“Sürəyyanın eşqi olmasaydı mən şair yox, həkim olardım"... 

Heyran Zöhrabova, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Ulduz sayaraq gözləmişəm hər gecə yarı,

Gec gəlmədədir yar yenə, olmuş gecə yarı 

Gözlər asılı, yox nə qaraltı, nə də bir səs,

Batmış qulağım gör nə döşürməkdədi darı 

Bir quş : “Ayığam”-söyləyərək gahdan inildər,

Gahdan onu day yel deyə laylay huş aparı 

Yatmış hamı, bir Allah oyaqdı, daha bir mən

Məndən aşağı kimsə yox, ondan da yuxarı 

Qorxum budu, yar gəlməyə birdən yarıla sübh,

Bağrım yarılar, sübhüm, açıla tarı! 

Dan ulduzu istər çıxa, göz yalvarır, çıxma

O çıxmasa da ulduzumun yoxdur çıxarı 

Gəlməz, tanıram bəxtimi, indi ağarar sübh,

Qaş beylə ağardıqca, daha baş da ağardı 

Eşqin ki, qərarında vəfa olmayacaqmış,

Bilməm ki, təbiət niyə qoymuş bu qərarı? 

Sanki xoruzun son banı xəncərdi soxuldu,

Sinəmdə ürək varsa, kəsib qırdı damarı. 

Rişxəndilə qırcandı səhər, söylədi:-Durma,

Can qorxusu var eşqin, ulduzun bu qumarı 

Oldum qaragün ayrıları o sarı teldən,

Bunca qara günlərdir edən rəngimi sarı. 

Göz yaşları hər yerdən axarsa, məni tuşlar,

Dəryaya baxar, bəllidi, çayların axarı. 

Əzbəs məni yarpaq kimi hicranla saraldıb,

Baxsan üzünə, sanki qızılgüldü, qızardı. 

Mehrabi-şəfəqdə özümü səcdədə gördüm,

Qan içrə qəmim yox, üzüm olsun sənə sarı. 

Eşqi var idi Şəhriyarın güllü, çiçəkli,

Əfsus, qara yel əsdi, xəzan oldu baharı. 

Böyük Azərbaycan şairi,  "Fərqi yoxdur, o  tay da, bu tay da  vətəndir" söyləyən, vəfat günü İranda "Milli şeir" günü kimi qeyd olunan ustad Şəhriyarın dəqiq doğum günü bəlli deyil. Amma bir versiyaya görə, bu tarix 31 iyuldur. 

Məhəmmədhüseyn Şəhriyar 1906-cı ildə Təbriz şəhərinin Bağmeşə bölgəsində, o zamanın tanınmış hüquqşünaslarından olan Hacı Mirağa Xoşginabinin ailəsində dünyaya gəlmişdir.  

Təbrizdə orta təhsil aldıqdan sonra Tehran Universitetinin "diş həkimliyi və əczaçılıq" fakültəsinə daxil olub. 

Tələbəlik illərində şair Sürəyya adlı bir qızı sevir və sevdiyi xanıma Pəri deyə xitab edir. Mənbələrə görə Sürəyyanı şahın qohumlarından başqa bir nəfər də sevir. Bu səbəblə Şəhriyar tibb universitetin son kursunda oxuyanda şah rejimi onu Nişapura sürgün edir. Şair həm sevdiyi qızdan ayrılmağa həm də təhsilini yarımçıq qoyaraq Tehranı tərk etməyə məcbur olunur. 

Şəhriyar Tehranı tərk etməzdən öncə son dəfə sevdiyi xanımla görüşmək istəyir, lakin Sürəyyanın görüşə getməsinə mane olurlar. Deyilənlərə görə şair "Behcətabad xatirəsi" adlanan və "Heydərbabaya salam" və "Səhəndim""  əsərlərindən sonra ona ən çox şöhrət gətirmiş şeirini məhz həmin gecə Pərini gözləyərkən qələmə almışdır. 

Şəhriyarın ilk şeir kitabı 1931-ci ildə Tehranda üç böyük şair və alimin – Məlikü-şüəra Baharın, Səid Nəfisinin və Peyman Bəxtiyarinin müqəddimələri ilə nəşr olunub.

Şair ömrünün son günlərində Tehranın Mehr xəstəxanasında yatmış və 1988-ci il sentyabrın 18-də  ağciyər iltihabı və ürək çatışmazlığından dünyasını dəyişmişdir. Öz vəsiyyətinə görə Təbrizdəki Surxab qəbiristanlığında “Məqbərətüş-şüəra”da (“Şairlər məqbərəsində”) dəfn edilmişdir. Onun ölüm günü İranda “Milli şeir” günü kimi qeyd olunur.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.07.2024)

Leyla Səfərova, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Çox istəyərdim ki xoş xəbərlər, sevgi məktubları ilə doldurum portalda yerimi. Lakin bizim cəmiyyətdə, insanların insanlığını unutduğu bu dünyada deyəsən bu arzum namümkündür. 

Yəqin ki, hər kəsin son günlərdə gündəm olan məsələdən, Ayşən Kazımovadan xəbəri var. Gələcəkdə jurnalist olmaq xəyalı quran biri kimi bu haqda mən də danışmaq, yazmaq istədim. Bu ölkədə hələ də Əhmədlər var və kökləri kəsilməyib. Bu da bir sübutu. 

Ümumiyyətlə düşünürəm ki ailə qurmazdan öncə şəxsləri güclü psixolojik testə salmaq lazımdır. Həmçinin, ailə qurduqdan sonra da hər il bu testlər davam etdirilməli, uyğunsuz cavab çıxanlara isə məcburi müəyyən klinikalarda tədbir görülməlidir. Nə vaxta qədər qadın, uşaq cinayətləri ilə açacağıq  gözümüzü səhərə?

Hadisənin təfərrüatından çox bir şey danışmayacam, yəqin ki, hər kəs azı instagramda, ya twitterdə görüb, televiziyada duyub. Özünə kişi deyən bir nakişi öz həyat yoldaşını, özünə həyatında yoldaş olsun deyə seçdiyi qadını Xırdalanda çoxmərtəbəli bir binanın 8-ci mərtəbəsindən əllərini, ayaqlarını bağlayaraq aşağı atıb. Həm də uşaqlarının gözü önündə. Sonra da deyirlər ki, qadınlar öz mənfəətlərini düşünür, qadınlar kişilərə hörmət etmir, söz eşitmir. Siz kişi ola bildiniz ki, qadın da sizi kişi yerinə qoysun? Sorğulayın özünüzü biraz. 

İndi yenə çıxar kənardan, bizim pəncərə arvadı kimi qeybət edən, camaatımızın arasında "yəqin nəsə zibili varmış" deyənlər. Soruşuram, nə qədər böyük bir qəbahət öz övladının gözü önündə pəncərədən atılmağa bəraət qazandıra bilər? Yox. Bu cəmiyyət qətiyyən normal deyil. Nə qədər ki, ailələr vəhşi övladlarını "evlənsin düzələr" fikriylə evləndirəcək, o qədər də faciələr baş verəcək, kimlərinsə zülm, əziyyətlə böyütdüyü balaları həyatını itirəcək. 

Görün nə dərəcə bir psixopatlıqdan söhbət gedir ki, bu şərəfdən yoxsun "insan" hələ bir düşüb "sən hələ ölməmisən?" deyib can çəkişən qadını təpikləyib. Hansı dövrdə, hansı çağdayıq? Bir insan övladı daha öncə hiss etməyibki bu adamda problem var? İnstagramda, telegramda yayılan videolar hələ... Evdəkilər baxanda mənə icazə vermədilər baxmağa ki, sən baxsan toparlaya bilməzsən özünü. Görün nə dərəcəyə gəlmişik ki, valideynim 20yaşlı məni sosial şəbəkədən uzaq tutmağa çalışır ki, o videoları görməyim. Çünki bilir ki, mən özümü insani hislərlə yetişdirə bilmişəm və o videolar mənə sadə gəlməyəcək. Nə vaxta qədər analar xəbərlərə baxıb "Allah eləməmiş, birdən mənim balamın başına gəlsə?" deyə qorxacaq? Bu hələ çox davam  edəcək? O qədər əsəb, o qədər qəzəb doluyam ki, necə ifadə edim, bilmirəm. Sadəcə biraz vicdan diləyirəm, biraz... Heyvan heyvanlığıyla ana olan, balası olan canlıya dəymir. Bizim irqimiz?... Kaş Nuhun gəmisi tez gəlsə idi bu dünyaya və artıq bu fəlakətləri kənardan izləyəcəyimizə qiyaməti yaşasaydıq. Bəlkə qiyamətdən sonra ən azı o məsumlar günəşlə tanış olardı... 

Xeyrli günlər diləyirəm portalın bütün oxucularına. Təbii ki, belə bir cahanda xeyir tapa biləcəklərsə...

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.07.2024)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Ən yeni poeziya rubrikasında bu gün şair Faiq Hüseynbəyli  “Səni görürəm” söyləyəcək. 

Yenə rəml atıram, fala baxıram,

Qara saçlarımda dəni görürəm.

Dost kimdi, düşmən kim... kimi-kimsəni,

Ən yaxın, ən uzaq... "ən"i görürəm. 

Açılıb bəsirət gözlərim daha,

Ümidi buraxmaq olmaz Allaha.

Sevgilər satılır ucuzdan baha,

Bahadan ucuzdur kini, görürəm. 

Kimdi süddən çıxan o təzə qaşıq?

Hanı zülmətləri yaran nur, işıq?

Bütün fikirləri qarmaqarışıq,

Bütün izahlarda "yəni" görürəm. 

Haqqını əlindən durub alırlar,

Hiylələr, tələlər qurub alırlar.

Bütün sahələri vurub alırlar,

Hündürü, uzunu, eni görürəm. 

Yenə oxuyuram bu tilsimləri,

Kimləri görürəm, baho, kimləri...

Şaqraq gülüşləri, təbəssümləri,

Görürəm saxtadı, süni görürəm. 

Bircə sən qalmısan, əzizim Maya,

Maya şərti addır burda formaya...

Sanki səpilmisən bütün dünyaya,

Haraya baxıram səni görürəm. 

Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.07.2024)

Təqdim edir: Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Poetik Qiraətdə bu gün vətəndaş poeziyasının gözəl nümayəndəsi Ayaz Arabaçıdır, bu dəfə  “Rahatlıq torpağın altdadı” şeiri ilə. 

“Üç arzu ummuşdum qızıl balıqdan,

O da fors elədi-istə xalıqdan...”

Gözəl və orijinal deyir, düzdümü?

Xoş mütaliələr!

Dərd üstən dərd yazır, canısağolmuş,

Dərd yazır, alnımın xəttatı, ancaq.

Özüm sürünürəm birinci qatda,

Xəyalım yüzüncü qatdadı, ancaq.

Ruhuma istilik şəms ilə çatmır, 

Qovub teyləyirəm bəm, zilə çatmır, 

Atım on gedişə mənzilə çatmır, 

Şahım üç gedişə matdadı, ancaq.. 

Qılıncdı, qalxandı qolun fərəhi,

Yoxdu" ol" deyənə "ol" un fərəhi,

Yola ki çıxırsan, yolun fərəhi,

Yalına yatdığın atdadı, ancaq.

Dünya çox elə də neyimdə deyil,

O qan ki içilir, meyimdə deyil, 

Pulda vəzifədə, geyimdə deyil,

Adam qazandığı addadı, ancaq.

Əl boyda dünyaya mən necə sığım,

Bu qədər acığı harama yığım, 

Yadımdan çıxıbdı unutmadığım, 

Hər gün unutduğum yaddadı, ancaq.

Üç arzu ummuşdum qızıl balıqdan,

O da fors elədi-istə xalıqdan...

Can çətin qurtara qarışqalıqdan,

Rahatlıq torpağın altdadı, ancaq.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.07.2024)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı detektiv ustası, polis podpolkovniki Fəxrəddin Qasımoğlunun yeni yazdığı “Ruh” romanını dərc edir..

Fəxrəddin Qasımoğlu dalbadal dərc edilən bir neçə detektivi, xüsusən “Son gecə” böyük oxucu auditoriyası tərəfindən maraqla qarşılanıb. Bu romanda da ənənəvi qəhrəmanlar iş başındadırlar, bu dəfə onlar uşaq oğurıuğunu araşdırırlar.

Bunları deyən Sənubər qalxıb mətbəxə keçdi. Əlində iki stəkan su ilə qayıtdı. Stəkanın birini mənə uzadıb yerinə oturdu.

- Nə etdiyimi yalnız səhəri gün başa düşdüm. Amma daha gec idi. Ağa məni sakitləşdirir, onsuz da evlənəcəyimizi deyirdi. Ona güvənirdim. Ancaq həmin vaxt nə o, nə də mən əsas şeyi bilmirdik. Mən ilk dəfədən hamilə qalmışdım.

Sənubər gətirdiyi suyu birbaşa başına çəkib stəkanı kənara qoydu. Davam etməsini gözlədim.

- Məni o iki nəfərdən qoruyanda ilk dəfə «Gəldim, ruhum» qışqırmışdı. Sonradan bunun qeyri - ixtiyari, özündən asılı olmadan baş verdiyini etiraf etmişdi. Hələ məni uzaqdan izlədiyi vaxtlarda tələbələrin hansındansa adımın Ruhanə olduğunu öyrənib bilirmiş. Sonralar da məni belə çağırırdı. Ya ruhum, ya da qısaca «Ruh» deyirdi mənə. Deyirdi sənsiz ölərəm, sən mənə can verən ruhsan. Bu cür deməsi yaman xoşuma gəlirdi onda. Çox xoşbəxt idim. Beləcə ikinci semestrin bitməsini, elçilərin gəlməsini gözləyir, günləri sayırdım. Sonra hər şey bir anda dəyişdi. Zəng vurub təcili görüş istədi. Səsindən hiss etdim ki, nəsə olub. Tez dediyi yerə getdim. Rəngi avazımışdı. Gözlərimin içinə baxıb «məni bağışla» dedi. Heç nə başa düşmürdüm. Nə olduğunu soruşdum. Adam vurmuşam dedi. Sanki dünya başıma fırlandı. Vurduğu adam ölmüşdü. On yeddi bıçaq zərbəsi vurubmuş. Bunu sonra, məhkəmədə bildim. Hər şey aydın idi deyə, iş çox da uzanmadı, məhkəməsi tez oldu. Prokuror xüsusi amansızlıqla qətl törətdiyini deyib ən ağır cəzanı istədi, hakim də azaltmadan həmin cəzanı verdi - on beş il. Məhkəmədə çox şey öyrəndim. Ağa qumarbaz imiş. Daha dəqiq desəm qumar xəstəsi imiş. Bunu məndən gizlədirmiş. Sən demə kartinq yarışlarına da həvəsi buradan imiş, yarışlara pul ilə qoşulurmuş. Vurduğu adamın ona böyük məbləğdə qumar borcu var imiş. Poker oyununda uduzubmuş Ağaya. Ağa özü də həmin vaxt kiməsə xeyli pul uduzubmuş. O, pulu alıb uduzduğu adama olan borcunu bağlayacaqmış. Borcunu istəyəndə adam onu yeddi mərtəbə söyüşlərlə söyüb. Vermək istəmirmiş uduzduğu pulu. O da vurub. Beləcə özünün də, mənim də həyatımı məhv etdi. Ağlaya-ağlaya evə gəldim. Nə edəcəyimi bilmirdim. Bir yandan Ağanın tutulması, bir yandan bakirə olmamağımın dərdini çəkirkən bir müddət keçmiş hamilə olduğumu başa düşdüm. Təsəvvür edirsiniz nə halda idim? Kömək istəyəcək, bölüşəcək bir adamım yox idi. Ağanın qohumlarından təkcə xalası oğlunu tanıyırdım. O da mənim həmyaşıdım idi. Mənə nə köməyi dəyə bilərdi ki? Əvvəlcə intihar etmək fikrinə düşdüm. Ancaq bacarmadım, açığı qorxdum, edə bilmədim. Qarnım hiss olunmasa da, artıq ürəkbulanmalarım başlamışdı. Bir gün evimizdə məclis var idi. Bütün qohum-əqrəba bizə yığışmışdı. Qəfildən halım pisləşdi. Məni təcili yardımla xəstəxanaya çatdırdılar. Evdəki qonaqlar da narahat olub bizimkilərlə birlikdə xəstəxanaya axışmışdı. Halım çox pis idi. Məni aparata qoşmuşdular. Danışa da bilmirdim. Müayinə edən həkim dəhlizə çıxıb hamilə olduğumu elan edir. Bəlkə də bunu edəndə muştuluq gözləyirmiş. Qısası hamilə olduğumu tək ailəm yox, bütün qohumlar bildi.

Sənubər bu yerdə dözə bilməyib söhbətinə ara verdi. Bayaq gətirdiyi, əl vurmadığım suyu ona uzatdım. Alıb başına çəkdi. Bir qədər nəfəsini dərib davam etdi:

- Mən böyük bir nəslin üzqarasına çevrilmişdim. Səhəri gün özümə gələndə eşitdim ki, atam deyib bir də o evə gəlməyim. Hamı üstümdən xətt çəkmişdi. Kaş elə o vaxt məni öldürəydi. İki gün sonra xəstəxanadan çıxdım. Kirayədə yaşayan tələbə qızlardan birinə xahiş edib bir neçə gün onun yanında qaldım. Kasıb ailənin qızı idi. Ona yük olmamaqçün iş axtarmağa başladım. Halım nisbətən yaxşılaşmışdı. Daha dərslərə də getmirdim. Xeyli yerdə «yox» cavabı aldıqdan sonra gəlib Fərmanın şirkətinə çıxdım. Görünür qismət belə imiş. Məni özü şəxsən qəbul etdi. İlk baxışdan məndən xoşu gəldiyini hiss etdim. Xeyli söhbətə tutdu. Çarəsiz idim, buradan da yox cavabı almaqdan qorxduğum üçün ümumi sözlərlə vəziyyətimi ona danışdım. Qısası, qız uşağı olmadığımı bildi. Səhərisi gün əmrimi verib işə götürdülər. Hər şey çox tez baş verdi. Bir həftə sonra yenə otağına çağırtdırdı. Məndən xoşu gəldiyini, ikinci ailəsi kimi saxlamaq istədiyini dedi. Onda bildiyiniz kimi mənim on doqquz yaşım vardı. Onunsa yaşı qırx beş idi. Ağlayıb qaçaraq kabinetindən çıxdım. Axşam tələbə yoldaşımla qaldığım evə gələndə evdə qalmış sonuncu iki kartofu qaynadıb məni gözlədiyini gördüm. Səhər yediyim bir tikə pendir çörəyin üstündə olsam da, yalandan tox olduğumu deyib yeməyə toxunmadım. O gecə səhərə qədər gizlicə ağladım. Səhər işə gələndə Fərmanın otağına girib razı olduğumu dedim. Həmin vaxt bir aydan bir qədər çox idi ki, hamilə idim. Bunu ondan gizlətdim. Fərman əvvəlcə bir ev kirayələdi mənimçün. Sonra gördüyünüz bu evi aldı. Mənə çox yaxşı baxıb həmişə. İndiyənə qədər bir dəfə də olsun xətrimə dəyməyib. Bir müddət ürəkbulanmaya qarşı dərmanlar qəbul etdim. Sonra hamilə olduğumu ona dedim. Çox sevindi. Həyat yoldaşından iki qızı vardı. Həkimlər üçüncü doğuşu yoldaşına qadağan etmişdilər. Fərmansa oğlan istəyirdi. Onun necə sevindiyini gördükcə hər gün vicdan əzabından ölüb - dirilirdim. Ancaq özümü öldürməyə əlim gəlməmişdisə, başqa yolum yox idi, bu cür yaşamağa məcbur idim. Bir müddət sonra müayinəyə göndərdi. Uşağın cinsinin oğlan olduğu bilindi. Fərmanın imkanı olsa, qanad açıb uçardı. Atalıq vermək üçün məni öz soyadına keçirdi. Elə həmin vaxt ondan xahiş edib adımı da dəyişmək istədiyimi dedim. Adımı dəyişmək fikri qəfil ağlıma gəlmişdi. Keçmişimi silmək, əsas da məndən üz döndərmiş ailəm, qohumlarım üçün bu şəhərdə birdəfəlik yox olmaq istəyirdim. Günahkar özüm olsam da, məni on doqquz yaşında küçələrə atmış yaxınlarıma qarşı içimdə bir nifrət oyanmağa başladığını hiss edirdim. Ancaq başqa tərəfdən də beynimdə, xəyallarımda, hətta yuxularımda mənə «ruhum» deyən birisi var idi. Adımı dəyişəcək, özümsə həmişə Ruhanə olaraq qalacaqdım. Fikirləşib Sənubər adının üzərində dayandım. Bu, on dörd yaşında dünyasını dəyişmiş xalam qızının adıdır. Birlikdə yaşamağa başlayandan sonra həyatımı Fərmana danışmışdım. Məni başa düşdüyü üçün adımı dəyişməyimə etiraz etmədi. Beləcə mən dönüb Sənubər oldum. Yadımdadır, Fərman bu şad xəbərin hədiyyəsi kimi məndən nə istədiyimi soruşdu. Qəsdən hədiyyəni özüm seçib alacağımı dedim. Onda masanın üstünə bir əllilik dəsti qoyub işə getdi. Həmin gün o pullardan iki min manatını ayırıb məni evində saxlamış tələbə qızın evinə getdim. Heç bir izah vermədən pulları ona verib geri qayıtdım. Fərman nəsə başqa şey fikirləşməsin deyə qalan üç min manata özümə bir hədiyyə aldım.

Bu yerdə Sənubərin telefonuna yenə zəng gəldi. Bu dəfə də zəng edən sürücü idi. Fürsətdən istifadə edib telefonumu çıxarıb saata baxdım. Söhbətin belə uzun çəkəcəyini gözləmirdim. Zənnimcə Sənubər danışmağa başlayıbsa, get - gedə mənə lazım olan məqamların üstünə gələcəkdi. Əlbəttə irəlidə hələ sabah axşama qədər vaxtım var idi. Ancaq belə olarsa, elə bu gecə hərəkətə keçməyi düşünürdüm. Bununçünsə ən yaxşı vaxt gecə saat 3 ya 4 radələri idi. Ona görə də təhlükənin dərəcəsini hələ də tam anlamayıb xatirələrinə qapılan Sənubəri tələsdirmirdim. Nə olur olsun, dediyim vaxta qədər gəlib məni maraqlandıran məqamlara çatacaqdı söhbətində. Qoy, ürəyini boşaltsın. Nə qədər çox şey danışarsa, o qədər çox məlumatlı olaram. «Molla»nın uşağın başına nə oyun gətirə biləcəyini təxmin edirdim. Sənubərə onun bu işin içində olduğunu yalnız ehtimal etdiyimi desəm də, Ağamirzənin məhz onun köməyindən istifadə etdiyinə şübhəm yox idi. Nadirin topladığı kifayət qədər inandırıcı dəlillər bu ehtimalı çoxdan əminliyə çevirmişdi. Ağa qumar borcuna görə adam vurmaqla yalnız bir dəfə cinayət törətmiş biri idi. Deməli əvvəllər onun hansısa cinayət əlaqələri olmayıb. Azadlığa çıxdığı qısa müddət ərzində də belə əlaqələr qurması mümkün deyildi. Xüsusilə, adam oğurluğu kimi bir işdə kimə gəldi etibar edə bilməzdi. Bu rola yalnız onunla yaxın vaxtlarda azadlığa çıxmış Cahandar Mollayev uyğun gəlirdi. Bu da çox pis idi, olduqca pis.

Mətbəxə keçib qayıdan Sənubər yenə kofe və çay süzüb gətirmişdi. Layiqədən gəlmiş təsdiq mesajını oxuyub söhbətin davamını dinləməyə hazırlaşdım. Kuryer şəkli ona çatdırmışdı. Deməli, Layiqə artıq Novxanıya yola düşüb.

Sənubər yerini rahatlayıb qaldığı yerdən davam etdi.

- İnstitutu atmışdım. Dediyim səbəblərdən evdən də çox çıxmamağa çalışırdım. Mənə fahişə kimi baxan qohumlarımdan kiminləsə təsadüfən rastlaşmaq istəmirdim. Ağanın xalası oğlu ilə də əlaqə saxlamamışdım sonradan. İnsafən pis oğlan deyildi. Adı İmran idi. Ancaq yerimi bilməsini istəmirdim. Qarşıda Ağanın əfv fərmanı şamil olunmayan on beş illik məhbusluq həyatı var idi. On beş ildən sonra gəlib mənə nə deyəcəkdi, yaxud mən Fərmana nə deyəcəkdim? Yaşım az olsa da, hələ o vaxt bunları başa düşdüyümçün qərarımı vermişdim. Fərmanı sevdiyimi deyə bilmərəm. Ancaq ən çətin anımda qarşıma çıxıb mənə əl uzadan yeganə insan kimi ona böyük hörmətim var. Ağanı isə yalnız xəyallarımda yaşadırdım. İlk məhəbbətim kimi, övladımın atası kimi. Hər dəfə Fərmanla yatağa girəndə onu düşünür, sanki onunla olurdum.

Bunları deyib Sənubər başını yellədi. Bunun səbəbini başa düşməsəm də, heç nə soruşmadım. Bir qədər fikrə gedib davam etdi...

 “Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.07.2024)

Sərtyel, “Ədəbiyyat və incəsənət” 

1.

Erməni klublarının avrokuboklarda biabırçı iştirakı fonunda klublarımızın böyük uğuru erməni mediasını bərk əndişələndirib, “Hayastan sports” qəzetinin müxbiri Arakelyan yazıb: “Onlar bütün uğurları üçün bizə minnətdar olmalıdırlar. Məsələn, ən güclü klubları olan “Qarabağ”ın ən güclü oyunçusu Yankoviç milliyyətcə ermənidir, bizim hamımızda yan arxada qalıb, amma onda irəli qaçıb. 

2.

-Siz niyə evlənmirsiz?

-Qorxuram.

-Nədən?

-Bir dəfə kovid vaxtı ağzımda maska küçə ilə gedirdim, bir qadın üstümə atılıb xayama təpik vurdu, saçımı yoldu, üzümü cırdı. Maskam düşəndə dedi ki, “bağışlayın, elə bildim ərimsiz”.

3.

İsrail bir israilli əsirə iki yüz fələstinli əsir verərək dəyişməyə razı olub. İsrail başa düşüb ki, iki yüz fələstinli əsiri saxlamaq İsrailə bir israilli əsiri saxlamaq Fələstinə başa gələndən daha baha başa gələ bilər. 

4.

Dərdayıl “geniş, hüdudsuz torpaq sahəsi satıram” mətni ilə elan verir, bir şəxs gəlir ki, bəs almaq istəyirəm. Dərdayıl da yarım sotluq dar ərazini göstərir. Gələn əsəbiləşir:

-A kişi, sən buna geniş, hüdudsuz torpaq sahəsi deyirsən? Sən camaatı dolamısan? Bunun uzunu-eni cəmi beş addımdır e. 

Dərdayıl əllərini göyə tutur:

-Qardaş, mən hündürlüyünü nəzərdə tuturdum, bir bax, ucu-bucağı görünmür.

5.

Elektrik stulunda əyləşib, başağrısı dərmanı istəyir.

6.

RUS YUMORU

Söz azadlığına təminat var. Bəs sözü deyəndən sonrakı azadlığa necə? 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.07.2024)

Mədəniyyət naziri Adil Kərimli Nazirliyin dəvəti ilə ölkəmizdə səfərdə olan Çin Xalq Respublikası (ÇXR) mədəniyyət və turizm nazirinin müavini, Milli Mədəni İrs Administrasiyasının rəhbəri Li Çunun başçılıq etdiyi nümayəndə heyəti ilə görüşüb. 

Çin nümayəndə heyətində bu ölkənin Azərbaycandakı səfirliyinin müvəqqəti işlər vəkili Dinq Tao, Mədəni İrs Akademiyasının baş direktoru Li Liusan və digər rəsmi şəxslər yer alıblar.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, A.Kərimli görüş zamanı Azərbaycan ilə Çin arasında əlaqələrdən bəhs edib. Qeyd olunub ki, dövlət başçılarımızın siyasi iradəsi ilə iki ölkə arasında qarşılıqlı maraq və etimada əsaslanan geniş perspektivli əməkdaşlıq qurulub. İyul ayında Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının Astanada keçirilən Zirvə toplantısı çərçivəsində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Çin Xalq Respublikasının Sədri Si Cinpin ilə görüşündə qəbul edilən “Azərbaycan Respublikası ilə Çin Xalq Respublikası arasında strateji tərəfdaşlığın qurulması haqqında Birgə Bəyannamə” ilə iki ölkənin əlaqələrində yeni səhifə açılıb.

İldən-ilə genişlənən əlaqələrdə mədəni əməkdaşlığın xüsusi yer tutduğunu deyən Adil Kərimli Azərbaycanın mədəniyyətin müxtəlif sahələrində əlaqələrin daha da inkişafında maraqlı olduğunu diqqətə çatdırıb. Nazir, həmçinin 2023-cü ilin sentyabr ayında Çinə səfərinin onda dərin təəssürat yaratdığını bildirib, orada keçirilən görüşlərin gələcək əməkdaşlıq üçün əhəmiyyətini vurğulayıb.

Çin mədəniyyət və turizm nazirinin müavini, Milli Mədəni İrs Administrasiyasının rəhbəri Li Çun səmimi qəbula görə təşəkkürünü bildirib, ölkələrimiz arasında əlaqələrin strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə yüksəlməsindən məmnunluğunu ifadə edib.

Asiya Mədəni İrsi Qoruma Alyansı (AMİQA) haqqında məlumat verən Milli Mədəni İrs Administrasiyasının rəhbəri qurum tərəfindən müxtəlif istiqamətlər üzrə 15 proqramın həyata keçirildiyini deyib.

Li Çun AMİQA-nın ixtisaslaşdırılmış strukturlarında Azərbaycan tərəfinin də təmsil olunmasının əhəmiyyətini bildirib, ölkəmizin alyansın 4-cü konfransına ev sahibliyi etməsi ilə bağlı təkliflə çıxış edib. Qeyd olunub ki, sualtı irsin öyrənilməsi sahəsində də böyük təcrübəyə malik alyans tərəfindən Xəzərin Azərbaycan sektorunda sualtı irsin araşdırılması ilə bağlı layihə də həyata keçirilə bilər. O, həmçinin Azərbaycanın mədəni irsin rəqəmsal monitorinqi sahəsində təcrübəsini öyrənmək istədiklərini dilə gətirib.

Söhbət zamanı iki ölkə sənətçilərinin və yaradıcılıq kollektivlərinin qarşılıqlı qastrol səfərlərinin əhəmiyyəti vurğulanıb. Mədəni əməkdaşlığa dair yol xəritələrinin və memorandum layihələrinin işlənilməsi ilə bağlı fikir mübadiləsi aparılıb. Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyinə Çin tərəfindən müvafiq memorandum layihələri təqdim edilib. Li Çun deyib ki, iki ölkə arasında əməkdaşlığın inkişafına töhfə verəcək memorandumların gələn il Pekində imzalanması yaxşı olardı. Milli Mədəni İrs Administrasiyasının rəhbəri, eyni zamanda, Çinin məşhur "798 Art Zone" mədəniyyət kompleksində Azərbaycan qalereyasını da görmək istədiklərini bildirib.

Görüş zamanı Azərbaycanın bu ilin noyabr ayında BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyası Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyasına (COP29) ev sahibliyi edəcəyi nümayəndə heyətinin diqqətinə çatdırılıb. Qeyd edilib ki, COP29 çərçivəsində mədəniyyətə iqlim dəyişikliyi kontekstində baxış məsələləri də gündəmə gətiriləcək, eyni zamanda, ətraf mühitin qorunmasında mədəniyyətin rolu ilə bağlı müzakirələr aparılacaq. Çin tərəfinin bu mötəbər tədbirdə iştirakının əhəmiyyətli olacağı bildirilib.

Görüşdə tərəfləri maraqlarından digər məsələlər ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb.

Sonda qarşılıqlı hədiyyələr təqdim olunub, xatirə şəkilləri çəkdirilib.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.07.2024)