Harun Soltanov, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Yuxu - şüurumuzun sərhədləri aşdığı, zamanın öz hökmünü itirdiyi, məkanın yox olduğu həmin o izafi sahədir. Biz bura düşəndə bədənimiz, eləcə də bütün materiya bizə aid deyil. Hətta düşüncəmiz belə bizə aid deyil.

Yuxu bəlkə də Tanrının insana bəxş etdiyi ən sirli, ən paradoksal bir nemətdir. Ölümə bənzəyir, amma həyatın içindədir.. Həqiqətə bənzəyir, amma sadəcə bir illuziyadır..

Bəzən biz yuxularımızda daha real yaşayrığ. Hisslərimiz daha kəskin, daha güclü olur. Qorxularımız daha əzici olur. Orada özümüzə, həyatımıza, bəlkə də, heç vaxt deməyə cəsarət etmədiyimiz həqiqətləri etiraf edirik. Amma səhər açılır, günəş bizimçün yenidən yerini dəyişdikdə bütün o həqiqətlər buxarlanıb yox olur. Biz yuxunu unutmaq üčün tələsirik, çünki əgər onu xatırlasaq, gerçəkliyin saxtalığını dərk edəcəyik.

Görəsən, buz yuxularmıza nə qədər inanmalıyıq? Yuxular bizim şüurmuzla təhtəlşüurumuzun inhikasıdır, yoxsa fövqəltəbii bir hadisədir? Onlar bizə gələcəyi gostərir, yoxsa sadəcə, şüurmuzun bizimlə oynadığı bir hiylədir?

Amma mən düşünürəm ki, yuxular bizim ruhumuzun həqiqətən azadlığda olduğu andır. Biz yatanda o "bədən" adlı qəfəsdən çixır və sərhədsiz bir dünyada səyahətdə olur. 

Bəzən istəyirsən ki, heç oyanmayasan. Çünki yuxular gerçəklikdən daha daha gerçəkdir. O dünya daha az ədalətsiz, daha az qəddar və daha az riyakar görünür. Bəlkə də həyat bir yuxu, yuxular isə bir reallığdır. 

Ya da biz sadəcə ölmədiyimizi özümüzə sübut etmək üçün səhərlər oyanırıq.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(18.03.2025)

Nemət Tahir, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Qarabağ təmsilçisi

“Maraq dünyası” rubrikasında növbəti söhbətimiz Nobel mükafatçısı barədə olacaq. Mariya Skladovska adı sizə nəsə dedimi? Qeyd edək ki, Polşa əsilli Mariya Skladovska- Küri  iki fərqli elm : fizika (1903) və kimya (1911) sahəsi üzrə Nobel mükafat qazanan ilk və yeganə qadındır.

Mariya Skladovska - Küri 1867-ci ildə Polşada dünyaya gəlmişdir, o, radioaktivlik sahəsində fəaliyyətinə görə məşhurdur və iki dəfə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür. 1903-cü ildə Henri Bekkerellə və həyat yoldaşı Pyer Küri ilə bərabər fizika üzrə Nobel Mükafatı qazanmış və daha sonra 1911-ci ildə kimya üzrə Nobel mükafatının tək laureatı olmuşdur - Radium elementini kəşf etmişdir.

Mariya Küri yeganə alimdir ki, Nobel mükafatına iki ayrı-ayrı sahədə almağa nail olmuşdur. Həmçinin, Nobel mükafatına ilk dəfə iki dəfə layiq görülmüş yeganə qadındır. Qeyd edək ki, Polşa əsilli Mariya  Küri  iki fərqli elm : fizika (1903) və kimya (1911) sahəsi üzrə Nobel mükafat qazanan ilk və yeganə qadındır.

Elementlərin öz-özünə şualanmasına radioaktivlik adını məhz Mariya və Pyer Küri vermişdir. Həyat yoldaşı Pyer Küri ilə birlikdə polonium və radium elementini kəşf etmişdir.

Süni radioaktivliyin kəşfindən bir neçə ay sonra, 1934-cü ildə Mariya Küri şüalanmanın doğurduğu qan xərçəngindən (leykemiya) dünyasını dəyişmişdir.

Bir gün Mariya Küri həyat yoldaşı Pyer Küri ilə bir tədbirdən çıxır. Qapıda Mariyanın gözü bir qadının boyunbağısına sataşır. Bu məqam ərinin diqqətindən yayınmır. Evə gələndən sonra Mariya Pyeri kefsiz görür. Mariya nə olduğunu soruşanda Pyer deyir:

- O qadının boyunbağısına necə baxdığını gördüm. Biz sənin də qadın olduğunu tamam unutmuşuq.

Mariya:

- Doğrudan da çox gözəl və bahalı bir zinət əşyası idi. Mən baxıb düşünürdüm ki, bunun puluna nə qədər labaratoriya yaratmaq olar.

 “Ədəbiyyat və incəsənət”

(18.03.2025)

Gülnaz, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Sirli qapılarını üzümüzə açan yuxular aləmi gah bizi real dünyada imiş kimi aldadır, gah fantastik macəralarda gəzdirib əyləndirir. Bəzən duyğularımıza təsir edərək oyandıqdan sonra da bizi tərk etməz, bəzən də sözlərinin bir əhəmiyyəti olmayan insanlar kimi təsirsiz ötüşər.

Fani dünyanı da tez-tez xatırladan nağıllara bənzər bu aləmdə insan sonunu anır, nə vaxtsa qapını döyəcləyən o gizlin, həm də aşkar məqam tozlanmış, unudulmuş bir fotoya çevrilib sanki bir cüt göz imiş kimi səni izləyir. Hərdən zoonomik, hərdən mifik varlıqlarla çarpışdığımız olur ki, əksər hallarda şərin xeyrə qalib gələcəyindən qorxub ağ qoça minməyimiz gəlir. Kim bilir, Həyat qorxu üzərində qurulduğu üçün o qorxunu unutmağa icazə verməyən qüvvələrdən biri, dərs götürəcəyimiz kiçik bir kitabdır bəlkə də...

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(18.03.2025)

Yazıçı-tərcüməçi Məmməd Məmmədlinin “Yerdələnin birinci mərtəbəsi” kitabı nəşr olundu. Fantastik janrda yazılmış “Yerdələnin birinci mərtəbəsi”nin müəyyən məqamlarda gerçək həyatla səsləşir. Burada hadisələr yerin altında tikilmiş 100 mərtəbəli binada cərəyan edir. Əsərin qəhrəmanı azadlığa can atır, Yerdələndə dolaşan söz-söhbətə inanmır və ən əsası, bədənindən sovrulub çıxarılan müəmmanı geri qaytarmağa çalışır.

Kitaba müəllifin retrospektiv tərzdə yazdığı daha bir povesti – “Axırıncı yol qəhvəxanası”, həmçinin üç hekayəsi daxil edilib.

“Zərdabi Nəşriyyatı”nda dərc olunan povest və hekayələr toplusunun Ön söz müəllifi Qulu Ağsəsdir.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Qulu Ağsəsin yazdığı ön sözü sizlərə təqdim edir.

NƏSRİN ... MƏRTƏBƏSİ

“Diqqət, diqqət! Yupiterin atmosferinə daxil oluruq. Toqquşmaya hazır olun...” – Məmməd Məmmədli povestinin (qabaq uzun hekayəyə elə deyirdilər) əlyazmasını mənə çatdıranda gözüm ilk bu cümlələri aldı, ardınca müəllif bərk-bərk tapşırdı ki, əsəri başdan ayağa deyil, ayaqdan başa (!) nəzərdən keçirim. “Qarabasma” janrında qələmə alınmış “Yerdələnin birinci mərtəbəsi” mənə elmi-fantastik-bədii nümunədən daha çox pandemiya günlərini xatırlatdı və özümü yenidən dörd divar arasına məhkum elədim:

“Bu dəmdə,

Quşlar səkidə gəzir,

Adamlar damda...”

Məmmədin yaratdığı əsas obraz torpağın altından üstünə can atır, Günəşi, səmanı, yeri görmək istəyir.

Eynilə karantində:

doğmalarını,

həyət-bacanı,

çayxananı,

hətta sevmədiklərini belə,

bağrına basmağa təşnə olan COVID-19 məhbusları kimi!

Təsadüfdü, ya nəydisə, mərhum alimimiz Arif Əmrahoğlunu xatırladım. Daha doğrusu, onun dilimizdə “hördüyü” “Yeddinci mərtəbə”ni:

adi bir mərəzdən ötrü (yaxşı tanımadığı) şəhər xəstəxanasının yeddinci mərtəbəsində yüngülcə müalicə alan,

hər dəfə bir bəhanəylə aşağı endirilən,

hər qatda sağlıq durumu daha da pisləşən,

birinci mərtəbədə həyatla vidalaşan qəhrəmanın

(bəlkə qorxağın?!)

hekayəti başdan-ayağa

(bu dəfə ayaqdan başa yox!)

rəmzlərlə nağıl olunduğundan uzun müddət onun təsirindən çıxa bilməmişdim.

Söhbət Dino Butsatidən gedir. İtalyan yazıçısından.

Məmməd Məmmədli bu hekayənin astarını yazıb.

Amma Məmməd italyan deyil. İspandı.

Ciddi deyirəm.

Onun gözəl tərcümələri var. “Ulduz” jurnalında da dərc eləmişik, ayrıca kitab kimi də! “Ulduzlu nəşrlər” seriyasında gənc tərcüməçi-yazıçı Məmməd Məmmədlinin ispandilli ədiblərin yaradıcılığından çevirdiyi əsərləri “Ay işığı” adı altında çapa vermişdik. 2019-cu ildə “Ay işığı” kimlərin üzünə düşməmişdi:

X.Serkas,

Q.Bekker,

V.İbanyes,

X.Rulfo...

Gördünüzmü, Məmməd həqiqətən ispandı.

Tərcüməçi-yazıçı indi defisin yerini dəyişib: yazıçı-tərcüməçi olur.

Olsun.

Yeni kitabını oxumağa dəyər.

Mən bir əsərindən danışdım, siz hamısına baxarsınız.

Kitaba dikiləndə nəzər nöqtəsi dəyişir.

Məmmədə bircə iradım var. Adı soyadındandı. Növbəti kitabda nəhayət ki, özünə təxəllüs götürsün.

Vəssalam.

Nəsrin ... mərtəbəsinə xoş gəldin!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(18.03.2025)

Aynur İsmayılova, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Bəzən ruhumun azad olduğunu hiss edirəm. Səmanın sonsuz sərhədlərində suzən quş kimi. Küləyin ritminə qarışıb qəlbimin sevincdən titrədiyi yerlərə uçuram. Burada nə bir sərhəd var, nə də məni həbs edəcək zəncirlər. Bu an mənə özümü qaytarır, var olduğumu hiss edirəm.

Mənim varlığım başqaları üçün sadəcə görünən insan obrazını xatırladır. Amma mən ruhumun azad olduğunu hiss edəndə var oluram. Mən sərhədsiz anlarda özümü tapıram. Və həyat gözümdə yaşanacaq sehirli və sonsuz bir yaşam kimi canlanır. Bu anda nə keçmişin izlərini xatırlayıram, nə də gələcək qayğılarını. Bu an indi var və mən bu anın sehrində yox oluram. Bəlkədə heç bitməsini istəmirəm. Lakin elə anlar olur ki, arxanı dönüb geriyə baxanda sən bu sərhədsizliyin içində bir sərhəd olduğunu hiss edirsən. Sanki bir ip səni geriyə çəkir və səni reallığa döndərir. Həyatın indidən ibarət olmadığını, keçmişin və gələcəyinlə birlikdə bu hekayənin bir bütöv olduğunu xatırladır. Bu hissin içində bir paradoks var: sərhədsizliyin içində yaşamağa can atarkən, bu anın içindəki sərhədləri də qəbul edirik.

Ruhumun qəfəsdə olduğu anlar isə mənə nə qədər sıxıldığımı, məhdudlaşdırıldığımı hiss etdirir. Sanki mən bu qaydalara məhkum oluram. Və mən bu qəfəsin içindən çıxmağa çalışdıqca həyat məni bu qəfəsə daha çox zəncirləmək istəyir. Hər çıxışımda daha çox tükənirəm, əzab çəkirəm. Ancaq mən bu yoldan dönmürəm. Mübarizə aparıram - həm həyata, həm də özümə qarşı. Mənim mübarizəm təkcə dünyaya, həyata qarşı deyil, həm də daxilimdəki özümə, qorxularıma, məhv etdiyim xəyallarıma, üzləşməkdən qaçaraq basdırmağa çalışdığım duyğularıma qarşıdır. Mən sərhədsiz olmaq üçün savaşıram. Bu asan olmayacaq bilirəm, ancaq mən bu qəfəsi sındırmalıyam... 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(18.03.2025)

Murad Vəlixanov,  “Ədəbiyyat və incəsənət” 

“Dağlarda döyüş” filmi 1967-ci ildə  Kamil Rüstəmbəyovun rejissorluğu altında ekranlaşdırılmış, döyüş və macəra janrında çəkilmişdir. İnsan üçün bu həyatda ən qiymətli və əvəzedilməz varlıq valideyndir. Bu həyatda ac qala bilərsən, hətta ən pis halda susuz da qala bilərsən. Ancaq valideynsiz qalmayasan.

Övlad üçün valideyn tamamilə fərqli bir əhəmiyyət kəsb edir. Valideyn insan üçün müsbət varlıq olduğu kimi istisnalar da olur, bəzən mənfi xüsusiyyət də daşıya bilir. Məsələn, valideynlərindən birinin, xüsusilə də atanın suyunu içdiyi, çörəyini yediyi vətəninə xəyanəti övladını dərindən sarsıdan ortamlardandır. Fərrux kursu bitirdikdən sonra əsgərliyə çağırılır və DSX-də xidmətə başlayır. Fərrux o dönəm kənddə meşəbəyi olaraq çalışan Qənbər kişinin qızı Hicranı istəyirdi. Lakin Qənbər kişi kənddə yayılan söz-söhbətə görə Fərruxla Hicranın bir araya gəlməsinin əleyhinə idi. “Sarıqaya” zastavasında tez-tez sərhəd pozulmaları baş verirdi. Buna görədə DSX əsgərləri ciddi rejimdə çalışmağa başlamışdılar. Sərhəd pozulmaları bir neçə səbəbdən baş verirdi. Çox zaman bu hallar qaçaq mal keçirilməsinə görə idi. Fərrux anasını kəndlərində baş verən sel zamanı itirmişdi. Atasının isə İkinci Dünya Müharibəsi zamanı həlak olduğu bildirilirdi. Lakin az sonra söyləyəcəklərim Fəruxun da ağlından “kaş ki atam həqiqətən ölsəydi” fikrini keçirməyə vadar edəcək. Gecə saatlarında sərhədin pozulması nəticəsində “Sarıqaya”  zastavasının əsgərləri həyəcan təbili ilə ayağa qaldırılır. Baş tutan axtarışlar zamanı  sərhəd pozucularından biri müvəffəqiyyətlə ələ keçirilir. Fərrux silahına sarılıb digər şəxsin ardınca gedir. Bəlkə də az sonra qarşılaşacağı acı gerçəyin ardına düşmüşdü kim bilir... Tilsimli qayada tez-tez uçqunlar baş verir ya heyvan, ya da insan itkisi olurdu. Bu səfərki uçqun bir-birinə yad olan ata-balanı qarşılaşdırır. DSX-nin əsgərləri baş tutan axtarışlara rəğmən nə Fərruxdan, nə də sərhəd pozucusundan hər hansı bir izlə rastlaşmır. Çox problemləri və sərhədləri aşmağı bacaran Sərxan kişinin dişi bu səfər Fərruxa batmır. Hər nə qədər onu yoldan çıxarmağa çalışsa belə Sərxan kişi Fərruxun əlindən qurtula bilmir. Uzun çəkən qovala-qaçdan sonra nəhayət ki, ata-bala bir-biri ilə üzləşir. Əslində, bu üzləşmə belə təsadüfən baş verir. Sərxan kişinin əsas məqsədi seldən sonra viran qalan kəndini görmək idi. İlk anlarda oğlunun sel zamanı öldüyü söylənmişdi. Lakin uşaq vaxtı oğlu ilə arasında keçən dialoqu səsləndirməsi aradakı sirr pərdəsini sonuna qədər aralayır. Fərrux acı gerçəklə- atasının vətənə xəyanəti ilə qarşılaşır.

Sərxan kişi almanlara əsir düşdüyünü söyləsə də Fərruxun dünyasında atası vətən xaini idi. Fərrux atasına inanmaq üçün şərtini bildirir. Təslim olmaq və veriləcək cəzaya boyun əymək. Ancaq Sərxan kişi təslim olmaq fikrində deyil. Atasını yola gətirə bilməyəcəyini görən Fərrux xain atanın oğlu olaraq anılmaqdansa, bu dünyadan köçməyi üstün tutur və özünə xəsarətlər yetirir. Lakin Sərxan kişinin ata ürəyi bu ağır mənzərəyə tab gətirmir və o, oğlunu xilas edir. Nəticədə Sərxan kişi təslim olma qərarı verir.

ALLAH heç bir qulunu nə valideyni ilə, nə də valideynini vətən xaini olaraq anılmaq kimi bərbad mənzərələrlə rastlaşdırmasın.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(18.03.2025)

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Ölüm başlanğıcdı.

2 ay ömrü qalmışdı. Yaşamağını sadəcə o yox, ailəsi də istəyirdi. Bunun üçün donor vacib idi. Uyğun ürək nəqli olarsa, o da yaşaya biləcəkdi. Qanuni yollarla bəlkə alına bilərdi. Lakin onlar qeyri - legal olana can atdılar. Və birinin həyatını qurtarmaq lehinə, 3 insanın həyatını söndürdülər.

Qadının ürəyini almaqla onun üçün dəyərli olan iki insanı - yoldaşı və qızını ondan məhrum etdilər. Ürək nəqlindən sonra daşıdığı qəlbin kimə aid olduğunu araşdırıb öyrəndi. O təmiz idi və cinayət yolu ilə birinin qəlbinə sahib olmaq ona ağır gəlirdi. Ürək nəqlindən sonra ilk dəfə yuxu görmüşdü. Oyanıb masanın arxasında əyləşdi və günlüyə təxmininən bu sözləri yazdı. "Başqasının qəlbi ilə ilk yuxumu gördüm. Tərtəmiz bir qəlb daşıdığımdan şübhəm yoxdur. Bəs mənim ona nə qədər haqqım var? O qəlb olduğu bu bədəndən nifrət edə bilərmi? Əgər elədirsə bu qorxunc bir haldır. İnsan özündən nifrət edən qəlb ilə qalan ömrünü yaşaya bilərmi? Bunu gözə alarsa o qəlbi də kirlətmiş olmazmı? Buna haqqım varmı? Bu rəzil dünyada 3 gün daha yaşamaq üçün məsum bir qəlbi kirlətməyə haqqım varmı? 

O yaşamaq istəmir, dənizə gəlir və yüksək yerdən atlanaraq intihara təşəbbüs etmək istəyir. Amma bu baş tutmur. Polislər tərəfindən donor sahibinin ailəsi dəniz kənarına gətirilir. lk öncə həyatı əlindən alınan xanımın ürəyi onu həyata döndərmişdi, indi isə həmin qadının qızı sözləri ilə onu ölümdən xilas edir. Həmin gün balaca qızcığaz "anamdan geriyə təkcə qəlbi qaldı, heç olmasa o yaşasın. Nə olar etmə, anam içində yaşasın. Xahiş edirəm bacı, xahiş edirəm" sözləri ilə onu bu həyata bağladı. 

Bu cinayət idi. Birini həyatda tutmaq uğruna birinin həyatını məhv etməyin qəbul ediləcək bir yanı yoxdur. Həyatda elə hallar yaşanır ki, baş verənlər qarşısında nə deyəcəyini bilmirsən. Bu yaxınlarda baş verən ölüm hadisəsində 16-17 yaşlarında iki yeniyetmə arasında baş verən növbə davası birini ölümə digərinə isə həbsə, ya çətin tərbiyə olunanların düşərgəsinə məhkum edir. İnsan ali varlıqdır. Lakin özündə olan bu qədər gözəl xüsusiyyətlərindən həyata töhvə vermək, kimlərinsə həyatını qaradan ağa çevirmək üçün istifadə etmək var ikən o çirkinliklər arxasıyca gedir. Nə xoş həyatını elmə, biliyə və insanların üzünü güldürməyə sərf edənlərə. Onlar bu dünyada daşların arasında özünə yol açaraq baş qaldıran çiçəyə bənzəyirlər. Onlar yaxşı ki vardırlar.

(“Arka sokaklar” filmindən təəssüratlar)

“Ədəbiyyatvə incəsənət”

(18.03.2025)

Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Bir şair, bir şeir rubrikasında bu gün sizlərə güneyli gənc şair, naşir Əli Çağlanın “Zəng” şeirini təqdim edirik. Bu nə zəngdir belə? Kimdir onu çalan?

“Ölümə tapşırın barmağını götürsün zəngdən...” deyir şair. Mükəmməl poetik ifadədir, deyilmi? 

Gecə gəlir, 

Kimin gücü çatar köhnə kölgələrimi süründürməyə? 

Kimin əli çatar qapımın zəngini dindirməyə? 

Gecə gəlir, 

İşıqların üzərinə çarşab örtməliyəm

Ulduzların əyyaş olduqlarını atam öyrədib,

Atam öyrədib işıqların suyu boş olduqlarını. 

Dünən atamın fotoşəkillərinin arasından qocalıq şəklimi tapan kim idi? 

Kim idi ölümə yeriklədiyimi görmüşdü nə bilim 2073-cü ildə? 

Zırrr... Zırrr...

Zamanın köləsi olan xoş xatirələrimlə 

Xəyalımda neçə-neçə evlər tikdim Təbrizdə

Bilmədim, siqaret almağa pul yoxdur cibimizdə. 

Mənə xoşbəxtlikdən danışmayın lütfən! 

Lütfən bu MRI tunellərindən çıxardın bədənimi

Dəliliyimin quşlardan savayı heç kimə dəxli yoxdur. 

Ehey... Ruhumu laboratoriyalarda dəlib-deşən həkimlər,

Sizinləyəm; 

Cırın yazdığınız bu dərmanları 

Mən qanadları sınmış dəliyəmsə,

Siz pulumla xoşbəxt olmaq istəyən demaqoqlarsınız. 

Zırrr... Zırrr...

- Nədən barmağını götürmürsən sovxa qalmış zəngdən?

Əynimdə paltarım yoxdur, gözlə, geyinməliyəm! 

Gözümü qamaşdıran günəşdirsə gündüzlər, 

Gecələr məni sevən qadının xəyanətidir. 

Xəyanət, qanov suyundan duru olsaydı içərdim, 

Xəyanət, o başı yaşıllığa yönələn körpü olsaydı, keçərdim. 

Bu xəyanətdən keçə bilmədimsə

Yəni özümdən keçə bilmədim həkim. 

Səhərlər həyatın ortasında bir daşam, 

Gecələr, ölümün cəbhəsində yaralanan sərxoşam! 

Başımı qoyub ağlamağa bir çiyin yoxdursa, 

Mənə xoşbəxtlikdən danışmayın lütfən! 

Zırrr... Zırrr...

- Ölümə tapşırın barmağını götürsün zəngdən, 

Hələ geyinməmişəm...

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(18.03.2025)

Əli Çağla, “Ədəbiyyat və incəsənət”, Güney Azərbaycan təmsilçisi

Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun təşkilati  dəstəyi ilə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalında həyata keçirilən “Güney Azərbaycan Ədəbiyyatının təbliği” layihəsində bu gün sizlərə Yalçın Türkayın şeirlərini təqdim edəcəyik.

Son bir ildə böyük oxucu auditoriyası toplayan və hər iki Azərbaycanda sevilərək izlənən layihəmiz davam edir. 

ANATOMİK DÜNYA GÖRÜŞÜ

Bir az göylərdən danış!
Bir az da,
-Məhəbbətin muzikal dünyasından-.
Başqa şeydən danışma!
Qulağının içində yeriyirik göylərin...

Azacıq göy üzündə,
-Uçan quşları düşün-
Bir də ki,
-Ağacların fəlsəfi düşünməsin-.

Ayaqların üstündə gəzən adamlara bax!
Nifrətdən-dərddən iraq
Gözlərinin içində yeriyirik göylərin...

DƏRD SİMGƏSİ: "ANAM"

Tün çiçəyi qoxuyurdu xəlvət küçəmiz...
Kimsəni qarşılamağa -
Kimsəni izləməyə -
Kimsəni görməmək üçün -
Dışarıya çıxmamışdım o qərib axşam.
Bir hekayə söyləmişdi anam otaqda
Çıldırmışdım -
Dışarı çıxdım...

Öz başına gələnləri
Başqasının dilindən hekayə söyləmişdi
Nədənmi görən?
Nədənmi belə didərgin -
Belə yalqızca ömür sürən -
Dediyini gözü ilə görən
Yaşadığı həyata yanaşırdı özgələr kimi!
Nədənmi sən, mən kimi;
Mənsə anam kimi, özgələr kimi;
Öz həyatımızı bir başa
Gərgin yaşayırıq ki, belə didərgin?!

Tün çiçəyi qoxuyurdu xəlvət küçəmiz
Ulduzlar sayrışırdı,
Ay çıxmamışdı hələ...
-İçəriyə qapandım-
Qapını örtdüm!..

III.

Hadisədən neçə mənzil uzaqda
Əlləri ciblərində -
Yüyürürdü usu pərişan!..
Bir təkcə getdiyi yolu duyurdu
Bir də yalnızlığını!
Gərgin idi - didərgin idi
Yol uzunu bir başa, durmadan yüyürürdü -
Yüyürürdü - dururdu;
Dururdu və göy üzünə baxıb gülürdü.
Hadisə baş vermədən,
Baş alıb yola çıxdı...
O, yola çıxdığında, ölüm evinə girdi!
O, yola çıxdığında, ölüm evini yıxdı...

Hadisədən neçə mənzil uzaqda
Əlləri ciblərində
Yüyürürdü usu pərişan


MUZİKAL YAŞAM

Piano klaviaturaları üstündə -
Yerimək kimi bir şeydir həyat!
Hər addım atanda
Pərdə dəyişir -
Hava donur
Və
Həyat yeni bir ritmə düşür.

IV.

Və günəşin sonuncu xiyabanında
Görüşürüksə də birdən,
Heç də möcüzə deyil,
Keç marketdən bir şey al içək!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(18.03.2025)