“Ədəbiyyat və incəsənət” sizlərə iki həmyerlimizin beynəlxalq uğuru barədə söz açmaq istəyir. Söhbət uğurlarını redaksiyamızla bölüşən Ümid Nəccaridən və Soltan Soltanlıdan gedir. 

Şair Ümid Nəccarinin “Oktyabr gülləsi” adlı şeiri Amerikanın “Spillwords” ədəbiyyat və incəsənət saytının manşetində dərc edilib.

Rəssam Soltan Soltanlı isə Belçikada keçirilən beynəlxalq karikatura yarışmasında Sertifikat qazanıb. 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(07.04.2023)

Aprelin 9-da - bazar günü müstəqil “M.Teatr”ın (“Mənim teatrım”) səhnəsində “Vidalaşmadan getməyin” adlı monotamaşa növbəti dəfə nümayiş olunacaq.

Bu monotamaşanın müəllifi Rövşən Ağayev, quruluşçu rejissoru, Xalq artisti Vidadi Həsənov, səhnə plastikası Mikayıl Mikayılov, bəstəkarı Vüqar Məmmədzadə, rəssamı Ülkər Əliyevadır. Səhnə həlli tamaşaçıya aktyor Oqtay Mehdiyevin təqdimatında çatdırılır.

Qeyd edək ki, “Vidalaşmadan getməyin” adlı monotamaşada haradansa peyda olan bir kişi bizə öz həyatını, keçmiş günlərini və o günlərin fərqində olmadığı məqamlarını danışır. Həmçinin səhnə əsərinin paradiqması, ana xətti tamaşa boyu tamaşaçılara təqdim olunur.

Biletləri iTicket.az saytı və şəhərin kassalarından əldə etmək mümkündür.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(07.04.2023)

“Hazırkı toplantıda TÜRKSOY-a üzv ölkələr üzrə UNESCO Milli Komissiyalarına sədrlik Türkiyədən Azərbaycana keçəcək. Bu baxımdan, ötən dövr ərzində məhsuldar fəaliyyətlərinə görə Türkiyə tərəfinə təşəkkürümüzü bildiririk. Eyni zamanda, növbəti dövr üçün Azərbaycanın sədrliyi zamanı ciddi nailiyyətlər əldə ediləcəyinə əminliyimizi ifadə edirik”.

Bunu mədəniyyət nazirinin birinci müavini, nazir vəzifəsini icra edən Adil Kərimli TÜRKSOY-a üzv ölkələrin UNESCO Milli Komissiyalarının 9-cu Toplantısında çıxışı zamanı deyib.

“Bu il mayın 12-də “Şuşa - Türk dünyasının mədəniyyət paytaxtı 2023” ilinin açılış mərasimi keçiriləcək. İnanırıq ki, Şuşada keçiriləcək tədbirlər türk dövlətləri arasında mədəniyyət sahəsində əməkdaşlığın inkişafının növbəti uğuru olacaqdır”,-deyə mədəniyyət nazirinin birinci müavini bildirib.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(07.04.2023)

Ankarada “CSO ADA Ankara”nın böyük səhnəsində 37-ci Beynəlxalq Musiqi Festivalı keçirilib. 

AzərTAC  xəbər verir ki, Türkiyənin paytaxtının ən mötəbər festivallarından birinin açılış günüdə Azərbaycan Respublikasının Əməkdar Artisti Fuad İbrahimovun rəhbərliyi ilə Üzeyir Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestri iştirak edib. 

Bu Festivalın ilk konsertinin məhz Üzeyir Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestrinin iştirakı ilə gerçəklənməsi çox sevindirici, eyni zamanda qürurvericidir. Bu layihənin həyata keçirilməsində uzun illər klassik musiqini həm ölkəmizdə, həm də onun hüdudlarından kənarda təbliğ edən “Premier LTD” konsert agentliyinin rəhbəri Nəzakət Qasımovanın böyük xidmətləri var. Konsert proqramında tanınmış solistlər – Azərbaycanın Respublikasının Xalq artisti Murad Adıgözəlzadə (fortepiano) və Əməkdar artist Elvin Xoca Qəniyev (skripka) öz ifalarını təqdim ediblər.

Proqramda Ferit Tüzünün “Çayda çıra”, Fikrət Əmirovun violin, piano və orkestr üçün Konserti və Antonin Dvorjakın 9 nömrəli “Yeni dünyadan” Simfoniyası səslənib. Bu əsərlərdən əlavə ilk hissənin sonunda Corc Villiamsın “Schindler`s list” kinofilminə yazılmış musiqisi ifa olunub. İfa Türkiyədə zəlzələ zamanı həyatlarını itirmiş insanların xatirəsinə həsr edilib. Konsert “Türk marşı” ilə tamamlanıb.

Festivalın açılış günüdə qonaq qismində Türkiyənin 10-cu prezidenti Əhməd Necdət Sezər, məşhur türk pianoçusu Gülsin Onay, dünyaşöhrətli dirijor Erol Erdinç və digər tanınmış simalar iştirak ediblər.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(07.04.2023)

TÜRKSOY-a üzv ölkələrin UNESCO üzrə Milli Komissiyalarının Bakı və Şuşada 9-cu İclası davam edir

Aprelin 7-də Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında UNESCO üzrə Azərbaycan Respublikasının Milli Komissiyası, Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatı (TÜRKSOY), ADA Universiteti və Universitetin İnkişaf və Diplomatiya İnstitutunun birgə təşkilatçılığı ilə TÜRKSOY-a üzv ölkələrin UNESCO üzrə Milli Komissiyalarının 9-cu İclasının açılış mərasimi keçirilir. 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, ADA Universitetində baş tutan tədbirdə Azərbaycan Respublikasının xarici işlər naziri, Azərbaycan Respublikasının UNESCO üzrə Milli Komissiyasının sədri Ceyhun Bayramovun video müraciəti təqdim edilib. Azərbaycan Respublikasının ekologiya və təbii sərvətlər naziri Muxtar Babayev, Azərbaycan Respublikasının mədəniyyət naziri vəzifəsini icra edən Adil Kərimli, TÜRKSOY-un Baş katibinin müavini Bilal Çakıcı və UNESCO üzrə Türkiyə Milli Komissiyasının prezidenti Öcal Oğuz açılış mərasimində çıxış ediblər. Açılış zamanı TÜRKSOY-a üzv ölkələrin UNESCO üzrə Milli Komissiyalarının 9-cu dövr sədrliyi Türkiyə Respublikasının UNESCO üzrə Milli Komissiyasından Azərbaycan Respublikasının UNESCO üzrə Milli Komissiyasına ötürülüb.

ADA Universitetinin Dövlət, xarici və tələbə işləri üzrə prorektoru, eləcə də İnkişaf və Diplomatiya İnstitutunun direktoru Fariz İsmayılzadənin moderatorluğu ilə keçirilən açılış mərəsimində UNESCO Baş direktorun Prioritet Afrika və Xarici Əlaqələr üzrə müavini Firmin Eduard Matokonun ünvanladığı videomüraciət tədbir iştirakçılarının diqqətinə çatdırılıb. 

Çıxışçılar sırasında yer alan Azərbaycan Respublikasının UNESCO üzrə Milli Komissiyasının ilk sədri Həsən Həsənov, Milli Məclisin Səhiyyə Komitəsinin sədri, Qərbi Azərbaycan İcmasının Ağsaqqallar Şurasının sədri akademik Əhliman Əmiraslanov və “İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin İdarə Heyətinin sədri Şahin Seyidzadə ötən 30 il ərzində Azərbaycan və UNESCO arasında əməkdaşlığın inkişafından bəhs edərək mədəni irsimizin dünyada daha geniş miqyasda tanıdılmasına fayda verəcək təkliflərlə çıxış ediblər.

Açılış mərasimi başa çatdıqdan sonra panel müzakirələr və seminarlar öz fəaliyyətinə başlayıb. 

UNESCO üzrə Azərbaycan Respublikasının Milli Komissiyanın baş katibi Seymur Fətəliyevin moderatorluğu ilə keçirilən ilk paneldə ölkəmizin UNESCO-nun icra etdiyi proqram və layihələrə dəstəyi və əməkdaşlıq imkanları müzakirə edilib, həmçinin panel iştirakçılarının bu istiqamətdə təklif və tövsiyələri dinlənilib.

ADA Universitetinin dövlət, xarici və tələbə işləri üzrə prorektorunun müşaviri, İnkişaf və Diplomatiya İnstitutunun direktor müavini Aygün Hacıyevanın moderatorluğu ilə keçirilən növbəti panel mədəni irsin qorunması, elm, təhsil sahəsi üzrə UNESCO çərçivəsində əlaqələrin daha da genişləndirilməsi və birgə beynəlxalq tədbirlərin keçirilməsi mövzularını əhatə edib.

Maddi və qeyri-maddi mədəni irs, təbii irsin qorunması və təhsil məsələlərini əhatə edən seminarlardan və mütəxəssis rəyləri dinlənildikdən sonra TÜRKSOY-a üzv ölkələrin UNESCO üzrə Milli Komissiyalarının ölkəmizdə keçirilən 9-cu İclasının yekun bəyanatı işlənib hazırlanıb. 2023-cü il Türk dünyasının mədəniyyət paytaxt, Şuşa şəhərində keçiriləcək iclasın yekun bağlanış mərasimində sözügedən bəyanat qəbul ediləcək.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(07.04.2023)

Sabah Azərbaycan Milli Xalça Muzeyində “Azərbaycanın qədim incəsənət nümunələrində və XIX-XX əsrlərə aid xalçalarında quş təsvirləri” adlı mühazirə keçiriləcək. 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, mühazirədə sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Səltənət Rzayeva mühazirədə tunc və dəmir dövrlərinə aid metal, keramika məmulatlarının, həmçinin xalçalarımızın üzərindəki quş təsvirləri, onların daşıdığı mənalar barədə ətraflı məlumat verəcək.

İştirak etmək istəyənlər əvvəlcə https://forms.gle/qiYwPwpUc6r43Dm49 linkindən qeydiyyatdan keçməlidirlər.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(07.04.2023)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı sənətşünas Gülturanın “Rənglərdə gizlənən dil” yazısını təqdim edir. Yazı sırf gözəlliklər barədədir.

RƏNGLƏRDƏ GİZLƏNƏN DİL

Rənglərin həyatımızdakı əhəmiyyəti düşündüyümüzdən daha böyük, rolu və təsiri  daha qüvvətlidir. Təəssüflər olsun ki, insanlar rəngləri çox vaxt yalnız rəng olaraq görüb, görüntü fərqliliyi kimi çeşidləndirirlər. Halbuki həyatımızın hər addımında  istifadə etdiyimiz bu möhtəşəm palitranın daha vacib özəllikləri var. Bir az diqqət etsək, görərik ki,  gündəlik həyatımızda sevdiklərimizdən belə daha çox minlərlə rəng tonunu görürük. Gördüyümüz rənglər təkcə bizim gündəlik  həyatımızda rol oynamır, hətta taleyimizə də təsirini göstərir və bu təsir danışdıqca bitməyəcək qədər çoxdur.

Rəng elə bir anlayışdır ki, istər uşaq olsun, istərsə yaşlı, fərq etməz, hər kəsdə müxtəlif duyğular, hisslər oyadır. Bu hisslər sənin özəl rənginin hansı olduğunu deyir, hansı rəngə bürünməli olduğunu duyğular diktə edir.

Rənglərin həyatımızdakı ən böyük təsir dairəsi, şübhəsiz, geyimlərdir. Əgər bu gün nikbin əhval-ruhiyyədəyiksə, onda, heç şübhəsiz, əlvan rənglərə üstünlük veririk, ancaq təəssüf ki, bu üstünlüyə yalnız içimizdə əməl edirik. Ətrafa yansıtdığımız rəng tonları bizi, iç dünyamızı, hiss etdiklərimizi ifadə etmir. Bunun ən bəsit nümunəsi kimi gündəlik geyimlərimizdə istifadə etdiyimiz rəngləri göstərə bilərik. Kim, həqiqətən, içindən keçirdiyi, sevdiyi rəngi hər gün üzərində daşıyaraq geyimində göstərir, özünü ifadə edir? Məncə, heç kim...

Gəlin belə bir suala cavab verək, qarderobumuzda ən çox üstünlük verdiyimiz rənglər bizim ruhumuzun seçimidir, yoxsa adına dəb dediyimiz, arxasınca getdiyimiz, heç bilmədiyimiz bir kütlənin, fərqli toplumların seçimidir? Gəlin bunu da etiraf edək, sırf dəbdir deyə, heç sevmədiyimiz rəngləri hər gün üzərimizdə daşıyırıq. Bunu hər birimiz bilirik. Ancaq biz bu rəngin ruh aləmimizə necə təsir etdiyi barəsində düşünmürük.

Təsəvvür edin ki, bu gün çox gözəl hava var. Kefimizi poza biləcək heç bir ünsür yoxdur. Dostlarımızla zaman keçirmək üçün təcili hazırlaşıb evdən çıxmalıyıq. İlk ağlımıza gələn “bu gün hansı rəngi geyinsəm, özümü daha yaxşı hiss edərəm”, düşüncəsimi olacaq, yoxsa kənardan məni görənlər necə “cool” qızdır, deyəcəkləri fikrimi? Əlbəttə, çox vaxt ikinci variantı düşünüb, heç şübhəsiz başqaları üçün rəng seçimi edirik. Bu rəng də bizi heç istəmədiyimiz bir auraya salır, büründüyümüz rəng bizim bugünkü əhvalımızı öz tonuna uyğun dəyişir.

Çox güman ki, çoxluq tünd və solğun rənglərə üstünlük verir. Lakin bu rənglərin bizim içimizi də soldurduğunu, özü kimi ruhumuzu da soyuqlaşdırdığını düşünməyəcək qədər başqalarının düşüncələrini önəmsəyirik. Üzərimizdə daşıdığımız bu rəng, ruhumuzu özünə bənzədəcək, bu bənzəmə bizim davranışlarımızdan da yan keçməyəcək. Sadəcə, bir rəng belə bizim davranışlarımızda özünəməxsus böyük əhəmiyyət daşıyır. Bu gün geyindiyin qara və ya boz, tünd və ya solğun geyim üzərində, sadəcə, rəng olaraq qalmaqla kifayətlənməyib daxilinə təzahür edir, hərəkətlərinə, düşüncələrinə, hətta dediyin sözlərə belə öz təsir gücünü göstərir. Onu da anlamalısan ki,  belə rəng günün sonunda artıq səni bədbin ruh halında olan birinə çevirir. Halbuki bayaq hava çox gözəl idi, kefini pozacaq heç bir ünsür, hadisə yox idi. Bəs nə baş verdi, əhvalın niyə dəyişdi?

Gəlin bir də belə düşünək, müəyyən yaş kateqoriyası olan insanlar, sadəcə, bəlli   rənglərə üstünlük verirlər. Kiçik yaşlı uşaqlara rəngbərəng, al-əlvan, parlaq, gözoxşayan rənglərdə paltar geyindirilir. Lakin bu uşaqlar böyüdükcə rəngarənglik aradan qalxır, onun yerini tünd, soyuq rənglər alır. Daha da yaşa dolduqca gördüyümüz tək rəng əsasən qaradan başqası deyil.

Nəyə görə dünyaya gözümüzü açdığımız anlardakı o rəngarənglik yaşam boyunca yerini solğunluqla dəyişir, ən sonunda qaraya bürünür...  bəlkə də, bu dəyişikliyə uşaqkən sahib olduğumuz məsumiyyətin yaşlandıqca itməsi səbəb olur. Uşaqkən içimizdən gəldiyi kimi, doğrunu, yanlışı düşünmədən davranırıq, ətrafın, insanların təzyiqi, onların nə düşündüyü bizim üçün heç bir önəm kəsb etmədiyi üçün çox məsum bir həyat yaşayırdıq. Bu məsumluğu səmimi davranışlarımız kimi geyimlərimizdəki çəhrayılarda, sarılarda, mavilərdə, yaşıllarda göstərirdik. Yaşımız artdıqca uşaqkən sevdiyimiz, istifadə etdiyimiz rəngləri indi böyüyəndə də geyimlərimizdə büruzə vermək sanki ayıb halını aldı.

Gəlin bunu da etiraf edək: küçədə 70 yaşlı bir qadını sarı, qırmızı, çəhrayı, yaşıl paltarda görsək, içimizdən “heç yaşına yaraşırmı? – deyə düşünərik. Buna səbəb nədir? 

Hər hadisənin, baş verən olayın hansısa bir rənglə əlaqədar adı vardır. Ölümün rənginin qara, xoşbəxtliyin ağ və ya qırmızı olması kimi... Eynən yaşamın, yenidən doğulmanın rənginin çəhrayı və mavi olması kimi. Bəlkə də, yaşlandıqca insanların qara rəngə bürünməsi özlərini ölümə, həyatlarının sonuna  yaxınlaşmağa  hazırlamaqdan başqa bir şey deyil. İnsanlar özünə (qarşı) bu haqsızlığı etməməlidir. Xüsusən də bizim yaşlılarımızın anlaya bilmədiyim bəzi xüsusiyyətləri vardır. Bunların ən başında, təbii ki, özlərinə qara libaslarla bədbinlik aşılaması, çətin anlarda belə həkimə üz tutmaması və s.-dir. Səbəb isə utanmaqdır. Yaşlı olduqlarına görə həkimə getməkdən, həkimin reaksiyasından utandıqları kimi, eynilə yaşlı olduqlarına görə rəngli geyimləri də özlərinə eyib bilib utanırlar. Təəssüflər olsun ki, bu artıq cəmiyyətdə bir norma olaraq qəbul olunub. Bu baxımdan əvvəlcə düşüncəmizi dəyişməli, düzəltməliyik ki, uşaqlığımızdan bizə miras qalan rəngləri, elə körpəlik məsumiyyəti kimi qoruya bilək, bunu özümüz üçün edək.

Ətrafımızda hər şeyin, bizi əhatə edən, sahib olduğumuz əşyaların, hətta saçımızın, makyajımzın belə rəngini özümüz seçirik. Bu həm zövqverici bir prosesdir,  həm də bizim xarakterimizi idadə edən bir təzahürdür. Bayaq dediyimiz kimi, hər şeyin bir rəngi var.

Həyata gəlmənin, dünyaya gözlərimizi açmanın bir rəngi var: bu, ağ-bəyazdır.    Dünyaya gözünü yeni açmış körpəni gözləyən gələcək heç bir rənglə qarışmamış saf bəyaz rəngi təmsil edir. Hər körpə bəmbəyaz bir gələcəklə doğulur. Bu körpəni gözləyən həyat, yaşamı boyunca başına gələcək müsbət və ya mənfi hadisələr bəyazına əlavə ediləcək digər rənglərdən asılıdır. Bəyaza hansı rəngi əlavə etsən, bəyaz həmin rəngə boyanacaq, daha çox əlavə etsən isə, həmin rəngin tam özü olacaq.

Geriyə, sadəcə, seçimlər qalır. Seçimlərimiz formalaşan gələcəyimizin   xəbərçisidir. Rənglərin bizə ifadə etdiyi anlamları nəzərə alıb seçim ediriksə, yanılmarıq. Bizi rahatladan, hüzur dolu bir çevrə yaratmaq bu seçimlərdən çox asılıdır. Yeni bir ev aldığımız zaman ilk düşündüyümüz içindəki əşyaların, divarların və s. rəng seçimidir. Evimizin dizaynını önəmsədiyimiz, bunun uzun müddətli bir dəyişiklik olacağını, hər gün bu seçimlə üz-üzə gələcəyimizi bildiyimiz üçün çox diqqətli oluruq. Hər şeyi ən incə detalına qədər düşünürük. Nəhayət, bizə xoş aura bəxş edəcək tonları seçib evimizi bəzəyirik. Evimizin cansız divarlarını, cansız əşyalarımızı çox düşünürük. Bəs bu əşyaların kölgəsində qalan ruhumuzu düşünüb məmnun edirikmi, ediriksə,  gün daha xoşbəxt olmalıyıq.

Bu gün qısa müddətlidir deyə, seçimlərimizi önəmsəmirik. Lakin unuduruq, bir gün də ömürdür, hər gün elə bir gündür. O önəmsəmədiyimiz bir günlər çoxalır və  geri dönüb baxan uzun bir zaman keçmiş olur. Seçdiyimiz rəngləri sırf özümüz üçün seçək, hisslərimizin bizə pıçıldadığı tonlarda hərəkət edək, insanlarla münasibətimizdə uşaqlığımızdakı məsumiyyət bəyazlığını qoruyub saxlayaq.

***

Hər hadisənin, baş verən olayın hansısa bir rənglə əlaqədar adı vardır. Ölümün rənginin qara, xoşbəxtliyin ağ və ya qırmızı olması misalı... Eynən yaşamın, yenidən doğulmanın rənginin çəhrayı və mavi olması kimi.

 “Ədəbiyyat və incəsənət”

(07.04.2023)

Bu barədə "Report"a Mədəniyyət Nazirliyindən məlumat verilib.

Bildirilib ki, teatrın direktoru vəzifəsinə Yusif Eyvazov gətirilib.

Bununla bağlı mədəniyyət nazirinin birinci müavini, nazir səlahiyyətlərini icra edən Adil Kərimli müvafiq əmr imzalayıb.

Qeyd edək ki, Y.Eyvazov opera müğənnisi, dramatik tenor, Azərbaycan Respublikasının Xalq artistidir.

O, 1996-cı ildə Bakı Musiqi Akademiyasına daxil olub, 2003-2007-ci illərdə təhsilini İtaliyanın məşhur “Istituto Musicale Pareggiato Achille Peri” institutunda vokal ixtisası üzrə davam etdirib, Franko Korelli, Luçano Pavarotti, Maqda Oliveri, Plaçido Dominqo kimi opera korifeylərindən ustad dərsləri alıb. Y.Eyvazov Kapriolo, Montanyana və Milan vokal müsabiqələrinin finalçısı və qalibi olub. Milanın La Skala Operası, Vyana Dövlət Operası, Berlin Dövlət Operası, Nyu-York Metropoliten-Opera, Rusiya Dövlət Akademik Böyük Teatrı (Bolşoy Teatr), Sankt-Peterburqun Mariinski Teatrı kimi məşhur səhnələrdə çıxış edib.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(07.04.2023)