Super User

Super User

İslam Dünyası Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatı (ICESCO) Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu ilə sıx əməkdaşlıq edəcək.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı təşkilatın mətbuat üçün açıqlamasına istinadla xəbər verir ki, ICESCO-nun Baş direktoru Salim Əl-Malik Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti xanım Aktotı Raimkulova ilə iki qurum arasında mədəniyyət, xüsusilə mədəni irsin qorunması və qiymətləndirilməsi sahələrində əməkdaşlığın perspektivlərini müzakirə edib.

Özbəkistanın Zamin şəhərində bu ölkənin Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə keçirilən 2-ci Beynəlxalq Maqom Sənəti Forumu çərçivəsində keçirilən görüşdə vurğulanıb ki, mədəni irsin qorunması və qiymətləndirilməsi ICESCO-nun yeni vizyonunun və strateji istiqamətlərinin əsasını təşkil edir, həmçinin davamlı inkişafa nail olunmasında mühüm əhəmiyyətə malikdir.

ICESCO ilə Türk Dövlətləri Təşkilatı arasında 2024-cü il iyunun 13-də imzalanmış anlaşma Memorandumuna uyğun olaraq ICESCO ilə Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu arasında daha sıx əməkdaşlığın qurulmasının vacibliyi vurğulanıb. Bu kontekstdə türk dövlətlərindən olan gənclərin iştirakı ilə seminarların və təlimlərin keçirilməsi nəzərdə tutulur.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(01.07.2024)

Təqdim edir: Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Poetik Qiraətdə bu gün daimi müəllifimiz Əlizadə Nuri “Dünya bu uşağındı...” deyir. 

Son vaxtlar mükəmməl şeirlər yazan və məhsuldarlığı da yüksək olan Əlizadə Nuri öz oxucu sayını durmadan artırır. Bu da təqdirəlayiq haldır. Təki, yaxşı şeir sevilsin. 

Xoş mütaliələr!

 

Dünya bu uşağındı...

 

Yerdən göyə yol uzaqdı,

Göydən yerə yaxındı.

Yağış hansı buludundu?-

Ürəyi yumşağındı.

 

Ömürdü də çıxıb gedir...

Hərə bir az baxıb gedir.

 ...Adamlar da axıb gedir

Hamı axın- axındı...

 

Kim çağırdı qəssabları?

Kim apardı hesabları?

O payızın xatirəsi,

Bu ağacın əzabları

Sonuncu yarpağındı.

 

Tanrı, bunu nədən cızdın?-

Halal olanlar halsızdı.

Yerdəki rəsmin  o qızdı

Göydə göy qurşağındı.

 

Əlim də gəlmir oyadam,

Bu yuxudan, bu röyadan.

...Xəbəri yoxdu dünyadan-

Dünya bu uşağındı...

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(01.07.2024)

Bazar ertəsi, 01 İyul 2024 12:32

3 Mirzənin nağılı - HEKAYƏ

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Əli Bağışın hekayəsini təqdim edir. 

 

Biri vardı, biri yoxdu. Bir ulu, qədim Millətin 3 Mirzəsi vardı. Ən böyük Mirzə 1878-ci ildə, İkinci böyük Mirzə 1911-ci ildə, Üçüncü böyük Mirzə 1932-ci ildə bu Ulu Milləttin zülmündən o biri dünyaya köç etmişdilər. 2023-cü ildə, Üçüncü Mirzənin övladı Kefli İsgəndər, ruhlar aləmində İsrafilin surunu yalvar -yaxar əlindən alıb, elə onun suruna and içir ki, bu zavallı, yazıq, binəva öz milləti tərəfindən daim lənətlənən, söyülən, hal-hazırda baqi aləm bir-biri ilə dərdləşən 3 Mirzəni dirildəcək! 

İsrafil Kefli İsgəndərin yalvarışlarna dözməyib, izin verir. Kefli İsgəndər durub fikirləşir ki, bu bədbəxtlər elə zənn edir ki, ulu millətlərinin övladları artıq tərəqqi edib, dünya millətləri ilə bir sırada addımlayır. Öncə düşünür ki, bəlkə bunları Aşura günü Nehrəmə göndərsin, ya Nardarana, ya Astarxanbazara (indiki Cəlilabada), ya Ərdəbilə? Sonradan düşünür ki, fikirləşdiyi yerlərdə vay-şivənə görən kimi, hər 3-nün ürəyi partlayıb öləcək. 

Elə ən yaxşısı Ərbəin mərasimidir. Dəstə-dəstə Kərbəlaya yürüş edən bu ulu millətin sırasına qatsın, sonrası nə ola-ola. 

Bu yazıq Üç Mirzə bir də görürlər ki, ucu -bucağı görünməyən, yayın istisindən qapqara qaralmış, susuzluqdan dodaqları parçalanmış, 50-55 dərəcə arası hərarəti olan qaynar asfaltın üstündə “Hüseyin vay” deyə-deyə payi-piyada yol gedən bacı -qardaşlarının arasındadılar. Əvvəlcə heç nə başa düşmürlər. Sonda Ən böyük Mirzə soruşur: 

-Ay övladlarım, yolunuz haradır? 

-Ey kafir baba, bilmirsən harayadır? 

-Yooox! 

-Kərbəla şəhidlərinin 40-cı gününə gedib Kərbəla şəhərinə yetişməliyik.

 -Bəs niyə piyada gedirsiniz? 

-Piyada getməyin savabı çox olacaq! 

-1343 il sonra da 40 mərasimi olur?

 -Onun savabı daha çox olur! 

-Axı hamınız türksünüz! Niyə bir tək ərəbi də bu yolda, biz yazıqlar görmürük bəs?

 -Onlar sünnidilər, əsl müsəlman deyillər! 

-Axı onların babalarıdır, sizlərin yox! 

-Siz üçünüz də bizim babamızsınız,nə olsun? Kafir və lənətullasınız! Ay camat! Ey əhli - şiə, bu 3 gorbagor kafir xortdlayıb gəlib yenə bizlərdən əl çəkmir, yenə qoymayacaqlar dinimizi yaşamağa! Kim ki Kərbəla şəhidləri yolunda canın sadağa verməyə hazırdır, bu köpəkləri daşlasın.    

Hamı əyilib daş götürüb atmaq istəyəndə, gördülər ki, bu yazıq Üç Mirzə qaynar asfaltın üzərində Üzeyir bəyin “Süleymani” havasını oynayırlar, musiqisiz filansız . Yerdən yerdəkilər, göydən də İsrafil ilə Kefli İsgəndər başlarına hava gəlmiş, ağlaya-ağlaya oynayan bu Üç Millət Fədaisinə heyrətlə baxırdılar. 

Kefli İsgəndər Suru sahibinə qaytarıb dedi: -Hamısı,”Ölülər”di. Çal qoy Qiyamət başlasın. 

İsrafil surunu əlinə götürəndə gördü ki, yamyaşdı. Başını qaldıranda Kefli İsgəndərin hıçqıra-hıçqıra ağladığını gördü… 

 

SON

 

Qeyd:

Ərbəin mərasimi - hər il Nəcəfdən Kərbəlaya olan 30 km məsafənin Hz Hüseyinin qətlinin 40-cı günü şiə müsəlmanların piyada 2-3 günə qət etməsidir. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(01.07.2024)

Azərbaycan Dövlət Milli Gənc Tamaşaçılar Teatrında fransız dramaturqu Pyer Bomarşenin 1784-cü ildə yazdığı “Fiqaronun toyu” pyesi əsasında hazırlanan eyniadlı tamaşanın premyerası olub.

 

AzərTAC xəbər verir ki, səhnə əsərinin quruluşçu rejissoru Əməkdar artist Nicat Kazımovdur. Motsartın eyniadlı operasının musiqilərindən istifadə olunan tamaşanın quruluşçu rəssamı Mustafa Mustafayev, musiqi tərtibatçısı Zaur Rəşidovdur.

Tamaşanın quruluşçu rejissoru Əməkdar artist Nicat Kazımov AzərTAC-a açıqlamasında bildirib ki, teatr milli status alandan sonra təhvil verdiyi birinci böyük tamaşadır. Azərbaycanda sözügedən əsərə 1940-cı ildə, yəni 84 il bundan əvvəl müraciət olunub: “Pyer Bomarşenin “Fiqaronun toyu” əsəri bütün dünyada çox məşhur olan əsərlərdən biridir. Varlı və zəhmətkeş təbəqənin qarşıdurması ilə başlanan tamaşada hadisələr müxtəlif formalarla cərəyan edir. Foyedə də tamaşanın bir hissəsi olaraq, toy ab-havasını yaratmaq məqsədilə oğlan və qız evi zərfləri də düzülüb. Bunu etməkdə məqsəd tamaşaçıların öz ürək sözlərini yaza bilmələri üçün şərait yaratmaqdır. Düşünürəm ki, Azərbaycan tamaşaçısının yaxşı bir dinamik komediyaya ehtiyacı var idi. Həmçinin aktyorların da. Çünki teatrımızda ard-arda dramatik və faciə janrında əsərlər oyananılırdı. “Fiqaronun toyu” isə fərqlilik gətirdi. Səhnə əsərində teatrın iki heyəti çıxış edəcək. Bu tamaşanın bir parçası olaraq səhnəni dəyişməyi də məhz aktyorlar özləri edir. Tamaşa bu il üçün artıq teatrda səhnələşdirilən beşinci premyeradır.

Bundan sonra dekabra kimi daha iki tamaşa təhvil vermək planımız var. Bunlardan biri “Cırtdan”, ikincisi isə İlqar Fəhminin “Şahnamə” əsərləri olacaq".

Tamaşada Qrafinya rolunu ifa edən Əməkdar artist Kəmalə Müzəffər komediya janrında özünü heç zaman sınamadığını qeyd edib: “Mənim canlandırdığım obraz həyat yoldaşını itirmiş və geri qayatrmaq üçün saysız planlar fikirləşən saray xanımıdır. Bu, daxili aləmi qəmgin olan obrazdır. Reallaşdırdığı planlar bəzən uğurlu, hərdən isə, tamamilə uğursuz olur. Amma nəticədə onun taktikası öz nəticəsini verir. Tamaşada rol almaq mənim üçün çox xoşdur”,- deyə Əməkdar artist əlavə edib.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(01.07.2024)

Xəbər verdiyimiz kimi, Özbəkistanın Cizzax vilayətinin Zamin rayonunda II Beynəlxalq Maqom Sənəti Forumu keçirilib. Forumda  Azərbaycan Respublikasının mədəniyyət naziri Adil Kərimli də iştirak edib. 

 

İyunun 27-də forumun təntənəli açılış mərasimi olub. Mərasimdə Özbəkistan Prezidenti Şavkat Mirziyoyev, UNESCO-nun 42-ci sessiyasının sədri Simona Mirela Mikulesku, ICESCO-nun baş direktoru Salim əl-Malik, TÜRKSOY-un baş katibi Sultan Raev, Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Aktotu Raimkulova, TürkPA-nın sədri Mehmet Sürəyya Ər, Türkiyə Prezidentinin baş müşaviri Yalçın Topçu, Qazaxıstan Prezidentinin müşaviri Malik Otarbayev, Tacikistan Prezidentinin köməkçisi Abdullo Rahmonzoda, Qırğızıstanın mədəniyyət, informasiya, idman və gənclər siyasəti naziri Altınbek Maksutov, MDB baş katibinin müavini Nurlan Seytimov, Asiya Regionu üzrə Beynəlxalq Folklor Təşkilatının baş katibi Mun Hön Suk, Adil Kərimli və digər rəsmilər, Özbəkistanda akkreditə olunmuş diplomatik korpusun nümayəndələri iştirak ediblər.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, açılış mərasimində çıxış edən Özbəkistan Prezidenti Şövkat Mirziyoyev maqom sənətinin tarixi və əhəmiyyəti haqqında danışıb: “Qədim tariximizin, zəngin mədəniyyətimizin və ilkin dəyərlərimizin rəmzi olan, dərin fəlsəfəsi, özünəməxsus bədii texnikası, yaradıcılıq ənənələri ilə maqom sənəti mənəvi həyatımızda mühüm yer tutur. Maqom ümumbəşəri dəyərləri ən ülvi notlarla tərənnüm edən unikal sənət növü kimi qiymətlidir. Maqom müsəlman Şərqində sürətlə inkişaf etmiş, Birinci və İkinci İntibah dövründə zirvəsinə çatmışdır. Əbu Nəsr Fərabi özünün “Böyük musiqi kitabı”nda ud alətindən istifadə etməklə musiqinin nəzəri və praktiki cəhətlərini qeyd etmişdir. Əbu Reyhan əl-Biruni, İbn Sina, Əlişir Nəvai, Zəhirəddin Məhəmməd Babur kimi böyük alimlər nadir musiqi əsərləri yaratmış, maqomun inkişafına böyük töhfə vermişlər. XX əsrdə bu ənənələr sənətşünaslar Abdurauf Fitrət, Yunus Rəcəbi, xanəndələr Xojixon Boltayev, Komiljon Otaniyazov, Turqun Əlimətov, Fəttoxxon Məmədəliyev və başqaları tərəfindən layiqincə davam etdirilib”.

Özbəkistan Prezidenti görkəmli dövlət xadimi Şərəf Rəşidovun maqom sənətinin qorunub saxlanmasında mühüm xidmətləri olduğunu bildirib. Deyib ki, maqom sənətinin elmi tədqiqi və beynəlxalq aləmdə təbliğinin başlanğıcı Daşkənd Dövlət Konservatoriyasında qoyulub, maqom ansamblı yaradılıb. “Şaşmaqom”un ölməz şedevrləri notlara yazılaraq altı cilddə çap olunub. Klassik musiqi sənətinin incisi olan Özbəkistanın unikal maqomları UNESCO-nun Bəşəriyyətin Qeyri-Maddi Mədəni İrsinin Reprezentativ Siyahısına daxil edilib. Bu gün maqom sənəti Özbəkistanın hər yerində, təhsilin bütün pillələrində davamlı olaraq öyrənilir. Daşkənddə maqom mərkəzi tikilir. Bu sənətə həsr olunan müsabiqələr təşkil olunur.

Şavkat Mirziyoyev ömrünü belə şərəfli və məsuliyyətli işə həsr etmiş sənət adamlarına bütün özbək xalqı adından minnətdarlığını bildirib. “Forum, şübhəsiz ki, sənəti ürəkdən sevən, xeyirxahlıq və humanizm idealları ətrafında cəmləşən yaradıcı insanlar üçün böyük bayramdır. Qoy maqom həmişə bütün dünya sənətsevərləri üçün tükənməz güc və ilham mənbəyi kimi xidmət etsin!” – deyə dövlət başçısı vurğulayıb.

Mərasimdə UNESCO Baş Konfransının 42-ci Sessiyasının prezidenti Simone Mikulesku və ICESCO-nun Baş direktoru Salim Məhəmməd əl-Malikin də çıxışları dinlənilib.

Çıxışlardan sonra geniş konsert proqramı təqdim olunub. Konsertdə ayrı-ayrı kollektivlər bir-birindən maraqlı musiqi və rəqs nömrələri ifa edib, kompozisiyalar nümayiş etdiriblər.

Qeyd edək ki, 80-dən çox ölkədən 400-ə yaxın qonağın iştirakı ilə gerçəkləşən forumun keçirildiyi “Zaminsay” kompleksi bayramsayağı bəzədilmişi. Burada geniş ərazidə Özbəkistan xalqının zəngin mədəniyyətini, möhtəşəm tətbiqi sənətini nümayiş etdirən sərgilər təşkil olunmuşdu. 

Forum çərçivəsində iyunun 28-dən 29-dək “Maqom sənətinin inkişaf perspektivləri: nəzəri və praktiki əsaslar” mövzusunda beynəlxalq elmi-praktik konfrans keçirilib. Həmçinin maqom ifaçılığı müsabiqəsi təşkil olunub. Müsabiqədə ölkəmizi gənc xanəndələr Nisbət Sədrayeva və Səfalı Mirzəliyev təmsil ediblər. Onları Ruslan Zərbəliyev, Pərviz Fərhadov və Siyavuş Fərhadov müşayiət ediblər. 

Müsabiqə iştirakçılarını Azərbaycan, ABŞ, Misir, Türkiyə, Özbəkistan və Hindistandan musiqi xadimlərinin yer aldığı münsiflər heyəti qiymətləndirib. “Ən yaxşı maqom ansamblı”, “Ən yaxşı instrumental solo”, “Ən yaxşı vokal solo” nominasiyalarının qalibləri forumun Təşkilat komitəsi tərəfindən pul mükafatı, diplom və heykəlciklərlə təltif olunublar. 

İyunun 30-da forumun bağlanışı və müsabiqə qaliblərinin mükafatlandırılma mərasimi reallaşıb. 

Bu barədə daha geniş növbəti buraxılışlarımızda danışacağıq. 

Xatırladaq ki, I Beynəlxalq Maqom Sənəti Forumu 2018-ci il sentyabrın 6-dan 10-dək Özbəkistanın Şəhrisəbz şəhərində təşkil olunub və ölkəmizi təmsil edən “Muğam” instrumental qrupu birinci yerə layiq görülüb.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(01.07.2024)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun təşkilati dəstəyi ilə həyata keçirdiyi “Güney Azərbaycan Ədəbiyyatının təbliği” layihəsində bu gün sizlərə güneyli şair Məhdiyə Mehracinin yaradıcılığı təqdim edilir. 

Layihənin koordinatoru Təbrizdə yaşayıb yaradan şair Əli Çağladır. 

Məhdiyə Mehraci şeirlərini farsca yazırmış. Bu layihəmizdən həvəslənərək o da Azərbaycan dilində şeirlər yazmağa başlayıb. 

 

I.

Otuz yaşında bir qadınam

Bir zaman çox qorxdum

Qorxduğum an əllərim qorxdu

Ayaqlarım qorxdu

Qaçdı

Gözlərim qorxdu

Qaçdı

Bir iki gün sonra

Üzüm də qorxdu

Qaçdı

Mən heç nə deyiləm

Heç bir şey

Qorxuram yazam səni bilsinlər

Baxam

Baxışlarımdan bilsinlər

Bir gündüz

Gün batan çağı

Məni tapacaqlar

Və səni görəcəklər.

 

II.

Yağış yağır

Yağış ilə

Pəncərənin şüşələri

Ağaclar

Ağlayırlar

Mən səninlə bərabər

Xiyabanları

Küçələri

Sənsiz gəzirəm.

Son bahar havasıdır,

Yarpaqlar

Bizi birlikdə görəndə düşürlər

Qarğalar bağırırlar

Bilmirəm

Mənimi çağırırlar?

Yoxsa səni?

Səni tapmaq istəyirlər

Bilmirəm

Bu arada

Yarpaqlar qopduqca

Əlim sənin əlindən qopub itdi

Və mən daha sonra

Səni xiyaban-xiyaban,

Küçə-küçə,

Qapı-qapı

Aradım.

Qapılar açıldıqca

Gözüm səni axtarırdı.

Son bahar havası idi

Ağaclar

Bir quş kimi

Ayaqları

Torpağa bağlanmışdı

Və yel əsdikcə

Qanad çalıb lələkləri tökülürdü

Mən bir qaranlıq yerdəyəm

Adamlar mənə baxdıqca dişlərini ağardırlar.

Qaçıram...

Ağlayıram...

Çığırıram...

Bağırıram...

Dəhşətlə

Səni bir işıqda gördüm

İşığa sarı

Addım

Atdım.

Amma o işıq

Tutuqlanmışdı nərdələrin dalında.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(01.07.2024)

 

Məşhur fotoqraf Reza Deqatinin təşəbbüsü və UNESCO-nun təşkilatçılığı ilə yaradılan “İpək Yolları Gənclərin Gözü ilə” (Youth Eyes on the Silk Roads) adlı fotomüsabiqə artıq 6-cı ildir ki, keçirilir. Bu il müsabiqəyə may ayında start verilib.

AzərTAC xəbər verir ki, iyulun 14-də başa çatacaq müsabiqədə fotoşəkillər “Həyatın vacib anları” və “İpək Yollarını aşkara çıxarın” mövzularını əks etdirməlidir.

Müsabiqəyə 14-17 və 18-25 yaş kateqoriyasında olan yeniyetmə və gənc fotoqraflar müraciət edə bilər.

Müsabiqə qaliblərinə qiymətli hədiyyələr təqdim olunacaq və müsabiqə ruhunu ən yaxşı şəkildə əks etdirən fotoşəkillərin səyyar sərgisi müxtəlif ölkələrdə nümayiş etdiriləcək, fotoşəkillər peşəkar fotoalbomda nəşr olunacaq.

Əlavə məlumat üçün https://unescosilkroadphotocontest.org/en/participate linkə keçid edə bilərsiniz.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(28.06.2024)

 

Cəfər Cabbarlı adına Respublika Gənclər Kitabxanasında şair, Əməkdar mədəniyyət işçisi Çingiz Əlioğlunun 80 illik yubileyi münasibətilə elektron məlumat bazası hazırlanıb.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına kitabxanadan verilən məlumata görə, elektron məlumat bazasında çağdaş Azərbaycan poeziyasının görkəmli nümayəndəsi Çingiz Əlioğlunun çoxşaxəli bədii yaradıcılığı, Azərbaycan xalqının zəngin ədəbiyyatının tədqiqi və təbliği sahəsində əvəzsiz xidmətləri haqqında məlumat verilib.

 

Bazada görkəmli şəxslərin şair haqqında söylədikləri fikirlər, müəllifi və redaktoru olduğu əsərlər, tərtib etdiyi kitablar təqdim olunub. Həmçinin onun tərcümələri, sözlərinə bəstələnən musiqi əsərlərinin siyahısı, izonəşrlər də yer alır. Məlumat bazasında müəllifin filmoqrafiyası, video və foto qalereyası, virtual kitab sərgisi də təqdim edilir.

 

Məlumat bazasında Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri, Xalq yazıçısı Anarın “Səslərin mənası”, akademik Nizami Cəfərovun “Çingiz Əlioğlu – çərçivənin çərçivəsizliyi, yaxud çərçivəsizliyin çərçivəsi”, filologiya elmləri doktoru, professor Rüstəm Kamalın “Çingiz Əlioğlu şeiri: Dilin magik təcrübəsi” məqalələrinin tam mətni yer alıb.

 

Elektron məlumat bazası kitabxananın rəsmi saytında https://ryl.az/melumat-bazalari/Cingiz_Elioglu_el_melumat_bazasi/index.html yerləşdirilib.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(28.06.2024)

 

Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Azərbaycanın teatr və kino aktyoru, Xalq artisti Barat Şəkinskayanın yaratdığı rollar əsla unudulmayacaq. Bu gün görkəmli aktrisanın anadan olmasından 110 il ötür.

 

Barat Şəkinskaya 1914-cü il iyunun 28-də Şuşada bəyzadə ailəsində anadan olub. Anası Gövhər xanım Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin əmisi qızı olub. Atası Həbib xan 1920-ci il aprelin 28-də bolşeviklər Bakını zəbt edərkən qaçaq düşüb. Barat Şəkinskaya, hələ uşaq ikən 1920-ci ildə Şuşada göstərilən “Şəbih” tamaşasında Səkinə rolunda iştirak edib. O, ilk təhsilini Şuşada alıb. 1920-ci il avqustun 21-də anası uşaqları Barat, Səriyyə və Süleymanla birlikdə Şuşanı tərk edərək Ağdamın Göytəpə kəndinə gedirlər. 1923-cü ildə isə Gəncəyə köçüblər. Həmin il sentyabrın 1-də Gəncədəki 2 saylı birinci dərəcəli qız məktəbində dərsə başlayıb. 1927-ci ildə Gəncədə pedaqoji məktəbə qəbul olunub. Həm məktəbin, həm də şəhərin müxtəlif dram dərnəklərində həvəskar aktrisa kimi çıxış etməyə başlayıb.

Yaradıcılığının əsas dövrü 1935-ci ildən etibarən Akademik Milli Dram Teatrı ilə bağlı olub. Barat Şəkinskaya həm də Azərbaycanın ilk travisti - oğlan rolları oynayan aktrisası olub. 1937-ci il yanvarın 14-də milli teatr tariximizə “Azərbaycan səhnəsinin Cülyettası” kimi şərəfli əbədiyyət səhifəsi yazıb. Onun Gəncə teatrında Kostya, Bakıda 1939-cu ildə oynadığı Napoleon obrazları yüksək bədii-estetik məziyyətləri ilə Azərbaycan teatrı tarixinə yazılıb. 1943-cü ildə Gəncəyə qayıtdıqdan sonra buradakı dövlət teatrının yaradıcı kollektivinə üzv olur və Bahar ("Bahar") və Hürü ("Məhəbbət") rollarının ifaçısı olur. 1944-cü il dekabrın 18-də Barat Şəkinskaya köçürmə yolu ilə Gəncə teatrından Akademik Milli Dram Teatrına keçir.

 

Daha sonra dörd il “Azərbaycanfilm” kinostudiyasında aktrisa, filarmoniyada aparıcı, yenicə açılan televiziyada diktor işləyib. Daşkənddə keçirilən beynəlxalq kino festivalı günlərində iştirak edib. 1960-cı ildə Mehdi Məmmədov Akademik Teatra baş rejissor təyin edildikdən sonra teatrdan getmiş bir neçə sənətkar, o cümlədən Barat Şəkinskaya Moris Meterlinqin "Göy quş" (Tiltil), Şekspirin “Kral Lir” (Kardeliya), “Romeo və Cülyetta” (Cülyetta), “Otello” (Dezdemona), “On ikinci gecə” (Viola), Şillerin “Məkr və məhəbbət” (Luiza), Karlo Haldoninin “Mehmanxana sahibəsi” (Mirandalina), Lope de Veqanın “Rəqs müəllimi” (Florela), Aleksandr Ostrovskinin “Günahsız müqəssirlər” (Kruçinina) pyeslərinin tamaşalarında əsas rolların ifaçısı olub. Aktrisa çoxlu sayda uşaq rolları da oynayıb. Bu, Məhəmmədhüseyn Təhmasibin “Çiçəklənən arzular” pyesində 7-ci sinif şagirdi Nazlı rolu olub.

“Azərbaycan səhnəsinin Cülyettası” deyə çağırılan Barat Şəkinskaya 1935-ci ildən Xalq artisti Mustafa Mərdanovun təşəbbüsü ilə radio verilişlərinə cəlb olunub. Aktrisanın iştirak etdiyi “Arxip baba və Lyonka”, “Ad günü”, “Köhnə qala”, “Çippolino”, “Buratino”, “Sirk gəlir” və onlarca bu səpkili tamaşalar teleradio şirkətinin qızıl fondunda qorunub saxlanılır. Barat Şəkinskaya Azərbaycanın bir sıra məşhur, dillər əzbəri olan filmlərində maraqlı obrazlar canlandırıb. “Görüş”, “O olmasın, bu olsun”, “Qızmar günəş altında”, “Kölgələr sürünür”, “Qəribə əhvalat”, “Telefonçu qız”, “Azəri teatrının ustaları”, “Evin kişisi”, “Onun bəlalı sevgisi”, “Üzeyir ömrü” filmlərində Barat xanımın oynadığı rollar film tariximizin qiymətli incilərindəndir. Barat Şəkinskaya 23 yaşında, 4 may 1940-cı ildə Azərbaycan Respublikasının Əməkdar artisti, 21 iyul 1949-cu ildə Xalq artisti fəxri adlarına layiq görülüb. 

Xalq artisti 1999-cu ilin yanvarın 14-də 84 yaşında dünyasını dəyişib. Bakıdakı İkinci Fəxri xiyabanda dəfn olunub.

Ruhu şad olsun! 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(28.06.2024)

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin sədri Ülvi Mehdiyev Koreya Respublikasında keçirilən Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) Dövlət Xidmətləri Forumu çərçivəsində baş tutmuş nazirlər toplantısında çıxış edib. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına Dövlət Agentlyindən verilən məlumata görə, agentliyin sədri dövlət xidmətlərinin göstərilməsi sahəsinin daha da təkmilləşdirilməsi üçün süni intellekt və digər qabaqcıl texnologiyaların tətbiqinin əhəmiyyətinə toxunub. Eyni zamanda Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərinə, eləcə də “Azərbaycan 2030: sosial-iqtisadi inkişafa dair Milli Prioritetlər”ə nail olunması istiqamətində həyata keçirilən layihələr barədə tədbir iştirakçıları məlumatlandırılıb.

 

Toplantıda həmçinin BMT Baş katibinin iqtisadi və sosial məsələlər üzrə müavini, Koreyanın, Özbəkistanın, İndoneziyanın, Kambocanın, Gürcüstanın, Hondurasın, Zimbabvenin və Palaunun müvafiq dövlət qurumlarının rəhbərləri çıxış ediblər.

 

BMT Dövlət Xidmətləri Forumu çərçivəsində "ASAN xidmət"in, Afrika Birləşmiş Şəhərlər və Yerli Hökumətlər Təşkilatının, BMT-nin Fəlakət Riskinin Azaldılması Ofisinin, Koreya Respublikasının İnçeon Şəhər Meriyasının və Qazaxıstan Respublikasının Dövlət Qulluğu Məsələləri üzrə Agentliyinin təşkilatçılığı ilə “Dövlət Xidmətlərinin Transformasiyası üçün İnnovasiya, Gender və İqlim Elementlərinin Yayılması” adlı sessiya təşkil edilib. 

 

Dövlət Agentliyinin nümayəndəsi müvafiq sessiyada “ASAN xidmət”in fəaliyyəti, dövlət xidmətlərinin göstərilməsi sahəsində həyata keçirilən layihələr, əldə olunmuş nailiyyətlər barədə geniş təqdimat edib. “ASAN xidmət” modelinin ixracı istiqamətində hazırda 20-dən çox ölkə və beynəlxalq təşkilatla əməkdaşlıq edildiyi tədbir iştirakçılarının diqqətinə çatdırılıb.

 

Bundan əlavə Forum zamanı 2024-cü il BMT Dövlət Xidmətləri Mükafatının qaliblərinin təltifetmə mərasimi keçirilib.

 

Xatırladaq ki, “ASAN xidmət” 2015-ci ildə BMT Dövlət Xidmətləri Mükafatına, 2019-cu ildə isə BMT-nin innovativ həllərin tətbiqi vasitəsilə dövlət xidmətlərinin inkişafı sahəsində xüsusi mükafatına layiq görülüb.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(28.06.2024)

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.