Super User
Bu gün Ümumdünya Fortepiano Günüdür
Kənan Məmmədli, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Bu gün, martın 29-da təqvimdə bir sıra bayramlara, əlamətdar hadisələrə rast gəlmək olar. Məsələn, bu gün Ümumdünya Fortepiano Günüdür. Musiqi xadimi Nils Framın təşəbbüsü ilə ilin 88-ci günündə bütün dünya bu sirli-sehirli, ecazkar çalğı alətinin gününü bayram edir. Niyə 88? Çünki fortepianonun məhz 88 dili var.
“Ədəbiyyat və incəsənət” potrtalı bildirir ki, Tüstü və güzgü bayramı adlı bayram da bu gün qeyd olunur. Əslində, günün sadə adı ilyuzionist, yəni gözbağlayıcı günüdür. Bu maraqlı sahədə çalışanların da öz peşə bayramları var imiş.
Bir dəfə bulvarda bir səhnəyə şahid olmuşuq. Bir gözbağlayıcı bir nəfərdən bir manatlıq alıb manatlığı ovcunda saxladıqdan sonra ona əvəzində iki dənə manatlıq qaytarmışdı. Xoşbəxt olan şəxs bu dəfə ona yüzlük vermişdi. Ovucdan iki yüzlüyün çıxacağını gözləyən biçarə ordan ümumən pul çıxmadığını görəndə gözbağlayıcının üzərinə yerimişdi. O da demişdi ki, bayaq alındı, indi alınmadı, neynəmək olar?
Necə deyərlər, artıq tamah baş yarar.
Niaqara şəlaləsi quruyan gün – təsəvvür edin ki, bu günün belə bir qeydolunma təyinatı var.
Aətən saniyədə 3160 tonn su keçən Niaqara şəlaləsi 1848-ci ilin 29 martında buzlaqlar səbəbindən qurumuş, şəlalə funksiyasını itirmişdi. İnsanlar dəhşətə gəlmiş, bunu Allahdan gələn bəla hesab etmişdilər. Sonrakı günlər su tədricən axmağa başlamışdısa da insanların suyun yenidən quruya biləcəyi qorxu-hürküsü bitməmişdi. O vaxtdan da bu gün, bir növ, “faciə qaşla göz arasındadır” anlamında qeyd edilməkdədir.
O kı qaldı ayrı-ayrı ölkələrdə qeyd olunan bayramlara, məsələn, dünyanın lider dövləti ABŞ-da bu gün 3 bayram bir-birinə qarışacaq. Vyetnam müharibəsi veteranları günü. Kiçik biznes sahiblərinin bayramı. Və təbii ki, bir də qida bayramı – milli şifon biskviti günü.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(29.03.2024)
Ermənistanın sıfırlanması prosesi - SİYASİ
Əkbər Qoşalı yazır
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı şair, publisist, siyasi şərhçi Əkbər Qoşalının 5 aprel 2024-cü ildə baş tutacaq ABŞ-Avropa Birliyi-Ermənistan görüşü barədə fikirlərini diqqətinizə çatdırır.
2016-cı il Aprel döyüşlərinin 8-ci ildönümündə - 5 aprel 2024-cü ildə baş tutacaq ABŞ-Avropa Birliyi-Ermənistan görüşü nəyə xidmət edir, nə vəd edir, görüşdən sonra nə olacaq?
Aprel döyüşlərini təsadüfən xatırlatmadım, o günlərdə əl-ayağa düşən, barış anlaşması üçün danışıqlara hazır olduğunu açıqlayan Ermənistan başbilənləri atəşkəsdən sonra köhnə metodlara qayıtdı, ən yaxşı halda, sürünən və sonu görünməyən müzakirələrlə başımızı qatmaq istədi. Paralel olaraq, işğal olunmuş ərazilərimizdə daha da möhkəmlənməyə başlayan işğalçılar özlərini isti qucaqda hiss etdi. O vaxtkı Prezident Serj Sarkisyan öz ağlınca guya hiyləgərlik edir, sağlam, nəticəyönümlü danışıqlardan “ustalıqla” yayınırdı. Biz isə danışıq xatirinə danışıq istəmirdik, konkret mövqe, dəqiq cədvəl, ədalətli sülhü təmin edəcək addımlar istəyirdik.
Sarkisyan getdi, Paşinyan gəldi, o da biricik oğlunu Qarabağa hərbi xidmətə yolladı, az qala hər ay Qarabağa qanunsuz səfərlər etdi, Cıdır düzündə özünü günə verdi, kabab yedi, oynadı; bunlar azmış kimi, Xankəndidə “Qarabağ – Ermənistandır və nöqtə” deyə bağırdı da... Sonrası bəllidir. 2018-ci ildə Naxçıvan yüksəkliklərində Günnüt əməliyyatı, 2020-ci ilin iyulunda Tovuz döyüşləri, nəhayət 27 sentybarda 44 gün sürəcək ll Qarabağ müharibəsi baş tutdu... İndi – 8 il sonranın aprelində Ermənistana yalançı “ürək-dirək” vermək lazım deyil, hələ-hələ revanşizmdən qurtula bilməyən bir cəmiyyətçün hər hansı dəstək bölgədə yeni döyüşlərə gətirib çıxarda bilər. Bu kimə lazımdır? – Kimə lazımdırsa da, əslində, “baş tutmamış dövlət” olan Ermənistana heç lazım deyil. Ancaq bunu bizmi düşünməli, bu barədə bizmi uyarıda bulanmalıyıq? Əgər kiminsə başı bizim Dəmir Yumruğumuz üçün giyişibsə, Dəmir Yumruq heç yerə getməyib, yerindədir (daha doğrusu, daha üstün mövqedədir, indi daha güclüdür)!
Əlbəttə, biz nə ABŞ-ı, nə Avropa Birliyini xəfifə almırıq; ancaq onlar da bizi, Güney Qafqazda durumu xəfifə almamalıdır. ABŞ və Avropa Birliyi Qafqazla həmhüdud deyil, onlar bu coğrafiyanın gerçəkliklərini bizdən, qafqazlılardan yaxşı bilə bilməz (hələ bir halımıza da yanalar)... ABŞ, Avropa Birliyi, özəlliklə Fransa Ermənistanı boyundan yuxarı hoppanmağa şirnikləndirməməlidir – çün, “kiçik bacı” bu dəfə ömürlük şikəst qalar... Onsuz da 105 yaşlı (tarixdəki ilk və inşallah son!) erməni dövləti (Paşinyan demiş) kadastrsızdır; üstəlik, bu monoetnik yapıya sahib ölkənin əhalisi aybaay azalır və ilmüdam qıraqdan dəstək axtarışındadırlar. Bəlkə Zəngəzur dəhlizi işə düşsə, beynəlxalq daşımalardan büdcəsinə pul-para gələrdi, lakin belə getsə, o dəhliz Ermənistan nəzərə alınmadan işə salınmalı olacaq. İrəvandakılar ağlı salim davranmasa Ermənistançün yol xəritəsi zatən bəllidir: “...indi onlar bütün başqa ölkələrdən yardım gözləyirlər. Elə bil ki, bütün dünya bunlara borcludur. Müstəqil ölkəsən, müstəqil ölkə kimi yaşa. Müstəqil ölkə kimi yaşaya bilmirsən, get başqa ölkənin tərkibinə gir. Endir o bayrağı dirəkdən, bük, qoy cibinə, get başqa ölkənin tərkibində yaşa”. – Prezident İlham Əliyevin 20 noyabr 2020-ci ildə, Ağdamın azad olunması ilə bağlı Xalqa müraciət edərkən dediyi sözlər öz güncəlliyini saxlamaqdadır.
Bəli, 30 illik işğal Ermənistana heç bir üstünlük vermədi, tam tərsinə, onları bölgəsəl inkişaf proseslərindən qıraqda saxladı, müstəqil ölkə standartları doğrulmadı və budur, biz işğala son vermişik, müharibədən 4 il keçir, onlarsa yenə və yeni ağa(lar) axtarır...
Əlsiz Ermənistanın əli ilə bölgədə münaqişə ocağı yaratmağı planlaşdıran (Fransa öncüllüyündəki) Avropa və ABŞ düşünməyə ehtiyac duymur bəlkə,
o zaman Ermənistan siyasi-hərbi rəhbərliyi düşünsün:
XX yüzilin əvvəllərində də Ermənistandan vasitə kimi istifadə edilib. Ömrü boyu vasitə olmaqla çox uzağa getmək olmaz. Bu, 105 il sürübsə, o demək deyil ki, daha 5-10 il də sürə bilər. Dövlətə də xarakter lazımdır, xarakter!.. – Daxili imkanlar lazımdır, qonşularla adambalası kimi rəftar lazımdır, dürüst olmaq lazımdır...
XX yüzilin əvvəlində “Böyük Ermənistan” – Vudro Vilson planı vardı – cəhənnəmə getdi yoxsa, yox? XX yüzilin sonlarında Azərbaycan torpaqlarının işğalının davam etdirilməsi üçün Ermənistana hərtərəfli dəstək verilir, “907-ci düzəliş” qəbul edilirdi. – Nəticə etibarı ilə ermənilər “ikinci erməni dövləti”ni qura bildi, yoxsa, ilk (və son!) erməni dövləti də iri bir sualın altına itələnir?
Biz Avropa, ABŞ deyərkən, ATƏT-in gorbagor “Minsk qrupu”nun digər həmsədri Rusiyanı unutmuş deyilik. Rusiyanın Azərbaycan torpaqlarının işğalındakı rolu unudulmamalıdır. – Hər şey bir yana - Ermənistana 1 milyard dollarlıq silah-sursatın (əvəzsiz) verilməsi hansı kitab-dəftərə sığırdı? Bax, indi ABŞ və Avropa Kremlin uğursuz ssenarisini təkrarlamaqdadır. İnşallah bu da ötər, bu da keçər...
ABŞ-Avropa Birliyi-Ermənistan görüşü barədə Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin açıqlaması mövzunu sağlam şəkildə açır. Biz o açıqlamanı təkrar etmədən, vurğulamaq istərdik ki, rəsmən elan olunmasa da, 5 aprel görüşü faktiki olaraq hərbi paktın yaradılması kimi bir olayın xəbərçisidir. Belə bir pakt erməni revanşizminin güclənməsinə xidmət edər, bununla da bölgədə sabitliyə, sülh quruculuğuna qarşı akta çevrilər. Bölgəni yeni istiqrarsızlığa, fəlakətə sürükləmək bəlkə, ABŞ və Avropa Birliyinin elanolunmamış maraqlarına xidmət edər lakin cırtdan Ermənistan illa ayaq altda qalar. Qafqazda “ikinci Ukrayna” ssenarisinin gerçəkləşdirilməsi, yaxud (daha anlaşılan şəkli ilə desək), “ikinci cəbhə”nin açılması, (Ukraynadan iraq), Ermənistanın sıfırlanması olar.
Biz başa düşürük ki, ehtimal olunan üçlü hərbi pakt “Ermənistanın təhlükəsizliyinin gücləndirilməsi” adı altında olsa da, Azərbaycana qarşı təzyiq və hərbi müdaxilə planının tərkib hissəsi sayılmalıdır.
Biz onu da başa düşürük ki, ABŞ və Avropa Birliyi başbilənləri Azərbaycanın öz ərazilərini azad etməsi faktı ilə hələ də barışmaq istəmir.
Əlbəttə, onu da anlayırıq ki, 44 günlük müharibədən sonra Qərb Qarabağda “Kosovo variantı” hazırlayırdı – baş tutmadı. – Bu söz havadan deyilmir, gəlin son 3 il içində nələr olduğunu birlikdə xatırlayaq:
- “Ermənilərin humanitar fəlakəti” bəhanəsi ilə Azərbaycan Respublikasına, şəxsən Prezident İlham Əliyevə qarşı təzyiq kampaniyası aparıldımı? - aparıldı;
- Avropalı siyasətçilərin Qarabağa qanunsuz səfərləri təşkil edildimi? - edildi;
- Qərbin müxtəlif dairələrinin açıq-gizli maliyyələ dəstəyi ilə yaradılmış informasiya resursları gücləndirildimi? – gücləndirildi;
- Bütün cəhdlərə baxmayaraq, günbəgün güclənən Azərbaycana qarşı planlar bir sonuc vermədikcə, indi budur, apaçıq şəkildə hərbi planlar qurub, aktı pakta çevriməyə çalışırlarmı? - çalışırlar...
Sözügedən Pakt Azərbaycanla yanaşı, ümumilikdə bölgə ölkələrinə - vİrana, Rusiyaya, qardaş Türkiyəyə qarşı da yönəlib. Məsələn, vaxtı ilə bölgəyə xarici qüvvələrin gəlişinə qəti etirazda bulunan, bunu özü üçün “qırmızı xətt” elan edən vİran niyə susur? Nə oldu da, vİranın Ermənistandakı səfiri Fransa səfiri ilə birgə Qərbi və Paşinyan rejimini tərənnüm etməyə başladı?
Bəs Rusiya niyə susur Rusiya? Proseslər sonda Ermənistandakı Rusiya hərbi bazasının çıxarılmasını nəzərdə tutursa, Moskva isə ciddi reaksiya vermirsə, torbada pişik var, bəlkə?.. Biz Rusiyanın Ermənistanda qalması qayğısına qalmırıq, biz heç Ermənistanın bir dövlət kimi qalmasının da qayğısına qalmırıq; amma görürük, izləyirik, bilirik. Həncəri deyərlər, bəyəm, siz bilmirsiniz, biz bilirik, siz bilirsiz?
Suallar çoxdur və sualın çox olduğu dönəmlərdə daşlar ətəkdən tökülmür, bəlkə ətəyə daş yığılır... Əslində, biz əl ilə daşın başqa konfiqurasiyasını təklif edirdik. Deyirdik ki, hər kəs əlini daşın altına aparsın...
DÖVLƏTİMİZ ZAVAL GÖRMƏSİN!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(29.03.2024)
Rəssamlar rinqə çıxmışdılar… - ÇOX MARAQLI
Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Düzü, yenilikləri sevən insanam, incəsənət sahəsində yeniliklər isə xüsusən maraq dairəmdədir. Kinoda ən son xüsusi effektlərin tətbiqi, teatrda interaktiv səhnələr, rəssamlıqda 4D texnologiyanın zəfəri, musiqidə ultra səs harmoniyası, romanlarda non-fiksion bolluğu - hamısı günümüzün reallığıdır. Amma beləsi…
Novruz tətilinin son günündə - martın 26-da Bakıdakı “Café Maurice” məkanında inanılmaz bir şouya şahidlik etdik. Burada “Rəssamların döyüşü” adlı müəllif layihəsi təqdim edilirdi.
Şounun təşkilatçısı ofisi İçərişəhərdə yerləşən “ARTs Council Azerbaijan” təşkilatı idi. Şouya keçməzdən öncə sizi məlumatlandırım ki, “ARTs Council Azerbaijan” - Qeyri Hökumət Təşkilatıdır. Onlar Azərbaycan mədəniyyətinin həm ölkə daxilində, həm də xaricdə təbliğinə kömək edən qeyri-adi və kreativ layihələri həyata keçirirlər. Xüsusən YUNESCO-nun qeyri-maddi irs siyahısına salınmış bizə aid nümunələrin təbliğındə bu QHT əvəzsiz rol oynayır. “Rəssamların döyüşü” də belə layihələrdən biridir. Layihənin ideya müəllifi və kuratoru Sona Quliyevadır. Demək, “Rəssamların döyüşü” rəsm əsərlərinin necə yaranmasına qeyri-trivial nəzər salınmasını ehtiva edir və iki istedadlı rəssam şərti rinqdə yarış formatında “döyüşür”.
Döyüşən rəssamlar iki ecazkar xanım idi, rinqin göy küncündə Röya Həsən və qırmızı küncdə Roza Murad qərarlaşmışdı.
“Döyüşün” şərti belə idi: boksdakı kimi burda da 3 raund keçirilir, hər raunda müəyyən vaxt ayrılır və bu müddətdə iştirakçılar öz rəsm əsərlərini yaradırlar.
Azarkeşlər isə həm zəngin süfrə arxasında ləziz təamlardan dadır, həm öz kumirlərini alqışlayırlar. Əlbəttə ki, real vaxtda vizual əsərlərin necə yaradıldığını müşahidə etmək qeyri-adi əyləncə və zövqdür.
Çox gərgin, həyəcanlı bir mübarizəyə şahidlil edirik.
Röya Həsən daha fəal görünür, çəkdiyi rəsmi həvəslə şərh edir. O, sirli-sehirli yarı balıq, yarı meduza çəkir.
Roza Murad isə daha çox kətana və fırçaya qapılıb, qarışıq natürmort işləyir.
Amma rəsmlər möhtəşəm alınmaqdadır.
Nəhayət, son raund yetişir. Tamaşaçılar qalibə səs verirlər. Röya Həsən kiçik fərqlə qalib gəlir. Əslində isə, qalib incəsənətdir, təsviri sənətdir.
Bu arada onu da qeyd edim ki, rəsm “döyüşünə” baxmaqla yanaşı, biz istedadlı sənətçi-vokalçı Mələk Abbaszadənin ifasında canlı və DJ Azadın səsləndirdiyi hit musiqini də dinlədik, müxtəlif əylıncəli müsabiqələrdə də iştirak etdik.
Bir sözlə, bolluca dincəlib əyləndik.
Sonda mən şounun təşkilatçısı “ARTs Council Azerbaijan” təşkilatına bu cür gözəl təşəbbüslərini davam etdirməyi diləyirəm.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(28.03.2024)
“Xalqın mədəni sərvəti” layihəsi növbəti dəfə Cabbar Qaryağdıoğlunun xatirəsinə həsr olunub
Fikrət Əmirov adına Gəncə Dövlət Filarmoniyası martın 27-dən 29-dək Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi, Gəncə-Daşkəsən və Mərkəzi Aran Regional Mədəniyyət İdarəsinin təşkilatçılığı ilə “Xalqın mədəni sərvəti” layihəsini təqdim edir.
Filarmoniyadan AzərTAC-a bildirilib ki, üçüncü dəfə keçirilən layihə Azərbaycan xanəndəlik sənətinin görkəmli nümayəndəsi Cabbar Qaryağdıoğlunun əziz xatirəsinə həsr olunub.
Layihənin ilk günü Gəncə şəhər Uşaq İncəsənət Məktəbi, Gəncə şəhər 5 nömrəli Uşaq Musiqi Məktəbi (UMM), Samux Rayon Qarayeri qəsəbə UMM, Səfikürd UMM , Samux şəhər UMM, Rövşən Qarayev adına Xan Qərvənd kənd UMM, Samux rayon Sərkar kənd UMM, Mehman Nəzərov adına Qızılhacılı qəsəbə UMM, Goranboy rayon Düzqışlaq kənd UMM, Dəliməmmədli şəhər UMM-nin müəllim və şagirdlərinin iştirakı ilə konsert proqramı keçirilib. Konsert zamanı zərb və ritmik muğamlar səsləndirilib.
Görkəmli xanəndə Cabbar Qaryağdıoğluna həsr olunmuş layihənin ilk günü həmçinin Mərkəzi Aran Regional Mədəniyyət İdarəsinin təşkilatçılığı ilə Ağdaşda Heydər Əliyev Mərkəzində, Ağdaş şəhər Habil Əliyev adına 1 nömrəli UMM, Ağdaş rayon Ləki qəsəbə UMM, Yevlax şəhər 1 nömrəli UMM, Yevlax Mədəniyyət Mərkəzi, Yevlax şəhər 2 nömrəli UMM, Yevlax rayon Aran qəsəbə UMM, Yevlax rayon Xaldan kənd UMM, Yevlax rayon Malbinəsi kənd UMM, Göyçay şəhər Arif Məmmədov adına UMM, Göyçay Mədəniyyət Mərkəzinin müəllim və şagirdləri muğam və təsniflər, xalq mahnılarından ibarət konsert proqramı ilə çıxış ediblər.
Qeyd edək ki, "Xalqın mədəni sərvəti" layihəsi yanvarın 8-dən 14-dək simfonik muğam janrının banisi Fikrət Əmirova, fevralın 14-dən 16-dək görkəmli bəstəkarımız Qara Qarayevə həsr olunub.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(28.03.2024)
UNESCO-nun iclasında ilk dəfə daimi nümayəndələr milli geyimdə iştirak ediblər
UNESCO-nun İcraiyyə Şurasının 219-cu sessiyası başa çatıb. Sessiya çərçivəsində 27 mart - Ənənəvi Geyim Günü qeyd edilib.
AzərTAC xəbər verir ki, Azərbaycanın UNESCO yanında Daimi nümayəndəliyinin üzvləri Şuranın son iclasına milli geyimlərdə qatılıblar. Milli geyimlərimiz zərifliyi, incəliyi, eləcə də milli bəzəkləri ilə diqqəti cəlb edib.
Qeyd edək ki, bu təşəbbüs İndoneziya və Polşanın UNESCO yanında Daimi nümayəndəlikləri tərəfindən ortaq mədəni müxtəlifliyi və irsi, eləcə də qarşılıqlı anlaşmanın təbliği və təşviqi məqsədilə irəli sürülüb. Bu təşəbbüs digər üzv dövlətlər tərəfindən rəğbətlə qarşılanıb. Bu səbəbdən də UNESCO-nun iclasında ilk dəfə daimi nümayəndələr milli geyimdə iştirak ediblər.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(28.03.2024)
Mədəniyyət naziri Adil Kərimli İmişlidə vətəndaşları qəbul edəcək
Mədəniyyət naziri Adil Kərimli aprelin 19-da saat 10:00-da İmişli rayonu Heydər Əliyev Mərkəzində vətəndaşları qəbul edəcək.
Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı nazirliyə istinadən xəbər verir.
Məlumata AZƏRTAC-a verilən məlumata görə İmişli, Saatlı və Sabirabad rayonlarından olan vətəndaşlarla keçiriləcək.
Vətəndaşlar aprelin 16-dək Mil-Muğan Regional Mədəniyyət İdarəsinin Bu email ünvanı spambotlardan qorunur. Onu görmək üçün JavaScripti qoşmaq lazımdır. elektron poçt ünvanı, (021) 235-63-97 telefon nömrəsi vasitəsi ilə müraciət etməklə qəbula yazıla bilərlər.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(28.03.2024)
“Məni bağışla, ana!” - Anama deyə bilmədiklərim
Təranə Dəmir, “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün
Qəribədi , mən səni niyə bu donda, bu saçda, bu baxışda xatırlayıram? Heç yaşlı , əldən düşmüş vaxtın yadıma gəlmir. Niyə? Nə çox gənc qalmısan xatirimdə, nə çox yaşlı. Beləcə hopmusan yaddaşıma.
Yayda kəlağayı örtərdin çox vaxt. Yel vurub yellədərdi kələğayını. Uçurardı başından. Çiynindən üzüaşağı tökülərdi saçların . Təzədən toplayıb yığardın kələğayının altına. Sonra külək kələğayını yenə uçurardı. Bir də, bir də...
Bir də saçaqlı şalın vardı. Allı-güllü. Qışda da onu örtərdin. Hərdən saçaqlarını hörərdim. Hirslənərdin. Mənsə gülərdim.
Uşaqlıqda, lap uşaqlıqda nənəmi səndən çox sevərdim. Özün də bilirdin. Sən işləyirdin deyə bütün mehrimi nənəmə salmışdım. Uzun ətəkli, çullu, çuxalı nənəmə. Nənəm ürəyimdən keçənləri oxuyurdu, nazımı çəkirdi, sevirdi, oxşayırdı deyə günüm onunla keçirdi. Bəlkə bir az da sən günahkar idin tənhalığımı nənəmlə ovutduğumçun. Hələ o vaxtlar uşaq ağlımla fikirləşirdim ki, mən uşaqlarımı atıb işə getməyəcəm. Çünki təkliyin dadını əməllicə çıxarmışdım. Anasızlığı o ki, var dadmışdım. Amma bir az böyüdükdən sonra səni nənəmdən çox istəməyə başladım. Nənəmə olan sevgim dəyişmədi ha. Amma sənə olan məhəbbətim böyüdü. Suyum oldun, havam, çörəyim oldun.
Sən işdən dönənəcən bir gözüm qapıda, bir gözüm pəncərədə qalırdı. Həmişə yorğun olurdun. Sığalın, tumarın, nəvazişin olmasa da mən səni çox sevirdim. Xoşuna gəlməsə də doyunca qucaqlayıb öpürdüm səni. Fəxr edirdim sənlə. Elminlə, savadınla, gözəlliyinlə, vüqarınla, əzəmətinlə öyünürdüm. Anam idin axı. Gecələr kirimişcə qucağına girdiyim vaxtlar da az olmurdu. Əsas da yuxumu qarışdıranda. Dərsdən gələn kimi "Riyaziyyat 5", "Ana dili 5", "İngilis dili 5"-deyə -deyə pilləkənləri çıxırdım. Bilirdim ki, sevinirsən. Mənə elə gəlir ki, elə o beşləri də səninçün alırdım. Elmin səninçün nə qədər dəyərli olduğunu gözəl bilirdim. Səni sevindirməkçün dəridən, qabıqdan çıxırdım. Nə qədər büruzə verməsən də ürəyini oxuyurdum. Gözlərindən oxuyurdum ürəyini.
Yeganə xoşbəxtliyin mən idim. Onu da bilirdim. Mənə verdiyin qəpikləri üst-üstə qoyub sənə nəsə alanda bilirsən necə xoşbəxt olurdum? Quruyub qaxaca dönmüş ayaqqabıların gözümə batırdı. Özünə təzə nəsə alanda çiynimdən dağ götürülürdü. Ürəyimdən keçənləri sənə demirdim. Ürəyinə salarsan deyə. İkimiz var idik sadəcə. Sən və mən. Sonra universitet illəri. Yenə sən. Sonra ailə həyatım. Sən, sən, yenə sən. Sən ürəyimdə ən uca zirvədəydin. Bəlkə də bundan heç sənin də xəbərin yox idi. Bəlkə də var idi. Həyatım dörd təkərin üstə keçirdi beləcə. Bir yerdə bərqərar olub qala bilmirdim sənə görə. Kəndlə şəhər arasında doğuldu uşaqlar, böyüdü uşaqlar. Amma mən səni sevməkdən yorulmadım. Səni itirməkdən qorxa-qorxa səni 87-yə gətirib çıxardıq Tanrıyla. Bəlkə də ömrün uzun oldu. Amma mən səndən doymadım. Hər şey gözəl olacaq deyə-deyə bir gün çıxıb getdin. Heç nə də gözəl olmadı. Xatirimdəsə elə mən yaşda qaldın. Gözlərində həsrət, ayaqlarında yol , əllərində bir ovuc dua. Bir də… Bir də lampa işığında qaranlığa düşən kölgən yadımda qaldı. Elə bunu da ay işığına yazıram:
Ömrümü bölə bilmədim.
Nəfəsin ola bilmədim,
Yerinə ölə bilmədim,
Məni bağışla, ana.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(28.03.2024)
POETİK QİRAƏTdə Əlizadə Nurinin “Kül” şeiri
Poetik Qiraətdə bu gün sizlərlə yenidən sevilən şair Əlizadə Nuri görüşür. “Kül” adlanan şeir ilk baxışda nakam sevgi şeiridir, ilk baxışda şair ayrılıqların yandırdığı tonqalda kül olur, amma sonradan görürsən ki, elə bütün ömür ayrılıqlardan ibarətmiş.
Kağızın içində yandı bu ömür-
Mən adam külüyəm, ya kağız külü?
Tək bu şeiri oxumaq belə deməyə əsas verir ki, Əlizadə Nuri çağdaş poeziyamızın ən mükəmməl bir neçə şairindən biridir.
Xoş mütaliələr!
Kül
Kağızın içində yandı bu ömür-
Mən adam külüyəm, ya kağız külü?
Mən yandım, canımda o qız da yandı-
Bir az öz külümdü, bir az qız külü...
İndi ayrılıqlar ömürdən uzun,
Ölümlə oyunda ömür uduzur.
...Hər axşam yandırır ayı-ulduzu
Allah səhər yığır ay-ulduz külü...
Dərd çaxmaq daşıdı-daşdan yanmışam,
Ayaqdan od alıb, başdan yanmışam.
...İlahi, nə yaxşı eşqdən yanmışam-
Baha eləmişəm bu ucuz külü...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(28.03.2024)
“Bolt” və “qayka”nın əhvalatı
Sərtyel, “Ədəbiyyat və incəsənət”
1.
Sadə insanlar sadə ədədlər kimi, yalnız özlərinə bölünə bilirlər.
2.
40 yaşına çatanda Haykanuş peşiman oldu ki, gərək ismətini deyil, dişlərini qoruyayadı.
3.
“Tez, yuxarı, bərk” olimpiya şüarını deyilənə görə, ilk dəfə belini qaşıtdıran bir qoca yunan söyləyib.
4.
-Əzizim, istəyirsən, girək qızıl mağazasına, sənə brilyant qaşlı qızıl üzük alım.
-Yox, əzizim, istəmirəm.
Siz ideal kişi və ideal qadın barədə miniatürü dinlədiniz.
5.
Belə əməkhaqqı ilə iş sadəcə xobbiyə çevrilir.
6.
İndividual ağıllılıqdan kollektiv səylik daha üstündür.
7.
Elan: subay “bolt” özünə “qayka” axtarır. Evli olanlar, yaxud dul olanlar narahat etməsinlər.
8.
“Qu gölü” baletinin nümayişi zamanı balerinalardan biri asqırdı. Quş qripi təhlükəsini nəzərə alıb tamaşanı yarımçıq kəsərək bütün dəstəni karantinə aldılar.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(28.03.2024)
“İrəvan mətbəxindən nümunələr” layihəsində - qovurma horrası
Rubrikanı Könül aparır.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Azərbaycan Milli Kulinariya Assosiasiyası ilə birgə layihəsində sizlərə hər dəfə İrəvan mətbəxindən nümunələr təqdim edirik. Bu nümunələr Azərbaycanın bu sahə üzrə tanınmış mütəxəssisi, əməkdar mədəniyyət işçisi, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, kulinar Tahir Əmiraslanovun gərgin əməyi nəticəsində ortaya çıxmışdır.
Bu gün sizlərə Qovurma horrasının hazırlanma qaydasını təqdim edəcəyik.
DÜSTUR:
§ Qovurma – 119 qr
§ Un – 100 qr
§ Duz – 4 qr
HAZIRLANMASI:
Qovurma yağı ilə götürülür. Üzərinə un tökülür və qızardılır. Zövqə görə duz və su əlavə olunur. Konsistensiyası çox duru və ya qatı olmamalıdır (quymaqdan duru). Un tamı hiss olunmayana qədər qaynadılır. Qovurma horrası isti halda yeyilir. Müalicə əhəmiyyətlidir, öskürəyə qarşı xeyirlidir.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(28.03.2024)