Super User
Başımız alayarımçıq işləyir deyə…
“Ədəbiyyat və incəsənət”in Baxış bucağında yenidən Eltən Törəçidir
Dərin və törəli düşünmək üçün öz dilini çox yaxşı bilməlisən. Yad dillərdən alınma sözlər başıpozuqluq yaradır, yaradıcı, bilgə və qurucu yanaşmalar yerinə yabanıların sırıdığı qəliblərə uyğun dayaz iş cizgilərini yamsılamaqdan başqa ortaya heç nə çıxara bilmirik.
Başımızın alayarımçıq işləməsi yabançıların torpaqlarımızda, əkinlərimizdə istədiklərini becərməsinə imkan verir, buyruqçuluqdan qurtula bilmirik. Başımız onların alqı və duyğu yönləndirən qurğularına və dalğalarına qoşulduğundan (oxu - sinema, media, tv) onların bizə satdığı geyim-keçimi geyinir, onların yaşam biçimini, alışqanlıqlarını, yeyəcək-içəcəklərini, əyləncə davranışlarını yamsılamağa alışır, özümüzdən diksinərək onlara anlaqsız tapınırıq. Batılılar başımızın içinə yerləşdirdikləri biliklərlə, orda baş verən düşüncə olaylarını, seçimləri çox asanlıqla yönləndirirlər. Türklər gecikmədən Əkinsəl Oyanışa başlamalı, Törəli yaşam biçininə keçməli, düşüncə köləliyindən qurtulmalıdır.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(31.09.2023)
KİNOBƏLƏDÇİdə “Məmləkət”
Ülviyyə Əbülfəzqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Filmlər içində beynimdə " iz qoyan" film.
Filmin tarixinə nəzər salsaq, dünyada ilk film 1896-ci ildə Lümyer qardaşları,
Azərbaycanda isə 1898-ci ildə Mişon tərəfindən çəkilmişdir. İlk olaraq filmlər ağ-qara olaraq efirlərə verilmişdir.
Filmlərin bizim həyatımızda-psixologiyamızda xüsusi yeri vardır. Ümumi süjet xəttini nəzərə alsaq, filmlərin həm müsbət, həm də mənfi tərəfləri olur. Daha çox da müəyyən yaş hədlərini nəzərə alsaq, bəzi filmlərdə şiddət, zorakılıq mənfi təsir yarada bilər.
Filmlər ideologiyamızı, inancımızı dəyişmə gücünə malikdir. Görmədiyimiz məqamları filmlərdə görüb özümüz özümüzü sual atəşinə tuta bilərik.
Tarkovskinin belə bir deyimi var: " Film insanları dəyişə bilməz. Çünki insanlıq son 4 min ildə dəyişməyəcəyini artıq göstərib".
Ümid edək ki, filmlərin mənfi təsiri insanları mənfiyə doğru dəyişməz, əksinə filmlərdə təbliğ olunun müsbət xususiyyətlər insanların düşüncəsində kök salar.
Hər birimiz həyatımız boyu bir neçə filmə baxırıq. Bu filmlərin sayəsində digər ölkələrin mədəniyyəti, əlavə məlumatlar
və s. bilgilərlə silahlandırılırıq. Bəzən də bir film uzun müddət beynimiz və qəlbimizdə uzun müddət yer ala bilir.
Bu yaxınlarda bir tanışımdan önəmli məlumat almalı idim, ona zəng etdim. Düzdür, xarakterimə bələd olduğu üçün xanım dostum ani telefonu açdı, amma “gözlə bunun axırına çıxım" -deyərək mənimlə əlaqə saxlayacağına söz verdi. Təbii ki, " salamatçılıqdı?" sualım qaçılmaz oldu.
Şükr, anlatdı ki, hər şey qaydasındadır. Yenə də "ürəyimin 40-cı qatında" narahatlığımı əsir etdim. Təqribən, iyirmi dəqiqə sonra o mənə zəng vurdu. Maraqlı bir filmə baxdığını söylədi və həvəslə izlədiyi üçün mənimlə danışa bilmədiyini bildirib üzr istədi. Sözün açığı o filmi dostuma qısqandım. O necə film idi ki, mənimlə dostumun arasında 20 dəqiqəlik divar olmuşdu? O dostum da bilirdi ki, mənimlə danışarkən sözləri söz boxçasından ehtiyatla çıxarmalıdır. Elə canının dərdindən filmin linkin mənə yönəltdi və xahiş etdi ki, baxım. Əlbəttə, o filmə acığım tutmuşdu və linkin üstünə əsəbi barmaqlarımla vurdum. Sanki telefonun sinəsi: "ay qız, yavaş ol da"- söylədi.
Bəli, film türk film istehsalı " Məmləkət" adlı bir film idi.
Ucqar kənddən görüntülər, kənddə qalan iki-üç ailədən bəhs edilirdi. Zəhmətkeş bəy və xanım, ailədəki azyaşlı qızın məktəbə getməsi üçün uzun yol qət etməsi və ailənin yaşam mübarizəsi. Əsas məsələ çətinliklərə baxmayaraq qadın və kişinin bir-birini anlaması daha çox bəyəndiyim məqamlardan oldu. Evin bəyi yıxılıb yataqda qalıb daxili ağrılarla vuruşarkən həyat yoldaşının cəsarətli xarakteri çətinliklərə kölgə salırdı.
Bəyin yıxılandan sonra yataq vəziyyətində qalıb acizanə intihara hazırlaşarkən xanımın son anda öz yoldaşına yetişməsi bəyin həyatına son verməsinə mane oldu. Qadının öz həyat yoldaşını " sözlə çırpması" əla final idi.
Filmin verdiyi mesaj “çətinlik- maddi sıxıntı, fiziki problem, şəraitsiz yaşam tərzi, hər nə olursa, olsun ailə bütün çətinliklərə bir yerdə sinə gərməlidir” siqnalı idi.
Müasir cəmiyyətimizdə də hal-hazırda boşanmaların sayı artmaqdadır. Ailə kiçik bir dövlətdir aspektində yanaşsaq, o zaman bu ailənin təməli məhəbbət, anlayış, humanizm, özünədərk prinsipləri üzərində qurulmalıdır.
Bu film bəzi gənc ailələr üçün kifayət qədər ibrətverici bir film idi.
Yeri gəlmişkən, o müdrik dostuma bu film üçün təşəkkür etməmişəm, cümlənin nöqtəsini qoyan kimi ona zəng vururam, bəlkə də, o bu dəfə də hansısa filmi izləyir, amma eybi yox. İkinci belə ibrətverici bir filmə baxmağa hazıram.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(31.08.2023)
Azərbaycanlı rəssam Ukraynada təltif olunub
Ukraynanın İrpen şəhərində təşkil olunan rəsm sərgisində gənc azərbaycanlı rəssamın əsərləri də yer alıb.
AzərTAC xəbər verir ki, qəhrəman İrpen şəhərində müharibədən sonra ilk dəfə yenidən VII “Boyalı İrpen” pleneri təşkil olunub.
Ukraynanın bütün regionlarından məşhur rəssamların qatıldığı tədbirdə ölkəmizi gənc rəssam Həzrət Mərdanlı təmsil edib.
Azərbaycanlı rəssamın əsərləri sərgiyə gələnlərdə maraq doğurub.
Sərgiyə baxanlar əsəri yüksək dəyərləndirib, rəssama uğurlar arzulayıblar.
Plener İrpen şəhər meri Oleksandr Markuşin tərəfindən təltif olunması ilə yekunlaşıb.
Gənc rəssam Həzrət Mərdanlı şəhər meri tərəfindən xüsusi mükafat və hədiyyə ilə təltif olunub.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(31.08.2023)
Çox gözlənilən “Çiçəkli Ay qatilləri” filmi kütləvi nümayişə buraxılacaq
Bu filmi hamı gözləyir. Rejissor Martin Skorsezenin çəkdiyi və baş rolda Hollivud ulduzları Robert De Niro və Leonardo Di Kaprionun yer aldığı “Çiçəkli Ay qatilləri” filmini deyirik. Nəhayət ki, filmin kütləvi nümayişə buraxılacağı tarix açıqlanıb.
kinonews.ru saytı xəbər verir ki, ekran əsərinin kütləvi nümayişi oktyabrın 20-dən başlayacaq.
Qeyd edək ki, filmdə yer alan hadisələr ötən əsrin 20-ci illərində Oklahomada baş verir. Süjetin mərkəzində məskunlaşdığı ərazidə neftin aşkarlanması səbəbindən Oseyc tayfasının məhvi dayanır. ABŞ tarixində ən dəhşətli cinayətlərdən biri hesab edilən məsələ FTB detektivləri tərəfindən araşdırılır.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(31.08.2023)
Mədəniyyət naziri forum məruzəçiləri ilə görüşüb
Xəbər verdiyimiz kimi, Ümummilli lider Heydər Əliyevin 100 illik yubileyi çərçivəsində Heydər Əliyev Fondu və Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı, Elm və Təhsil Nazirliyi və Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının dəstəyi ilə 1-3 sentyabr tarixlərində Azərbaycan Dili və Ədəbiyyatı Forumu keçiriləcək.
Bu münasibətlə avqustun 30-da Mədəniyyət Nazirliyində foruma qatılacaq panel iştirakçıları və məruzəçilərlə görüş təşkil olunub.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbət verir ki, görüşdə mədəniyyət naziri Adil Kərimli, nazir müşaviri Orxan Fikrətoğlu, Xalq yazıçısı Çingiz Abdullayev, Xalq şairi Sabir Rüstəmxanlı, akademiklər Nizami Cəfərov, Rəfael Hüseynov, yazıçılar Aqil Abbas, Elçin Hüseynbəyli, Varis, İlqar Fəhmi, şairlər Əkbər Qoşalı, Aqşin Yenisey, Qəşəm Nəcəfzadə, naşirlər Şəmil Sadiq, Şahbaz Xuduoğlu, milli kitabxananın direktoru Kərim Tahirov, Bakı Kitab Mərkəzinin direktoru Günel Anarqızı və digər şəxslər iştirak ediblər.
Görüşdə forumun mövzuları və tədbirin proqramı ilə bağlı müzakirələr aparılıb, fikir və təkliflər səsləndirilib, müvafiq qeydlər nəzərə alınıb.
Bildirək ki, Azərbaycan Dili və Ədəbiyyatı Forumu sabah - sentyabrın 1-də Şamaxı şəhərində işə başlayacaq, sentyabrın 2-3-də Bakıda, “Gülüstan” Sarayında davam edəcək.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(31.08.2023)
Azərbaycan Dili və Ədəbiyyatı Forumu ilə bağlı görüş keçirilib
Xəbər verdiyimiz kimi, Ümummilli lider Heydər Əliyevin 100 illik yubileyi çərçivəsində Heydər Əliyev Fondu və Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı, Elm və Təhsil Nazirliyi və Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının dəstəyi ilə 1-3 sentyabr tarixlərində Azərbaycan Dili və Ədəbiyyatı Forumu keçiriləcək.
Bu münasibətlə avqustun 30-da Mədəniyyət Nazirliyində foruma qatılacaq panel iştirakçıları və məruzəçilərlə görüş təşkil olunub.
Görüşdə forumun mövzuları və tədbirin proqramı ilə bağlı müzakirələr aparılıb, fikir və təkliflər səsləndirilib, müvafiq qeydlər nəzərə alınıb.
Bildirək ki, Azərbaycan Dili və Ədəbiyyatı Forumu sentyabrın 1-də Şamaxı şəhərində işə başlayacaq, sentyabrın 2-3-də Bakıda, “Gülüstan” Sarayında davam edəcək.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(30.08.2023)
“Qərbi Azərbaycanın etno-mədəni mühitinə səyahət” adlı tədbir təşkil olunacaq
Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2023-cü ilin 3 sentyabr 18 00-da Heydər Əliyev Mərkəzinin qarşısında açıq məkanda Qərbi Azərbaycanın etno-mədəni mühitinin, habelə qeyri-maddi mədəni irsinin nümayiş olunması məqsədilə “Qərbi Azərbaycanın etno-mədəni mühitinə səyahət” adlı tədbir təşkil olunacaq.
Tədbir çərçivəsində Qərbi Azərbaycana məxsus milli geyim və mətbəx stendinin, gündəlik həyatda istifadə olunmuş məişət əşyalarının, seçilmiş tarixi abidələrin 3D maketlərinin nümayişi, yekunda isə qala konsertin keçirilməsi nəzərdə tutulur.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(30.08.2023)
Azərbaycan Yazıçılar Birliyində “Ədəbiyyatın kinoya transferi” mövzusunda dinləmə keçirilib
Mədəniyyət Nazirliyi və Azərbaycan Ədəbiyyat Fondu “Ədəbiyyatın kinoya transferi” mövzusunda dinləmə keçirib.
AZƏRTAC xəbər verir ki, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Natəvan klubunda keçirilən tədbirin məqsədi keyfiyyətli filmlərin ərsəyə gətirilməsi üçün yazıçıların kino industriyasına daha yaxından cəlb edilməsi olub.
Mədəniyyət nazirinin müşaviri, Əməkdar incəsənət xadimi Orxan Fikrətoğlunun məruzəçisi olduğu tədbirdə Xalq şairi Sabir Rüstəmxanlı, Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun Baş direktoru Varis, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin katibləri İlqar Fəhmi, Elçin Hüseynbəyli, Xəyal Rza, birliyin dramaturgiya seksiyasının müdiri Firuz Mustafa, Azərbaycan Kino Agentliyinin şöbə müdiri Rəşad Qasımov, rejissor Adil Azay, “Ultra production” şirkətinin rəhbəri Pərviz Məmmədov, “Azərbaycan” jurnalının baş redaktoru İntiqam Qasımzadə, yazarlardan Yunus Oğuz, Yaşar, Rüstəm Dastanoğlu, Kənan Hacı, Firudin Qurbansoy, Fərid Hüseyn və digərləri iştirak ediblər.
Öncə ədəbiyyatla kinonun vəhdətindən, yaxşı filmlərin çəkilməsi ilə yaxşı dramaturji materialın mövcud olması asılılığından bəhs edilib. Mədəniyyət naziri Adil Kərimlinin kinodakı durğunluğu aradan qaldırmaq üçün atdığı zəruri tədbirlərə diqqət çəkilib, kino industriyasının əvvəlki dönəmlərdə yazıçılar üçün bağlı olan qapılarının taybatay açıldığı bəyan edilib.
Daha sonra Orxan Fikrətoğlu Mədəniyyət Nazirliyinin kino siyasətini tam olaraq tədbir işçilərinə açıqlayıb.
Kino Agentliyinin yaradılması, Kino Forumunun keçirilməsi, filmlərin məhz ən yaxşılar tərəfindən çəkilməsi üçün ədaləti bərqərar etməklə müsabiqə elan edilməsi gözlə görünən əsas nəticələrdir.
Yeni kino strategiyasının ilk bəhrəsi olan müsabiqə özündə filmlərin 5 xətt üzrə maliyyələşəcəyini ehtiva edir:
-Dövlət sifarişi ilə çəkilən filmlər - ilk öncə milli-mənəvi və sənət dəyərlərinə xidmət edəcək filmlər;
-Kommersiya filmləri - daha çox gəlir əldə etməyə hesablanan, bir sözlə, “kassa filmləri”;
-Sənət filmləri (art-hauslar) –istedadlı rejissorlarımızın öz seçim və istəkləri ilə çəkdikləri, beynəlxalq kinofestivallarda təmsil olunacaq yüksək zövq filmləri;
-Debüt filmlər – gənc rejissorların debüt işləri;
-Tələbə filmləri - İncəsənət Universitetinin və digər kino təhsili verən ali məktəb tələbələrinin çəkdikləri filmlər.
Beləliklə, peşəkar və həvəskar hər bir kəs kino çəkmək şansı əldə edir.
Nəzərə çatdırılıb ki, qısa müddətdə bu müsabiqənin elan edilməsi ilə yanaşı parçalanmış və iki kinematoqrafçılar ittifaqında cəmləşən kino cameəsi birləşdirilib, “Debüt studiyası” bərpa edilib, mediasının maliyyələşdirilməsinə başlanılıb.
Bu gün Mədəniyyət Nazirliyi ən əvvəl prodüser mərkəzlərinin çoxalmasında və təkmilləşməsində maraqlıdır. İkinci - bazarın və rəqabətin yaranmasında maraqlıdır. Seleksiya yolu ilə tələbələr arasından, gənc istedadlar arasından yeni rejissorlar, ssenaristlər, operatorlar, aktyor və aktrisaların müəyyənləşdirilməsində maraqlıdır. Və bu sahələrdə artıq canlanma hiss edilməkdədir.
Ölkəmizdə kino festivallarının keçirilməsi ənənəvi hal alacaq. Beynəlxalq anima, doko və kiçikhəcmli filmlər festivallarını maliyyələşdirməklə Mədəniyyət Nazirliyi, eyni zamanda, ölkəmizə təşrif buyuran tanınmış əcnəbi kino mütəxəssislərini panel müzakirələrinə cəlb etmək, Azərbaycan kinosu barədə bilgiləri dövriyyəyə buraxmaq fikrindədir. Tədricən A kateqoriyalı festivallara çıxmaq, ölkədə kino pavilyonları tikmək məqsəd kimi götürülür.
Mədəniyyət Nazirliyi dünyaçaplı studiyaların gəlib Azərbaycanda filmlər çəkməsində maraqlıdır. Hətta onları maliyyələşdirməkdə də. Azərbaycan ərazisində film çəkən bütün xarici şirkətlərdən yalnız bir şey tələb olunacaq: 60-70 faiz yerli işçilərdən – azərbaycanlı mütəxəssislərdən istifadə etsinlər. Nəticədə yeni kadrlar hazırlanacaq, hazır kadrların isə kino təcrübəsi artacaq.
Yeni kadrların hazırlanması prosesində tələbələrin xaricdə təhsil almasına önəm veriləcək, ssenaristlərin təkmilləşdirilməsində xeyli işlər görüləcək. Animasiya Akademiyası açılacaq, milli animasiya filmlərinin çəkilməsi prioritet sayılacaq.
Kinoaktyor truppası bərpa ediləcək, texniki heyət üçün hər 6 aydan bir kvalifikasiya kursları keçiriləcək, dünyanın qəbul etdiyi ən yüksək avadanlıqlarla işləyən peşəkarlar dəvət ediləcək ki, bizdəki texniki heyətə ustad dərsləri keçsinlər. Bu dərsləri mənimsəyənlər müvafiq sertifikatlar alacaqlar.
Kinoteatrlarda göstərilən əcnəbi filmlərin dublyaj keyfiyyəti məsələsi də önəm daşıyır, buna görə dublyaj studiyaları yaradılacaq, yüksək səviyyədə tərcümə mətnlərindən istifadə ediləcək.
Kinoteatrlarda Azərbaycan filmlərinin nümayişinə üstünlük veriləcək və bu filmlər üçün üstün prokat şərtləri müəyyənləşəcək.
Diskussiya şəklində davam edən tədbir olduqca səmərəli keçib.
“Təbiətimizin sovqatı” uşaq rəsm müsabiqəsinin yekun sərgisi açılıb
Xətai Sənət Mərkəzində “Təbiətimizin sovqatı” uşaq rəsm müsabiqəsinin yekun sərgisi açılıb.
Sərgidə nümayiş olunan əsərlərin müəlliflərinə sertifikat təqdim olunub.
Həmçinin, sərgidən seçilmiş 30 əsərin müəllifi xüsusi hədiyyə ilə mükafatlandırılıb.
Qeyd edək ki, mövzusu “Necə bir təbiəti qoruma nişanı asardım” olan müsabiqəyə respublikamızın müxtəlif guşələrindən yaşı 10-17 arası olan 700-ə yaxın yeniyetmə və gənc 800-dən çox əsər göndərib. Nəzərdə tutulduğu kimi, təqdim olunan əsərlər arasından müəllifin yaşı nəzərə alınmaqla mövzu, düzgün kompozisiya, rəng seçimi və uşaqların öz düşüncələri ilə işlənmiş əsərlərə üstünlük verməklə 152 əsər seçilib.
Daha ətraflı növbəti buraxılışlarda.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(30.08.2023)
Ankarada möhtəşəm qəhvə festivalı keçiriləcək
Sentyabrın 22-24-də Ankarada möhtəşəm qəhvə festivalı keçiriləcək. Türkiyə mediası xəbər verir ki, festivalda böyük qəhvə markaları, maşın və avadanlıq istehsalçıları və digər qəhvə sənayesi müəssisləri bir araya gələcəklər.
İştirakçılar, həmçinin festival çərçivəsində xüsusi dequstasiya və seminarlarda iştirak edə biləcək, canlı konsertlər və səhnə tamaşalarına baxmaq imkanı əldə edəcəklər.
Peru, İndoneziya, Qvatemala, Vyetnam və Rusiyadan olan qəhvə şirkətlərinin də qatılacağı festivalda İtaliya və Yunanıstandan mütəxəssislər müxtəlif tədbir və seminarlarda qəhvə həvəskarları ilə görüşəcəklər.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(30.08.2023)
