Super User
Bakı Yay Caz Günlərinin ilk konserti olub
Bakıda Beynəlxalq Bakı Yay Caz Günləri başlayıb. Heydər Əliyev Mərkəzində Bakı Yay Caz Günlərinin ilk konserti olub.
Bakı Yay Caz Günlərinin açılışında Heydər Əliyev Mərkəzinin Auditorium zalında Türkiyənin məşhur gitaraçısı Önder Focan Meltem Ege qrupu Bakı Kamera Orkestrinin müşayiəti ilə çıxış edib.
Daha sonra pianoçu Elçin Şirinov və kvartetinin konserti olub. 4 il ərzində İsrailin tanınmış “Avişai Kohen trio”sunda çalışaraq dünyanın bir çox ölkələrində konsert proqramları ilə çıxış edən Elçin Şirinov israilli musiqiçilərlə doğma şəhərində çılğın və şıltaq caz ritmlərini səsləndirib.
Bu gün isə Heydər Əliyev Mərkəzində məşhur caz pianoçu Alfredo Rodrigez (Kuba-ABŞ) triosu ilə çıxış edəcək. Qremmi mükafatı nominantı, məşhur caz pianoçu Alfredo Rodrigez (Kuba-ABŞ) triosu ilə dünya turnesi çərçivəsində cazsevərlər qarşısına çıxacaq.
Artıq 5-ci dəfədir ki, təşkil edilən festivalın konsertləri qapalı məkanlarla yanaşı, açıq havada da təqdim ediləcək. Əvvəlki illərdə olduğu kimi, bu il də caz günlərinin proqramı olduqca zəngindir.
Belə ki, iyulun 5-də pianoçu, aranjimançı, Berkli Musiqi Kollecinin professoru Giorgi Mikadze Heydər Əliyev Mərkəzinin parkında triosu ilə birgə tanınmış gürcü bəstəkarlarının caz improvizasiyalarını ifa edəcək. Elə həmin gün Azərbaycan cazının banisi olan Vaqif Mustafazadə adına 2 nömrəli Uşaq İncəsənət məktəbinin tələbələri də Heydər Əliyev Mərkəzinin parkına toplaşanlara gözəl caz axşamı bəxş edəcəklər.
Caz bayramının yekun akkordunu iyulun 7-də Oleq Lundstrem adına Caz Orkestri vuracaq.
Park ərazisindəki konsertlərə giriş sərbəstdir.
Auditorium zalındakı konsertlərin biletlərini isə şəhərin kassaları və iTicket.az saytından əldə etmək olar.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.07.2023)
ICESCO Stokholmda “Qurani-Kərim”in nüsxəsinin yandırılması ilə bağlı bəyanat verib
İslam Dünyası Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatı (ICESCO) İsveçin paytaxtı Stokholmda “Qurani-Kərim”in nüsxəsinin yandırılması ilə bağlı bəyanat verib.
AzərTAC təşkilatın saytına istinadla xəbər verir ki, bəyanatda müqəddəs Qurban bayramı günlərində bütün dünya müsəlmanlarının hisslərini təhqir edən bu barbarlıq aktı kəskin şəkildə pislənilib.
Bəyanatda deyilir: “ICESCO bir daha təsdiq edir ki, ekstremistlərin bu qəddar hərəkətinin təkrarlanması onlar tərəfindən sivilizasiyanın məğlubiyyətini, mədəni və dini müxtəlifliyi təşviq edən tolerantlığın rədd edilməsini ifadə edir, həmçinin düşmənçiliyin qızışmasına və nifrət ritorikasının canlanmasına səbəb olur.
ICESCO vurğulayır ki, millətlərin və xalqların həyatını tənzimləyən dəyər və prinsiplərin lazımi səviyyədə qiymətləndirilməməsi beynəlxalq birliyin təhlükəsizliyinə və inkişafına xələl gətirə biləcək ən təhlükəli məhvedici silahdır. Təşkilat bu açıq həqiqəti nəzərə alaraq, beynəlxalq ictimaiyyəti bəşəriyyətin dünya miqyasında əziyyət çəkdiyi münaqişələri kəskinləşdirməyə aparan bu dəhşətli aktlara daha ciddiyyətlə yanaşmağa çağırır. Bu cür iyrənc cinayətlərin təkrarlanmasının həm Şərqdə, həm də Qərbdə möminləri “Qurani-Kərim”in gündən-günə artan dəyərini aşağı salmayacağını xatırladan ICESCO xəbərdarlıq edir ki, belə hallara etinasız yanaşan hər hansı hökumət bəşəriyyəti etik dəyərlər, mədəniyyət və xalqların adət-ənənələrinə hörmət yolundan uzaqlaşdırır”.
Təşkilat, həmçinin sülh dəyərlərini qorumaq və maarifləndirmə mədəniyyətini bu cür mənfi tendensiyalarla mübarizə aparacaq şəkildə təşviq etmək üçün bütün sülhsevər qüvvələr ilə əməkdaşlığa hazır olduğunu bir daha təsdiqləyib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.07.2023)
“Çəkilir bəxtimin zaman tətiyi…” - Rəfail İncəyurd
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Poetik qiraət rubrikasında bu gün sizlərə şair Rəfail İncəyurdun “Ovqat” şeirini təqdim edirik. Əslən Qazax bölgəsindən olan şair paytaxtda yaşasa da el-elat ruhu onun şeirlərinin ovqatını təşkil edir.
Yollar yorğunuyam, yüyrək deyiləm,
Sevdalar süsləyən ürək deyiləm.
Yox! Daha heç kimə gərək deyiləm-
“Sən bitdin” hökmünü almışam, Allah!
Mənəm tüstülənən yaş ocaq indi,
Boğulan ümidlər çaşacaq indi.
“Ah”larım sellənib daşacaq indi-
Dağılmaz buludam, dolmuşam, Allah!
Çəkilir bəxtimin zaman tətiyi,
Mənəm MƏN deyənin ağır itiyi...
Heç kimin oxumaq istəmədiyi
“Xatirə dəftəri” olmuşam, Allah!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.07.2023)
“Bir gün gerçəkləri bilib məni başa düşəcəksiniz"
Müğənni Natavan Həbibi izləyicilərinin onun ünvanına yazdığı tənqidlərə cavab verib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” axşam.az-a istinadən bildirir ki, sosial şəbəkə istifadəçiləri sənətçinin paylaşımına niyə verilişlərə çıxmamasına görə qınayıblar.
Natavan "Sizi "qara siyahı"ya atmışam. Sevənlərinizin qədrini bilmirsiniz. Ancaq yutub, instaqram və səhnə aldığınız restoranlarla kifayətlənmək nə dərəcədə düzgündür? Kənara çəkilməyə haqqınız yoxdur. Seçilmiş verilişlərə çıxın" sözlərinə "Vay... Baş üstə, nə deyim. O seçilmiş verilişin adını çəkin gedək. Övladınız da məni tanısın, dinləsin deyə, əslində elə hərdən bir mahnı oxuyub, klip çəkirik. Yoxsa o da olmazdı. Məni göstərin uşaqlara, "qara siyahı"ya qoymayın. Var olun. Sevirəm sizi də, məni dinləyən də hər bir kəsi də. Bir bilsəniz işin, vəziyyətin əsli nədir" cavabını verib.
Sənətçi "Gözəl səsiniz var. Tənbəl olmasa, Röya kimdir onun yanında" şərhinə isə "Əgər bu tənbəllik olsaydı... İnanıram ki, bir gün gerçəkləri biləndə məni başa düşəcəksiniz. Heç nə belə asan deyil" reaksiyasını verib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.07.2023)
Mətbuat azadlığı barədə
Elman Eldaroğlu, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Kim deyir ki, Azərbaycanda mətbuat azadlığı yoxdur? Əgər bir ölkədə hər hansı bir vətəndaş istədiyi zaman qəzet təsis edib, onlayn media yaradıb, onu yayımlaya bilirsə, sosial şəbəkələrdə təhqir yox, tənqidi fikirlərini ictimailəşdirirsə, demək həmin ölkədə mətbuat azadlığı var. Söhbət təhqirdən gedərsə, təhqir həmişə qarşıdurmaya rəvac verir, cəzasız qalmır…
O ki qaldı jurnalistikaya, məgər Azərbaycan mətbuatında gedən yüzlərlə haqlı-haqsız tənqidi yazının tirajlanması söz azadlığından xəbər vermirmi? Bu jurnalistikanın uğuru deyilmi? Əgər bir ölkədə söz azadlğı olmasaydı, kimsə bunu edə bilərdimi?
Tənqidi yazılara qarşı təzyiqlərə gələndə, bir məsələni qeyd etməliyəm ki, Amerikanın özündə də tənqid olunan kəs, tənqid edənə “sağ ol” söyləmir...
Bəli, Azərbaycan jurnalistikası bu gün öz qarışıq dövrünü yaşayır. Buna da səbəb təsadüfü adamların, qeyri peşəkarların bu sahədə olmasıdır. Qərəzli, sifarişli tənqidlər, təhqir dolu yazılar baş alıb gedir. Jurnalist hansısa oyunun iştirakçısına çevrildisə, artıq səmimiyyətdən, peşəkarlıqdan söhbət gedə bilməz...
Ötən illər Amerikada olarkən, izlədiyim saytlar içərisində, əslən cənub bölgəsindən olduğum üçün CENUBXEBERLERİ. COM saytına daha çox diqqət yetirirdim. Daha doğrusu, bu sayt daim izlədiyim 10-15 saytdan biridir. Saytın rəhbəri isə cənub bölgəsinin tanınmış, qocaman jurnalisti Zahir Əmənovdur. Onun rəhbərlk etdiyi “Cənub xəbərləri” qəzetinin uzun illər göstərdiyi fəaliyyət ən azından bir diplom işinin və yaxud dissertasiyanın mövzusudur...
Yaxşı yadımdadır, təxminən 2005-ci il olardı. Zahir Əmənov Yardımlıda oxucuları ilə görüş keçirirdi. Oxuculardan biri yazılardan kövrələrək baş redaktora bildirdi ki,- “Siz bu qəzetlə yatmış vicdanları oyadırsınız”...
İllər boyu izlədiyim bu qəzetdə nələr yox idi? Cənubun tarixinin açılmamış səhifələri, abidələri, unudulmuş unudulmazları haqqında məqalələr, məmurların, rayonun ən yüksək çinli rəhbərlərinin iç üzünü açan kəskin, güzəştsiz yazılar və s..
Bu qəzetin “Çəpərüstü söhbətlər” rubrikası tamam bir özgə aləm idi. “Qıza!” deyə çəpər üstündə söhbətləşən iki qadın daha nələrdən danışmırdılar? Zarafata salıb cənubdakı pərdə arxası mətləbləri elə şirin dillə oxuculara çatdırırdılar ki, hətta orada tənqid olunanların özlərinin belə oxuyarkən dodaqları qaçırdı...
Ümumiyyətlə “Cənub xəbərləri” regionda çox məşhur qəzet idi. Səhv etmirəmsə 2012-ci ildə AJB və “Yeni Nəsil Jurnalistlər Birliyi” bu qəzeti region qəzetləri arasında “İlin qəzeti” elan etmişdi. Deyəsən, Zahir müəllim həm də “Zərdabi mükafatı”na da layiq görülüb. Eləcə də bir neçə beynəlxalq yazı müsabiqəsində araşdırma yazılarına görə mükafat ala bilib.
2008-ci ildə həmin bölgədə növbəti müstəqil qəzeti -“Yardımlının səsi”ni yaradanda mənə ilk dəstək verən, ruhlandıran da Zahir müəllim oldu. Böyük çətinliklə yaratdığım “Yardımlı Xeyriyyə Cəmiyyəti” haqqında bir səhifəlik yazı dərc etdi...
Artıq Zahir müəllim yaşa dolub. Bildiyim qədər şəkərli diabetdən əziyyət çəkir. Eşitdiyimə görə, bir neçə dəfə gözündən əməliyyat olunub. Maliyyə çətinliyinə görə “Cənub xəbərləri” qəzetini də dayandırıb. Lakin bütün bunlara baxmayaraq, qələmi yerə qoymayıb -CENUBXEBERLERİ. COM saytını işlədir, oradan öz sözünü deməyə davam edir.
Bu sayt aparıcı paytaxt saytları ilə ayaqlaşmaqda çətinlik çəksə də, regionda deyərəm ki, ən çox oxunan saytdır. Və bu sayta gündəlik baxış sayı 40-50 min arasındadır. Nəzərə alanda ki, Zahir müəllim bu işləri təkbaşına, eləcə də müəyyən sıxıntılar və təzyiqlər şəraitində edir, heyrətlənməmək olmur...
Bəli, Zahir müəllim peşəkar jurnalistikanın sirlərini yaxşı bilir, araşdırma yazıları, tanınmışlar haqqında təqdimatları, duzlu-məzəli atmacaları ilə hələ də region mətbuatının şirinliyini qoruyur. Çox zarafatcıl, çox məlumatlıdır, hər sahəyə maraqlı yanaşması var. Bir sözlə, Zahir müəllim bölgədə yaşayıb yaradan, dediyi sözə, yazdığı hər yazıya böyük tələbkarlıqla yanaşan tək-tük region jurnalistlərindən biridir. Belələrini qorumaq, onlara dəyər vermək, dəstək olmaq hamımızın borcudur...
Bu günlərdə Zahir Əmənovun 71 yaşı tamam oldu. Onu ad günü münasibəti ilə ürəkdən təbrik edir, möhkəm can sağlığı və yaradıcılıq uğurları arzulayıram.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.07.2023)
Nəfəskəsici detektiv – Fəxrəddin Qasımoğludan “On ikiyə işləmiş”
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı “Qiraət saatı”nda Fəxrəddin Qasımoğlunun “Son gecə” detektiv romanının dərcini yekunlaşdırdı. Böyük oxucu marağını və istəyini nəzərə alıb romanın davamı olan “On ikiyə işləmiş” romanının dərcinə başlayırıq.
Özü polis orqanlarında çalışan, ən dəhşətli, tükürpədici cinayətlərdən bilavasitə xəbər tuta bilən müəllifin bu romanı da sizləri sonadək gərginlik içində saxlayacaq. Və siz bu romanı da çox bəyənəcəksiniz.
14-cü dərc
İndi bəzi şeyləri dəqiqləşdirməyin vaxtı idi.
-Atanızın yaxın dostları var idimi?
-Atamın həmişə çoxlu dostları olub. Amma ikisi ilə çox yaxın dostluq edərdi. Desəm, yəqin tanıyarsınız. Biri İsfəndiyar Mövlayev, o birisi isə Səlim Zamanlıdır.
-Hə, eşitmişəm adlarını. Onları şəhərdə hamı tanıyır. Mərhum atanız Xudata tez-tezmi gəlirdi?
-Əvvəllər hə. Ancaq valideynlərinin ölümündən sonra elə də çox gəlib getməzdi. Hər dəfə gələndə mütləq bizi də, yəni bacımla məni də gətirərdi. Deyərdi, gedək nənənizin, babanızın qəbirlərinə baş çəkək.
-Sonuncu gəlişinin tarixini xatırlamırsınız ki?
-Ölümündən üç ay əvvəl ikimiz gəlmişdik sonuncu dəfə. Bacım gələ bilmədi onda. Onu qəbiristanlığa aparmağımı istədi. Çatdıqdan bir qədər sonra tək qalmaq istədiyini dedi. Çəkilib bir kənarda gözlədim. Təxminən iyirmi dəqiqədən sonra məni səslədi, maşına oturub birbaşa buraya, ata yurdumuza gəldik, həmin gün də şəhərə qayıtdıq.
-Ömər Xəyyamın o dediyiniz kitabı qalırmı?
-Bəli, evdədir.
-Gətirə bilərsinizmi?
-İndi taparam, görüm uşaqlar hara qoyublar.
Bir azdan əlində kitab qayıdan Teymur müəllim onu mənə uzatdı.
Təşəkkür edib kitabı aldım və vərəqləməyə başladım. Əvvəlcə titul vərəqində Səttarın yazdığı misraları oxudum. Sonra vərəqləri çevirib səbirlə hər bir səhifəyə baxdım. Bəliii… Maraqlı kitabdır…Kitabı vərəqlədikdən sonra, Teymur müəllimə verəcəyim bir sual da yarandı.
-Zəhmət olmasa xatırlayın, mərhum atanız bu misraları başdaşına həkk etdirməyi sizə vəsiyyət etdikdən neçə müddət sonra dünyasını dəyişdi?
-Ay yarım sonra. Mən onda hətta etiraz da etmək istədim, ancaq sözümü kəsib dedi ki, mübahisə etmə, heç kim dünyanı tutub getməyəcək, mən də hiss edirəm ki, az qalıb. Cəmi ay yarım sonra rəhmətə gedəndə, başa düşdüm ki, haqlı imiş.
Diqqətlə mənə baxdığını görüb, üzümü ev sahibinə tutdum:
-Düşünürəm ki, atanızın qəbrini ziyarət etmək lazımdır.
-Əlbəttə, lazımdırsa, gedək. Elə şəhərin çıxacağında, yaxındadır.
Həyətdən çıxıb maşına oturduq.
Bir qədər getmiş, Teymur müəllim üzünü mənə tutdu:
-Üzr istəyirəm, Bəxtiyar müəllim, atamın son nəfəsində dediklərini sizə olduğu kimi dedim. Əgər nəsə bilirsinizsə, xahiş edirəm məndən gizlətməyin. Bu sirrin nədən ibarət olduğunu, bu sözlərin nə anlama gəldiyini çox bilmək istərdim.
-İnanın ki, bu sözlər hələ ki, mənə də heç nə demir.
Heç də hər zaman hər şeyi əvvəlcədən nəzərə almaq olmur. Buraya gələrkən planlaşdırdığımdan xeyli fərqli vəziyyət yaranmasını, məsələnin məğzini dilə gətirmədən istədiyimi öyrəndiyimi nəzərə alıb, Teymur soruşsa belə, İsfəndiyar Mövlayevin oğlunun qətlini araşdırdığımı ona deməyəcəyimi qərara aldım. Bunu bilməsi onsuz da ona heç nə verməyəcəkdi. Üstəlik də, atasının bu sirrinin, yaxın dostu olmuş İsfəndiyarın oğlunun ölümü ilə əlaqəli ola biləcəyi fikri bu yaxşı insanın olan-qalan rahatlığını da əlindən almış olar.
Həm də, ünsiyyət zamanı Teymur müəllimin olduqca sentimental birisi olduğu məlum olmuşdu mənə. Bu sirri özünə necə yük edibsə, yalnız detektiv olduğumu deməklə, necə həyəcanlanıb başqa nəsə deməyimi gözləmədən hər şeyi açıb tökdü. Əslində, tələsməməli, niyə gəldiyimi dinləməli idi. Ona görə də, onu bir az da yükləməyim, qoy rahat yaşasın.
Ancaq açıqlama verməməyimin başqa səbəbi də var idi. Bu, vəsiyyətnamədə nə vaxtsa gələcək adama, yəni mənə göndərilən mesaj idi. Teymur müəllim bu incəliyi tutmaya bilərdi. Ancaq mənə o sözləri səsləndirməyi kifayət etdi ki, Səttarın «gələn adama güvənə bilərsən» deməsinin, oğlunun təhlükəsizliyinə edilmiş bir eyham olmasını başa düşüm. Odur ki, buraya nə qədər gizlin gəlsəm də, hansısa məlumatın daşıyıcısı olmaması ona daha çox fayda verər.
Əgər belədirsə, deməli, böyük ehtimalla Səttarın araşdırdığım qətl hadisəsi barədə hansısa məlumatı olub. Hansısa səbəbdən və ya səbəblərdən susmağa məcbur olsa da, elə yenə də mənə məlum olmayan səbəbdən ölməmişdən əvvəl vəsiyyəti vasitəsilə mesaj göndərib. Gün kimi ayıdındır ki, bu misraları başdaşına həkk etdirməyi elə-belə, onları xoşladığına görə tapşırmayıb Səttar. Bu misralarda hansısa şifrəli məlumat yatır. Mənə lazım olan sirrin şifri. Teymur müəllimin verdiyi kitabı vərəqləyərkən bəzi səhifələrdə, misraların altında diyircəkli qələmlə qoyulmuş nöqtələr, xətlər olduğunu müəyyən etmişdim. Bu əlamətləri hansısa mətni şifrləməyi düşünən, lazımi misraları axtaran adam qoya bilərdi. Ayrıca, məlumdur ki, qəbir daşlarına hansısa romandan və ya dərslikdən nəsə həkk etdirmək olmaz, bu yalnız aforizm, ya da şeir ola bilər ki, Səttar da sevdiyi Ömər Xəyyamın kitabını bu məqsədlə seçmişdir. Əks təqdirdə, sevdiyi kitabı oxuyan zaman əlində qələm tutub, həmin kitabda xətlər və nöqtələr qoymasına nə ehtiyac var idi? Yaxşı, bu halda ortaya məntiqi bir sual çıxır. Mərhum bu şifrli mesajı göndərərkən, nə vaxtsa, kiminsə gəlib Teymuru bu məsələ ilə bağlı sorğu-sual edəcəyini necə təxmin edə bilərdi? Səttarın kifayət qədər ağıllı birisi olmasına şübhə yoxdur. Ağıllı adamsa yalnız əmin olduğu bir şeyi dilinə gətirə bilərdi, xüsusilə vəsiyyət edərkən. Bax bu sualın cavabını tapmaq lazımdır. Üstəlik də, vəsiyyətinin mətnini elə seçib ki, gələcək adamın diqqətini qəbrinə yönəltməklə yanaşı, oğlunun təhlükəsizliyinin təmin olunmasını da ondan xahiş edir. Rübainin üçüncü sətrində də həm qorxuya, həm də ümidə eyham var. Deməli yeganə oğluna görə narahat olmasına real səbəb olub. İsfəndiyarın da qətlə yetirilmiş oğlunun tək oğul olmasını nəzərə alsaq, bu kifayət qədər tutarlı səbəb olub. Bəs belə isə, nəyə əsaslanıb Teymurun görüşünə gələcək adama ümid bəsləyib? Bu hələ ki, qaranlıq qalır…
Ancaq başdaşındakı yazıların nə məna daşıdığını hələ çözmək lazımdır. Yazılar isə hələ ki, mənə heç nə demir.
Məni bu fikirlərimdən Teymur müəllimin sualı ayırdı.
-Heç demədiniz, sizi buraya gətirən məsələ nə idi?
Teymur müəllim gec də olsa, bu sualı verməyi qərara aldı.
-Atanızın Xəyal adlı dostu olub və onun ölümündən bir qədər əvvəl itkin düşüb. Təbii ki, polis onun axtarışlarını həyata keçirir. Yaxınları isə, onu axtarmaq üçün mənə də müraciət ediblər. Atanızla son illər sıx iş birliyi olduğu üçün fikirləşdim ki, bəlkə siz nə isə bilmiş olarsız.
Gəlişimin səbəbini açıqlamayacağımı qət etdikdən sonra hər ehtimala qarşı bu cavabı hazırlamışdım. Yəqin ki, Teymur müəllim atasının bütün dostlarını tanıyıb və ya adlarını eşidib. Dediyim istənilən bir ad həqiqətdə Səttarın dostlarından birinin adı ilə eyni ola bilərdi. O zaman ortaya lazım olmayan suallar çıxa bilərdi. Bu sualların çıxmaması üçün Xəyal adını seçmişdim. Səttar yetmiş yeddi yaşında rəhmətə gedib. Adətən bu yaşda insanların dostları da kifayət qədər yaşlı insanlar olur. Mərhumun sanbalını da nəzərə alsaq, onun cavan dostu ola bilməzdi. Sadəcə bunu özünə yaraşdırmazdı. Xəyal adı isə ən uzağı qırx-qırx beş il bundan əvvəl dəbə minib. Deməli xəyali Xəyalın uzaqbaşı qırx beş yaşı ola bilərdi ki, bu da az əvvəl sizə dediklərimi tamamlayır. Hər halda, dediklərim yüz faiz olmasa da, doxsan doqquz faiz belədir.
Teymur müəllim bir qədər şübhə ilə mənə baxdı.
-Atamın dostlarının əksəriyyətini tanıyırdım. Elə birisini isə tanımıram. Fikirləşirsiz ki, Xəyal dediyiniz o adamın itkin düşməsi barədə atam nə isə bilirmiş və vəsiyyət edərkən bunu nəzərdə tutub?
-Mən heç nə fikirləşmirəm. Sadəcə gəlişimin səbəbini soruşdunuz, mən də dedim.
Teymur müəllim əli ilə işarə verib, -«Buraya dönəcəyik» -dedi. Sürəti azaldıb, maşını dediyi tərəfə döndərdim. Yoldan təxminən otuz metr sonra qəbiristanlığın girişi idi. Maşını kənara verib mühərriki söndürdüm. Eyni vaxtda maşından düşdük.
Laybalay açıq qəbiristanlıq darvazasından içəri keçən kimi ilk baxışdan köhnə qəbirlərin əsasən yuxarı başda, yeni qəbirlərin isə nisbətən girişə yaxın olduğuna fikir verdim. Kifayət qədər böyük qəbiristanlığın içi ilə cığırla gedib bizə lazım olan qəbirə çatdıq. Səttarın qəbri köhnə qəbirlərin sırasında, çoxdan rəhmətə getmiş ata və anasının qəbirlərinin arasında idi.
-Buradır. Baxın, solda nənəmin, sağda babamın qəbirləridir, ortadakı isə atamın. O isə anamızın qəbridir, -bunu deyib Teymur müəllim bir qədər kənarda, sağ tərəfdəki qəbri göstərdi.
-Allah hamısına rəhmət eləsin, ruhları şad olsun.
-Allah ölənlərinizə rəhmət eləsin.
Teymur müəllim əllərini qarşısında birləşdirib fatihə verdikdən sonra ikimiz də salavat çevirdik.
İndi məni maraqlandıran qəbirə diqqətlə baxa bilərdim. Qara mərmərdən olan başdaşının yuxarı hissəsində bayaq Teymur müəllimin verdiyi kitabdan mənə məlum olan dörd misralıq beyt, aşağı hissəsində isə Səttarın doğum və ölüm tarixləri həkk olunmuşdu. Beyti bir daha oxudum.
Cənnət-cəhənnəmə girən yox, könül,
Gedib o dünyanı görən yox, könül,
Ümid və qorxumuz o şeydəndir ki,
Onlardan heç nişan verən yox, könül.
Bəli, yadınızdadırsa, araşdırmamımlapəvvəlindəbəlkədəölüləraləminəbaşvuracağımıdemişdim. İndi dediklərim yerini almağa başlayıb. O dünyada olan birinin nə demək istədiyini başa düşməli idim. Fikrimcə, buna nail olsam, çox şey aydın olacaq.
Bu gün eşitdiklərim də, qəbir daşındakı yazılar da təhlil olunması vaxt tələb edən informasiya idi. Düşünürəm ki, bununçün xeyli baş sındırmalı olacağam. İndi isə, getmək lazımdır. Üzümü atasının məzarına baxıb fikrə getmiş Teymur müəllimə tutdum:
-Gedəkmi, Teymur müəllim?
-Necə məsləhətdir.
İrəlidə Teymur müəllim, ardınca mən qəbirlərin arasından keçib bayaq gəldiyimiz cığıra çıxdıq. Gələrkən bəzi məzarların üzərində üçrəngli bayrağımızın olduğunu görmüşdüm. Bu məzarlar nisbətən bir-birlərinə yaxın yerləşirdi və çox güman ki, birinci Qarabağ müharibəsində şəhid olmuş xüdatlı qardaşlarımızın məzarları idi.
İrəlidə gedən Teymur müəllimi səsləyib, həmin məzarlara tərəf göndüm. Fikrimi başa düşən Teymur müəllim də mənimlə birlikdə həmin məzarlara tərəf addımladı. Məzarların ön tərəfinə keçib başdaşlarında olan yazıların bəzilərini oxudum. Adlar, yol gələrkən oxuduğum küçə adlarındakı adlar idi.
Bir qədər susub bu məzarların qarşısında səssiz dayandıq. Sonra qəhrəmanlıqları ilə adlarını Vətənin tarixinə yazdırmış, qürur yerimiz olan, Uca Şəhid adını daşımaq nəsib olmuş qardaşlarımızın ruhları qarşısında baş əydik…
Yolboyu, Teymur müəllimin evinə qədər ikimiz də susduq. Maşını tanış darvazanın qarşısında saxlayanda bir stəkan da çay içməyi təklif edən Teymur müəllimə təşəkkürümü bildirib getməli olduğumu dedim. Əslində isə bir də qəbiristanlığa qayıtmalı idim. Bunu Teymur müəllimin bilməməsi lazım idi.
Hörmət əlaməti olaraq maşından düşdüm və Teymur müəllimin əlini sıxdım.
-Vaxtınızı ayırdığınıza görə təşəkkür edirəm.
-O nə deməkdir, qapım həmişə üzünüzə açıqdır, Bəxtiyar müəllim.
Bir anlıq baxışdıq. Teymur müəllimin gözlərindəki sualı dilinə gətirməmiş də oxumaq çətin deyildi. Xəyal adlı birini axtardığım barədə dediklərimi təhlil etmək üçün bu ağıllı adamın kifayət qədər vaxtı olmuşdu. Ona görə də indi, ayrılarkən sual dolu baxışlarla mənə baxır, ancaq susurdu. Mənimsə, atasının nə vaxtsa ən yaxın dostuna xəyanət etməsi təsdiqlənərsə, sağlığında da, vəfatından sonra da valideyninin adını həmişə əziz tutan bu insana uyduracağım yalanın əvəzinə indidən ayrı, əhəmiyyətsiz bir yalan deməkdən başqa çarəm yox idi. Olduqca ürəyimə yatan bu insanı tərəddüdlər içərisində qoyub getməməkçün gülümsəyib dedim:
-Gözlədiyiniz adam mən idim, buna şübhəniz olmasın.
Bu sözlərdən sonra onun nəsə deməsini gözləməyib maşına əyləşdim. Əsas yola çıxmazdan əvvəl maşının güzgüsündə Teymur müəllimin hələ də durduğu yerdə qalıb arxamca baxdığını gördüm.
* * *
Pəncərələrinə qalın, işıqkeçirməyən pərdələr vurulmuş, qaranlıq, yalnız divardakı zəif qırmızı işıqlı lampa ilə işıqlandırılan otaqda, daha çox taxta bənzəyən böyük kresloda oturmuş adam qarşısındakı kişiyə baxıb susurdu. Kreslodakı adam nə qədər amiranə görünürdüsə, alaqaranlıq otaqda sifət cizgiləri seçilməyən, uca boylu, qara kostyum və qalstukda olan, başındakı şlyapasını çıxararaq sağ əli ilə sinəsinin qarşısında tutmuş adamın görkəmi onun bir o qədər günahkar olması təsirini bağışlayırdı.
-Danış görüm, necə oldu ki, sənin kimi bir adam o detektivi gözdən qaçıra bildi? -sual verən adam olduqca sakit, aramla danışırdı. Bu, özünə olduqca arxayın olan birinin danışıq tərzi idi.
-Mən onun peşəkarlığını dəyərləndirmədim. Bu mənim səhvimdir.
Kişinin səsinin tonu və verdiyi cavab onun da təmkinli və soyuqqanlı biri olmasından xəbər verirdi.
-Belə çıxır ki, tək sən yox, tükü-tükdən seçən «Qızılbaş» da onu lazımınca dəyərləndirməyib. O Eyvaz dediyinizin hərəkətləri Bəxtiyarı heç də arxayınlaşdırmayıb. Əksinə, bunun bir görünüş olduğunu, başqa cür izlənəcəyini başa düşüb. Gedərsən «Qızılbaş»ın yanına, o sənə lazım olanı deyəcək.
Alaqaranlıq otaqda onsuz da dayandığı yerdə kölgəyə bənzəyən kişi kölgə kimi də səssizcə otağı tərk etdi.
Otaqda tək qalan adam, barmağındakı əqiq qaşlı iri gümüş üzüyü fırlada-fırlada öz-özü ilə danışırmış kimi dedi:
-İndiyənə qədər onlarla ən çətin tapşırığımızı yerinə yetirən, bir dəfə də səhv buraxmayan adamımızı azdırmısan. Sən kimsən, Bəxtiyar?..
Davamı var
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.07.2023)
Məşhur rus teatrı Bakıdadır
Rusiyanın Vladivostok şəhərində fəaliyyət göstərən Maksim Qorki adına Primorsk Akademik Vilayət Dram Teatrı (bədii rəhbər Rusiyanın Xalq artisti, “Qızıl maska” mükafatı laureatı Yefim Zvenyatski) iyulun 1-dən Bakıda qastroldadır. Qastrol iyulun 9-dək davam edəcək.
Səfər “Heydər Əliyev İli” çərçivəsində və Azərbaycan peşəkar milli teatrının 150 illiyi münasibətilə Rusiya Federasiyası Primorsk Vilayəti Hökumətinin və Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi ilə reallaşıb.
Primorsk Akademik Vilayət Dram Teatrı da bu il yubileyini, 90 yaşını qeyd edir. Uzaq Şərqdə, Sakit okeanın sahilində klassik rus psixoloji teatrı ənənələrini qoruyub saxlayan qocaman akademik teatrı Səməd Vurğun adına Azərbaycan Dövlət Akademik Rus Dram Teatrının səhnəsində repertuarından seçmə 6 tamaşa göstərəcək.
Qastrol M.Bulqakovun məşhur romanı əsasında iki il əvvəl, teatrın 88-ci mövsümündə səhnəyə qoyulmuş “Master və Marqarita” tamaşası ilə (1-2 iyul) başlayıb.
Bu gün Vladivostok teatrı yəhudi yazıçısı Şolom-Aleyxemin əsərləri əsasında hazırlanmış və 20 ildir repertuarda olan “Anma duası”nı, iyulun 5-də isə A.Çexovun “İvanov” komediyasını (28 ildir repertuardadır) nümayiş etdirəcək.
6-7 iyulda əfsanəvi fransız müğənni Edit Piafın həyatından bəhs edən “Edit və onun şeytanları” musiqili-mistik melodramı, iyulun 8-də isə ispan dramaturqu Lopa de Veqanın “Nə yardan doyur, nə əldən qoyur” komediyası Akademik Rus Dram Teatrının səhnəsində Bakı tamaşaçılarına təqdim olunacaq.
Primorsk Akademik Vilayət Dram Teatrının Bakı qastrolu rus yazıçısı V.Pikulun “Kreyserlər” tarixi romanı əsasında tamaşa ilə başa çatacaq.
Qeyd edək ki, “Edit və onun şeytanları” və “Kreyserlər” teatrın eksklüziv tamaşalarıdır, üstəlik, ilk dəfə Vladivostok teatrında səhnələşdirilən “Kreyserlər” Rusiya Federasiyası Hökumətinin mükafatına layiq görülüb.
“Master və Marqarita”, “Anma duası” və “Kreyserlər” tamaşalarında teatrın bütün truppası məşğuldur. Ümumilikdə Bakı qastroluna teatrın texniki işçiləri və Uzaq Şərq İncəsənət İnstitutunun tələbələri də daxil olmaqla 100 nəfərdən çox heyət gəlib. Həmçinin bir neçə konteyner dekorasiya, geyim və avadanlıqlar gətirilib.
Primorsk Akademik Vilayət Dram Teatrının yaydığı məlumata görə, bu, yaradıcı kollektivin ən irimiqyaslı qastrol səfəridir.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.07.2023)
IV Sevil Beynəlxalq Qadın Sənədli Film Festivalına film qəbulu yekunlaşdı
IV Sevil Beynəlxalq Qadın Sənədli Film Festivalı bu il eyni anda Bakı, Şəki, Lənkəran şəhərlərində təşkil olunacaq və festival sentyabrın 15-dən 22-dək keçiriləcək.
Festivala film qəbulu artıq sona çatıb. Belə ki, xarici və yerli rejissorların müəllifi olduqları filmlər iyunun 30-dək “FilmFreeway” platforması vasitəsilə qəbul edilib.
Seçki komissiyası tərəfindən seçiləcək filmlər festivalın müsabiqə mərhələsində iştirak haqqı qazanacaq. Qaliblər festivalın bağlanış mərasimində elan ediləcək.
Qeyd edək ki, “Sevilfest”in 2022-ci il proqramı çərçivəsində Almaniyanın “goEast” film festivalı ilə əməkdaşlığı nəticəsində festivalın ötənilki qalibi “goEast” festivalı nəzdində keçirilən “East-West Talent Lab”da iştirak haqqı qazanıb. Festivalın bu ilki yerli qalibini də xüsusi mükafat gözləyir.
Adını Cəfər Cabbarlının “Sevil” pyesindən götürmüş Sevil Beynəlxalq Qadın Sənədli Film Festivalı 2020-ci ilin sentyabrında fəaliyyətə başlayıb. Festival müstəqil yerli sənədli film sahəsinin inkişafına töhfə vermək, sənədli film üzrə yerli və xarici peşəkarlar arasında təcrübə mübadiləsi üçün platforma yaratmaq, yeni yerli sənədli filmlərin, eləcə də beynəlxalq müştərək məhsulların yaradılmasını təşviq etmək, eyni zamanda, sənədli filmlər vasitəsilə gender məsələlərinə diqqət çəkmək məqsədilə yaradılıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.07.2023)
Güneydən səslər: Əkbər İsmayilidən “Ancaq sevə bilərəm”
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalında dərc edilən Güney Azərbaycan ədiblərinin ən yaxşı nümunələrini diqqətinizə çatdırmaqdayıq.
Portalımızın Güney Azərbaycan təmsilçisi Əli Çağlanln təqdimatında bu gün Əkbər İsmayili (Qalan) öz şeirləri ilə hüzurunuzdadır.
O, bu dəfə “Ancaq sevə bilərəm” söyləyəcək.
ANCAQ SEVƏ BİLƏRƏM
Səni seçə bilərdim
Bir generalın çiyinlərindən.
Səni, seçə bilərdim
Bir fabrikanın duman borusundan,
Arabanın markasından,
Səni
Bir ayrılıq tragediyasinin uçurumundan qapa bilərdim.
Yalnızlıq quyusunun qaranlığından,
Sona varmış bir sevdanın payızından,
Amma!
Mən şairəm
Nə seçib, nə qapıb, nə ala bilərəm?!
Ancaq,
Səni sevə bilərəm
Çırağqazın ışığı altında
Bir axşam çağı.
Səni sevə bilərəm
Avtobus durağında,
Payız küçəsində, sevgi sərgisində, roman yarpağında.
Mən səni sevə bilərəm
Bir şeir axşamında!
Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.07.2023)
Rus evində rəssam Nigar Süleymanın fərdi sərgisi açılıb
Bakıdakı Rus evində azərbaycanlı rəssam Nigar Süleymanın “Kaleydoskop” adlı fərdi sərgisi açılıb.
Rusiya İnformasiya-Mədəniyyət Mərkəzinin (RİMM) mətbuat xidmətiin məlumatına görə, rəssamın həndəsi abstraksiya və simvolizm üslubunda çəkdiyi rəsimləri onun hisslərini və daxili təəssüratlarını əks etdirir.
Nigar Süleyman Azərbaycanda doğulub, boya-başa çatıb. Onun yaradıcılığını Şərq ornamentləri ilə abstraksionizmin vəhdəti təşkil edir.
Sərgidə təqdim olunan əsərlərdə müxtəlif simvol və anlayışlar qrafik abstraksiyaya daxil edilib. 3D eynəkləri vasitəsilə baxdıqda onların bəzilərində rənglərin və fiqurların bərq vurmasını görmək olar.
Azərbaycanlı rəssamın əsərləri Moskvada “Art Russia 2020” müasir incəsənət yarmarkasında və 2021-ci ildə Xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri Sərgisindəki “Azərbaycan” pavilyonunda fərdi sərgidə, eləcə də “Golden Talent” onlayn-platformasında nümayiş etdirilib.
Nigar Süleymanın fərdi sərgisi iyulun 9-dək davam edəcək.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.07.2023)
