Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində yerləşən “Azıx və Tağlar mağaraları- Azərbaycanın tarixdən əvvəlki yerləri” adlı nominasiya UNESCO-nun Ümumdünya İrs Komitəsinin Ər-Riyadda keçirilən 45-ci sessiyasının qərarı ilə İlkin siyahıya (Tentative List) daxil edilib.

Bu barədə AzərTAC-a UNESCO üzrə Azərbaycan Respublikasının Milli Komissiyasından bildirilib.

Xatırladaq ki, UNESCO-nun Ümumdünya İrs Komitəsinin Ər-Riyad şəhərində keçirilən 45-ci sessiyasında Azərbaycanın Hirkan Milli Parkının daxilində transmilli “Hirkan meşələri” və “Xınalıq və Köç yolu mədəni landşaftı” adlı nominasiyalar artıq qurumun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil olunub.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.09.2023)

Səbinə Yusif, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələri tərəfindən Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində lokal xarakterli antiterror tədbirlərində xidməti döyüş tapşırığını şərəflə yerinə yetirən zaman Şəhid olan Azərbaycan Ordusunun hərbi qulluqçusu Mustafayev Vəli Ceyhun oğlunun Şəhid olduğu xəbərini eşidən sevgilisi özünü yaşadıqları binadan ataraq intihar edib. 

Vəlinin sevdiyi qız bir cümləlik məktub yazıb: "Məni Vəlinin yanında dəfn edin". Lakin qızın valideynləri Biləcəri qəsəbəsində yaşadıqları üçün qızlarını yaşadıqları ərazidə dəfn etməyə qərar veriblər. 

Bir-biri üçün yaranıb, bir-biri üçün ölmək də hər sevənin hünəri deyil. Onların sevgisi  nümunə sevgidir. Onlarpn sevgisi tarixin yaddaşında yer alan sevgidir. 

Ruhları şad olsun!

O dünyada qovuşsunlar, İnşallah!

Sənan Mustafaoğlu bu tükürpədici hadisə ruhunda şeir yazıb:

Bu xamır, suyu çox aparmadımı?

Bu alın yazısı hara yazılıb?

Görən bu millətin bəxti, taleyi

Niyə qaralardan qara yazılıb?

Niyə dağ cüssəli ərənlərimi

Torpaq qucaqlıyır, daş əvəzliyir?

Niyə körpələrin təbəssümünü

Bir ömür durmayan yaş əvəzliyir?

Yandırır qəlbimi sönən ocaqlar

Şəhid Anaları gör nələr çəkir

Görəndə bükülmüş Şəhid Atası

Özümə gəlməyim həftələr çəkir

Bu qədər yalvarış, bu qədər istək

Allaha çatmırmı "ərizələrim"?

Çox şey istəmirəm bizə sülh göndər

Daha çoxalmasın Fərizələrim!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.09.2023)

Sadiq Qarayev, “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün

Biz nə görürük?

Bütöv mənzərə:

Azərbaycan dövləti antiterror əməliyyatı aparır və əsasən istədiyinə nail olur.

Şəhidlərimiz var. Həmişəki kimi əsasən kasıb övladları, sınıq- salxaq komalarda böyüyən, daş kişilərin, milli yaddaş kişilərin çörəyilə böyüyən torpaq, vətən sahibləri.

Şəhidlərimiz var, özləri şəhidlik arzulayan, şəhid olacağını anlayanda cənnəti hiss edib sevinən bayraq kimi uca ruhlu qəhrəmanlar. Mən inanıram ki, onlar cənnətdə də axar su qırağında, oturduqları o ağacın üstündən üç rəngli bayraq asacaqlar, bəlkə orda da elə bayrağın özü olacaqlar.

Toy xonçaları nəşini qarşılayan qəhrəmanlar.

Yaralı igidlərimiz var, canlı şəhidlərimiz.

 Gözündən yaralananda gözündən gülənlər, şəhid olacaqlarına ümidləri artıb, ruhən sevinənlər.

Pafoslu, gopbaz ekspert filanlar var,

bütün günü saytlarda, efirlərdə zəhləmizi tökür onlar.

Öz danışdığını özü anlamyanlar.

Aranın sakitləşdiyini gözləyənlər var, qalustukla gedib, boynunu şişirdib, qızardıb, şəhid məzarı, şəhid ailəsilə şəkil çəkdirsinlər, deputat, başçı, alim, yazar- pozar filanlar…

Siyasi mənafe, xal qazansınlar, guya iş görürmüş kimi görsənsinlər, guya şeir, nəsr yazacaqlar, yəni vətənpərvər olacaqlar.

İndi ortalıqda yoxdu onlar, boz saxtakarlar.

Bir qrup tərifbazlar var, çox şeyi anlamazlar, hər şeyi ağ görərlər. Basıb, bağlayıb, Zəngəzuru, İrəvanı, Monqolustanı alarlar.

Gözünü yumub ağzına gələnə ağlını inandıranlar.

Bir qrup nöqsan axtaranlar, tənqidbazlar var. Biz müharibə etməyəcəyik, Qarbağ əbədi gedib dedilər. 44 gündən sonra əvvəl gözlərini döydülər, dərhal da Xankəndi hanı dedilər.

İndi də ermənilər bizi aldadır, rus oyun oynayır və s. deyib, zəfərlərə qara yaxırlar.

Bunların içərsində sadə vətəndaşlar da vardır ki, doğrudan da ola bilsin ki, mənzərəni tam dərk etmirlər, ürəkdən narahatdılar. Bu insanlar vətənpərvərdilər. Ancaq qəsdən, pusquda dayanıb milçək axtaran, tapanda, “gördünüzmü, fildir” deyənlər də var.

Qarboyalı ruhlar, qarayaxanlar.

Döyüşən əsgər görürük, əzrayıla gülümsəyən, qorxmaz, düşməni yaralı buraxmaz, yarasını sarıyanlar. 

Əslində Azərbaycan əsgəri dünyada yeni, unikal, hərbi institutlar tərəfindən tədqiq olunası, öyrəniləsi, akademiyaların önündə heykəli, şəkili olacaq mahiyyyətində, qiymətində olan məhfumdur. O amansızdır, o qorxmazdır, o peşəkardır, o cox mədənidir- döyüşdə çox öldürməyi bacarır, o çox humanistdir, düşmən uşağına çörək verir, yarasını sarıyır.

Azərbaycan əsgəri elə öz dövlətinə bənzəyir.

Azərbaycan dövləti mülki vətəndaşlara yardım edir, odur ey " Zirəli çörək" Xankəndiyə gedir.

Çörək verən dövlət.

Qüdrətli dövlət.

Bir gündə " artsaxı" çökürdən, başına ağ tuman keçirən dövlət.

Odur ey, Şuşanın girişindəki güc simvolu olan tankı qulağından tutub, göyə qaldırır.

O kran azərbaycançılıq məfkurəsidir- Azərbaycan dövlətinin gücü, "artsaxı" qaldırır, guya "qalib ordunun" dəmir- dümür orden, medallarını qaldırır, təsbeh, eynək, eyfel qaldırır, 200 illik erməniliyi, şeytanlığı qaldırır.

Yenə telefonçu qızı gördük, bacıları, dayıları kömək edə bilmədi, Şuşada beli qırılan "artsax", üç il sonra keçindi, bu gün üçüdü.

Heç kimə, heç nəyə fikir verməyən, öz dəmir yolu ilə düz gedən, sonranı, daha sonranı düzgün hesablaya bilən, zamana uduzmayan, istiyə, soyuğa, zərbəyə əyilməyən, 360 dərəcə hər tərəfi, xəyal kimi keçmişi, indini, gələcəyi görən, tələsən, tələsən, son qələbə üçün ürəyi keçən, "əlinə mala alıb" Qarabağda 3 ildə iki hava limanı tikən, 3 rayonu itkisiz alan, dağlarda komandolar hazırlayan Müzəffər Ali Baş komandanı gördük.

O həmişəki kimi məğrur idi, 

Son, mat gedişini edirdi.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.09.2023)

Səbinə Yusif, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Cinayət cəzasız qalmaz! Gözəl kəlamdır. İndi cinayət tək odlu və soyuq silahla deyil, sözlə də həyata keçirilir. 

Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin sədri Elçin Şıxlının sosial şəbəkədə onu təhqir edən şəxsi məhkəməyə verməsi barədə xəbəri “Qafqazinfo”dan oxudum. Həmin məlumata görə, E.Şıxlı Lənkəran Şəhər Məhkəməsində iddia qaldırıb.

Xüsusi ittihamçı iddia ərizəsində göstərib ki, əvvəldən tanımadığı Əlihüseyn Ağayev “TikTok”da onu təhqir edib, şərəf və ləyaqətinə xələl gətirən sözlər işlədib.

Məhkəmədə xüsusi ittihamçının vəkili Həbib Əliyev çıxış edib. Vəkil müvəkkilinin təhqir olunduğunu təsdiq edən kifayət qədər sübutlar olduğunu bildirərərək təqsirləndirilən şəxsin Cinayət Məcəlləsinin 148-ci (təhqir) maddəsinin sanksiyası həddində cəzalandırılmasını istəyib.

Müdafiə tərəfi isə özünü təqsirli bilməyərək bəraət qərarı çıxarılmasını xahiş edib.

Hakim Murad Aslanov tərəflərin fikirlərini öyrəndikdən sonra qərarını açıqlayıb. Qərara əsasən, Əlihüseyn Ağayev verilmiş ittihamla təqsirli bilinərək 1500 manat məbləğində cərimə cəzasına məhkum edilib.

Bu, digərlərinə də ibrət dərsi olsun. Sosial şəbəkə hazırda başqalarını təhqir etmək, alçaltmaq ünvanına çevrilib. Unutmasınlar ki, hər bir əmələ görə cavab vermək lazımdır.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.09.2023)

Kubra Quliyeva, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Dəhliz

-Salam ana, biz gəldik.
-Xoş gəldin qızım, keç içəri, əllərini yu, süfrə hazırdı.
-Yaxşı.

15 dəqiqə sonra

Mətbəx

-Günün necə keçdi?
-Biz bu gün çox gözəl gün keçirdik. Elə deyil?
-.........
-Qızım, sən kimə deyirsən? Mən səndən soruşuram axı.
-Hə, ana, getdik universtitetə, bir dərsdən sonra dərsdən qaçıb gəzməyə getmişdik.
-Nə, kiminlə, hara?!
-Anacan, yeməyi niyə bir boşqab çəkmisən?
-Ay Nigar, qonaq var bəyəm? Nə olub axı sənə?
-Sən niyə qəbul etmirsən axı?
-Nəyi, ay Nigar, nəyi?

Bu vaxt evin kişisi də gəlib masa ətrafında əyləşmək istəyir.
-Oturma ordaaaa!!!
-Niyə?
-Korsan?! Onu əzərsən.
-Ay qız, adam atasına kor deyər, bu nə danışıqdı? Həm, kimi əzirdim ki mən?
-Ata?! Sən?! Sən atasan?! Ümumiyyətlə, sən kişisən?! İnsansan sən?1 Sən iyrənc məxluqsan, nifrət edirəm sənə.
-Günel, yığışdır bunun ağzını, yoxsa.
-Yoxsa nə? Yoxsa neyniyəcəksən? Ana, bu dəfə heç nəyə qarışmırsan. Həm uşağı əzirdi, həm, belə danışır.
-Nigar, özünə gəl, qəbul et, artıq o yoxdur.
-Ana, sənə dedim axı qarışma.
-Ay qız, sən dəli olmusan?
-Yox amma, sən bir dəfə kişi ola bilmədin. Girmisən evə, qara qəpiyin yiyəsi deyilsən, düşmüsən ağ zəhərin içinə, güya bilmirəm?

35 dəqiqə sonra

Yenə həmin məkan

-Salam, Abşeron rayon üç saylı polis bölməsinin istintaq rəhbəri polkovnik Turan Həsənlidir.
Huşu gedən Günel xanım və əlləri qan içində anasına baxan Nigar. Yemək masasının bir küncündə isə Vüqar Alıyevin cansız bədəni.
Bir az sonra özünə gələn Günel xanım güclə də olsa polislərin suallarına cavab verməyə çalışır.
-Günel xanım, siz mərhumun nəyi idiniz?
-Yy-yyoldaşı.
-Bəs qatilin?
-Aa-anası.
-Hadisələr necə baş verdi?
-Tam xatırlamıram.
-Xatırladığınız qədərini danışın.
-Saat dörd olardı, Nigar universtitetdən gəlmişdi. Elə bir az sonra süfrəyə oturdu. Ss-ssonra...

Araya səssizlik çökərkən bu səssizliyi təkcə Günel xanımın göz yaşları boğur.

-Yaxşı, Nigar niyə atasını öldürdü?
-Mm-mənim qqq-qızım qatil deyil. Mən sizə hər şeyi başdan danışacam.

Və danışır:
-Qız dərsdən gələndən kiminləsə birlikdə gəldiyini vurğulayırdı, amma yanında heç kim yox idi. Süfrəyə oturandan bəri də sanki, yanında uşaq varmış kimi davranıdı. Sonra da, kişi süfrədə oturmaq istəyəndə qoymadı ki, bəs onu əzirsən....
  

 2 saat sonra

Dindirilmə otağı

-Hə, Nigar xanım, danışın görək, siz atanızı hansı əsasla öldürdünüz?
-Nə?Ata? Əşi kişi idi o? Öldürmüşəm, əcəb eləmişəm. Hər şey onun ucbatından olur elə.
-Axı mərhum sizə nə etmişdi?
-Mənə heç nə, ancaq balaca qardaşım Vaqif doğulandan uşağa gün verib işıq vermir. Süfrədə də, yenə uşağı görməyib üstündə oturmaq istəyirdi. Öz zəhərinə uşağı qurban etməsi az deyilmiş kimi, hələ bir süfrədə də, görməzlik edir. Mən başa düşmürəm, axı anam niyə Vaqifi görməzlikdən gəlirdi?
-Necə yəni görməzlik?
-Naharda biz gələndə nə əyilib uşağı öpdü, nə də bir boşqab yemək verdi. Hələ mənə deyir, niyə dərsdən tez çıxmısan? Axı bu gün mənim balaca qardaşımın on yaşı tamam olurdu. Məgər mən onun böyük bacısı ölmüşəm ki, uşaq ad günündə də gəzməsin? Onsuz o narkoman atasından xeyir gəlməz.

İllərin əməliyyatçısı, polkovnik Turan Həsənlidən başqa kimsə bu cinayət işini açmağa qadir ola bilməz. O, işində artıq çox püxtələşmişdi, ən kiçik detalı belə puzzle parçası kimi birləşdirdiyi üçün əsas hadisələri nisbətən bir yerə yığsa da, faktları tam anlamaq üçün Günel xanımla birlikdə bölmədən cinayət məkanına təkrar nəzər salmağa yollanmışdı.

21.06.2017

İçəri girəndə sanki, gözünü duman almış kimi ətrafı seçə bilməsə də, ayaqları onu ora aparırdı. İçindən bir səs "get Vaqifi yoxla, uşağın bir saatdı səsi çıxmır" deyirdi. Budur, qapı açılır və o, otağa daxil olur. Gördükləri qarşısında səsini belə çıxara bilməyən Günel Nigar məktəbdən gələnə kimi 4 yaşlı oğlunun cansız bədəninin yanında dizləri üstə çökür. Qapının döyültüsü sanki onu yuxudan ayıldır. Günel heç nə olmamış kimi key-key qapını açır. Anasının ağarmış bənizindən və Vaqifin bacısının səsini eşidib ortaya çıxmamasından Nigar nə isə tərslik olduğunu anlayır. Otağına keçib çantasını qoyan kimi Vaqifi səsləyir, lakin uşaqdan hənirti gəlməməsindən qorxan qızcığaz anasının otağına daxil olur..
......Vaaaqiiif.......

 ......Anaaaaa.....
-Ana qalx, anacan, qalx, qalx, qalx. Vaqif nəfəs almır, ana. Onun ağzı ağarıb ana, onun ağzı ağarıb. Bax hər yer köpükdü. Qalx, qurban olum, qalx..
Oğlunun hələ mələk yaşlarında dünyaya gözlərini yummasına tək səbəb  narkotik istifadəçisi bir atanın aciz və səhlənkar davranışı oldu. 4 yaşlı Vaqif atasının çəkməcəsinin üstündəki həbləri konfet bilərək ağzına atmış və cəmisi 15 dəqiqə sonra zəhərin təsirindən dünyasını dəyişmişdi.
Qəribədir ki, bütün bu hadisələrdən sonra oğul qatili "ağ zəhərli" ataya cəmisi 4 il iş verilmiş, azadlığa çıxandan sonra isə heç nə olmamış kimi o, evə qayıdıb gələ bilmişdi. Təəssüf ki, bəzən qanunlar bariqanın narkotikdən gələn gəliri hesabına yenidən yazılar və bir cinayətin üstü belə örtülər.
Qardaşının ölümünü qəbul edə bilməyən Nigar 6 ildir ki ,xroniki insomnia və şiddətləndirilmiş şizofreniyadan əziyyət çəkir və həyatına sanki, uşaq sağmış kimi davam edirdi...
        

 02.02.2023

-Nigar?
-Hə,Vaqif.
-Öldür onu.
-Niyə?
-Çünki,o məni sevmədi
-Elə şey olar? Vaqif, o bizim atamızdır.
-Xeyr ,o pis adamdır, əgər mənim getməyimi istəmirsənsə öldür onu...

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.09.2023)