Əlibala Məhərrəmzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

          

Əlbəttə, biz hamımız müvəffəqiyyətli adam olmağa cəhd edirik, amma çox vaxt bunun üçün nə edəcəyimizi bilmirik. Tanınmış motivasiya spikeri Barbara Şerin  Enn Qotliblə birgə yazdığı «Arzulamaq ziyanlı deyil» adlı təlimi ilə tanışlıqdan hədsiz məmnun olmuşam. Belə ki, xanım Barbara arzuları həyata keçirmək metodikasını açıqlayır. Özü də o, «arzulara inan, onlar mütləq həyata keçəcək» kimi banal məsləhət vermir, «sabahkı gündən hər şeyi yenidən başla» kimi taftalogiyaya müraciət etmir. O, həyat tərzinizi dəyişmədən hər gün məqsədə, uğura doğru bir kiçik addım atmağın yolunu göstərir. Çox maraqlıdır, deyilmi?

 

«Arzulamaq ziyanlı deyil» - bəzən biz bu frazanı kinayə ilə, ironiya ilə işlədirik. Amma Barbara Şer isbat edir ki, arzulamaq heç də ziyan deyil, əksinə, olduqca faydalıdır. Ən əsası – düzgün arzulamaq lazımdır,  bəxtəvərlikdən göylərdə üçmaq, dünyaya sahib olmaq, xoşbəxtlik istəmək kimi mücərrəd arzulardan qopmaq, konkret olaraq nə istədiyini bilmək lazımdır.

Barbaranın tam adı «Arzulamaq ziyanlı deyil. Doğrudan da, istədiyin şeyi necə əldə etməli» olan kitabın məğzi budur: «Arzuların həyata keçməsi üçün özünühipnozla məşğul olmaq, ekstrasens – falçı yanına getmək lazım deyil. Lazım olan arzuya çatmaq məsələsinin praktiki  metodikasını işləyib hazırlamaq, planlaşdıra bilmək bacarığı, özünü yeniliklərə hazırlamaq xüsusiyyəti, lazımi material və informasiyalara yol tapmaq, yeni kontaktlar qazanmaqdır».

Barbara Şerin kitabında çox dəyərli bir hissə var: həyatdan nə istədiyinizi bilmək, özünüzə yaxın olan emosional obrazı tapmaq, öz arzularınızı daha yaxşı ifadə etmək üçün 5 sadə çalışma.

Həmin çalışmaları sıra ilə sizlərə təqdim edirəm.

 

İkinci çalışma.

Özünüzü kəşfiyyat məqsədi ilə sizin mənzilinizə daxil olmuş xəfiyyə təsəvvür edin və xəfiyyənin gözü ilə «ilk dəfə evinə girdiyiniz adama» qiymət verməyə çalışın. O nəyə meyil edir? Hansı həyat tərzini keçirir?

Məsələn, «Bu insan mətbəx sirlərini gözəl bilir. Belə ki, onun mətbəx şkafında dünyanın ən gözəl ədviyyatlarına rast gəlmək mümkündür, o, bunlardan xörək bişirəndə həmişə istifadə edir», - kimi.

Siz xəfiyyənin adından nə yazacaqsınızsa, bu, sizin portretiniz olacaq. Özünüz barədə təəccüblü, gözlənilməz şeylər öyrənəcəksiniz.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(24.05.2024)

 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının uşaq ədəbiyyatı barədəki silsilə yazıları davam edir. Tanınmış uşaq yazıçısı Sevinc Nuruqızıdır bu gün təqdimatda. O, uşaq ədəbiyyatı incilərindən Sergey Kozlovun “Kirpi dumanda” əsərini təqdim edir.

 

Nağıl bala kirpi ilə ayı balasının nağılabənzər dostluğundan bəhs edir. Hər iki qəhrəman gözəlliyi görür və qiymətləndirməyi bacarır.

Onlar hər gecə kötüyün üzərində oturub çay içir və ulduzları seyr edir: “Əgər mən hər gecə ulduzları silib parıldatmasam, onların işığı azalar”, – deyə Bala kirpi düşünür.

Kötüyün sağ tərəfindəki ulduzlar Bala kirpinindir, sağ tərəfindəki Ayı balasının. Onlar saatlarla oturub səmaya baxır. Sevgi ilə. Bu sevgidir onları dost edən, yaxınlaşdıran. Bu iki qəhrəmanın Dağ ilə dialoqu olduqca maraqlıdır:

– Mən gözələm? – deyə Dağ soruşdu.

– Bəli, – Bala kirpi dedi.

Nə vaxt daha çox xoşunuza gəlirəm –səhər, yoxsa axşam? – Bax bu yerdə Ayı balasıda anladı ki, danışan Dağdır.

– Mənim, səhər, – Ayı balası dedi.

– Niyə?

– Onda qarşıda bütün gün olur və...

– Bəs Bala kirpi, sənin?

Sən günəşi gizlədəndə kədərlənirəm, –Bala kirpi dedi, – mən səni gecələr daha çox

sevirəm”.

Onlar ulduzları sevdikləri kimi, günəşi də sevir. Onlar dostluq etməyi bacarır. Çünki aralarında bir-birinə böyük inam var:

”İlk qarın üstü ilə Dovşan ilk dəfə Ayı balasıgilə getdi.

– Ayı balası, sən tanıdıqlarımın ən yaxşısısan. – Dovşan dedi.

– Bəs Bala kirpi?

– O da yaxşıdır. Amma sən hamıdan yaxşısan! Bu gün yuxudan durdum və anladım ki, – Dovşan dedi, – dünyada səndən yaxşısı yoxdur.

Bala kirpi gəldi.

– Salam, Ayı balası! – dedi. – Salam, Dovşan! Niyə evdə oturmusunuz? Bayırda qar yağıb e...

– Hazırlaşırdım sizə gələm. – Ayı balası dedi. – Bir də gördüm, o gəlir və deyir ki,

mən hamıdan yaxşıyam.

– Düz deyir, – Bala kirpi dedi. – Sən bilmirdin ki?”

Uşaq əsərlərindəki sevgi etirafı daha səmimidir, daha təmiz və şəffafdır. Uşaq qəlbi kimi. Bu etirafda heç bir əlavə maraq və hiylə yoxdur. Səmadan ələnən büllur yağış damcılarına bənzəyir uşaq əsərlərindəki sevgi etirafı. Və etiraf etmək lazımdır ki, belə əsər lər nəinki uşaqların, hətta böyüklərin də qəlbini, Sergey Kozlovun xəyalpərvər qəhrə manı Bala kirpinin təbirincə desək, SİLİB PARILDADIR. Bəlkə də, uşaq əsər lərindən gələn saf sevgi etirafları olmasa, həyatda hər şeyin, Bala kirpinin düşündüyü kimi, işığı azalar. İşığın bol olsun, Uşaq!

 

Sergey Kozlov

 

KİRPİ DUMANDA

 

Əgər mən olmasam.

Lap bir az sonra – ulduzlar doğacaq, ay havada süzməyə başlayacaq və ləngər vura-vura payız tarlalarının üzərinə enəcəkdi.

Sonra ay meşəyə nəzər salacaq, azca dayanacaq, ən yüksək küknarın təpəsində ilişib qalacaqdı. Bax elə buradaca onu Bala kirpi ilə Ayı balası görəcəkdi.

– Bax, – Bala kirpi deyəcəkdi.

– Oho, – Ayı balası deyəcəkdi.

Ay isə getdikcə lap hündürə qalxacaq və öz sönük parıltısını torpağa ələyəcəkdi.

Bu aydın və soyuq payız gecəsində həmişə belə olurdu. Və hər gecə Bala kirpi ilə Ayı balası gah onun, gah da bunun evində yığışır və söhbətləşirdilər, Dovşanın dili ilə desək, axşamlaşırdılar.

Bax bu gün Bala kirpi Ayı balasına dedi:

– Nə yaxşı ki, biz bir-birimizin həyatında varıq! Sən təsəvvür et ki, mən yoxam, oturmusan və danışmağa bir kimsən yoxdur.

– Bəs sən haradasan?

– Mən yoxam.

– Belə olmur axı. – Ayı balası dedi.

– Mən də elə düşünürəm. – Bala kirpi dedi. – Birdən də... Birdən mən heç olmadım. Sən təksən. Nə edəcəksən?

– Gedərəm sənin yanına.

– Hara?

– Necə yəni hara? Evinə. Gedib deyərəm: ”Bala kirpi, niyə gəlməmisən?” Sən də deyəcəksən...

– Axmaq. Əgər mən yoxamsa, nə deyə bilərəm?

– Əgər evdə deyilsənsə, deməli, mənim dalımca getmisən də. Qaça-qaça qayıdaram evə. Aaaa... Sən burdaymışsan? Və baş layaram...

– Nəyə?

– Deyinməyə.

– Nə üçün?

– Necə yəni nə üçün? Ona görə ki, sən sözləşdiyimiz kimi etməmisən.

– Necə sözləşmişik ki?

– Mən haradan bilim? Amma sən ya öz evində olmalısan, ya da ki mənim evimdə.

– Axı mən heç yoxam. Anlayırsan?

– Axı sən burda oturmusan.

– Mən indi oturmuşam da. Əgər mən heç olmasam, harada otura bilərəm ki?

– Ya mənim evimdə, ya da sənin evində.

– Əgər mən olsam da.

– Hə də. – Ayı balası dedi.

– Amma əgər mən heç yoxamsa?

– Deməli, çayın kənarında oturub aya baxırsan.

– Heç çayın kənarında da yoxam.

– Deməli, hara isə getmisən, hələ qayıtmamısan. Qaçıb bütün meşəni ələk-vələk edib səni taparam!

– Tutaq ki, meşəni ələk-vələk eləmisən, –Bala kirpi dedi. – Və tapmamısan.

– Qaçıb qonşu meşəni axtararam.

– Orada da yoxam.

– Dünyanın altını üstünə çevirərəm. Və taparam.

– Yoxam mən. Heç yerdə.

– Onda, onda... Tarlaya qaçaram, – Ayı balası dedi. – Qışqıraram: Baa-laaa kir-piiii...”.Və sən eşidib qışqırarsan:”Ayı ba-la-sııııı...”Belə.

– Yox da. Mən yoxam. Heç yoxam. Bir damcı da. Başa düşürsən?

– Nə istəyirsən məndən? – Ayı balası hirsləndi. – Sən yoxsansa, deməli, mən də yoxam. Anladın?

– Yox, sən varsan, amma mən yoxam.

Ayı balası susdu, qaşqabağını salladı.

– Hə, Ayı balası!

Ayı balası cavab vermədi. O yalnız səmada ən yüksək nöqtəyə qalxıb oradan Bala kirpi ilə onun üzərinə buz kimi işığını ələyən aya baxdı.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(24.05.2024)

 

Ölkəmizdə Kino ssenarilərini dərc edən bir mətbu orqan, dərgi yoxdur. Ümumən, son illərdə heç dramaturji kitablar da nəşr edilmir. Kinoşünaslıq, kinotənqid sahələri də öz qürub dövrünü yaşayır. Bu da kinomuzun inkişaf strategiyasının ziddinədir.

Hazırda həm Mədəniyyət Nazirliyinin, həm də Kino Agentliyinin reallaşdırmaq istədikləri geniş fəaliyyət spektrində bu nöqsanların aradan götürülməsi də aparıcı rol oynayır.

Bu günlərdə “Elm və təhsil” nəşriyyatı tərəfindən tanınmış kinodramaturq, yazıçı, Azərbaycan Kini Agentliyinin direktoru Orxan Fikrətoğlunun “Kinocizgilər” adlı kitabı işıq üzü gördü.  Kitabda həm tammetrajlı, həm qısametrajlı bədii və sənədli film ssenariləri, ekran həlli üçün uyğunlaşdırılmış qısa hekayələr və novellalar yer alıb.

Oxucularımızın “Kinocizgilər” kitabındakı yazılarla tanışlığı davam edir. Xüsusən, kino sahəsi ilə maraqlananlar üçün, gənc ssenaristlər və rejissorlar üçün düşünürük ki, bu dərclər faydalıdır.

 

 

YÜK

 

Tammetrajlı bədii filmin ssenarisi

 

10

 

 

Qaçqın şəhərçiyi. Qürub çağı. Rejim.

Elşadla anası evlərinin qarşısındakı köşkdə oturublar.

Anası gərgindir. Tələsə-tələsə danışır: – Bacına elçi gəlmək istəyirdi, dedim, hələ gəlməsin!

Elşad: – Bir elçimiz əskikdi!

Elşadın anası: – Mən də elə dedim. Dədəsi itmiş qıza elçi gələrlər?

Elşad: – Kimdir? Qohumlardandı?

Elşadın anası: – Yox. Hospitalda görüb Ceyranı! İndidən deyirəm ki, biləsən. Sən tərs nəsildənsən. Sonra deyərsən mənə niyə əvvəldən deməmişdiz. İşi pozarsan. Gədənin dili laldır!

Elşad: – Nətər laldı? Lap elə laldı?

Elşadın anası: – Yox, müharibədə qorxub, dili tutulub uşağın!

Elşad: – Bəs nətər danışıblar? Müharibədən əvvəl?

Elşadın anası: – Yox e, təzəlikcə. Sən Ağdama gedəndə onu da hospitala gətiriblərmiş.

Elşad: – Müharibəyə gedibsə, yaxşı adamdır! Allah xeyir versin!

Elşadın anası: – Hələ Ceyrana demə. Özünü dambat tut. Belə tez razı olma. Sabah bacının da qiyməti ər evində olmaz. Evin böyüyüsən! Görək atanın işi necə olur. Sonra elçi gələndə də hələ bir-iki dəfə fikirləşərsən. O dəqiqə hə deməzsən. Axırda da verərik gedər. Gördün də uşağımın yığvalını. Ceyrana Ağdama getmək qismət olmadı.

Elşad: – Haralıdı oğlan?

Elşadın anası: – Qəbələdəndir!

Elşad: – Qələbədən sonra Qəbələ də gəldi. Qaldı atamın işi!

 

DTX-nin Daşkəsən rayon şöbəsi.

Elşad mülki geyimli əməliyyatçının otağında ayaq üstə dayanıb.

Əməliyyatçı kabinetdəki iş masasının arxasında oturub.

Əməliyyatçı: – İndi sənə deyəcəklərimi istintaq sirridir deyə deməməliydim. Amma səni tam araşdırmışam. Sərhədi necə və kiminlə keçdiyinə qədər. Bilirəm ki, düz adamsan! Qırmızı Xaç Komitəsində baronessa Van de Kertxof soyadlı qadın işləmir! Heç zaman da işləməyib. Ya sən yalan deyirsən, ya sənə yalan deyiblər. Ermənistan səni geriyə, çox güman ki, kəşfiyyat materialları toplamaq üçün göndərib. Səndən istifadə olunacaq. Atanı da ona görə girov kimi saxlayıblar. İş yerində səni tərifləyirlər. Əsgərlikdən də yeni qayıtmısan. Komandirlərin də sadiq adam olduğuna and içirlər. Bəs bu nədi belə? Ölkənə qarşı casusluq etməyə razılıq vermisən?

Elşad: – Göndərin məni geriyə. Bir dənə də avtomat verin. Gerisi ilə işiniz olmasın. Erməni kimdir ki, mən ona işləyəm? Siz məni nə sayırsız?

Əməliyyatçı: – Yaxşı, atanı sənə göndərəcək o baronessa ilə necə əlaqə saxlayacaqdın?

Elşad: – Telefonla. Mənə telefon veriblər. İlkin izahatımda yazmışam ki! Telefonu da sizə təhvil vermişəm!

Əməliyyatçı: – Baronessanın telefon nömrəsini sənə veriblər?

Elşad: – Özləri mənə zəng vuracaqdılar. Dedilər ki, telefonu həmişə üstündə gəzdir. Atan tapılanda sənə zəng vurub deyəcəklər!

Əməliyyatçı mizin yeşiyindən Elşadın Xankəndidən gətirdiyi cib telefonunu çıxarır.

Əlində tutduğu telefona diqqətlə baxdıqdan sonra həmin telefonla özünün cib telefonunun nömrəsini yığır. Və telefonları yan-yana tutub Elşada göstərir.

Həmin telefondan əməliyyatçının telefonuna edilmiş zəngin səsi çalındıqca Elşada verilmiş telefon sanki şəkil çəkirmiş kimi bir saniyədən bir işıqlanmağa başlayır.

Əməliyyatçı: – İndi başa düşdün? Sən hara gedirsənsə, harda olursansa, telefonuna gələn zənglər həmin yerlərin şəkillərini çəkir. Və sən özün istəmədən olursan erməni casusu.

Elşad: – İndi nə olacaq?

Əməliyyatçı: – İndi heç nə olmayacaq. Sən narahat olma. Sən bura gələndən onlara feyk xəbərlər göndəririk.

Elşad: – Deməli, baronessa da yalançı imiş?

Əməliyyatçı: – Əlbəttə yalançı imiş. Səni kəşfiyyata cəlb etmək üçün “leqenda” düşünüblər!

Elşad: – Bəs atam necə olacaq?

Əməliyyatçı: – Atan onlardadır. Biz onların təklif etdiyi bu oyunu axıra qədər həmin şərtlərlə oynayacağıq. Səni də onlar necə “V temnuyu” oyuna qatıblar, biz də eləcə qəbul edəcəyik. Sonrası isə bizlikdir!

Elşad: – Məni silahlandırın geri dönüm. Şübhələrinizə son qoyum!

Əməliyyatçı: – Sonra sənə hansı təlimatlar verilib?

Elşad: – Başqa heç nə. Ancaq bu telefonu veriblər. Deyiblər ki, saxla. Sənə zəng ediləndə cavab verərsən. Zəng edən adam nə desə, onu da eləyərsən. Sonra isə bu telefonu qaytararsan həmin adama! Əvəzində da sənə atanın cəsədinin yerini deyəcək!”

Əməliyyatçı: – Sənə verilən bu tetefon daim nəzarətdədir. Səni buraxıram. Get! Onlardan gələcək zəngi gözlə. Onlarla əlaqəyə gir. Gerisi ilə işin olmasın. Gerisi mənlikdir!

Əməliyyatçı əl telefonunu Elşada qaytarır: – Sabahdan işə çıx. Adi həyatına qayıt! Toya, yasa get. Adamlara qarış. Qoy səndən şübhələnməsinlər.

Elşad otaqdan çıxdıqdan sonra əməliyyatçı daxili telefonunun dəstəyini qaldırır.

Əməliyyatçı telefona: – Səfərovu gecə-gündüz nəzarətdə saxlayın. İyirmi dörd saat. Torbada, deyəsən, çox böyük pişiklər var.

 

 

***

 

Elşad işdədir. Mədən yatağında əlindəki elektrik külünglə sal qayanı yarır.

Ətrafındakı fəhlələr də dinməzcə işləyirlər.

Nahar zamanı. Fəhlələr yatağın kiçik səyyar mətbəxində nahar edirlər.

Elşad yanında oturmuş fəhlə dostu ilə nahar edə-edə söhbətləşir.

O, əlində tutduğu çörəyə bir dişləm vurub üzünü fəhlə dostuna tutur:  – Atam hər gecə yuxuma girir. Ruhu sərgərdandır. Necə olur-olsun onu basdırmalıyam ki, rahatlıq tapsın!

Dostu: – Heç olmasa saxlandığın həbsxananın yerini xatırlayırsan?

Elşad: – Belə də... qaranlıq. Amma Xankəndidə olduğunu dəqiq bilirəm. Göz yaddaşım da yaxşıdır. Dağları görən kimi tapacam. Buna əminəm!

Dostu: – Rəhmətlik son dəfə harda idi?

Elşad: – Həbsxanada məni dindirən müstəntiqin otağında! Onlar analiz götürmək üçün kəfəni yırtmışdılar. Sonra özümə iynəylə tikdirdilər. Elə orda olacaq. Kimdir götürən? Öz əlimlə dolabın küncünə qoymuşdum. Ermənilər kəfənə əl vurmaq istəmirdilər ki, xəstəlik taparlar. Bəlkə də iyrənirdilər...

Dostu: – Ən böyük mikrob elə özləridir ki... Aləm onlardan iyrənir!

Elşad: – Deyirəm, həyatda qəribə işlər olur e. Atamın ölməyinə indi sevinirəm. Sağ olsaydı, qorxacaqdım ki, ermənilər onu öldürər. Ölüb deyə daha ölməyindən qorxmuram. Sakitəm. Onu Allaha tapşırmışam. Bircə itməyindən qorxuram!

Dostu: – Sənin işin də Allaha qalıb, vallah!

Elşad: – Doğurdan Allaha qalıb e... Sən mənim taleyimi yaşaya bilən başqa bir adam təsəvvür eləyə bilirsən? Atanı qəbirdən çıxarasan ki, aparıb vətənində basdıracaqsan... sonra da basdıra bilməyəsən, qala çöldə! Düşmənlərin ölmüş atanı girov götürüb səni öz məqsədləri üçün istifadə etmək istəsin.

Dostu: – Ağsaqqal nə deyir?

Elşad: – Deyir, hökumətdən kağız al ki, atan müharibə zamanı itkin düşüb. Sənə onun təqaüdünü təşkil edək!

Dostu: – Düz deyir də. Elə olub da. Sən ermənilərə əsir düşəndə atan səninlə deyildi? Deməli, o da səninlə birgə ermənilərə əsir düşüb də. Düşüb nədir e, kişi bu gün əsirlikdədir. Hara fırlatsan, sənin işin qeyri-adidir. Fikir ver e... Ölmüş adam əsir düşür... Heç yerdə heç zaman belə bir iş olmayıb. Heç ola da bilməz!

Nahar zamanı bitir. Fəhlələr bir-bir ayağa qalxırlar.

Fəhlələr ayaqla qızıl yatağına doğru gedirlər.

Elşad da dostu ilə birlikdə qızıl yatağına doğru gedir.

 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(24.05.2024)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ulduz” jurnalı ilə birgə BİRİ İKİSİNDƏ layihəsində bu gün tərcümə saatında sizlərə iraqlı şair Əli əl-Xalanın şeirləri təqdim ediləcək. Onları dilimizə Fərid Hüseyn çevirib.

 

Əli Əl-Şəlah (İraq) 1965-ci ildə Babildə dünyaya gəlib. Bağdad Universitetinin Ədəbiyyat fakültəsində ərəb dili ixtisası üzrə təhsil alıb. Ərəb-İsveçrə Mədəniyyət Mərkəzinin rəhbəri, Beynəlxalq "Əl Mutennebi" Şeir Festivalının direktorudur. "Babilli Əli", "İmzalar" adlı kitabları oxucular tərəfindən rəğbətlə qarşılanıb.

 

Mən günbatana boylanan adamam

 

Yaralarıma “ölkə” adı vermişəm

və o ölkənin üstündən

tapdalaya-tapdalaya keçirəm oyan-buyana...

 

Səhəri “axşam” adlandırıram,

çünki havanın işıqlanmasında

heç bir məna görə bilmirəm.

 

Harda uşaq görsəm,

atasının adıyla çağırıram.

tarlaları “torpağın bərəkətinin ovçusu” adlandırıram.

Boş torpaqlar tarlaların günahının etirafıdır.

Dünənimizdə qalan insanlar

ətrafımızı tutmuş qələbəliyin daş-qaşlarıdır.

Ağır olduqları üçün onları

özümüzlə bugünə gətirə bilməmişik.

 

Bu gün gəlib çıxanlar isə

yolu yarımçıq qırılanların ölməsinin nəticələridir.

Həyatımızda daim var olmasını istədiklərimiz 

vaxtsız getdikləri üçün təzə insanları tanıyırıq

və elə buna görə də ilğım

həqiqətin və illüziyanın süqutunun adıdır.

 

Bu süqutları mən

“xarabalıqlar” adlandırıram

və mənim ilğımım xarabalıqları

abad eləməkdə acizdir.

 

Həyata təzə atılanlar

bir də yeniyetmə kimi doğulurlar.

 

Belə qərara gəldim ki,

bütün xalqların tarixi işğallardan sonra dəyişir.

Onlar tarixin ən köklü xalqlarıdır.

Sivilizasiyalar isə

ucuz əbədiyyət yalanı satanların cübbəsidi.

 

Tiranlar bir başqa qurbanların xilasedicisidir,

digər qurbanlar isə yeni tiran təlaşlarının adıdır.

 

Peyğəmbərləri belə adlandırıram:

“Səmaların naləsi”.

Əzablarımızın və qoruya bilmədiyimiz

saflığımızın sevgilisi.

Müqəddəslər sanki fikir sürümüzün çobanıdır .

Onların mesajları isə

Müqəddəs Tanrının poeziyasıdır.

 

Mən hər başlanğıcı geridönüş adlandırıram –

hər geridönüş utancaq bir başlanğıcdır.

 

Qadınlar isə

başqalarında maraq oyatmaq üçün

kimisə sevənlərdir.

 

Haçan ki sizinlə danışmaq istəmirəm,

onda suya qərq olmuş qədər

köhnə sözlərlə danışıram.

Sanki duyğular da dilə gəlmək üçün

müqəddəs bir səs axtarırlar.

 

Siz yalnız fəryad edəndə

qorxularınızı görə adlandıra bilirəm.

 

Tanıdığım bütün kişilərə də bir ad verirəm,

sonra o adı tamamilə inkar etməli oluram,

sonda isə həmişə ağlayıram.

Mən günbatımının ağuşuna düşmüş bir adamam

və hər günbatanda ağlayıram.

Halbuki bir dəfə ürəkdən gülənlər

başqa nə ilə qidalana bilər ki?!

 

Sənin üçün başqa bir dil yaratmışam:

qorxulardan hörülmüş bir dil.

Ailəsiz qalmış yetim dili ilə danışıram səninlə,

çünki sən ölümcül bir lənətsən.

 

 

Xəyanət

 

Şübhələrimi dörd tərəfə yaymışam,

vəsvəsələrimin izinə düşmüşəm,

ağzım zəhər dadır,

sular gəmirir beynimi. 

 

Bu, açıq-aşkar xəyanətdir,       

halbuki sən xəyallarını və cismini

bağrıma basdığım sonuncu qadınsan.

 

Onunla birgə

başqasının sinəsi üzərində

gecələyirdi xəyanət.

 

Ah, köhnə dost,

çörəyimizdə qorxu cücərdi.

 

Bu evin uşağı belə

bir gün belə atasına oxşamadı,

heç yaxın qonşudan da

əsər-əlamət yox idi onda.

 

Xəyanət... maskan düşərsə,

əbədi dəliliyə düçar olmaq kimidir.

 

Xəyanət səni ayaq üstdə saxlasa da,

yeridikcə axsadığından təşvişə qapılan

ayaq kimi insanda həyəcan oyandırır.

 

Ləyaqətsiz bir cəmiyyətdə

sizin yerinizi tutmuş

qəhrəman axtarırsınızsa,

elə budur əsl xəyanət.

 

 

Karvan

 

İtlər hürür,

səslərini eşidirəm...

 

Amma səhradan keçən

karvan gözümə dəymir.

Amma itlər hürür...

İtlər...

 

 

Yadlaşma

 

Biz tək deyildik,

amma yalnız idik.

 

Geniş zəmilər tərəfindən oğurlanmış

bədənimizə toxunan

sonuncu hava kimi idik.

Bu zəmilər içimizdə

yaşamaq üçün təmiz hava qoymadı.

Biz bu zəmilərdə tək deyildik.

 

Bu dağlar sirrimizin yarısını

sinəsində saxlayıb.

Amma onlar da olduqları kimi qala bilmədi.

Sözləri ağzımdan alıb

dörd bir yana daşıyan çaylar

indi susuzluğa təslim olub.

Coşqun axıntılar öz sərhədlərini görüb.

İndi bütün göllərimiz, çaylarımız üçün

göz yaşlarımız yeganə çarədir, deyəsən.

 

Biz tək deyildik,

amma zaman yorğundur.

Artıq həyat yolundakı planlarımızda

dərin mənalar axtarmaq üçün qayğılanmırıq.

 

Deyilməmiş sözləri də görməyə öyrəşmişik,

danışılmamış hekayələri eşitməyə,

boğazda düyünlənib qalan

səsləri qucaqlamağa…

Biz tək deyildik.

 

Öz-özümlə danışdım,

şübhə ilə bədənimdən soruşdum:

“mən gördüyümü sən də görürsən?”

 

Mən könlümdə gəvəzəlik elədiyimi görürəm,

sənin heçmi gözünə sataşmır?

 

Soruşdum: “Dünəndə nə unutduq?”

Soruşdum: “Bugündən nə qazandıq?”

Sonra öz-özümə cavab verdim.

 

Gələndə tək deyildik,

amma artıq yalnız qayıdırıq.

 

 

Məğlubiyyət

 

Mənə maraqlıdır,

kim qabağına çıxa bilərdi ki

tarix yazmış ordunun?!

 

Cavabı bilinmir,

çünki tarixi yalançılar yazır.

Və hətta dillər belə

irs oğruları ilə doludur.

 

 

Əl Həllac[1]

 

Sürgündə yuxu görəndə

insan Vətənə yaxınlaşır.

 

Bəs bizi

düşüncələrimizin yolundan

kim ürkütdü?

 

Ah, sən özün,

qorxu ilə barışmısan?

Cavab ver mənə!

 

Dünyadan köçmüşlərin adları,

ünvanları,

işarələri

bizim hekayələrimizin

final qapılarında rəqs etdi.

Və bu qabaran sularda

mən də çarmıxa çəkilmiş bədənimi gördüm.

 

[1]Əl Hallac (858-922-ci il) Sufi təriqətinin güclü öncüllərindən olan şair.

 

 

Aludəlik

 

Nigaranlıqla dərindən nəfəs aldım,

uçaraq geniş çöllərə səsləndim.

Düşündüm, bəlkə, bu yolla

fəryadım sənə çata.

 

Sənə olan həsrətim

okeanların suyunu da qurutdu.

 

Şeirlərimdə yadların cənazəsini qucaqladım,

bircə sənin həsrətinin faciəsini

sözlərlə ifadə edə bilmədim.

Dərdlərim də sənə həsrətdir,

eşqin bir yana,

güldanıma qoyduğun güllərin də hələ solmayıb.

 

 

Babilsayağı dəfn mərasimi

 

Bu kimin cənazəsidir?

Bir tərəfdə müharibə meydanına çevrilən,

o biri tərəfdə canını götürüb qaçanlar ölkəsi.

Bu kimin cənazəsidir?

Allahım, bəlkə, sən deyəsən,

bu kimin cənazəsidir?

 

 

İlğım

 

Bu ruh bir məzardır,

min qapısı var onun.

 

Haçan qapıya çatmağa addım atsam,

cırıldadı, – yoxluğumu gizlətdi.

 

Beləcə, ikimiz də yorğunuq.

Oy, daha mənim üçün

bu ruha çevrilməkdən başqa

bir seçim imkanı yoxdur.

 

Bu göz yaşlarım mənim ilğımım olub –

heç yanı görə bilmirəm.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(24.05.2024)

 

Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Ölkəmizdə keçirilən “TÜRKSOY” II Beynəlxalq Tələbə Tamaşaları Festivalı nəhayət ki, başa çatdı. Azərbaycan Dövlət Milli Gənc Tamaşaçılar Teatrında festivalın bağlanış və mükafatlandırma mərasimi oldu.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Azərbaycanın TÜRKSOY-da daimi nümayəndəsi Elçin Qafarlıya müraciət edərək mərasim barədə aşağıdakı məlumatları əldə edib. 

Mərasimdən əvvəl T.Abdumomunov adına Qırğızıstan Milli Akademik Dram Teatrının nəzdində Teatr kollecinin tələbələri Ç.Aytmatovun “Erkən gələn durnalar” əsəri əsasında eyniadlı səhnə işini təqdim etdilər.

Sonra T.Jurgenov adına Qazaxıstan Milli İncəsənət Akademiyasının tələbələrinin ifasında F.Q.Lorkanın “Bernard Albanın evi” tamaşası nümayiş olundu.

Bağlanış mərasimində Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin (ADMİU) rektoru, Əməkdar incəsənət xadimi, professor Ceyran Mahmudova Azərbaycanın TÜRKSOY-dakı daimi nümayəndəsi Elçin Qafarlıya, dOM Teatrının bədii rəhbəri, rejissor Tərlan Rəsulova, T.Jurgenov adına Qazaxıstan Milli İncəsənət Akademiyasının pedaqoqu Madina Kulseitovaya, münsiflər heyətinin sədri İsrafil İsrafilova, münsiflər heyətinin üzvləri Murat Atak, Meruyert Jaksılıkova və Janış Kulmanbetova ADMİU adından təşəkkürnamələr təqdim etdi. 

Münsiflər heyətinin sədri, Əməkdar incəsənət xadimi, sənətşünaslıq elmləri doktoru, professor İsrafil İsrafilov çıxış edərək festivalın böyük uğurla keçirildiyini, göstərilən bütün tamaşaların bir-birindən maraqlı və diqqətəlayiq olduğunu bildirdi. 

Sonra “TÜRKSOY” II Beynəlxalq Tələbə Tamaşaları Festivalının qısa icmalı təqdim olundu. 

Daha sonra mükafatlandırma mərasimi keçirildi. 

Münsiflərin qərarına əsasən:

 

Türkiyənin Hacettepe Universitetinin Ankara Dövlət Konservatoriyası (J.Tardyö “Bilet kassası”) “Ən uğurlu aktyor dueti”, 

 

Özbəkistan Dövlət İncəsənət və Mədəniyyət İnstitutu (Ü.Hacıbəyli “Arşın mal alan”) “Ənənəyə sadiqlik”, 

 

Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universiteti (S.Şendil “Qanlı Nigar”) “Ən yaxşı aktyor ansamblı”, 

 

T.Jurgenov adına Qazaxıstan Milli İncəsənət Akademiyası (F.Q.Lorka “Bernarda Albanın evi”) “Ən yaxşı tamaşa”;

 

T.Abdumomunov adına Qırğızıstan Milli Akademik Dram Teatrının nəzdində Teatr Kolleci (Ç.Aytmatov “Erkən gələn durnalar”)

“Ən yaxşı tamaşa” nominasiyaları üzrə qalib oldular.

 

Tədbir Ü.Hacıbəylinin “Cəngi” əsərinin sədaları altında rəqslə yekunlaşdı. 

Azərbaycanda keçirilən “TÜRKSOY” II Beynəlxalq Tələbə Tamaşaları Festivalının major notlarla başa çatdığını söyləyə bilərik. 

Bu tələbə tamaşaları peşəkar teatr tamaşalarından səviyyəcə heç də geri qalmırdı. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(24.05.2024)