Super User

Super User

Oktyabrın 12-13-də Qazaxıstanın paytaxtı Astana şəhərində Mərkəzi Asiya regionunun ən irimiqyaslı innovasiya tədbirlərindən biri “Digital Bridge 2023” forumu keçiriləcək. Forumun əsas mövzusu müasir dünyada süni intellektin rolunun müzakirəsi olacaq ( “Artificial and Human Intelligence: The right balance”).

 

Bu beynəlxalq forum ənənəvi olaraq dünya şirkətlərinin rəhbərlərinin, İT innovasiyaları sahəsində ən yaxşı beynəlxalq və yerli ekspertlərin, regionun hər yerindən vençur investorlarının iştirakı ilə keçiriləcək. “Digital Bridge 2023” forumu 15 ölkədən 20 mindən çox iştirakçı, 300-dən çox İT şirkəti, 100-dən çox investor və biznes mələyi, 250 məruzəçi və 100-dən çox startapı öz platformasında bir araya gətirəcək. Bu barədə “Digital Bridge 2023” internet səhifəsində xəbər yayıılıb. 

 

Forumun ikigünlük proqramına dövlət başçısının iştirakı ilə plenar iclas və onunla təkbətək görüşlər, beynəlxalq məruzəçilərin iştirakı ilə 30-dan çox panel iclası, sazişlərin imzalanması, dövlət başçısının iştirak edəcəyi “Google for Startups” kimi irimiqyaslı tədbirlər daxildir. Forumda ən yaxşı startaplara, innovativ layihələrə və sahibkarlara verilən beynəlxalq mükafat - “Digital Bridge Awards”un təqdimat mərasimi keçiriləcək. Həmçinin forum çərçivəsində “Startap Xiyabanı”nda xarici texnoloji startaplar və Qazaxıstanın 100-dək startapı öz innovativ həllərini nümayiş etdirəcək.

Beş il ardıcıl olaraq İT ictimaiyyətinin xüsusi diqqətini cəlb edən və geniş ictimaiyyət arasında maraq doğuran forumun maraqlı hadisəsi “Astana Hub Battle” - ən yaxşı İT startaplarının ən böyük yarışıdır. Bu il yarışın mükafat fondu 4 dəfə artırılıb. Qaliblər üç kateqoriya üzrə mükafatlandırılacaqlar – “Best Social Impact”, “The Most Innovative”, “Exponential Growth”. Mükafat fondu isə 75 min ABŞ dollarına qədər artırılıb ki, bunun da hər nominasiya üzrə 25 min ABŞ dolları təşkil edəcək. “Digital Bridge 2023” çərçivəsində “Astana Hub Battle”da iştirak üçün müraciətlər sentyabrın 20-dək digitalbridge.kz saytında qəbul ediləcək.

İlkin seçim mərhələsindən sonra seçilmiş 100 ən rəqabətədayanıqlı layihə münsiflər heyətinə təqdim olunacaq. Onlar forumun ilk günündə yarımfinalda bir dəqiqəlik təqdimatla çıxış etmək imkanı əldə edəcəklər. Münsiflər heyəti forumun ikinci günündə baş tutacaq finalda ən yaxşı adı uğrunda mübarizə aparacaq 10 startapı seçəcək.

Xatırladaq ki, “Digital Bridge” beynəlxalq texnologiya forumu 2018-ci ildən etibarən hər il Astanada keçirilir. Rəqəmsal Körpünün təşkilatçıları Qazaxıstan Respublikasının Rəqəmsal İnkişaf, İnnovasiya və Aerokosmik Sənaye Nazirliyi və Astana Hub beynəlxalq texnoparkıdır. 2022-ci ildə keçirilmiş “Digital Bridge” beynəlxalq texnoloji forum çərçivəsində Azərbaycanın və Qazaxıstanın aparıcı telekommunikasiya şirkətləri “AzerTelecom” MMC və “Kazakhtelecom” Xəzər dənizinin dibi ilə Fiber-Optik Rabitə Xəttinin çəkilməsi layihəsi üzrə strateji tərəfdaşlıq haqqında memorandum imzalayıblar.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.08.2023)

Görkəmli yazıçı və ədəbiyyatşünas alim Mir Cəlal Paşayevin anadan olmasının 115 illiyini ölkəmizin ictimaiyyəti böyük minnətdarlıq hissi ilə qeyd etdi. Yubiley tədbirlərinin mərkəzində Bakı Dövlət Universitetinin olması isə təsadüf deyildi. Mir Cəlal müəllim 1961-ci ildən ömrünün sonuna – 1978-ci ilə qədər universitetin Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi kafedrasına rəhbərlik etmiş, ölkəmizdə yeni ədəbiyyatşünaslar nəslinin yetişməsində müstəsna xidmətlər göstərmişdir.

Bakı Dövlət Universitetinin təşkil etdiyi silsilə tədbirlərə tələbələr arasında hekayə müsabiqəsinin keçirilməsi də daxil idi. Müsabiqə qalibləri Fidan Barçının (birinci yer), Nuridə İsmayılovanın (ikinci yer), Nurlanə Şirinovanın (üçüncü yer), eləcə də BDU-nun xüsusi mükafatını almış Aytac Salahlının hekayələrini təqdim edirik.

Bu gün “Ədəbiyyat və incəsənət” sizlərə müsabiqədə 1-ci olmuş Fidan Barçının “Məşhurluq qayğıları” hekayəsini təqdim edəcək.

 

 

Fidan BARÇIN (HÜSEYNOVA)

 

MƏŞHURLUQ QAYĞILARI

        

Bütün əzəmət və ehtişamı ilə soyuq dekabr gecələrinə meydan oxuyan günəşin isti nəfəsinin hərarəti altında yorğun şəhər şirin yuxuya dalmışdı, gərgin iş həftəsinin ağırlığını üzərindən atmağa çalışırdı. Saatın əqrəbləri səhər saat 9-un üzərində dayanmışdı, elə bil onun da ürəyi ağrıyırdı insanlara, bu gün səssiz-səssiz, ağır-ağır hərəkət edirdi. Əslində, ilin bütün həftəsonlarında, bəzi fərqləri çıxmaqla, şəhər camaatı beləcə dincini alırdı. Amma bu şənbə adi günlərdən fərqlənəcək və bir gəncin xatirə təqvimini yamyaşıl rəngə boyayacaqdı...

         Liftin varlığını belə unudub yeddi mərtəbəni yüyürə-yüyürə, həyəcanla qalxan Turan qapılarına çatanda tanınmaz hala düşmüşdü. Evdən çıxanda açarı özü ilə götürsə də, ondan istifadə eləmək istəmədi. Zəngi basmaq üçün əlini qaldırmağa taqəti qalmadığını hiss edib var gücü ilə qapını döyəcləməyə başladı. Sevincli və buruq saçları dağılmış halda qaçıb mənzilə girdi, bütün otaqları dolaşdı. Şənbə səhəri olduğu üçün evdə hamı yatmışdı, bircə səsdən dik atılıb qapıya qaçan balaca qardaşı Hüseyndən başqa. Hüseynin həftəiçi də, həftəsonu da yuxusu olmazdı.

         Ata-anası qorxu və təşvişlə soruşdu:

– Bu nə həngamədir, ay qız? Bu saatda belə görkəmdə haradan gəlirsən?

Gündəlik həyatda alçaq səsli danışığı ilə insanları bezara gətirən qız bütün səsini indiyə saxlayıbmış kimi çığıra-çığıra danışırdı:

– Soruşmayın, ana! Özüm də hələ inana bilmirəm. Bayaqdan azı əlli dəfə baxmışam, amma... bu gün möcüzə baş verib...

Qızın artıq danışmağa taqəti qalmamışdı. Baş verənlərdən heç nə anlamayan, yarıyuxulu və artıq səbirsizləşən ailə üzvləri qızın özünü yerə vurub ağlaması ilə daha da qorxmağa başladı. Ağıllarına hər şey gəlirdi. Nəhayət, sükutu ata pozdu. Əsəblə:

– Turan, nə baş verib?! – dedi.

Ağlamaqdan çöhrəsi ölü rəngində olan qız bu heybətli səslə xəyal dünyasından yenidən yaşadıqları mənzilə qayıtdı.

– Səhər imtahanlara hazırlaşmaq üçün yuxudan tez qalxdım. Nənəgili və sizi oyatmıyım deyə, çay süzüb mətbəxdə sakitcə oturmuşdum. Birdən telefonuma müəllimimdən təbrik məktubu gəldi. O deyirdi ki, ölkənin ən nüfuzlu, ən məşhur qəzetində mənim “Cəlil Məmmədquluzadə və Meterlink” başlıqlı araşdırmam dərc olunub. Mesajı dəfələrlə oxudum. Çünki yazını qəzetin elektron ünvanına göndərməyimin üstündən nə qədər zaman keçib. Mən belə bu talesiz yazını unutmuşdum... Amma... Mən, ata... Sizin qızınız məşhur oldu. Heç bilirsiniz ölkə əhalisi cəmisi həftədə bir dəfə çıxan bu qəzeti necə intizarla gözləyir? Turan Aytürk adı indi respublikanın prokurorunun da, ziyalısının da, mədəniyyət xadimlərinin də, kimi deyim, ata, tanıdığımız-tanımadığımız minlərlə insanın dilində səslənir...

Səs-küyə Turanın nənə və babası da ayılıb gəldilər. Turanın əlində eyni qəzetdən bir neçə nüsxə var idi. Sən demə, bu halətdə olmasına səbəb də bu imiş. Evlərinin yanındakı köşkdə cəmi 3 qəzet olduğu üçün ətrafı gəzib son qəpiklərini qəzetə vermişdi. Tez qəzetlərdən birini babasının əlinə sıxdı. Çünki ən çox onun nəvəsi ilə fəxr eləməsini istəyirdi.

Ailə üzvləri də sevinmişdilər bu xəbərə. Amma nədənsə bunu Turanı özündən çıxaracaq qədər sevincli, möhtəşəm xəbər kimi qarşılaya bilmədilər. Qızın həvəsini qırmamağa, onun kimi gülümsəməyə çalışırdılar. Saxta gülüşlə həqiqi gülüşü ayırd edəcək yaşına çoxdan dolan qız onlar pis olmasın deyə, “oyun”u qaydasınca oynamağa davam elədi. Həm də bu gün heç kəsin və heç nəyin əhvalını korlamasına yol verə bilməzdi.

– Nənə, inanırsanmı, bu gün məhəllədə hamı səndən nəvəni xəbər alacaq. Gərək telefonu da sönməyə qoymayaq. Baxma, hamı mən fikirdə ola bilməz axı. Biri, bəlkə, bu müqayisəni düzgün hesab etməyəcək, hələ tənqid də edəcək. yox, hər şeyə hazır olmaq lazımdır...

– Afərin, qızım! Qələmin qüvvətli olsun!

Beləcə, istirahət günü tezdən qalxmağa məcbur edilmiş ailə öz işinə davam elədi...

Dediyim kimi, Turan bundan qətiyyən pis olmadı, çünki bilirdi ki, evlərinə heç vaxt qəzet gəlmir, bu evdə oxunmur. Və nəticə olaraq da qəzetdə yazısı çıxmağın əhəmiyyəti onlar üçün yaddır. Amma yəqin ki, indi oxuduğu orta məktəbin müəllimlərinin hamısı, tələbə yoldaşları, müxtəlif vəzifələrdə çalışan qonşuları, hər zaman hər şeydən başı çıxan qohumları diqqətlə oxuyub fəxr edəcəklər onunla. Hələ zəng vurmayıblarsa, deməli, son səhifəyə – 32-yə çatmayıblar. Axı qəzetin bu buraxılışında kifayət qədər maraqlı yazılar var. Amma əmin idi ki, sıra ona da gələcək...

Bəlkə də, hələ dostları bu münasibətlə sürpriz qonaqlıq da təşkil edəcəklər, hər halda, gərək o özünü bilməzliyə vursun. Məşhur olmaq, doğrudan da, çox çətin imiş. Görəsən, ömrünün bütün illərini yaradıcılığa həsr edən, ömür yaşlarına sığmayacaq sayda əsərlər yazan yazıçılar insanların bu qədər diqqət və qayğısı içində sıxılmırlar ki? Nə isə, bunlar hələ sonranın işləridir.

Bu fikirlərin ahəngində bütün günü evdə qəzet əlində çırtma çalıb oynadı. Ancaq axşama qədər telefonuna zəng gəlmədi. Evdə axşam üçün qeyri-adi heç nə hazırlanmadı. Qardaşının çağırışı ilə yemək üçün mətbəxə gələn Turan bir də gördü ki, nənəsi səhər alınmış tər göyərtiləri islaqdan çıxarıb, səliqə ilə onun qəzetlərinə büküb soyuducuya yerləşdirir...

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.08.2023)

 

Cümə axşamı, 31 Avqust 2023 10:30

Başımız alayarımçıq işləyir deyə…

“Ədəbiyyat və incəsənət”in Baxış bucağında yenidən Eltən Törəçidir

 

Dərin və törəli düşünmək üçün öz dilini çox yaxşı bilməlisən. Yad dillərdən alınma sözlər başıpozuqluq yaradır, yaradıcı, bilgə və qurucu yanaşmalar yerinə yabanıların sırıdığı qəliblərə uyğun dayaz  iş cizgilərini yamsılamaqdan başqa ortaya heç nə çıxara bilmirik.

Başımızın alayarımçıq işləməsi yabançıların torpaqlarımızda, əkinlərimizdə istədiklərini becərməsinə imkan verir, buyruqçuluqdan qurtula bilmirik. Başımız onların alqı və duyğu yönləndirən qurğularına və dalğalarına qoşulduğundan (oxu - sinema, media, tv) onların bizə satdığı geyim-keçimi geyinir, onların yaşam biçimini, alışqanlıqlarını, yeyəcək-içəcəklərini,     əyləncə davranışlarını yamsılamağa alışır, özümüzdən diksinərək onlara anlaqsız tapınırıq. Batılılar başımızın içinə yerləşdirdikləri biliklərlə, orda baş verən düşüncə olaylarını, seçimləri çox asanlıqla yönləndirirlər. Türklər gecikmədən Əkinsəl Oyanışa başlamalı, Törəli yaşam biçininə keçməli, düşüncə köləliyindən qurtulmalıdır.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.09.2023)

Cümə axşamı, 31 Avqust 2023 10:15

KİNOBƏLƏDÇİdə “Məmləkət”

Ülviyyə Əbülfəzqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

 

Filmlər içində beynimdə " iz qoyan" film. 

 

Filmin tarixinə nəzər salsaq, dünyada ilk film 1896-ci ildə Lümyer qardaşları,

Azərbaycanda isə 1898-ci ildə Mişon tərəfindən çəkilmişdir. İlk olaraq filmlər ağ-qara olaraq efirlərə verilmişdir.

Filmlərin bizim həyatımızda-psixologiyamızda xüsusi yeri vardır. Ümumi süjet xəttini nəzərə alsaq, filmlərin həm müsbət, həm də mənfi tərəfləri olur. Daha çox da müəyyən yaş hədlərini nəzərə alsaq, bəzi filmlərdə şiddət, zorakılıq mənfi təsir yarada bilər.

Filmlər ideologiyamızı, inancımızı dəyişmə gücünə malikdir. Görmədiyimiz məqamları filmlərdə görüb özümüz özümüzü sual atəşinə tuta bilərik.

Tarkovskinin belə bir deyimi var: " Film insanları dəyişə bilməz. Çünki insanlıq son 4 min ildə dəyişməyəcəyini artıq göstərib".

Ümid edək ki, filmlərin mənfi təsiri insanları mənfiyə doğru dəyişməz, əksinə filmlərdə təbliğ olunun müsbət xususiyyətlər insanların düşüncəsində kök salar.

 

Hər birimiz həyatımız boyu bir neçə filmə baxırıq. Bu filmlərin sayəsində digər ölkələrin mədəniyyəti, əlavə məlumatlar

və s. bilgilərlə silahlandırılırıq. Bəzən də bir film uzun müddət beynimiz və qəlbimizdə uzun müddət yer ala bilir.

Bu yaxınlarda bir tanışımdan önəmli məlumat almalı idim, ona zəng etdim. Düzdür, xarakterimə bələd olduğu üçün xanım dostum ani telefonu açdı, amma “gözlə bunun axırına çıxım" -deyərək mənimlə əlaqə saxlayacağına söz verdi. Təbii ki, " salamatçılıqdı?" sualım qaçılmaz oldu.

Şükr, anlatdı ki, hər şey qaydasındadır. Yenə də "ürəyimin 40-cı qatında" narahatlığımı əsir etdim. Təqribən, iyirmi dəqiqə sonra o mənə zəng vurdu. Maraqlı bir filmə baxdığını söylədi və  həvəslə izlədiyi üçün mənimlə danışa bilmədiyini bildirib üzr istədi. Sözün açığı o filmi dostuma qısqandım. O necə film idi ki, mənimlə dostumun arasında 20 dəqiqəlik divar olmuşdu? O dostum da bilirdi ki, mənimlə danışarkən sözləri söz boxçasından ehtiyatla çıxarmalıdır. Elə canının dərdindən filmin linkin mənə yönəltdi və xahiş etdi ki, baxım. Əlbəttə, o filmə acığım tutmuşdu və linkin üstünə əsəbi barmaqlarımla vurdum. Sanki telefonun sinəsi: "ay qız, yavaş ol da"- söylədi.

Bəli, film türk film istehsalı " Məmləkət" adlı bir film idi.

Ucqar kənddən görüntülər, kənddə qalan iki-üç ailədən bəhs edilirdi. Zəhmətkeş bəy və xanım, ailədəki azyaşlı qızın məktəbə getməsi üçün uzun yol qət  etməsi və ailənin yaşam mübarizəsi. Əsas məsələ çətinliklərə baxmayaraq qadın və kişinin bir-birini anlaması daha çox bəyəndiyim məqamlardan oldu. Evin bəyi yıxılıb yataqda qalıb daxili ağrılarla vuruşarkən həyat yoldaşının cəsarətli xarakteri çətinliklərə kölgə salırdı.

Bəyin yıxılandan sonra yataq vəziyyətində qalıb acizanə intihara hazırlaşarkən xanımın son anda öz yoldaşına yetişməsi bəyin həyatına son verməsinə mane oldu. Qadının öz həyat yoldaşını " sözlə çırpması" əla final idi.

Filmin verdiyi mesaj “çətinlik- maddi sıxıntı, fiziki problem, şəraitsiz yaşam tərzi, hər nə olursa, olsun ailə bütün çətinliklərə bir yerdə sinə gərməlidir” siqnalı idi. 

Müasir cəmiyyətimizdə də hal-hazırda boşanmaların sayı artmaqdadır. Ailə kiçik bir dövlətdir aspektində yanaşsaq, o zaman bu ailənin təməli məhəbbət, anlayış, humanizm, özünədərk prinsipləri üzərində qurulmalıdır.

Bu film bəzi gənc ailələr üçün kifayət qədər ibrətverici bir film idi.

Yeri gəlmişkən, o müdrik dostuma bu film üçün təşəkkür etməmişəm, cümlənin nöqtəsini qoyan kimi ona zəng vururam, bəlkə də, o bu dəfə də hansısa filmi izləyir, amma eybi yox. İkinci belə ibrətverici  bir filmə baxmağa hazıram.

 

 “Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.08.2023)

Cümə axşamı, 31 Avqust 2023 10:00

Azərbaycanlı rəssam Ukraynada təltif olunub

Ukraynanın İrpen şəhərində təşkil olunan rəsm sərgisində gənc azərbaycanlı rəssamın əsərləri də yer alıb.

 

AzərTAC xəbər verir ki, qəhrəman İrpen şəhərində müharibədən sonra ilk dəfə yenidən VII “Boyalı İrpen” pleneri təşkil olunub.

Ukraynanın bütün regionlarından məşhur rəssamların qatıldığı tədbirdə ölkəmizi gənc rəssam Həzrət Mərdanlı təmsil edib.

Azərbaycanlı rəssamın əsərləri sərgiyə gələnlərdə maraq doğurub.

Sərgiyə baxanlar əsəri yüksək dəyərləndirib, rəssama uğurlar arzulayıblar.

Plener İrpen şəhər meri Oleksandr Markuşin tərəfindən təltif olunması ilə yekunlaşıb.

Gənc rəssam Həzrət Mərdanlı şəhər meri tərəfindən xüsusi mükafat və hədiyyə ilə təltif olunub.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.08.2023)

Bu filmi hamı gözləyir. Rejissor Martin Skorsezenin çəkdiyi və baş rolda Hollivud ulduzları Robert De Niro və Leonardo Di Kaprionun yer aldığı “Çiçəkli Ay  qatilləri” filmini deyirik. Nəhayət ki, filmin kütləvi nümayişə buraxılacağı tarix açıqlanıb. 

 

kinonews.ru saytı xəbər verir ki, ekran əsərinin kütləvi nümayişi oktyabrın 20-dən başlayacaq.

Qeyd edək ki, filmdə yer alan hadisələr ötən əsrin 20-ci illərində Oklahomada baş verir. Süjetin mərkəzində məskunlaşdığı ərazidə neftin aşkarlanması səbəbindən Oseyc tayfasının məhvi dayanır. ABŞ tarixində ən dəhşətli cinayətlərdən biri hesab edilən məsələ FTB detektivləri tərəfindən araşdırılır.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.08.2023)

Xəbər verdiyimiz kimi, Ümummilli lider Heydər Əliyevin 100 illik yubileyi çərçivəsində Heydər Əliyev Fondu və Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı, Elm və Təhsil Nazirliyi və Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının dəstəyi ilə 1-3 sentyabr tarixlərində Azərbaycan Dili və Ədəbiyyatı Forumu keçiriləcək.

Bu münasibətlə avqustun 30-da Mədəniyyət Nazirliyində foruma qatılacaq panel iştirakçıları və məruzəçilərlə görüş təşkil olunub. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbət verir ki, görüşdə mədəniyyət naziri Adil Kərimli, nazir müşaviri Orxan Fikrətoğlu, Xalq yazıçısı Çingiz Abdullayev, Xalq şairi Sabir Rüstəmxanlı, akademiklər Nizami Cəfərov, Rəfael Hüseynov, yazıçılar Aqil Abbas, Elçin Hüseynbəyli, Varis, İlqar Fəhmi, şairlər Əkbər Qoşalı, Aqşin Yenisey, Qəşəm Nəcəfzadə, naşirlər Şəmil Sadiq, Şahbaz Xuduoğlu, milli kitabxananın direktoru Kərim Tahirov, Bakı Kitab Mərkəzinin direktoru Günel Anarqızı və digər şəxslər iştirak ediblər. 

Görüşdə forumun mövzuları və tədbirin proqramı ilə bağlı müzakirələr aparılıb, fikir və təkliflər səsləndirilib, müvafiq qeydlər nəzərə alınıb. 

Bildirək ki, Azərbaycan Dili və Ədəbiyyatı Forumu sabah - sentyabrın 1-də Şamaxı şəhərində işə başlayacaq, sentyabrın 2-3-də Bakıda, “Gülüstan” Sarayında davam edəcək.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.08.2023)

 

Xəbər verdiyimiz kimi, Ümummilli lider Heydər Əliyevin 100 illik yubileyi çərçivəsində Heydər Əliyev Fondu və Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı, Elm və Təhsil Nazirliyi və Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının dəstəyi ilə 1-3 sentyabr tarixlərində Azərbaycan Dili və Ədəbiyyatı Forumu keçiriləcək.

Bu münasibətlə avqustun 30-da Mədəniyyət Nazirliyində foruma qatılacaq panel iştirakçıları və məruzəçilərlə görüş təşkil olunub. 

Görüşdə forumun mövzuları və tədbirin proqramı ilə bağlı müzakirələr aparılıb, fikir və təkliflər səsləndirilib, müvafiq qeydlər nəzərə alınıb. 

Bildirək ki, Azərbaycan Dili və Ədəbiyyatı Forumu sentyabrın 1-də Şamaxı şəhərində işə başlayacaq, sentyabrın 2-3-də Bakıda, “Gülüstan” Sarayında davam edəcək.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.08.2023)

 

Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2023-cü ilin 3 sentyabr 18 00-da Heydər Əliyev Mərkəzinin qarşısında açıq məkanda Qərbi Azərbaycanın etno-mədəni mühitinin, habelə qeyri-maddi mədəni irsinin nümayiş olunması məqsədilə “Qərbi Azərbaycanın etno-mədəni mühitinə səyahət” adlı tədbir təşkil olunacaq. 

Tədbir çərçivəsində Qərbi Azərbaycana məxsus milli geyim və mətbəx stendinin, gündəlik həyatda istifadə olunmuş məişət əşyalarının, seçilmiş tarixi abidələrin 3D maketlərinin nümayişi, yekunda isə qala konsertin keçirilməsi nəzərdə tutulur.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.08.2023)

Mədəniyyət Nazirliyi və Azərbaycan Ədəbiyyat Fondu “Ədəbiyyatın kinoya transferi” mövzusunda dinləmə keçirib.

AZƏRTAC xəbər verir ki, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Natəvan klubunda keçirilən tədbirin məqsədi keyfiyyətli filmlərin ərsəyə gətirilməsi üçün yazıçıların kino industriyasına daha yaxından cəlb edilməsi olub.

Mədəniyyət nazirinin müşaviri, Əməkdar incəsənət xadimi Orxan Fikrətoğlunun məruzəçisi olduğu tədbirdə Xalq şairi Sabir Rüstəmxanlı, Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun Baş direktoru Varis, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin katibləri İlqar Fəhmi, Elçin Hüseynbəyli, Xəyal Rza, birliyin dramaturgiya seksiyasının müdiri Firuz Mustafa, Azərbaycan Kino Agentliyinin şöbə müdiri Rəşad Qasımov, rejissor Adil Azay, “Ultra production” şirkətinin rəhbəri Pərviz Məmmədov, “Azərbaycan” jurnalının baş redaktoru İntiqam Qasımzadə, yazarlardan Yunus Oğuz, Yaşar, Rüstəm Dastanoğlu, Kənan Hacı, Firudin Qurbansoy, Fərid Hüseyn və digərləri iştirak ediblər.

Öncə ədəbiyyatla kinonun vəhdətindən, yaxşı filmlərin çəkilməsi ilə yaxşı dramaturji materialın mövcud olması asılılığından bəhs edilib. Mədəniyyət naziri Adil Kərimlinin kinodakı durğunluğu aradan qaldırmaq üçün atdığı zəruri tədbirlərə diqqət çəkilib, kino industriyasının əvvəlki dönəmlərdə yazıçılar üçün bağlı olan qapılarının taybatay açıldığı bəyan edilib.

Daha sonra Orxan Fikrətoğlu Mədəniyyət Nazirliyinin kino siyasətini tam olaraq tədbir işçilərinə açıqlayıb.

Kino Agentliyinin yaradılması, Kino Forumunun keçirilməsi, filmlərin məhz ən yaxşılar tərəfindən çəkilməsi üçün ədaləti bərqərar etməklə müsabiqə elan edilməsi gözlə görünən əsas nəticələrdir.

Yeni kino strategiyasının ilk bəhrəsi olan müsabiqə özündə filmlərin 5 xətt üzrə maliyyələşəcəyini ehtiva edir:

-Dövlət sifarişi ilə çəkilən filmlər - ilk öncə milli-mənəvi və sənət dəyərlərinə xidmət edəcək filmlər;

-Kommersiya filmləri - daha çox gəlir əldə etməyə hesablanan, bir sözlə, “kassa filmləri”;

-Sənət filmləri (art-hauslar) –istedadlı rejissorlarımızın öz seçim və istəkləri ilə çəkdikləri, beynəlxalq kinofestivallarda təmsil olunacaq yüksək zövq filmləri;

-Debüt filmlər – gənc rejissorların debüt işləri;

-Tələbə filmləri - İncəsənət Universitetinin və digər kino təhsili verən ali məktəb tələbələrinin çəkdikləri filmlər.

Beləliklə, peşəkar və həvəskar hər bir kəs kino çəkmək şansı əldə edir.

Nəzərə çatdırılıb ki, qısa müddətdə bu müsabiqənin elan edilməsi ilə yanaşı parçalanmış və iki kinematoqrafçılar ittifaqında cəmləşən kino cameəsi birləşdirilib, “Debüt studiyası” bərpa edilib, mediasının maliyyələşdirilməsinə başlanılıb.

Bu gün Mədəniyyət Nazirliyi ən əvvəl prodüser mərkəzlərinin çoxalmasında və təkmilləşməsində maraqlıdır. İkinci - bazarın və rəqabətin yaranmasında maraqlıdır. Seleksiya yolu ilə tələbələr arasından, gənc istedadlar arasından yeni rejissorlar, ssenaristlər, operatorlar, aktyor və aktrisaların müəyyənləşdirilməsində maraqlıdır. Və bu sahələrdə artıq canlanma hiss edilməkdədir.

Ölkəmizdə kino festivallarının keçirilməsi ənənəvi hal alacaq. Beynəlxalq anima, doko və kiçikhəcmli filmlər festivallarını maliyyələşdirməklə Mədəniyyət Nazirliyi, eyni zamanda, ölkəmizə təşrif buyuran tanınmış əcnəbi kino mütəxəssislərini panel müzakirələrinə cəlb etmək, Azərbaycan kinosu barədə bilgiləri dövriyyəyə buraxmaq fikrindədir. Tədricən A kateqoriyalı festivallara çıxmaq, ölkədə kino pavilyonları tikmək məqsəd kimi götürülür.

Mədəniyyət Nazirliyi dünyaçaplı studiyaların gəlib Azərbaycanda filmlər çəkməsində maraqlıdır. Hətta onları maliyyələşdirməkdə də. Azərbaycan ərazisində film çəkən bütün xarici şirkətlərdən yalnız bir şey tələb olunacaq: 60-70 faiz yerli işçilərdən – azərbaycanlı mütəxəssislərdən istifadə etsinlər. Nəticədə yeni kadrlar hazırlanacaq, hazır kadrların isə kino təcrübəsi artacaq.

Yeni kadrların hazırlanması prosesində tələbələrin xaricdə təhsil almasına önəm veriləcək, ssenaristlərin təkmilləşdirilməsində xeyli işlər görüləcək. Animasiya Akademiyası açılacaq, milli animasiya filmlərinin çəkilməsi prioritet sayılacaq.

Kinoaktyor truppası bərpa ediləcək, texniki heyət üçün hər 6 aydan bir kvalifikasiya kursları keçiriləcək, dünyanın qəbul etdiyi ən yüksək avadanlıqlarla işləyən peşəkarlar dəvət ediləcək ki, bizdəki texniki heyətə ustad dərsləri keçsinlər. Bu dərsləri mənimsəyənlər müvafiq sertifikatlar alacaqlar.

Kinoteatrlarda göstərilən əcnəbi filmlərin dublyaj keyfiyyəti məsələsi də önəm daşıyır, buna görə dublyaj studiyaları yaradılacaq, yüksək səviyyədə tərcümə mətnlərindən istifadə ediləcək.

Kinoteatrlarda Azərbaycan filmlərinin nümayişinə üstünlük veriləcək və bu filmlər üçün üstün prokat şərtləri müəyyənləşəcək.

Diskussiya şəklində davam edən tədbir olduqca səmərəli keçib.

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.