Professor Əlibala Məhərrəmzadə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının oxucuları üçün “Ev tapşırığı: Uğur düsturunu tapacağıq” layihəsini təqdim edir. Bu dəfə o, varlanmaq üçün uğur formulunu açıqlayacaq. Burada biznes-plan tərtib etmək çox önəmli mərhələdir. Uğur şərtləri barədə danışmaqda davam edirik.

 

 

Bu bölümdə siz kompaniyanızın təklif edəcəyi məhsul və ya xidmət növlərini dəqiq müəyyən etməli və təsvirini verməlisiniz. Burada sizin məhsulun və ya xidmətin istehsalı üçün tələb olunan texnologiyanın bəzi aspektlərini göstərmək lazımdır. Bu hissənin aydın, dəqiq, qeyri-mütəxəssis üçün anlaqlı dildə yazılması vacibdir. Bu bölüm işlənilərkən bir sıra suallara son dərəcə dəqiq cavab vermək lazımdır.

·        Sizin məhsul hansı tələbatları ödəmək üçün nəzərdə tutulub?

·        O nə ilə seçilir, alıcılar onu niyə digər kompaniyaların təklif etdikləri əmtəələrdən  fərqləndirəcək və ona üstünlük verəcəklər?

·        Siz nə üçün bu məhsulu və onun reallaşması üçün bu yeri və bu zamanı seçmisiniz? Onlar sizin üçün nə ilə cəlbedicidir?

·        Əmtəənin həyati dövriyyəsi necədir, başqa sözlə, mənəvi köhnəlmə nə dərəcədə tez baş verəcək?

Əgər sizin biznes-planda yüksək texniki məmulatdan söhbət gedirsə, satışdan sonrakı servis sistemini xarakterizə etməyi unutmayın. Bütövlükdə biznes-planın bu bölümündə alıcıya məmulatı alarkən ona təklif olunan əlavə xidmətlər kompleksini, yəni firmanın buraxdığı əmtəənin başqa firmaların buraxdıqları analoji əmtəələrlə rəqabət mübarizəsində qazandığı əlavə «yardımı» təsvir etməyə çalışın. Çünki Harvard Universitetinin məşhur professoru Teodor Levitt demişkən, «bugünkü rəqabət – firmaların öz zavod və fabriklərində istehsal etdikləri əmtəələrin bir-biri ilə apardıqları rəqabət deyil, onların öz məhsullarını əlavə olaraq qablaşdırma, xidmət, reklam, müştəri konsultasiyaları, maliyyələşdirmə, tədarük xüsusiyyətləri, anbara yığma üzrə xidmətlər və insanların qiymətləndirdiyi digər şeylər arasında gedən rəqabətdir».

Biznes-planın bu bölümünün yekun ştrixləri əmtəənin ehtmal edilən qiyməti, onun istehsal xərcləri və hər əmtəə vahidinin gətirəcəyi gəlirin ölçüsü haqqında məlumatlar məcmusudur.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(11.04.2023)

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güneydən gələn səslər rubrikasında portalımızın Güney Azərbaycan təmsilçiləri Əli Çağla və Vida Heşməti sizlərə Nuriyyə Lövhün şeirlərini təqdim edir. 

 

Nuriyyə Lövh

1984-cü ildə Güney Azərbaycanın Binab şəhərində anadan olmuşdur. Orta məktəbdə humanitar elmlər üzrə, Universitet dövründə  Kimya fakültəsində təhsil almışdır. 

O, 2011-ci ildən şeir yazmağa başlamış, şeirləri ədəbi qəzetlərdə, portallarda nəşr edilmişdir.

Onun yeni şeir kitabı çapa hazılanmışdır, yaxın gələcəkdə çap olunacaqdır.

 

 

 İNDİ DÜNYADA QAN QUSULUR

 

 Şeirin nəfəsi geri sayıma düşmüşdü

Qələmi,

Balamı, səni gətirmədilər.

Əlim,

Öpüşüm,

Baxışım,

Acı olduğu üçün...

 

Amma qoy deyim sənə

Aaaaaay oxucum

Dinləyicim

İnan

Ey özüm təki üsyankar, inan...

Dərdin çoxu da yoluxucu xəstəliyindən deyil

Qəfəsdə təngə gəlir nəfəsim

Vətən çicəkləri solur ürəyimin vulkanında 

və millət nisgilini

Daşıya bilməyən çiyinlərimdən aslanıb 

qara sevgi.

 

İndi əllərim əsitməyə düşsə də

Dilimin tutulmasına izin verməmişəm.

Niyə ki, güneyli-quzeylisindən 1400 çiçək yağacaq əllərimə vətən...

 

Düzdür kələmələr xırıldayır xırxıramda

Və

Ventilyatorla çəkirəm acı sancıları

Amma xəstəliyə inanan deyil polad iradəm.

Axı

Təkcə mən deyiləm ki,

Yer kürəsinin dəli sızıltıları işini bitirib yazıq bəşərin kövrək kürəklərində...

İndi burda elə bu saat 1400-cü günəş cücərir sinəmin daş yarasından

İndi gecə quşları baladan çıxırlar ağ ciyərlərimin qaranlıq böcəklərində.

 

Pekin ilə Vaşinqton!

Hərdən nə isə Moskvaya süqut edir gözlərimin gücsüzlüyündə...

 

Mən isə ağ ciyərimin

Sən isə serum-saatın

Pərəstar dostum isə O2-nun eniş-yoxuşuna

Cum-culuq tər içində cummuşuq.

 

Üçümüz də bilirik

Zalımların hansı felinə uymuşuq.

 

İndi dünyada qan qusurlur

Humanizmin çeşidli düşuncəsi

Yer kürəsinin atlantasını

Ortadoğu ölkələrinin

Özünü qonşularından tez 

və ucuz satan yollarını

Şəhərin balalarıma çatdıran 

bütün xəritələrini

Bir də gözlərini

Hə gözlərini çəkirəm

Xəstəxananın şahmatı tavanında

İndi burda bütün isimləri qusaraq

Təkcə talanmış vətəni həzm edə bilirəm 

uca röyalarımda

Daşını, kəsəyini, çiçəklərini,

O tay-bu taylı dağlarını, dərələrini, təpələrini

Bütün hər nəyini

Sinirsiz çəkirəm

Vətəndaşların, dildaşların

Ürəklərini kədərsiz, yarasız çəkirəm...

 

İndi atrovent

Qıtlığına düşüb bu talanmış çevrədə

Və

Sevgilim Qafqaza yürüyüb çiçəkli qıçlarıyla

Bəlkə nəfəs gətirə quzeydən

Yaramı sağaltmaq üçün...

 

 

SÜLH SİMGƏSİ

 

Üfüqi deyil kələmələr

Dikinə döşənir qələmin ucuna

Boyutlar boylanır əski divarlardan

Şamdanlar sevişir 

Sərbəst sarmaşıqlarla.

Hə!

Sülh simgəsidir barmaqlarım

Qələmin gücünə inandıqca daha ardıcıl, daha çalışqan

Botları tanıdıqca 

Daha güclü, daha qorxmaz Diogenlərəsinə 

Sındırıram tabuları

Mən dünyanın şəhərdaşıyam,

Yer kürəsi fırlanır başımın qafatasında

Sınırlar sınır neyronlarımın böcəklərində

Xəzər yol açır göz pınarlarıma

Birrləşir gözümün önündə millətlər.

İstəkanlaşır şeirimin gün çıxan bucağında sülh şairləri

Oriyana doğur o heç doğulmaz uşağı

Nəzar danışır Beyrutun qovurulmuş saçlarından

Bursa dadı verir Hikmətin qanadları

Berlin çat götürür Brechtein yazısında

Ritsosun çiçəklərinə çatır şeirimi xalçası

Epitafiyosu qurtarınca əllərim qızarır 

 

Çörəyı, suyu, havanı alsalar da,

Gülüşlərimi çox görməmişəm şeirimin Pablosuna...

 

Biz çıxırıq savaşların uzun xəlsəsindən

Duyğular keflənir 

Və  yenidən sevişirik şəhərin röyalı günbatışında.

Məzələnir savaşdan qurtulan dodaqlarımız

Və dincəlir yorğun orqanlarımız.

 

O mərtəbəli yuxudur şeirim

Bir an diskinirəm orta qatında

Burası şingen deyil

Bir tayım Qafqaz

Bir yanım ortadoğu

Üzbəüzüm isə qara qoşunun sındırılmaz qayaları.

Burda tanrılar daha zorlu cəhalət at çapdırır içimizin boş imperatorluğunda.

Meksika divarlarından hündürdür nadanlıq

Burda ağ-qara gəzirlər qaranlıq şeytanrıları

Dara çəkirlər azadlığı 

Və oraqlayırlar sevginin gənc çağlarını.

Hə!

Biz orta əsirləri yaşayırıq əslində

Xaç yürüşləri qurtarmayıb burda hələ.

 

 

AZƏR 

 

Azər, çirikliyimin sevdiyi qızdır

İnqilaba alışmadan

Qışa çevirdi vətənin son baharın

75 illik açıq bir yara

Bitmədən 

Qan tuluğuna dönür hər xəzan

Əskilərdəki dostumun adı

İndi isə

Əkizlərinin sicillisinə döyülmüş...

Azər vətən gözətçisi

Doqquz başlı bir devdir

Talançıların bünövrəsini laxlatmaq üçün.

Neçə qatlı qanlı torpaqdır,

Özgürlüyün üzünə qonmuş 

İmamiyyədə gömülmüş igidlərin dar ağacı...

Südü qaçan anaların ürək döyüntüsü

Sürgün düşənlərin qara boğuntusu

Qulağı kəsilənlərin qara qışqırtısı.

Azər 

Azər 

Azər 

Azər boğazımdan püskürdüyüm iniltilər...

Azər, Təbrizin minarələri

Vətənin təqvimə atılan qanlı göbəyi

Yandırılan kitabların külüdür 

Sönük gözlərin sürməliyində.

 

Ərkdə sönən işıqlar

Gülüstanda asılı qalan iztirablı düşüncələr...

Azər dağlar daşıdır 

Ürəyimin başına qalanmış ağladıcı bir şeirdir...

Boğazımın yoluna tıxılmış ağırlıq

Ayrılıq

Qana çevrilmiş yumruqdur azər.

Təndirlərdə yanan azadlıq səsi 

Diktatura qurban edilən başların qan fışqırtısı,

Azərbaycanın toy gecəsində ölüm xəbəri

Əfsanə deyil;

Qara pərdələrdə basdırılmış

Real bir faktdır azər...

 

 

ƏLƏNDİ SIĞIRÇINLARIN SƏSİ

 

Hüznlü bir axşam üstü

Sığırçınlı ağac altında

Paslı sofanın üzərində qonuşduq.

Çiyin-çiyinə

Əl-ələ

Göz-gözə

Sofanın tilişkəsinə toxunmadan

Sıxıldı qoltuğuma boşluq

Palmalar yanaqlarıma çırparkən

Sayxaşlaşdı içimdəki yoxluq

Yırğalandı gözümün önündə şəhər

Atdı sığırçın səsini başından

Və yatdı o heç kiriməz cığaz!

Mən ilə yalqızlığım

Cumduq bu atmosferə

Şəhərin yırğasını dayandırdı yağış

Çatlatdı ağacın bağrı bu durumdan

Ələndi sığırçınların uçuş səsi

Diskindi 

Kəsdi böyrünü aramızdakı tilişkə

Partladı.

Parçalandı.

Batdı...

Palmalarla cumdu sıcaq dərimə

İtdi içimdəki sənsizlikdə...

 

 

İNAM

 

Səndən sonra 

Öyrəndiyim sözcüklərin biri də inam idi.

Gilələrim günəşdən oxlandığında

Kədərli çırpıları çırpdığımda süfrə başında 

İlk hecasını udqunduğumda bəzək masamın arxasında! 

İkincisi ilə mavi xəyallara cumduğumda

Əlimdə araşdırdığım kitablarda,

Yataqda,

Hamamda...

Taksi durağında

Pasajlar üstümə gələn zaman

Pozuntudan qaş qaralana qədər

Gün orta çağılar...

Səndən sonra hər an 

İnamı məşq edirdim 

Duyğuların eniş-yoxuşunda.

Basqınlıqdan ilişib qalan 

Yalanları didrəkən

Sərf edirdim inam sözcüyün

Hər axşam çağı.

Birinci şəxsi 

Qusurdum sinəmin narlığına.

Üçüncü isə tökürdüm 

Ətəyimdə solan çiçəklərin 

Yorğun dibinə.

Gahdan da boyaqçılaşıb,

Qaralayırdım inamı

Baltanı buraxıb,

Çəkici götürürdüm

Ancaq öldürməyinə alışmışdım

Qəbrini qazıb 

Baş daşına həkk etdim

Yalan sözcüyünü...

 

 

DƏNİZİNİ İTİRMİŞ FLAMİNQOLAR

 

Dialektik bir görüş idi

Zır kefli bir oğlan sayağı

Gözlərimin yaşını anladığında

Dil açdı cansız dalğaları.

Çaldı, çevirdi

Özünü düz yatağına çırparaq

Məni qucağına almaq

Mən onda

O məndə rahatlaşmaq istədik.

Çılpaqcasına

Toxundum şor sıxlığına.

Günəşi döşlərimin ucuna alaraq

Acı bir öpüş buraxdım şorallığına.

Yaladı duzlu dili ilə gövdəmin vətən dadını

Pıçıldadı qulağıma qıtlıqdan

Ağladı içimə talanmış varlıqdan

Yandım, yaxıldım.

Elə ki, yanıb-yaxılar bakirə dodaqlar

Dənizsiz sahillər

Və sevdasız ürəklər...

Sonra bir şey çaba vurdu bətnimdə

Boylu bir qadın sayaq

Ürəyim ağzıma gələ-gələ

Çimdirdim qara yaraları.

Qurtara bilməyəcəksən yaxamdan

Adını “Dəniz” qoy qızımın söylədi.

İllər sonra ürəyini dələn həmən bu yerlərdə

Mavi göydələnlər qovzayacaqlar

Göydələnin buynuzunda oturduqda

Dəftərində qabıq qoymuş

Duzlu yaralarımızı.

Açıqlayacaq oxuculara

Tarix yazacaq

Dənizini itirmiş flaminqolara...

Ekspress qatar çəkiləcək ürəyimin başından

Təbrizin beli bükülüb

Urmunun birçəkləri ağaracaq şoranlığımda.

Osman yumruğunu şüşləyəcək tanrıya

Duz mifinə çevriləcək Artmiya.

Yasımda saçını yolacaq Şərəfxananın günəşi.

Barı Urmunun mənsiz gecələrini bağıracaq aya.

Rəhmanlı ulduzların axıtdıracaq

Kazım daşının yalnızlığına...

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(12.04.2023)

PEN/Folkner Fondu bədii ədəbiyyat üzrə 2023-cü il PEN/Folkner mükafatının qalibini elan edib: Yiyun Linin“Qaz Kitabı”.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Habil Yaşarın təqdimatında təltifetmə və müəllif barədə bilgilər verir.

 

“Qaz Kitabı” münsiflər heyəti tərəfindən 2022-ci ildə ABŞ-da nəşr edilmiş 512 roman və qısa hekayələr toplusu arasından seçilib. İki münsifin dediyinə görə Yiyun Linin “Qaz Kitabı” göz qamaşdıran, konvensiyalara zidd, nüanslı bir romandır.“Bu, iki qızın bir-birinə tərəf əyildiyi və bir-birindən uzaqlaşdığı mürəkkəb dostluq hekayəsidir. Nəsr təkdir; mərkəzi personajlar, Agnes və Fabienne, radikal ixtiraçılıqları və cəsarətli, itaətsiz ambisiyaları ilə bizi təqib etdilər. Yiyun Liyə 2023-cü il PEN/Folkner Mükafatını Bədii Ədəbiyyat üzrə vermək şərəfdir”.

 Li öz çıxışında "Mən bu mükafata görə çox qürur duyuram, həyəcanlanıram və minnətdaram" dedi. “Roman yazmaq, bilinməyənə bir şüşə içində mesaj göndərmək kimidir. Bu tanınmanı almaq kiminsə şüşəni tapdığını və mesajı oxuduğunun ürəkaçan təsdiqidir. PEN/Folkner Fonduna, münsiflərə və finalçı həmkarlarıma dərin təşəkkürümü bildirirəm: insanların ədəbiyyatı diqqətlə və düşüncəli oxuduqları gün həmişə yaxşı gündür”.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(12.04.2023)

 

 

Azərbaycan Milli Kulinariya Assosiasiyasının və Dünya İslam Kulinariya Birliyinin prezidenti Tahir Əmiraslanovun 65 illik yubileyinə həsr edilən təhsil alan gənc kulinarların beşinci Respublika çempionatı

barədə sizlərə məlumat vermişdik. Yalnız qalibin adı elan edilməmişdi. Bu gün sizi qaliblə tanış edəcəyik. 

Hələliksə təfərrüat barədə.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, çempionatda paytaxtdakı və müxtəlif bölgələrdəki universitet və peşə məktəblərində təhsil alan gənc kulinarlar iştirak ediblər. Azərbaycan Milli Kulinariya Assosiasiyasının prezidenti, yubilyar Tahir Əmiraslanovun açıqlamasına görə, rəhbərlik etdiyi qurum tərəfindən artıq 5-ci ildir ki, təhsil alan kulinarların çempionatını keçirməkdə məqsəd milli mətbəximizin tanıdılması və gənclərin kulinariya sahəsinə həvəsinin yaradılmasıdır. Belə yarışların və tədbirlərin keçirilməsi Azərbaycan kulinariyasının inkişafına xidmət edir.

Tədbirin ilk hissəsində iştirakçıların hazırladıqları müxtəlif yemək çeşidləri və şirniyyatlar münsiflərə və qonaqlara təqdim olunub. 

Sonra münsiflər ən dadlı və ən vizual effektli  təamları müəyyənləşdirməyə başlayıblar. 

Seçimlərin həm dadlandırmaya, həm da ümumi kompozisiyaya uyğun aparılması, təbii ki, beynəlxalq kulinariya müsabiqələrinin tələbidir. Görünüşü xoş olmayan ən dadlı yemək diqqət çəkməz, eləcə də görünüşcə gözəl olan dadsız yemək. 

Qaliblər müəyyən edilərkən təamların təqdimatı və milli xüsusiyyətlərə uyğunluğu da nəzərə alınıb. Sevindirici haldır ki, kulinar iştirakçılar -  gənclər və yeniyetmələrin hamısında gözəl əhvali-ruhiyyə və həvəs müşahidə olunub. 

Bəyənilən iştirakçılara gəldikdə isə, Naxçıvandan qatılan kulinarların stendi çox bəyənilib, çünki onlar daha çox qədim və milli kompozisiya yaradıblar.

Çempionata Sumqayıt şəhərindən qatılan gənc kulinarların təqdim etdikləri

fisincan və səbzi plov da hədsiz bəyənilib. 

Sonda tədbirin rəsmi hissəsi baş tutub və çempionatın qalibləri mükafatlandırılıb.

Hamı tədbiri gözəl ağız dadı və xoş ovqatla tərk edib.

Qalib isə Naxçıvan Dövlət Universitetinin (NDU) Texnologiya Mərkəzi olub.

NDU-nu təmsil edən komandaya Texnologiya Mərkəzinin direktoru filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Mətanət Quliyeva rəhbərlik edib.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(12.04.2023)

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” ən hikmətli pritçaları seçib dərc etməkdə davam edir. Bu, xüsusən yeniyetmələrin formalaşmasında vacibdir. Biz təlim-tərbiyəni yalnız məktəbin və valideyinlərin üzərinə atırıq. Halbuki, medianın, sosial medianın bu işdə hədsiz yükü olmalıdır.

Rubrikanı psixoloq Güldəstə Eyvazova aparır. 

 

Uşağın biri bərbərə girincə bərbər təraş etdiyi müştərisinə deyir: 

-Bu içəri girən uşaq var ya, dünyanın ən axmaq insanıdır, izlə indi.

Bərbər ani bir əl hərəkətiylə uşağı yanına çağırır.

Bir əlində 1 manat, digər əlində 5 manat uşağa uzadaraq "hansını istəyirsən" deyə soruşur, uşaq da 1 manatı götürüb çıxır. 

Bərbər müştərisinə dönərək "gördünmü, heç dəyişməz, hər gün bunu təkrarlıyar, bu tam bir axmaq" deyir. 

Daha sonra müştərisi təraşını alıb çölə çıxdığında 100 metr irəlidə dondurma yeyən həmin uşaqla qarşılaşır. 

Uşaqdan niyə  5 manatın yerinə 1 manatı götürdün deyə soruşur.

Uşaq da dondurmasını yalayaraq adama cavab verir:

-Mən o 5 manatı götürən an oyun bitər. Belə isə gündə 1 manat qazancım var.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(11.04.2023)