Super User
Fransız şairi Hamid Larbinin kitabı Londonda nəşr olunub
Tanınmış fransız şairi Hamid Larbinin “Keçici an” şeirlər kitabı Londonda, BYRON Nəşr Evində işıq üzü görmüşdür. Kitaba şairin son illər yazdığı şeirlər daxiı edilmişdir.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı bu barədə sosial media hesablarında məlumat yayan şairlə əlaqə yaradaraq ondan təəssüratlarını almışdır. Fürsətdən istifadə edərək azərbaycanlı oxuculara salamlarını çatdıran Hamid Larbi söyləmişdir:
-Çox xoşbəxtəm, çünki ilin sonunda Londonda BYRON Nəşrləri tərəfindən nəşr olunan və Berber Metmadinin inanılmaz gözəl kalloqrafiyası ilə təsvir olunan ingilis dilində yeni bir şeir kitabını əlimə aldım.
Bu gözəl işə görə naşirə ən səmimi və tam minnətdarlığımı bildirirəm. Şeirlərimi ingilis dilinə tərcümə etdiyinə görə əziz dostum Vatsala Radhakeesoon-a da təşəkkür edirəm. Kitab artıq onlayn və London kitab mağazalarında satışdadır.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(30.12.2023)
Nazarbayev kitabını jurnalist Aida Eyvazlıya göndərib
Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Qazaxıstan Respublikasının Birinci Prezidenti Nursultan Nazarbayev yeni çapdan çıxmış kitabını - “Mənim ömrüm: asılılıqdan azadlığa” adlı roman epopeyasını öz şəxsi imzası ilə türk dünyasının tanınmış jurnalisti, Az TV-nin Xəbərlər departamentinin böyük redaktoru Aida Eyvazlıya göndərib.
Bundan əvvəl də Aida Eyvazlı böyük dövlət adamı, siyasi xadim, türk dünyasının ağsaqqalı, Azərbaycanın yaxın dostu Nursultan Nazrbayevin “Həyat yolu” , “Zaman və düşüncələr” adlı kitablarını tərcümə edib.
Aida Eyvazlı sosial şəbəkələrdə yazıb ki, bu kitabı da yeni 2024-cü ildə tərcümə edəcək. “Nazarbayev kimi böyük bir şəxsiyyəti tərcümə etmək mənim alın yazımdır. Tanrı buyurduğu üçün mən bu kitabı tərcümə etməliyəm.”.- yazıb.
Bu arada Aida Eyvazlıdan təəssüratlarını da aldıq. Aida xanım söylədi:
-Dekabrın son günü... Qazaxıstanın Birinci Prezidenti, Türk dünyasının bilgəsi, idealım, qibtə etdiyim, çox sevdiyim ən müdrik siyasətçidən, ən gözəl və yaraşıqlı kişidən gözlənilmədən hədiyyə alıram. Böyük Nursultan Nazarbayev öz imzası ilə mənə yeni kitabını göndərib! Yuxudur? Əsla! Yuxu deyil! Həqiqətdir! Kitabı əlimə götürürəm, öpüb gözlərimin üstünə qoyuram, qoxlayıram, ruhunu ürəyimə çəkirəm!
Mən Nursultan ağanın bu günə qədər iki kitabını tərcümə etmişəm. Demək, 2024-cü ildə mən bu kitabı da tərcümə edəcəyəm.
Bu kitabı tərcümə etməyi isə Tanrı buyurub! Bu mənim tarix qarşısında missiyam və taleyimdir! 2023-cü il həm türk dünyası üçün, həm Azərbaycan üçün və şəxsən də mənim üçün çox uğurlu il oldu! Türk əsri başlayıb! Yolarımız İpək Yolu olacaq!!!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(30.12.2023)
2023-cü il Gənclər Kitabxanası üçün hansı əlamətdar tədbirlərlə yadda qaldı?
Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Sabah sonuncu gününü yaşayacağımız 2023-cü ildə Cəfər Cabbarlı adına Respublika Gənclər Kitabxanası bir sıra uğurlu layihələrə imza atıb, çoxsaylı tədbirlər keçirib.
Bu il 95 illik yubileyini qeyd edən və respublikada gənclər üçün nəzərdə tutulan ən böyük kitabxana olan Cəfər Cabbarlı adına Respublika Gənclər Kitabxanası ətrafında 16 mindən çox oxucu kütləsi toplayan öz ziyarətçilərinə həm ənənəvi, həm də elektron xidmətlər göstərən 8 şöbədən ibarət bir mədəniyyət müəssisəsidir. Kitabxananın fondu özündə Azərbaycan, rus, ingilis və digər xarici dillərdə bütün elm sahələrini, bədii ədəbiyyat və məlumat nəşrlərindən ibarət kitabları cəmləyir. Kitabxanada Latın qrafikası ilə nəşr edilməyən, elmi, tarixi, bədii əhəmiyyətini bu günə kimi saxlayan 1000-dən çox kitabdan ibarət depozitar fond da mövcuddur. Kitabxananın ən qədim kitabı 1891-ci ilə aiddir.
Kitabxananın oxuculara təqdim etdiyi elektron xidmətlər özündə daim yenilənməkdə olan 140 mindən artıq yazını cəmləyən elektron kataloq, 7742-dən çox kitabı olan elektron kitabxana, 21 elektron məlumat bazası, 50-dən artıq nəşr nümunəsi olan dövrü nəşrlərin elektron bazası, 200 ədəd səsli kitab fondundan ibarətdir. Bu il ərzində kitabxanada fəaliyyət göstərən skaner aparatı vasitəsilə 790 nüsxə kitab skan olunaraq elektron kitabxanaya daxil edilib.
Bu il kitabxanada “Ümummilli Lider Heydər Əliyev-100”, “Akademik Zərifə Əliyeva-100”, Türk dünyasının mədəniyyət paytaxtı - Şuşa”, “Ölümsüzlüyə qovuşan ömür - Akademik Ziya Bünyadov -100”, “Gülhüseyn Hüseynoğlu- 100”, “Ədəbiyyatımızın, dilimizin Məmməd Araz dühası-90”, “Xalq Yazıçısı Anar- 85”, “Akademik Teymur Kərimli-70”, “Azər Turan-60” və digərləri olmaqla 14 elektron məlumat bazası hazırlanıb. Hazırda ümumi elektron məlumat bazalarının sayı 21-dir.
Gənclər Kitabxanası fondunun günün tələblərinə, oxucuların mütaliə tələbatına əsasən kompektləşdirilməsi məsələsinə xüsusi həssaslıqla yanaşır Belə ki, kitabxanada iki ildir davam edən və özündə 20-dən çox nəşriyyatla əməkdaşlığı əks etdirən “Nəşrlərin satınalınması” müsabiqəsi təşkil edilir. İki il ərzində müsabiqə nəticəsində kitabxananın fondu 6000-dən çox kitabla komplektləşdirilib. Müsabiqəyə daxil olan kitablar arasında ali məktəb dərslikləri, məlumat nəşrləri, Azərbaycan və xarici ədəbiyyat nümunələri, şanlı Zəfər tarixinə həsr olunan əsərlər üstünlük təşkil edir. Kitabxana kitab təbliğatı istiqamətində sosial şəbəkələrdən virtual təbliğat üsulu kimi geniş istifadə edir. Bu gün gənclərin ən çox toplandığı və istifadə etdiyi kitabxananın sosial şəbəkə platformaları yeni kitablar, maraqlı məlumatlar, əlamətdar tarixlər, şanlı Zəfər tarixi, hərbi-vətənpərvərlik mövzularında hazırlanan multimedia məhsullarının gündəlik paylaşımları ilə ön sıralardadır. 13 mindən çox istifadəçisi olan kitabxananın instaqram səhifəsində yerləşdirilən gündəlik paylaşımların baxış sayı 250-400-dür. İl ərzində kitabxananın sosial şəbəkə səhifələrində 381 paylaşım edilib.
Bu il kitabxana 22 adda qəzet (onlardan 17 adda Azərbaycan, 4 adda rus, 1 adda ingilis dillərində), 12 adda jurnala (onlardan 10 adda Azərbaycan, 2 adda rus dillərində) abunə olub.
Kitabxanada mütəmadi olaraq müəllif görüşləri, imza günləri, yeniyetmə-gənclərin ədəbi-bədii kompozisiyaları və rəsmlərindən ibarət sərgilər, ekskursiyalar təşkil edilir. Bu il ərzində Gənclər Kitabxanasında Azərbaycan Ədəbiyyat Fondu
və "Azərbaycan-Türkiyə Sosial Tərəqqiyə Yardım" İctimai Birliyinin birgə təşkilatçılığı ilə "Müharibə dövrü ədəbiyyatı" mövzusunda dinləmə, yazıçı-publisist Yunus Oğuzun Şuşa şəhərinin inşa edilməsinin 270 illiyinə və 44 günlük Vətən müharibəsinə ithaf olunmuş "Cığır" tarixi romanının, Ulu Öndər Heydər Əliyevin 100 illik yubileyi çərçivəsində Sevindik Nəsiboğlunun “Ulu Öndərin işığında” kitabının təqdimat mərasimləri və digər tədbirlər təşkil edilib.
Bu il Gənclər Kitabxanasının direktoru Aslan Cəfərovun müəllifi olduğu Ulu Öndər Heydər Əliyevin anadan olmasının 100 illiyi ilə əlaqədar olaraq sənədli materiallar əsasında yazılan və Ümummilli Lider Heydər Əliyevin siyasi irsinin müəyyən məqamlarını araşdıran “Tariximizin Heydər Əliyev zirvəsi” kitabı işıq üzü görüb.
Cari ildə Respublika Gənclər Kitabxanası “Heydər Əliyev İli” ilə əlaqədar olaraq “Tarix yaradan şəxsiyyət - Heydər Əliyev 100” layihəsini həyata keçirib. Layihə çərçivəsində Ulu Öndərə həsr olunan 4 hissədən ibarət sənədli film, virtual kitab sərgiləri, elektron məlumat bazası hazırlanıb, sosial şəbəkələrdə çoxlu sayda paylaşımlar edilib. Həmçinin kitabxananın rəsmi saytında “Heydər Əliyev - 100” adlı bölmə yaradılıb. Burada ölkədə fəaliyyət göstərən “Azərbaycan”, “Respublika”, “Xalq qəzeti”, “Yeni Azərbaycan”, “Azərbaycan müəllimi” “İki sahil”, “525-ci qəzet”, “Ədəbiyyat” qəzeti, “Olaylar”, “Bakı xəbəri” kimi müxtəlif mətbuat orqanlarında Ulu Öndər Heydər Əliyev haqqında dərc edilən məqalələr toplanılır. İstifadəçilər burada məqalələrin tam mətni ilə tanış olmaq, onlardan yararlanmaq imkanına malikdirlər. Ulu Öndərin 100 illik yubileyi ilə əlaqədar olaraq 100-dən çox məqalə toplanmışdır.
“Tarix yaradan şəxsiyyət - Heydər Əliyev 100” layihəsi Azərbaycan dövlətçiliyi tarixində müstəsna, əvəzsiz xidmətləri ilə əbədilik qazanan, adı müasir Azərbaycan tarixi ilə əbədiləşən, dünyanın siyasət aləmində böyük siyasi məktəb kimi qəbul edilən, dövlət müstəqilliyimizin, azərbaycançılıq məfkurəsinin banisi, Ümummilli Liderin mənalı həyat yolu, zəngin və çoxşaxəli irsinin tədqiqi və gənclər arasında təbliği məqsədilə həyata keçirilir.
Kitabxananın həyata keçirdiyi digər bir layihə “Kitabxana elektron resursların saxlayıcısı və qoruyucusu kimi” layihəsi olub. Layihə çərçivəsində Respublika Gənclər Kitabxanasının “Ədəbiyyat” qəzeti və “Ulduz” jurnalı ilə 2022-2023-cü illəri əhatə edən nömrələrinin rəqəmsal nüsxələrinin kitabxananın fonduna verilməsinə dair müqavilə imzalanıb. Müqaviləyə əsasən dövrü mətbuat nəşrlərinin rəqəmsal nüsxələrinin heç bir ixtisara və dəyişikliyə yol verilmədən kitabxananın rəsmi saytında mühafizə olunmasının çox əhəmiyyətli olduğu və bu vasitə ilə internet istifadəçilərinin istənilən an istədikləri məqaləni və ya qəzetin hansısa nüsxəsini rahatlıqla əldə edirlər.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin işğaldan azad olunmuş ərazilər üzrə şəhər günlərinin təsis olunması ilə bağlı imzaladığı Sərəncama əsasən Respublika Gənclər Kitabxanasında azad olunmuş əzəli Azərbaycan torpaqları haqqında virtual kitab sərgiləri, videomateriallar və elektron resurslar bazası hazırlanıb.
Bu il Moskvada keçirilən “Kitabxanaların birlik təhsil əməkdaşlığı” təlim kursunun ikinci mərhələsində Azərbaycanı Cəfər Cabbarlı adına Respublika Gənclər Kitabxanasının əməkdaşı təmsil edib. Bundan əlavə cari il ərzində Gənclər Kitabxanasının əməkdaşları digər beynəlxalq və yerli konfranslarda, vebinarlarda, forum və tədbirlərdə iştirak ediblər. Kitabxana Rusiya Dövlət Kitabxanası, İ.F.Varavva adına Krasnodar Vilayət Gənclər Kitabxanası, Rudomino adına Xarici Ədəbiyyat Kitabxanası və digər kitabxanalar ilə əməkdaşlıq edir.
2024-cü ildə isə kitabxananı daha zəngin fəaliyyət gözləyir.
Uğurlar, elm, zəka və asudə vaxt ocağı!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(30.12.2023)
QİRAƏT SAATInda “Eşq mələyi”
“Ədəbiyyat və incəsənət”in Qiraət saatı rubrikasında bu gündən etibarən siyasi romanlar müəllifi kimi tanıdığınız Adəm İsmayıl Bakuvinin bu dəfə eşq romanı ilə tanış olacaqsınız.
“Eşq mələyi” sizi bir başqa dünyaya aparacaq. Orada haqq ilə nahaq, yalan ilə həqiqət, namus ilə əxlaqsızlıq mübarizə aparır. Bu sayaq mübarizələrdə ədalət qalib gəlirmi?
Bu sualın cavabını romanı bitirərkən biləcəksiniz.
...Gecə yarısı idi. Məclisin uzun çəkəcəyi barədə Rəşid müəllim qabaqcadan xəbərdarlıq etmişdi deyə Ülkər Aylini də aparıb anasının yanına qoymuşdu.
Namiq həyətə çatanda qoluna girib Ülkəri maşından düşürtdü, qoluna girib liftə saldı, Ülkər “Çıx get, özüm gedərəm” desə də, Namiq heç yerə tərpənmədi. Ülkər aşırdı, Namiq də onu qucaqlamışdı ki, aşmasın. Sonra mənzilə girdilər, Ülkər“Tamam, evimdəyəm, sən get” deyib onun getməsini istəsə də, nə sözünə, nə hərəkətinə yiyəlik edə bilirdi. Namiq onun ora-burasına əl atıb onun hara kimi şüurlu olmasını yoxlamaqdaydı. Get-gedə içki lap dərindən təsir etdikcə Ülkərin göz qapaqları da qapandı, o, divana uzandı. Onun tam özündən xəbərsiz olduğunu görəndə Namiq soyundu, sonra onu soyundurmağa başladı. Ülkər ani olaraq ayılıb müqavimət göstərmək istədi, amma tam gücsüz və zəif idi, içki onu tam əldən salmışdı.
Namiq vəhşi ehtirasla Ülkərin paltarlarını cırıb onunla oldu, sonra da onu ağlaya-ağlaya qoyub çıxıb getdi.
Ertəsi gün Ülkər yenə də hər şeyi Rəşid müəllimə danışmaq, bu murdar adamdan yaxa qurtarmaq fikrini özünə yaxın buraxdı. Amma yenə də zərbənin məhz özünə dəyəcəyini düşündü, Rəşid müəllim ona deməzdimi ki, dişi göz eləməsə, erkək ona atılmaz? Ona necə sübut edəydi ki, çox sərxoş idi, qollarında güc yoxdu ki, Namiqin idmançı bədəninə müqavimət göstərsin? Hətta qışqırıb haraya qonşuları çağırmağa belə hayı olmamışdı, səsi çıxmamışdı.
Həyat yenicə gözəlləşirdi, ancaq gəlib gör hansı həddə çatdı.
Cəmi bir həftə keçmiş onunla cinsi əlaqənin təkrarsız ləzzətini yaşamış Namiq gəldi ki, bəs yenə olmalıyıq. Ülkər ağladı. Yalvardı, söydü, qorxutdu, təhdid elədi. Amma heç nə ona kömək olmadı. Namiq dirəndi ki, bəs yatmasaq, gedib aləmə car çəkəcəm, Rəşidin ailəsini sənin üstünə salacam.
Ülkər bir gün fikirləşməyə möhlət aldı ondan. Bütün sutkanı fikirləşdi. Namiqlə yatmaq ağlına belə gəlmirdi. Hər şeydən məhrum olmağa razı idi. Bircə bu şərəfsizliyə getməmək üçün. İki yolu var idi. Birincisi, Rəşid müəllimə hadisəni danışmaq. İkincisi, bıçağı Namiqin ürəyinə saplamaq. Qadın necə də qəribə məxluqdur. Bəzən tam dəyişir, əvvəllər ağlına belə gətirməyəcəyi bir rol alır.
Zərif, ürəyiyuxa bir insan indi adam öldürmək həddinə qədər gəlmişdi, onun gününü qara eləyən bir nanəcibi öldürmək istəyirdi.
Rəşid müəllimə “sürücün məni zorlayıb” deməsindən qəti vaz keçdi, ikinci yolu seçdi.
Namiq səhər gələndə onun köksünə saplayacağı bıçağı əlində tutaraq qarşısına çıxdı, bərəlmiş gözləriylə “Alçaq, sənin murdar qanını tökəcəyəm indi” deyərək üstünə gəldi, amma Namiqi vurmağa cəsarəti çatmadı. Bıçaq əlində donub qaldı.
Namiq, əlbəttə ki, bunu gözləmirdi, arxa-arxaya çəkilib sürətlə mənzili tərk elədi.
Üç günü Ülkər gözlənti işində keçirdi. Əmin idi ki, o murdar məxluq mütləq nəyəsə əl atacaq, nəsə edəcək. Dördüncü gün işdəydi, işçilər müştərilərə xidmət göstərirdi, o da kabinetində gəlir-çıxarını hesablayırdı. Birdən tappatarap səsləri, “Hanı o fahişə?” qışqırtıları, şüşə çiliklənməsi eşidildi, kabinetdən bayıra atılanda gördü ki, iki oğlan salonun altını üstünə çevirir. Deməzsənmiş, Rəşid müəllimin oğulları imiş, Ülkəri vəhşicəsinə, hamının gözü qarşısında döydülər. “Fahişə” kəlmələri salonu titrədirdi.
Bu zalımlar onun saçlarını da kəsdilər.
Bununla kifayətlənməyib salonun iri şüşələrini də kətili çırpıb qırıq-qırıq etdilər.
Ülkər ağrı içində Rəşid müəllimi yığıb hal-qəziyyəni başa salmaq istədi. Əlləri necə əsirdisə, nömrəni belə yığa bilmədi.
O günü təzədən xatırlayanda belə damarlarında qanı donur.
Ülkər əsla özünə gələ bilməmiş, ağlamışdı. Salonun işçiləri, müştərilər qorxub qaçmış, qardaşlar getdikdən sonra ehmalca gəlib qapı ağzından Ülkərə baxmışdılar. Ülkər nə edəcəyini, nə addım atacağını bilməmişdi. Xeyli keçəndən sonra salona sahə müvəkkili gəlmiş, kimlərin hücum etməsini aydınlaşdırmağa çalışmışdı, Ülkər isə həmin şəxsləri tanımadığını bildirmişdi.
Yalnız bundan sonra Ülkər özünə gəlib Rəşid müəllimi yığdı, oğullarının törətdiklərindən onu agah elədi. Ülkər deyənlər Rəşid müəllim üçün o qədər gözlənilməz oldu ki, o, tutuldu, bilmədi nə desin. Xeyli keçəndən sonra toxtayıb “qoy görüm nə məsələdir” deyərək əlaqəni kəsdi.
Axşam saatlarında daha bir gözlənilməz olay baş verdi.
Ülkər evindəydi, gözlərinin altının qarasına, partlamış dodağına, kəsilmiş saçlarına güzgüdə baxıb özü özünə ağı deyib ağlayırdı. Bir də gördü qapını kimsə uçurub-dağıtmaq həddində çırpır, üstəlik, həm də zəngi basır. Nə baş verdiyini anlamadan qonşuları narahat etməməkçün qapını tez açmaq fikriylə cəftəni buranda yaşlı iki qadın mənzilə soxuldu. Biri onun üzünə lopayla tüpürdü, o birisi Ülkəri saçlarının qalmış o az hissəsindən yapışaraq mənzil boyu sürüdü. Bu da Rəşid müəllimin həyat yoldaşıyla baldızı imiş.
Ülkər bu boyda vəhşilik görməmişdi, döymək, saç yolmaq bir yana, qəzəbini boğa bilməyən qadınlardan biri taxta şamdanı da Ülkərin başına çırpdı.
-- Fahişə!!! Bir də Rəşidin adını tutsan, sənin... soxacayıq.
Qadına yaraşmayan söyüş və təhqirlər divarları tərpədirdi sanki.
Qadınlar gedəndən sonra Ülkər Allahdan niyə ona bu cür bəxt yazdığını sora-sora hamam otağına keçdi, vannanı su ilə doldurub lezvanı biləyinə sürtdü ki, şah damarını kəssin. “Bağışla məni, Aylinim, daha dözə bilmədim” deyib göz yaşları içində bu proseduru hey təkrarlasa da, titrəyən əlinin lezvanı sıxmağa gücü çatmadı.
Sonrasında isə eyvana çıxıb oradan özünü atmaq fikrinə gəldi. Bu dəfə Aylin xəyalən onu tutub, ağlayaraq “səni buraxmaram” dedi, bu dəfə də intihar edə bilmədi.
Növbəti günlər hadisələr lap pis məcra aldı. Rəşid müəllim ailəsini yerində oturtmağa, hətta lazım gəlsə həyat yoldaşını boşanmaqla hədələməyə cəhd edib Ülkəri əlindən buraxmamağa çalışdı. Aləmi qatan Namiqi cəzalandırmaq məqamı çatanda isə Namiq bütün bunları Rəşid müəllimin xeyri üçün etdiyini söylədi, Ülkərə şər atdı. Sən demə, həmin o gecədə Namiq Ülkərlə olandan sonra yataqda onun çılpaq şəklini çəkibmiş. Namərdcəsinə, oğraşcasına şəkli Rəşid müəllimə göstərib dedi:
-- Ağsaqqal, sən mənimçün atamdan da əzizsən. O qızı o qədər sevməyinin, ona nə qədər pul xərclədiyinin, hətta kəbin kəsdirdiyinin qarşısında o, fahişəlik edirdi, əlli manata çıxırdı. İzinə düşdüm deyə mənim qarşıma bax belə uzandı ki, gəl yataq, amma Rəşidə başqaları iləyatdığımı demə. Mən də naəlac qalıb bilmədim neyniyəm. Dedim, sənə deyərəm, ürəyinə zərbə-zad dəyər. Oğullarına dedim, axırı da gəlib belə oldu.
Rəşid müəllim necə inanmayaydı Namiqə? Əldə o boyda sübut var idi, Ülkər çılpaq, ayaqları aralı halda evinin divanında uzanmışdı. Bu fotonun real foto olması heç bir şübhə doğurmurdu.
Rəşid müəllim bu xəbərdən çox sarsıldı. O boyda kişi ağlamaq həddinə gəlib çıxdı. Düz Ülkərə aldığı mənzilə getdi, Ülkəri döydü, “fahişə” deyərək azı yüz dəfə təkrarladı, sonra da evdən çölə atdı. Beləcə, bir anda Ülkər hər şeyini itirmiş, əzilmiş, təhqir olunmuş halda, gözlərinin altında gömgöy halqalar, saçları da kəsilmiş halda anasının evinə qayıtmalı oldu. Fikri qəti idi, qızı ilə vidalaşıb bu dəfə mütləq intihar edəcəkdi. Bu rüsvayçılıqdan sonra necə duruş gətirmək, necə yaşamaq olardı?! Ürəyini tutub özündən gedən anası, çığırıb ağlayan qızının halları ürəyini diddi. Hamama keçib burada da vannanı su ilə doldurdu, ülgücü çəkib damarını doğramaq istəyirdi ki, Aylin qapını var gücü ilə döyərək “Ana, aç qapını” deyə haray qopardı.
Bir anda əlləri boşaldı.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(30.12.2023)
“Üzərimdədir barmaq izləri ölümün..” - Güneyli Oğuz Məhəmmədikiyanın şeirləri
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan təmsilçisi Əli Çağla bu illərin qovuşağında dəyərli oxucularımız, sizlərə Oğuz Məhəmmədikiyanın şeirlərini təqdim edir.
Oğuz Məhəmmədikiyanın 33 yaşı vardır. O Urmu şəhərində doğulmuşdur.
1.
Əl apardım
İçimdəki qara ləkəni götürməyə
Əlimi gətirdiyimdə
Balalarını gətirmişdim ey vah qaranın.
Oynatdım həyatı
Geriyə saydım uzun incə yolu
Qayıtdım südəmərliyimə
Və boğdum gecələrin qarasını
Bilinc altımda
Bilincin altı var isə
Üstü də olmalı dedim özüm-özümə.
Döydüm nəm kimin
Xatirə qapısını
Həyata olan bic hissimin
Türkcəsini axtardım.
Atam çıxdı qapıya
Ağlaya-ağlaya
Aldım əlindəki kəskin bıçağı
Didərginliyimi saldım çiyinlərinə
Etiraf etməsini istədim
Soruşdum səfilliyimin nədənlərini.
Anamı yenidən anlatdım ona
Unudulan gözəlliyini,
Yumşaq baxışlarını.
“Qayıt” - dedim
“Bax mənə qayıt.
Ağla,
Ax mənə qayıt.”
Ağladı
Ağladı atam.
Anamı ağladan şeyləri
Atama anlatdım
Güldü.
Paradoksu qucağıma alıb
Həyatı oynadırdım
Zamanı oynadırdım
Qarın sancısıyla.
Qara balalarım qucağımda
Əlim içimdə dolanırdım
Özüm-özümü.
Əl apardım yaramı deşməyə,
Deşdim.
Axıtdım damarımda uçuşan
Qara kəpənəkləri.
Uzandım ölümə...
Evdən anladığım tək qavram
Pəncərə idi.
Açdım,
Lacivərddən qaçan quş sürüsünə
Baxdım.
Anamın mızıltılı ağlamasının
Fon musiqisi ilə
İçmədiyim andları içdim.
Taxdım qarğanın biləyinə
Qanadına tüpürdüm
Uçurtdun quş sürüsünün ardıca
Bağladım anladığım qavramı...
Oturdum qara balalarımın yeməyini yedirtməyə
Əl apardım qəlbimə
Əl gətirə bilmədim
Artıq əlimdə yox.
Ağzımda böyüyən
Kəlmə idi həyat
Dodaqlarımı parçalayan.
Bu filmi kəsməli idim,
Kəsdim.
İncimir artıq biləyim
Toxunduğum tənim
Balalarımı öldürmüşəm
Əlimdə yox artıq
İncimdə
Buradan getməliyəm
Unutmalıyam hər şeyi.
İncə uzun yola başlamışdım
Getməyə
Geridən getməyə
Halal etməyə başlamışdım
Haram olsun dediklərimi,
Sevdiklərimi,
İçimdəki qara ləkənin
Doğurqanlığını
Birdə məni.
...
Bu hekayənin dərini yoxdur
Üstə gəl lütfən.
2. KÖRPƏ DİNOZAVR
Ölülərimi Qucaqladım
Üç kərə Döydüm Daşın
Çatlağından süzülərək
Dirilərimi tanımazdan öncə
Dirildirildim ortadoğudan avropalı gözümlə
Baxdım həyatın ənənəvi boyutuna
Damızdırdım bıçaqdan süzən ovcumun qanını.
Barışı sağladım inəklər qəbiləsi ilə
donuzlar tayfasının arasında
Sonra
Çaxırladım gözümdən ağzıma axan şor dənizi
Və birdən atıldım miladdan sonrakı ilk günə
Miladdan öncəni də vərəqlədim
Qutladıq bərabər miladın şərəfinə
Kılavarı dağında yanan şamı püfləyərək
Tanrının ağzından əsən hava ilə...
Yerlərdə sürüklənən qutsallığı da gördüm
Qardaşlığın ovucdan axan qana hörmətsizliyini də
İndi isə sevişmə törəsində
Qırmızı bezin ağappaq qaldırılma anındayam.
Xirosimaya qan ləkəsi düşməmiş hələ
Addımladım qadınların başından açılan
Yelin sərinliyində
Və tam mədəniyyətin ortasında
Qaldırdım atamın paslı qılıncını...
Cənnətdən yenərkən
Qırılan ayağımı miras buraxmışam
Məndən sonrakı əziklərə.
İlk dəfə gördüyümdə səni
Körpə ilan idin ağacın gövdəsinə uzanan
Balıq babanın son dəyişməsi idin təzə
Saçının ucunu da hörmüşdün oysa.
Sevirəm (üstünə basaraq) səni.
Sevmək sözcüyünü quşlardan Öyrənmişdim
İlk cınqıltılı samitliyimdə
Və sənə uzanan əlimə toxunduğunda anlamışdım dərimdən
ötə biləcəyimi.
Bax hələ haradasa
Qızıl almadan yeyəcək idim ilan qadın!
Məni tanrıyla baş-başa
Buraxma lütfən
Məni sevməz bilirəm.
Dandırılmışam,
Unutdurulmuşam ona.
Altımı doldurduğum günlər idi.
Ondan qorxduğum an
Ürəyimə oturmamışdı zatən.
On bir yaşımda bildim dəniz
Mavi olmaz
Çiynimdəki ağ geyimli mələyin
İftirasını bildim.
On iki yaşımda tanıdım coğrafiyamı
Və tam on beş yaşımda
Qonşunun qızı əmizdirdi
İçimdəki körpə dinozavrı.
On altı yaşımda qarğaların
Sevişməsini görməklə
Açıldı gözüm.
İndi islamdan sonra
Min dörd yüzüncü ildəyəm
Donuzlar inəkləri sağır
Və içimdəki körpə dinozavr
Doğulmağa meyilli deyil...
3.
Sormuşdum bir gecə dəlidən :
“Quş uça bilməzsə kim ağlar?” - deyə.
“Mən” - demişdi.
“Mən”-dən aldığım həyəcanı paylaşdım.
Əlimdən əlimə
Əlimdən əlimə
Əlimdən əlimə.
Uçdu, aldı əlimdən həyəcanı quş
Dəlinin çiyninə qondu.
4.
İndi bağrıma basdığım yalqızlığı
Gövdəmdə qan içirdib
Sudan keçirdib, qusduracağam ilin ilk gününə.
Gün sayacaqdır əynimdəki sənsizlik
Bahardan da keçəcəkdir
Biləyimə dolaşacaqdır
Kəsəcəkdir,
Biçəcəkdir də...
Nə isə!
Səni unutmaq üçün əlverişlidir həyat.
Uzun sözün enindəyəm
Maviliyi itən səmanın dərinliyində.
Məni qarnı tox quşlardan soruşma gözəlim
Armatur dəmirlərin betonlarda güclü duruşundan soruş
Xiyabanlardakı qanla çiçək qoxulu buruq küçələrdən...
Belində şəkər torbasıyla divlərin artığını yığan sərçələrdən soruş...
Apartmanın zibil qabına düşən ay,
Artıq gecə qoxumur
Mən isə hər gecə itlərin boğuşmasında
Zibil maşınından sonra
Qapının önündə ayın inxifazını izləyirəm...
Gecədir indi
Qapımın önündə duran
Sümükləri dərisini kəsən itə
Çörəyimi bölmək saatıdır...
Ağlaram bu saatlar
Boğularam bu saatlar.
Ancaq qayıtmalıyam evimdə yaratdığım
Yapay cənnətə
Qayıtmalıyam ay şəkilini asdığım
Divarlara dalmağa
Qonşunun sevişmə səsini
Duyduğum otağa.
Televizorda mikrofona tüpürən biri var
Ağzındakı qan dodağındakı gülücüyü.
Təhdid edən birisi
Ölkəmə marş ulayan
Ayımın üzlüsü.
Pəncərəmdə yalvaran günəş
Önümdə soyumuş çay
Böyük partlayışın reklamı keçir
Romantik filmin arasından.
Miladdan öncə
“Qadını neçə saatda bir qullandılar”
Bəlgəsəli.
“Kişilərin harasını öpsən qumabarsı
Açılar” verilişi.
Hə!
Səni unutmaq üçün əlverişlidir həyat...
Mən səni unutmadım gözəlim
Diazepama tapşırdım adını
Və bu şeir
Səni düşünmədən öncəki
Yaşanmışlıqdır.
Mən səni unutmadım gözəlim...
5.
Üzərimdədir barmaq izləri ölümün
Sarılar içində,
Girilməz, dörd divarından sən asılan
Otağam.
Üzərimdədir qara qadınların
Bəlirgin dodaqları.
Kafkanın ümidsizcə sevməsi
Gabo’nun son məktubu.
İllərcə qapının cırıltısını dinlədim
Cırdım qulaq pərdəsini və
Səslərdən aldım içi boş notu...
Səssizliyi çəkib çıxartdım aradan.
Sonrası sükut,
Sonrası sükut...
Otuz yaşındayam indi
Hələ altıma işəyib
Titrək-titrək düşünüb
Tanrıya yalvarma çağına qalıram.
Yox, unuduram hərdən
Yelin qorxunc səsini
Gecənin ufuldayan uzaqlarını.
Qırmızı dodaqların vardır
Hər zaman xatırladığım
Islaq və çatlaq.
“Xatırlamamaq unutmaq deyil” -
Demişdi doktor.
Məsələn anamdan soyunduğum günü
Xatırlamıram.
Unutmadım da...
İndi otuz yaşındayam
Hələ həblərdən ürək döyüntüsünü
Oksigen tankından O iki ünsürü
Serumlardan qanı alma çağına qalıram...
Üzərimdədir barmaq izləri ölümün
Səsdən öncə yaranmışdım
Qulaqdan sonra
Sözdən öncə ölmüşdüm
Ağızdan sonra.
Əynimə soyuqları geyinib əlindən
Axdığın gecə
Polislər basdı bizi.
Mən ölülərdən aldığım salamları eşidirdim,
Sən ölümü qoynuna alıb ağlayandın oysa.
Anamı soyundum
Asdım çərçivəyə.
Səsimi unutdum
Soyudum günəşin kəskinliyində
Sonrası
Qara,
Qaranlıq.
Və zip səsi...
“Ədəbiyyat və incəsənə”
(30.12.2023)
Göyqurşağıtək xatirələr - ESSE
Xədicə Əliyeva, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Bilirsən, bəzi insanların həyatına girişi, buludların dünyaya yağışı bəxş etməsi kimidir. Gələrkən yağıştək yağır həyatına.. səsi yağışın verdiyi hüzurla ruhuna işləyir, sevgisi damlalartək ruhuna yağır, üzünə yansıyır, bəziləri gözdən axan yaşa bərabər olur.
Yağış dayanır, insanlar gedir. Sən islandığın üçün bir müddət yağışın dayandığını anlamır və qəbullanmırsan. Daha sonra öncə fiziki olaraq bədənin quruyur və səmaya baxırsan. Səmada yaranan göyqurşağı, onun artıq olmadığının ən böyük sübutu və ondan geriyə qalan tək xatirəsinə çevrilir.
Yağış bitdi, geridə göyqurşağıtək xatirələr və eyni zamanda acı həqiqət qoydu. Əslində yağışdan sonra çıxan göyqurşağı, bizim yağışı unutmağımız üçün olan göz yanılmasıdır bəlkə də?
Eynilə, acıların insan üzünə yansıtdığı saxta gülüşlər kimi, həmin rənglərin birləşməsi də yanıltmacdır bəlkə də.
İş orasındadır ki, həmin göyqurşağı da qalıcı deyil. Amma məsələ onun qalıcı olub, olmaması deyil, sənin o rəngləri qəlbində nə zamanadək canlı tutmağındı.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(30.12.2023)
“İnsan hərdən yıxılmalıdır ki, kimdən tutub durduğunu bilsin” - HÜMBƏT HƏSƏNOĞLUDAN 10 AFORİZM
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı statusman Hümbət Həsənoğlunun növbəti 10 aforizmini təqdim edir.
1.Həyat həndəsə deyil, iki nöqtə arasındakı ən qısa məsafə düz xətt olmaya da bilər.
2.İnsan hərdən yıxılmalıdır ki, kimdən tutub durduğunu bilsin.
3.İnsan nağılları ona görə fikirləşib ki, heç olmasa orada xeyir şərə qalib gələ bilsin.
4.Alatoranlıq işıqla qaranlığın qucaqlaşdığı vaxtdır
5.Axmağı tərifləmək samanlıqda odla oynamaq kimi bir şeydir.
6.Şeytanı görməsən belə, hərdən onu düşünüb göz vur, qoy elə bilsin ki, sən onu görürsən.
7.Müəllim şagirdə hörmətlə yanaşsa, sonradan şagird də müəllimə hörmətlə yanaşar.
8.Qadınla münasibətdə kişi ağlı olduğunu sonda yada salır.
9.Sualına cavab verməyənə hörmətlə yanaş, ən azı sənə yalan demək istəməyib.
10.Dünyada ən təhlükəli şey ürəyi dolu qadının susmasıdır.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(30.12.2023)
“Saçımızın boyasından dərd baxır” - TƏRANƏ DƏMİRİN ŞEİRLƏRİ
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı sizlərəTəranə Dəmirin şeirlərindən iki yarpaq yəqdim edir.
1-Cİ YARPAQ
Bahar kimi sevməyə, sevilməyə nə var ki,
Sən sevginin əlindən yarpaq saralanda tut.
Saçında, yanağında illər cığır salanda,
Əlinə, ayağına payız sarılanda tut.
Bütün arzularının səndən küsən çağında,
Ömrünün başı üstə külək əsən çağında,
Ürəyinin üşüyən, ocaq gəzən çağında,
Təklikdən, tənhalıqdan bağrın yarılanda tut.
Baharı sevmək asan, bahar sevgidi elə,
Burda çöl də, çəmən də-nə var sevgidi elə,
Çaylar, dənizlər, dağlar, yollar sevgidi elə,
Ayaqların tikanda, kolda yorulanda tut.
Xəzəllər öz canını torpağa tapşıranda,
Ürəklər günahını Allaha tapşıranda,
Sairlər ürəyini varağa tapşıranda,
Qələmin məhəbbətdən beli qırılanda tut.
Bahar kimi sevməyə, sevilməyə nə var ki,
Sən sevginin əlindən yarpaq saralanda tut.
Saçında, yanağında illər cığır salanda,
Əlinə, ayağına payız sarılanda tut.
2-Cİ YARPAQ
Zaman necə uçub gedir quş kimi,
Yaş üstünə yaş tökülür günbəgün.
Ümidimiz yarıtoxdu, yarıac,
Nə dadı var, nə duzu var bu ömrün.
Saçımızın boyasından dərd baxır,
Üzümüzün qırışından iztirab.
Saat-saat alladırıq zamanı,
Çəkə -çəkə özümüzlə haqq-hesab.
Ötüb daha asıb kəsən vaxtımız,
Sevgimiz də ruhumuza dar gəlir.
Özümüzdən utanırıq aynada,
Bizə daha güzgülənmək ar gəlir.
Darıxırıq, darıxmırıq -kimə nə,
Tək çəkirik şələmizi beləcə.
Ulduz-ulduz oynayırıq gecəylə,
Yuxu tapmır gözlərimiz sübhəcən.
Bu günümüz davamıdı dünənin,
Sabah-sabah qovlayırıq vaxtı biz.
Gah dünyadan, gah Tanrıdan küsürük,
Nisyələrə xərcləyirik nağdı biz.
Zaman necə uçub gedir quş kimi,
Yaş üstünə yaş tökülür günbəgün.
Ümidimiz yarıtoxdu, yarıac,
Dadı, duzu qalmayıb ki, bu ömrün.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(30.12.2023)
Faiq Balabəyli: "Dənizə oxşamışam" - MÜSAHİBƏ
Heyran Zöhrabova, "Ədəbiyyat və incəsənət"
Mavi sular mavi gözlü gözəl olar
naz eləyər dənizçiyə
Mənim üçün əziz olub,
heç bilmirəm, dəniz niyə?!
"Ədəbiyyat və incəsənət" portalının qonaq otağında yenidən xoş gördük sizləri.
Qonaq otağında bu dəfəki müsahibimiz dənizçi-kapitan, şair Faiq Balabəylidir.
Həmsöhbət olduğumuz müddət ərzində Faiq bəy ona ünvanladığımız suallara verdiyi səmimi cavablar əsnasında bizi bir söhbətlik dənizçi həyatına qonaq edərək, həyatı, dənizi və ədəbiyyatı bizə bir dənizçinin gözündən, bir dənizçi ruhunun baxışlarından göstərdi.
- Faiq bəy, bizə bir qədər fəaliyyət sahələrinizdəki ən son yeniliklər barəsində məlumat verə bilərsinizmi?
- Fəaliyyət sahələrimdəki yeniliklər, dedikdə, heç bilmirəm nədən danışım. Yaşımın üstünə yaş gəlir və bunu izləməklə davam edirəm. AXDG QSC XDND idarəsində gəmi kapitanı olaraq çalışıram. “Dənizçilərə Sosial Dəstək” İctimai Birliyinin təsisçisi və idarə heyətinin sədri olaraq fəaliyyətim də var və bu birlik ətrafına yüzlərlə dənizçini toplaya bilib. AYB-nin üzvü, “Ədəbiyyat qəzeti”nin redaksiya heyyətinin üzvüyəm. Yaqradıcılıqla məşğulam. Eyni zamanda Müstəqil.az saytının həm yaradıcısı, həm də baş redaktoruyam. Bu yaxınlarda “Dənizçi həyatı” adlı sonuncu kitabım “Qanun” nəşriyyatında dərc olundu. Kitab Azərbaycan gəmiçiliyinin 165 illiyinə “DSD”İB-nin növbəti layihələrindən biri idi.
- Belə bir söz var, deyir ki:
Dostları olmalıdır insanın, eynən gəmilərin limanları kimi..
Zaman-zaman gəlib yükünü boşaltdığın, dalğalar dinənə qədər qoynunda gözlədiyin
Həyatı əzbərə oxuya bilən,
Düşünmədiklərini düşündürən,
səni güvəndə tuta bilən.
Gərəkdiyində sənin üçün alovu uda bilən.
Yoluna işıq saçan ustan olmalı.
Fırtınalar zamanı adətən gəmilər fırtınalardan yaxa qurtarmaq üçün limanlara doğru can atır hər halda.
Faiq bəy bəs bir insan kimi sizin həyatınızda liman yeriniz, istinad nöqtəniz haradır?
- Belə bir deyim var, dediniz, kim deyibsə gözəl deyib. Xüsusi ilə də “Dostları olmalıdır insanın, eynən gəmilərin limanları kimi…”. Limanlar gəmilərin ən çox gözlənilən yeridir. Eyni zamanda da vüsalla bərabər həm də ayrılıqların yaşandığı məkandır. Mənim belə bir şeirim var:
Yamyaşıldı duzlu suyun köynəyi
qayaların üzü cızıq-cızıqdı
gəmiləri üzüb gedib, göynəyir
bu dənizin limanları, yazıqdı…
Limanlar həsrətin nə olduğunu gözəl bilir… Gəmilərin yazıq olduğu anları çox görmüşəm, çox yaşamışam o hissləri. Gəmilərin, sizin təbirinizcə desək, güvən tapdığı, fırtınalardan qorunmaq üçün sığındığı limanlar həm də ayrılıqların başladığı bir yerdir. Gəmiləri limanlardan təkcə doğma insanların baxışları yola salmır ki, açıq dənizə, həm də qağayılar yola salır.
Yelkənlər, gəminin bəyaz duvağı
nə bilim, gördüyüm yuxudu, bəlkə
Gecələr yuxuma girən qağayı
ölən dənizçinin ruhudu, bəlkə.
Bu bir deyimdir, ona görə də qağayılar dənizçi üçün müqəddəs sayılır və bu quş ovlanmır.
Körfəz boyu səpələnən yosunlar,
balıqların qumla dolan qulağı,
əgər məni incitsəniz gedərəm,
görünmərəm gözünüzə, uzağı.
Bir qağayı lələyini götürüb
qum üstünə bircə misra yazaram
külək dolmuş ağ yelkənə bürünüb
bir adaya sığınmağa hazıram.
Bu şeirdə dediyim kimi, mənim həyatda istinad nöqtəm çox olsa da üstünlüyü dənizə, dənizdəki tənha adaya, adadakı, sahildəki qayalıqlara verirəm. Əlbəttə, dost dediyimiz insanlar elə mənim üçün o sığına biləcəyim limanlar, qayalar, adalar kimidir. Dənizə daha çox güvənmişəm. Bir şeirim var:
Dəniz bir gözəl üzüdür
xaldı tənha adaları
Dəniz xallı gözəl kimi
hey aldadır adamları
Nöqtə kimi ağ kağıza
qoyulubdur, bəlkə, ada
Adalar çılpaqdır, ya da
göy paltardı yosunları…
Şablon səslənməsin, həyatımın 40 ilindən çoxunu dənizə bağladım, dənizin sərt üzünü, tufanlı, fırtınalı zamanlarını gördüm, dözdüm, maneələri dəf etdim, möhkəm oldum və… insanları tanıdım, onlardan qorundum. Qoruna bildimmi, bəzi vaxtlar yox. Dənizin bütün sifətləri olduğu kimidir, sakit, dalğasız, ləpəli, sualtı axını, burulğanı və sair… görürüsən, özünü təqdim edir, hiss etdirir… Amma elə olur ki, insanlardakı bu sadaladığım hallar gözləmədiyin anda büruzə verir, zühur edir…
- Faiq bəy, Ədəbiyyat yoxsa dəniz? Hər ikisinə çox yaxından bələd olan biri kimi dənizi və ədəbiyyatı necə anladardınız?
- Məni dənizə ədəbiyyat gətirib. Cəlilabadda doğulmuşam, dəniz qonşumuz olmayıb, görmədən böyümüşəm. Orta məktəbdə oxuduğum zaman mütaliə etdiyim kitablarda, baxdığım kinolarda dənizi tanımışam və taleyimi dənizə bağlamıaq qərarına gəlmişəm. Macəra dolu həyat yaşamaq, səyahət və fövqaladə vəziyyətlərdə çıxış yolu tapmaq üçün çevik ağıl sahibi olmaq dənizçinin əsas xarakterlərindəndir. Eyni zamanda da rəhmli, humanist, insanlara daha çox sevgi və sair. Yaradıcılığımda dəniz mövzusu xususi bir yer tutur. Mənim üçün hər iki sahə həyat tərzidir. Birini digərindən ayrı tuta bilmirəm. Gəmi kapitanıyam. İllərdir dənizdə fəaliyyət göstərirəm və demək olar ki, yazıb araya-ərsəyə gətirdiyim şeirlərin, nəsr nümunələrinin, publisistik yazılarımın yarıdan çoxu dənizdə yazılıb. Dənizdən yazdıqlarım da, başqa mövzuda qələmə aldığım ədəbiyyat nümunələri də.
- Söhbətiniz daha çox dənizlə tutur, yoxsa kağız qələmlə? Dənizə danışıbda kağıza danışa bilmədiyiniz hiss və düşüncələriniz olurmu heç, və yaxud da əksinə gəminin bir küncünə qısılıb da dənizdən gizlicə kağıza danışdığınız şeylər olurmu?
- Mənim iş yoldaşlarım, dənizçi həmkarlarım var ki, onların hər birində dənizdən nəsə var. Onlarla həmsöhbət olduqda elə dənizlə dərdləşirmiş kimi oluram bəzən. Dənizdən çoxlu sayda şeirlər yazmışam. Qələm dostlarımın dediklərinə və elə özümün də qənaətimə görə bu mövzuda ən çox yazan mənəm. Çox şair və yazıçılarımız dənizə, dənizçi həyatına müraciət ediblər. Mən isə müraciət yox, hayat tərzim olan, yaşadıqlarımı, yaşantıları, gördüklərimi qələmə almışam. Əlbəttə yazdıqlarımın bəzisi kağıza köçürülmədən dilmdə səslənib.
Müşahidələrimin sonucu olub deyilən şeirlər sonradan kağıza köçürülüb.
Yelkəni küləklə dolan ağ gəmi
Yapışıb gövdənə yosunlar sənin
yosunlar beləcə ovsunlar səni
ləpələr istəyər qovsunlar səni
doğma sahillərdən yad sahillərə.
Yelkəni küləklə dolan ağ gəmi,
Başının üstündə bir əlçim bulud
Açar qanadını göyərçin bulud
Göyərtə ovcunda bir içim bulud
Dönər ağ yağışa isladar səni…
Bu və digər şeirlər var ki, dənizlə mənim məhrəm söhbətimin nəticəsidir ki, ürəyimdən keçirib, dilimdən dənizə “düşürüb”, yaddaşıma hopdurmuşam və sonda kitablarıma köçüb.
- Və son olaraq Ömrü bir gəmi səyahətinə bənzətsək səfərinizin 60-cı ilində dənizdən sahilə doğru dönüb baxanda nə görür, nə hiss edir və nələri götür-qoy edirsiniz içinizdə?
- Dəniz elə həmənkidir
gah mülayim, üzü gülər
ya da dönüb ölüm olar
bizi güdər.
Dənizçidə dözüm gərək
ölümünə baxa bilsin,
Ölümünə qalib gəlsin
yıxa bilsin.
Dənizçinin yuxusuna
Torpaq ətri girər hər gün
yanıb sönən mayaklarda
ümüd adlı bir közərti
görər hər gün.
Dənizçiyə dalğaların arasından
əl eləyər su pırisi
dənizçiyə ad verərlər:
Su dəlisi…
Uzaq və çətin, eyni zamanda macəra dolu, maraqla yaşanan bir ömürdür dənizçi ömrü. Həmişə sahil üçün darıxmışam. Torpaq ətrini hiss etmişəm, yuxularıma sahil boyu sıralanan qayalıqlar gəlib. Amma içimdə bir dəniz azadlığı olub, özümü qağayı dəstəsinin içində görmüşəm, çatmadığım, yetişmədiyim hadisələr olub, özümü qınamışam, harasa gecikmişəm, özümə acığım tutub, ətrafda və cəmiyyətdə qarşılaşdığım eybəcərliklər, dost bildiyimizin xəyanətlərini görmüşəm, dözmüşəm, sınmamışam, sözümü demişəm bir başa, necə dəniz dalğaları ilə qayalıqlara çırpılıb sözünü deyir ha, o cür və rahat olmuşam, İçimdə kir, pasaq, nifrət, qəzəb, xəyanət olmayıb. Dənizə oxşamışam.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(30.12.2023)
ÖTƏN İLLƏR BU GÜN: Ülvi Qılınc:” Hələ də bəziləri qohumluq, tanışlıq əlaqələrindən istifadə edərək önə çıxmağa çalışır”...
Ülviyyə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
İnişilin bu gününə nəzər yetirdikdə diqqətimi bu musiqi xəbəri çəkdi.
“O səs Türkiyə” müsabiqəsindəki səhnə davranışı, ifası ilə hər kəsi heyran qoyan azərbaycanlı ifaçı Ülvi Qılınc müsabiqədə uğurla irəliləməkdə davam edir.
Müğənni mediaya açıqlamasında gələcək planlarından söz açıb:
“Bir qədər sonra geridə qoyacağımız 2021-ci il həm kədərli, həm də sevincli oldu. Kədərli oldu ona görə ki, xeyli sayda sənətkarlarımız, yaxınlarımız koronavirus pandemiyasından, bu və digər səbəbdən dünyasını dəyişdi. Əlbəttə ki, kədərlə bərabər sevindirici anlarımız da oldu.
Bildiyiniz kimi hazırda da “O səs Türkiyə” müsabiqəsində mübarizəm davam edir. Düşünürəm ki, hər şey yaxşı olacaq.
Türkiyədə vokal musiqisinə çox gözəl münasibət var. Ümumiyyətlə, düşünürəm ki, həm vokal, həm də digər gözəl musiqilərin təbliğatını aparmaq lazımdır.
Türkiyədə sənətə düzgün qiymət verilir. Yəni sənətin varsa, böyük dəyər verilir, burada hansısa tapşırıq və yaxud qohum, tanışlıq əlaqələri rol oynamır. İnsanlar qəlblərindən gələn kimi səs verir.
Əlbəttə ki, Azərbaycanda da sənətə dəyər verilir. Lakin təəssüf ki, hələ də bəziləri qohumluq, tanışlıq əlaqələrindən istifadə edərək önə çıxmağa çalışır.
Amma xalqımın çox gözəl qəlbi var. Mənə dəstək üçün çox gözəl şərhlər yazır, öz fikir və arzularını qeyd edirlər. Bununla da anladım ki, böyük bir Azərbaycan kütləsi mənə dəstəkdir və buna görə fəxr edirəm. Buna görə də hər birinə öz təşəkkürümü bildirirəm”.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(30.12.2023)
