Məşhur fransız fotoqrafı Pol Nadarın əsərləri ilk dəfə dekabrın 18-dən 2022-ci il fevralın 15-dək Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyində nümayiş etdiriləcək.
AzərTAC xəbər verir ki, sərgi Fransanın Azərbaycandakı səfirliyi və Azərbaycan Fransız İnstitutu ilə Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi və Milli İncəsənət Muzeyi arasında birgə əməkdaşlıq çərçivəsində açılacaq. Sərgiyə Fransa Mədəniyyət Nazirliyinin nəzdində fəaliyyət göstərən Memarlıq və İrs Multimedia Kitabxanası öz dəstəyini göstərir. Sərginin kuratoru Könül Rəfiyevadır.
Sərgidə təqdim ediləcək onlarla fotoşəkil Fransa Mədəniyyət Nazirliyi nəzdində fəaliyyət göstərən Memarlıq və İrs Multimedia Kitabxanasının fotoarxivində saxlanılan orijinal neqativlərinin müasir çaplarıdır ki, onlar sərgi çərçivəsində üç tematik hissəyə bölünmüşdür: “Dahilərin portretləri”, “Bakı”, “Türküstana səyahət”.
Qeyd edək ki, Pol Nadar (1856-1939), XIX əsrdə Fransada fotoqrafiya sənətinin qabaqcıllarından biri və nüfuzlu “Nadar” fotoqrafiya şirkətinin banisi, heç də az məşhur olmayan Feliks Nadarın (1820-1910) ailəsində doğulub. Atasının layiqli varisi Pol Nadar dövrünün ən istedadlı fransız fotoqraflarından biridir və sənətini uzaq səyahətlərlə daha da inkişaf etdirib.
Təkcə “Nadar” adı fransız fotoqrafiya tarixinin önəmli bir hissəsini xatırladır. Bu əsl ailə hekayəsində Feliks Turnaşon, daha sonra oğlu Pol sənət karyeraları boyunca “Nadar” adını daşımışlar.
Feliks Turnaşon (1820-1910) 20 yaşındaykən Nadar adını daşımağa qərar verir. 1854-cü ildə əksəriyyəti satirik olan 300 karikatura ilə “Pantheon Nadar”ortaya çıxır: bu onu məşhurlaşdırır. 1860-cı ildə Parisin Kapüsin Bulvarında yerləşən lüks studiyasına köçür. O, Parisin ilk havadan görüntülərini çəkmək üçün hava şarına ilk minənlərdəndir. Onun müasirlərinin portretləri bizə ən məşhur simaların xüsusi ifadəli obrazlarını bəxş edir: Şarl Bodler, Ejen Delakrua, Viktor Hüqo, Jorj Sand və s.
Məşhur fotoqraf Feliks Nadarın yeganə oğlu və varisi Pol Nadar uşaqlıqdan atasının studiyasında işləyir və özünü yalnız fotoqrafiya sənətinə həsr edir. 1890-cı ildə Parisdən Şərq Ekspressi ilə yola düşən fotoqraf, 18 avqust 1890-cı ildə İstanbula gəlir. Qara dənizdəki Batumi limanından keçib Tbilisidə dayanaraq, Bakıya çatır. Pol Nadarın Bakıya səfəri zamanı çəkdiyi yerlər 1890-cı ildə tamam fərqli görünürdü. Ona görə də onun fotoşəkilləri XIX əsrin sonlarında Azərbaycanın paytaxtı haqqında böyük əhəmiyyət kəsb edən sənədli sübutdur. Nadar Bakının unikal memarlıq nümunələrini (“Qoşa Qala” qapıları, Müqəddəs Nikolay kilsəsi, Şirvanşahlar Sarayı), dükan və canlı bazarların həyatını, səyyar tacirləri, yerli əhalini, şəhər cəmiyyətini, ailələri, uşaqları lentə alır.
Bakıdan sonra Xəzər dənizindən keçid onu yenicə salınmış rus limanı Uzun Adaya gətirib çıxarır. Uzun Adadan Səmərqəndə qədər bu səhralıq diyarı əvvəl dəmir yolu, sonra at arabası ilə gəzərək səyahətini Daşkəndə qədər davam etdirir və orada fotoşəkillərin təqdimatı ilə universal sərgidə iştirak edir.

UNESCO ərəb xəttatlığını özünün Qeyri-Maddi Mədəni İrs üzrə Reprezentativ Siyahısına daxil edib.
Bu barədə məlumat təşkilatın rəsmi səhifəsində yerləşdirilib.
Məlumatda UNESCO ərəb xəttatlığını “axıcı yazı sənəti, harmoniya və gözəlliyin ifadəsi” kimi təsvir edib.
Səudiyyə Ərəbistanı İrsini Mühafizə Cəmiyyətinin icraçı direktoru Əbdül Məcid Məhbub bildirib ki, ərəb xəttatlığı ərəb-müsəlman dünyasının simvoludur, lakin müasir dünyada öz aktuallığını itirir və bu sahədə mütəxəssislərin sayı sürətlə azalır.
O, həmçinin qeyd edib ki, xəttatlığın mədəni irs siyahısına salınması bu sənət növünün qorunub saxlanmasına müsbət təsir göstərəcək. Bildirib ki, xəttatlıq Səudiyyə Ərəbistanı və Ərəb Dövlətləri Liqasının rəhbərliyi altında 16 müsəlman ölkəsinin əməkdaşlığı nəticəsində siyahıya daxil edilib.
Qeyd edək ki, Səudiyyə Ərəbistanının Mədəniyyət Nazirliyi 2020 və 2021-ci illəri Ərəb Xəttatlığı İlləri elan edib. Bununla bağlı hətta Ər-Riyadın Milli Muzeyində ərəb yazısının yaranması və xəttatlığın inkişaf tarixinə, onun müasir incəsənətlə əlaqəsinə həsr olunmuş sərgi keçirilib.

Tanınmış amerikalı aktyorlar Nikolas Keys və Pedro Paskalın baş rolları ifa etdiyi “Böyük istedadın dözülməz ağırlığı” (“The Unbearable Weight Of Massive Talent”) filminin treyleri yayımlanıb.
TASS agentliyi xəbər verir ki, amerikalı rejissor Tom Gormicanun çəkdiyi filmdə maliyyə çətinliyi yaşayan Nikolas Keys maddi vəziyyətini yaxşılaşdırmaq üçün pul müqabilində milyarder pərəstişkarının ad günü şənliyinə qatılmaq istəyir.
Ancaq Keysin ad gününə gedəcəyi milyarderin narkobaron olmasından xəbəri yoxdur. "CIA" Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi onunla əlaqə saxladıqdan sonra Keys müxbir kimi mərasimə qoşulmağa məcbur olur.

Xalq rəssamı, Dövlət mükafatı laureatı Səttar Bəhlulzadənin anadan olmasının 112 illiyi Marneulidə qeyd edilib.
AzərTAC xəbər verir ki, böyük incəsənət xadiminin anadan olmasının 112-ci ildönümü ilə əlaqədar Marneulidə təşkil olunmuş rəsm dərnəyini bitirən gənclərlə görüş olub. Dərnəyi uğurla bitirən 5 nəfərə sertifikatlar verilib.
SOCAR tərəfindən dəstəklənən layihənin rəhbəri Emin Əhmədov Səttar Bəhlulzadənin həyat və yaradıcılığı barədə gənclərə məlumat verib.
Bildirib ki, S.Bəhlulzadə Azərbaycan rəssamlıq məktəbinin ən görkəmli nümayəndələrindən biridir. O, S.Bəhlulzadənin Gürcüstanda da yaxşı tanındığını, azərbaycanlı gənclərin də rəssamın yaradıcılığına maraq göstərmələrinin əhəmiyyətini qeyd edib.
Görüşün sonunda S.Bəhlulzadənin həyat və yaradıcılığından bəhs edən sənədli film nümayiş olunub.
E.Əhmədov bu cür maarifləndirici tədbirlərin davamlı olacağını qeyd edib.

Bu günə təsadüf edən əsas tarixi hadisələri diqqətinizə çatdırırıq:

16 dekabr

 “Üzünə şokolad çəkilmiş hər şeyin günü”

Maraqlı təyinatdır, şokoladsevərlər təqvimə şokolad günündən savayı ayrıca belə bir gün də salıblar. Qlazur adlanan şokolad örtüyü həqiqətən qənnadı məmulatlarına təkrarsız dad gətirir. Mən üstünə şokolad çəkilmiş ekleri seçirəm, siz də öz seçiminizi edin.

Bizim FHN və Çaplin

Bu gün Azərbaycanda Fövqəladə Hallar Nazirliyi işçilərinin peşə bayramıdır. Özlərini oda-alova, uçqunlara, selə-suya ataraq təhlükədə olanları xilas edən bu fədakar insanları təbrik edirik.

Mərkəzi və Şimalı amerikalılar Las Posades festivalına başlayacaqlar, xristian ənənələrinin daim yaşadılmasına dəyər verəcəklər. Amerikalılar da dinc duran deyillər, onların bugünkü mətbəx bayramları Milli yaşıl Çili bibəri günü adlanır. Bu gün yeməklər ağızları yandırıb yaxacaq. Amma ayrıca Şokolad gününü də qeyd edəcəklər amerikalılar, bir növ, yanan ağızlara şirinlik gətiriləcək; Hindistanda və Banqladeşdə Qələbə, Tailandda idman günüdür həm də.

1913-cü ilin bu günündə gənc britaniyalı aktyor Çarli Çaplin həyatında ilk dəfə filmə şəkilib, “ Yaşamaq uğrunda mübarizə” adlanırdı həmin film. 1899-cu ildə İtaliyada “Milan” klubu yaradılıb, ölkəmizdəki “Milan”sevərlər, haydı, şənlənin. 1872-ci ildə rus generalı, bolşeviklərin qənimi Anton Denikin doğulub.

Dahi Bethoven

 Və bu yerdə tək musiqisevərlər, incəsənətsevərlər yox, dünyanın hər bir şüurlu sakini 1770-ci ilin bu günündə dünyaya gəlmiş dahi alman bəstəkarı, “Aylı sonata” kimi insan tərəfindən yaranışı belə şübhə doğuran ilahi bir şedevr ortaya qoymuş Lüdviq Van Bethoveni alqışlasın!

Allah bütün şəhidlərimizə rəhmət eləsin! Salatın Əziz qızı Əsgərova  “Молодежь Азербайджана” (Azərbaycan gəncləri) qəzetində çalışırdı, 90-cı illərin əvvəllərində onun işıqlandırdığı məsələlər ölkənin ən vacib problemləri ilə bağlı idi, Qarabağ dərdi, torpaqlarımızın bütövlüyü yazılarının başlıca mövzularına çevrilmişdi. Tez-tez cəbhə xəttinə gedərək qaynar nöqtələrdən operativ materiallar hazırlayan Salatının ailəsi, iş yoldaşları dəfələrlə bunun qarşısını almağa çalışsalar da, ona mane ola bilməmişdilər.

1991-ci il yanvar ayının 9-da içərisində Salatın Əsgərovanın olduğu maşın Laçından Şuşaya gələrkən, yolun 6-cı kilometrində, Qaladərəsi kəndi yaxınlığında erməni quldurları tərəfindən yaxın məsafədən atəşə məruz qaldı. Tanınmış jurnalist vəhşicəsinə qətlə yetirildi, Bakı şəhərinin Şəhidlər Xiyabanında dəfn edildi. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 6 noyabr 1992-ci il tarixli 294 saylı Fərmanı ilə ona  ölümündən sonra “Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı” fəxri adı verildi. Xatirəsi kifayət qədər əbədiləşdirilib Salatın Əsgərovanın: Bakı şəhərində adına küçə var, Bakı buxtasındakı gəzinti kateri onun adını daşıyır, “Təfəkkür” Universitetində büstü qoyulub, yaşadığı binaya barelyefi vurulub, yaxınlığında həlak olduğu kənd “Salatınkənd” adlanır.

Abdulla Şaiqin Mənzil-Muzeyində Abdulla Şaiqin 140 illiyinə həsr edilmiş virtual konfransın materiallarından ibarət məqalələr toplusunun yer aldığı kitabın təqdimat mərasimi keçirilib.
Xatırladaq ki, 2021-ci il martın 18-də keçirilən konfrans Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi, Milli Məclisin Mədəniyyət Komitəsi, AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi, Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu, TÜRKSOY və Beynəlxalq Türk Akademiyasının təşkilatçılığı ilə həyata keçirilmişdi. Yubiley konfransında Abdulla Şaiqin pedaqoji və ictimai fəaliyyəti, geniş ədəbi yaradıcılığının müxtəlif qolları haqqında məruzələr və çıxışlar  səsləndirilmişdi.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən məlumat verir ki, təqdim  olunan yeni “Arazdan Turana” kitabında sözügedən konfransda səslənən çıxışlar və elmi məruzələr, ədibin şeirləri və Abdulla Şaiqin Mənzil-Muzeyinin əsas fondunda qorunan fotoşəkillər yer alıb. Kitabın layihə rəhbəri Milli Məclisin Mədəniyyət Komitəsinin sədri Qənirə Paşayevadır. Kitab Milli Məclisin Mədəniyyət Komitəsinin, Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin, Abdulla Şaiqin Mənzil-Muzeyinin, RHİM İB-nin, “NƏFƏS” İB-nin, ABAİ İB-nin dəstəyi ilə nəşr edilib.
Kitabın təqdimat mərasimində Milli Məclisin Mədəniyyət Komitəsinin sədri Qənirə  Paşayeva, Millət vəkili, AMEA-nın Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun direktoru, akademik İsa Həbibbəyli, Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Günay Əfəndiyeva, Mədəniyyət Nazirliyinin Muzey və daşınar mədəni irs sektorunun müdiri Altun Mikayıllı,  Azərbaycan Türk Ocaqları Başqanı Akif Aşırlı, ADPU-nin professorları, pedaqoji elmlər doktoru Fərrux Rüstəmov və f.ü.f.d. Təranə Rəhimli, Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun aparıcı elmi işçisi Arzu Hacıyeva çıxış ediblər.
Təqdimat mərasimində Abdulla Şaiqin Azərbaycan maarifçiliyinin inkişafında, yeni nəslin tərbiyəsində olan xidmətləri qeyd edilib, şairin irsinin geniş təbliği məqsədilə müxtəlif dillərdə çap məhsullarının hazırlanmasının əhəmiyyəti vurğulanıb.

Mədəniyyət Nazirliyinin Mədəniyyət üzrə Elmi-Metodiki və İxtisasartırma Mərkəzi tərəfindən “Azərkitab” Kitab Mərkəzində “Nizami Gəncəvi əsərlərində ümumbəşəri dəyərlər və mədəniyyətlərarası dialoq” mövzusunda dəyirmi masa keçirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən bildirir ki, mərkəzin 2021-ci ilin ikinci yarı ili üzrə İş planına əsasən təşkil edilmiş tədbirin məqsədi dahi mütəfəkkirin yaradıcılığının dünya ədəbiyyatı, elm, mədəniyyət və incəsənətinin inkişafında rolu, zəngin fəlsəfi irsi, əsərlərində əks olunan humanizm, tolerantlıq, multikulturalizm, ümumbəşəri dəyərlərin müzakirəsi olub.
Dəyirmi masanı salamlama nitqi ilə Mədəniyyət üzrə Elmi-Metodiki və İxtisasartırma Mərkəzinin direktoru Səadət Xələfbəyli açıb. Tədbirdə Norveçli tərcüməçi, Nizami Gəncəvi tədqiqatçısı Raqnhild Tori, Azərbaycan Milli Konservatoriyasının professoru, sənətşünaslıq üzrə elmlər doktoru Abbasqulu Nəcəfzadə, AMEA-nın Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun aparıcı elmi işçisi, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Zəhra Allahverdiyeva, Əməkdar mədəniyyət işçisi, Azərbaycan Milli Kulinariya Mərkəzinin prezidenti, “Kulina” jurnalının baş redaktoru Tahir Əmiraslanov, Əməkdar mədəniyyət işçisi, Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyinin direktoru, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Alla Bayramova, Azərbaycan Milli Konservatoriyasının “İctimai fənlər” kafedrasının müdiri, filologiya  üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Firudin Qurbansoy, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi sədrinin müşaviri, Cənubi Azərbaycan şöbəsinin müdiri Sayman Aruz, Gəncə Dövlət Tarix Mədəniyyət Qoruğunun Nizami Filialının müdiri Gülnarə İsmayılova, Gəncə Dövlət Universitetinin müəllimi, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Vüsal İsgəndərov, həmçinin onlayn formatda Bakı şəhər və regional mədəniyyət idarələrinin və Mərkəzin əməkdaşları iştirak ediblər.
Tədbir zamanı uzun illər Nizaminin əsərlərini tədqiq edən Ragnhild Thori mütəfəkkirin poemalarının təhlili barədə geniş məlumat verib. Xanım tədqiqatçı Nizami Gəncəvinin “Leyli və Məcnun” əsərini kiçik yaşlı oxucuların anlayacağı üsluba uyğunlaşdırmış və zəngin miniatürlərlə bəzədilmiş kitabın 2012-ci ildən etibarən müxtəlif vaxtlarda cəmi 6600 nüsxədə 3 dildə nəşr olunmasından bəhs edib. Azərbaycanda olarkən yığcam formaya salınmış əsərin Gəncə şəhərində təhsil alan məktəblilər tərəfindən xarici dildə səsləndirildiyi və Şəkinin Kiş qəsəbəsində uşaqların ifasında səhnələşdirildiyi barədə məlumat verib.
Məlumat üçün qeyd edək ki, xarici tədqiqatçı geniş araşdırmalar zamanı “Xəmsə”də yer alan əsərlərin təkcə baş qəhrəmanlarını deyil, eyni zamanda digər obrazların da ruhi-psixoloji portretini dəqiq təhlil edib, süjet xətti boyunca dəyişən halların xronologiyasının müfəssəl izahını oxucuların diqqətinə çatdırmağa nail olub.  
Daha sonra iştirakçı alim-mütəxəssislər tərəfindən Nizami irsində Azərbaycana məxsus musiqi alətləri, Nizami Gəncəvi dövrü və nəsilinin şəcərəsi, Nizami dövrü-mətbəx mədəniyyətimiz, Musiqi Nizami xəmsəsinin səhifələrində, Nizaminin Gəncəsi, Nizaminin yaradıcılığında multikulturalizm, ümumbəşəri dəyərlər, Nizami Gəncəvi əsərlərində türkçülük nümunələri və digər istiqamətləri əhatə edən çıxışlar dinlənilib. Eyni zamanda dahi Nizami irsinin beynəlxaq arenaya tanıdılmasında Heydər Əliyev Fondunun rolu xüsusi vurğulanıb.

Tədbirin ədəbi-bədii hissəsində Bakı şəhər M.Maqomayev adına 26 nömrəli onbirillik musiqi məktəbinin “Fantaziya” simli kvartetin ifası, M.Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Flarmoniyasının solisti Talıb İsgəndərovun ifasında “Mümkünmüdür”, Bakı şəhər C. Hacıyev adına 3 nömrəli onbirillik musiqi məktəbinin şagirdi, prezident təqaüdcüsü Atilla Məmmədovun ifasında “Sevgili canan”, Müslim Maqomayevin ifasında “Sənsiz” romansları, “Nizami” filmindən fraqment və Bakı şəhəri V.Mustafazadə adına 2 nömrəli Uşaq İncəsənət məktəbinin “Aysel” rəqs kollektivi tərəfindən “Yeddi gözəl” baletindən vals təqdim olunub. Bundan əlavə, Nizami Gəncəvi əsərlərində adları çəkilən Azərbaycan musiqi alətlərindən ibarət sərgi də nümayiş olunub.

Yekunda qeyd etmək istərdik ki, tədbir hibrid formatda – canlı və onlayn təşkil olundu. Tədbir  “ZOOM” plotforması vasitəsilə 100-dən artəq izləyici auditoriya tərəfindən izlənilirdi.