Super User
Kral öldü! Yaşasın Kral!
Gəncə Dövlət Dram Teatrı Ejen İoneskonun “Kral ölür” tamaşası ilə 15 günlük qastrol səfərində olub
Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi və Avrasiya Teatrlar Birliyinin Azərbaycan təmsilçisi Yusif Cəfərovun təşkilatçılığı ilə Gəncə Dövlət Dram Teatrı Türkiyə və Gürcüstanda Ejen İoneskonun “Kral ölür” tamaşası ilə 15 günlük qastrol səfərində olub.
Teatr, həmçinin Avrasiya Teatrlar Birliyinin İstanbulda keçirdiyi V Maltepe Beynəlxalq Teatr Festivalında iştirak edib. “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, bu barədə teatrın yaydığı açıqlamada deyilir.
Açıqlamada bildirilir ki, festivalda Azərbaycanı Beynəlxalq münsiflər heyətinin tərkibində teatrın direktoru Aqil Bəhramlı təmsil edib. Festivala ümumilikdə 22 ölkə qatılıb.
Festivalın “Ən yaxşı aktyor” nominasiyasına isə teatrın aktyoru Elxan Yunis (Abbasov) layiq görülüb.
Festival müddətində Avrasiya Teatrlar Birliyinin ölkə təmsilçilərinin növbəti toplantısı da keçirilib. Toplantıda Avrasiya Teatrlar Birliyinin qurucularından biri və Azərbaycan təmsilçisi Yusif Cəfərov da iştirak edib.
Teatrın kollektivi, eyni zamanda, Ankarada keçirilən 15-ci ETHOS Beynəlxalq Teatr Festivalında, Türkiyənin Amasiya şəhərində və Gürcüstanın Ozurgeti Dövlət Dram Teatrında çıxış edib.
Amasiya şəhərində Türkiyənin tanınmış xəbər televiziya kanallarından olan “İHA” TV aktyorlardan müsahibə alıb və Türkiyənin bir neçə TV kanalında Gəncə Dövlət Dram Teatrı və “Kral ölür” tamaşası haqqında maraqlı süjet nümayiş olunub. Səhnə əsəri tamaşaçılar tərəfindən yüksək sevgi və alqışlarla qarşılanıb.
Qeyd edək ki, Ozurgeti teatrı ilə Gəncə Dövlət Dram Teatrı arasında 2016-cı ildən yaradıcılıq memorandumu imzalanıb.
E. İoneskonun “Kral ölür” tamaşasının quruluşçu rejissoru Tural Mustafayev, rəssamı Mustafa Mustafayevdir. Rollarda Əməkdar artistlər Elxan Yunis, İlham Hüseynov, Sevda Orucova, Kəmalə Məmmədova, aktyorlar Günay Cabbarova və Ruslan Hüseynov iştirak ediblər.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(27.10.2023)
Azərbaycanın turizm imkanları Yaponiyada təbliğ edilir
Azərbaycanın turizm imkanları Yaponiyanın Osaka şəhərində keçirilən “Yaponiya Expo Turizm” sərgisində (Tourism Expo Japan 2023) tanıdılır. “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, bu barədə Dövlət Turizm Agentliyinin açıqlamasında bildirilir.
Açıqlamada deyilir ki, oktyabrın 26-29-da keçirilən sərgi iştirakçılarına ölkəmizin malik olduğu mədəni, təbiət, sağlamlıq, işgüzar turizm imkanları, eləcə də şərabçılıq ənənəsi və qastronomiyası haqqında məlumat verilir.
Sərginin ilk günü Azərbaycan Turizm Bürosunun təşkilatçılığı ilə “Gerso Travel”, “Asia Travel” və “ENC Tours” turizm şirkətlərinin nümayəndələri ilə Osaka Turizm Bürosu, Yaponiya Səyahət Agentlikləri Assosiasiyası və Yaponiyanın tanınmış turizm agentlikləri arasında görüşlər təşkil olunur, əməkdaşlığa dair müzakirələr aparılıb. Azərbaycan Respublikasının Yaponiyadakı səfiri Gürsel İsmayılzadə də milli stendi ziyarət edərək sərginin gedişatı ilə tanış olub.
Qeyd edək ki, Dövlət Turizm Agentliyi ilə Yaponiya Turizm Agentliyi arasında 2022-ci ildə “Turizm sahəsində Əməkdaşlıq üzrə Anlaşma Memorandumu” imzalanıb. Memorandumda turizm məhsullarının təşviqi sahəsində təcrübə və məlumat mübadiləsinin, qarşılıqlı təbliğatın və turizm ekspertləri arasında kommunikasiyanın gücləndirilməsi, turizm agentliklərinin və turizm xidmətləri təminatçılarının beynəlxalq turizm sərgiləri və digər tədbirlərdə qarşılıqlı iştirakının dəstəklənməsi və digər məsələlərdə əməkdaşlıq nəzərdə tutulub.
70 ölkədən 1275 şirkətin təmsil olunduğu sərgi Asiya regionu üzrə əsas turizm platformalarından biri hesab olunur.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(27.10.2023)
HƏR GÜN YARIM SƏHİFƏ - Yadda qalan fraqmentlər
Varis, “Qızıl cib saatı”ndan
"Bir gün hökmən anlayacaqsan ki, əzəldən hər şey və hər kəs gözəgörünməz tellərlə bir-birinə bağlanıb. Dünyanın bu başında bir bulaq quruyacaqsa, əmin ol ki, o başında mütləq bir ümman yoxa çıxacaq.
Bu yanda bir çiçək üzüləcəksə, o yanda bir çəmənlik solacaq.
Dünyanın o üzündə bir adamın dərdə düşməsi də bu üzündəkilərin gec, ya tez iztirab çəkəcəyi anlamındadır.
Bir cam su kimiyik. Damlamız damlamızdan ayrılmaz".
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(27.10.2023)
Bazar günü ölkəmizdə ilk dəfə Musiqi Forumu keçiriləcək -FORUMLAR BİZƏ NƏ VERİR?
Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Heydər Əliyev Fondu və Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə ölkəmizdə bir-birinin ardınca kino, teatr, ədəbiyyat forumları keçirilmişdi. Bazar günü isə Musiqi Forumu keçiriləcək.
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 100 illik yubileyinə həsr edilən tədbirlər çərçivəsində oktyabrın 29-dan 31-dək gerçəkləşəcək forum Ü.Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyası, Azərbaycan Milli Konservatoriyası, Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universiteti, Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının dəstəyi ilə təşkil olunacaq.
Az öncə Mədəniyyət Nazirliyi xəbər vermişdi tanınmış musiqişünas alimlərin, bəstəkar, dirijor və ifaçıların iştirak edəcəyi forumun açılış mərasimi “Gülüstan” sarayında keçiriləcək.
Mədəniyyət ictimaiyyətinin iştirakı ilə geniş müzakirələrin aparılacağı forumda musiqi yaradıcılığı, musiqidə ənənə və onun ötürülməsi, musiqinin istehlakı və təbliği, bu sahənin tədqiqi, xoreoqrafiya və s. mövzular üzrə panellər təşkil olunacaq.
Mütəxəssislərin forum çərçivəsindəki fikir və təklifləri ümumiləşdirilərək “Azərbaycan mədəniyyəti – 2040” Konsepsiyasında öz əksini tapacaq.
Qeyd edim ki, kino, teatr, ədəbiyyat forumlarının fikir və təklifləri də bu konsepsiyada toplanacaq.
3 forum keçib və 4-cünün astanasındayıq. Bu forumlar nə verir? Tam əminliklə deyirəm ki, çox şey. Söhbət etdiyim, rəyini aldığım əksər sənət adamı deyir ki, forumlar çox məhsuldar, qənaətbəxş keçib.
O yerdəki hamı mədəniyyəti qaldırmaqdan danışır, ümumi problemləri dilə gətirir, orda uğur mütləq olacaq.
O yerdəki yetən hökumətdən nəsə tələb edir, şəxsi problemlərini çözməyə çalışır, bax orda heç bir uğur gözlənilmir.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(27.10.2023)
Seyid Şuşinskiyə həsr olunmuş “Şərq musiqisinin incisi” kitabının təqdimatı olub
Oktyabrın 26-da Azərbaycan Milli Konservatoriyası nəzdində Musiqi Kollecində yazıçı-publisist Mustafa Çəmənlinin Xalq artisti, Əməkdar müəllim Seyid Şuşinskiyə həsr olunmuş “Şərq musiqisinin incisi” kitabının təqdimat mərasimi olub.
AzərTAC verir ki, əvvəlcə Azərbaycanın suverenliyi və ərazi bütövlüyü uğrunda canlarından keçmiş şəhidlərimizin əziz xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib.
Tədbirdə çıxış edən kollecin direktoru Əməkdar incəsənət xadimi, professor Nazim Kazımov Seyid Şuşinskinin həyat və yaradıcılığından söhbət açıb. O, zəngin yaradıcılıq yolu keçmiş Seyid Şuşinskinin Azərbaycan milli musiqi mədəniyyətinin inkişafında çox mühüm rol oynadığını bildirib. Qeyd edib ki, Seyidin peşəkar xanəndə kimi tanınmasında Azərbaycanın mədəniyyət incisi Şuşanın böyük rolu olub.
Kitabın müəllifi Mustafa Çəmənli qüdrətli sənətkar Seyid Şuşinskinin xalqımızın mənəvi dünyasının formalaşmasına böyük töhfə verdiyini, muğam ənənələrimizi layiqincə qoruyaraq yaşatdığını diqqətə çatdırıb. “Seyid Şuşinskini təkcə tələbələri, həmkarları yad etməyib, bizdən əvvəl onu dəyərli sənətkarlar da anıblar, həmçinin kitablarında, məqalələrində hörmətlə yad ediblər. Bu xatirələri həmin dəyərli səhifələrdən götürərək kitaba əlavə etmişik”, - deyə M.Çəmənli qeyd edib.
Tədbirdə çıxış edənlər sənətkarın bənzərsiz sənət dünyasından söz açaraq, sənətkarla bağlı xatirələrini bölüşüblər. Seyidin nadir, ecazkar səsə və yüksək səhnə mədəniyyətinə malik olduğunu, yaradıcılığı ilə Azərbaycan musiqi xəzinəsini daha da zənginləşdirdiyini vurğulayıblar. Həmçinin Seyid Şuşinskinin müəllim kimi uzun illər istedadlı musiqiçilərin yetişdirilməsində təqdirəlayiq fəaliyyət göstərdiyi diqqətə çatdırılıb. Onun tələbələri arasında Əlibaba Məmmədov, İslam Rzayev, Qulu Əsgərov, Nəriman Əliyev kimi muğam sənətimizdə özünəməxsus dəst-xətti olan sənətkarlarımızın olduğu vurğulanıb.
Tədbir bədii hissə ilə davam edib.
Xatırladaq ki, Seyid Şuşinski "Azdrama"da, Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında, M.Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasında, Azərbaycan Radio Komitəsində çalışıb, 22 il muğamdan dərs deyib. Onun yetirməsi olan xanəndələrin şöhrəti Azərbaycan Respublikasının hüdudlarını çoxdan aşıb. Seyid Şuşinskinin adı tələbələrinin, onlardan sonra gələn və gələcək hər bir xanəndənin muğam dünyasında yaşayacaq. Necə ki, Azərbaycan muğamları əsrlər boyu ağızdan-ağıza, ustaddan şəyirdə keçərək əbədilik qazanıb, Seyid Şuşinski də bu muğam mülkünün təkrarolunmaz bələdçisi kimi daim öndə gedəcək.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(27.10.2023)
“Bəzən o boş ümidlərin ardınca getmək belə gözəl bir şeymiş kimi gəlir insana…”
Leyla Səfərova, “Ədəbiyyat və incəsənət”
“Beytül Əhzan” Xanım Fatimeyi Zəhranın həyatından bəhs edən kitabın adı imiş. Bunu bugün Beytül Həzzan-ı dinləyərkən öyrəndim. Öyrəndikdən sonra oturub düşündüm. Beytül Həzzan hüzün otağı deməkdir. Həzrəti Yaqubun Həzrəti Yusifi gözləyərkən özünü həbs etdiyi gecə-gündüz ağladığı yerdir. Onda Beytül Əhzan da hüzün ömrü deməkdir? Fatimeyi Zəhranın hüznüdür bu əsər? Kitab yazılan bir həyat onsuz da sadə ola bilməz. Bəs adı "hüzün" qoyulacaq qədərmi ağır olub?
Hüzün~ içində bir az kədər var, bir az sevgi, bir az həsrət.. Ən dərin duyğuları birləşdirir özünə.
İnsan doğulduğu gün ona bir qismət, bir bəxt verilir və bir ömür o öz alın yazısı ilə davam edir yoluna. Amma ən əsası qəlb verilir. Duyğuları yaşadasan deyə. O duyğular bəzən çətin gəlsə belə insanlıq bunu gərəktirər. Duyğuları qorumağı...
Mən emosional biriyəm, duyğularımla hərəkət edərəm. Bəzən sadəcə inanmaq istəyərəm, hələ də inanacağım insanlar olduğunu görmək üçün. Bəzən sevmək istəyərəm, sevilməyə layiq olanları tapmaq üçün.
"Gəl artıq düşüncələr düşlərindən oyansın" deyir mahnıda. Düşüncələr də xəyal qurur çünki, hətta bəzən biz yox, düşüncələr görür yuxuları. Əslində bəlkə də qəlbin içindəkidir xəyal qurduran. Düşündükcə sanki bir okeanın içində evini itirmiş balıq kimi hiss edirəm özümü. Çünki düşündükcə daha dərinləri kəşf edirəm. Bilirəm, dediklərimin zərrəsini belə bilmədiyimin fərqinə varıram. Xəyalların, gələcək planların sadəcə xırda, boş ümidlər olduğunu anlayıram. Amma bəzən o boş ümidlərin ardınca getmək belə gözəl bir şeymiş kimi gəlir insana.
Ümid ən çox sevgiyə yaraşır. Sevgi sadəcə iki insan bir birini sevəndə olmur. Bəzən sadəcə biri sevir. Bəzən heç bir tərəf sevdiyini fərq etmir. Amma o ümid hər zaman o qəlbdə qalır. Bir kitabda "yaralı qəlblərin mərhəmi sadəcə saf sevgidir" deyə bir cümlə oxumuşdum. Yaralı qəlb deyərkən nə qədər dərin bir yaradan bəhs oluna biləcəyini düşünmüşdüm. Hərkəsin bu cür özünə verdiyi suallar var. Vaxt keçdikcə cavablandırdığı, kaş cavabını öyrənməsəydim dediyi... Amma mən nə olur olsun, hər suala cavab tapmaq lazımdır fikrindəyəm. Çünki cavabsız qalan suallar ümidlər doğurar. Yeni ümidlər yeni hüzünlər gətirər. Yeni hüzünlər isə minlərlə Beytül Həzzan'ın tikilməsinə, minlərlə Beytül Əhzan'ın yazılmasına səbəb olar bəlkə də... Çünki Yaqub peyğəmbər Yusif peyğəmbərin dönəcəyi ümidi ilə həbs edib özünü kədər evinə. Çünki Fatimeyi Zəhranın insanlara nələrisə öyrədə biləcəyi fikri ilə yazılıb Beytül Əhzan...
Xəyal qur, xəyalların üçün çabala, dayanmadan, yorulmadan irəlilə. Amma böyük ümidlər etmə.
Çünki ümid...
İnsanın qəlbinə vurula biləcək ən böyük zərbə...
Çünki ümid...
Duyğularını itirməyən hər canlının zəhəri...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(27.10.2023)
Pis insanları öldürməliyikmi? - “Mənfəətcil Əxlaq” anlayışı
Uraqan Abdullayev, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Polis olduğunuzu xəyal edin. Bir terrorçunu həbs edirsiniz və bu terrorçu sizin şəhərinizdə bir yerə bomba yerləşdirdiyini bildirir, lakin bombanı hara yerləşdirdiyini söyləmir. Siz də polis olduğunuzdan bombanın yerini öyrənmək üçün fərqli yöntəmlər sınayırsınız. Öncə xoş dillə soruşursunuz, fəqət adam xoş dildən anlamır. Daha sonra döyməyə başlayırsınız, lakin yenə də adam danışmır. Ən sonunda adama işgəncə edirsiniz, lakin yenə də danışmır. Daha sonra beyninizdə şeytani bir fikir yaranır və yadınıza düşür ki, bu adamın körpə bir uşağı var və özü nə qədər pis niyyətli bir terrorçu olsa da, övladına qarşı olduqca həssasdır. Və başa düşürsünüz ki, onun uşağına işgəncə versəniz, daha çox dayana bilməyib danışacaq. Beləcə, yüzlərcə insanın həyatını xilas etmiş olacaqsınız. Amma bunun üçün günahsız bir uşağa işgəncə edərmiydiniz?
Bəli, qəbul edirəm ki, çox çətin bir sualdır, lakin bəzi filosoflar üçün bu sualın cavabı olduqca aydındır. Çünki bu filosoflar uşağa işgəncə verməyi seçir. Bəli, günahsız bir uşağa işgəncə vermək çox pis haldır. Amma bombanın partlamasıyla yüzlərcə insanın ölməsi daha pis deyilmi?
Bu iki vəziyyəti müqayisə etdiyimizdə insanlıq üçün daha faydalı olan bir seçim bəlli deyilmi? Özlərinə bu tərzdə suallar verən filosoflar nə qədər əxlaq anlayışına tərs düşsə də, insanlıq üçün daha faydalı olanı seçməyə çalışır. Bu baxış bucağının adı "Mənfəətcil Əxlaq" adlanır.
"Mənfəətcil Əxlaq"ın təməldə iki qanunu var. Onlardan ilki belədir:
Əgər çoxluq fayda görəcəksə, az sayda insanın zərər çəkməsində bir qəbahət yoxdur.
Bu qanunun daha yaxşı anlaşılması üçün populyarlığı olan və kütlə tərəfindən hər kəsin tanığı bir fiqurdan misal vermək lazım olacaq.
Betmanın fəlsəfinin bəlli bir dərinliyi var. Lakin " mənfəətcil əxlaq" baxışını ortaya atan filosoflar böyük ehtimal ki, Betmana nifrət edəcəklər. Bəs Betman kimi özünü yaxşılığa həsr etmiş vicdanlı bir obraz niyə "mənfəətcil əxlaq" baxışına tərs düşür? Çünki Betman heç vaxt adam öldürmür. Səhv anlaşılmasın, "mənfəətcil əxlaq" baxış bucağı birini öldürməli olduğunuzu demir. "Birini öldürmək, əgər digər insanların həyatını xilas edəcəksə, bax o zaman edilməsi gərəkən şey budur" deyir.
Betmanın Jokeri öldürməsi nə qədər prinsiplərinə tərs kimi görünsə də, Jokerin ölmüş halı insanlar üçün olduqca faydalı olardı. Qəbul edək ki, Jokerin bütün öldürdüyü insanlar, yaşatdığı travmalar və etdiyi xaosların hamısı, Betman Jokeri öldürsəydi yaşanmamış olacaqdı.
O zaman ağıla bu sual gəlir: Yaşanan bu faciəvi hadisələrdə Betmanın heçmi günahı yoxdur? Çünki Betman Jokerin həyatını bağışlayaraq az da olsa, bu pis hadisələrin baş verməsinə səbəb olmuşdur.
Nəticədə Betmanın əlinə Jokeri öldürmək üçün saysız-hesabsız fürsətlər düşmüşdür, lakin Betman heç zaman Jokeri öldürmək haqqında düşünməmişdir. Bəlkə, Betman filmlərində bu " mənfəətcil əxlaq" baxışına o qədər çox nəzər yetirilməmiş ola bilər, lakin cizgi filmdə Betmanın bir şeylərin fərqinə vardığını görürük.
"Mənfəətcil əxlaq" fəlsəfəsinin ikinci qanunu isə belədir:
"İnsana ən çox fayda verən hərəkət ən yaxşı hərəkətdir." Bəs burada "yaxşı" dediyimiz şey tam olaraq nədir? Mənfəətcil əxlaqa görə, yaxşılığın tərifi aydındır:
"Yaxşılıq demək, xoşbəxtlik deməkdir. Hərəkətlər xoşbəxtlik gətirmək baxımından doğru, bədbəxtlik yaratmaq baxımından yanlışdır".
O zaman xoşbəxtlik dediyimiz şey nədir?
Bu fəlsəfənin digər bir təmsilçisi Ceremi Benson “Xoşbəxtlik=ağrının olmaması +həzz" olaraq tərif edir. Bir insan ağrıdan nə qədər uzaqdırsa və həzzə nə qədər yaxındırsa, o dərəcədə xoşbəxtdir deyər. "Mənfəətcil əxlaq" fəlsəfəsinin məqsədi də elə budur. İnsanların böyük çoxluğunu xoşbəxt etməyə çalışarkən bəzilərini də bədbəxt etməkdən çəkinməz.
İndi bu fəlsəfəyə tənqidi bir gözlə baxaq. Xoşbəxtlik, həqiqətən, ağrının yoxluğu və həzzin varlığıdırmı?
Məsələn, Dostoyevskiyə görə, bu belə deyil. "Ağrıda həzlərin ən gözəli gizlidir" deyən Dostoyevski acı və həzz anlayışlarını zidd və ya tərs kimi göstərmək yerinə aralarında bir bağlantı qurur. Sərhədsiz həzz yaşayıb ağrını tamamən yox etsək belə, bizlərin hər zaman xoşbəxt ola bilməyəcəyini və içimizdə bir yerlərdə acı çəkməkdən xoşbəxt olan bir adamın var olduğunu müdafiə edir.
Bu fəlsəfəyə başqa bir tənqid isə həyata keçirməyin çətin olmasındadır.
Mətnin başındakı suala dönəsi olsaq, uşağa işgəncə verməyi seçənlər gerçək həyatda bu vəziyyətlə qarşılaşdıqlarında uşağa işgəncə verməyi seçərlərmi? Belə bir vəziyyətdə uşağa işgəncə verilməsi nə dərəcədə məntiqli olsa da, dürüst olaq, biz insanlar sadəcə ağıl və məntiqimizlə deyil, duyğularımızla hərəkət edirik.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(27.10.2023)
Bakıda “Harika Kanatlar - Viking” musiqili-interaktiv tamaşası təqdim olunacaq
Heydər Əliyev Sarayında Türkiyə (Ankara) teatrının təqdimatında “Harika Kanatlar-Viking” musiqili-interaktiv tamaşa təqdim olunacaq.
Musiqisi və ssenarisi peşəkar qrup tərəfindən hazırlanan və uşaqların sevgisini qazanan yeni “Harika Kanatlar - Viking” musiqili-interaktiv tamaşa noyabrın 5-də tamaşaçıların ixtiyarına veriləcək.
Yalnız bir gün və iki seans olacaq musiqili-interaktiv tamaşa mahnıları, rəqsləri, qəhrəmanları, həyəcanverici mövzusu ilə uşaqlara və həmçinin böyüklərə möhtəşəm əyləncə vəd edir.
Saat 12:00 və 15:00-da baş tutacaq möhtəşəm, interaktiv, əyləncəli “Harika Kanatlar - Viking” ailəvi musiqili-interaktiv tamaşanın biletlərini şəhərimizin kassalarından əldə edə bilırsiniz.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(27.10.2023)
Sabah Opera Studiyasının səhnəsində yeni tamaşa təqdim olunacaq
Oktyabrın 28-də Üzeyir Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyası nəzdində fəaliyyət göstərən Opera studiyasının səhnəsində Lalə Əliyeva-Klıçkovanın “Şamdangülü üçün mazurka” pyesi əsasında hazırlanmış “Özgə dünyadan gələn qonaq” tamaşasının premyerası olacaq.
Bu tamaşada baş rolları Azərbaycanın Əməkdar artisti Anton Ferştandt və “AVIV” teatr studiyasının məzunu İnqa Baxoldina ifa edirlər.
Tamaşa rejissor, prodüser, yazıçı, dramaturq, ssenarist, Rüstəm İbrahimbəyovun kino məktəbinin məzunu Lalə Əliyeva-Klıçkovanın teatrdakı debütüdür. O, rejissor Ruslan Bankovskinin Moskva Müasir Bədaye Teatrında tamaşaya qoyduğu “Bakalavr partiyası” tamaşasının müəllifidir.
“Özgə dünyadan gələn qonaq” tamaşasının quruluşçu rejissorları Zaur Əliyev və Alyona Xarçenkodur. Layihədə səs mühəndisi Teymur Abdullayev, musiqiçi Ruslan Hüseynov, dizayner Dmitri Bujdelev, aktyor Ayxan Hacıyev, vokalçılar Samirə Ocaqverdiyeva və Nərminə Məmmədova da yer alıb.
Artıq "ilin ən mistik tamaşası" adlandırılan bu pyes Mixail Bulqakovun "Ustad və Marqarita" romanının pərəstişkarlarına tövsiyə olunur. “Özgə dünyadan gələn qonaq” yeknəsəq həyat tərzi olan və getdikcə daha çox onun dibinə yuvarlanan Ellada adlı qadının başına gələnlərə həsr olunub. Amma qeyri-adi bir gündə Ellada parkda onun dünyaya və həyata baxışlarını dəyişəcək mistik bir naməlum insanla qarşılaşır...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(27.10.2023)
Azərbaycanlının uğur manifesti - Quyudan işıqlı dünyaya
Heyran Zöhrabova, "Ədəbiyyat və incəsənət"
Yeni nəşrlər rubrikamızda bu gün sizlərə dəyərli yazarımız Ülviyyə Tahirin keçdiyimiz günlərdə işıq üzü görən "Quyudan işıqlı dünyaya" adlı yeni kitabını təqdim edirik.
"Aljir" və "Şükriyyə taleyim" kimi çox sevilən tarixi romanları ilə oxucuların sevimlisinə çevrilmiş Ülviyyə Tahir bu dəfə oxucuların görüşünə "Quyudan işıqlı dünyaya" adlı fərdi inkişaf kitabı ilə gəlir.
Yazarımızla əlaqə saxlayıb onu yeni kitabının çap olunması münasibəti ilə təbrik etdik və sizlər üçün kitab haqqında elə onun özündən məlumat aldıq.
Kitab milli motivlər əsasında yazılmış fərdi inkişaf kitabıdı. Məlikməmməd nağılı və təhtəlşüurumuzda şifrələnmiş nağıllarımız, bayatılarımız bizə nə söyləyir, necə yol göstərirlər? Eyni zamanda ədəbiyyatımızda şeirlər, əsərlər və dram, televiziya tamaşalarımızda bizə nələr ötürülüb ki, azərbaycanlı kimliyimiz formalaşıb? Şərqdə ilk respublikanı quranların motivasiya mənbəyi haradan idi? Koroğluda Paşanın qızını qaçırtmaq motivasiyası haradan qaynaqlanırdı? Məlikməmməddən Kefli İsgəndərə, Kefli İsgəndərdən Moşuya kimi hansı mərhələləri keçmişik? Kitab bu kimi suallar əsasında yazılıb.
Və sonda sizə kitabdan kiçik bir hissə ərməğan edirik. Kitabı alıb oxuyacaq olan bütün kitabsevərlərə xoş mütaliələr.
Biz Məlikməmməd kimi bağımıza, almaları qorumağa gedirik, məqsəd və məramlarımız haqqında düşünür, yollar axtarır və bu zaman divlərimizə gedən tərəfə yönəlirik.
Yola çıxmağına çıxırıq, bizə mane olan əsas məsələnin isə hələ fərqində deyilik. Biz bilirik ki, almalar oğurlanır, yəni bizim inkişaf etməyimizə, hədəfə çatmağımıza maneə yaranır, amma bunu kimin (ya da nəyin) etdiyini müəyyənləşdirməyə çətinlik çəkirik.
Fizioloji inkişafımız bizdən asılı olmadan baş verir.
Doğulur, iməkləyir, yıxılır, qalxır, yeriyir və müəyyən yaş hədlərini keçirik. Bu dövrdə biz dünyanı valideynlərimizin və göz açdığımız mühitin sayəsində dərk edir, mənimsəməyə başlayırıq. Başlanğıcda biz hamımız təqlidçiyik.
Özümüzdə təqlid etdiklərimizin surətini daşıyır, hətta bəzən çox irəli gedərək onların kölgəsinə çevrilirik. Bu kölgələr qabıq içində olurlar. Çəyirdək böyüdükcə, cücərdikcə qabıq çat verməyə başlayır. Bu zaman həmin zehni münaqişələr başlayır. Ata, yəni padşah almaların oğurlanmasından şikayətlənir, oğul isə o bağa yollanmağın vacibliyini qeydsiz-şərtsiz qəbul edir.
Burdan o yana isə macəranın daha maraqlı mərhələsi başlayır. Biz artıq yola çıxmışıq, yuxunun da öhdəsindən gəlmişik, səhər erkən qalxırıq, güclü motivasiya ilə işimizə başlayırıq, hər şey bizə uğurdan müjdə verir: “İlk maneəni vurub keçmişəm, divi yaralamışam. Almaları atama verib qələbənin həzzini yaşayıram”. Əksəriyyətimiz elə bu mərhələdə qalmağı seçirik. Bu qalibiyyət bizə ömür boyu bəs edir. Keçmiş xatirələri isidib süfrəyə qoyur, hey onlardan danışırıq. Çünki artıq əldə etdiyimiz və heç vaxt unudulmayacaq bir qələbəmiz var. Fasiləsiz olaraq bizdən, etdiyimiz o işdən danışılmasını istəyir, “keçmiş nazirin keçmiş müavini” olmağın şirin xatirələri ilə üstümüzü örtüb yatmağın rahatlığından əl çəkə bilmirik.
Bu mərhələdə daha böyük divlərimizlə üzləşirik. Əvvəl naməlumluq qorxusu ilə yuxulayırdıqsa, indi əldə etdiyimiz şöhrətin, mövqeyin, dərəcənin qorxusu bizi yerimizdə saxlayır. Bu yer bizim vərdiş zonamıza çevrilir.
İllərlə eyni ofisdə qalmaq, iş yerini dəyişməkdən çəkinmək bundan qaynaqlanır. “Çovdarlıqda uçurumdan qoruyan”dan sonra əlinə qələm götürməmək yeni roman yazmaq cəsarətini tapa bilməməkdən daha çox, o zirvədə qalmağı seçməkdir.
Qarşıda daha böyük zirvələrin mövcud olduğunu dərk edirik, amma bu bizə yerimizdən tərpətməyə kifayət etmir.
Çünki bu cəhd indiki mövqeyimizi zədələyə, bizə hazırkı şöhrətimizi təzələyə bilməməyin fiaskosunu yaşada bilər.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(27.10.2023)
