sentyabrda Q.Qarayev adına Azərbaycan Dövlət Kamera Orkestri sinqapurlu dirijor Anq Darrellin rəhbərliyi ilə çıxış edəcək.
Musiqi bayramının bağlanış mərasimi sentyabrın 28-də Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasında olacaq. Üzeyir Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestri xarici qonaqlarla birgə festivalın final notlarını səsləndirəcək. Konsertdə pult arxasında dirijor Valentin Egel (Almaniya), solistlər isə Chloe Kiffer (violin, Fransa) Henri Demarquette (cello, Fransa) və Aleksandr Mutuzkin (piano, ABŞ) olacaq.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(18.09.2023)
