Super User
Uşaqkən bol xəstələnmələri, mülkiyyə məktəbində erməni müəllim tərəfindən incidilməsi, faciə janrının banisi olması…
Nəcəf bəy Vəzirovun doğum gününə
Görkəmli Azərbaycan yazıçısı və dramaturqu Nəcəf bəy Vəzirovun anadan olmasının 169-ci ildönümü tamam oldu. Azərbaycan ədəbiyyat tarixinə bələd olan çox az adam tapılar ki, ona “Yağışdan çıxdıq yağmura düşdük”, yaxud “Müsibəti–Fəxrəddin” adları tanış olmasın.
Nəcəf bəy Vəzirovun dramaturgiyamızın inkişafında, milli teatrın yaradılmasında və inkişafında müstəsna rolu vardır. Bütün ictimai fəaliyyəti və ədəbi yaradıcılığı ilə milli özünüdərk hərəkatına yaxından kömək göstərən Nəcəf bəy Vəzirov Azərbaycan ədəbiyyatında faciə janrının əsasını qoyub, feodal–patriarxal quruluşa qarşı çevrilmiş maarifçilik hərəkatının genişlənməsində yaxından iştirak edib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, Nəcəf bəy Vəzirov 1854–cü il aprelin 2-də Azərbaycanın dilbər guşəsi olan Şuşa şəhərində, evin tək oğlu olaraq dünyaya göz açıb. Yazıçının uşaqlığı fərəhsiz keçib, atası Fətəli bəy xəstə olduğundan ailənin çətinliyi anası Mina xanımın üstünə düşüb. Nəcəf özü də təbiətən sakit və qaradinməz, bədəncə zəif və xəstə olub. Anasının arzusu bu idi ki, yeganə oğlunu sağlam görsün və onu məktəbə göndərsin. Lakin Nəcəfin səhhəti buna imkan vermir, ananın arzusu hər il ürəyində qalırdı. Özünün yazdığına görə, o, on iki yaşında məktəbə gedib və tez bir zamanda oxuyub–yazmağı öyrənib.
Nəcəf ilk təhsilini dini məktəbdə alıb. O, burada bir il oxuduqdan sonra Şuşa şəhərindəki mülkiyə məktəbinə gedir. Lakin yeniyetmə gənc həmin məktəbdə oxuya bilmir. Bəli, elə buradanca qabardaq ki, ermənilərin xalqımıza qarşı öz torpaqlarımızdakı basqısı hələ o vaxtlardan mövcud idi. Mülkiyə məktəbində erməni müəllimin amansız rəftarı, uşaqları yerli–yersiz döyüb işgəncə verməsi Nəcəfi məktəbdən uzaqlaşmağa məcbur edir.
O, 1868-ci ildə Şuşadan ayrılıb Bakıya gəlir. Burada imtahan verib real gimnaziyanın ikinci sinfinə daxil olur. Öz bacarığı və biliyi ilə tezliklə müəllimlərin rəğbətini qazanır. Gimnaziyanın sonuncu sinfində oxuyarkən artıq əlaçı şagird kimi tanınır, hətta dövlətli uşaqlarına dərs deməklə məşğul olurdu.
Gimnaziyada oxuyarkən N.Vəzirovun böyük Azərbaycan alimi, o zaman gimnaziyada dərs deyən Həsən bəy Zərdabi ilə tanışlığı onun fikri inkişafına qüvvətli təsir göstərir. H.Zərdabi şagirdlərdə təkcə elmə maraq oyatmaqla kifayətlənmirdi. O çalışırdı ki, şagirdlər xalqın gələcək inkişaf yollarını düzgün anlasınlar, onun azadlığı və maariflənməsi uğrunda mətin mübarizlər kimi yetişsinlər. Məhz Zərdabinin məsləhəti ilə N.Vəzirov təbiət elmlərinə xüsusi maraq göstərir, rus klassik yazıçılarının əsərlərini mütaliə edərək mütərəqqi ideyalarla tanış olur. Yazıçının teatrla tanışlığı da bu zaman başlanır.
O xatirələrində yazır: “1873–cü ildə altıncı sinifdə oxuduğum halda birinci dəfə rus teatrına getdim. Bu gecə mənə nəhayət dərəcədə təsir elədi. Onun necə bir şey olduğunu başa düşdüm”.
N.Vəzirov 1874–cü ildə real gimnaziyanı qurtarıb təhsilini davam etdirmək üçün Rusiyaya gedir. O əvvəlcə Moskvada olur, sonra dostu Ağa Gorani ilə birlikdə Peterburqa gedib Əkinçilik İnstitutuna qəbul olunmaq istəyir. Lakin attestatındakı qiymətlər həmin instituta qəbul tələblərini ödəmədiyindən Moskvaya qayıdır və sentyabrda Petrovski–Razumovski Meşə və Təbiətşünaslıq Akademiyasının Meşəçilik şöbəsinə daxil olur.
Onun Moskvada təhsil aldığı illər Rusiyada azadlıq ideyalarının, zəhmətkeş kütlənin mənafeyini müdafiə edən xalqçılıq hərəkatının genişləndiyi bir dövrə təsadüf edir. Hələ Bakıda real gimnaziyada oxuyarkən H.Zərdabi kimi milli–azadlıq ideyaları ilə tərbiyələnən N.Vəzirov Moskvada daha qaynar bir inqilabi mühitə düşür. O, tezliklə qabaqcıl fikirli gənclərlə dostlaşır, təhsil aldığı akademiyanın daxilində baş verən tələbə çıxışlarında və gizli təşkilatlarında iştirak edir. Hətta 1878–ci ildə H.Zərdabinin təşəbbüsü ilə “İmdadiyyə” adlı dərnək təşkil edir. 1878–ci ildə N.Vəzirov Petrovski–Razumovski Akademiyasının Meşəçilik şöbəsini bitirib təyinatla Qafqaza göndərilir. O, Yelizavetpol quberniyasının Tərtər nahiyəsinə üçüncü dərəcəli meşəbəyi təyin olunur. 1880–ci ilin iyul ayına qədər burada çalışır. Daha sonra ikinci dərəcəli meşəbəyi kimi İrəvan quberniyasının Dilican nahiyəsinə meşəbəyi təyin olunur. 1887–ci ilə qədər burada çalışıb yenidən iş yerini Yelizavetpol quberniyasına dəyişir. 1890–cı illərin əvvəllərindən başlayaraq Rusiyada inqilabi–azadlıq hərəkatının yüksəlişi ilə əlaqədar Petrovski–Razumovski akademiyasının məzunlarını təqib edirlər. Bununla əlaqədar olaraq N.Vəzirovu da siyasi etibarsızlıqda günahlandırıb meşəbəyi vəzifəsindən azad edirlər. Bundan sonra sənəti ilə əlaqəsi olmayan müxtəlif yerlərdə çalışır. Əvvəlcə İrəvan quberniya idarəsi tibb şöbəsinin katibi, sonra isə Qazaxda mübahisəli işlərə baxan şöbənin katibi vəzifəsində işləyir. Lakin bu işlərin heç biri N.Vəzirovun xoşuna gəlmir.
Nəcəf bəy Vəzirov 1895–ci ildə Bakıya köçür. Burada lazımi imtahanları verib vəkillik vəsiqəsi alır və məhkəmələrdə çalışır. O, burada uzun müddət ayrı düşdüyü bədii yaradıcılığını davam etdirir, “Yağışdan çıxdıq yağmura düşdük”, “Müsibəti–Fəxrəddin”, “Pəhləvanı–zəmanə” kimi klassik əsərlərini yaradır. N.Vəzirov 1903–cü ildə Bakı Dumasına katib seçilir. Az sonra isə şəhər maarif şöbəsi rəisinin müavini təyin edilir və keçmiş müəllimi Həsən bəy Zərdabi ilə birlikdə doğma xalqının maariflənməsi üçün yeni məktəblərin, müxtəlif tərbiyə ocaqlarının açılması işində yaxından iştirak edir.
1905–ci il inqilabı N.Vəzirovun ədəbi–ictimai fəaliyyətinin genişlənməsi üçün münbit zəmin yaradır. Maarifpərvər ədib bir tərəfdən Bakıda çıxan “Həyat”, “İrşad”, “Təzə həyat”, “Açıq söz” və s. qəzetlərində “Dərviş” imzası ilə “Balaca mütəfərrəqələr” başlığı altında burjua–mülkədar cəmiyyətinin ictimai eyiblərini açan felyetonlar yazır, digər tərəfdən dram dərnəklərinə rəhbərlik edir, Azərbaycanda teatr sənətinin inkişafı, aktyor nəslinin yetişməsi üçün yorulmadan fəaliyyət göstərir.
1913–cü il noyabrın 15–də “Şəfa” maarif cəmiyyəti Nəcəf bəy Vəzirovun ədəbi fəaliyyətinin 40 illiyi münasibətilə Bakıda təntənəli yubiley gecəsi keçirir. Bu gecə böyük bir mədəni bayrama çevrilir. Qəzetlər yazıçının həyat və fəaliyyətindən bəhs edən məqalə-oçerk, məlumat dərc edirlər. Azərbaycanın görkəmli ziyalıları yubilyara məktub, teleqram göndərir, onu bu yubileyə layiq yazıçı, möhtərəm ədib, qüdrətli vətəndaş, müəllim və tərbiyəçi, xalqın fədakar oğlu kimi qiymətləndirirdilər. Xalqın ehtiramı N.Vəzirovun yaradıcılıq ilhamını, işləmək həvəsini coşdurmuş, ədib həm ictimai həyatda, həm də bədii yaradıcılıq sahəsində daha fəal çalışıb. Bu illərdə o, “Pul düşkünü Hacı Fərəc” komediyasını, “Təzə əsrin ibtidası” dramını yazmış, böyük fransız yazıçısı Jan Batist Molyerin “Xəsis” komediyasını “Ağa Kərim xan Ərdəbili”, fransız məzhəkəsi “Vəkil Patelen”i isə “Dələduz” adı ilə təbdil edib. Azərbaycanda aprel istilasından sonra N.Vəzirov Bakıda Kənd Təsərrüfatı texnikumunda müəllim işləyib.
Nəcəf bəy Vəzirov 1926–cı ilin yayında təcrübə məşğələləri aparmaq üçün tələbələrlə birlikdə Şamaxıya – Çuxuryurda gedib və iyulun 13–də orada ürək çatışmazlığından vəfat edib.
Ruhu şad olsun!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(03.04.2023)
Milyonların sevimlisi İbrahim Tatlısəs Bakıya gəlir
Mayın 20-də “Baku Crystal Hall” səhnəsində Türkiyənin sevilən müğənnisi, "İmperator” ləqəbli sənətçi İbrahim Tatlısəsin "Əfsanə geri dönür!" adlı konserti təşkil olunacaq.
Öz bənzərsiz ifaları ilə milyonların sevgisini qazanan məşhur müğənni illər sonra yenidən Bakıda öz repertuarında olan mahnılarla pərəstişkarları qarşısında çıxış edəcək.
Biletləri iTicket.az saytı və şəhərin kassalarından əldə etmək mümkündür.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(03.04.2023)
Varlanmaq formulunda biznes-planın rolu
Professor Əlibala Məhərrəmzadə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının oxucuları üçün “Ev tapşırığı: Uğur düsturunu tapacağıq” layihəsini təqdim etməkdədir. Bu dəfə o, varlanmaq üçün uğur formulunu açıqlayacaq. Burada biznes-plan tərtib etmək çox önəmli mərhələdir. Bu dəfə bu barədə danışacağıq.
Biznes-plan nədir
Biznes-plan sizin biznesinizi, onun istiqamətini, sizin bütün məqsədlərinizi və sizin şirkət üzrə prtnyorlarınıza təklif etdiklərinizi dəqiq müəyyən etməyə imkan verir. Onun baza komponentinə cari və gələcək balanslar, gəlir və ziyanlar haqqında hesabatlar və nağd pul vəsaiti axını daxildir. O, resursların dəqiq müəyən edilib paylaşdırılmasında, risklərin yaranma imkanlarının nəzarətdə saxlanılmasında və düzgün qərarların qəbulunda sizə yardımçı olacaq.
Biznes-plan sizin kompaniya, onun təşkilinin prinsipləri, borc götürülən vəsaitin necə qaytarılacağını əsaslandıran hesablamalar haqqında müəyyən və xüsusi məlumatlar daşıdığından, yaxşı tərtib edilmiş biznes-plan kredit və investisiyaların alınması üçün təqdim olunan sənəd paketinin həlledici komponentidir. Paralel olaraq o, sizin personala, təchizatçılara və digər partnyorlarınıza məqsədlərinizin mahiyyətini və kompaniyanızın əməli strategiyasını izah edə bilər.
Mövzudan daha geniş bəhs etmək zərurəti duyduğumdan, bundan sonrakı günlərdə biznes-plan barədə daha geniş danışacağam.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(03.04.2023)
Azərbaycan Luvr Karusl “Art Shopping” beynəlxalq müasir incəsənət festivalında təmsil olunur
Parisdə Luvr muzeyinin Karusel (Carrousel) qalereyasında beynəlxalq incəsənət festivalı təşkil edilib. Azərbaycan festivalda Heydər Əliyev Fondun təşkilatçılığı və Fransadakı səfirliyimizin dəstəyi ilə yaradılan pavilyonla təmsil olunur. Pavilyon Azərbaycan mədəniyyətinin ölkə xaricində tanıdılması, onun ənənəvi dəyərlərinin qorunması ilə yanaşı, müxtəlif müasir istiqamətlərdə inkişafını əks etdirir.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, Azərbaycan ilk dəfə Luvr Karusel “Art Shopping” Salonuna qoşulub. Festivalda Azərbaycan incəsənət nümayəndələrinin əsərlərindən ibarət pavilyon fransız, eləcə də müxtəlif ölkələrdən olan sənətsevərlərin diqqət mərkəzində olub.
Azərbaycan pavilyonunun təqdimatında Fransadakı səfirimiz Leyla Abdullayeva, “Carrousel” İncəsənət Salonunun direktoru Miryam Annone Kastane (Myriam Annonay Castanet) və Salonun kommersiya direktoru Stefan dö Boyson (Stephane de Boysson) çıxış edərək, Azərbaycanın mədəniyyəti, incəsənəti haqqında danışıblar.
Karusel incəsənət Salonunun direktoru Miryam Annone Kastane Azərbaycanla əməkdaşlıqdan məmnunluğunu ifadə edərək, Heydər Əliyev Fonduna “Art Shopping” Salonu ilə əməkdaşlıq təşəbbüsünə, heykəltəraş Elvin Nəbizadəyə və rəssam Anar Hüseynzadəyə möhtəşəm əsərlərinə görə təşəkkür edib.
Səfir Leyla Abdullayeva Azərbaycanın yerləşdiyi geosiyasi məkan haqqında məlumat verib. Avropa və Asiya arasında yerləşən Azərbaycanın zəngin mədəni irsindən söz açıb. Azərbaycan mədəniyyətinin beynəlxalq səviyyədə tanınması istiqamətində Heydər Əliyev Fondunun həyata keçirdiyi böyük layihələrdən danışıb. Fondun Azərbaycan mədəniyyətinin beynəlxalq səviyyədə tanınmasında böyük rolu olduğunu vurğulayıb. Bildirib ki, məhz Heydər Əliyev Fondunun təşəbbüsü ilə bu gün iki azərbaycanlı incəsənət nümayəndəsinin əsərləri Karusel “Art Shopping” festivalımda nümayiş olunur.
Karusel “Art Shopping” Salonunun kommersiya direktoru Stefan dö Boyson Azərbaycanın müasir incəsənətindən söz açaraq, Bakıya səfərindən danışıb. Ölkəmizdə sənətə yüksək qiymət verildiyini bildirərək, istedadlı azərbaycanlı rəssamlar, nadir müasir incəsənət əsərləri haqqında məlumat verib.
Azərbaycan pavilyonunun ziyarətçiləri heykəltəraş Elvin Nəbizadənin 2017-ci ildə Venesiya Bienalesi üçün yaratdığı və Heydər Əliyev Fondu tərəfindən Parisdə Luvr Karusel “Art shopping” festivalında nümayiş olunmaq üçün seçilmiş “Bir günəş altında” adlı müasir instalasiyasını heyranlıqla seyr ediblər.
Müəllif ziyarətçilərin suallarına cavab olaraq bildirib ki, göy qurşağı formasında 44 sazdan ibarət instalyasiya Azərbaycanda multikulturalizmin – ölkədə yaşayan müxtəlif millətlərin və xalqların birliyinin, onlara qarşı tolerantlıq və hörmətin simvolu olduğu bildirilib.
Azərbaycan pavilyonunun ziyarətçiləri rəssam Anar Hüseynzadənin tablolarını seyr ediblər. Xarici ziyarətçilər azərbaycanlı rəssamım əsərləri vasitəsilə qədim İçərişəhər, onun özünəməxsus dar küçələri, doğma Abşeronla tanış olublar.
A.Hüseynzadənin simvolizm qrupundan olan rəsm əsərləri qeyri-adi yanaşmada olan natürmort və portretlərlə təqdim olunur. Onun “Kosmos” seriyasından olan əsərləri ilk dəfə bu Salonda tamaşaçılara təqdim olunub.
Qeyd edək ki, Azərbaycanın Karusel “Art Shopping” festivalında iştirakı çərçivəsində instaqram sosial şəbəkəsində “Fransada Azərbaycan müasir incəsənəti” mövzusuna həsr olunmuş səhifə yaradılıb. Həmçinin, rəssam Anar Hüseynzadə tərəfindən ustad dərslərinin keçirilməsi nəzərdə tutulur.
“Art Shopping” festivalı bu gün yekunlaşacaq.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(03.04.2023)
Bir gün bir kitab yazmaq istəsəniz, mövzusu və adı nə olardı?
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ekspress-sorğu” rubrikası növbəti dəfə görüşünüzə gəlir. Rubrikanın aparıcısı Habil Yaşar bu dəfə kitabsevərlərdən “Bir gün bir kitab yazmaq istəsəniz, mövzusu və adı nə olardı?” sualına cavab alıb.
İradə Allahverdiyeva, müəllimə
Məni nədənsə əkizlər çox maraqlandırır. Bənzərlikləri, fərqlilikləri nələrdir, həqiqətənmi bir-birilərini tamamlayırlar, güclü olanının güc səbəbi hansılardır və s. Odur ki, əkizlər barədə yazardım. Adı da elə “Əkizlər” olardı.
Ceyran Məmmədova, hal-hazırda işsiz
Öz keşməkeşli həyatımı qələmə alardım. "Xatirələr" adı altında.
Tural Nəbiyev, müəllim
Bir gün kitab yazmaq istəsəm, elə yaxın tariximizdən - 44 günlük VƏTƏN MÜHARİBƏSİndən yazmaq istərdim. Başqa xalqların qəhrəmanlıq tarixində həsəd apardığımız hadisələrin bilavasitə özümüz şahidi olduq. Və indi başqaları bizə həsəd aparmalıdır. Bunları qələmə alıb dünyanın bilməsini istərdim...
Mətanət Məhərrəm, müəllimə
Kitab yazsa idim, mövzusu əbədi mövzu olan sevgi olardı.
Lətifə Abbasova, yazar
Bir gün kitab yazmaq istərsəm, hərçənd bu, məni hər zaman düşündürən bir mövzudur, təsəvvürümdəki bir həyatı qələmə alardım. Adını isə “Uçub gedən xəyallarım” qoyardım.
Səadət Qənbərova, yazar
Hətta bir kitab yox, ikisini birdən yazar, öz həyatımı qələmə alardım. "Üşüyən xəyallarım", "Sahilsiz gəmiyəm" – kitabların adlarını da bu cür qoyardım.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(03.04.2023)
Lənkəranda yardımlılar poeziya sərgiləyiblər
Ədəbiyyatımızla bağlı regionlarda keçirilən istənilən tədbir diqqət mərkəzinə gəlməlidir. Çünki ədəbiyyat paytaxt despotunda qaldıqca inkişafını itirmiş olur.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, Lənkəran şəhərindəki Heydər Əliyev Mərkəzində Yardımlıda yaşayan şairlərlə görüş təşkil edilib. Öncəsdən qeyd edək ki, Cənub bölgəsinin baş şəhəri olan Lənkəranın bölgənin digər guşələrinə bu qayğısı təqdir olunmalıdır.
Görüşə yardımlıdan olan şairlərdən Sakit Ilkin, Mərdan Dadaşlı, Pənah Dumanoğlu, Guloglan Imanov, Səfail Aqiloğlu, İqbal Nəhmət və saz ifaçısı Çingiz Əhmədov qatılaraq Lənkəran oxucularına xoş ovqat bəxş ediblər.
İqbal Nemət portalımlza açıqlama verərək söyləyib: “Möhtəşəm təşkilatçılığa görə Heydər Əliyev Mərkəzinin rəhbərliyinə, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Lənkəran bölməsinin sədri Qafar Cəfərliyə, dostumuz, görüşün baş tutmasında böyük zəhməti olan Cəfər Fətullayevə, görüşdə iştiraklarına görə başımızın tacı olan şəhid analarına, Lənkəran ədəbi mühitinin görkəmli nümayəndələrinə, məktəblilərə, ziyalılarımıza, oxucularımıza, şairlərin şeirlərini ifa edən qiraətçi dostlara ürəkdən təşəkkür edirik! Davamlı olsun, gələn ayaqlar, görən gözlər, duyan urəklər var olsun!”
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(03.04.2023)
Los-Ancelesdə Amerika Televiziya Akademiyası Fondunun Gənclər Mükafatı təqdim olunub
Amerika Birləşmiş Ştatlarının Los-Anceles şəhərində Amerika Televiziya Sənətləri və Elmləri Akademiyasının “College Awards” – Gənclər Emmisi mükafatının təqdimat mərasimi keçirilib.
Mərasimdə ölkəmiz də təmsil olunub, “Real” Televiziyasının Proqramlaşma Departamentinin rəhbəri, Real FM-də yayımlanan “Cinema Radio” Kino Radio Kanalının rəhbəri, Amerika Televiziya Sənətləri və Elmləri Akademiyasının üzvü, mükafatının builki münsiflər heyətinin üzvü Kamran Qasımovun timsalında.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Kamran Qasımova istinadən məlumat verir ki, mərasimdən sonra o, Amerika Televiziya Akademiyasının vitse-prezidenti Laurell Vitmkob, Akademiya Fondunun sədri Kris Abrego, Akademiyanın qubernatorlarından olan Skot Frimanla müzakirələr aparıb.
Qeyd edək ki, bu il Akademiya Fondu Gənclər Mükafatını “Ən yaxşı dram”, “Ən yaxşı komediya janrında serial”, “Ən yaxşı animasiya”, “Ən yaxşı qeyri-oyun serialı”, “Ən yaxşı sənədli film” nominasiyaları üzrə təqdim edib. Münsiflər heyəti 1 ay ərzində filmlərin səsverməsində iştirak edərək nominantları müəyyən ediblər. 1977-ci ildən etibarən keçirilən “College Awards” kino və televiziya sahəsinə üz tutan gənclərin yaradıcılığını stimullaşdırmaq, yeni istedadların üzə çıxarılması məqsədini daşıyır.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(03.04.0223)
Azərbaycanlıların soyqırımı mövzusunda çəkilmiş sənədli film nümayiş olunub
Martın 31-də Azərbaycan kinosunun 125 illiyi və “Azərbaycanfilm” kinostudiyasının 100 illiyi münasibətilə Dövlət Film Fondunda “Azərbaycan sənədli kino salnaməsi” adlı silsilə retrospektiv baxış çərçivəsində növbəti tədbir təşkil olunub.
Tədbir Əməkdar incəsənət xadimi, kinooperator, rejissor Ələkbər Muradovun yaradıcılığına həsr edilib.
Əvvəlcə tədbir iştirakçıları 31 Mart soyqırımı qurbanlarının xatirəsini bir dəqiqəlik sükutla yad ediblər.
Sonra Azərbaycan Dövlət Film Fondunun direktoru, Əməkdar incəsənət xadimi Cəmil Quliyev 31 mart – Azərbaycanlıların Soyqırımı Gününün tarixindən və rejissorun yaradıcılığından bəhs edib.
Kinoşünas, Əməkdar incəsənət xadimi Aydın Kazımzadə Ə.Muradovla televiziyada birlikdə işlədiyi dövrlə bağlı xatirələrini bölüşüb.
Tədbirin sonunda rejissor Ə.Muradovun 1918-ci il azərbaycanlıların soyqırımı mövzusunda çəkdiyi “Yaddaşın rəmzi” adlı sənədli film nümayiş olunub.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(31.03.2023)
Aqil Abbasın 70 illiyinə
“Ədəbiyyat və incəsənət”in daimi müəllifi Elman Eldaroğlu yazır
Yazıb-yaratmaq həvəsi, həyat eşqi hələ də tükənməyib. Özünə güvənən, aktiv, o cümlədən hədsiz enerjili adamdır. Cəsarətli və qorxmazdır. Meydandan geri çəkilmək, hadisələrə biganə qalmaq, eləcə də danışmaq vacib olan yerdə susmaq təbiətinə yaddır. Ən sıxıntılı vaxtlarında belə depressiyaya məruz qalmır. Görüşlərə gecikməyi sevmir. Əzmkar, çalışqan və çox inadkardır. Yeniyetmə yaşlarında dalaşqan, gənclik illərində isə çılğın olub. Bu xüsusiyyət hələ də onu tərk etməyib, amma ürəyi ipək kimi yumşaqdır…
“Dəli-dolu, davakar olduğuma görə o vaxt məni institututdan da qovublar. Dəli-doluluq öz yerində, həm də inqilabçı olmuşam. Elçibəy, Vəkil Hacıyev, Bəxtiyar Vahabzadə müəllimlərimiz olub. Onlar kimə dərs deyiblərsə, o uşaqlar sanki sovet vətəndaşı deyildilər, türk idilər. Bəxtiyar Vahabzadə Azərbaycan sovet ədəbiyyatından heç vaxt dərs deməyib, tələbədən də soruşmayıb. O, bizim bilmədiyimiz insanlardan, yazıçılardan danışırdı. Deyirdi ki, kitabda olanları özünüz oxuyun və o, kitabda olmayanlardan dərs deyirdi. Əbülfəz bəy də eyni zamanda. Onun dərslərində başqa universitetlərdən də tələbələr gəlib otururdular. Onların dərs dedikləri insanlar sonradan inqilabçı oldular. Xalq hərəkatında öndə gedən adamlar onlar olub. İndi də bir nəsil yetişir. İndi gələn nəsil bizdən istedadlıdır. Bizdən daha üsyankar, istəklidir. Bizim iddiamızı ortaya qoymağımız çətin idi, nə qəzet, nə jurnal var idi. İndi Allaha Şükür 20 yaşında roman yazır, çap etdirir. Facebook-a yerləşdirir, hamı da oxuyur.”- söyləyir...
Xüsusi liderlik qabiliyyətinə malikdir, mükəmməl təhlil etmək və düzgün qərar vermək bacarığı var. Bu xüsusiyyəti ona həmişə uğur qazandırır. Yalan vəd verməkdən, kimisə aldatmaqdan zəhləsi gedir. Hətta bunun üçün zəruriyyət yaransa belə, susmağa üstünlük verir. Səmimiyyətinə söz ola bilməz...
Deyir ki,- “Səmimi olmaq çox çətin məsələdir. İndi səmimi insanları sevmirlər. Mən isə başqa cür ola bilmərəm. Mənim ailəmdən, doğulduğum torpaqdan gəlib bu səmimiyyət. İnsanları sevirəm, bacardığım qədər hər kəsə əl tutmağa çalışıram. Deputat kimi rayonlara gedəndə insanları kəndin çayxanalarında qəbul edirəm. Qarabağda ləqəbim var: "Müəllim". "Müəllim gəlib" - deyirlər, hər kəs çayxanaya gəlir, mən də bacardığım qədər hər kəsə kömək edərəm. Bəzilərinə gücüm çatmayanda onu da deyirəm, yalan vəd vermirəm. Mən rayonlara adətən səhərlər çıxaram. Yolda kimisə görəndə mütləq o insanları götürüb getdikləri yerə çatdıraram. Çox adam məni tanımır yol gedəndə. Belə hallarla da qarşılaşıram. Adam olub, dövlətdən inək istəyir, ala bilmir, maşını icra hakimiyyətinin qarşısına sürüb, o məsələni həll etmişəm. Heç vaxt kimisə yolda qoymaram.”
Yəqin ki, haqqında söhbət açdığım yazıçı, jurnalist, millət vəkili Aqil Abbası Azərbaycanda tanımayan adam yoxdur. Kimisi əsərlərini, kimisi məqalələrini oxuyub, kimisi də milli məclisdəki fəaliyyətini izləyib və s.. Odur ki, tərcümeyi-halından uzun-uzadı danışıb vaxtınızı almaq istəmirəm, bir neçə kəlmə yetər. 1953-cü il aprelin 1-də Ağcabədi rayonunun Kolalı kəndində Məhəmməd kişinin ailəsində anadan olub. 1955-ci ildə 2 yaşında olarkən ailəsi ilə birlikdə Ağdama köçüblər. Ağdam 1 saylı orta məktəbi bitirdikdən sonra ADU-nun filologiya fakültəsində təhsilini davam etdirib. 1976-cı ildə əmək fəaliyyətinə Ağsu rayonundakı internat məktəbində müəllim kimi başlayıb və bir il orada çalışıb. 1977-1987-ci illərdə "Elm və həyat" jurnalında fotomüxbir, şöbə müdiri, 1987-1990-cı illərdə isə "Sovet kəndi" qəzetinin xüsusi müxbiri işləyib. 1990-cı ildən "Ədalət", 1993-cü ildən "Boz qurd" qəzetlərinin baş redaktorudur. Bədii yaradıcılığa 1970-ci ildən başlayıb. Elə o vaxtlardan da mətbuatda müntəzəm çıxış edir. "Qiyamət gecəsi", "Qapqara uzun saçlar" povestlərinin və “Dolu” filminin ssenari müəllifidir. 2005-ci ildən Milli Məclisin deputatıdır. Bir sıra mükafatlara layiq görülüb. 2013-cü ildən sinəsini Azərbaycan Respublikasının “Şöhrət” ordeni bəzəyir...
Ötən günlərin söhbətidir, televiziya rəhbərlərindən birinin yanında görüşdük. Birlikdə olduğumuz bir saatda mobil telefonuna gələn zənglər susmaq bilmirdi. Cavablarından hiss edirdim ki, seçiciləri və dostlarıdır. Seçicilər maddi yardım, iş istəyir, dostları isə, kimisi toya, kimisi də qonaqlığa dəvət edirdi. Yorulmursuz ki?- deyə soruşdum. O isə:- “Bəzən yoruluram, amma usanmıram. Çünki elə insanlar var ki, nə qədər kömək etsən də, yenə gəlir, yenə istəyir, bundan insan yorulur. Təsəvvür edin, hər həftə gəlirlər, amma yenə də əliboş qaytarmıram, kimsəni naümid qoymuram. Bəzən elə olur ki, cibimdə pul olmur, milli məclisin yeməkxanasına düşüb, borc alıb verirəm.”- deyə cavab verdi...
Gözütox, mərhəmətli, mehriban, ədalətli adamdır. Elə bu xüsusiyyətlərinə görə də Tanrı ondan heç nəyi əsirgəməyib. Necə deyərlər, çin olmayan arzusu qalmayıb. Allahdan nə diləyibsə verib.
“Ən böyük arzum Şuşanı, Ağdamı görmək, Qarabağa qayıtmaq olub. O da, çox şükür, reallaşdı. Tanınmış yazıçı, jurnalist olmaq istəmişəm, o arzuma da çatmışam. İndi arzularım ancaq nəvələrimlə bağlıdır. İnsanlar arzuları bitsə, intihar edər…”- söyləyir.
Bəli, haqqında sevə-sevə danışdığım Aqil Abbas xalqın adamıdır, xalqın arasında olmaqdan rahatlıq tapır. Azərbaycanın yazılı tarixində yer tutan, ürəklərdə yuva quran ağsaqqal yazarımızın aprelin 1-də 70 yaşı tamam olur. Yəqin ki, təbrik edənlər, şəninə xoş söz söyləyənlər çox olacaq.
Qoy, bu yığcam yazı söylənəcək təbriklərə bir başlanğıc olsun!
Aqil müəllimə növbəti yubileyi münasibəti ilə möhkəm cansağlığı, firəvan həyat arzulayıram.
Çox yaşa, USTAD!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(31.03.2023)
Müstəqillik dövrünün ən irimiqyaslı incəsənət layihəsinə qeydiyyat başa çatıb
Azərbaycan xalqının Ümummilli lideri Heydər Əliyevin 100 illik yubileyi münasibətilə Mədəniyyət Nazirliyi, Elm və Təhsil Nazirliyi və Heydər Əliyev Mərkəzinin birgə təşkil etdiyi Uşaq İncəsənət Festivalına qeydiyyat başa çatıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, müstəqillik dövrünün ən irimiqyaslı incəsənət layihəsində iştirak üçün müxtəlif şəhər və rayonlardan ümumilikdə 26 min 768 nəfər qeydiyyatdan keçib. İştirakçıların qeydiyyatı fevralın 20 –dən martın 30-dək www.uif.az internet saytı üzərindən aparılıb.
21 nominasiya üzrə nəzərdə tutulan festival həm peşəkar, həm də həvəskar kateqoriyalar üzrə üç yaş qrupunda (6-9 yaş, 10-13 yaş və 14-17 yaş) keçiriləcək.
Üç mərhələdə nəzərdə tutulan festivalın birinci mərhələsi 2023-cü ilin aprel-iyun ayında keçirilir. Bu mərhələdə qalib olmuş iştirakçılar festivalın ikinci mərhələsində iştirak etmək hüququ qazanırlar. Festivalın ikinci mərhələsi iyun-avqust ayında reallaşacaq. Bu mərhələdə qalib olmuş iştirakçılar final mərhələsində iştirak hüququ əldə edirlər. Festivalın final mərhələsi Bakı şəhərində 2023-cü ilin sentyabr ayında keçiriləcək. Final mərhələsinin keçirilmə yeri, tarixi və vaxtı barədə məlumatlar festivalın rəsmi internet portalında, eləcə də kütləvi informasiya vasitələrində elan olunacaq.
Festivalın yekununda ən çox nominasiya üzrə iştirak etmiş və fəallıq göstərmiş şəhər və ya rayon növbəti il festivala ev sahibliyi edəcək.
Qeyd edək ki, festivalın əsas məqsədi Ümummilli lider Heydər Əliyevin mədəniyyətə və gənclərə qayğısını rəhbər tutaraq, milli mədəniyyətin və incəsənətin təbliği, uşaqların milli vətənpərvərlik, mədəniyyətə, incəsənətə, milli adət-ənənələrimizə hörmət ruhunda tərbiyə edilməsi, onlarda mədəni həyat tərzinin formalaşdırılması işinə köməklik göstərilməsidir.
Festivalın əsas vəzifələri uşaqlarda mədəniyyətin müxtəlif sahələrinə maraq oyadılması, onların məktəbdənkənar vaxtlarının səmərəli keçirilməsi, bədii-estetik zövqünün tərbiyə edilməsi, yeni istedadların üzə çıxarılması, regionlarda incəsənət sahəsində çalışan işçilərin fəallığının təmin edilməsi, xüsusi bacarığa malik olan uşaqların yaradıcılıq qabiliyyətlərinin inkişaf etdirilməsidir.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(31.03.2023)
