Super User
“Öldürən xatirələr” - ESSE
Nigar Həsənzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Hər zaman mənfi xatirələr məhv eləməz insanı. Bəzən gözəl xatirələrin xatirə kimi qalmasından da məhv olar insan. Son salam, son görüş, son sarılmağın xatirələri də insanın ağlında dövr edər və dövr etdikcə də, insanı bir addım daha mənəvi ölümə aparar. Tozlu xatirələrə baş çəkəndə insan anlayır ki, həyat necə də mənasız və puçdur.
Bəli, biz gözəl olan hadisələri ananda çox vaxt qəmginliklə yad edirik. Çünki bəzən onlar son olan gözəl hadisələr olur. İndi nə qədər vuruşsaq da onlara çata bilmərik. Onlar atlı olub, biz isə piyada. Bəzən xatirəndə gözəl qalan xatirəni yaşadan kəs gözündə o qədər alçalar ki, o gözəl xatirələr də onunkudur deyə nəmli gözlərlə yad edilər. Bəzən isə təəssüf ki, ölümün bizdən alıb apardıqlarının tozlu şəkillərinə baxıb saatlarca ağlayar, amma əsla o günlərə qayıda bilməyəcəyimizi anlayarıq.
O da elə olmuşdu. Yaxınının ölümündən sonra albomundakı tozlu şəkillər onun təskinlik yeri idi. Amma o şəkillərə baxdıqca, keçirtdikləri gözəl günləri xatırladıqca həsrətindən için-için yanardı. Odur ki, albomu daha əlinə almamağı qərarlaşdırmışdı. Bəs telefondakı fotoalbom necə olsun?
Hərdən telefonundakı bütün şəkillərdən qurtulmaq istəyərdi. Çünki ağlını təmizləməyə çalışdıqca, anidən ekrana gələn bir şəkil yenidən onu bir də öldürərdi. Axı demişlər, dünyanı ümidlə yemişlər. O şəkilləri hər gördükcə insanın qəribə ümidləri də ölür. Bilirsiniz, niyə qəribə dedim, çünki zaman keçdikcə insan qəbullanmaz bu itkilərə. Hərdən beyni elə siqnal verər ki, sanki hər şey qaydasındadır, həmin o şəkildəki mərhum insan da yaşayırmış guya.
Amma o şəklin şəkil olmasını qəbullayanda, yaxud kimsə nəsə dedikdə yenidən xəyalları puç olar.
Bu səbəbdən telefonundakı həmin şəkilləri silmək istəyirdi. Amma bunu da bacarmadı. Axı o əziz şəxsdən qalan tək miras bunlar idi. Bunları düşünən yerdə, yatıb yuxuya dalmışdı o. Yuxusunda birlikdə olmalarını gördü. Mənzərəli bir yerdə, yamyaşıl çəmənlikdəydilər, şırıltıyla axan çayı dinləyirdilər…
Diksinib ayıldı.
Yox idi, nə o, nə də həmin mənzərəli yer.
Başladı öz-özünə danışmağa: “Axı bayaq sən sağ idin...", “Axı bayaq birlikdə idik”…
Və hönkürtüylə ağladı.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.11.2023)
Və məndən sonra… - ESSE
Kubra Quliyeva, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Və məndən sonra.
Məndən sonra həyatına biri girəcək.
Öncə səsinə aşiq olacaq mənim kimi.
Sonra gülüşünə.
Daha sonra dəniz gözlərində yox olacaq.
Sonra səni tanımaq istəyəcək.
Öncə xarakterindən hürkəcək.
Tez-tez əsəbləşəcəksən.
Və işlərin hər tərs gətirəndə gərgin olacaqsan.
O anlamayacaq.
Keçməyən əsəb problemini anlamayacaq.
Aqresiyanı anlamayacaq.
Az danışmağını, az gülməyini, insanlara qarşı məsafəli oluşunu anlamayacaq.
Sonra səni başqa yollardan tanımaq istəyəcək.
Məsələn:
Sevdiyin aktyor Thomas Shelby.
Sevdiyin aktrista Anjelina Jolie.
Sevdiyin film isə Charlie Chaplin.
Sevdiyin rəng yox idi tam, ancaq sənə ən yaxın olan rəng qara idi.
Sevdiyin yemək də az idi, amma dovğanın və yarpaq dolmasının yeri başqadı səndə..
Sevdiyin məşğuliyyət gitar çalmaq və mahnı oxumaq idi.
Eyni zamanda nağara ifaçısıydın və sənin dilindən desək "qara-qura" şəkillər çəkirdin.
Heyvanları o qədər sevmirdin.
İtlərdən qorxurdun hətta, inkar eləmə.
Bağımlısı olduğun iki şey var idi, həyatından vaz keçsən də ondan vaz keçməyəcəkdin.
Birincisi qardaşın idi, ikincisi səndə 5 illik yara açan keçmişin.
Maşınları da çox sevirdin sən.
Xüsusilə də, o sınıq-sökük olsa da, 2007 model 07-dən ayrıla bilmirdin.
Ailə dəyərlərini, bir də qohumlarından dayını çox sevirdin.
Geyim zövqün də yetəri qədər olğun idi.
Hətta, bəzi yaşıdlarının geyimləri sənə qəribə gəlirdi, axı sən polkassik geyinən dik baxışlı "ağır abi" idin.
Damağından siqaret ayrılmazdı.
Az-az, amma çox içsən belə, itirməzdin idarəetməni..
Şərab ortaq nöqtəmiz idi xatırlayırsan?
Bir də, ortaq olmayan nöqtəmiz var idi.
Mən kitab səhifələrində səni xatırladan hər cümlənin altından xətt çəkirdim, sənsə bizim üstümüzdən xətt çəkdin.
Və o gələcək.
O səni sənin yanında olduqca və tanımaq istədiyi qədər tanıyacaq.
O səni sənin icazə verdiyin qədər tanıyacaq.
O səni susqun baxışlarında,
O səni hüzn qoxan təbəssümündə,
O səni məsafələrə rəğmən,
O səni yanında olmamasına rəğmən,
O səni "Ah canım sevgilim" oxuyanda,
O səni əsəbiləşib özündən çıxan zaman sakitləşdirməyə çalışarkən,
O səni siqaretdən uzaq tutarkən,
O səni sənə rəğmən,
O səni mənə rəğmən,
O səni 5 il öncəki yaralarına məhləm olmaq üçün,
öyərənəcək.
O səni tanıyacaq,
O səni sevəcək.
Məni bağışla.
Mən bacarmadım.
Mən səni bilmədim.
Mən səni tanımadım.
Mən sənə aşiq olmadım.
Mən səni sənə rəğmən qəbullanmadım.
Mən bəyaz idim~özündə ayrılığı gizlədən bəyaz.
Sən mavi idin~dəniz və səmanın arasındakı tək mavi.
Bağışla məni!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.11.2023)
Sabah hava dəyişkən buludlu olacaq
Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin Milli Hidrometeorologiya Xidmətindən verilən məlumata görə, sabah - noyabrın 7-də Bakıda və Abşeron yarımadasında hava şəraitinin dəyişkən buludlu olacağı, arabir tutulacağı, əsasən yağmursuz keçəcəyi gözlənilir.
Lakin gecəyə doğru bəzi yerlərdə qısamüddətli yağış yağacağı ehtimalı var. Arabir güclənən şimal-qərb küləyi, axşam şimal-şərq küləyi ilə əvəz olunacaq. Havanın temperaturu gecə 13-16°, gündüz 18-22° isti olacaq. Atmosfer təzyiqi 756 millimetr civə sütunundan 766 millimetr civə sütununa yüksələcək. Nisbi rütubət gecə 80-85, gündüz 60-70 faiz təşkil edəcək.
Azərbaycanın rayonlarında hava əsasən yağmursuz keçəcək. Lakin gündüz dağlıq ərazilərdən başlayaraq bəzi yerlərdə arabir yağış yağacağı gözlənilir. Ayrı-ayrı yerlərdə qısamüddətli leysan xarakterli olacağı, şimşək çaxacağı, yüksək dağlıq ərazilərdə qar yağacağı ehtimalı var. Arabir duman olacaq. Qərb küləyi arabir güclənəcək. Havanın temperaturu gecə 7-12°, gündüz 19-24° isti, dağlarda gecə 3-8°, gündüz 10-15° isti olacaq.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.11.2023)
Zəfər bizə yaraşır! - GƏNCLƏR KİTABXANASINDAN REPORTAJ
Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Zəfər Günündən bizi cəmi 2 gün ayırır. Yenə ölkəmiz başdan-başa üçrəngli bayraqlara bürünəcək. Artıq hər yerdə bayram abu-havası duyulur. O cümlədən də mədəniyyətimizin mərkəzlərindən birinə çevrilmiş Cəfər Cabbarlı adına Respublika Gənclər Kitabxanasında. Yolumuzu bura saldıq və şahid olduq ki, burada Azərbaycanın müstəqilliyinin, gücünün və qüdrətinin rəmzi, milli qürur və şərəf tariximiz olan Zəfər Günü ilə əlaqədar “Tarixi Qələbə - Zəfər Günü”, “Türk dünyasının mədəniyyət paytaxtı Şuşa” adlı ənənəvi, “Şuşa Şəhəri Günü”, “8 Noyabr - Zəfər Günü” adlı virtual kitab sərgiləri hazırlanıb.
Məlumunuz olsun ki, eyni zamanda “Milli qürur, milli ləyaqət, tarixi qələbə” adlı videomaterial hazırlanaraq oxuculara təqdim edilib.
“Şuşa Şəhəri Günü” və “8 Noyabr - Zəfər Günü” adlı virtual sərgilərdə Ümummilli Lider Heydər Əliyevin Şuşa şəhərinin tarixi dəyəri və əhəmiyyəti haqqında söylədiyi fikirlər, bir gün Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün tam bərpa ediləcəyinə, mənfur düşmən tapdağı altında olan əzəli Azərbaycan torpaqlarının geri qaytarılacağına dair sarsılmaz qətiyyətini, inamını əks etdirən videogörüntülər, səs yazıları nümayiş edilir.
Materiallarda Azərbaycan Respublikasında Zəfər Gününün təsis edilməsi haqqında qəbul edilən Sərəncamın tam mətni, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin Vətən müharibəsi dönəmində xalqa olan müraciətləri, xarici mətbuat orqanlarına verdiyi müsahibələr, qırx dörd günü əhatə edən şanlı zəfər tarixinin xronologiyası, Şuşa şəhərinin düşmən tapdağından azad edilməsi ilə artıq üçüncü ildir ki, təşkil edilən zəfər paradının qürurverici görüntüləri əks olunur.
Virtual sərgilərdə Qarabağın incisi Şuşa şəhərində keçirilən mədəniyyət tədbirləri- “Xarıbülbül” festivalları, Vaqif Poeziya günləri, qardaş Türkiyə Respublikası ilə müttəfiq münasibətlər haqqında məlumatlar əks olunur.
Eyni zamanda 2020-ci ildən başlayaraq, şanlı zəfər tarixi mövzusunda dərc edilən 20-dən çox kitabın və dövrü mətbuat nümunələrinin biblioqrafik təsvirləri də yer alır.
Kitabxana əməkdaşlarının hazırladığı videomaterialda “Qələbəyə doğru dəmir yumruq əməliyyatı”, “Rəşadətli Azərbaycan Ordusu Qarabağ müharibəsində qələbə çaldı”, “Ata vəsiyyətinin həyata keçirilməsi”, “Yenidən qurulan şəhər, canlanan torpaq, yurda qayıtmağın sevincini yaşayan Qarabağ sakinləri”, “Şəhər günlərinin təsis olunması dövlət qayğısının təcəssümüdür”, “Qarabağın incisi Şuşa” və sair bu kimi rublikalar vasitəsilə qədim tarixə malik olan Şuşa şəhəri haqqında geniş, ətraflı və maraqlı məlumatlar və görüntülər təqdim edilir.
Kitabxana əməkdaşları tərəfindən Zəfər Günü və 8 noyabr Şuşa Şəhəri Günü ilə əlaqədar hazırlanan materiallar kitabxananın rəsmi saytında yerləşdirilib.
Zəfər bayramımız mübarək!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.11.2023)
Bu gün Anarın 85 illik yubileyi Ankarada qeyd ediləcək
Xalq yazıçısı Anar Türkiyədə səfərdədir. Bu gün saat 15.00-da Ankaradakı Sosial Bilimlər Universitetində Xalq yazıçımızın 85 illik yubileyi münasibtilə “Azərbaycan Milli Ədəbiyyatının usta ismi yazar və yönətmən Anar 85 yaşında” adlanan tədbir baş tutacaq.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Anarla birgə Türkiyədə olan müşaviri Sayman Aruzla əlaqə saxlayaraq tədbir barədə bilgilər almışdır. Belə ki, tədbirdə 4 nəfər çıxışçı olacaq. Bunlar Ankara Sosial Bilimlər Universiteti Sosial və Bəşəri Bilimlər Fakültəsinin professoru dr.Bilal Çakıçı, Ankara Hacı Bayram Veli Universiteti Ədəbiyyat Fakültəsinin professoru dr.Cemile Kınaçı, TÜRKSOY Baş Katibi yardımçısı Sayıt Yusuf və Türkiyə Yazarlar Birliyi Qurucu və Şərəf başqanı dr.Mehmet Doğandır.
Və təbii ki, əsas çıxışçı tədbirin sahibi Anar olacaq.
Yubiley törəni Ankaradakı Sosial Bilimlər Universitetinin Sezai Karakoç Salonunda baş tutacaq.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.11.2023)
“Turizmin 2019-cu il pik həddini keçdik” - M.N.Ersoy
Türkiyənin mədəniyyət və turizm naziri Mehmet Nuri Ersoy Antalya Mədəniyyət Yolu Festivalı üçün getdiyi şəhərdə 9 aylıq məlumatlara görə, Türkiyə daxilində turizmdə 42 milyard dollarlıq rəqəmə çatıldığını, irəliləyiş əldə edildiyini və il sonuna qədər hədəfin 55,6 milyard dollar gəlir olduğunu deyib.
Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı TRT-yə istinadən məlumat verir.
Mehmet Nuri Ersoy deyib: “Antalyaya gələn turistlərin sayı 2023-cü ilin başından 4 noyabra qədər 15 milyonu keçdi. Həm gəlir, həm də turistlərin sayı pandemiyadan əvvəl turizmin pik həddə olduğu 2019-cu ildən yuxarı oldu. Bu, çox sevindirici bir haldır. Sektoru daha da gücləndirmək üçün 2019-cu ildə Türkiyə Turizm Tanıtma və İnkişaf Agentliyini qurmuşduq. Agentliyin əsas vəzifəsi sektor və dövlətlə birlikdə turizmlə bağlı problemləri həll etməkdir. Biz bunu uğurla yerinə yetiririk. Hazırda 200-dən çox ölkədə intensiv və effektiv tanıtma proqramları həyata keçiririk. Çox qısa müddətdə dünyada turizmlə bağlı ən intensiv və effektiv tanıtma edən ölkəyə çevrilmişik. Bunun nəticəsini artıq turistlərin sayında və gəlirlərdə görürük".
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.11.2023)
Canlanmış obraz - HEKAYƏ
Ülviyyə Əbülfəzqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət”
- Bu nədir? Kitab öz-özünə vərəqlənir? Axı otaqda külək də yoxdur. İlahi, bu kimin nəfəs alışıdır? Sanki ayaqları, əlləri nəyəsə yapışıb gileylənərək qoparır. Görəsən, yuxudayam, bu gördüklərim nədir? Kitab masanın üstündən yerə öz-özünə necə düşə bilər? Lap hələ elə bil idmançılar kimi hoppandı.
İlahi, İlahi, bu adam nağıldakı obrazlar kimi ani böyüdü-boy atdı. Bu ki mənim yaratdığım obrazdır. Saçı, boyu, gözlərini sözlə təsvir etmişdim. Hələ ürəyim soyumayıb dəftərin bir küncündə rəsmini də çəkmişdim. Üstəgəl üzünə nöqtə kimi xal çəkib qaralamışdım. Əminəm, bir azdan ruhi xəstəxananın daimi qonağına çevriləcəyəm. Aman Allah, xalı da elə həmin yerdədir.
- Axı necə canlandın?
- Salam, hər gün məni düşünməkdən bezmədin? Buyur, qarşındayam. Axı niyə hər dəfə adımı dəyişirsən? Olmaz hələ bir adım olsun? Bir gün Atillayam, bir gün Amir, bir gün Kamil və sayını itirdiyim başqa-başqa adlarla çağırırsan. Hələ bu azmış kimi sonuncu dəfə şəklimi də dəftərin küncündə çəkdin. Yaxşı yazırsan, razıyam, amma rəssam kimi bərbadsan. Yazıq deyiləm, bu xalı bir az balaca çəkərdin də..
- Sən ey təxəyyülümün məhsulu- insanı, bu uzun boyunla kitaba necə sığışmısan və necə canlana bildin?
- Hər dəfə o qədər dərindən məni hiss etdin ki, mən də dayana bilməyib gəldim.
- Gəldiyin yerə dönməlisən. Fikrimcə, yazarın obrazı əlçatmazdır, toxunulmazdır. O canlansa, bəlkə də, yazarın yaratma gücü itər. O obraz həmişə əlçatmaz olmalıdır. O zaman daha atəşli sevgi ilə o obrazı duymaq olar.
- Razı deyiləm, gəlmişəm də, sözünü üzümə de.
- İlahi, mən bu müəllifinə oxşayan çoxdanışan obrazı necə kitaba qaytarım? Bu necə peyda oldu axı? Dərdim az idi ki, bu da bir tərəfdən gəldi..
- Nə istəyirsən, fikrin nədir?
- Sən nə istəyirsən, hər dəfə məni yeni adla çağırırsan. Gəlmişəm, bütün sözlərini de, sənin də canın qurtarsın, elə mənim də.
- Sənə olan sözüm bitsə, mən də bitərəm axı. Sənə olan duyğularım bitsə, itərəm axı.
Bax sən get kitabın içinə istirahət et, lazım olanda lazımı adla özüm səni səsləyəcəyəm.
- Deməzsən ki, aldatdım. Bu gün mənə bütün nə lazımdırsa, deyəcəksən və sonra gedəcəyəm.
- Məni əbədiyyətə aparmaq üçün gəlmisən? Kitabın ağ vərəqlərində itəkmi? Hərflərə çevriləkmi? Yaxşı, razıyam mən səninlə gedirəm, amma bilmirəm orada sənin adını nə çağıracağam? Məlumatın varmı?
- Xeyr, heç nə bilmirəm. Bircə sən məni səsləyəndə oyanıram.
- Deyəsən, mənə çox əsəbisən, yoruram səni. Bağışla, obrazım, amma hər kəsdən çox səni düşünürəm, səninlə danışıram. Sən ki bunu bilirsən.
- Bəli, bilirəm. Neçə dəfə qarşındakı insana mənim adımla səslənmisən.
- Niyə gülürsən, heç də gülməli deyil.
- Bilirsən, nəyə gülürəm? Hər dəfə boş divara baxıb mənimlə danışanda evdəkilər sənə ruhi sənə kimi baxır. Axı məni tək sən görürsən.
- Məni anlayan anlayır, sən xalının dərdini çək. Bağışla, xətrinə dəymək istəmədim. Bu xal sənə çox yaraşır, əziz obrazım.
Deməli, hər dəfə sənə yeni ad və xarakter seçəndə bu xoşuna gəlmirmiş hə?
-Xeyr, təkcə adlarımı xatırlayıram, nə baş verirsə, sanki yaddaşım silinir.
- Adları xatırlamağın kifayətdir.
- Niyə?
- Çünki hər dəfə fərqli biri olursan, bu sənə pis təsir edər. Gözlə, mətbəxə keçib xörəyi odun üstündən kənara çəkməliyəm, qayıdıram.
Ey, obraz. Ey Atilla, Amir, Kamil. İlahi, onu indi hansı adla çağırım? Hara getdi axı? Bu kitabı heç yerdən götürməmişdim, necə masanın üstünə qoyulub?
İlahi, bu nəyin qoxusudur? Nə yanır?
- Bir dəfə sənə iş tapşırdım, ay Selcan, başını masadakı kitabın üstünə qoyaraq yuxulamısan. Bu bədii kitablardan doymadın? Yemək yandı. Atana nə deyim indi?
- Ana, bağışla, günah canlanan o obrazdadır.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.11.2023)
Zəfər Günü ərəfəsində “Nənə Qızlar” folklor ansamblının təqdimatı olub
Azərbaycan Yaradıcılıq Fondunun ofisində 8 Noyabr-Zəfər Gününə həsr olunan tədbir təşkil olunub.
Yaradıcılıq Fondundan verilən məlumata görə, əvvəlcə Ümummilli Lider Heydər Əliyevin və respublikamızın ərazi bütövlüyü uğrunda şəhid olmuş Vətən övladlarının əziz xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib.
Tədbirdə qazanılan tarix qələbədən danışılıb. Bildirilib ki, qarşıdan tarixi Zəfərimizin növbəti ildönümü gəlir. Üç il öncə Vətən müharibəsində işğalçı ölkə Ermənistanın ordusuna vurulan sarsıdıcı zərbələr, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə rəşadətli Azərbaycan Ordusunun döyüş meydanında əldə etdiyi parlaq Qələbə tarixi torpaqlarımızın 30 illik işğaldan azad edilməsinə, suverenliyimizin təmin olunmasına yol açdı. Darmadağın olan düşmən sonda ağ bayraq qaldırdı.
“Azərbaycan dövləti tarixi ədaləti bərpa etdi. Biz düşməni torpaqlarımızdan qovaraq tarixi missiyamızı yerinə yetirdik. 44 gün ərzində Azərbaycan Ermənistanın 30 il ərzindəki bütün istehkamlarını, döyüş mövqelərini məhv edərək tarixi Zəfər çaldı. Bu Qələbə sevincini xalqımıza bəxş edən Ali Baş Komandanımız və hərbçilərimizdir”,-deyə natiqlər bildiriblər.
Sonra “Aşıq Valeh” İctimai Birliyinin nəzdində fəaliyyətə başlayan Aşıq Xaspolad adına “Nənə Qızlar” folklor ansamblının təqdimatı keçirilib.
Diqqətə çatdırılıb ki, 1982-ci ildə ustad aşıq Xaspolad Mirzəliyevin təşəbbüsü ilə yaradılan Aşıq Xaspolad adına “Nənə Qızlar” ansamblı Qarabağ torpağının işğalı nəticəsində məcburi köçkün düşdüyündən öz fəaliyyətini dayandırıb. Zəfər bayramı ərəfəsində, 30 ildən sonra ansambl “Aşıq Valeh” İctimai Birliyin nəzdində yenidən fəaliyyətə başlayıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.11.2023)
Bu yağışla birlikdə torpağa gömülüb yox oldum mən də - ESSE
Heyran Zöhrabova, "Ədəbiyyat və incəsənət"
Şırhaşır yağış yağır.
Elə gur yağır ki, həm də elə bil illərlə heç yağmayıbmış kimi.
Yer də elə bir yanğıyla, elə bir acgözlüklə içir ki, buludların göz yaşlarını, sanki illərlə bir damla suya həsrət qalmış quraq, səhra torpaqlar, yanğınlarda ağacları yanmış meşələr, susuzluqdan buğdası tələf olmuş tarlalar kimi.
*
Söz dinləyən, anlayışlı, uslu bir uşaqdım mən, digər uşaqlar kimi deyildim.
Məsələn, heç vaxt kiminsə mənə get dərslərini oxu deməyinə ehtiyac olmazdı. Bütün uşaqlar dərsdən qayıdandan sonra yeməklərini yeyər-yeməz, kimi məhlədə top dalınca, kimi evcik-evcik, kimi də gəlincikləri ilə oynamağa qaçanda, mən gedib sabahkı dərslərimi hazırlayardım.
Yalan yox palçıqdan qab düzəldib yemək bişirdiyim, güzgünün qarşısında durub jurnalistmişəm kimi danışdığım, balaca gəlinciklərə paltar tikdiyim də olub zaman-zaman...
*
Pəncərə önündə durub uzun-uzun düşündüm yağışı izləyərkən.
Şeh örtmüş pəncərə şüşəsində bir damla yağış suyu özünə cığır açmışdı, aşağı doğru süzülürdü. Yağışın şırıltısı sanki, gəl səninlə bir az yol gedək bu cığırda deyirdi mənə.
*
Xatırlayıram, yağış yağanda bütün uşaqlar qaçıb yağışda islananda, sevinclə yerdə yığılmış yağış suyunu ayaqlayıb ətrafa sıçradıb üst-başlarını batıranda mən çətir açardım.
Başqa uşaqlar mağazada ana bunu al, ata onu al deyəndə, istədikləri bir şeyi aldırmaq üçün təpinib, özlərini yerə sürtüb ağlayanda mən heç vaxt əlimi nəyəsə uzadıb bunu istəyirəm, bunu al deməzdim.
Uşaqlar hər gün evlərinə dava gətirəndə, bir dəfə olsun kimsə mənə görə söz eşitməzdi heç vaxt.
*
Nə papaq qoydum başıma, nə palto geyindim, nə də çətir açdım bu dəfə, bir an belə tərəddüd etmədən eləcə başı açıq, ayağı yalın çıxdım yağışa. Üzümü səmaya tutub, əllərimi yana açdım. Soyuq yağış damlaları üzümə, saçlarıma, əllərimə təmas etdikcə düşündüm.
Bax uşaqlar yağışda islandı, uşaqlar bir-birinə daş atdı, uşaqlar yaramazlıq edib, uşaqlar kirə, pasa bulaşdı, uşaqlar böyüdü.
Daha heç kim məhlədə top oynamır, daha heç kim qonşunun pəncərəsinə daş atmır.
Uşaqlar uşaqlıqlarını yaşayıb böyüdü, mən eyni mən olaraq qaldım, uşaqlar böyüdü mənsə sanki bu gün uşaqlaşdım..
Büsbütün islanıncaya qədər durdum yağışın altında, suyu puskürdüb qəhqəhə atdım, güldüm sevindim, palçığa bulaşdıqca yağış damlalarına təslim etdim hər bir zərrəmi.
*
Uşaqlar bir-biriylə dalaşanda, bir-birinə daş atanda, yıxılanda, yaralananda bunu gizlədər, mənsə bir yerimi yaralayan kimi dərhal anamın yanına qaçardım.
Bədənimdəki yaraları deyil də, başqa yaraları gizlətdim mən həmişə.
Bədənimdə sızlayıb qanayan, bir az keçər-keçməz ağrısı keçib, bir neçə günə qabıq bağlayan kiçik yaralardan deyildi bu yaralar.
İçimdə, canımdaydı, qəlbimin dərinliklərində, ruhumdaydı bu yaralar. Nə sızıltısı dinirdi, nə qabıq bağlayıb sağalmaq bilirdi.
Böyüdüyümdənmiydi ya nədəndi, bilmirəm, amma zaman keçdikcə, bu yaralarım da böyüməyə başladı.
Düşündüm də axı mən heç vaxt uşaq olmamışdım, necə böyüdüm ki?! Böyümək üçün öncə uşaq olmaq gərək deyildimi ?!.
*
Diz üstə yerə çökdüm, isti göz yaşlarım qarışdı yanağımla süzülən soyuq yağış damlalarına..
*
Nə uşaqkən, digər uşaqlar kimi olmadım mən, nə də indi deyiləm hamı kimi.
Görünməyən bağlı qandallar, həbs olduğum aşıla bilinməyən sərhədlər, içindən kənara çıxıla bilinməyən qəliblər vardı həmişə, hamısı da insanlardan, insan mentallığından ibarət olan. Gec də olsa, bu gün alacağım cəzaları gözə alaraq düşünmədən üsyan edib qırdım bütün qəlibləri, yaralanacağımdan qorxmadan özümü tikanlı məftillərə çırpıb aşdım bütün sərhədləri.
*
Baxmadım bu gün sözə.
Bütün bədənim buz kəsib soyuqdan titrəyənə, hərarətim qalxıb sümüklərim sızıldayana qədər balaca uşaq kimi ağladım islanarkən yağışın altında.
Nə xəstələnəcəyimi düşündüm bu gün, nə paltarlarımın kirlənəcəyini düşündüm, nə də ki, sabahı.
Əllərimlə, ayaqlarımla puskürtdüm gölməçəyə yığılmış yağışı. Palçığa, kirə buladım üstümü-başımı.
Əlimin altındakı daşları yığıb, bir-bir hara gədli atdım, boş verdim bədənimdəki yaraları.
Susmadım bu gün, gizlətmədim içimdəki yaraları, əksinə çox yorulmuşam deyə hayqırdım uca səslə. Zəncirlənmiş ruhumun, qandallanmış qanadlarımıın açılmağını istəyirəm deyə dəfələrlə çırpdım yumruqlarımı yerə..
Mən daha mənim olmayan səhvlərin, mənim olmayan günahların bədəlini ödəmək istəmirəm..
Hər şeyə, olanlara, olub keçənlərə, artıq olmayacaqlara, keçənlərə, heç vaxt keçməyəcək olanlara, itirilənlərə, qayıtmayacaqlara, səhvlərə, peşmanlıqlara, qayıtmayacaq zamana, gəncliyə, keçmişə, gələcəyə, özümə, arzulara, xəyallara, ölən ümidlərə, kaşlara, bəlkələrə, geclərə - hamısına iç çəkə-çəkə doyunca ağlayıb azad buraxdım bu gün əsrlərlə içimdə əsir saxlanılan bütün hiss, duyğu və düşüncələri..
Bu yağışla birlikdə hər şeydən arınıb islanmış torpağa gömülüb yox oldum mən də. Mavi göy üzü göz yaşlarıyla mənə xeyir- dua verib, su səpdi arxamca.
Kim bilir, bəlkə də bir gün başqa bir yağışın can suyuyla da yaşıllaşıb yenidən doğularam o torpaqdan...
Küllərindən yenidən doğula bilmək üçün əvvəl Zümrüd kimi kül olmaq lazımdı axı.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.11.2023)
Moskvada “Xəzər üzərində yelləncək” filminin premyerası olub
Moskvada "Xəzər üzərində yelləncək" filminin premyerası keçirilib. AzərTAC xəbər verir ki, rusiyalı yazıçı, ictimai xadim Mariya Suvorovskayanın kitabı əsasında çəkilmiş film ilk dəfə noyabrın 3-də Rusiyanın "İllüzion" kinoteatrında nümayiş olunub. Film Bakı kinoteatrlarında noyabrın 6-dan etibarən nümayiş etdiriləcək.
Tədbiri açıq elan edən Azərbaycanın Rusiya Federasiyasındakı ticarət nümayəndəsi Ruslan Əliyev ekran əsərinin ərsəyə gəlməsində iştirak edən hər kəsə, o cümlədən Azərbaycanın Moskvadakı səfirliyinə və şəxsən səfir Polad Bülbüloğluna, Heydər Əliyev Fondunun Rusiya nümayəndəliyinə və humanitar proqramların rəhbəri Tamilla Əhmədovaya təşəkkürünü bildirib.
Müstəqil Dövlətlər Birliyi, Xaricdə yaşayan həmvətənlər və Beynəlxalq Humanitar Əməkdaşlıq üzrə Federal Agentliyin ("Rossotrudniçestvo") rəhbərinin müavini Anatoli Şevtsov bu cür layihələrin ölkələr arasında dostluq münasibətlərinin inkişafı üçün əhəmiyyətini qeyd edib. "Bu cür ekran əsərləri xalqlarımızın yaxınlaşmasına imkan yaradır. Sevgi hekayəsi hər zaman insanların ruhuna toxunur. Bu cür filmlər nə qədər çox olarsa, əminəm ki, bir-birimizə daha yaxın olacağıq",- deyə o bildirib.
Rusiya Jurnalistlər İttifaqının katibi Natalya Çernışova qeyd edib ki, xalq diplomatiyasının təməlində həmişə insan amili, bu missiyaya səmimi münasibət bəsləyən insanlar dayanır: "İcazənizlə, böyük şair Nizaminin sözlərindən sitat gətirim: "Ürəkdən gələn söz ürəyə nüfuz edər". Düşünürəm ki, bu film bir çox insanın ürəyinə nüfuz edən məhz həmin sözdür”, – deyə o qeyd edib.
Filmin baş prodüseri Hüseyn Cavadzadə öz çıxışında vurğulayıb: "Mən "Xəzər üzərində yelləncək" kitabını ilk dəfə oxuyanda təkcə əsərin qəhrəmanları arasındakı səmimi sevgiyə deyil, həm də müəllif Mariya Suvorovskayanın Azərbaycana olan böyük sevgisinə inandım. Mariya Azərbaycan mədəniyyətini və tarixini böyük həvəslə təbliğ edir".
Filmin rejissoru Qulu Əsgərov tamaşaçılara filmə göstərdikləri marağa görə öz təşəkkürünü bildirib.
"Xəzər üzərində yelləncək" kitabının müəllifi və baş rolun ifaçısı Mariya Suvorovskaya Azərbaycanın Moskvadakı səfirliyinə, Heydər Əliyev Fondunun Rusiya Federasiyasındakı nümayəndəliyinə, filmin ekranlaşdırılması ideyasının müəllifi Səadət Qarayevaya və filmin ərsəyə gəlməsi layihəsini dəstəkləyənlərin hər birinə öz minnətdarlığını bildirib: "Azərbaycana aşiq olduğum gün üçün Allaha minnətdaram. "Xəzər üzərində yelləncək" təkcə iki gəncin sevgi macərası deyil, həm də iki ölkənin dostluq hekayəsidir".
"Xəzər üzərində yelləncək" filmi haqqında
Film yalnız əsas personajların taleyini və həyat axtarışlarını deyil, həm də dövlətlər arasında çoxillik dostluğu və dialoqu təcəssüm etdirən melodramatik hekayətdir. Film Azərbaycana xas olan multikulturalizmi əks etdirir. Filmin mühüm məqsədlərindən biri Azərbaycanın Rusiya ilə əlaqəsini insanların taleyi, mədəniyyətlərin oxşarlığı və xalqları birləşdirən çoxillik ənənələr vasitəsilə nümayiş etdirməkdən ibarətdir. Filmdə Azərbaycanın turizm potensialı, çoxşaxəli gözəlliyi parlaq kadrlarla əks etdirilir.
Filmin quruluşçu rejissoru Qulu Əsgərov, baş prodüseri Hüseyn Cavadzadə, quruluşçu operatoru Rauf Qurbanəliyevdir. Baş rollarda Mariya Suvorovskaya, Emil Həsənzadə, Duyğu Dəvəli çəkiliblər.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.11.2023)
