“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Güneydən gələn səslər” rubrikaaından ən yaxşı şeir seçmələrini sizin diqqətinizə çatdırırıq. 

Sırada Arğın Paşadır. O, “Baxıram” deyəcək.

Gözündə bir qorxu, min bir həyəcan,

İlahi nə duyur xəyalən görən?

Könlündə yaşıl və sıcaq bir muğan,

Sənmisən röyamda məni öldürən?

Bir olay sındırıb yenə vüqarı,

Keçmişi büsbütün itirdim daha.

Qaldırıb içimdə yetim divarı,

Çəkilir kimliyim bu gün, sabaha.

Gəlib gözlərimin önündə durub,

Baxıram könlünün pəncərəsindən.

Gəlişin sevinci beynimə vurub,

Qopardın tənimi yer kürəsindən.

Gözlərin gözümə zillənən çağı,

Elə bil köksümdən güllə sovuşdu.

Dodağın bir anlıq güllənən çağı,

Sürəkli qışımdan çillə sovuşdu.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(11.04.2023)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı 11 aprel gününün sitatını təqdim edir. Bu günkü sitatın müəllifi gözəl şairimiz, Mətbuat Şurasının sədri, AYB sədrinin müavini Rəşad Məciddir. 

“Həqiqi istedadlar həm də böyük ürək sahibi olurlar, kini, nifrəti gizləyə bilir,  bağışlamağı bacarırlar”.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(11.04.2023)

Dünyaşöhrətli azərbaycanlı fotoqraf Reza Deqatinin aprel ayında Lozanna, Brüssel, Venesiya, Mərakeş, Avstriya və Fransada sərgiləri və konfransları keçiriləcək.

Bu barədə fotoqraf mediaya məlumat verərək bildirib: “Sərgi və konfranslarda otuz il ərzində Azərbaycanda baş verənlər, Qarabağda aparılan yenidənqurma və bərpa işləri haqqında danışacağam. Qarabağ həqiqətləri dünyada böyük rezonans doğurmalıdır”.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(11.04.2023)

“Ədəbiyyat və incəsənət” bu adı dəfələrlə çəkib. Fəxrəddin Qurbanov (Qasımoğlu)! O, Bakı Şəhər Baş Polis İdarəsinin əməkdaşıdır. Polkovnik-leytenant 30 ildən çoxdur ki, Azərbaycanın daxili işlər orqanlarında çalışır və bu müddətə rəğmən, bütün məsuliyyəti və peşəsinə olan sevgisi ilə çalışmaqda davam edir.

Bu yaxınlarda onun “Son gecə” romanının ardınca növbəti - ikinci kriminal detektivi cap olunub. “On ikiyə işləmiş...” adlı bu kitabın da maraqla qarşılanacağı şübhəsizdir.

“Ədəniyyat və incəsənət” portalı Daycest bölümündə Fəxrəddin Qurbanovun Oxu.Az-a verdiyi müsahibəsinin maraqlı məqamlarını diqqətinizə çatdıracaq.

Fəxrəddin Qurbanovun kitablarında həqiqi cinayət işlərinin epizodlarından bəhs edilir. Yazıçı 30 il ərzində daxili işlər orqanlarında topladığı təcrübədən istifadə edir, amma əsərdə yer alanlar, əsasən, təxəyyülün məhsuludur. Oxucuya təkcə cinayətin tarixi yox, həm də bu cür hallarda özünü necə müdafiə etməyin lazım olduğu barədə məlumat verir. 

Qəhrəmanımız uşaqlıqdan oxumağı, xüsusən də detektiv janrlı kitabları sevir. Fəxrəddin Qurbanov hesab edir ki, növbəti maraqlı detektivi oxuduqdan sonra ona ilk kitabını yazmaq ilhamı gəlib. 

- Kitabınız nə barədədir?

- Roman polis əməkdaşlarının cinayətkarlığa qarşı mübarizəsindən, onların istefaya çıxdıqdan sonra da həyatlarını həsr etdikləri bu yolda əqidələrinə sadiq qalaraq mübarizə aparmalarından bəhs edir.

Romanın süjet xətti biri otuz il əvvəl, digəri isə yenicə törədilmiş iki qətl hadisəsinin paralel olaraq araşdırılması üzərində qurulub. Əsərin baş qəhrəmanı, mayor rütbəsində istefaya çıxdıqdan sonra fəaliyyətini detektiv kimi davam etdirən peşəkar polis zabiti Bəxtiyar Nəzərlinin bu araşdırmalar zamanı hər iki cinayətin açılması istiqamətində istifadə etdiyi üsullar, düşünürəm ki, oxucu üçün çox maraqlı olacaq. Onun psixoloji və məntiqə söykənən gedişlərinin həm səbəbləri, həm də nəticələri bir çox hallarda əsərin sonunadək oxucu üçün müəmma olaraq qalır ki, bu da əsəri daha maraqlı etməyə xidmət edir.

Polis sıralarında xidmət etməyin şərəfli olmaqla yanaşı, nə qədər maraqlı olduğunu da gənc nəslə təlqin etməklə, eyni zamanda, cinayətkarların xislətlərini də onlar üçün bir daha açıqlamağa çalışmışam. Əsər boyu nümunələr gətirdiyim xəyanətlər, qəddarlıqlar qətiyyən mübaliğə deyil. Bu, cinayətkarların yaşam tərzidir və mən də bunu olduğu kimi göstərməyə çalışmışam.

Əsər bundan əvvəl sizə təqdim etdiyim, eyni janrda yazılmış “Son gecə” romanının davamı kimi də, ayrıca bir roman kimi də oxuna bilər. Ancaq səmimi olaraq bildirirəm ki, “Son gecǝ”ni oxuyaraq əsərin baş qəhrəmanını sevmiş və sonrakı hadisələrin necə cərəyan edəcəyini, peşəkar polis zabitinin daha hansı cinayətləri açacağını səbirsizliklə gözləyən oxucularım üçün bu kitab daha maraqlı olacaq. Bunu mənə ünvanlanmış çoxsaylı oxucu rəylərinə və onların kitabın ikinci hissəsi barədə verdikləri suallara əsasən deyirəm. 

- Potensial oxucunuz kimdir?

- Kitabımın hər nəslin oxucusu üçün maraqlı olduğunu deyə bilərəm. Bunu da oxucularımın rəylərinə əsasən deyirəm. Hər şeydən əvvəl bir polis əməkdaşı olaraq gənc nəslin maariflənməsinə diqqət ayırmışam, çalışmışam ki, narkomaniya və ondan irəli gələn digər cinayətlərin bütün nəticələrini oxucuya, xüsusilə də gənclərə çatdırım.

- Kitabınızın davamını gözləyək?

- Bəli, “On ikiyə işləmiş...” romanını başa vurduqdan sonra, düzdür, əvvəlki kitablarımda mən vətənpərvərlik mövzusuna toxunmuşam, amma bu dəfə qərara almışam ki, üçüncü romanım sırf 44 günlük Vətən müharibəsi dövründə Azərbaycan polisinin arxa cəbhədəki fəaliyyətini obrazlaşdırılmış şəkildə əks etdirən detektiv olsun. 

Bu kitab da eynilə “Son gecə”, “On ikiyə işləmiş...” romanlarının davamı və ayrıca əsər kimi oxuna bilər. Düşünürəm ki, o da digərləri kimi, oxucuların marağına səbəb olacaq. Mən bunu trilogiya adlandırardım.

Eyni zamanda, oxuculara məlumat verim ki, “Son gecə” romanı 2023-cü ilin yanvar ayında yeni tərtibatda təkrar nəşr olunaraq oxuculara təqdim olunub. 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(11.02.2023)

Ötən gün Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin "Natəvan  klubu"nda yazıçı-şair Damət Salmanoğlunun birdən-birə iki kitabının təqdimat mərasimi keçirilib.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, bunlar “NƏĞMƏ DİNSİN DODAQLARDA" və "SOLMUŞ ÇİÇƏYİN TUMURCUĞU"  kitablarıdır. Bunlardan birincisində yazarın seçmə şeirləri, ikincisində hekayələri yer alıb. 

Tədbirdə AYB-nin katibləri Səlim Babullaoğlu, İlqar Fəhmi, Elçin Hüseynbəyli, yazıçı Kənan Hacı, Narıngül Nadir və digərləri çıxış ediblər, müəllif və yeni kitablar barədə xoş sözlər söyləyiblər.

Damət Salmanoğlu tədbirə qatılanlara xoş sözlərlə minnətdarlığını ifadə edib. 

Fotolar: Fərrux Səfəroğlu FS Press

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(11.04.2023)

Rusiyanın Ukraynaya təcavüzü bütün dünyada əzmkar Ukrayna xalqına sevgi yaradıb. Azərbaycanımızda da sarı-göylü bayrağa və onu daşıyan xalqa simpatiya hədsizdir. Bu xüsusda Azərbaycandakı Ukrayna Ticarət Evinin, müxtəlif yaradıcı birliklərin, QHT-lərin məqsədyönlü fəaliyyətləri danılmazdır.

Bu dəfə isə sizə Bakıda keçiriləcək Vesnyanka ilk Ukrayna-Azərbaycan mədəniyyəti festival-yarmarkası barədə məlumat vermək istəyirik. 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, Vesnyanka festivalının ziyarətçilərinə pasxa yarmarkası, xeyriyyə kraft məmulatları yarmarkası, konsert proqramı, ustad dərsləri, tematik foto məkan, kostyumlar, etnogeyimlər, aksesuarlar və bəzəklər sərgisi, etnogeyim haqqında üç (Azərbaycan, Ukrayna və ingilis) dildə məruzə təqdim olunacaq. 

Festival-yarmarka aprelin 15-də saat 12:00-dan 18:00-dək “The Landmark Baku” otelində keçiriləcək.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(11.04.2023)

Bu zamana kimi Azərbaycan ədəbiyyatı tarixində Nobel alan yazıçı olmayıb. Azərbaycan ədəbiyyatının dünya ədəbi arenasında o qədər də geniş təbliğ olunmaması, əsərlərin başqa dillərə tərcümə edilməməsi buna səbəb kimi göstərərilə bilər. Ədəbiyyat sahəsində verilən beynəlxalq mükafatlar tək “Nobel”lə bitmir. “Buker”, “Man Asia”, “Migel de Servantes” mükafatları ilə yanaşı, qonşularımızın təsis etdiyi “Russkaya premiya” (Rusiya) və Türk Dünyası Ödülü (Türkiyə) kimi kifayət qədər nüfuzlu mükafatlar da var.

Niyə Azərbaycan yazıçısı ciddi, nüfuzlu Ədəbiyyat Mükafatında xüsusi yer tuta bilmir? Ümumiyyətlə, yazıçılarımız beynəlxalq ədəbi müsabiqələrə əsər göndərirlərmi? Ednews-un mövzu ilə bağlı keçirdiyi sorğunu “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Daycest bölümündə diqqətinizə çatdırır.

Ədəbiyyatşünas, tənqidçi Cavanşir Yusifli bildirir ki, bu problemin dəqiq səbəbini araşdırmaq lazımdır.

“Yəqin inadlı mübarizə, o mükafatları qazanmaq əzmi olmalıdır. Bizim filmlərimiz də əvvəllər elə bir ciddi nəticə əldə edə bilmirdi, davamlı iş, dünya kino prosesinə inteqrasiya bunu müəyyən dərəcədə asanlaşdırdı. Ədəbiyyatda da elədir, əvvəlcə normal inteqrasiya prosesi getməlidir, tərcümələr çox keyfiyyətli olmalıdır, bu sahədə kadr kasadlığı var və keyfiyyət aşağı səviyyədədir. Adda-budda şəkildə xarici ölkələrdə nəşrlərimiz var, ancaq məncə mətnlər düzgün seçilmir, bəzən müəlliflər özünün mətnlərini tanımırlar, bir sözlə, bu iş özfəaliyyət səviyyəsindədir. Söhbət bir nasirin, iki şairin mükafat almasında yox, Azərbaycan ədəbiyyatından gedir. Nəşriyyatlarda işıq üzü görən xarici ölkə müəlliflərinin əsərləri ciddi tənqid süzgəcindən keçmir. Bir çimdik duz kimi nəsə çatışmır. Ədəbi proses xaos içindədir, yeni yazılan mətnlər ortaya çıxan kimi köhnəlirlər, müəlliflər bir az da nə yazdıqlarını bilmirlər. Şair və nasir adları göz deşir, mətnlərsə görünmür”.

Yazıçı Fəxri Uğurlu isə düşünür ki, ciddi, nüfuzlu ədəbiyyat mükafatına layiq görülmək üçün ilk növbədə ciddi əsər yazmaq lazımdır.

“İkincisi, o əsəri beynəlxalq arenaya çıxarmaq lazımdır. Hər ikisi çox müşkül məsələdir, bundan ötrü bütöv bir mexanizm işləməlidir. Bizdə isə imkanların çoxu “xalturşik”lərin, istedadsızların, ədəbiyyata dal qapıdan dürtülənlərin əlindədir. Ona görə də bir nəticə hasil olmur, bu gedişlə olmayacaq da”.

Şair Aqşin Yenisey isə bildirib ki, beynəlxalq mükafatlar ingilis dilinə tərcümə olunmuş əsərləri verilir.

“Lap tutaq ki, bizim yazıçını ingilis dilinə çevirdik, onun primitiv molla təfəkkürü ilə yazdığı ədəbiyyat dünyanın nəyinə lazımdır?”

Yazıçı Varis Yolçuyev qeyd etdi ki, Azərbaycan ədəbiyyatı ilə bağlı bədbinliyinizlə razılaşmıram. Bu aksiomdur, yazıçının beynəlxalq arenada parlaması üçün gərək xarici nəşriyyatlara və ədəbi təsisatlara çıxışı olsun, mütəmadi xarici ölkələrdə nəşriyyatlar hesabına kitabları çıxsın, ədəbi agentləri olsun, ən nüfuzlu beynəlxalq ədəbi qurumlara üzvlüyü olsun və s.

"Nobel, Buker, Pulitser - bu mükafatların konkret şərtləri var və bizim yazarlar hələ ki bu şərtlərə uyğun gəlmirlər. Amma bunlardan başqa da kifayət qədər nüfuzlu mükafatlar var. 

Bu yaxınlarda Xalq yazıçımız Elçin Türkiyədə Beynəlxalq Nəcib Fazil adına Ədəbiyyat mükafatı almadımı?  Özümdən deyim bir qədər. Avrasiya Millətlər Assambleyası Ədəbiyyat Şurasının həmsədri, PEN İnternational (Böyük Britaniya) və Beynəlxalq Yazıçılar Gildiyasının (Almaniya) üzvü, Yazıçıların Beynəlxalq Nyu-York Konfransının iştirakçısı, bir neçə ölkənin yazıçılar ittifaqlarının üzvüyəm. 

Dünyanın 6 ölkəsində nəşriyyat hesabına kitablarım çıxır. 2016-cı ildə Rusiyada Moskva Ədəbiyyat Mükafatını nəsr nominasiyasında qazandım. Orada Boris Akunin və Mixail Zadornov da təmsil olunurdu. 

2018-ci ildə BMT-nin patronajlığı altında Avrasiya materikinin Ədəbiyyat üzrə 3-cü LiFFt Festivallar Festivalının qızıl mükafatına layiq görüldüm. Məndən öncə bu mükafatı dünyaşöhrətli qazax yazıçısı Oljas Süleymenov və Nobel nominantı olmuş rus şairi Konstantin Kedrov-Çelışev qazanmışdılar. 2019-cu ildə Beynəlxalq London mükafatının qısa siyahısına qədər irəlilədim. Mükafatı isə dünyaşöhrətli Den Braun qazandı.  

Bizim elə yazarlarımız var ki! İnşallah, hamısı parlayacaq!"

Şair, esseist Qismət Rüstəmov deyir ki, əsərlər aparıcı dilə yaxşı, keyfiyyətli tərcümə edilmir.

“Ona görə də ilk olaraq sanballı tərcümələr lazımdır. İkincisi isə düzgün nəşriyyatda çap olunmaq lazımdır. Harda gəlir nəşr olunmaq yox”.

Müəllif: Oğuz Ayvaz.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(10.04.2023)