Super User
Rusiyanın Milli “Böyük kitab” Mükafatı uğrunda erməni yürüşü nəticə verdi
"Böyük kitab" milli ədəbi mükafatı Rusiya Federasiyasının ən nüfuzlu ədəbiyyat mükafatlarından biri sayılır, 2005-ci ildə Rusiya Milli Ədəbiyyatına Dəstək Mərkəzi tərəfindən təsis edilib. TASS, Rusiya Elmlər Akademiyasının Rus Ədəbiyyatı İnstitutu, Rusiya Kitab İttifaqı, Mədəniyyət Nazirliyi və başqaları həmtəsisçilər kimi çıxış edirlər. Hər il münsiflər heyətinin seçimi ilə üç mükafat verilir, əsas mükafatın pul məzmunu - 3 milyon rubl, ikincisi - 1,5 milyon rubl, üçüncüsü - 1 milyon rubldur. Əlavə olaraq, bir mükatçı da xalq səsverməsi yolu ilə seçilir. Bu il 16-cı dəfə "Böyük kitab"mükafatı öz laureatlarına qismət olub. Yazıçı Leonid Yuzefoviç (şəkildə) "Filellin" romanına görə "Böyük kitab" Milli Mükafatına layiq görülüb. Bu, həftəsonu Paşkov Evində keçirilən təntənəli mərasimdə elan edilib. Yuzefoviç mükafatın bir hissəsini Sasıl-Sısı adlı yakut kəndinin konservasiyası, qorunub saxlanması üçün verəcəyini vəd edib. Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı “Kommersant deyli” nəşrinə istinadən məlumat verir.
Mərasimdə yazıçı söyləyib: "Burada sənədli romanıma görə "Böyük kitab" mükafatını aldım. Romanda hadisələr Yakutiyada baş verir. Mən əvvəllər də Yakutiyada olmuşam, amma heç vaxt qırmızı komandir İvan Strod və ağ general Anatoli Pepelyayev arasında döyüş baş verən həmin kənddə olmamışam. İki ay bundan əvvəl nəhayət orada oldum. Bu, ağır səyahət idi, amma hər halda, mən ona tab gətirdim, mənim yaşımda bu, asan deyildi. Demək istəyirəm ki, bu səfər mənə o qədər güclü təsir bağışladı ki, ümumiyyətlə, son illərdə gördüyüm hər şeyi kölgədə qoydu. Və budur, bu mükafatın bir hissəsini Sasıl-Sısı kəndində nə qalıbsa, onun konservasiyası üçün verəcəyəm".
Media nümayəndələri ilə söhbətində mərasimə qatılmış yazıçı Vladimir Berezin qeyd edib ki, Yuzefoviçin "Filellin" romanı sevgi haqqında yazılmışdır, bu süjetdə ən qiymətli olan odur ki, insan emosiyaları arxaik deyil, zamandan kənarda başa düşüləndir. O qeyd edib ki, bu, hətta aktual siyasi romandır.
İkinci yeri yazıçı Maya Kuçerskaya "Leskov: nəsr olunmuş Dahi" əsəri ilə tutub. "Müəllifdən başqa onun dünyaya gəlməsində maraqlı insanlar yoxdursa, heç bir kitab dünyaya gələ bilməz. Yazıçı olmaq çətindir, amma bu işdə bizə kömək etdiyiniz üçün təşəkkür edirəm", - deyə Kuçerskaya qeyd edib.
"Böyük kitab" Ekspertlər Şurasının sədri Mixail Butov bildirib ki, Leskovun yeni tərcümeyi-halına ehtiyac çoxdan hiss olunur. "Daha çox oxucu üçün Nikolay Leskov ən əhəmiyyətli rus yazıçılarından birinə çevrilir. Bununla yanaşı, o, hər hansı bir inersiya üzrə hələ də "ikinci sıra" yazıçısı sayılır", - deyə Butov qeyd edib. Onun sözlərinə görə, Kuçerskaya öz kitabında yazıçının həyat faktlarına qarşı qərəzsizdir, indi mütləq qalmaqallı adlandırılacaq süjetlərin gündəmə gəlməsi dönəmində belə süjetlərə əsla yer verməyib.
Üçüncü yerdə Viktor Remizovun "Əbədi murdarlıq" əsəri qərarlaşıb. "Əbədi mürdarlıq" bir çox insanların mənə köməyi sayəsində yaranıb. Onların hamısına mənim böyük minnətdarlığım var. Amma xüsusi təşəkkürü Mən Krasnoyarskın "Memorial" cəmiyyətinə ifadə etmək istəyirəm. Onların dərin, ciddi, uzun və fədakar əməyi olmadan bu kitab sadəcə olmazdı", - deyə o bildirib. "Əbədi murdarlıq" kitabında İosif Stalinin son nəhəng industriya layihəsi olan Transpolyar dəmir yolunun tikintisində baş verən dəhşət saçan hadisələrdən bəhs edilir.
"Ədəbiyyata verdiyi töhfəyə görə" xüsusi mükafat V. Dal adına Rusiya Ədəbiyyatı Tarixi Dövlət Muzeyinə verilib.
Və ən nəhayət, bizi narahat edən bir nəsnə barədə də söz açmaq istəyirik. Rusiya kinoindustriyasında böyük pay sahibi olan ermənilər öncə mediada da söz sahibi olmaq çabaları göstəriblər və bunlar öz bariz nəticəsini ortaya qoymaqdadır. Hazırda isə onlar Rusiya ədəbiyyatında da ən müxtəlif yollarla aparıcı mövqelərə soxulmağa çalışırlar. Ən böyük ədəbiyyat müsabiqələrində jüriləri pulla, hədiyyələrlə, tapşırıqla ələ almaq ermənilərin ədəbiyyat siyasətində dominantlıq təşkil edir. Səsvermə, rəy sorğusu şəklində seçimlərdə isə mütləq toparlanıb, qüvvələrini cəmləşdirib qalibiyyət əldə etməyə çalışırlar. Necə ki, nüfuzlu “Böyük kitab” mükafatında olduğu kimi. Mükafatvermə mərasimində bir nominasiya da xalq səsverməsidir. İnternet üzərində keçirilən bu səsvermədə təbliğat səyləri ilə minlərlə erməninin iştirakını təmin etməklə erməni fəalları qadın yazıçı Narine Abqaryanın "Simon" romanına birincilik qazandırıblar, halbuki Narine Abqaryanın sözügedən romanı ikinci yerdə qərarlaşan Aleksey Polyarinovun "Rif" romanından, eləcə də üçüncü yeri tutmuş Marina Stepnovanın "Bağ" romanından dəfələrlə zəifdir.
Çox təəssüf ki, düşmən fəaliyyətini mədəniyyət cəbhəsində get-gedə artırır, bizsə bu sayaq şeylərə əsla əhəmiyyət vermirik. Elə əhəmiyyət verməyə-verməyə də informasiya müharibəsini uduzmaqdayıq.
Bakı Bələdiyyə Teatrı “Sonsuz Tanrı məhəbbəti” tamaşasını təqdim edib
Bakı Bələdiyyə Teatrı “Sonsuz Tanrı məhəbbəti” tamaşasını geniş tamaşaçı auditoriyasına təqdim edib.
Teatrdan AzərTAC-a bildirilib ki, Prezidentin müvafiq Sərəncamına əsasən dünya ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, Azərbaycanın dahi şairi və mütəfəkkiri Nizami Gəncəvinin anadan olmasının 880 illiyi münasibətilə 2021-ci ilin “Nizami Gəncəvi İli” elan edilməsi münasibətilə silsilə tədbirlər planı çərçivəsində Bakı Bələdiyyə Teatrı da Nizami Gəncəvi yaradıcılığına müraciət edib.
Görkəmli rejissor, Xalq artisti Mərahim Fərzəlibəyov yaradıcılığı dövründə ilk dəfə 1980-ci illərdə Nizami Gəncəvi əsərlərinə müraciət etmiş, ikinci dəfə isə Bakı Bələdiyyə Teatrının kollektivi ilə “Xəmsə” əsasında “Sonsuz Tanrı məhəbbəti” tamaşasını hazırlamışdır.
Tamaşanın təqdimat mərasimində Nizamişünas Təhminə Bədəlova və Əməkdar incəsənət xadimi, Prezidentin fərdi təqaüdçüsü polkovnik Abdulla Qurbaninin çıxışından sonra söz səhnəyə-aktyorlara verilib. Bir neçə saat ərzində tamaşaçı salonu Nizami dühasının işığına sığınıb.
Tamaşasının quruluşçu rejissoru və səhnələşdirəni, Xalq artisti Mərahim Fərzəlibəyov, quruluşçu rəssamı İlham Əsgərov, musiqi hissə müdiri Nazim Əbidov, işıqçı rəssamı Tərlan Ələsgərli, kostyum sexinin müdiri Leyla Əkbərova, dizayn işləri üzrə tərtibatçısı Elnur Əliyevdir.
Tamaşada rolları Əməkdar artistlər Səmayə Sadıqova, Əhməd Salahov, Şaxzadə Babayeva, Rafiq İbrahimov, Hüsniyyə Mürvətova, aktyorlar Tural Əhməd, Tural Baxış, Zülfiyyə Məmmədova, İsmayıl Atakişiyev, Məmmədağa Əlicanzadə və başqaları canlandırıblar.
“Expo 2020 Dubai” sərgi çərçivəsində Milli Caz Konserti təşkil edildi
Birləşmiş Ərəb Əmirliyinin Dubay şəhərində keçirilən “Expo 2020 Dubai” sərgisi çərçivəsində Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi ilə Azərbaycan pavilyonunda “BUTA JAZZ CONCERT BY SHAHIN NOVRASLI’S” caz konserti təşkil edilib.
Konsertdə ölkəmizi Şahin Növrəslinin rəhbərlik etdiyi qrup təmsil edib.
Tədbirin proqramı etno-caz, muğam-caz və milli-caz janrlarının sintezini əhatə edir.
Konsert tamaşaçılar tərəfindən yüksək maraqla izlənilib.
Eynşteynin 1922-ci ildəki real fotosu
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Albert Eynşteynin 1922-ci ildə çəkilən real fotosunu Mediasol-a istinadən təqdim edir.
Eynşteyn nisbilik nəzəriyyəsi barədə mühazirə söyləyir naməlum fotoqrafdan yadigar qalan bu fotoda.
Ölməkdən yox, yaşamamaqdan qorxan gənc şair Ulucay Akifin “Gizlənqaç” kitabının təqdimatı keçirildi
Ötən gün Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin “Natəvan" klubunda gənc şair Ulucay Akifin “Gizlənqaç” adlı şeirlər kitabının təqdimatı və imza günü keçirilib.
Tədbirdə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvləri, gənc yazarlar, media və ictimaiyyət nümayəndələri iştirak ediblər.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, tənqidçi Əsəd Cahangirin apardığı tədbirdə ilk olaraq Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədr müavini Rəşad Məcid çıxış edib. Gənc şairin yaradıcılığı barədə fikir bildirən Rəşad Məcid qeyd edib ki, beş il öncə bu məkanda Ulucay Akifin ilk kitabının təqdimatına toplaşmışdılar, bu beş ildə çox şey dəyişib, müəllifin irəliləyişi göz qabağındadır. Rəşad Məcid Ulucayın bu illər ərzində karyera yüksəlişinə də toxunub, onun qəzet müxbirliyindən Kulis portalının baş redaktorluğuna yüksəlməsini təqdirəlayiq hesab edib. AYB sədrinin müavini AYB-nin foyesində satışda olan “Gizlənqaç” kitabından üç nüsxə aldığını, kitab ala bilməyən gənclərə hədiyyə edəcəyini də dilə gətirib.
Tənqidçi Əsəd Cahangir bu yeni kitab haqqında məqalə yazmağı planlaşdırdığını bildirib və söyləyib: "Ulucayın birinci və ikinci kitabı arasında kifayət qədər fərq var. Təkcə kitabların adlarını müqayisə edəndə bunu görmək mümkündür. Ulucay Akifin bütün şeirləri mənə altında minalar basdırılmış torpağı xatırladır. Sanki sən gedirsən, yerin altından nə isə bir məna çıxır”.
Əsəd Cahangir Ulucayın şeirlərinin yüksək poetik dəyərlər ifadə etdiyini vurğulayaraq misal olaraq dörd sətirlik “Əlfəçin” şeirini oxuyub:
Bitməsini istəmədiyim kitab kimisən
küləkli havada oxuyuram səni
saçın kitab səhifələri
barmaqlarım əlfəçindi.
Millət vəkili Aqil Abbas Ulucay Akifin atası, mərhum şair Akif Səmədlə bağlı xatirələrini danışıb, şairin “Ədalət” qəzetində müxbirlik fəaliyyətindən, məqsədyönlülüyündən, şeirlərinin dəyərindən söz açıb. O bildirib ki, Rəşad Məcid üç kitab alıb imkansız gənclərə hədiyyə edirsə, o özü beş kitab alıb hədiyyə edəcək.
Sonra şair Baba Vəziroğlu, “Ədəbiyyat qəzeti”nin baş redaktoru Azər Turan, tənqidçi Elnarə Akimova, yazıçılar Varis, Əyyub Qiyas, şair Qəşəm Nəcəfoğlu çıxış ediblər.
Daha sonra Ulucay Akif tədbirə qatılanlara minnətdarlığını ifadə edib, tədbirə təşrif buyuranlar əldə etdikləri kitabları müəllifə imzaladıblar.
Qeyd edək ki, redaktoru Salam Sarvan olan kitabda müəllifin son beş ildə yazdığı şeirlər toplanıb. Kitab “Radius” MMC nəşriyyatında çap olunub.
Maraqlı dizaynda çıxan kitabın arxa cildindəki cümlə olduqca ibrətamizdir: “Sevmək, ayrılıqla yaşamaq ölümlə gizlənqaç oynamaq imiş. Bircə onu bilirəm ki, bu oyunun sonunda Tanrı hamımızı tapacaq”.
Fotolar APA agentliyinindir.
Xalça Muzeyində uşaqlar üçün Yeni il festivalı təşkil olunacaq
Dekabrın 26-da Azərbaycan Milli Xalça Muzeyində uşaqlar üçün Yeni il festivalı təşkil olunacaq.
Xalça Muzeyindən AzərTAC-a bildirilib ki, rəngarəng proqramla zəngin olan bayram şənliyində uşaqların əl işi olan geyimlərdən ibarət moda nümayişi, xalça kvesti oyunu, bir-birindən fərqli ustad dərsləri, konsert proqramı və nağıl saatı təşkil olunacaq. Balacalara sevinc dolu, unudulmaz anlar yaşatmağı hədəfləyən festivalda “Fitnə” kölgə teatrı janrında və “Tıq-tıq xanım” tamaşaları da göstəriləcək.
Uşaqlar festivala qatılmaqla əylənəcək, həm öyrənəcək, həm də öz istedad və bacarıqlarını göstərmək şansı qazanacaqlar.
Sabaha təsadüf edən əlamətdar hadisələrlə tanış olun
Sabah bazar günü olduğundan sabaha təsadüf edən əlamətdar hadisələri də diqqətinizə çatdırırıq:
12 dekabr.
Heydər Əliyevin anım günü
Bugünkü Azərbaycanın memarı və qurucusu Heydər Əliyevin vəfatından 18 il keçir. 2003-cü ildə ABŞ-da, Klivlenddə vəfat edən Heydər Əliyev 80 il yaşayıb, həyatı boyu ən yüksək kürsülərdə əyləşib. Hər şey dünyaya gəldiyi Naxçıvandan başlayıb. O, 1941–1944-cü illərdə Naxçıvan MSSR Xalq Daxili İşlər Komissarlığında və Xalq Komissarları Sovetində müxtəlif məsul vəzifələrdə xidmət edib, 1944-cü ilin mayında Naxçıvan Vilayət Partiya Komitəsi tərəfindən dövlət təhlükəsizliyi orqanlarına işə göndərilib. Orada iyirmi beş il (1944–1969) çalışan Heydər Əliyev 1964-ci ildə Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti yanında Dövlət Təhlükəsizliyi Komitəsi sədrinin müavini, 1967-ci ildə isə sədri vəzifəsinə irəli çəkilib. 1967-ci ildə general-mayor rütbəsi alıb. 1969-cu ildə 46 yaşlı Heydər Əliyev Azərbaycan KP MK-nın birinci katibi seçilərək 1982-ci ilə qədər Azərbaycan SSR-ə rəhbərlik edib. 1982-ci ilin dekabrında Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi Siyasi Bürosunun üzvü seçilib, SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavini vəzifəsinə təyin edilib və SSRİ-nin rəhbərlərindən biri olub. Qorbaçov hakimiyyətinəcən davam edən bu vəzifədaşımaya Sov.İKP MK-nın 1987-ci il oktyabr plenumunda xitam verilib.
1990-cı ilin iyulunda Azərbaycana qayıdan Heydər Əliyev Naxçıvanda yaşayıb, həmin ildə də Azərbaycan Ali Sovetinə deputat seçilib. O, 1991–1993-cü illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisinin sədri, Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sədr müavini olub. 1993-cü ilin may-iyununda Gəncə şəhərində Surət Hüseynovun başçılığı ilə prezident Əbülfəz Elçibəyə qarşı Gəncə qiyamının qaldırılması ilə ölkədə vətəndaş müharibəsi və müstəqilliyin itirilməsi təhlükəsi yarandıqda Azərbaycanın o zamankı dövlət başçıları onu rəsmən Bakıya dəvət etməli oldular. Heydər Əliyev iyunun 15-də Azərbaycan Ali Sovetinin sədri seçildi, iyunun 24-də isə Milli Məclisin qərarı ilə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin səlahiyyətlərini həyata keçirməyə başladı. 1993-cü il oktyabrın 3-də prezident seçkiləri keçirildi, Heydər Əliyev Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçildi. 1994-cü il oktyabr və 1995-ci il mart dövlət çevrilişi cəhdlərinin qarşısı alındı, Heydər Əliyev hakimiyyətini qoruya bildi. Bu dönəmlərdə iki gündəmdə duran məsələ də öz həllini tapdı: 1994-cü ilin mayında Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllində ilk mərhələ kimi cəbhə xəttində atəşkəs elan edilməsinə nail olundu.1994-cü il sentyabrın 20-də isə Bakıda "Xəzər dənizinin Azərbaycan sektorunda "Azəri", "Çıraq" yataqlarının dərinlikdə yerləşən hissəsinin birgə işlənməsi və hasil olunan neftin pay şəklində bölüşdürülməsi" haqqında dünyanın 11 ən iri neft şirkəti ilə Əsrin Müqaviləsi imzalandı.
Heydər Əliyev 2003-cü il dekabrın 12-də müalicə olunduğu ABŞ-ın Klivlend Klinikasında vəfat etdi, dekabrın 15-də Bakıda I Fəxri Xiyabanda dəfn olundu.
Xeyriyyəçilik günü
Azərbaycanın tarixdə Hacı Zeynalabdin Tağıyev kimi xeyriyyəçisi olub, məktəblər açaraq savadsızlıqla mübarizə aparan, xaricdə tələbələr oxudub ölkənin ziyalı potensialını yaradan, iş yerlərini ardıcıl sıralayaraq həm Azərbaycanın iqtisadiyyatını gücləndirən, həm insanlara çörək verən, yaraşıqlı binalar tikdirib Bakının hüsnünü gözəlləşdirən, incəsənətə pul qoyaraq xalqının milli mədəniyyətinin inkişafına böyük töhfələr verən, hətta Pakistanın epidemiyadan qırılan əhalisinə yardım etməklə iki xalqın əbədi dostluğunu təmin edən bu böyük şəxsiyyətə haqlı olaraq “Millət atası” deyiblər. Və bu Xeyriyyəçilik günündə məhz onun adını çəkmək bizim borcumuzdur. Çox təəssüf ki, hazırda ölkədə milli burjuaziya olmadığına görə xeyriyyəçilik hərəkatı da Kamil Zeynallı, Elçin Ləmbəranski kimi bir-iki nəcib və vətənpərvər insanın ianə toplamaqla həyata keçirdiyi xırda aksiyalar şəklini alıb. Dünyada isə xeyriyyəçilik missiyasını çox iri kompaniyalar, milyardçı filantroplar həyata keçirirlər, dövlətlər də onları dəstəkləyir. ABŞ və digər dövlətlərdə xeyriyyəçilik barədə ayrıca dövlət siyasəti də aparılır, müvafiq qanunvericilik qüvvədədir. Dünya bu gün xeyriyyəçi qurum və şəxsiyyətlərə minnətdarlıq ifadə edir. Xeyirxahlar olmasa dünya məhvərindən çıxar, biləsiniz.
Neytrallar, Araz Ağalarov, Aytmatov
Beynəlxalq neytrallıq günüdür həm də 12 dekabr. Müharibələrə qoşulmayan Avropanın cırtdan dövlətlərini, habelə İsveçrəni yada salaq. Neytral qala bilmək böyük xoşbəxtlikdir, belədə məğlubiyyət təhlükəsindən tam sığortalanmış olursan. Ümumdünya tam tibbi təminat günüdür. Allah bizləri bacarıqsız həkimlərlə və dava-dərmansız xəstəxanalarla sınağa çəkməsin əsla. Zınqırovda zəng çalma günüdür. Bəzi ölkələrdə bol-bol zınqırov çalınacaq. Amerikada milli ambrosi günüdür. Elə bildim nədisə hərblə bağlı bir gündür, deməzsənmiş, söhbət meyvə salatından gedir.
1979-cu ildə milyonçu Araz Ağalarovun oğlu, müğənni Emin Ağalarov dünyaya gəlib. Ata pullarını eyş-işrətə deyil, sənətə xərcləyən bu istedadlı gənc çoxlarına nümunə ola bilər. 1980-ci ildə neft maqnatı Armand Hammer 5,3 nilyon dollara London auksionunda 1508-ci ilə aid Leonardo da Vinçinin 36 səhifəlik qeydlər dəftərini alıb. 1979-cu ildə SSRİ “politbürosu” Əfqanıstana qoşun yeridilməsi barədə qərar qəbul edib. 1935-ci ildə Henrix Gimmler “Həyat mənbəyi” adlı nasist əhali artımı proqramını ortaya çıxardıb. 1928-ci ildə dünyaşöhrətli qırğız yazıçısı, “Kötük”, “Gün var əsrə bərabər” kimi romanlarla adını ədəbiyyat tarixinə yazmış Çingiz Aytmatov dünyaya gəlib. 1925-ci ildə ABŞ-da “Motel” adlı yolkənarı otel açılıb, bütün motellər adlarını burdan götürüblər. 1917-ci ildə Fransada hərbi eşelon qəzaya uğrayıb, cəbhədən sağ-salamat qayıdan 700 fransız əsgəri həlak olub. 1821-ci ildə “Madam Bovari” adlı romanı əl-əl gəzən fransalı yazıçı Qustav Flober doğulub. 1792-ci ildə Vyanada 19 sent ödəməklə 22 yaşlı Lüdviq van Bethoven Frans Yozef Qaydndan ilk musiqi kompozisiyası dərsi alıb. Həmin il rus komediyalarının atası Denis Fonvizin rəhmətə gedib. 1766-cı ildə isə rus yazıçısı və tarixçisi Nikolay Karamzin doğulub.
Qaradərililərin möcüzəsi
Həyatda elə təsadüflər olur ki, onların zərurətdən doğulması əsla inandırıcı görünmür, amma təsadüfün miqyası da insanda şübhələr yaradır. Elə bax indi deyəcəyim də. Bilirsiniz ki, Afrikanın Keniya adlı ölkəsində dünyanın ən bərk qaçan insanları doğulurlar. Hüseyn Boltun vətəni idmanın qaçış növü üzrə bütün medalları daşımaqda pərgardır. Demək, 1969-cu ilin 12 dekabrında Keniyada gələcəkdə qaçış üzrə ən müxtəlif çempionluqlar qazanacaq Uilfred Kiroşi dünyaya gəlib. 1971-ci ilin yenə də 12 dekabrında Keniyada çempionluqlar sıralayacaq qaçışçı Semmi Korir, 1972-ci ilin 12 dekabrında isə çempionluqlar sıralayacaq digər qaçış ustası Uilson Kipketer doğulublar. 1974-cü ilin yenidən 12 dekabrında bu ölkədə növbəti qaçış üzrə çempionlar çempionu Bernard Laqat doğulub. Yox, hamısı deyil. 1990-cı ilin yenə də 12 dekabrında bu ölkədə daha bir qaçış çempionu – Nikson Çepseba doğulub. Demək, 12 dekabrda balaca ölkədə birdən-birə 5 dünya çempionu atlet ad gününü qeyd edəcək. Möcüzə deyilmi?
Üçlərin vəfatı
Və ən nəhayət, 12 dekabrda üç tanınmış Azərbaycan ədibi dünyasını dəyişib. Xalq şairi Cabir Novruz, xalq yazıçısı Hüseyn Abbaszadə, habelə istedadlı istiqlalçı şair Ağamalı Sadiq. İndi Cabir Novruzdan “Gecikmiş məhəbbət” şeirini əzbər deyərəm, amma bilirəm ki, onu çoxunuz bilirsiniz. Odur ki, vaxtsız aramızdan gedən böyük şair Ağamalı Sadıq Əfəndidən bir-iki bənd demək istədim həftəyə yekun olaraq:
Bu dünyanın axırına inandım,
Əzəlini gülə-gülə yaşadım.
Yaş keçdikcə daşa dəydi inadım,
Korun-korun, gilə-gilə yaşadım.
Sən əylənmə, aylı dağda qar azdı,
Mənim yolum Həkəridi, Arazdı
Görən yazan taleyimə nə yazdı?
Göz yaşımı silə-silə yaşadım.
Varisin “Həftənin təqvimi” yazısından
Aşıq Pənahın 95 illiyidir
Sovetlər dönəmində bütün dövlət konsertlərində başında iri papaq olan bəstəboy bir aşıq çıxış edər, saz çalar, rəqs edər, pariyadan, Lenindən mahnılar oxuyardı, Əlipənаh Ələsgər оğlu Pənаhоv (Аşıq Pənаh) idi o. Salyan rаyonunda аnаdаn оlan Aşıq Pənah Şirvan aşıqlarının yetişdirilməsində müstəsna rol oynamışdı. İşin ideoloji tərəflərini çıxsaq, insafən, yaxşı aşıq idi, sadəcə, qırmızı kommunist kabusuna xidmətdən sui-istifadə etmişdi.
Aşıq Pənahın yaradıcılığında dörd və beşbəndlik gəraylılar və qoşmalar əsas yer tutur, məşhur gəraylılarından “Dilbər”, “İnciyər”, “Vurulmuşam”, “Ana Kürüm”, qoşmalarından isə “Desin”, “Uşaqlar”, “Bu yanda dur”, “Gördüm” və s. adlarını çəkmək olar. Aşıq Pənah iki dastanın (“Sülh”, “Pambıqçılar”), 18 aşıq havasının (“Dilbər”, “El gözəli”, “Ala gözlüm”, “Yeddi qardaş”, “Səhər nəğməsi”, “Azərbaycanım” və s.), 128-ə qədər qoşmanın müəllifi olub, onun “Saz və söz”, “Sözlərimi saxla yadda”, “Məhəbbətdən danışaq”, “Təzə söz, təzə mahnı”, “Mənim sazım” kimi şeirlər kitabı işıq üzü görüb. Аşıq Pənаh kеçmiş SSRİ-nin müхtəlif şəhərlərində, Finlandiya, Bolqarıstan, Rumıniya, Polşa, Çexoslovakiya, Hindistan kimi xarici ölkələrdə Azərbaycan mədəniyyətini, aşıq sənətini təbliğ edib, mədəniyyətimizin inkişafı sahəsindəki xidmətlərinə görə 1967-ci ildə Azərbaycanın “Əməkdar mədəniyyət işçisi” fəxri adına layiq görülüb. 1978-ci il аvqust ayının 26-da vəfаt еdən aşığın adını Salyanda bir küçə, 1 lisey və Salyan rayon Yenikənd Folklor Evi daşıyır. 2007-ci ildə haqqında film də çəkilib.
“Harri Potter və fəlsəfə daşı” romanının nadir ilk sərt üzlü nəşri rekord qiymətə satılıb
İngilis yazıçısı Coan Roulinqin gənc sehrbazdan bəhs edən “Harri Potter və fəlsəfə daşı” romanının nadir ilk sərt üzlü nəşri Texasın Dallas şəhərindəki “Heritage Auctions” hərracında 471 min dollara satılıb.
TASS agentliyi xəbər verir ki, 1997-ci ildə bu romanın ilk nəşri cəmi 500 nüsxədən ibarət olub. Onlardan 300-ü dərhal kitabxanalara və məktəblərə paylanılıb, yalnız 200-ü mağazalarda satılıb. Bu səbəbdən kitabxana möhürü olmayan nüsxələr kolleksiyaçılar tərəfindən xüsusilə yüksək qiymətləndirilir.
Məlumatda bildirilib ki, satılan nüsxə əla vəziyyətdədir. “Bu nüsxəni insan qəlbini ovsunlayan, gözü qamaşdıran sözlərindən başqa cür təsvir etmək mümkün deyil. Onu əldə saxlamaq inanılmaz görünür”, - lotun təsvirində deyilir.
Qeyd edək ki, sehrbaz oğlan haqqında 1997-2007-ci illərdə nəşr olunan yeddi roman Coan Roulinqə dünya şöhrəti gətirib. 80-dən çox dildə nəşr olunan kitabların ümumi tirajı 500 milyon nüsxəni keçib. Bu əsərlər əsasında səkkiz blokbaster çəkilib.
Baladadaşın toy hamamı” tamaşası növbəti dəfə səhnədə
Azərbaycan Dövlət Akademik Musiqili Teatrında Xalq yazıçısı Elçinin eyniadlı əsəri əsasında səhnələşdirilən “Baladadaşın toy hamamı” (bəstəkar Firidun Allahverdi) ikihissəli musiqili lirik komediyası dekabrın 18-də nümayiş olunacaq.
Teatrdan AzərTAC-a bildirilib ki, sevilən tamaşalar sırasında yer alan bu səhnə əsərinin quruluşçu rejissoru Xalq artisti Cənnət Səlimova, quruluşçu-dirijoru Əməkdar incəsənət xadimi Fəxrəddin Atayev, quruluşçu-rəssamı Xalq rəssamı Tahir Tahirov, baletmeysterləri Əməkdar artistlər Zakir və Leyla Ağayevlərdir. Tamaşada səslənən mahnıların sözləri Vüqar Əbdülova məxsusdur. Səhnə əsərində adət və ənənələrimizə söykənən hadisələr Bakı kəndlərinin birində cərəyan edir.
Tamaşada rolları Xalq artisti Fatma Mahmudova, Əməkdar artistlər Çingiz Əhmədov, Nahidə Orucova, Nadir Xasiyev, aktyorlar Möylə Mirzəliyev, Rəsmiyyə Nurməmmədova, Elçin İmanov, Əmrah Dadaşov, Aydan Həsənova, Gülcahan Salamova, Gültac Əlili, Əliməmməd Novruzov, Gülçöhrə Abdullayeva, Güldanə Əzimova, Telnaz Hüseynova, Fərid Rzayev, Nigar Qarayeva və başqaları ifa edəcəklər.
