Super User
Rusiyanın məşhur teatrı doqquz gün Bakının qonağı olacaq
Rusiyanın Vladivostok şəhərində fəaliyyət göstərən Maksim Qorki adına Primorsk Akademik Vilayət Dram Teatrı (bədii rəhbər Rusiyanın Xalq artisti, “Qızıl maska” mükafatı laureatı Yefim Zvenyatski) iyulun 1-dən 9-dək Bakıda qastrolda olacaq.
Səfər “Heydər Əliyev İli” çərçivəsində və Azərbaycan peşəkar milli teatrının 150 illiyi münasibətilə Rusiya Federasiyası Primorsk Vilayəti Hökumətinin və Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi ilə reallaşacaq.
Primorsk Akademik Vilayət Dram Teatrı da bu il yubileyini, 90 yaşını qeyd edir. Uzaq Şərqdə, Sakit okeanın sahilində klassik rus psixoloji teatrı ənənələrini qoruyub saxlayan qocaman akademik teatrı Səməd Vurğun adına Azərbaycan Dövlət Akademik Rus Dram Teatrının səhnəsində repertuarından seçmə 6 tamaşa göstərəcək.
Qastrol M.Bulqakovun məşhur romanı əsasında iki il əvvəl, teatrın 88-ci mövsümündə səhnəyə qoyulmuş “Master və Marqarita” tamaşası ilə (1-2 iyul) başlayacaq.
İyulun 4-də Vladivostok teatrı yəhudi yazıçısı Şolom-Aleyxemin əsərləri əsasında hazırlanmış və 20 ildir repertuarda olan “Anma duası”nı, iyulun 5-də isə A.Çexovun “İvanov” komediyasını (28 ildir repertuardadır) nümayiş etdirəcək.
6-7 iyulda əfsanəvi fransız müğənni Edit Piafın həyatından bəhs edən “Edit və onun şeytanları” musiqili-mistik melodramı, iyulun 8-də isə ispan dramaturqu Lopa de Veqanın “Nə yardan doyur, nə əldən qoyur” komediyası Akademik Rus Dram Teatrının səhnəsində Bakı tamaşaçılarına təqdim olunacaq.
Primorsk Akademik Vilayət Dram Teatrının Bakı qastrolu rus yazıçısı V.Pikulun “Kreyserlər” tarixi romanı əsasında tamaşa ilə başa çatacaq.
Qeyd edək ki, “Edit və onun şeytanları” və “Kreyserlər” teatrın eksklüziv tamaşalarıdır, üstəlik, ilk dəfə Vladivostok teatrında səhnələşdirilən “Kreyserlər” Rusiya Federasiyası Hökumətinin mükafatına layiq görülüb.
“Master və Marqarita”, “Anma duası” və “Kreyserlər” tamaşalarında teatrın bütün truppası məşğuldur. Ümumilikdə Bakı qastroluna teatrın texniki işçiləri və Uzaq Şərq İncəsənət İnstitutunun tələbələri də daxil olmaqla 100 nəfərdən çox heyət gələcək. Həmçinin bir neçə konteyner dekorasiya, geyim və avadanlıqlar gətiriləcək. Primorsk Akademik Vilayət Dram Teatrının yaydığı məlumata görə, bu, yaradıcı kollektivin ən irimiqyaslı qastrol səfəri olacaq.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(02.06.2023)
Sabah Xalq yazıçısı Natiq Rəsulzadənin yaradıcılıq gecəsi keçiriləcək
İyunun 3-də Bakıdakı Rus Evində Xalq yazıçısı Natiq Rəsulzadənin yaradıcılıq gecəsi keçiriləcək.
Natiq Rəsulzadə A. M. Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunun məzunudur, 30-dan çox kitabın, çoxsaylı povest və hekayələrin müəllifidir. O, SSRİ Dövlət Teleradio mükafatı, Ümumittifaq N. Ostrovski adına mükafatı laureatı, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin və Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqının üzvü, Azərbaycanın Xalq yazıçısı, Azərbaycanın Əməkdar incəsənət xadimi, "Şöhrət" ordeni kavaleridir. Onun əsərləri rus, macar, bolqar, polyak və digər dillərdə nəşr olunub, N. Rəsulzadənin əsərləri əsasında 15 film çəkilib.
Görüş ustad dərsi formatında keçiriləcək.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(02.06.2023)
Sabah “Plener əsərlər sərgisi” açılır
Sərgidə 60-a yaxın rəssamın 79 əsəri nümayiş olunacaq
İyunun 3-də Xətai Sənət Mərkəzində yaradıcı şəxslərin palitrasında daha çox təbiətin rənglərini görmək və naturadan işlənmiş əsərlərə ictimai marağın artırılmasına xidmət məqsədilə elan olunmuş “Plener əsərlər sərgisi” açılacaq.
Mədəniyyət Nazirliyi, Azərbaycan Rəssamlar İttifaqı, Azərbaycan Dövlət Rəsm Qalereyası və Xətai Sənət Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə “Heydər Əliyev İli” çərçivəsində elan olunmuş sərgiyə 200-dən çox fırça ustasının təbiət qoynunda yaradılmış 500-ə yaxın (yağlı boya, akril, sulu boya və s. bu kimi vasitələrlə yaradılmış) əsəri təqdim edilib.
Təqdim olunan əsərlər arasından 60-a yaxın rəssamın 79 əsəri sərgidə nümayiş olunacaq.
Sərgilənəcək əsərlərlə https://www.yumpu.com/xx/document/read/68036181/plener-2023 linki vasitəsilə tanış olmaq olar.
Qeyd edək ki, əsərlər mayın 30-dək Xətai Sənət Mərkəzinə təqdim olunub. Rəsmləri nümayiş olunan müəlliflər sertifikatla təltif ediləcəklər. Həmçinin sərgidə tamaşaçının seçdiyi bir əsərin və münsiflər heyətinin seçdiyi bir əsərin müəllifinə hədiyyə təqdim olunacaq.
Girişi sərbəst olan sərgi 3 gün davam edəcək.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(02.06.2023)
“…Axı hər bir şairin inamı, sevgisi tükənəndə Tanrı ondan uzaqlaşır”
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının daimi yazarı Elman Eldaroğlunun növbəti ad günü təbriki bir şairə ünvanlanıb. Kimdir? Darıxmayın, biləcəksiniz.
Hər adam anadan şair doğulmasa da, bu İlahi təyinat kiminsə cənnətə düşəcəyinə zəmanət deyil. Adı Azərbaycan poeziyası tarixinə qızıl hərflərlə yazılan xeyli şairlər var. Amma onların arasında yaradıcılığı ilə şəxsiyyəti üst-üstə düşənləri elə də çox deyil. Kimisi çuğulluqda suçlanır, kimisi yaltaqlıqda, kimisi də ətrafında baş verən hadisələrə biganəlikdə. Fəqət aralarında Hüseyn Cavid, Mikayıl Müşfiq kimi əyilməzləri də olub. Onlar təkcə şair olduqlarını yox, həm də şəxsiyyət olduqlarını son nəfəslərinədək nümayiş etdirə biliblər...
Deyir ki,- “Həyatda ən böyük, ən kobud səhvim- adamlara inanmağım olub. Bilməmişəm, adamlara inananlara sadəlövh kimi baxırlar. Sadəlövhü aldatmaq isə su içmək qədər asan işdir...”
Ruhən azaddır, çərçivələrə sığmır. Onun aləmində qayda və qanunlar adamları idarə etmək üçün düşünülüb. Sakit, qayğısız həyat yaşamaq həsrətində olan insandır. Gözəl danışmağı sevir, ağıllıdır. Söz döyüşündə ona qalib gəlmək çətindir. Bütün mövzularda söhbət etməyi bacarır. Hərtərəfli, intellektual olsa da çox vaxt hiyləgər, mənəviyyatsız adamlar onu aldada bilir. Buna səbəb isə içindəki insan sevgisidir...
1946-cı ildə Masallı rayonunun Məmmədxanlı kənddində dünyaya gəlib. 1967-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universtitetini bitirəndən sonra təyinatla Əli Bayramlı şəhərinə göndərilib, burada çıxan “İşıq” qəzetində ədəbi işçi kimi əmək fəaliyyətinə başlayıb. Şöbə müdiri, məsul katib vəzifələrində çalışıb. Bir qədər sonra Əli Bayramlı şəhərinin ictimai-siyasi həyatında yer alıb. 1990-cı ildə şəhər sovetinə deputat seçilib.
1991-cı ildə Hacıqabul rayonunda yeni yaradılan “Hacıqabul” qəzetinə ilk baş redaktor təyin olunub. 1993-cı ildən “Həyat”qəzetinin cənub bölgəsində dörd il xüsusi müxbir işləyib, 1997-cı ildən isə “Respublika” qəzetinin Muğan-Şirvan bölgəsində xususi müxbir kimi çalışır.
2005-cı ildə mətbuatda səmərəli fəaliyyətinə görə “Tərəqqi” medalına, 2013-cü ildə isə "Əməkdar jurnalist" fəxri adına layiq görülüb...
Uğursuzluğa dözümü yoxdur. Rəngarəngliyi xoşlayır. Həmişə təzə, ətraflı informasiya almağa can atır. Yeni xəbərlər eşitmək və bütün yenilikləri görmək həvəsi ilə yaşayır. Onun üçün diqqət, sayğı cənnət səfasına bərabərdir. Dostluqda çox sədaqətlidir və bütün dostlarından qarşılığını umur...
“Facebook” sosial şəbəkəsində tanınmış jurnalist İlqar Həsənovun onun haqqında paylaşdığı statusu təsadüfən gördüm. Var olsun ki, dostları biganələrə xatırladır. Və bir neçə il öncə onun məni də yaşadığı Şirvan şəhərinə dəvət edib, süfrə açdığı yadıma düşdü. O vaxt yaşı 70-i ötsə də bir gənc kimi qonağına xidmət etməkdən necə zövq aldığının şahidi oldum. Təəssüflənirəm ki, bu nəvazişin qarşılığını hələ də verə bilməmişəm...
...Doqquz şeir və publisistik məqalələr kitabının, sənədli povestin müəllifidir. İki övladın atası, üç nəvənin babasıdır...
Bəli, haqqında söhbət açdığım Tofiq Hüseyn sıradan bir şair deyil. Şəxsiyyəti ilə yaradıcılığını tamamlayan sanballı kişilərdən biridir- canlı əfsanə. Onu kimlər aldadıb, deyə bilmərəm. Amma onu yaxşı bilirəm ki, şair inamsız yaşaya, sevgisiz yarada bilməz. Axı hər bir şairin inamı, sevgisi tükənəndə Tanrı ondan uzaqlaşır, bir daha qulağına pıçıldamır. Çünki hər yazılan şeir Tanrının pıçıltısıdır...
İyunun 6-sı şair Tofiq Hüseynin 77 yaşı tamam olur. Əgər “7” müqəddəs rəqəmdirsə “77” müqədəsdən də müqəddəs deməkdir. Deyirlər, qədimdə igidlərin toyu 40 gün olardı. Məncə bu təntənəyə nail olan adamın da ad günü 5 gün əvvəldən başlayıb, 5 gün sonrayadək davam etməlidir. Qoy bu ilkə imza atıb, təbrik edən dostlar arasında birinci olum;
Tofiq müəllimin dünya malından hər şeyi var. Onu 77 yaşı münasibətilə təbrik edir, möhkəm cansağlığı, ağrı-acısız günlər arzulayıram...
Çox yaşa, USTAD!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(02.06.2023)
Bu gün Dövlət Uşaq Filarmoniyasının hesabat konserti - “Sizi gözləyirik”
Bu gün - iyunin 2-də Azərbaycan Dövlət Uşaq Filarmoniyasının Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi Gününə həsr olunmuş “Sizi gözləyirik” adlı hesabat konserti təşkil olunacaq.
Konseet Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi ilə Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar teatrında keçiriləcək.
Proqram rəngarəng musiqi nömrələri, bir-birindən parlaq səhnə geyimləri ilə zəngindir. Konsertdə “Şəms” uşaq xoru, vokal sinfi, müxtəlif yaş qruplarından ibarət rəqs kollektivləri çıxış edəcəklər.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(02.06.2023)
Nəfəskəsici detektiv – Fəxrəddin Qasımoğludan “Son gecə”
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı “Qiraət saatı”nda Fəxrəddin Qasımoğlunun “Son gecə” detektiv romanının dərcinə başlayır. Öncədən deyirik, özü polis orqanlarında çalışan, ən dəhşətli, tükürpədici cinayətlərdən bilavasitə xəbər tuta bilən müəllifin romanı sizləri sonadək gərginlik içində saxlayacaq. Və siz bu romanı çox bəyənəcəksiniz.
26-cı dərc
Çəmənlik sahə həyətin divarı tərəfdən əvvəlcə sanki şişməyə başladı. Sonra isə sakitcə iki yerə bölünərək aralandı və yerin altından həyətin alaqaranlıq olan hissəinə gur işıq zolağı düşüb hər yanı işıqlandırdı. Bütün bunlar o qədər tez və səssiz baş verdi ki, bunu fikirləşərək düzəldən ustaya özlüyümdə afərin deməyə macal tapmadım. Əslində, fikrimcə, bu usta qırıqları tapılan dörd telefondan birinin sahibi, eyni tarixdə itkin düşərək axtarışı elan olunan dörd nəfərdən biri olmalıydı və ona artıq afərin lazım deyildi. Olsa-olsa ruhuna bir salavat göndərmək olardı ki, buna da indi mənim vaxtım yox idi. Cinayətkarlar şahid saxlamağı sevmirlər və buraya işləməyə gətirilən zavallı ustaların sonu əvvəlcədən bəlli idi.
Səhv ola bilməzdi. Yerin altına açılan pilləkənlər bayaq başına dövrə vuraraq gəldiyimiz, üstü kol-kos basmış köhnə yeraltı bunkerə aparırdı. Hər şey düz gəlirdi.
Rəşad və Babaxan qayıtmışdılar.
-Bunkerdə neçə nəfər var?
-İki, cəmi iki.
-Silahlıdırlar?
-Bi, bi, bilmirəm.
Rəşad üzərindəki əl qandalı ilə Babaxanın əllərini arxadan qandallayıb üzü üstə yerə uzatdı. Bu, əllərini bağladıqdan sonra ayaqlarının da hərəkət imkanlarını məhdudlaşdırmaq üçün lazım idi. Bayaqki mövqeyindən çıxaraq yaxınlaşan Layiqəyə ona göz olmağı tapşırıb Rəşadla birlikdə ehtiyatla yeraltı sığınacağa aparan pilləkənlərə tərəf getdik. Silahlarımız yenə də əlimizdə idi. Hər ikimiz gülləni ayağa vermiş, tətikləri dabana çəkmişdik. İkimiz də bilirdik ki, insan oğurluğu ilə məşğul olan dəstənin üzvlərindən hər şey gözləmək olar.
Əgər Babaxan yalan demirsə, iki nəfər olmaları yaxşı oldu. Qüvvələr nisbəti bərabərdir. Ancaq Babaxan bizi aldada da bilərdi. Bunu Rəşad da, mən də gözəl başa düşürdük…
* * *
Asissent əvvəlcə qızın əynindəki nazik, şəffaf gecə köynəyini çıxardı. Sonra alt paltarını da çıxarıb, güclü qolları ilə onu qaldırıb cərrahiyyə masasına uzatdı. Qoluna vurulan iynədən sonra qızın göz qapaqları əvvəlcə bir neçə dəfə titrədi, sonra o, dərin yuxuya getdi.
-Yat, bu sənin son yuxun olacaq. Ha-ha-ha.
Cəllad cərrah qarşısındakı çılpaq, huşsuz vəziyyətdə uzanmış qızı görəndə sanki bütün yorğunluğunu unutmuşdu.
-Skalpel, -deyə növbəti dəfə köməkçisinə göstəriş verdi.
* * *
Son dərəcə ehtiyatlı tərpənirdik. Əvvəlcə mən enməyə başladım. Sonuncu pilləni də düşəndən sonra hər tərəfi gözdən keçirib başımın hərəkəti ilə “düş” işarəsi verdim. Bunu görən Rəşad, səs salmadan pillələri enib yanımda dayandı.
Sığınacağın içərisini gözdən keçirdim. Solda müxtəlif ölçülü, cərəyana qoşulmuş, zəif səslər çıxaran iri həcmli aparatlar, yəqin ki, drenaj sisteminə qoşulmuş iri su nasosu, bir neçə dolab var idi.
Orta boş meydança kimi saxlanılmış, sağ tərəfdə isə divar boyu otaqlar tikilmişdi. Cəmi beş otaq idi. Dördünün qapısı eynilə xəstəxana otaqlarının qapısına bənzəyir, bizə ən yaxın olan birinci otağın qapısı isə ikilaylı, iri bir qapı idi. Qarşısında, bir qədər kənarda dəmir masa qoyulmuşdu. Masanın üzərində dəstəyi olan iri dəmir qutu var idi. Axtardığımız adamlar elə bu otaqda idilər. Qapı səskeçirməyən materialdan olduğu üçün otaqdan səslər eşidilməsə də, yuxarı hissəsindəki ensiz uzun, zolaqşəkilli şüşədə kiminsə kölgələri oynaşırdı.
Solda, dolabların qarşısında, yerdə iki iri qara kisə var idi. Kisələrdən birinci otağa qədər yerə qan damcıları tökülmüşdü. Adətən bu kisələrdən müxtəlif hadisələr zamanı həyatını itirmiş insanların meyitlərinin daşınması üçün istifadə olunur. İlk baxışdan kisələrdə insan meyitlərinin olması şübhə doğurmurdu. Tez fermuar kilidli kisələrə yaxınlaşıb əvvəlcə birinin, sonra o birisinin kilidini aşağı çəkdim. Hər iki kisədəki kişi meyiti idi.
Cəld hər ehtimala qarşı əvvəlcə qapıları eyni olan həmin dörd otağı yoxladım. Otaqların üçü boş idi. Yalnız bir otaqda anlaqsız vəziyyətdə olduğu ilk baxışdan bilinən, əynində nazik xəstəxana paltarı olan, çarpayıda uzanmış bir kişi var idi. Qapını açarkən kişi heç mənim tərəfə baxmadı da. Bunkerin içərisindəki vəziyyətə qiymət verməyimizə cəmi iyirmi beş saniyə vaxtımız getdi. Nərmin heç yerdə yox idi.
Tək adam üçün nəzərdə tutulmuş, çarpayı ilə təchiz edilmiş dörd otaq, iki kişi meyiti, bir kişi isə otaqda. Deməli…
-Nərmin oradadır, birinci otaqda, cərrahiyyə masasında. Tələs, Rəşad, -az qala qışıqırdım.
Qapıya eyni vaxtda çatdıq. Mənim işarəmlə Rəşad qapının dəstək olan layını sürətlə özünə çəkib açdı. İçəri atılıb silahı artıq qarşısındakı qızın qarın nahiyyəsini kəsməyə başlamış, üst-başı qan içində olan adama tuşladım.
-Əllərinizi qaldırın, masadan aralaşın. Xəbərdarlıq edirəm, kim artıq bir hərəkət etsə, atəş açacağam.
Ardımca otağa girən Rəşad silahını ikinci adama tuşlayıb hazır vəziyyət aldı.
Gözümün ucu ilə cərrahiyyə masasında uzanmış qıza baxdım. Bu Nərmin idi. Qız huşsuz vəziyyətdəydi, göbəyindən yuxarıdakı, təxminən üç santimetrlik kəsikdən qan axırdı. Ona təcili kömək lazım idi. Nişangahda saxladığım adamdan gözümü ayırmadan qızın üstünü mələfə ilə örtdüm.
İndi tez bu adamları zərərsizləşdirib təcili yardım çağırmaq lazım idi. Nərmin hər an qanaxmadan həyatını itirə bilərdi.
Üst-başı və əlləri qan çində olan cərrah geri çəkilərək masadan aralansa da, hələ də skalpeli əlində saxlamışdı.
-Skalpeli yerə at, -ona əmr etdim.
Cərrah özü kimi üst-başı qan içində olan yoldaşına, Rəşadın silahla nişangahda saxladığı adama tərəf ani bir nəzər salıb, skalpeli sadəcə əlindən buraxmaq əvəzinə, barmaqlarının hərəkəti ilə onu bilərəkdən bir qədər irəli, Rəşadın dayandığı tərəfə tulladı. Skalpel cingilti ilə metlax örtüklü döşəməyə çırpılıb Rəşadın ayaqlarına tərəf sıçradı.
Bundan sonra baş verənlər isə çox gözlənilməz oldu.
Skalpel yerə çırpıldıqdan sonrakı ilk saniyədə üç atəş açıldı.
Bir anlıq kapitan Qasımlının fikrinin yayınmasından istifadə edən ikinci adam, haradansa çıxardığı miniatür tapança ilə Rəşada atəş açdı.
Ani olaraq fikri yayınsa da, gözünün ucu ilə onun hərəkətini sezən Rəşad durduğu yerdən bir qədər sağa meyl etdiyindən ürəyinə tuşlanan güllə onun sol çiyninə dəymiş, təcrübəli polis kapitanı yıxılarkən atəş açmağa imkan tapmış, gülləsi ona atəş açan adamın alnının ortasından dəymişdi, adamın beyni dağılaraq arxasındakı divara yapışmış, cansız bədəni isə döşəməyə aşıb ətrafında qan gölməçəsi yaratmışdı.
Üçüncü atəş mənim tapançamdan açılan atəş idi. Rəşadın gülləsi ilə eyni vaxtda atılan gülləm, cinayətkarın silah tutan qolunun sümüyünü dağıtmışdı.
Onun cansız bədəninə bir qədər maraqla baxdım. Nə qədər cəld tərpənsəm də, saniyənin onda biri qədər məni qabaqlaya bilmişdi.
Yaralı Rəşad da yerə yıxılmışdı. Çiynindən qan fışqırırdı.
Qapalı otaqda açılan atəş səslərindən qulaqlarım cingildəyirdi. İrəli atılıb tapançanın dəstəyi ilə yerində donub qalan cərrahın boynunun dalına güclü bir zərbə endirdim. Cərrah huşsuz vəziyyətdə yerə çökdü.
Tez Qasımlıya yaxınlaşıb qalxmasına kömək etdim.
-Narahat olmayın, Bəxtiyar müəllim, çiynimdir, qorxusu yoxdur, siz qıza kömək edin.
Rəşad belə desə də, çiyninə dəyən güllə yerindən qan fışqırmaqdaydı.
Oturduğu yerdə kürəyini divara söykəməsinə kömək etdim.
-Bir az döz, bunda da gözün olsun, -deyib, huşsuz vəziyyətdə yerdə qalmış cərraha işarə etdim və yuxarı qaçdım. Dəmirli həyətə girirdi. Layiqə Babaxanın başının üstündə dayanmışdı.
-Dəmirli, tez üç təcili yardım maşını çağırın, ikisi reanimasiya ləvazimatları ilə olsun. Rəşad yaralanıb. Əməliyyat qrupu köməyə gəlsin.
Dəmirli bayaqdan söndürdüyü əl radiostansiyasını kəmərindən çıxarıb işə saldı. Aparatda spesifik xışıltı eşidildi.
-Diqqət, diqqət, Mərkəz, danışan 16-71-dir, danışan 16-71-dir.
Polis bölməsinin növbətçisi dərhal cavab verdi:
-Mərkəz sizi eşidir, 16-71.
-Əməliyyatın keçirildiyi ünvana ikisi reanimobil olmaqla üç təcili yardım maşını çağırın. Polis zabiti yaralanıb. Təcili köməyə ehtiyacı olan daha iki nəfər var. Əməliyyat qrupu təcili hadisə yerinə yaxınlaşsın.
Rayon ərazisində xüsusi əməliyyatın keçirildiyi yer barədə məlumatlı olan növbətçi zabitə əlavə nə isə deməyə ehtiyac yox idi.
Dəmirlinin radiostansiya vasitəsilə verdiyi məlumatı eşidən, bayaqdan əməliyyat qrupu ilə birlikdə yaxınlıqda gözləyən bölmə rəisi və əməliyyat qrupunun üzvlərinin maşınları düz həyətin qarşısında dayandılar. Maşınlardan düşən əməkdaşlar qaçaraq həyətə girdilər və Orxanın işarəsi ilə bunkerə endilər.
Az keçmiş təcili tibbi yardım maşınları da dalana daxil oldu. Əvvəlcə xərəkdə Nərmini, sonra Qasımlını çıxardılar. Hər ikisini reanimobillərdə yola saldıqdan sonra üçüncü xərəkdə anlaqsız vəziyyətdə olan, otaqda gördüyümüz kişini gətirdilər.
Bundan sonra qana bulaşmış xüsusi tibbi geyimi əynindən çıxarmış, əlləri arxasında qandallanmış qatil cərrahı yuxarı qaldırıb əməliyyat qrupunu gətirən xidməti maşının belə hallar üçün nəzərdə tutulmuş arxa hissəsinə mindirdilər.
Növbə Babaxana çatanda üzümü bölmə rəisinə tutub dedim:
-İcazənizlə, bu adamla təklikdə iki kəlmə söhbət etmək istərdim.
-Əlbəttə, Bəxtiyar müəllim.
-Babaxanın qolundan tutub qaldırdım və həyətdəki hovuzun yanına apardım. Hələ də qorxusundan bədəni tir-tir əsirdi.
-İndi sənə bir sual verəcəyəm, cəmi bir sual. Diqqətlə dinlə və mənə dəqiq cavab ver…
Qatil cərrahı və Babaxanı aparan maşın dalandan çıxanda rayon prokurorluğunun müstəntiqi və ekspert-kriminalistini gətirən maşın dalana döndü. Ölüm hadisəsi baş veribsə, prokurorluq əməkdaşlarının gəlişi mütləq idi. Bunkerin döşəməsində isə ən azı üç meyit uzanmışdı - nə qədər paradoksal olsa da, ikisi qurban, biri isə onların qatili. Ən azı isə ona görə ki, sığınacağa ancaq vizual baxış keçirmişdim və orada hələ hansı sürprizlərin üzə çıxacağını deyə bilməzdim.
Rayonun prokuroru və polis idarəsinin rəisinin də gəlişi gözlənilirdi.
Yenidən qayıdıb bunkerə düşdüm. Bunkerə düşən pilləkənlərlə üzbəüzdəki divara yaxınlaşıb divarın lambrin materialından çəkilmiş üzlüyünə toxundum. Lambrinlər möhkəm bərkidilmişdi. Ancaq ortadakı üç lövhəyə toxunanda sanki tüpürcəklə yapışdırılıblarmış kimi ləngər vurdular. Dartıb birini qopardım. Yaranmış yarıqdan başımı salıb sağa baxdım. Ehtiyat qapı arakəsmənin arxasında, sağ tərəfdə idi. Bəli, bu bunkerdə hər şey düşünülmüş şəkildə təşkil olunub...
Daha burada mənlik bir iş qalmamışdı.
Qayıdıb yuxarı qalxdım. Layiqə imkan tapıb qısa ətəkli tumanını çantasında gətirdiyi dizdən aşağı olan cins şalvarla əvəzləmiş, həyətdəki hovuzun kənarında oturub gözlərini bir nöqtəyə zilləmişdi. Deməsə də, bilirdim ki, Rəşadın yaralanmasından olduqca təsirlənib.
Saat 3 idi. Gecənin bitməsinə az qalırdı. Son gecənin…
Polis hər-hansı geniş miqyaslı əməliyyat hazırlayıb həyata keçirirsə, bunu şifrəli ad altında keçirir. Daha polis sıralarında deyil, müstəqil detetktiv idim. Bu gecəki əməliyyat sırf mənim əməliyyatım idi, adı tək özümə məlum olan “Son gecə” əməliyyatım.
Yaxınlaşıb Layiqənin yanında oturdum. Əlimi əlinin üstünə qoyub sıxdım. Sonra göyə baxdım. Yaz səmasında ulduzlar sayrışırdı. Bir qədər səmaya gözəllik verən ulduzları seyr etdim. Heyif ki, yenidən baxışlarımı aşağı endirəndə bu gözəlliyi, insan xislətinin yaramazlıqlarının törətdiyi acınacaqlı mənzərə əvəz etdi. Az əvvəl xərəklərdə daşınan yaralılar, əlləri qandallı Babaxan, bir qədər aşağıda, bunkerin döşəməsində uzanmış meyitlər, ora-bura qaçışan insanlar…
Bu da geridə qalan bir gecə idi. Arzuları yeni çiçək açan Nərminin həyatına son qoyacağından təlaşlandığım gecə. Son gecə…
Gecənin adı dəyişmədi. Sadəcə Nərminin, onun yaxınlarının iztirablarına son qoyan gecə oldu. Qanla başlayan gecə, səhərə qanlı hadisələrə son qoyulan gecə kimi qovuşdu. Bu dəfə də bacardım.
-Gedəkmi, ey mənim əvəzolunmaz köməkçim?
-Gedək, şef, -son günlərin gərginliyindən sonra ilk dəfə ikimizin də dodağı azca qaçdı.
Bölmə rəisi ilə də, digər əməkdaşlarla da sağollaşıb həyətdən çıxdıq. On addım getməmiş, Dəmirli məni səslədi.
Dayanıb yaxınlaşmasını gözlədim.
-Bəxtiyar müəllim, sizdən bir gecədə çox şey öyrəndim. İcazə verin, əlinizi sıxım. Mən bütün səhvlərimi başa düşdüm. Hətta yazıq bildiyim o avaranın əlindəki döyməni də nə vaxtsa hərbi xidmətdə olarkən döydürdüyünə inanmışdım.
-Sən bu gecə qalib gəldin, Orxan. Biz hamımız qalib gəldik. Qaliblərisə, mühakimə etmirlər.
İki güclü kişi əli bir-birini sıxdı.
Sonra Orxan farağat vəziyyəti alaraq, sağ əlini sağ gicgahına yaxınlaşdırıb təzim etdi.
Eynilə farağat vəziyyəti alaraq, leytenant Dəmirliyə hərbi təzim etdim.
Daha sözlərə ehtiyac yox idi.
Bu, iki polis zabitinin bir-birinə olan ehtiramının təzahürünün zirvəsi idi. Bunun nə olduğunu ancaq keşiyində durduğu həmvətənlərinin həyatını xilas etmək üçün öz həyatlarnı qurban verməyə hazır olan polis zabitləri başa düşə bilərdi.
Vəziyyətə dərhal qiymət verərək gecə yarısına qədər evə getməyib əməliyyat qrupu ilə birlikdə köməyə gəlmək üçün yaxınlıqda gözləyən bölmə rəisi, onun ağır iş günündən sonra, ailəsinin yanına çatdıqdan az keçmiş həyəcan çağırışı ilə yenidən işə çağırılan əməkdaşları, bu gecə yatmayaraq insanların keşiyində dayanmış neçə-neçə polis əməkdaşı bu təzimin nə ifadə etdiyini başa düşə bilərdi. Yalnız onlar - bu həyatı yaşayan insanlar…
Dalanın sonuna çatdıq. İnanmıram ki, bunkerdə açılan atəş səsləri buraya qədər çatmış olaydı, ancaq polis və təcili yardım maşınlarının sayrışan işıqları, yaralıları maşınlara daşıyan həkim və polis əməkdaşlarının səsinə ətrafdakı sakinlərin çoxu yuxudan oyanıb küçəyə çıxmış, bəziləri isə nə olduğunu öyrənmək üçün pəncərədən boylanır, bir-birini səsləyib nə baş verdiyini soruşurdular.
Xərəkdə bunkerdən qaldırılan Rəşad ona yaxınlaşmış Layiqəyə açarları verərək maşını işlədiyi polis bölməsinin həyətində saxlamağı xahiş etmişdi.
Maşının yanına çatanda Layiqə açarı mənə uzatdı. Düyməni basıb qapıları açdım, mühərriki işə salıb Layiqəyə, -Sən mühərrik qızana qədər otur, mən bir-iki zəng edəcəyəm, -deyib bir qədər kənara çəkildim.
Onun kimə zəng etdiymi eşitməsini istəmirdim.
Əvvəl dostum Nadirə zəng etdim. Nadir yuxulu səslə cavab verdi:
-Gecənizin bu vaxtı xeyirli olsun, Bəxtiyar müəllim.
Yuxudan oyatdığım Nadir saatın neçə olduğun bilmədiyi üçün məzəli formada salamlaşdı. Uzun müddət daxili işlər orqanlarında çalışan insanlar belə vaxtsız zənglərə öyrəşmiş olurlar.
-Sizin də, cənab polkovnik-leytenant.
-Mən ki, mayor rütbəsindəyəm, bilirsiniz.
-Bilirəm, ancaq indi dediklərimi dinləyib vaxt itirmədən lazım olanı etsəniz, polkovnik-leytenant rütbəsinə vaxtından əvvəl təqdim olunacağınıza əmin ola bilərsiniz. Söhbət “Qoca” ləqəbli qatı cinayətkardan gedir. Ümidvaram onun adını və soyadını deməyə ehtiyac yoxdur.
-Kaftar yenə üfüqdə peyda olub?
-Olub və əmin ola bilərsən, əvvəlki cinayətləri indikinin yanında sadəcə xırda xuliqanlıqla müqayisə edilə bilər. Bir saat vaxtınız var. Əks təqdirdə rütbənizlə bağlı təqdimatdan əlinizi üzün, cənab mayor.
-Başa düşdüm, dəyərli məlumat üçün sağ olun, əziz dostum.
Bundan sonrasını Nadirə izah etmək onu təhqir etməyə bərabər olardı. Yaxın dəqiqələrdə şəhərin bütün çıxışları bağlanacaq, Qocanın şəkilləri bütün polis orqanlarına göndəriləcək və son dərəcə təhlükəli olması, silahlı ola biləcəyi barədə xəbərdarlıq edilməklə saxlanılması üçün ciddi tapşırıqlar veriləcəkdi.
Fikrimcə, Qoca əgər hələ məlumatsızdırsa, tezliklə dəstəsinin ələ keçdiyini biləcək, o zaman ya tələsik ölkəni tərk etməyə çalışacaq, ya da əvvəlcədən hazırladığı məkanda quyu dibinə enərək aranın sakitləşməsini gözləyəcək. Hər iki halda zəruri tədbirlər görülməliydi ki, bunu da Nadirin edəcəyinə şübhəm yox idi.
Babaxanı yaxından görəndən sonra onun həqiqətən də qatı cinayətkar olmaması mənə məlum olmuşdu. Bu səbəbdən də məni narahat edən tək bir sualın cavabını almaq üçün onu kənara çəkib elə tək bir sual da vermişdim. Cinayətkar aləmin qaydalarını bilməyən Babaxan bildiklərinin hamısını mənə danışmış, belə bir cinayətin arxasında ancaq Qocanın dura biləcəyi barədə ehtimallarımı təsdiqləmişdi. Əsil adını bilməsə də, sadaladığı bütün əlamətlər Qocaya məxsus idi. Babaxanın açıq-aşkar ondan necə qorxması da göz qabağındaydı.
Babaxanın Qoca ilə görüşdüyü təxmini ünvan barədə dediklərini isə heç diqqətə almadan əhəmiyyətsiz bir şey kimi kənara qoymuşdum. Belə şeylərlə Qoca ancaq Babaxan kimilərini aldada bilərdi. Mənsə, Qocanın həmin ünvanda yaşamasından çox, indi haradasa lap yaxınlıqdakı evlərdən birinin pəncərəsindən baş verənləri seyr etməsinə daha çox inanardım.
Sonra Gülünü yığdım. Gülü birinci zəngdə cavab verdi. Onun belə gecələrdə yatmadığını, saat neçə olur olsun, zəngimi gözlədiyini bilirdim.
Yenə də adətimiz üzrə salamlaşmadıq.
-May çayınız qalıb, Gülanə xanım?
-Qalıb, cənab detektiv, -Gülü həyəcanını büruzə vermədən mənim tonumda cavab verdi.
-Qırx dəqiqədən sonra.
-Qırx dəqiqə çoxdur, -bu sözüylə məni sevən bu qadın çox darıxdığına işarə edirdi.
-Yaxşı otuz beş, -deyib əlaqəni kəsdim.
Davamı var
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(02.06.2023)
Azərbaycana səfər edən özbəklərin sayı 3 dəfədən çox artıb
Mərkəzi Asiya ölkələri, o cümlədən Özbəkistanla əlaqələrin yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoyması iki ölkə arasında öz növbəsində turizm əlaqələrinin genişlənməsinə və qarşılıqlı turist mübadiləsinə təkan verir. Belə ki, cari ilin yanvar-aprel ayları ərzində Azərbaycana səfər edən Özbəkistan vətəndaşlarının sayı ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 3 dəfədən çox artıb.
Bu barədə Dövlət Turizm Agentliyindən məlumat verilib.
“Özbəkistan 2019-cu ilin ilk 4 ayı üzrə rəqəmləri 59 faizlə üstələyərək pandemiyadan sonra tam bərpa olunan ölkələr sırasındadır. Turizm sahəsində ikitərəfli əlaqələrin inkişaf tendensiyasını nəzərə alaraq iyun ayında Özbəkistanı təmsil edən turizm şirkətlərinin nümayəndələrinin, həmçinin turizm blogerlərinin iştirakı ilə Azərbaycana tanışlıq turunun təşkili nəzərdə tutulur. Qazaxıstanla turizm əlaqələri inkişaf etməkdədir. Aprel ayında Almatı şəhərində keçirilən “KITF 2023” turizm və səyahət sərgisində ölkəmiz milli stendlə təmsil olunub. Bu ilin ilk 4 ayında gələnlərin statistikasında Qazaxıstan ölkəmizə səfər edənlərin sayına görə ilk onluğa düşərək 8-ci yerdə qərarlaşıb. “Müasir İpək Yolu” turizm marşrutu çərçivəsində birgə turizm məhsullarının yaradılması üzrə Özbəkistan, Qırğızıstan və Qazaxıstanla əməkdaşlıq perspektivlərini qeyd etmək olar”, - deyə məlumatda vurğulanıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(02.06.2023)
Nəriman Həsənzadənin qadına məktubları
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Poetik qiraət rubrikasında Xalq şairi Nəriman Həsənzadənin “Qadına məktub” şeirini diqqətinizə çatdırır.
Sizin qızınızla görüşürük biz,
Gedirik gah yolla, gah kənar izlə.
Bunu mən bilirəm, siz bilmirsiniz,
O gəlir sizin öz icazənizlə…
Tələbə yoldaşı, rəfiqəsi var,
İşi də çox olur, bəzən dərsi də
Mənəm qızınızın, necə deyərlər-
“Tələbə yoldaşı”, “rəfiqəsi” də…
Mən başa düşürəm, siz anasınız
Ürəyə sığışmır adi həyəcan
O, evə dönüncə nigaransınız
Evdə olanda da mənəm nigaran.
Bir ömür mənzili uzun, ya qısa…
Məhəbbət, doğmalıq-hansı qədimdir?
O sizin adicə qızınızdısa,
O mənim yeganə səadətimdir.
Siz də heyransınız, mən də bir qıza
Kimin qapısından o girməlidir?
Dünya elədir ki, biri tapırsa,
Biri, təbiidir, itirməlidir.
Duruluq rəmzidir sizin qızınız
Gözündən oxunur qəlbi, istəyi
Sizin bu sevdada uduzmağınız
Sizin borcunuzdur, mənim qismətim.
Sizin adınıza hörmət, ehtiram
Qadın qarşısında baş əyir aləm.
Mən də baş əyirəm, vidalaşıram-
Qızınız gələcək, mən getməliyəm…
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(02.06.2023)
Atanın danışdıqlarından yaranan inşa
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Zahirə Cabirin Ümummilli lider Heydər Əliyevin 100 illiyi münasibəti ilə azyaşlılara ünvanlanmış hekayələrinin dərcini davam etdirir. Növbəti hekayə “Sədaqət və Cəsarət” adlanır.
Qapının zəngi vuruldu. Kamran qapının gözlüyündən baxıb:
- Anacan, atam gəldi. –deyə sevinib, dərhal qapını açdı.
Ata dəhlizdə oğlunu qucaqladı, kefini soruşdu. Kamran riyaziyyat və ana dilindən beş aldığını dedi.
- Nə gözəl. Afərin sənə. Həmişə dərslərinə belə davam elə. Söz verirsən? - Başüstə atacan. Amma sən də mənə söz vermisən ki, dərs əlaçısı olsam mənə skeyt alacaqsan. - Əlbəttə, ağıllı oğlum, söz vermişəmsə, alacağam.
Ata əllərini yuyub nahar etmək üçün süfrə başına keçdi. Ana bişirdiklərini tez süfrəyə düzdü. Bu evin öz qayda-qanunu vardı. Ata işdən gələndən sonra bütün ailə süfrə başına yığılardı. Birlikdə şam edib, sonra söhbətləşərdilər.
Yeməkdən sonra Kamran atasına dedi:
- Ata Qurtuluş Günü ilə əlaqədar müəllimə bizə inşa yazmağı tapşırıb. Bu yaxın tarixdir. Bəlkə mənə bu haqda danışasan, bir də internetdən axtarmayım.
- Əlbəttə oğlum, qulaq as danışım. Bilirsən, ümummilli Lider Heydər Əliyevin tarixi rolu və xidmətləri misilsizdir. 1991-ci ildə Azərbaycan xalqı öz dövlət müstəqilliyini elan etsə də, 1993-cü ilə qədər dövlət qura bilmədi, vətəndaş qarşıdurması, Qarabağda torpaqlarımızın işğalı müstəqilliyimizin itirilməsi və respublikanın parçalanması təhlükəsi ilə üz-üzə qaldı. O vaxt mən də sən yaşda idim. 1993-cü ilin iyun ayında Azərbaycan öz tarixinin ən çətin dövrünü yaşayırdı. Ermənistanla müharibədə ağır məğlubiyyətlər bir-birini əvəz edirdi. Öz içərimizdə də vətən xainlərinin sayı artmışdı. Onlar yüksək vəzifələr ələ keçirmək, varlanmaq xatirinə müqəddəs torpaqlarımızı düşmənlərə təslim edirdilər. Xəyanətkarlıq baş alıb gedirdi. Rayonlarda, paytaxtımızın ayrı-ayrı məhəllələrində silahlı dəstələr hökmranlıq edirdi. Çörək mağazalarında növbə sıraları uzanıb gedirdi. Mən də qonşu uşaqlarla belə soyuq havada qutulardan açılmış karton parçalarının üstündə uzanıb çörək növbəmi gözləyirdim. Xalq ümidsizlik içərisində idi. Sabaha inam qalmamışdı.
Yurdumuzun başı üstünü qara buludların aldığı bu çətin anlarda Azərbaycan xalqının, Vətənimizin yeganə ümidi, qurtuluş çırağı ümummilli liderimiz Heydər Əliyev oldu. Azərbaycan xalqı öz xilaskarını sevinclə qarşıladı.
İnsanların, - “Heydər baba, qurtar xalqı bu bəladan”, - şüarları ilə küçələrə çıxması sanki haqqın, ədalətin kömək diləyən səsi idi. Ulu öndər Heydər Əliyev Azərbaycanı qardaş qırğınından qurtardı, vətəndaş müharibəsinin qarşısın aldı. Xalq Azərbaycanı olmazın bəlalardan xilas edən ulu öndərimiz Heydər Əliyevin ətrafında daha sıx birləşməyə başladı.
Yadımdadır. Oktyabr ayının əvvəlləri idi. Bir gün gecə ulu öndər Heydər Əliyev dövlət müstəqilliyinin xilası naminə televiziya ilə xalqa müraciət etdi. Gecə yarısı olmasına baxmayaraq yüz minlərlə adam dövlətçiliyin müdafiəsinə qalxaraq Prezident sarayı qarşısına toplaşdı. Mən də atamla ora getdik. Xalq və Heydər Əliyev birliyini görən qiyamçılar geri çəkilməli oldular. Tezliklə hökumət qüvvələrinin çevik əməliyyatları nəticəsində onların qarşısı alındı. Xalqın çoxdan arzusunda olduğu sabitlik və əmin-amanlıq bərqərar edildi.
Bax, oğlum, Qurtuluş Gününü bizə bəxş edən ulu öndərimiz öz xalqı üçün haqqın yolunda canını qurban verməyə həmişə hazır olan sədaqətli, cəsarətli bir şəxsiyyət, böyük Azərbaycanlı olmuşdur.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(02.06.2023)
Sabah Bakıda “Disney” multimedia şousu olacaq
Dünən iyunun 1-i idi, Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi Günü. Çox tədbirlər oldu, amma bayram bu gün və sabahkı iki istirahət günlərində də davam edəcək.
Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, “Art-East Media Group” şirkəti Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi günü ilə əlaqədar 2023-cü il iyunun 3-4-də paytaxt sakinlərini və şəhərimizin qonaqlarını son zamanların virtuoz yaradıcı kollektivinin, öz sahəsində liderlərlə rəqabət aparan və konsertləri anşlaqla keçən “Avanqard” kamera orkestrinin iştirakı ilə multimedia “Disney” şousuna dəvət edir.
Bu möhtəşəm şouda nağıl və ən məşhur cizgi filmlərinin qəhrəmanları sizin qarşınızda olacaqlar. Nostalgiya və sehrli dəqiqələr yaşamaq istəyənlər, həmçinin bu heyranedici hisslərin təsiri altında uzun müddət qalmağı arzu edənlər canlı və ecazkar musiqinin sədaları altında məşhur qəhrəmanlarla ünsiyyət quracaqlar. Bu şou uşaqların səmərəli istirahətini təmin edəcək, onların dünyagörüşünü artıracaq və azyaşlılarda bədii-estetik zövqü inkişaf etdirəcək.
Bir sözlə, uşaqlar əsl unudulmaz anlar yaşayacaqlar!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(02.06.2023)