Varisin “11-20 avqustun təqvimi” yazısından fraqmentlər

18 avqust. Aşura günü

Məhərrəm ayının bugünkü 10-cu günü Aşura günü kimi qeyd olunur. Şiyə təriqətindən olanlar üçün bu gün matəm günüdür. İmam Hüseyin və onun tərəfdarlarının Kərbala düzündə şəhid olmalarının ildönümündə, hansı ki, həmin hadisə Hicri təqvimi ilə 61-ci ildə baş verib, şiyələr yas tutur, məscidlərə gedir, əzadarlıq edirlər. Gənclərin həmin gün özlərini zəncirləmələri, başlarını yarıb qan çıxarmaları ziyalılar, dünyəvi insanlar, kosmopolitlər tərəfindən təqdir olunmur, onlar bunu cəhalət adlandırırlar, amma bu adət günü bu gün də qalmaqdadır.

18 avqust. Pis poeziya günü

Bəli, belə bir gün də var. Yaxşı poeziya il boyu oxunur. Bəs pis nə olsun? İldə bir dəfə də pis poeziya nümunələri diqqət önünə gətirilməlidir, axı onların da arxasında insan əməyi dayanır.

Amma bu gün Azərbaycanda əsla qeyd edilə bilməz. Niyə? Çünki bizdə heç kəs ayranına turş deyib özünün pis yazdığını etiraf etməz. Mən indi özünü poeziyada zirvə adlandıran, “Qoy Ramiz Rövşən, Sabir Rüstəmxanlı, Vahid Əziz yazmağı məndən öyrənsin” deyən qocaman bir şairin bir bəndini burda qeyd etməklə pis poeziya günündə pispoeziyaçıların cümləsini təbrik edəcəyəm.

Mən sevirəm səni,

Sən də sevirsən məni.

Sən göz vur mənə,

 Mən göz vurum sənə.

Bilirəm, yoxdur ərin,

Gedəyin, kəsəyin kəbin.

Düzdür, pulum azdır,

Əmma kefim həmişə sazdır.

Sənə almayacam qara cip,

Əvəzinə alacam gümüş sep.

Villada degil, kirədə qalaruq,

Kam verib kam alaruq.

18 avqust. Azərbaycan Sərhədçilərinin Peşə Bayramı

Vətən sərhəddən sərhəddəcən uzanır. Ona görə də vətənə gələndə ilk olaraq, ondan gedəndə də son olaraq sərhədçiləri görürük. Məlum olduğu kimi, Azərbaycanda milli sərhəd xidmətinin yaranma tarixi 1918-ci ilə - Cümhuriyyət dövrünə təsadüf edir. 1918-ci il iyun ayının 22-də Azərbaycanda ilk dəfə olaraq Poylu sərhəd postu yaradılmış, digər istiqamətlərdə də oxşar məntəqələrin yaradılması işinə başlanılmışdır. 1919-cu il avqust ayının 18-də Azərbaycan Demokratik Respublikası Nazirlər Kabineti “Azərbaycan Respublikasının gömrük baxımından sərhəd mühafizəsinin təsis edilməsi haqqında” qanun qəbul etdikdən sonra əlavə olaraq 99 post yaradılaraq Azərbaycan sərhədlərinin mühafizəsi təşkil edilmişdir. Müstəqillik illərində Azərbaycan Ordusunun yaradılması, formalaşdırılması proseslərində bilavasitə Sərhəd Qoşunlarının formalaşdırılması, ölkəmizin sərhədlərinin qorunması işi də təşkil edilmiş, milli sərhəd siyasətinin əsası qoyulmuş, sərhəd strategiyası müəyyənləşdirilmişdir.

2000-ci il avqust ayının 16-da Prezident Heydər Əliyev ADR-in ilk sərhəd mühafizəsinin təsis edildiyi tarixin - 18 avqustun Azərbaycan Respublikasının Sərhəd Qoşunları Əməkdaşlarının Peşə Bayramı Günü kimi elan edilməsi haqqında Sərəncam imzalamışdır. O vaxtdan da bu avqust günündə hamı sərhədçiləri təbrik etməyi özünə borc bilir. Bu gün sərhədlərimiz Azərbaycan Dövlət Sərhəd Xidmətinin rəisi, general-polkovnik Elçin Quliyev başda olmaqla şanlı və müzəffər sərhədçilərimiz tərəfindən ləyaqətlə qorunmaqdadır. Bayramınız mübarək, əziz sərhədçilərimiz!

18 avqust. Tanınmış filoloq alim Kamil Vəli Nərimanoğlunun 75 illiyi

Bu cür dərin zəkalı alimimizə mütləq hörmət və ehtiram bildirməliyik. Kamil Nəriman oğlu Vəliyev 1946-cı il avqust ayının 18-də Cəbrayıl rayonunda anadan olmuşdur. Orta məktəbi bitirdikdən sonra 1965-1970-ci illərdə BDU-nun filologiya fakültəsində təhsil almışdır. Elmi və publisistik yaradıcılığa tələbəlik illərindən başlamış, 1970-ci ildə universiteti fərqlənmə diplomu ilə bitirdiyinə və mətbuatda müntəzəm çıxış etdiyinə görə filologiya fakültəsinin Azərbaycan dilçiliyi kafedrasında müəllim saxlanılmışdır. 1976-1981-ci illərdə həmin kafedrada baş müəllim, 1981-1988-ci illərdə dosent, 1989-cu ildə professor, 1988- 1998-ci illərdə universitetin filologiya fakültəsində Azərbaycan dilçiliyi kafedrasının müdiri olmuşdur. 1974-cü ildə “Azərbaycan dilində “ki” şəkilçisi” mövzusunda namizədlik, 1988-ci ildə “Azərbaycan qəhrəmanlıq eposunun poetik sintaksisi” mövzusunda doktorluq dissertasiyalarını müdafiə etmişdir. 1990-cı ildə Türkiyə Folklor Araşdırmaları Vəqfinin nümayəndəsi, Səlcuq Universitetinin fəxri doktoru seçilmişdir. Türkiyə linqvistika cəmiyyətinin müxbir üzvüdür. 1993-cü ildə - Elçibəy hakimiyyəti dönəmində Azərbaycan Respublikası Baş nazirinin müavini vəzifəsində işləmişdir. 1991-1992-ci illərdə Türkiyədə İzmir Egey Universitetinin, 1999-2000-ci illərdə Şimali Kipr Respublikasında Doğu Ağdəniz Universitetinin professoru olmuş, mühazirələr oxumuşdur. Hazırda Avrasiya Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin sədri, çoxcildli “Türk Dünyası ədəbiyyatı” kitabının redaksiya şurasının üzvü, Türkiyədə çap olunan “Bilgi”, “Yol”, “Milli folklor”, Qazaxıstanda dərc edilən “Türkologiya” dərgilərinin redaksiya heyətinin, Çingiz Aytmatov Akademiyasının üzvüdür. Türk Dil Qurumunun, Atatürk Kültür Mərkəzinin və Türk Folklor Qurumunun fəxri üzvüdür. Yedditəpə Universitetinin müəllimidir.

Kamil Vəliyev 2002-ci ildə “Ey Füzuli” esse-romanını, Məhəmməd Füzulinin “Türk divanının dibaçəsi”ni, Əlişir Nəvainin “İki dilin mübahisəsi” və Yusif Balasaqunlunun “Qutatqu bilik” əsərlərini ön sözlə kütləvi tirajla nəşr etdirmişdir. İndiyədək 40 elmi monoqrafik əsərin, çoxlu tərcümələrin, 500-dən çox məqalənin müəllifidir. 20-dən çox ölkədə konfrans və simpoziumlarda iştirak etmişdir. Kamil Vəliyev xidmətlərinə görə Türkiyə Respublikasının “Şərəf və Ləyaqət nişanı” ilə təltif olunmuşdur. Vətəni Azərbaycanda da ona layiqli qiymət veriləcəyini gözləyir, fəxr edir, qürur duyuruq.

18 avqust. “Lolita”nın doğuluşu və Çingiz xanın ölümü

1958-ci ilin bu günündə ABŞ-da rus dissident yazıçısı Vladimir  Nabokovun dünyaca məşhur “Lolita” romanı işıq üzü görüb, bilirsinizmi? Yaxud, 1201-ci ilin bu günündə Riqa şəhəri qurulub, bilirsinizmi? Bəs bunu necə, 1750-ci ilin bu günündə dünyaşöhrətli Motsartın qənimi Antonio Salyeri doğulub? Bəs dünya fatehi Çingizxanın 1227-ci ilin bu günündə vəfat etməsini necə?

Amma bunu təxmin etdiniz yəqin, ABŞ-da bu gün növbəti mətbəx bayramıdır, dondurma tortu günüdür. Bu ləzzətli təam çox baha olduğundan (ən kiçiyi və ən ucuzu 8-10 manat arasındadır) google-da axtarış verib, rəsmlər nöqtəsini tıklayıb rəsminə baxa bilərsiniz. Lap cəsarətliləriniz hətta gedib marketin soyuducularında canlı-canlı ona tamaşa da edə bilərsiniz. Təki, həvəsiniz olsun.

Dünyaşöhrətli amerikalı yazar, musiqiçi, kinoaktyor, Amerika mədəniyyətinin görkəmli nümayəndəsi, 2016-cı ildə Ədəbiyyta üzrə Nobel mükafatı laureatı, may ayının 24-də 80 yaşını qeyd etmiş Bob Dilanın başı üzərindən şimşəklər çaxmağa başlayıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Euronews-a istinadən xəbər verir ki, Bob Dilana qarşı cinsi sui-istifadə ittihamı ilə iddia qaldırılıb. 68 yaşlı qadın (onun adı açıqlanmır) iddia edir ki, 1965-ci ilin aprelindən may ayına qədər, 12 yaşı olanda Dilan  ona narkotik və alkoqol verib, dəfələrlə zorlayıb, həmçinin fiziki qətllə hədələyib. Həmin vaxt Dilan 24 yaşında idi.
Dilanın nümayəndəsi bu ittihamları rədd edib. "56 il əvvələ aid bəyanat həqiqətə uyğun deyil və fəal şəkildə təkzib olunacaq", — deyə bildirib.
Amma iddialı qadın məhkəmə prosesini udacağına əmindir, görünür, o, şər atmır və gerçəkdən Dilan tərədən şiddətə məruz qalıb. Üstəlik, əlində hansısa dəlil-sübutun olması da istisna deyil.
Bildirək ki, Bob Dilan 1986-cı ildən 1992-ci ilədək Kerolin Dennislə evli olub, dörd övladı var, Ceykob, Dezire, Cessi və Sem.

Sentyabrın 3-dən 7-dək Bakıda canlı formada IV “Animafilm” Beynəlxalq Animasiya Festivalı keçiriləcək.
“Peri Film” MMC şirkətinin təşkilatçılığı ilə baş tutacaq festival beş gün ərzində uşaqlar və böyüklər üçün çəkilmiş onlarla yerli və xarici animasiya filmlərini təqdim edəcək. Builki festivalın mövzusu “Əlillik” adlanır. 40 müxtəlif ölkədən 134 əsərin daxil olduğu müsabiqədə iştirakçılar 12 yerli və xarici müsabiqə kateqoriyası üzrə mükafatlar uğrunda yarışacaqlar. Həmçinin festivalın müsabiqədənkənar və peşəkar proqramları da bu il çox zəngindir. Festival zamanı Polşa, Özbəkistan, Fransa filmləri və animasiya vorkşopları nümayiş olunacaq. Festivalın tədbirlərinə giriş ödənişlidir.
AzərTAC xəbər verir ki, biletləri https://hadigro.com/en/activities/3305b1f/animafilm-festivali-4-cu-animafilm-beynelxalq-animasiya-festivali linkininə daxil olaraq əldə etmək olar. Bilet satışından əldə olunan gəlir fiziki məhdudiyyətli uşaqların ehtiyacları üçün sərf ediləcək.
Əlilliyi olan şəxslərin festivalda iştirakı üçün ödənişsiz nəqliyyat təmin ediləcək. Öncədən qeydiyyatdan keçmək vacibdir. Tədbirdə iştirak Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın qərarları əsasında tənzimlənəcək.
Müsabiqə proqramının bütün filmləri orijinal dilində ingiliscə alt yazı ilə, bəzi xarici filmlər isə azərbaycanca alt yazı ilə nümayiş etdiriləcək.
Festivalın məqsədi Azərbaycanda animasiya sənətinin inkişafını dəstəkləmək, animasiya filmlərinin nümayişi və animasiya kinosu üzrə yerli və xarici peşəkarlar arasında təcrübə mübadiləsi üçün platforma yaratmaq, yeni Azərbaycan animasiya filmlərinin, eləcə də beynəlxalq müştərək məhsulların yaradılmasını təşviq etməkdir.

Bu gün - avqustun 17-də zəmanəmizin görkəmli müğənnisi, SSRİ-nin və Azərbaycanın Xalq artisti Müslüm Maqomayevin anadan olmasının 79-cu ildönümü tamam olur.
Onun həyat tarixçəsi olduqla zəngin və maraqlıdır. On dörd yaşında doğma şəhəri Bakıda dənizçilər klubunda çıxış edən Müslüm Maqomayev ilk uğurunu 1962-ci ildə qazanıb. Maestro Niyazinin tövsiyəsi ilə tələbə və gənclərin Helsinkidə keçirilən VIII Ümumdünya Festivalına yollanan Müslüm oradan medalla qayıdıb. Bu münasibətlə populyar "Oqonyok" jurnalı onun portretini və "Bakılı gənc dünyanı fəth edir" sərlövhəli məqalə dərc edib.
Müslüm Maqomayev XX əsrin 60-cı illərində Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının solisti olub, Milanın dünya şöhrətli "La Skala" teatrında təcrübə keçib.
Ötən əsrin 60-70-ci illərində Müslüm Maqomayevin məşhurluğunun həddi-hüdudu yox idi. Konsert salonlarındakı yerlər azlıq etdiyindən o, stadionlarda minlərlə dinləyici qarşısında çıxış edir, daim qastrol səfərlərində olurdu. Mahnıları yazılan vallar çox böyük tirajla buraxılırdı. Məhz buna görə də onu sovet estradasının son yarım əsrdəki ən parlaq ulduzu, kralı, rəmzi adlandırırlar. Keçmiş SSRİ-də klassik opera ariyalarını estradaya məhz Müslüm Maqomayev gətirib. Təsadüfi deyil ki, o, 31 yaşında SSRİ xalq artisti fəxri adına layiq görülüb.
Dünya şöhrətli müğənninin repertuarında 600-dək əsər var. O həm də gözəl mahnılar müəllifidir. Müslum Maqomayevin ecazkar səslə ifa etdiyi mahnıların sırasında dahi Üzeyir Hacıbəylinin Nizami Gəncəvinin qəzəllərinə bəstələdiyi "Sənsiz" və "Sevgili canan" romanslarının xüsusi yeri var. Ona görə ki, burada üç dahi sənətkarımızın - şair, bəstəkar və müğənninin ruhu görüşür. Onu da etiraf etmək yerinə düşər ki, bu romanslar Müslümə qədər korifey sənətkarların ifasında səslənib. Amma o, bu romanslara elə çalarlar, elə bənzərsiz intonasiyalar gətirdi, elə sevgi ilə yanaşdı ki, onları fərqləndirməyi, özününküləşdirməyi bacardı, fəlsəfi yüksəkliyə qaldırdı.
Onun xalq şairi Nəbi Xəzrinin sözlərinə bəstələdiyi və dillər əzbəri olan, vətənimizin himni kimi əzəmətli səslənən "Azərbaycan" mahnısı da ölkəmizə ithaf olunmuş ən gözəl əsərlərdəndir. Müğənni həm də "Oxuyur Müslüm Maqomayev", "Nizami", "Moskva notlarda" filmlərində çəkilib.
Müslüm Maqomayev çoxşaxəli sənətkar idi. Belə geniş diapazonu, ürəkləri fəth edən həm lirik, həm də güclü səsə çox az rast gəlinir. Müslüm Maqomayev ifa etdiyi hər mahnıda, ariyada yeni bir dünya, öz dünyasını yaradırdı.
Azərbaycan xalqının zəngin musiqi ənənələrinin qorunub saxlanılmasında və müasir dövrdə layiqincə inkişaf etdirilməsində Müslüm Maqomayevin yaratdığı və rəhbərlik etdiyi Azərbaycan Dövlət estrada-simfonik orkestri mühüm rol oynayıb. Orkestrin rəngarəng proqramlarında M.Maqomayev əsil sənətkara xas əzmkarlıqla hər bir ifasını bir aktyorun teatrı səviyyəsinə qaldırmağa nail olub.
M.Maqomayevin milli musiqi mədəniyyətimizin inkişafı sahəsində mühüm nailiyyətləri yüksək qiymətləndirilib və o, müstəqil Azərbaycanın ali mükafatları – "Şöhrət" və "İstiqlal" ordenləri ilə təltif edilib. Ecazkar səsi ilə dünyanı fəth edən Müslüm Maqomayevin 70 illik yubileyi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin müvafiq Sərəncamı ilə silsilə tədbirlərlə qeyd olunub.
Onun yoxluğunun acısını daha çox hiss edən sənətkarın ömür-gün yoldaşı, SSRİ xalq artisti, məşhur opera müğənnisi Tamara Sinyavskaya deyir: "Müslüm Maqomayevi yığcam, qısa fikirlərlə təsvir etmək çətindir. O, böyük insan idi. Həyatımın müxtəlif illəri onunla birgə keçmişdir. Fikirlərini mənimlə bölüşərdi. O anlar mənim üçün unudulmaz olduğu qədər də əlçatmazdır. Müslüm Maqomayev ad gününü böyük salonlarda, hay-küylü keçirməyi xoşlamazdı, ancaq dostlarının əhatəsində qeyd edərdi. Hədiyyələri bir o qədər də sevməzdi. Ad günündə onun haqqında gözəl sözlər deyərdilər. Mən bunların şahidi olmuşam. Müslüm Maqomayev bütün dövrlərin musiqiçisidir və ikinci belə bir sənətkar dünyaya gəlməyəcəkdir".

Daha çox siyasi müstəvidə beynəlxalq qalmaqallarla, o cümlədən bizim Qarabağla bağlı xoşagəlməz olaylarla adı çəkilən Rusiyada ötən gün ölkənin ən gözəl xanımını seçdilər, bununla ölkənin mədəni həyatı da öz axarında getdiyini gündəmə gətirmiş oldu. Belə ki, Moskvada "Mir" konsernində “Missis Rusiya 2021” gözəllik müsabiqəsi başa çatdı, qaliblər elan edildilər. “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Rusiya KİV-nə istinadən məlumat verir ki, "Missis Rusiya - 2021" müsabiqəsinin mütləq qalibi Kuzbassdan olan biznes-ledi, restorator Anna Filippova oldu. Globe 2021 nominasiyasında isə qalibiyyət Samaradan biznes-ledi, ekoloq Reliya Belozerovaya qismət oldu. O, Çində keçiriləcək Mrs.Globe müsabiqəsində Rusiyanı təmsil edəcək. 

İkinci yeri və Rusiyanın Birinci vitse-xanımı titulunu Adıgey Respublikasından Zara Tlehusej qazandı. Adıgeylər – müsəlmandırlar, biləsiniz, Şimali Qafqazda yaşayırlar. Rusiyanın ikinci vitse-xanımı adı və üçüncü yer isə Rostov vilayətindən Kire Volkovaya qismət oldu.

Layihənin təşkilatçısı - "Qadınlar planeti" Fondu 20 ildən artıqdır ki, "Missis Moskva", "Missis Rusiya", "Planetin kraliçası" müsabiqələrini keçirir və "Missis Yer kürəsi", “Mrs Globe” Beynəlxalq müsabiqələrinin rəsmi nümayəndəsidir.

"Missis Rusiya" müsabiqəsi 45 ildən sonra "Klassik" (45+ ) nominasiyasında da qalib elan etdi, ölkəni bu kateqoriyada beynəlxalq aləmdə təmsil etmək hüququnu Gəlincik şəhərindən 47 yaşlı gözəl Marina Kiselyeva əldə elədi.

Mükafatları bir neçə başqa nominasiyada da təqdim etdilər:" Missis Foto"," Missis Tamaşaçı simpatiyası", "Qadınlar planetinin gözəli", "Missis internet Rusiya", "Missis stil", "Missis cazibədarlıq", "Missis təbəssüm", "İlin istedadı", "Musiqi kraliçası", "Missis Sibir".

Müsabiqənin münsiflər heyətinin üzvləri arasında "Qadınlar planeti" Fondunun prezidenti Alla Markina, 2020-ci il Yer kürəsi missisi titulunu qazanmış Kseniya Krivko, akademik Aleksandr Savelov-Deryabin, müğənni Natalya Qulkina və şou-bizneslə idmanın bir neçə ulduzları var idi. Münsiflər heyətinə aktyor və prodüsser Sergey Svetlakov rəhbərlik edirdi. Müsabiqənin qala gecəsinin aparıcısı Anton Lirnik idi.

"Missis Rusiya" müsabiqəsi 2000-ci ildən "Qadınlar planeti" Fondu tərəfindən keçirilir, onun qalibləri müxtəlif vaxtlarda Olqa Şestakova, Yevgeniya Akulenok, Yevgeniya Kondratyeva, Natalya Aleksentseva, Alisa Krılova, Anna Qorojaya, Kristina Belenkaya, Darya İvanova olmuşlar. Qaliblərə tacla yanaşı tərəfdaşlar və sponsorlar tərəfindən mükafatlar və hədiyyələr də verilir. Müsabiqədən bir il sonra onlar sosial, xeyriyyə və mədəni layihələrdə iştirak edirlər.

Müsabiqənin qaliblərinin fotolarını təqdim edirik. Onlar yanaşı dayanıblar. Soldakı Reliya Belozyorova, sağdakı Anna Filippovadır.

Əlbəttə ki, Jirinovski kimi üzdəniraq siyasətçilər Rusiyaya üzqaralığı gətirsələr də gözəl qızlar başucalığı gətirirlər.

17 avqusta ilk animasiya filminin ildönümü, Robert de Nironun və Stanislavskinin doğum günləri təsadüf edir

Varisin “11-20 avqustun təqvimi” yazısından fraqmentlər

17 avqust. Beynəlxalq Qara Pişik Günü

Maraqlı bir gündür. Qara pişik əlamətlərə görə uğur gətirmir, onunla rastlaşan insanın işləri dolaşığa düşür. Amma pişiksevərlər bu günü təqvimə salmaqla mifləri alt-üst etmək, pişiklərin faydasını qulaqlara sırqa kimi asmaq fikrinə düşüblər. Ayrıca, məhz qara pişiklərə ehtiram və qayğı göstərmək üçün onların təbirincə, bu gün hər kəs qara pişikləri yemləməli, tumarlamalı, çimizdirməlidir. Öz aramızdır, hər günü qeyd etməyə borcumuz yoxdur ki. Qara pişiklər, tək səbirlər, nəhslər və bu sayaq digər nəsnələri dədədən-babadan sınaya-sınaya gəlməmişikmi?

17 avqust. Yəhudilərin böyük təhdidi günü

Xolokost barədə çox şey bilirik. Amma bilmirik ki, faşizm hakimiyyətə gəldikdən sonra Almaniyada  yaşayan yəhudilər daha nə kimi təhdidlərlə üzləşiblər. Bu təhdidlərdən biri 1938-ci ilin bu gününə düşüb. Üçüncü reyx qərar verib ki, növbəti 1939-cu ildən bütün yəhudilərin pasportlarına ucdantutma qırmızı J hərfi əks olunmuş ştamp vurulsun, J – yəni jude, alman yəhudisi. Amma bu hələ hamısı deyil. Yəhudilərə qarşı ifrat hüquqpozma aktı da həyata keçirilib həmin gün. Bütün yəhudilərin adlarının dəyişdirilməsi, qadın yəhudilərin ucdantutma Sara, kişilərin isə İsrael adı almaları, sonradan doğulanların da yalnız bu adları daşımaları rəsmiləşdirilib. Bir xalqın nümayəndələrini ikinci sort insanlara çevirmək üçün düşünülən bu addım yəhudi xalqının tarixinin ən acı səhifələrindən biri hesab olunur.

17 avqust. İlk animasiya filminin ildönümü, Robert de Nironun doğum günü

Həmin animasiya filmi fransız rəssam-karikaturaçı Emil Kolyanın “Fantasmaqoriya” filmidir, tarix isə uzaq 1908-ci ildir. Bu gün həm də çox sevdiyimiz italyan aktyor Robert de Nironun doğum günüdür. 1943-cü ildə doğulan ünlü sənətkar özünün 78 yaşını qeyd edəcək. Yəqin ki, qırmızı şərabla və gözəl madmazellərlə birgə. Şəxsən mənim iki bəyəndiyim aktyordan biridir Robert de Niro. “Bir dəfə Amerikada” filmini dəfələrlə izlədikcə hər dəfəsində onun aktyorluq məharətinin yeni bir cizgisi, ştrixi yaddaşıma hopub. Təbriklər, Robert.

Bu gün tək kino yox, teatr xadimləri üçün də əlamətdardır, dünya teatr sənətində öz yeri olan, Azərbaycan teatrında məktəbi bu gün də qalan rəhmətlik (xaçpərəstlərə də rəhmət düşür) Konstantin Stanislavskinin (1938) doğum günüdür.

Bildiyiniz kimi, bu il dekabr ayının 19-da Fransanın paytaxtı Parisdə sayca 19-cu “Junior Eurovision-2021” mahnı müsabiqəsi keçiriləcək. Şüarı “Imagine!”- (yəqin ki, stajlı musiqisevərlər musiqi əfsanəsi Con Lennonun eyni adlı mahnısını xatırladılar) olan mahnı müsabiqəsinin ( imagine  dilimizə “təsəvvür et” kimi tərcümə olunur) Parisdəki “La Seine Musicale” kompleksində keçirilməsi planlaşdırılır. Bəs niyə imagine? Çünki ötənilki müsabiqəni Fransa təmsilçisi Valentina məhz “J’imagine” mahnısı ilə qazanmışdı.
Azərbaycan da daxil olmaqla 14 ölkənin iştirakının qeydə alındığı mahnı müsabiqəsində Ukrayna, Makedoniya, Gürcüstan, Portuqaliya, Polşa, İrlandiya, Serbiya, Rusiya və digər ölkələrin təmsilçiləri səhnəyə çıxacaqlar. Son siyasi hadisələrə etiraz əlaməti olaraq Belorusun yarışmada iştirakına icazə verilməmişdir.
Xəbər verdik ki, Azərbaycanı bu mötəbər yarışmada Sona Əzizova təmsil edəcək. Azərbaycan Portuqaliyadan sonra ikinci ölkədir ki, iştirakçısı indidən müəyyənləşib. Yeri gəlmişkən, Portuqaliya təmsilçisi Simau Oliveyra adlı yeniyetmə qızcığazdır.
İctimai Televiziyanın (İTV) Mətbuat katibi Aynurə Asimqızının məlumatına görə, güclü səsə malik olan təmsilçimiz İTV tərəfindən keçirilən “Səs Uşaqlar” mahnı müsabiqəsindən tanınır. Belə ki, sözügedən müsabiqədə Sona Əzizova ikinci yerdə qərarlaşmışdı.
Xatırladaq ki, Azərbaycan bundan əvvəl “Avroviziya” uşaq mahnı müsabiqəsində üç dəfə iştirak edərək 11, 7 və 16-cı yerlərin sahibi olub. Son iki yarışmaya ölkəmiz qatılmayıb. Mütəxəssislər bu dəfə ölkəmizin daha öncül mövqedə qərarlaşacağına ümid edirlər.
Sona Əzizovanın vokal xüsusiyyətləri  bunu deməyə əsas verir.
“Junour Eurovizion 2021” yarışmasının icraçı supervayzeri Martin Osredald, icraçı prodüsseri Aleksandr Redde-Amieldir, tədbirin əsas teleyayımçısı FTV - France Televisions telekanalıdır.
Uğurlar, Azərbaycan!

Şair Əkbər Qoşalı yeni yazdığı “Əziz Şuşa” şeirini “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının oxucularına təqdim edir.

Əkbər QOŞALI

ƏZİZ ŞUŞA

(Şuşa uğrunda döyüşmüş Vətən oğullarının adına bağışlayıram)

Ayağımız toxunub,
Nəfəsimiz dəyincə
Torpağına gül-çiçək,
Göyünə quş qayıdan,
Kor olan bulağına
Dirilib su qayıdan
Canımın canı şəhər!

Mənim qədim ölkəmin
Hər şəhəri əzizdir.
Şəhərlər inciməsin,
ancaq bu söz elə bil,
Sənin üçün yaranıb,
sənin üçün biçilib:
Əziz Şuşa!
Əziz Şuşa!
Demirəm,
            biz səni
            ana kimi,
            bala kimi sevirik,
Çəmənində göy ota,
göy üzündə buluda,
quşa kimi sevirik;
Əziz Şuşa,
biz səni
Şuşa kimi sevirik!

Hər yerdə ağ bulud var,
Göyüzünün quşları -
Quş varsa, qanadı var;
Su çoxdur, torpaq çoxdur,
Hər yerdə Şuşa yoxdur...

Əziz Şuşa,
keçmişdən sual vermirsən, sağ ol,
Əziz Şuşa, sən bizi qınamırsan,
çox sağ ol! -
Biz səni tərk etmişdik,
Sən bizi tərk etmədin,
Biz səndə olmasaq da,
Can Şuşa, sən bizdəydin!

Canımın canı şəhər,
insanlar bir şəhərə
           necə aşiq olurlar? –        
necə tərif eyləyim.
Sevgi "niyə"siz olur,
Sevgi "necə"siz olur,
O "niyə"siz, "necə"siz
sevgilərdi and oldu,
inama qanad oldu
O and, o inam idi
Oldu - yolumuz oldu,
“Dərələrdən sel kimi,
təpələrdən yel kimi”
bizi sənə, bizi sənə gətirdi.

Sənə gələn yolumuz
Canımızdan başladı;
İlahi yazı varsa –
Alnımızdan başladı.
Yollar sənə gətirdi;
Yollar səndə qurtarmır –
Zəngəzurun,
Göyçənin,
İrəvanın yolları
səndən görünür, Şuşa!
əlini qəlbimə qoy,
gör bir necə döyünür...

Misirin “Nil” dövlət televiziya kanalında dahi Azərbaycan şairi və mütəfəkkiri Nizami Gəncəviyə həsr olunmuş veriliş yayımlanıb.
AzərTAC-ın Qahirə müxbiri xəbər verir ki, telekanalın redaktoru Fatima Əbdül Qadirin aparıcısı olduğu verilişdə Prezident İlham Əliyevin Sərəncamı ilə 2021-ci ilin Azərbaycanda “Nizami Gəncəvi İli” elan edildiyi diqqətə çatdırılıb. Aparıcı Şərqin dahi şair və mütəfəkkirinin həyatı, zəngin yaradıcılığı, dünyaya gəldiyi Gəncə şəhəri haqqında ətraflı məlumat verib. Qeyd edilib ki, Nizami Gəncəvi məşhur “Leyli və Məcnun” poemasını ərəb məhəbbət dastanından ilham alaraq yaradıb. Həmçinin Misirin İsgəndəriyyə Kitabxanasında dahi şairin büstü qoyulub.
Verilişdə diqqətə çatdırılıb ki, gündən-günə qüdrətlənən Azərbaycan ötən il öz torpaqlarının işğaldan azad olunması uğrunda Ermənistana qarşı müharibədə Zəfər qazanaraq ərazi bütövlüyünü bərpa edib.
Süjetdə Azərbaycanın paytaxtı Bakı, ölkəmizin füsunkar təbiət mənzərələri və tarixi abidələrimiz nümayiş etdirilib. Misirli tamaşaçılara məlumat verilib ki, İslam ölkəsi olan Azərbaycan elm, mədəniyyət, təhsil sahələrində böyük uğurlar qazanıb, həmçinin qüdrətli iqtisadiyyata malikdir.
Verilişin qonaqları olan Azərbaycanın Misirdəki səfirliyinin əməkdaşı Emil Rəhimov və EPS dillər mərkəzinin rəhbəri İsra Adil diqqətə çatdırıblar ki, diplomatik nümayəndəliyimizin təşkilatçılığı ilə Qahirədə Nizami Gəncəviyə həsr olunmuş konfrans, habelə EPS dillər mərkəzi ilə birlikdə geniş tədbir keçirilib. Şərq ədəbiyyatı və fəlsəfi fikrinin ən görkəmli nümayəndələrindən olmuş Nizami Gəncəvinin yubileyi münasibətilə tədbirlər dil kurslarına gələn gənclərə Azərbaycan mədəniyyəti və ədəbiyyatı haqqında dərin biliklər verməyə kömək edir. Artıq Azərbaycan dilini öyrənən tələbələr dahi şairin əsərlərini ana dilimizdə oxuya bilirlər. Sonuncu tədbirdə misirli gənclər Nizaminin “Leyli və Məcnun” poeması əsasında hazırlanan kiçik tamaşa da təqdim ediblər.

Varisin “11-20 avqustun təqvimi” yazısından fraqmentlər

Gözəllik kişiyə yox, qadına xas xüsusiyyətdir, kişiyə ağıl və güc yetər. Amma qərara alınıb ki, 16 avqustda – ildə ən azı bir gün mütləq  kişilər özlərinə baxsınlar, çekap müayinə, bərbər, masaj, hətta manikür, pedikür və digər prosedurlar bu gün kişiləri yaraşıqlı göstərməyə hesablanacaq.

Yəqin ki, Xalid Hüseyninin “Çərpələng uçuran” romanını çoxunuz oxumusunuz. Bax bu gün çərpələnguçurma günüdür. Kimin əlinə keçsə, bir çərpələng alıb uçursun, əlinə keçməsə Xalid Hüseyninin sözügedən romanını oxusun, o da alınmasa ürəyində arzu tutub uca eyvandan küləkli səmaya bir kağız parçası buraxsın, sansın ki, bu da onun çərpələngidir. Adətən çərpələng rəngbərəng olur, ancaq ağ kağız parçası buraxmaq eyib etməz. Adətən çərpələng havada qalır, pərvazlanır. Dərhal yerə enəcək kağız bu dəfə də utanc gətirməməlidir. Yekrənglik, pərvazlana bilməmək taleyinə yazılıbsa neynəyə bilərsən ki? Və bir də, qəti əminsən ki, bütün arzular onsuz da buxovlanıb.

Bu gün hollandlar Ürək günü qeyd edirlər, fransızlar şokolad günü, qarınqulu amerikalılar bir yandan rom, bir yandan brtavurst, yəni qızarmaq üçün nəzərdə tutulan sosiska gününü qeyd edirlər, italyanlar Palio, yəni atsürmə bayramı keçirirlər. Yaponlara bir bax, Daymondci festivalı keçirirlər, bu festivalda ölülərin ruhları gəlib dirilərə qonaq olur.

Qocalmaz Madonna 1985-ci ilin bu günündə Şon Pennə ərə gedib, yəqin ki, bu gün toyunun ildönümünü qeyd edəcək. Bundan əlavə, 1958-ci ilin bu günündə o həm də dünyaya gəlib, demək, bu gün onunçün ikiqat bayramdır. 1976-ci ilin bu günündə Sovetlər dönəminin ən kult filmi – Eldar Ryazanovun “ Taleyin hökmü, yaxud həmişə təmizlikdə” ilk dəfə ekrana çıxıb. Bu həmin o filmdir ki, hər il dekabrın 31-də televiziya ilə nümayiş edilərdi. Bu gün başqa bir filmin də premyerası baş tutub, 1925-ci ildə Çarli Çaplinin “Qızıl hərarət” filmi ekranlara çıxaraq bütün dünyada ən böyük mədəniyyət hadisəsi sayılıb.

16 avqust Madonnadan başqa ünlü Amerika rejissoru Ceyms Kameronun, Amerika caz pianoçusu Bill Evansın, alman filosofu Vilhelm Vundtun da doğum günüdür, rok-n-rollun kralı ünlü Elvis Preslinin isə vəfatı günüdür.