Kübra Quliyeva, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Mən səni itirəndə 17 yaşım var idi. Bəlkə də o vaxta qədər səni özümə o qədər də doğma hiss etməmişdim. Bəlkə də sən mənim üçün sadəcə ailəmizin başçısı idin – böyük süfrələrin başında oturan, hər zaman ağsaqqal kimi görünən bir fiqur. Mən səni qoca çinar ağacına bənzədirdim – kökləri dərin, budaqları geniş, zamanın şahidi.

İllər keçdikcə mən uşaqlıqdan yeniyetməliyə, sən isə ahıllığa doğru addımlayırdın. Amma hər şeyin dəyişdiyi bir dövr oldu – karantin illəri. O zamana qədər heç bir şey bizi bu qədər yaxın etməmişdi. Səninlə keçirdiyim o günlər, aramızda qurulan baba-nəvə bağı, mənim üçün həyatımın ən doğma xatirələrinə çevrildi. Səni itirmək qorxusu artıq içimdə yuva qurmuşdu. Gündən-günə zəifləyirdin, xəstəlik səni get-gedə daha da taqətsiz edirdi. Mən isə sənin ətrafında dolanır, sənə güc verməyə çalışırdım.

Bax o günlər – şəkillərə birlikdə baxıb hər dəfə ilk dəfə görürmüş kimi təəccüblənməyim, eyni xatirəni dəfələrlə danışsan da hər dəfə gülümsəməyim, əlində daş olduğunu bildiyin halda dominoda sənə “uduzmağım”, gecə azanından sübh azanına qədər sənin rahat yatmağın üçün gözləməyim, nənədən gizli yediyimiz yeməklər, mənə düzgün insan olmağı öyrətmək üçün sənin bitməz çabaların… bunlar mənim yaddaşıma silinməz izlərlə həkk olundu.

O zamanlar mən inadkar, öz bildiyini oxuyan bir körpə fidan, sən isə illərin yükünü daşıyan, mənə kölgə verən qoca çinar idin. Sən körpələşdikcə, mən böyüməyə məcbur oldum. Ölüm qorxusu içimi didsə də, sənə heç vaxt hiss etdirmədim.

Və bir gün səni itirdim. 17 yaşına yeni qədəm qoymuş mən, səni əbədi olaraq itirdim. O gündən bəri çox şey dəyişdi, çox insan gəldi, çoxu da getdi. Amma sənin yerin heç dolmadı. Mən hər dəfə canım yandıqda, sənin yoxluğuna ağladım.

Bu gün yaşasaydın, düz 80 yaşın olacaqdı.Ümid edirəm, hardasa açıq səmalardan məni izləyirsən və qürur duyursan.

Ad günün mübarək!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(09.05.2025)

Elman Eldaroğlu, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Deyir ki:- "Mən Əzizə Cəfərzadənin təkcə oğlu yox, həm onun yazılarının ilk oxucusu və həm də tənqidçisi olmuşam. 20-22 yaşlarında idim. Özü deyirdi ki, mənim yazılarımı sən oxumadan çapa verməyəcəm. Mən onun yazılarını oxuyub fikirlərimi deyirdim, yalnız bundan sonra çap etdirirdi. İngiltərədə işləyəndə, bir dəfə gecə reysi ilə qayıtmışdım. Evə gələndə gördüm ki, publisistik janrda yazdığı bir yazını qoyub yazı masama. Oxuyub dedim ki, bu elə bil Əzizə Cəfərzadənin “Aləmdə səsim var”dan qabaqkı qələmidir. Etiraz elədi, dedi, yox, təzə yazmışam. Mən dediyimdən dönmədim: “Ola bilsin, təzə yazmısan, amma bu o dövrün qələmidir”. Müxtəlif arqumentlər sadalayıb məni aldatmaq istədi, alınmadı. Sonra boynumu qucaqlayıb gülə-gülə dedi ki,- “Sağ ol, oğul, ilinə qədər düz dedin. 1967-ci ilin yazısıdı, arxivimdə qalmışdı, çap elətdirməmişdim”.

Bəli, bu gün sizə Əzizə Cəfərzadənin oğlu Turan İbrahimovdan söhbət açmaq istəyirəm. O, 1961-ci ildə Hacıqabul rayonunun Tağılı kəndində dünyaya gəlib. Orta təhsilini başa vurduqdan sonra Bakı Dövlət Universitetində ali təhsilə yiyələnib. İxtisasca tətbiqi riyaziyyatçıdır. Hazırda neft sahəsində çalışır. Texniki elmlər üzrə fəlsəfə doktorudur...

"Ümumiyyətlə, tənqidi qəbul edən adam idi. Evdə onu hamı oxuyurdu. Qardaşları da, mən də, digərləri də. Və bizim rəyimizi öyrənmədən heç birini çap etdirmirdi”, - söyləyir.

Dostluqda çox sədaqətlidir. Xeyirxah, qayğıkeş, səbirli adamdır. Qavramaq qabiliyyəti, duyumu çox güclüdür. Ona etibar etmək, güvənmək olar. Əsas arzusu isə öz prinsiplərinə sadiq qalmaqdır...

Deyir ki:- “Həqiqətdə mən Əzizə Cəfərzadənin qardaşının oğluyam. Kiçik yaşlarımdan məni rəsmi şəkildə oğulluğa götürüb. Müharibə dövründə özünün qız övladı olub. O vaxtlar keçmiş “Sovetski” küçəsində yerləşən Pedaqoji məktəb hospital imiş, orada çalışırmış. Qızı körpə olanda, kimsə onu evlərindən hospitala, əmizdirməyə aparanda yolda yıxılıb və necəsə olubsa qızı başından zədə alıb, bir müddət sonra isə vəfat edib. Təxminən iki yaşında. Onun müharibə dövründə qələmə aldığı “Oyan, balacığım!”, daha sonralar yazdığı “Nətavan haqqında hekayələr”, “Cəlalliyyə”, “İşiğa doğrü” və başqa əsərlərində bu faciə öz təsvirini tapıb. Əzizə ana yeganə övladını itirməsinin acısını ömrü boyu daşıyıb. Bu acını nə qədərsə ovutmaq üçün bacım Kəmalə də çox kiçik yaşlarından onun evində yaşayıb. Amma onu övlad kimi rəsmiləşdirməyib. Məni isə rəsmi övladlığa götürüb, ona görə də soyadım Cəfərzadədən yoldaşının soyadına - İbrahimovla dəyişdirilib...”.

Yaxşı zövqu var, gözəllik aşiqidir. İnsanlarla mehriban rəftar edir. Dostlara çətin günlərində dəstək, təsəlli verməyi bacarır. Hisslərindən çox məntiqlə hərəkət etməyi sevən insandır. Risk etməyi xoşlamadığından səhvlərə də yol vermir. Başlayacağı iş üzərində uzun müddət düşünərək, hər addımını hesablamağı sevir və hazırladığı planın reallaşmasını səbrlə gözləyir...

“Əslində Aviasiyaya gedəcəkdim, qismət olmadı. Gözümdə problem çıxdı. Amma uşaq vaxtlarımda anamın yazı masasında əyləşib nəsə yazmağına böyük maraqla baxardım. Anam gün ərzində yazı makinasında 25 səhifə, 4 nüsxədə yazı yazırdı. Və mən sadəcə abzasları qaydasına salmaqda ona kömək edərdim. Demək olar ki, onun yazısı üzərində təzədən işləmək söhbəti olmurdu. Ona ilham həmişə səlis cümlələrlə gələrdi. O, artıq beynində redaktə edib o cür də üzə çıxarırdı. Ömrünün axırlarında isə yazı makinası ilə yaza bilmədi...”, - söyləyir.

…Mayın 9-u haqqında söhbət açdığım, texniki elmlər üzrə fəlsəfə doktoru Turan İbrahimovun ad günüdür, 64 yaşı tamam olur. Onu bu münasibətlə təbrik edir, möhkəm can sağlığı, işlərində uğurlar arzulayırıq. Çox yaşasın!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(09.05.2025)

İlhamə Məhəmmədqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Sumqayıt təmsilçisi

Yazıçı-dramaturq Hidayətin “Burdan min atlı keçdi” əsərinin motivləri əsasında hazırlanmış “İrəvanda nəyim qaldı” tamaşasında yaxın tariximizin gerçək faktları, Azərbaycanın qədim yurd yeri İrəvanda zaman-zaman soydaşlarımıza qarşı aparılan gizli təxribatlar, erməni ideoloqlarının ərazi iddiaları və Ulu Öndər Heydər Əliyevin Qərbi Azərbaycanda yaşayan soydaşlarımızın siyasi müstəvidə müdafiəsinə qalxması əks olunur. 

Ümummilli Lider sovet dönəmində hakimiyyətə gələrkən təkcə Azərbaycan tarixinə, mədəniyyətinə, toponiminə mənəvi terror həyata keçirən məkrli ermənilərə qarşı deyil, həm də onları müdafiə edən Mərkəzi hakimiyyətlə mübarizə aparırdı. Sovetlərin qanunları çərçivəsində daşıdığı vəzifə böyük risk idi. Amma dahi şəxsiyyətin zəkası, dəmir məntiqi, siyasi iradəsi və idarəçilik təcrübəsi onun qalibiyyətinin əsası idi. Tamaşada bu faktlar dialoqlar, bəzən də monitor vasitəsilə kinoxronika olaraq nümayiş olunub.

Ulu Öndərin anadan olmasının 102-ci ildönümünə layiqli töhfə olan bu səhnə əsərinin quruluşçu rejissoru və musiqi tərtibatçısı Xalq artisti Firudun Məhərrəmov, quruluşçu rəssamı Mustafa Mustafayev, məsləhətçilər isə Qərbi Azərbaycan İcmasının Sumqayıt şəhəri üzrə nümayəndəsi Ramiz İsmayılov və filologiya elmləri doktoru, professor Mahirə Nağıqızıdır.

Tədbirdə Sumqayıt Şəhər İcra Hakimiyyətinin başçısı Zakir Fərəcov, millət vəkilləri, idarə, müəssisə, təşkilat rəhbərləri və teatrsevərlər iştirak ediblər.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(09.05.2025)

Fariz Əhmədov “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Naxçıvan təmsilçisi

May ayının doqquzu… Səssizcə əyilən başlar, məzarlar üstə ehtiramla qoyulan qərənfillər, qəlblərdə min bir xatirə ilə çırpınan minnətdarlıq. Bu gün təkcə qələbənin yox, həm də fədakrlığın, birliyin, dayanıqlığın və qorxmazlığın günüdür. Həmin gün ki, dünyanın taleyi həll olunurdu. Həmin gün Azərbaycan da öz igid oğullarını, öz neftini və alimlərini qurban verdi.

Artıq o gündən 80 il ötür. Dünyaya qaranlıq kimi yayılan faşizm, antidemokratiyanı ilahiləşdirən, irqçiliyi bayraq edən, milyonlarla insanı ölümün cənginə atdı, şəhərləri viran, taleləri puç etdi. Lakin bəşəriyyət bu zülmə boyun əymədi, dirəniş göstərdi. İlk dirəniş göstərən xalqlardan biri də Azərbaycan xalqı oldu.

1941-ci ildən 1945-ci ilə qədər Azərbaycan nəinki ön cəbhədə, həm də arxa cəbhədə qəhrəmanlıq salnaməsi yazdı. Cəbhəyə yollanan 600 mindən çox vətəndaşımız torpaq, azadlıq uğrunda vuruşdu. Qafqazdan Berlinə qədər uzanan o çətin döyüş yolunda Azərbaycan ərlərinin ayaq izləri tarixə yazıldı.

Akademik Yusif Məmmədəliyevin rəhbərliyi ilə aviasiya benzininin alınmasının yeni texnologiyası hazırlandı. Qələbənin təkcə səngərlərdə deyil, məhz Bakının zəhmət dolu emalatxanalarında da qazanıldığı 80 il sonra daha aydın görünür.

Bəzən bir millətin taleyi təkcə meydanlarda yox, laboratoriyalarda, zavodlarda, neft buruqlarının səsində, anaların dualarında, uşaqların baxışlarında həll olunur. İkinci Dünya Müharibəsi zamanı Azərbaycan xalqı yalnız cəbhəyə deyil, həm də tarixə doğru yeriyirdi. Bu yeriyişin hər addımında bir qurban, bir göz yaşı, bir fədakarlıq vardı.

İkinci Dünya Müharibəsi insanlıq tarixinin ən ağır sınağı kimi tarixə düşdü. Bu qanlı müharibədə Azərbaycan 600 mindən artıq övladını cəbhəyə yola saldı. Lakin yola salınan Vətən övladlarının yüz minlərləsi geri dönmədi. Hərəsi bir yerdə, yad eldə yad torpağa dəfn olunsa da əbədilik Azərbaycan xalqının yaddaşına yaşayır. 130dan çox Azərbaycanlı Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görüldü, 170 mindən çox əsgərimiz orden və medallarla təltif olundu.

O illərdə Bakı yalnız bir şəhər deyil, bütöv bir müharibənin ürəyi idi. Bəlkə də o ürək dayansaydı, müharibənin axarı başqa cür olardı. Çünki faşizm üzərində qələbənin görünməyən arxa cəbhəsi məhz Bakıda döyünürdü. Azərbaycan nefti olmadan heç bir tank irəliləyə, heç bir təyyarə havaya qalxa bilməzdi. O neft ki, qaranlığa işıq, ümidsizliyə dayaq, cəbhəyə nəfəs verirdi. Neftçilər gecə-gündüz qazma qurğularının başında dayanır, hər bir damla ilə bir əsgərin həyatını uzadırdı.

Müharibə illərində cəbhəyə göndərilən neftin 70, benzinin 80, motor yağlarının isə 90 faizi məhz Azərbaycan təşkil edirdi. Bu rəqəmlərə ciddi fikir versək görərik ki, onlardan neft qoxusu yox, tərlə yoğrulmuş bir millətin qoxusu gəlir.

600 mindən çox azərbaycanlının bu müharibədə iştirakı hər bir ailənin qapısının döyülməsi, hər bir ocağın bir üzvünü itirməsi demək idi. Dağ kəndlərindən tutmuş Bakı küçələrinə qədər, bütün yurd bir əsgər köynəyi kimi daraldı bu müharibənin içində. Və hər ocaqda eyni dua, eyni səbr, eyni göz yaşı: “Salamat qayıtsın…” Fəqət çoxu qayıtmadı. Bəzisi Berlin divarları altında can verdi, bəzisi Volqa sahillərində torpağa qarışdı. Onların məzarları bizə uzaq ola bilər, amma adları Azərbaycanın xalqının inam yeri, qürur yeri oldu.

Azərbaycan müharibənin təkcə fiziki deyil, mənəvi yükünü də öz çiyinlərində daşıyırdı. 1 milyondan çox yaralı sovet əsgəri Bakıda müalicə olunaraq sağlamlığına qovuşdu. Həkimlər, tibb bacıları, hospitallarda çalışan könüllülər bu insanların yalnız yaralarını sarmır, həm də onların içindəki ümidi sağaldırdı. Bakı, o illərdə bir şəhərdən daha çox bir ana kimi hər kəsi bağrına basdı, sağaltdı, ayağa qaldırdı.

Bu mübarizədə yalnız əllər yox, beyinlər də çalışdı, vuruşdu. Azərbaycanlı akademik Yusif Məmmədəliyev tərəfindən hazırlanan yandırıcı maye sonradan “Molotov kokteyli” adı ilə tanındı. Bakının zavodlarında “Katyuşa” raketlərinin istehsal edilməsi isə göstərdi ki, Azərbaycanın sənayesi təkcə iqtisadi deyil, strateji dəyərə də malikdir.

Bəli, biz sadəcə bir respublika deyildik, həm də qələbənin vacib açarlarından biri idik. Bu qələbəyə gedən yolda hər kəs döyüşdü. Əsgər səngərdə, alim laboratoriyada, neftçi buruğun başında, qadın isə evində həm ana, həm ata kimi. Bu illərdə fədakar qadınlar torpaq becərdi, ailə saxladı və min bir ümidlə qələbəni gözlədi.

Lakin bu qələbəyə kölgə salmaq istəyənlər də oldu. Ermənistanın paytaxtı Yerevanda faşist cəlladı Qaregin Njdeyə ucaldılmış abidə, təkcə tarixə deyil, milyonlarla qurbanın ruhuna da təhqirdir. Belə saxtalaşdırmalara qarşı Azərbaycanın cavabı yalnız etiraz yox, həm də ədalətli zəfərlə oldu. Azərbaycan həm İkinci Dünya Müharibəsində, həm də 2020-ci ildə Vətən Müharibəsində öz tarixi haqqını geri aldı. Birində dünya azadlığı uğrunda, digərində isə öz torpağı uğrunda döyüşdü. Hər iki qələbənin mayasında eyni xalqın iradəsi, eyni ruhun yenilməzliyi vardı.

Bugün müharibə veteranlarına göstərilən diqqət və qayğı, onların xatirəsinin dövlət səviyyəsində əbədiləşdirilməsi bizim bu tarixi unutmadığımızın sübutudur. Hər il 9 Mayda, biz təkcə bir döyüşü deyil, bir millətin izzətini, qürurunu, yad edirik.

Bu gün səksən illik bir qələbənin yaddaşıyla başımız dik, anlımız açıqdır. Bu Qələbə təkcə keçmişin deyil, həm də gələcəyin yolunu işıqlandırır. Çünki qəhrəmanlıq bir millətin əbədi yaddaşı, azadlığın bünövrəsidir.

Azərbaycan yalnız döyüş meydanında yox, mənəvi cəbhədə də qalib oldu. Bu xalq nəinki öz oğullarını, həm də bəşəriyyətin vicdanını qorudu.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(09.05.2025)

İlhamə Məhəmmədqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Sumqayıt təmsilçisi

Sumqayıtın ictimai-siyasi həyatında fəallığı ilə seçilən ağsaqqallarımızdan biridir Qalib İman oğlu Əliyev. Onunla bu günlərdə redaksiyamızda görüşüb həmsöhbət olduq, keçdiyi maraqlı ömür yoluna birlikdə qısaca nəzər saldıq:

- Qalib müəllim, mayın 9-da 80 yaşınız tamam olur. Özünüzü necə hiss edirsiniz? Əhvalınız, sağlamlıq durumunuz necədir?

- Təşəkkür edirəm. Doğrusu, mən “80 yaş” eşidəndə olduqca təəccüblənirəm və heyrətlənirəm. Yəni, zaman nə tez ötüşüb? Ağsaqqal deyiləndə isə dərin düşüncələrə dalıram. Soruşa bilərsiniz nə üçün? Belə desək, ağsaqqal müdrik bir insan kimi qəbul edilir. Buna görə də bu adı tam mənasıyla doğrultmağa çalışıram. Hazırda Sumqayıt şəhər Ağsaqqallar Şurasının təftiş komissiyasının sədriyəm. Ağsaqqal kimi gənclərə tövsiyələrimi verirəm, Əsrin bəlası olan narkomaniyaya qarşı mübarizə tədbirlərində yaxından iştirak edirəm. Tez-tez el şənliklərində, bayram tədbirlərində, yığıncaqlarda, xeyir-şər məclislərində oluram. Bir sözlə, ictimai fəaliyyətimlə qürur duyuram, özümü sağlam, gümrah hiss edirəm. 

- İcazə verin oxucularımız adından sizi 80 illik yubileyiniz münasibətilə təbrik edək. Maraqlı, məzmunlu ömür yolunuzda hansı izləriniz olub, nələri xatırlaya bilərsiniz?  

- Mən də öz növbəmdə sizin kollektivə, eləcə də çoxsaylı oxucularınıza dərin təşəkkürümü bildirirəm. Qeyd edim ki, doğulub boya-başa çatdığım Lənkəran şəhərində 4 saylı orta məktəbin səkkizinci sinfini bitirib üz tutmuşam gənclik şəhəri Sumqayıta. Kimya-texnologiya texnikumunu bitirib kimya kombinatında əmək fəaliyyətinə başlamışam. 1970-79-cu illərdə istehsalatdan ayrılmadan təhsilimi Azərbaycan Neft və Kimya İnstitutunda davam etdirmişəm və “Kimyaçı-texnoloq mühəndisi” ixtisasına yiyələnmişəm. “Üzvi Sintez” zavodunda müxtəlif vəzifələrdə işləmişəm. Texniki-istehsalat şöbəsinin rəisi vəzifəsi ilə bərabər, həmin zavodun baş mühəndisi vəzifəsini icra etmişəm. İşimi hər zaman ürəkdən sevmişəm, ona qəlbən bağlanmışam. 2011-ci ildə təqaüdə çıxmışam. Çalışdığım zavod keçmiş SSRİ məkanında ən qabaqcıl müəssisələrdən biri olubdur. Burada yüksək tonajlı kimyəvi məhsullar istehsal edən bir sıra sexlərin işə buraxılmasında, layihə güclərinin mənimsənilməsində zəhmət çəkmişəm. Xeyli səmərələşdirici təklifim istehsalatda tətbiq edilibdir. Əmək fəaliyyətimə görə bir çox medal və fəxri fərmanla təltif olunmuşam. Dəfələrlə SSRİ Xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri Sərgisinə göndərilmişəm. Zavodun Fəxri kitabına adım yazılıbdır. 2015-ci il oktyabrın 12-də respublika neft və qaz sənayesinin inkişafında xüsusi xidmətlərimə görə Dövlət Neft Şirkəti tərəfindən “Fəxri fərman” və pul mükafatına layiq görülmüşəm. Eyni zamanda, işlədiyim müəssisənin ictimai işlərində fəallıq göstərmiş, yaxından iştirak etmişəm. 45 illik əmək stajım vardır. Zavod idarə aparatı həmkarlar komitəsinin sədri seçilmişəm. Şəhərimizin ictimai-mədəni həyatında da yaxından iştirak edirəm. 2016-cı il noyabrın 21-də Sumqayıt şəhər İcra Hakimiyyəti başçısının “Fəxri fərman”ını almışam.    

 - Maraqlıdır, sadaladıqlarınıza necə nail olmusunuz?

- Sağlamlıq, möhkəm iradə, zəhmət, mübarizə sayəsində, işimə, torpağıma, vətənimə sevgimlə və eyni zamanda, böyüklərin, dostlarımın, yaxınlarımın, əhatəmdə olan insanların təcrübəsi ilə başa gəlib. Hazırda isə bağ təsərrüfatı və yaşıllıq işləri ilə də məşğul oluram.

- Bu yaşa çatmanızın sirrini nədə görürsünüz? 

- Əvvəla, bu, gendən irəli gəlir. Doğmalarım uzun ömür sürüblər. Dayım Kərim Rəhim oğlu Axundov 99 il yaşayıb. Sumqayıtın təməlini qoyanlardan, qurub-yaradanlarından olub. On üç il Sumqayıt şəhər İcraiyyə Komitəsinin birinci müavini vəzifəsində işləyib. 1973-cü ildən 2 saylı tikinti trestində çalışıb. On beş il şəhər Sovetinin deputatı olub. Onun əməyi dövlət tərəfindən yüksək qiymətləndirilib. O, “Qırmızı Əmək Bayrağı” ordeni və bir sıra medallarla təltif edilib. Sumqayıtın Baş Planının hazırlanmasına görə SSRİ Nazirlər Sovetinin laureatı olub. Sumqayıtın fəxri vətəndaşı adına layiq görülüb və Prezident təqaüdü alıb. Böyük hörmət, nüfuz sahibi idi. Onunla hər zaman fəxr etmişəm. Bütün arxivi məndədir.

Əlavə edim ki, uzunömürlü yaşamaq üçün insanın qəlbi təmiz olmalıdır. Faydalı işlə məşğul omalıdır. 

Mən hər zaman nikbin əhval-ruhiyyədəyəm. Həyatdan çox şey ummamışam, hər şeyə qane olmuşam. Həmişə şükr etmişəm. Hər kəsin də mehriban yaşamasını istəmişəm.

- Bəs, xoşbəxtliyin açarı nədədir?

- İlk növbədə sağlamlıqdır. Sağlam canda sağlam ruh olur. Çox təəssüf ki, bəzi gənclərimiz bunu yaxşı anlamırlar. Mən internet və yaxud müasirlik əleyhinə deyiləm. Əksinə, müasirliyi çox sevirəm. Amma bu, tərəqqi deyil. Bu gün cəmiyyətdə telefon bəlası hökm sürür. Gənclərimiz, insanlarımız vaxtlarını sağlamlığa, elmə-biliyə deyil, telefona, internetə sərf edirlər, bununla özlərini uçuruma yuvarlandırırlar. Xoşbəxtliyin açarı həmçinin möhkəm iradə, zəhmətkeşlik, düzgün mövqe, ədalətlilik, təmizlik və yaxşı bilikdir. Əgər insan bu keyfiyyətlərə malikdirsə, demək, xoşbəxtliyin açarı artıq onun öz əlindədir. 

- Özünüzü xoşbəxt sanırsınızmı?

- Əlbəttə, xoşbəxtəm. Günü-gündən güclənən, qüdrəti artan, çiçəklənən, tanınan, sayılan qalib Azərbaycanımla necə xoşbəxt olmaya bilərəm?! Ölkə başçımız İlham Əliyevin apardığı uğurlu daxili və xarici siyasəti ürəkdən bəyənir və dəstəkləyirəm. Son illər respublikamızda və şəhərimizdə aparılan abadlıq və quruculuq işlərindən böyük fərəh hissi keçirirəm. 

Həmçinin qeyd edim ki, doğum tarixim 9 May - Qələbə gününə təsadüf edib. Ailəm üçün iki qat bayram olduğundan valideynlərim adımı Qalib qoyublar. Deyirlər, ad insan taleyində böyük rol oynayır. Yəni, adım taleyimə mayak olub.

Oxuduğum ali məktəbin birinci kursundan tanış olduğum Nəzakət xanımla ailə həyatı qurmuşam. Hazırda həyat yoldaşım Polimer Materialları İnstitutunda elmi işçidir. İki gözəl qız övladımız pedaqoqdur, dörd nəvəmiz var. 

- Qalib müəllim, həyatsevər insansınız. Həyat sevgisinin qaynağı sizin üçün nədir?

- Həyat sevgisinə münasibətimi böyük şairimiz Bəxtiyar Vahabzadənin bu misraları ilə bildirmək istərdim:

Səndən doymaq olarmı?

Həyat, sən nə şirinsən?!

Ancaq hamının deyil,

Sən həyatın qədrini

Yalnız bilənlərinsən!…

- Qalib müəllim, yubileyiniz münasibəti ilə sizi bir daha təbrik edir, can sağlığı arzulayırıq.

- Mən də sizə təşəkkür edirəm. 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(09.05.2025)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı PORTAL AKADEMİYASInda növbəti, üçüncü abituriyent kurslarına davam edir. Həyatda necə uğur qazanmalı, hədəfi necə seçməli, hədəfə doğru necə irəliləməli, necə lider olmalı – bu sayaq suallar hər birinizi düşündürür, bilirik. Onlara PORTAL AKADEMİYASI məşğələlərinə qatılmaqla çavab tapacaqsınız. 

Rubrikanı millət vəkili, motivasiya spikeri, yazıçı Əlibala Məhərrəmzadə aparır. 

Abituriyentin uğur formulu

Gəlin, çox sadədən başlayaq. Zaman az, oxunacaq, mənimsəniləcək biliklər çox. Dərslikləri öz axarı ilə, bədii ədəbiyyat oxuyurmuş kimi oxusanız imtahanlaradək tam hazırlıqlı olmağa zamanınız təbii ki, yetməyəcək. Bəs onda nə etməli? Əlbəttə ki, sürətli-effektiv oxu qaydalarına riayət etməli. Bu barədə o qədər çox metodika, kurslar, treninqlər var, saymaqla qurtarmaz. Tam dərinə getmədən gəlin bir neçə çox vacib qaydalara nəzər yetirək:

C. Antireqressiya və antiartikulyasiya

Bəzən biz mətni oxuyanda bir sətri bitirən kimi gözümüz sətrin əvvəlinə – onu təkrar oxumaya yönəlir. Bu, mütaliədə ən geniş yayılmış qüsurdur və reqressiya adlanır. Düzdür, sətrin, cümlənin təkrar oxunmasının resipasiya adlı oxuduğun cümlədəki fikri daha dərindən mənimsəmək növü də var. Bu təmrin, əlbəttə ki, çox zəruri və vacibdir. Amma reqressiya isə boş vaxt itkisi, gözə verilən əlavə yükdür. İstənilən halda bu vərdişdən yaxa qurtarmaq zəruridir.

Məhsuldar oxumağımıza mane olan daha bir faktor oxuma zamanı artikulyasiya adlanan ağızın, dilin, udlağın hərəkətliliyidir. Biz öz-özümüzə oxuyanda bəzən istər-istəməz bu orqanlarımıza güc tətbiq edirik. Bəziləri, hətta ucadan oxuyaraq bu gücün təsirini ikiqata, üçqata çatdırırlar.

Amma istənilən halda mətn effektivlik üçün tam səssiz oxunmalıdır. Artikulyasiya oxunanı mənimsəmək üçün orqanlarımıza təsir edən bəlli əngəldir. Məşq edin, lap dilinizi dişinizlə tutub saxlayın, amma sakit, mütləq sakit oxuyun!

Növbəti qaydanı sizə növbəti gün təqdim edəcəyəm.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(09.05.2025)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan Poeziyası Antologiyası layihəsində Təbriz təmsilçimiz Əli Çağlanın növbəti təqdim etdiyi şair Binabda yaşayan Nuriyyə Lövhdür.

Nuriyyə Lövh

Binab

SÜLH SİMGƏSİ

Üfüqi deyil kələmələr

Dikinə döşənir qələmin ucuna

Boyutlar boylanır əski divarlardan

Şamdanlar sevişir 

Sərbəst sarmaşıqlarla.

Hə!

Sülh simgəsidir barmaqlarım

Qələmin gücünə inandıqca daha ardıcıl, daha çalışqan

Botları tanıdıqca 

Daha güclü, daha qorxmaz Diogenlərəsinə 

Sındırıram tabuları

Mən dünyanın şəhərdaşıyam,

Yer kürəsi fırlanır başımın qafatasında

Sınırlar sınır neyronlarımın böcəklərində

Xəzər yol açır göz pınarlarıma

Birrləşir gözümün önündə millətlər.

İstəkanlaşır şeirimin gün çıxan bucağında sülh şairləri

Oriyana doğur o heç doğulmaz uşağı

Nəzar danışır Beyrutun qovurulmuş saçlarından

Bursa dadı verir Hikmətin qanadları

Berlin çat götürür Brechtein yazısında

Ritsosun çiçəklərinə çatır şeirimi xalçası

Epitafiyosu qurtarınca əllərim qızarır 

Çörəyı, suyu, havanı alsalar da,

Gülüşlərimi çox görməmişəm şeirimin Pablosuna...

Biz çıxırıq savaşların uzun xəlsəsindən

Duyğular keflənir 

Və  yenidən sevişirik şəhərin röyalı günbatışında.

Məzələnir savaşdan qurtulan dodaqlarımız

Və dincəlir yorğun orqanlarımız.

O mərtəbəli yuxudur şeirim

Bir an diskinirəm orta qatında

Burası şingen deyil

Bir tayım Qafqaz

Bir yanım ortadoğu

Üzbəüzüm isə qara qoşunun sındırılmaz qayaları.

Burda tanrılar daha zorlu cəhalət at çapdırır içimizin boş imperatorluğunda.

Meksika divarlarından hündürdür nadanlıq

Burda ağ-qara gəzirlər qaranlıq şeytanrıları

Dara çəkirlər azadlığı 

Və oraqlayırlar sevginin gənc çağlarını.

Hə!

Biz orta əsirləri yaşayırıq əslində

Xaç yürüşləri qurtarmayıb burda hələ.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(09.05.2025)