Super User
Nizami Gəncəvinin “Xəmsə”si Bursa Konfransında müstəsna qiymət aldı
Xəbər verdiyimiz kimi, Türkiyənin Bursa şəhərində Azərbaycan-Kipr Dostluq Cəmiyyətinin təşkilatçılığı ilə dahi Azərbaycan şairi Nizami Gəncəviyə həsr olunmuş beynəlxalq konfrans keçirilir.
Bursa konfransı Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin müvafiq Sərəncamı ilə “Nizami Gəncəvi İli” çərçivəsində görülən tədbirlərin davamı olaraq təşkil edilib.
Konfrans çərçivəsində Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatı (TÜRKSOY) tərəfindən Nizami Gəncəvinin əsərlərinə həsr edilən rəsm əsərləri, o cümlədən Özbəkistandakı Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzi tərəfindən özbək dilində nəşr olunmuş Nizami Gəncəvinin küliyyatı, eləcə də Türkiyədə fəaliyyət göstərən “Zengin Yayıncılık” nəşriyyatının Nizami Gəncəvinin kitabları daxil olmaqla nəşrləri, həmçinin TÜRKSOY-un nəşrləri sərgilənir.
Konfrans çərçivəsində daha iki panel baş tutub. Bursa Uludağ Universitetinin (BUU) professoru Hatice Şahinin sədrliyi ilə keçirilən birinci paneldə özbək alim Erkin Nuriddinov, azərbaycanlı alimlər Bayram Apoyev, Şəfa Qurbanova, BUU-nun dosenti Erdem Özdemirin sədrlik etdiyi ikinci paneldə isə azərbaycanlı alimlər Xədicə Hüseynova, Bibixanım İbadova, Əlimuxtar Muxtarov, Sərxan Cəfərov, Özbəkistandan dosent Dildor Nuriddinova və digərlərinin çıxışları dinlənilib.
Çıxışlarda Nizami Gəncəvinin “Xəmsə”si bəşəriyyətin elmi, ədəbi, mənəvi abidəsi kimi dəyərləndirilib. Vurğulanıb ki, böyük Azərbaycan şairinin əsərləri dünya ədəbiyyatında misilsiz bir xəzinədir. Azərbaycanda “Nizami Gəncəvi İli” çərçivəsində görülən işlərdən, o cümlədən şairin əsərlərinin başqa dillərə tərcüməsi və çeşidli nəşrlərinin xüsusi əhəmiyyətindən bəhs olunub.
AzərTAC xəbər verir ki, Nizami Gəncəvinin həyatı və yaradıcılığı üzərində səmərəli müzakirələr aparan alimlər vurğulayıblar ki, Gəncəvi beynəlxalq aləmdə təkcə nadir yaradıcılıq üslubu ilə seçilən şair kimi deyil, filosof və mütəfəkkir kimi tanıtdırılmalıdır. Qeyd olunub ki, məhz son illər görülən işlərin böyük nəticəsi olaraq dünyanın ayrı-ayrı ölkələrində Nizami Gəncəvinin həyat və yaradıcılığı mövzusunda elmi tədqiqatlar sürətlə artmaqdadır.
102 yaşlı yazıçı vəfat etdi
Belçika fantast yazıçısı Henri Vern - Bob Moran haqqında bir sıra kitabların müəllifi 102 yaşında vəfat etdi. Bu barədə bazar ertəsi Le Lombard Nəşriyyat holdinqi öz saytında məlumat verib.
Le Lombard kədərlə Anri Vernin vəfatı barədə xəbəri yayaraq bir çox şedevrlərin yaradıcısı, xüsusən Bob Moran kimi ölməz obraz yaradan müəllifin ölümsüz olduğunu vurğulayıb. Anri Vern iyulun 25 nə qədər - tam 102 yaşınadək 230-dan çox fantastik roman yazmışdır. Əsərləri yeddi dilə tərcümə olunmuşdur. Ən məşhuru isə qeyd etdiyimiz kimi, fransız pilot Bob Moran haqqında macəra və elmi-fantastik romanlar silsiləsidir ki, bunların da ilki 1953-cü ildə işıq üzü görüb. Bu kitabların əsasında televiziya serialı çəkilib, Bob Moran həm də komiks qəhrəmanı olub.
Azərbaycanlı rəssamın əsərləri Andorrada, 7-ci ArtCamp sərgisində
UNESCO-da Andorra Knyazlığının sülh uğrunda mədəniyyət tədbiri layihəsi çərçivəsində “Planet üçün rənglər” adlı 7-ci ArtCamp Andorra sərgisi keçirilib. ArtCamp incəsənət günlərində dünyanın müxtəlif ölkələrindən olan rəssamların əsərləri sərgilənib.
AzərTAC-ın Paris müxbirinin verdiyi xəbərə görə, azərbaycanlı rəssam Əsmər Nərimanbəyovanın əsərləri də 7-ci ArtCamp incəsənət sərgisində nümayiş olunub. Əsmər Nərimanbəyova Azərbaycanın Xalq rəssamı Toğrul Nərimanbəyov və istedadlı heykəltəraş, Əməkdar rəssam Elmira Hüseynovanın qızıdır. Onun işləri Fransa, Rusiya, Türkiyə, ABŞ və başqa ölkələrdə, eləcə də UNESCO-da dəfələrlə sərgilənib.
UNESCO-nun ən böyük çağırışlarından biri BMT-nin 2030-cu ilədək Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərinin vektoru və əsas elementi kimi mədəniyyətin rolunu gücləndirməkdir. UNESCO 2020-ci ildə qlobal böhranın yaratdığı böyük problemlər qarşısında sənətkarların dayanıqlığını gücləndirməyi hədəfləyən qlobal ResiliArt hərəkatını başladı. Andorra dünyanın bütün bölgələrində müxtəlif səy və fəaliyyətləri səfərbər etmək, dialoq və qarşılıqlı anlaşmanı təşviq etmək məqsədilə bu hərəkatda iştirak etdi. ArtCamp Andorra layihəsi vasitəsilə Andorra Knyazlığı incəsənət nümayəndələri arasında sülh üçün dialoqun təşviqinə dəstəyini göstərir.
ArtCamp Andorra 2021-ci il layihəsi UNSECO-nun Beynəlxalq Mədəniyyətlərin Yaxınlaşdırılması Onilliyi (2013-2022) çərçivəsində keçirilib. Sərgidə iştirak edən rəssamların nümayiş olunan əsərləri 2015-2030-cu illər BMT-nin təşviq etdiyi 17 Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri ilə əlaqələndirilib.
2021-ci il ArtCamp Andorra UNESCO-nun strateji mövzusu olan sülh və davamlı inkişaf mədəniyyətinin təbliğini diqqət mərkəzində saxlayıb.
Edit Egerdən azadlıq barədə ən güclü kitab
“Nyu-York Tayms bestsellerləri” seriyasından növbəti kitab işıq üzü görüb. Yəhudi əsilli amerikalı Edit Yeva Egerin “Seçim” kitabı. Kitabın üz qabığını “İnsan azadlığı və insanın daxili qüvvəsi barədə ən güclü kitablardan biri” kəlmələri bəzəyir.
Moskvada dərhal kitabın rusca tərcüməsi işıq üzü görüb, ölkəmizə Rusiyadan kitab idxalı yüksək səviyyədə olduğundan, yəqin ki, yaxın günlərdə kitabsevərlərimiz bu şedevrlə tanış ola biləcəklər.
On altı yaşında Edit Eger özünə balerina karyerası arzulayırdı, ancaq teatr səhnəsi əvəzinə qızı Auşvits konslageri gözləyirmiş. Avropa faşizm əsarətindən müdhiş əziyyətlər çəkən dövr idi. Auşvitsdə Edit qaz kamerasında həlak olan valideynlərini itirdi. Ölüm doktoru adını almış Yozef Mengele qarşısında biçarə qız bir çörək bulkası üçün rəqs etmək məcburiyyətində qaldı. Bacısıyla birlikdə ölüm düşərgələrində həyat üçün mübarizə aparırdı. 1945-ci ilin yazında Edit artıq Avstriyanın Hunskirchen konslagerində idi. Müharibə bitmək üzrəydi. Məğlub olmaqda ikən almanlar əsirləri də məhv edirdilər. Burada amerikalı xilasedicilər ölü cəsədlərin yığınları arasında bir qız tapdılar. Bu Edit idi.
O, sağ qalmağı bacardı. Bir ailə qurdu, dünya şöhrətli psixoloq oldu. Amma keçmişini unutmalı və bağışlamalı oldu, eləcə də keçmişin dəhşətləri haqqında danışmamağı öyrəndi. Doğrudanmı, yeganə çıxış yolu ömrünün sonuna qədər öz qorxularını və günahkarlıq hisslərini həbsxanaya salmaq idi? Amma içi göynəyirdi, keçmiş xatirələr onu üzürdü.
Nəhayət, Edit fərqli bir seçim seçmək qərarı verdi. Otuz beş il sonra o, uzun illər ittiham etdiyi insanı bağışlamaq üçün Auşvitsə qayıtdı. Bu adam Hitler deyildi. Mengele də deyildi. Özü idi.
Bu seçimi etdikdən sonra Edit Eger şəfa tapmağı bacardı. O vaxtdan bəri bu qadın travmatik stress pozuqluqlarından əziyyət çəkən insanlara daxili iblislərdən azad olmaq yolunu tapmağa kömək etdi. Onun fəaliyyətinin nəticəsi “Seçim” adlı kitabı yazmaq oldu.
Bu kitab yalnız bir insanın holokost xatirələri deyil, qəhrəmanlıq və müqavimət, mərhəmət və şəfa barədə unudulmaz ağrı salnaməsidir.
Qeyd edək ki, müəllif özü haqq dünyasına qovuşduğundan kitabının premyerasını görə bilmədi.
“Zaman” trilleri kinoprokatda ən çox pul toplayıb
Filmlərin hansının daha uğurlu olması onların kinoprokatdan topladıqları vəsaitlə hesablanır. Çox əfsus ki, Azərbaycanda bu sayaq açıqlamalar olmur, odur ki, biz digər ölkələrin praktikalarına nəzər yetirməli oluruq. “Zaman” (Time) trilleri 16 -22 İyul arasında 25 milyon rubl toplayaraq Rusiya kinoprokat lideri oldu. Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı kinobusiness.com saytına istinadən məlumat verir.
Rejissor Nayt Şyamalanın "Vaxt” filmi mövzusunu “Qumdan qala” İsveçrə komiksindən götürüb. 22 iyulda Rusiya prokatına çıxıb. Filmin süjeti 13 qəhrəman haqqındadır, hansılar ki, çimərlikdə istirahət vaxtı aşkar edirlər ki, vaxt o qədər sürətlənib, onlar bir-birinin gözləri qarşısında qocalmağa başlayıblar. Filmdə rolları Gael Garcia Bernal, Viki Krips, Elayza Skanlen və başqaları ifa edirlər.
Kassa yığımları üzrə ikinci yeri dörd gün ərzində 51,6 milyon rubl toplayan Marvel komiksi əsasında çəkilmiş "Qara dul" komediyası tutur. Hekayəyə görə, Scarlett Johanssonin canlandırdığı baş qəhrəman mistika, heroin, təhlükəli sui - qəsd, bol macəra ilə dolu aləmdə baş çıxarmalı olur.
Üçüncü yerdə isə ABŞ-ın "Kosmik cem: Yeni nəsil" cizgi filmi gedir, film dörd gün ərzində 48,6 milyon rubl toplaya bilib. Oğlunu xilas etmək üçün Milli Basketbol Assosiasiyasının (NBA) çempionu basketbol meydançasındakı karikatura əfsanələri komandası ilə birlikdə məşhur oyunçuların rəqəmsal nüsxələrinə qarşı oynayan inanılmaz bir dünyaya göndərilir. Filmdə baş rolu dördqat NBA çempionu Lebron James oynayır.
Diqqət etdinizmi, bircə həyati film, dram pul qazana bilmir, tamaşaçıları yalnız komikslər, mistika, fantastika maraqlandırır.
Şəkildə “Zaman” trillerindən görüntü.
Dünyaşöhrətli Alan Din Foster III Böyük Beynəlxalq onlayn-layihəyə rəng qatdı
Şimal qonşumuzun ədəbiyyat funksionerləri yay günlərində istinin və pandemiyanın mərhumiyyətləri şəraitində ədəbiyyatsevərlərə üçgünlük III böyük onlayn layihə ilə əsil bayram yaşatdılar. Beynəlmiləl Yazıçılar İttifaqı, “Rossiyskiy kolokol” jurnalı, Moskva Yazıçılar İttifaqı və digər təşkilatçıların birgə ərsəyə gətirdikləri bu layihənin dünən üçüncü, yekun günü oldu. Xatırladaq ki, layihədə Rusiya yazarları ilə yanaşı Ukrayna, Belarus, İsrail, ABŞ, Avstraliya, o cümlədən Azərbaycan yazarları da iştirak edirdilər.
Əvvəlki günlərin gündəliyi barədə oxucularımızı məlumatlandırmışdıq. Yekun günü "Renessans" ədəbi layihəsi haqqında danışılan açıq görüşlə başladı. Bu görüşü Rusiya fantastikasının fəxri üzvü, "Aelita" beynəlxalq fantastika festivalının Təşkilat Komitəsinin sədri, Rusiya Yazıçılar İttifaqının Yekaterinburq bölməsinin və Beynəlmiləl Yazıçılar Birliyinin Yekaterinburq bölməsinin İdarə Heyətinin sədri Boris Dolinqo və yazıçı, publisist, ictimai xadim, ISP-nin Beynəlxalq İdarə Heyəti sədrinin birinci müavini, Puşkin adına I Beynəlxalq ədəbiyyat festivalının, P.P. Bajov adına mükafatın laureatı Qalina Berezina birgə keçirdilər.
Aparıcılar yerli redaktorlar məktəbinin ən yaxşı ənənələrinin bərpası ideyasının necə meydana gəldiyi barədə dinləyicilərə məlumat verdilər. Müasir ədəbiyyatdakı vəziyyətə nəzər saldılar. Qeyd olundu ki, mədəniyyətin rəqəmsallaşdırılması, habelə özünü peşəkar kitab istehsalçıları ilə bərabərləşdirən bir çox nəşriyyat platformaları ədəbiyyatın keyfiyyətini kəskin şəkildə azaldırlar. Bunun qarşısını almağın yollarından danışıldı.
Mühazirə zamanı dinləyicilər layihənin məqsədi barədə məlumat əldə etdilər. Bunlar yüksək keyfiyyətli ədəbiyyatın təbliğinə kömək etmək, bir də oxucuya seçim etdikdən sonra ən maraqlı işləri çatdırmaqdan ibarətdir.
Aparıcılar “Renessans”ın fəaliyyətinin necə qurulduğunu və hansısa bir istedadlı müəllifin yaradıcılığının təbliğinə necə çalışacağının effektiv olacağını diqqətə çatdırdılar. Bununla yanaşı, layihədə iştirakın peşəkar yazı ustalığının artırılması məktəbi də sayıla bilməsi vurğulandı.
Mühazirə dinləyicilərin böyük marağına səbəb oldu. Layihənin strukturu, nədən başlamaq və qarşılıqlı fəaliyyət strategiyasını necə seçmək barədə aparıcılara bir çox suallar verildi. Sonra "Müasir teatr tənqidi. Necə yazmaq. İcmallar" mühazirəsini yazıçı, şair, dramaturq, İlin ən yaxşı teatr işi müsabiqəsinin qalibi, İ. Annenski adına poetik müsabiqənin laureatı, XXXİV beynəlxalq “Aelita” fantastika festivalının mükafatçısı, ictimai-siyasi həftəlik "Moskva komsomolçusu” qəzetinin daimi teatr və ədəbi tənqidçisi Kseniya Alpinskaya söylədi.
Kseniya Alpinskaya teatr tənqidinin tarixindən, bu janrın teatr jurnalistikasından fərqlənməsindən danışdı. Dinləyicilər bu peşəyə necə “daxil olmaq”, hansı peşə keyfiyyətlərini inkişaf etdirmək barədə çox maraqlı şeylər öyrəndilər. İştirakçıların bu janrda sıfırdan, özünüdərkdən başlamaları mümkündürmü? Məlum oldu ki, əgər öz işlərini düzgün qurublarsa, bu variant da mümkündür.
Daha sonra Kseniya Alpinskaya konkret misallarla yüksək keyfiyyətli teatr resenziyasının necə qurulduğunu göstərdi. Və dərhal yeni başlayan rəyçilərin əsas səhvləri araşdırıldı: subyektiv qiymətləndirmə, tamaşanın məzmununun təkrarlanması, bir də xüsusi terminologiyaya pis yiyələnmək.
Dinləyicilər Kseniya Alpinskayaya teatr tənqidində öz təcrübəsi, müasir teatrın büdcə problemləri və özünü bu janrda sınamağın necə mümkün olması barədə suallarını verdilər.
Növbəti gün proqramında yazıçı, publisist və ictimai xadim Qalina Berezinanın oxuduğu "Müasir reallıqlarda kitabların satışı haqqında miflər və həqiqətlər" adlı mühazirə böyük maraq doğurdu.
Çıxışda kitab bazarının bütün dünyada həddindən artıq dolması barədə mühüm məlumatlar səsləndi. 2017-ci ildən bu sahədə böhran başladı – tirajlar yarıbayarı azaldı. Böyük nəşriyyatlar naməlum müəlliflərlə işləmək istəmədilər. Qalina Berezina yazar üçün öz adını irəli çəkmək, məşhurlaşmaq üçün bu gün nə lazım olduğunu bildirdi. Bu, yaxşı ədəbi tərcümeyi-hal kimi əsaslardan başlayaraq düzgün tərtib edilmiş əlyazma və sinopsis yazmaq bacarığı, müəllif hüququnun nə olduğunu və müəllif hüququnun hansı formalarını yeni başlayan yazıçının seçə biləcəyi barədə biliklərlə başa çatdırmaqdan ibarətdir.
Oxucular Qalina Berezinaya yazı yaradıcılığında, piarda öz şəxsi problemləri, yazı platforması haqqında və kommersiya təşkilatı ilə işin qurulmasına diqqət yetirilməsinin nəyə lazım olduğu barədə suallar verdilər.
Daha sonra festival iştirakçıları "Yaradıcı tale gözlənilməzlik sistemi kimi" adlı mühazirəni dinlədilər. Onu Vladimir Sutırin oxudu. Sutırin ədəbiyyat sahəsində iyirmidən çox kitabın müəllifidir, ədəbi mükafatlar laureatıdır. Kino sahəsində rejissordur, onlarla sənədli və televiziya filmlərinin müəllifidir, "Əqil" elmə həsr olunmuş Ümumrusiya film və televiziya proqramları festivalında mükafata sahib olub. Rusiya Federasiyası Mədəniyyət Nazirliyi və Mərkəzi Ssenari Studiyası tərəfindən keçirilən "Peşəkar" oyun filmlərinin ssenariləri üzrə Ümumrusiya müsabiqəsinin mükafatçısıdır.
Aparıcı öz maraqlı bioqrafiyasının nümunəsində yaradıcılıq yolunun gözlənilməzliyindən danışdı. Gözlənilməzliklər və sualtı daşlar yaradıcı peşələrin insanlarını gözləyir və uğur qazanmaq üçün insanda nə qədər inadkarlıq, məqsədyönlülük və inam olmalıdır ki, bu maneələri dəf edə biləsən..
Festivalın qonaqları arasında Sergey Lukyanenko, Roman Zlotnikov, Vadim Panov, Mariya Semyonova, Vasili Qolovaçev və Rusiya ədəbi elitasının digər nümayəndələrinə rast gəlmək olardı. Festivalın əsas sürprizi isə Alan Din Fosterlə – elmi-fantastik filmlər üçün ssenarilərin (o cümlədən dünyaca məşhur "Ulduz yolu" serialının), məşhur kinolentlərin ( o cümlədən "Qaranlıq ulduz", "Yad", "Riddikin Salnamələri", "Nə isə" və s.) dünyaşöhrətli müəllifi ilə görüş oldu. Dünya fantastikasının klassiki ilə görüş videogörüntülər formatında keçirildi. Alan Din Foster bizim həyatımızda kitabın mənası, fantastika janrının yolu, onun dünyagörüşünü necə formalaşdırması, müasir oxucu çevrəsi haqqında danışdı. Onun tarixin fəlsəfəsinin dünya fantastikasına necə təsir etməsi və hazırda dünya fantastikasının necə dəyişməsi, mədəniyyəti hərəkətə gətirməsi və sivilizasiyanın inkişafına kömək etməsi haqqında mülahizələri çox maraqlı idi.
Bununla da III böyük onlayn layihənin proqramı başa çatdı və uzun zamandır gözlənilən yekunlaşma və laureatların mükafatlandırılması saatı gəldi. Qaliblərə mükafatlar Boris Dolinqo, Kseniya Alpinskaya, Aleksandr Kofman və Qalina Berezina tərəfindən verildi. Festival monitorlara yazılmış iri “Biz III böyük onlayn layihənin ədəbi müsabiqələrinin bütün qaliblərini təbrik edirik və yeni görüşləri səbirsizliklə gözləyəcəyik” sözlərinin nümayişi ilə başa çatdı.
Növbəti buraxılışımızda layihənin qaliblərinin adlarını açıqlayacağıq.
Şəkildə: Alan Din Foster; onlayn layihənin reklam görüntüsü; Beynəlmiləl Yazıçılar İttifaqının emblemi.
Fransa jurnalında azərbaycanlı yazıçı Əli İbrahimoğlu ilə bağlı məqalə dərc edilib
Fransanın “Boojum” ədəbi nəşrində Azərbaycan yazıçısı və publisisti Əli İldırımoğlunun “Mənim rəncbər atam” kitabı haqqında resenziya dərc edilib.
AzərTAC xəbər verir ki, müəllifi Loik di Stefano olan yazıda Azərbaycan ədəbiyyatının tanınan simalarından olan jurnalist və yazıçı Əli İldırımoğlunun tərcümeyi halı da verilib. Onun 1927-ci ildə sovet Azərbaycanında anadan olduğu bildirilib. Qeyd edilib ki, əmək fəaliyyətinə əvvəlcə müəllim, sonra jurnalist kimi başlayan Ə.İldırımoğlu qısa müddətdə bir sıra aparıcı qəzetlərin baş redaktoru olub. Qələmi sayəsində mədəniyyət sahəsində tez bir zamanda məşhurlaşan jurnalist Vətənə bağlılığı ilə nümunə göstərib. O, Azərbaycan Respublikasının “Şöhrət” ordeninə layiq görülüb və özündən sonra bir çox yaradıcılıq nümunəsi miras qoyaraq, ölkə mədəniyyətində dərin iz buraxıb. Onun hekayələri, romanlar, yüzlərlə məqaləsi rus, fars və türk dillərinə tərcümə edilib.
Qeyd olunur ki, müəllif atalıq və ata sevgisi haqqında əsərini əlləri yer ruhu, müdriklik ruhu ilə qidalanmış, şücaətli, dürüst və ədalətli olan rəncbər atasının qarşısında hörmətlə baş əyərək yazıb. Ə.İldırımoğlu qeyd edir: “Bunu hər şeydən əvvəl özüm üçün etdim. Ancaq bu kitab həyatın görünməyən tərəfini görmək istəyənlərin də ürəyinə toxunacaq. Bir sözlə, bu kitab hər kəsə toxuna biləcək”.
Loik di Stefano qeyd edir ki, 90 yaşına yaxınlaşan Əli İldırımoğlu uşaqlığının ölkəsinə səyahətə çıxır. Romanı onun üçün pərəstiş etdiyi rəncbər atasına hörmət rəmzidir. “Mənim rəncbər atam” olduqca maraqlı avtobioqrafik ölçüyə malikdir. Əsər oxucunu 1920-ci illərə, sovet Azərbaycanında paytaxtdan çox-çox uzaqlarda kiçik bir kəndin gündəlik həyatına qərq edir. Hekayə o vaxt əkinçilər ailəsində dünyaya göz açan müəllifin baxışlarını əks etdirir. O, beş yaşında anasız qalarkən topladığı xatirələrini (uşaqlıq, gənclik, yetkinlik dünyası) XX əsrin əvvəllərində və sonunda Azərbaycanda baş verən müharibə, mədəniyyət və sovet cəmiyyətindəki multikulturalizm haqqında düşüncələri ilə cəmləşdirir. Orada hər şey bir-birinə bağlıdır: atası, yoldaşları, əmioğluları, görüşləri, zövqləri, səyahətləri, uşaqlarla münasibətləri, qonşuları. Sovet cəmiyyətində qadınların yeri mövzusuna da diqqət çəkilən əsər poeziya, nostalji, səxavət, sovet Azərbaycanının adətləri, reallıqları ilə zəngindir.
Diqqətə çatdırılır ki, “Mənim rəncbər atam” kitabı kənd və kommunist Azərbaycanının salnaməsidir. Həm gülməli, həm də acı... Bəli, gülməli, hətta müəllifin Qarabağ müharibəsindən, qurbanı olduğu haqsız hücumlardan bəhs etdiyi anlarda həyəcanlı, həyatının ən gözəl xatirələrindən danışdığında isə bir az sadəlövh, amma kövrək salnamədir... Bu hekayədə sadə, təvazökar və təmkinli insan obrazı göstərilir. Sovet rejimi və onun nəticələri, qonşu dövlətlə qanlı münaqişə, din, siyasət, eyni zamanda uşaqlıq xatirələri - personajlarını bir-birindən daha heyrətləndirici təqdim edən Əli İldırımoğlunun bəhs etdiyi süjetlər belədir.
Ə.İldırımoğlu kəndindən çıxarkən peşə həyatından, məruz qaldığı hücumlardan və işəgötürənlərlə münasibətlərindən bəhs edir. Sonra atasının faciəli ölümünü təsvir edir.
Fransalı müəllif qeyd edir ki, əsərin üçüncü hissəsində iki qonşu respublika arasındakı qanlı müharibədən bəhs olunur, bu müharibənin həm cəmiyyətdə, həm də İldırımoğlunun ruhunda iz buraxan dərin izlərindən danışılır. “Mənim rəncbər atam” əsəri tamamilə fərqli bir dünyaya, məkana və zamana, sovet təsirinin dərin əks olunduğu bir dünyaya qərq olmaqdır. Ancaq hər şeydən əvvəl, bu kitab ata məhəbbətini əks etdirən gözəl əsərdir.
Loik di Stefano vurulayır ki, 90 yaşlı azərbaycanlı yazıçı atasına ithaf etdiyi əsəri ilə insanda kövrək hisslər yaradır.
“Keşikçidağda elmi-arxeoloji qazıntılar və yay məktəbi” adlı layihə həyata keçirilir
Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidməti tərəfindən “Keşikçidağda elmi-arxeoloji qazıntılar və yay məktəbi” adlı layihə həyata keçirilir.
AMEA-nın Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunun əməkdaşlarının iştirakı ilə “Keşikçidağ” Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğunun ərazisində yerləşən Sarıyoxuş dərəsi adlanan yerdə iki kurqanda arxeoloji qazıntılar aparılır.
Mədəniyyət Nazirliyinin yaydığı məlumata görə Dövlət Xidmətinin Mədəni irsin qorunması şöbəsinin müdiri Ruslan Ənvərli və digər əməkdaşları layihənin gedişi ilə tanış olublar.
Layihə haqqında məlumat verən “Keşikçidağ” Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğunun direktoru Musa Mursaquliyev ərazidə ötən ilin dekabr ayından 2021-ci ilin fevral ayına qədər aparılmış arxeoloji xilasetmə və arxeoloji kəşfiyyat işlərində ərazidə yerləşən kurqanların qeydə alındığını, GPS koordinatlarının götürüldüyünü bildirib.
AMEA-nın Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunun İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin müdiri, arxeoloq Pərviz Qasımov aparılan arxeoloji işlər haqqında məlumat verib. Bildirib ki, ərazidə yerləşən çoxsaylı kurqanlardan ikisi tədqiq olunub.
İlkin tədqiqatlar zamanı dəfn kamerasında Son Tunc və İlk Dəmir dövrlərində mövcud olmuş Xocalı-Gədəbəy arxeoloji mədəniyyəti üçün xarakterik olan qara cilalı, üzəri naxışlı bir neçə küp, tuncdan qılınc, dəvə gözü daşından (obsidian) və çaxmaq daşından ox ucluqları, ülgüclər, tuncdan hazırlanmış geyim aksessuarları tapılıb.
Kurqanların birində həmçinin qədim Şərqdə geniş yayılmış silinirik möhür və dövrünün yüksək statuslu şəxsinə məxsus olduğu ehtimal olunan müxtəlif heyvanların qalıqlarının yer aldığı qurbangah aşkar olunub.
Dövlət Xidmətinin Mədəni irsin qorunması şöbəsinin müdiri Ruslan Ənvərli həyata keçirilən layihənin əhəmiyyətindən danışıb. Bildirib ki, kurqanlardan aşkar olunmuş üzvü tapıntılardan götürülmüş nümunələrin radiokarbon analizindən sonra dəfn yerlərinin əhatə etdiyi tarixi dövr tam dəqiqləşəcək. Eyni zamanda kurqanların qorunması üçün də müvafiq işlər həyata keçiriləcək.
Qeyd edək ki, iyunun 15-də başlayan layihədə qoruğun əməkdaşları ilə yanaşı könüllülər də yaxından iştirak edirlər.
Layihənin fəal iştirakçılarına Dövlət Xidmətinin sertifikatları təqdim olunub.
Həyatı yaxşılığa dəyişə bilən üç nəsnə barədə
Bu gün böyük ingilis yazıçısı və dramaturqu Bernard Şounun anadan olmasının 165 illiyidir. Onu həm də dəyərli fikirlər, müdrik kəlamlar müəllifi kimi də tanıyırlar. “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı bu gün dəyərli fikirlərinə diqqət yetirməklə onu anmağı qərara alıb.
Xoşbəxtlik üçün çox şey lazımdır, bəlkə də, çox az şey.
Xoşbəxtlik odur ki, bu zaman sizdə hər şey qaydasındadır, siz özünüzlə eyni ahəng içində olursunuz və ətrafda olan hər şeydən razısınız. Bunun üçün prinsipcə xüsusi səy göstərmək də lazım deyil. Yalnız bədən və ruh yaxşı vəziyyətdə olmalıdır. Bədənlə hər şey aydındır: Sağlam olmalısan. Ruhla bağlı isə məsələ xeyli qəlizdir.
Corc Bernard Şounun bir kiçik təlimi var və orada deyilir ki, ruhi tarazlığa necə nail olmaq olar.
"Ən vacibi qəlbində qayda-qanun yaratmaqdır. Biz üç "bunu eləmək olmaz”a əməl edirik: şikayət etmək, kimisə günahlandırmaq, yalandan bəraət almağa çalışmaq”.
Həyatınızdan, ailənizdən, işinizdən şikayət edə bilməzsiniz. İş dəyişdirilə bilər, bəs ailə? Onlar axı yaxın və doğma insanlardır, onlardan şikayət etmək nə deməkdir?
Demək olar ki, bütün insanlar prinsipcə bərabər qabiliyyətlərlə doğulur. Əsas odur ki, sağlamlıq problemi olmasın. Yerdə qalanlar üçünsə heç bir məhdudiyyət qoyulmamalıdır. Və pulun olub-olmaması o qədər də önəmli deyil. Kimi dindirsən, mütləq maliyyə çatışmazlığından şikayət edəcək, nəticədə istedadın, biliyin inkişaf etdirilməməsi imkanları kölgədə qalacaq.
Xoşbəxt olmaq üçün nəyi haradan başlamağı bilmirsiniz?
Milyarderlərin tərcümeyi-hallarını oxuyun, onların heç də hamısı zəngin ailələrdə doğulmamışdır. Keçmiş əsrlərdə isə heç də nəyisə oxumaq- öyrənmək üçün bu günkü qədər imkanlar yox idi. Tək elə internetdən yararlanmaq üstünlüyü nəyə desəniz dəyər. Universitet üçün pulunuz yoxdursa, özünüz öyrənin, ədəbiyyat axtarın, istedadınızı inkişaf etdirin. Hər şey mümkündür, əlbəttə, çətindir, amma şans var.
Yalnız məqsədinizə doğru gedin. İstəsəniz pulunuz olmadan da bir şey öyrənə bilərsiniz, özünüzü axtarın, tapın, sevdiyiniz işlə məşğul olun. Bir arzusu varsa, bir adam min imkanları tapa bilər.
Yaponların hikmətli bir məsəlində deyilir: Günəş doğruları bilmir. Günəş səhv olanları da bilmir. Günəş kimisə isitmək məqsədi olmadan işıq saçır. Özünü tapan günəşi da tapacaq.
Yalnız şansınızdan və imkanlarınızdan tam istifadə etməlisiniz. Başqalarını öz dərdlərinizdə günahlandırmaq olmaz. Özünüzü günahlandırın, bu, səhvi düzəltmək və vəziyyəti dəyişə bilmək üçün yeganə yoldur. Əgər kimsə başqa bir səbəb axtarırsa, qınamağa obyekt gəzirsə bütün həyatını boşuna sərf edə bilər və yerində sayar, inkişafdan qalar.
Digər məsələ özünü başqaları qarşısında daim hesabat verən ampluasında görməkdir. Əgər siz öz hərəkətinizi doğru hesab edirsinizsə, öz əməllərinizə görə heç kimin qarşısında özünüzə bəraət qazandırmağa çalışmayın. Heç kəsin sizi qınamağa haqqı yoxdur. Əlbəttə ki, qanuni və əxlaq normalarına yol verilən çərçivədə. Əmin olun, əgər siz öz hərəkətlərinizin düzgünlüyünə və qəbul edilmiş qərarın düzgünlüyünə əminsinizsə, heç kimə heç nəyi izah etmək və nəyisə sübut etmək mənasızdır.
Hər şey qısa və aydındır: Öz ağılınızla yaşayın, başqalarını qınamayın, şikayətlənməyin. Və ən əsası, əldə olan imkanlardan maksimum yararlanın, “o elə olsaydı elə edərdim”, “bu belə olsaydı belə edərdim” kimi boş təsəllilərlə və özünübəraətlə yaşamayın.
Bu gün doğum günü olan Bernard Şounu tanımayanlar üçün: Corc Bernard Şou (1856-1950) irland əsilli tanınmış Böyük Britaniya yazıçısı və dramaturqudur, 1925-ci ildə ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatına layiq görülüb.
Rusiya və Türkiyə ədəbiyyat portalları Ramiz Rövşəndən yazdı
Azərbaycan Dövlət Tərcümə Mərkəzinin yaydığı məlumata görə
Rusiyanın “Libstation” və “Litpriçal” ədəbiyyat portalları Azərbaycanın Xalq şairi Ramiz Rövşənin rus dilinə tərcümə edilmiş “Ümidim yox bir adama”, “Nə var Allahdan yuxarı?” şeirlərini yayımlayıb.
Türkiyənin Erikağacioyku.com ədəbiyyat portalı isə şairin türk dilinə tərcümə edilmiş “Gəmi”, “Şükür”, “Söz”, “Hərə bir daş qoydu bura”, “Sevgi məktubu kimi” şeirlərini və yaradıcılığı haqqında məlumatı oxucularına təqdim edib.
