Super User
Xanuka günü, Darıxanlar günü və Con Lennon
Kənan Məmmədli, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Bugünkü əlamətdar hadisələri diqqətinizə çatdırıram:
28 noyabr. Xanuka günü
Bu gün qardaş yəhudi xalqının böyük bayramıdır, Xanukadır. Bu gün bütün Sinaqoqlarda möcüzənin şərəfinə şam yandırılacaq. Möcüzə isə eradan əvvəl 164 cü ildə Yehuda Makkaveyin ordusunun Çar Antiox üzərində qələbəsi şərəfinə məbədi şamlarla işıqlandırarkən baş verib, cansız aləm canlanıb.
Bayram 8 gün davam edəcək, işıq, sevinc, əylənmək, dadlı qida və şən oyunlar bayramı olan Xanuka hər bir yəhudinin ən sevdiyi bayramdır. Mütləq süfrəyə oladi şirniyyatı qoyulur və mütləq evlərdə şam yandırılır. İlk gün bir, hər gün artıra-artıra son gün də səkkiz şam yandırılır. Məktəblərdə tətil elan edilir, uşaqlara bol hədiyyələr vermək də bayramın atributudur. İsraildə yaşayan uşaqlar fırfıranı fırladıb sehirli “Böyük möcüzə burda olub” söyləyirlər, tarixi vətənlərində yaşamayanlar isə “burda” sözünü “orda” sözü ilə əvəz edirlər.
Gəlin səmimi qəlbdən yəhudiləri bayram münasibətilə təbrik edək!
28 noyabr. Yeni il mövludunun başlanğıcı
Bu bayramı isə xristianlar qeyd edirlər. Qırx gün davam edən mövludda əsas məqsəd xristianları qırx gün ərzində xristian kilsəsinin ən böyük bayramına – İsa peyğəmbərin doğum gününə hazırlamaqdır. Bu gündə bayram piroqu bişirmək, yumurta boyamaq adəti nəsildən nəslə keçir. Tolerant xalqıq, xaçpərəstləri də təbrik edirik.
28 noyabr. “Özünə əlavə baş düzəlt” günü
Darıxan insanların düşünüb təqvimə saldıqları bir gün. Hər cür maddi tələbatları ödənən insanlar darıxanda bundan da ağıllı bir şey tapmazlar ki. Özünə əlavə baş düzəlt. Palçıqdan, plastilindən, gipsdən, daha nədən. Ya da, düzəltməyə bir şey yoxdusa, əlavə başın şəklini çək. Bir başla yaşamaq yaxşıdır, iki başla isə daha yaxşıdır. Bir başın əzilsə belə digərinə güvənə biləcəksən.
28 noyabr. Con Lennon əfsanəsi
1974-cü ilin 28 noyabrında Nyu-Yorkun Medisson Skver Qarden konsert zalında dünyanın musiqi əfsanəsi Con Lennon (şəkildə) son dəfə səhnəyə çıxdı. Sonradan tarixdə qalmaq naminə bir alçaq fanatı tərəfindən öldürülən Lennon hamının yadında elə o son konsertindəki xəfif təbəssümü ilə qaldı, Mişel oxudu, İməcn oxudu. Hər bir müğənni üçün ilk və son konserti həyatının ən əsas konserti olur. Əfsus ki, Con Lennon son konsertinə çıxanda bunun son olduğunu bilmədi. Bilsəydi, bəlkə də yüz milyonların sevgisinin müqabilində səhnədən heç çıxmazdı...
1970-ci ildə İtaliyada fəaliyyət göstərərək dünyanı qorxu altında saxlayan “Qırmızı briqada” sol terror dəstəsi Pirelli zavodunda partlayış törədərək ilk terror aktını həyata keçirmiş olub.1954-cü ildə İtaliya əsilli amerika fiziki, atom bombasının yaradıcılarından biri, Nobel mükafatı laureatı Enriko Fermi dünyasını dəyişib. 1943-cü ildə tarixin məşhur Tehran konfransı baş tutub, Ruzvelt, Çörçil və Stalin faşist Almaniyasının taleyini həll ediblər. 1918-ci ildə Sovet Rusiyası Estoniyanı işğal edib. 1880-ci ildə rus simvolist şair Aleksandr Blok dünyaya gəlib. 1820-ci ildə isə marksizmin banilərindən biri, alman filosofu Fridrix Engels doğulub.
28 noyabr. Öldür ki, abidə qoyasan
Ən nəhayət, sonuncu qeydlərim 2007-ci ildə baş vermiş bir hadisə ilə bağlıdır. Ukraynanın Mariupol şəhərindəki səyyar zooparkdan həmin ilin mayında Qodzilla adlı timsah qaçır. Düz altı aylıq axtarışdan sonra noyabrın 28-də Fövqəladə Hallar Nazirliyinin əməkdaşları onu Mariupol İstilik Elektrik Stansiyasının su blokunda tapırlar. Bu inanılmaz möcüzə idi. Ağıllı timsah yüz minlərlə insanın gözündən oğurlanaraq hardasa 7-8 kilometr məsafə qət etmiş, İES-də sığınacaq taparaq azadlığına qovuşmuşdu, orada da 6 ay müddətində gözə görünmədən yaşamaq hünərinə imza atmışdı. Dərhal xəbər hər yana yayılır. İnsanlarda Qodzillaya qarşı müdhiş simpatiya yaranır. Amma özünə azad həyat qurmuş xoşbəxt timsahı FHN əməkdaşları zorla İES ərazisindən çıxarıb FHN-in yanğındansöndürmə idarəsində saxlayırlar ki, sonradan zooparka qaytarsınlar. Zavallı heyvan oradaca canını tapşırır.
Bu hadisə 6 ay həyəcanda olan bütün şəhər əhalisini sarsıtmışdı, narazılıqlarına səbəb olmuşdu. Sonradan Mariupolda Qodzillaya abidə də qoyuldu. Öldür ki, sonradan abidə qoyasan! Təzada bir bax. Əksərən çox ağıllı insanları da ya çartladıb, ya da güllələyib öldürürlər ki, sonradan onlara uzun-uzadı nekroloqlar yazsınlar, qəbirlərinə çox bahalı əklillər qoysunlar, dövlət təltiflərinə layiq görsünlər, abidə ucaltsınlar. Abidələr əksərən səmimiyyətə deyil, məkrə xidmət edirmiş. Bax belə.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(28.11.2023)
“Yaradıcı Həftə”də Musiqi Sənayesi Platforması təşkil olunacaq
Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə “Yaradıcı Həftə” çərçivəsində “Musiqi Sənayesi Platforması” (MİP) təşkil olunacaq, Azərbaycanın musiqi sənayesinin imkanları və çağırışları bu sahəyə öz töhfəsini verən şəxslərin iştirakı ilə noyabrın 30-da Heydər Əliyev Mərkəzində platforma çərçivəsində müzakirə ediləcək.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, əsas məqsəd son illərdə bu sənayedə mövcud olan trendləri, hadisələri müzakirə etmək, musiqi sənayesinin inkişafı üçün potensial addımları müəyyən etmək, həmçinin bu istiqamətdə beynəlxalq təcrübəni araşdıraraq Azərbaycan musiqi sənayesinə tətbiq etməyin yollarını öyrənməkdir.
Panel sessiyalarda Azərbaycan musiqi sənayesinin inkişafı və Azərbaycan musiqisinin təbliği mövzularında fikir mübadiləsi aparılacaq.
Tədbirə xarici ekspertlər, beynəlxalq layihələrdə təcrübəsi olan mütəxəssislər, ölkədə musiqi sənayesinə töhfə verən və tanınan şəxslər, o cümlədən prodüserlər və musiqiçilər dəvət olunub.
Panel sessiyaların davamı olaraq dekabrın 1-də Beynəlxalq Muğam Mərkəzində Avroviziya Mahnı Müsabiqəsi ilə bağlı müzakirələr (“Eurovision Talks") təşkil olunacaq. Tədbirdə bu yarışmada əldə olunan uğurlar, gələcək planlar və ümumiyyətlə bu kimi beynəlxalq musiqi müsabiqələrinin Azərbaycanın musiqi sənayesinə təsirindən danışılacaq.
Qeydiyyat üçün week.creative.az səhifəsinə keçid edə bilərsiniz.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(28.11.2023)
Azərbaycan Kəlağayısı günü necə qeyd edildi?
Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Təqvimdə noyabrın 26-sı Azərbaycan kəlağayısı günü kimi qeyd edilir. Və təbii ki, həmin gündə xanımlarımız başlarına, yaxud çiyinlərinə kəlağayı atmağa hələ çatmasalar da bu əlamətdar gün bəzi tədbirlərlə yadda qaldı. Onlardan ən önəmlisini isə Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi ilə Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisi İctimai Birliyi həyata keçirdi ki, mən də məhz bu tədbir barədə danışacağam.
Beynəlxalq Muğam Mərkəzində təşkil edilən tədbir "Anam kəlağayılı bir muğamıydı..." adlı sərgi və konsertdən ibarət idi.
Konsertdən öncə baş tutan sərgidə Kəlağayı ev muzeyinin 200 qədimi kəlağayıları, Əlilliyi olan şəxslərin Peşə-əmək Reabilitasiya Mərkəzinin əl işləri, rəsm əsərləri, Tarix üzrə fəlsəfə doktoru Gülzadə Abdulovanın milli geyimləri, Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvü rəssam Gülnarə Məmmədovanın rəsm əsərləri, rəssam Sehran Allahverdinin "Kəlağayı" kompozisiyası, xalçaçı-rəssam Natiq Nəcəfzadənin rəsm əsərləri, Güllü Eldar Tomarlının toxuduğu əl işləri sərgi iştirakçılarına nümayiş etdrildi.
Tədbiri Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisi İctimai Birliyinin sədri, tədbirin təşkilatçısı, şair-publisist Güllü Eldar Tomarlı açaraq tamaşaçıları salamladı və vətənin ərazi bütövlüyü, azadlığı, suverinliyi uğrunda canlarını qurban vermiş şəhidləri bir dəqiqəlik sükutla anmağı xahiş etdi.
Güllü Eldar Tomarlı bildirdi ki, Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisi İctimai Birliyi 2023-cü ildə 1 Noyabrdan - 26 Noyabr "Azərbaycan Kəlağayısı" gününədək bölgələrdə "Kəlağayı günləri"ni qeyd edib. Kəlağayı günləri Naxçıvan, Tovuz, Gəncə, Naftalan, Sumqayıt, Şamaxı, İsmayıllı, Şəki, Qazax və Bakı şəhərlərində təntənəli şəkildə keçirilib.
Konsertdə çıxış edən Xətai Rayon İcra Hakimiyyətinin İctimai-Siyasi və Humanitar Məsələlər şöbəsinin müdiri Pənah İmanov, AYB-nin üzvü, Gürcüstanın '' Şərəf'' ordenli şairi , “Sazın Sözün Butası” təşkilatının sədri Səadət Buta, gənc şairlər Vüsal Ağa, Gülnar Ümid, Elşad Xaqan, yazıçı, ədəbiyyatşünas Turan İbrahimov, "Dədə Ələsgər Ocağı" İctimai Birliyinin sədri Xətai Ələsgərli, bəstəkar, musiqişünas, şairə Aysel Kərim, Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisi İctimai Birliyinin üzvləri - Lilpar Qəzənfər, Mətanət UluŞirvanlı, Brilyant Atəş, Lalə İsmayıl, Natəvan Əliyeva, Yasəmən Möhübbətqızı, Könül Nuriyeva və digərləri çıxış edərək Azərbaycanın milli baş örtüyü olan Kəlağayı haqqında maraqlı fikirlərini və təsuratlarını tamaşaçılarla bölüşdülər.
Azərbaycanın Xalq artisti Gülyaz Məmmədova, Əməkdar artist Nuriyyə Hüseynova, müğənni Arif Mehmandost, "Səma" rəqs qrupu, Şəki-Zaqatala Regional Mədəniyyət idarəsinin 4 nömrəli Uşaq Musiqi Məktəbinin xor şöbəsinin müdri Fərqanə Salamova, gənc ifaçı Fatimə Hümmətova, Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət universitetinin "Xəzər" xor kollektivi, xorun rəhbəri Əməkdar müəllim, dosent Təranə Yusifova, müğənni Yaqut Almaz, aşıqlardan Ramin Qarayev, Rəfiqə Göyçəli, Avdı Musayev birbirindən maraqlı çıxışlar etdilər.
Konsertdə vətən müharibəsinin iştirakçıları, qazilər, şəhid ailələri də iştirak edirdi.
Bir sözlə, həmin axşam Beynəlxalq Muöam Mərkəzi kəlağayının sehrində və musiqinin cazibəsində idi.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(28.11.2023)
“ASAN xidmət” SPECA sərgisində innovativ həllərini təqdim edib
Bakı Ekspo Mərkəzində Mərkəzi Asiya Ölkələrinin İqtisadiyyatları üçün BMT-nin Xüsusi Proqramı - SPECA həftəsi çərçivəsində Azərbaycanın xüsusi təşəbbüsü ilə keçirilən “SPECA Ölkələrinin Sərgisi: Dayanıqlı inkişaf üçün regional əməkdaşlıq” adlı sərgi başa çatıb. Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalına “ASAN xidmət”dən məlumat verilib.
Sərginin müxtəlif ərazilərində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin innovativ həlləri və maketləri nümayiş etdirilib.
Rəqəmsal inkişaf və innovasiyalar blokunda süni intellekt əsasında fəaliyyət göstərən “RoboRek” robotu, “ASAN xidmət” mərkəzlərində vətəndaşların qarşılanması üçün nəzərdə tutulan “Holoqram” kimi innovativ həllər təqdim olunub. Həmçinin elektromobillərin qidalandırılması üçün “INNOLAND” tərəfindən hazırlanmış “Charge Box” elektrik qidalandırma stansiyaları, ağıllı sistem əsasında fəaliyyət göstərən əlil arabası mexanizmi burada quraşdırılıb.
İşğaldan azad edilmiş ərazilərin bərpası və inkişafı blokunda video, animasiya, musiqi və digər qrafiki təsvirlərini özündə birləşdirən “Ağıllı kitab” nümayiş olunub.
Azərbaycan Milli Stendinin mərkəzində isə “ABAD”çı sənətkarların hazırladıqları əl işləri sərgilənib.
Açıq hava ərazisində isə Səyyar ASAN xidmət avtobusu yerləşdirilib.
Sərginin məqsədi iştirakçı ölkələrin iqtisadi potensialını nümayiş etdirmək, birlikdə qarşılıqlı faydalı tərəfdaşlıq imkanlarını müzakirə etmək və üzv dövlətlər arasında regional iqtisadi əməkdaşlığı gücləndirmək olub.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(27.11.2023)
Bir fotoya şərh: Şərqi Avropaya şaxta hücumu
Nihad Alimoğlu, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Bu dəfə AP fotomüxbiri Aleksandr Kazakeviçin bir fotosu diqqətimi çəkdi, sanki fevral qışıdır, qarın altında qalan avtomobil və ağaclar çox miskindirlər, sanki qar ağırlığından inildəyirlər.
Fotonun Moldovada çəkilməsi məni lap təəccübıəndirdi və mövzu ilə bağlı bilgi topladım ki, rubrikanın oxucuları ilə bölüşüm.
Qara dəniz üzərində əmələ gələn siklon Şərqi Avropaya qar fırtınaları və şiddətli külək gətirdi. Bir neçə dəqiqəyə insan həyatını alan bir neçə yol qəzası baş verdi.
Moldovanın Nisporensky rayonunda qəza 40 yaşlı bir kişinin həyatına son qoyub. Polisdən verilən məlumata görə, avtomobil yoldan çıxaraq ağaca çırpılıb. Başqa bir qəzada sürücü hadisə yerində ölüb, iki qadın xəstəxanaya yerləşdirilib.
Daha sonra yolda daha bir ölüm hadisəsi məlum olub. Orgeevski rayonunun Çiperçeni kəndi ərazisində baş verən qəzanın qurbanı 49 yaşlı qadın olub. Daha sonra…
Siyahı uzanır. Mənsə bu yerdə Allah bizləri qorusun deyirəm.
Yeri gəlmişkən, sinoptiklər sabahdan bizdə də havanın kəskin soyimasını proqnoz edirlər.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(27.11.2023)
Zamanı niyə öldürək ki? - AKTUAL
Ülviyyə Əbülfəzqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Zaman, sən bizə meydan oxuyursan, yoxsa, biz sənə? Səninlə yarışa girmək anlamsızdımı, yoxsa, bu, sadəcə mümkün deyil?
Bəli, sən qızıldan da dəyərlisən, hər saniyən ömrümüzü qısaldır. Ömrümüz canımızda zəncirlənib axı... Zaman canımızı bu zəncirdən qurtarmağa çalışır sanki... Bu zəncir qırılsa, zaman ömrü bitiricək, ya əbədi zamansızlığa düçar edəcək...?
Qəribə sualdır... Gözümüzü qırpmadan ağ divara zilləyib ağ rəngin öz boyasından imtina etməsi kimi.
Amma anlamalıyıq ki, beyin diqqəti yayındırmaq üçün qeyri-adi görüntülərlə siqnal verəcək.
Zaman anlayışını insan öz işlərini rejimə salmaq üçünmü yaratdı? Bəzən də belə düşünürük. Nə qədər haqlıyıq, bax söyləyə bilməyəcəyəm.
Tez-tez də söyləyirlər: “Dünən dünəndə qaldı, gələcək özü gələcək, bu gününün qədrini bil". Dünəni unutmaq- "manqurtlaşmaq" işə yarayarmı, çox vaxt da dünəni unudub növbəti səhvləri eləyirik. Zamanla oynamaq işə yaramadı axı... Zamanı yox, pis düşüncələri unudaq, pis əməlləri " əməllər siyahısından əbədi silək." " İnsanlığın düsturuna" misal olaq.
Zamana isə yaxşı əməllərlə iz salaq. O zaman "Zaman" özü bizdən razı qalacaq. Razılıq isə qəlbində mərhəmətinin, məhəbbətinin daha da artmasına səbəb olacaq. Nəticədə daha çox gözəl əməllər əlindən gələcək. Sən özündə rahatlıq tapacaqsan.
Bencamin Franklinin bir deyimini xatırladım: "Əgər həyatı sevirsənsə, zamanı öldürmə, çünki həyat zamana bağlıdır". Həyat isə əməllərimiz gözəl olanda gözəldir. Zamana gözəl əməllərimizlə meydan oxusaq, o zaman biz qazanmış olarıq.
Hər şey öz zamanında gözəldir. Gec qalıb peşman olmayaq, zamanı sürətli təyyarəyə bənzədək, amma pilot özümüz olaq. Boş yerə itirməyək, idarə edib məqsədlərimizə nail olaq. Zamanı itirsək, çox şey itirmiş oluruq, çünki zamanın dəyəri onun qiymətsizliyindədir.
Onere de Balzak söyləmişdir:" Vaxt öldürmək ən bahalı əyləncədir."
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(27.11.2023)
“Tələb olunan şey çox diqqətli və rasional olmaqdır” - Güzide Kotanla müsahibə
Habil Yaşar, “Ədəbiyyat və incəsənət”
-Xoş gördük, Güzide xanım. Zəhmət olmasa öncə özünüz haqqında azərbaycanlı oxuculara məlumat verərdiniz.
-Bakalavr təhsilimi İqtisadiyyat fakültəsində, magistratura təhsilimi isə Fatih Universitetinin Hüquq fakültəsində bitirmişəm. Bilgi Universitetində ədəbiyyat seminarlarına qatılaraq yazıçılıq təhsili, həmçinin, Ssenari Müəllifləri Assosiasiyasının emalatxanalarında ssenaristlik təhsili almışam.
-Ədəbiyyata marağınız necə yarandı? Bu haqda fikirlərinizi bilmək çox maraqlı olardı.
-Ancaq ədəbi səyahətimə başlayanda mənə güc verən böyük bir ailəmin olması idi. Yazmağıma imkan verən əsas arteriya bu gün həyatda olmayan ailə ağsaqqallarımdan aldığım ilham oldu. Məsələn, babam Avni Narmanlı böyük şair olub. Onun da çox dəyərli romanları, hekayələri var idi. Eləcə də, mənim yazıçı şəxsiyyətimin formalaşmasında atam Nebil Kotanın anama yazdığı şeirlər çox dəyərlidir. Bu dəyərli mirasdan aldığım payla ürəyim ucaldı, dünyagörüşüm genişləndi.
Bu arada istedad mütləqdir. Bununla belə, onun texnikasını və riyaziyyatını öyrənmək mümkündür. Məsələn, tənlik qurulmazsa, cümlələr titrəyəcək və sözlər səpələnib havada uçacaq. Ədəbiyyatın texnikası və riyaziyyatı ziddiyyətli ifadə kimi görünsə də, mən belə hesab edirəm. Mən ağlımdan, eləcə də ürəyimdən istifadə edərək düzgün və nizam-intizamla yazmağın tərəfdarıyam. Tələb olunan şey çox diqqətli və rasional olmaqdır. Bütün məsələ diqqəti cəmləmək, personajların ruhuna daxil olmaq, onlar kimi düşünmək və o insan olmaqdır. Xarakterlərin mükəmməl uyğunlaşması, kəskinləşməsi və işarələnməsi. Bir sözlə, mövzunun mənimsənilməsi və möhkəm konstruksiya. Personajları yaxşı bilmək və buna görə də ədalətli davranaraq onları yazarkən obyektiv olmaq lazımdır.
-Əsərləriniz haqqında məlumat verə bilərsinizmi
-Uşaqlar üçün yazdığım “Xəyallar diyarının açarı” adlı 65 hekayədən ibarət 10 şəkilli kitabımın son variantını iki cilddə topladıq. Fantastik ədəbiyyatda metaforalarımdan istifadə etdiyim bu kitablar ibtidai siniflərdə ev tapşırığı kimi tədris olundu. Bəzi jurnallarda mətnlərin bölmələri götürülərək test sualları kimi istifadə olundu. Həmçinin bəzi universitetlərdə yekun dissertasiya və qrup işi kimi nəzərdən keçirilib.
"Unudulmuş Foto Çərçivəsi" adlı hekayə kitabım həyat təcrübələri və bir az da ironiya ilə qarışan 19 hekayədən ibarətdir.
Sonralar iki romanım – “Zəkkum” və “Yüz illik xəyanət” nəşr olundu.
Son romanım “Məsumluq” biz tənhalaşdığımız və evlərimizə çəkildiyimiz pandemiya dövrünə təsadüf etdi. “Məsumluq” cümhuriyyətin ilk illərində Ərzincanda başlayan və bugünkü İstanbula qədər uzanan epik hekayədir... 27 dekabr 1939-cu ildə Ərzincanda gecə baş verən zəlzələ faciəsindən sonra köklü bir tarixə malik bir ailənin həyatında dönməz dəyişikliklər nəsillər boyu davam edir.
-Zaman sizin üçün nə deməkdir və yazarkən hər hansı bir rutininiz varmı?
-Yazarkən tək qalmaq mənim üçün çox önəmlidir. Yaratdığım dünya ətrafında hərəkət etmək və o dünyada həyat tapmaq üçün bütün diqqətimi cəmləməliyəm. Sakit, stresssiz, hər hansı narahatçılıqdan uzaq olmalı və daxili səsimi dinləməliyəm. Məsələn, televizorun açıq, qucağımda noutbukun, əlimdə telefonun olması mümkün deyil. Günün ən məhsuldar və konsentrasiya ilə yazdığım saatları günorta saatlarıdır. Axşam düşməyə başlayan kimi aydın düşünmək mənim üçün çətinləşir. Zərurət olmadıqca gecə yazmaq ən son seçimimdir.
-Ən çox sevdiyiniz yazıçı kimdir?
-Hörmətli yazıçı Pınar Kür mənim müəllimim olub. Bütün kitablarını darıxmadan, zövqlə oxumuşam. Onun bir sözü həmişə yaddaşımdadır.
"Unutma ki, oxucu səndən daha ağıllıdır. Çünki oxucu bir səhv tapıb hər hansı bir şəkildə o yanlışı yazıçıya çatdıracaq”.
-Dəyərli vaxtınızdan bizlər üçün zaman ayırdığınız üçün minnətdaram, Guzidə xanım!
-Xoşdur Habil bəy! Mən də sizə və bütün əməkdaşlara təşəkkür edirəm! Türkiyə və Azərbaycan qardaş ölkələrdir... Bunu "bir millət, iki dövlət" kimi çox gözəl ifadə etmişlər... Ümidvaram qədim dostluğun nəticəsi olaraq aramızda olan birlik, həmrəylik daim davam edəcək...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(27.11.2023)
Bir dəfə duyulmayan min dəfə susar - HEKAYƏ
Xatirə Əsgərova, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Abituriyentlərlə yanaşı valideyinlərin də həyəcan içində olduğu iyul yenə də öz sürprizləri ilə gəlmişdi.
Fatimə kompüterin qarşısında həyacanla şəxsi səhifəsinə daxil olmağa çalışır, titrəyən barmaqları ilə kodu yazırdı.
Birdən o yerindən sıçrayıb, qışqırmağa başladı.
Qız: Ana...ana...ana... Bax...bax (hıçqıra hıçqıra, gözündə yaşla), 670 bal toplamışam. Yəni "Hüquqa" pulsuz düşürəme, ana, Hüquqa. Qızın Hüquqşünas olacaq, vəkil olacaq .
Ana: Təbrik edirəm. Amma hələ az yığmısan, üç ildi pullarımızı hazırlıq müəllimlərinin boğazına tökürük. Özü, də ki başın çatmir sənin, az? Müəllimliyə verəcəksən. Qız uşağı üçün ən gözəl peşə budur.
Qız: Ana, nə danışırsan sən? Zarafat edirsən? Mən üç il gecəmi gündüzümə qatmışam ki müəllim olum? Mən istəmirəm, mən bu peşəni sevmirəm. Mənim xəyalım Hüquqşünas olmaqdır.
Ana: Mən zarafat edənə oxşayıram, az? Hüquqşünas olacaq, yox bir müqüqsunas olacaq. Sənin ağlın qaçıb ha. Rədd ol get otağına, əmimin oğlu müəllimdi, deyəcəm gəlib kodlaşdırmanı da etsin.
Qız: (ağlaya-ağlaya, qəhvəyiyə çalan termonun üstündəkiləri dağıdaraq) ana, sən görəcəksən, mən özümü öldürəcəm, onda meyidimi edərsən müəllim. Sən görəcəksən! Görəcəksən!
Ana: Rədd ol! Qudurmuş küçük! Türk seriallarına çox baxırsan sən. Özünü öldürəcək, yox bir. Bizi biabır etmək istəyirsən, deyəsən, el aləmdə.
Qız: Batsın sizin bu cəmiyyət! Batsın sizin bu cahil beyniniz . Sizin kimi cahillərə görə hər il, hər gün, hər saniyə necə gəncin həyatı məhv olur: ya ümidləri puç olmuş, sadəcə, nəfəs alaraq, ya da nəfəsini bu dünyadan sonsuza qədər kəsərək.
Ana: Sənə demədim, rədd ol burdan?! Cəhənnəmə öldür nə edirsən et. Mənim sən adda qızım yoxdu daaa, rədd ol, az!
Həmin günün axşamı. Başını qaraya bağlamış bir qadın, dizlərinə, başına döyərək, gənc bir qızın meyidinin üstündə ağlayaraq deyir:
-Ay qızım, ay Fatimə, neynədin axı sən özünə, neynədin. Qələt eləmişəm, ay bala, qələt eləmişəm, dala qayıt gəl, qucaqla yenə bərk- bərk məni. Ürəyimi yara etdin, ay bala. Oyy, Ay Allah, qələt eləmişəm. Ay Fatimə, ciyərimi yandırdın, ay bala, ciyərimi. Gəl istədiyin yerdə qoyacam oxuyarsan.
Yasa gələn arvadlardan biri: Bir görürsən az Sevdanı? Yalandan necə özünü artistliyə qoyur, guya qızını oxumağa qoymayıb, ona görə qız öldürüb özünü. Allah bilən, günahı öz boyunlarına, qızın nə zibil işi var imiş. Kim bilir, kimlərlə mıcığlaşıb, kimlərlə nə hoqqalardan çıxıbmış ki, öldürüb özünü.
O biri arvad: Nə deyim e. Vallah indi gərək qızları tez verəsən ərə ki, ana-atanın başını yerə soxmasın. Allah haqqı mənim qızımı bilirsən də, gül kimi qız idi, amma yenə də tez verdim ərə. Nə var e mənim yanımda. Yaşı keçməmiş vermək lazımdı.
Başqa bir qonşu: Hə də az, düz deyirsiz. Ay bacı, elə nəsə bir zibil işi var imiş bu qızın . Nəysə ee, Allah ailəsinə səbir versin...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(27.11.2023)
Epitafiya
Heyran Zöhrabova, “Ədəbiyyat və incəsənət”
28 iyul 2023
Salam. Xoş gördük, necəsən?
Heç xatırlayırsanmı məni hərdən?
Bu arada girişdə bir xala yerləri süpürürdü, gözümə toz düşdü, yoxsa elə bilərsən səni gördüyüm üçün ağlayıram, xeyir, ona görə yaşarıb gözlərim.
Özüm sənə buket deyil, dibçək gülü almışam, doğrusu almamışam, öz əllərimlə yetişdirmişəm onları.
Bir söz var deyir:
"Mən güllərin səmimiyyətinə inanıram, istər ən ucuz bir qaba, istər ən bahalı dibçəyə əkin, zəhmətiniz qədər gözəlləşəcəklər."
Həqiqətən də belədir, ucuz və ya bahalı bir qaba əkməyin fərq eləmir, onlara etdiyin qulluq önəmlidir.
Mən uşaqkən heç saxsı belə almazdım, əlimə keçən uyğun bir qaba əkərdim gülləri. Hətta bir dəfə bir gül əkmişdim, o qədər gözəl çiçəkləri var idi ki, evimizin önündən keçənlərin hamısının gözü o güldə qalırdı. Neçə nəfər istəmişdi o gülü məndən.
Bu gün sənə də o güllərdən gətirmişəm.
Çox böyük anlamlar yükləmişəm bu çiçəklərə. Və bu çiçəyi sənin evinin torpağına əkəcəm. Çünki o anlamlar ən çox sənə yaraşır və ən çox səndə gözəldir. Və bilirəm ki, bu gül də ən gözəl çiçəklərini sənin torpağına qarıışınca açacaq.
Bilirsən, bəzən həyatda bir yerə varmaq istəyirsən və o yerə varmağın üçün zaman lazım olur, uzun və məşəqqətli bir zaman.
Bu zaman ərzində çalışırsan-çabalayırsan, fəqət o zaman keçib sən həmin yerə varıanda sanki bir yanlışlıq, bir əksiklik olduğunu hiss edirsən burada. Çünki ətrafına baxdıqda görmək istədiyin bəzi insanları görmürsən yanında. Hansı ki, sən o insanları çox sevirdin və çox arzuladığın o yerə vardığında həmin o insanların səni orda görməsini və səninlə qürur duymasını çox istərdin.
Və belə olduqda sən o yerə gəlib çatanda içində sevincdən, xoşbəxtlikdən zərrə əsər qalmır, əgər o insanlar məni burada görməyəcəksə, yanımda olmayacaqsa nə anlamı varki gəlib bura varmağımın?!
Halbuki nə qədər əmək sərf etmişdin o yerə varmaq üçün, ümidlərindən bir körpü düzəldib elə keçmişdin önünə çıxan uçurumların üstündən ki…
Bilirsən, mən də indi elə bir yerdəyəm və sənin məni orada görməyini, mənimlə qürur duymağını çox istərdim.
Sən isə məni bir ton cavabsız sualla üz-üzə qoyub çıxıb getdin.
Çıxıb getdin və bir daha dönmədin.
Ondan sonra yalnız mən gəldim sənin görüşlərinə və həmişə mən gəldiyim kimi, həmişə də mən danışdım. Sən isə susdun. Elə hey susdun.
Uzun sözün qısası, bu gün sən Mübariz Tağıyevin mahnısının dili ilə desəm, Dünyanın ən xoş günündə əzab verirsən mənə...
Nə təsadüf yadında, deyərdin ki, "xatirə" çox bahalı bir mahnıdır. Onu hər kəs dinləyə bilməz. Onu dinləyə bilmək üçün gərək çox şeyini itirəsən...
Doğrudan sən niyə intihar etdin?
Bilirəm, onsuz bu dəfə də susacaqsan, bu dəfə də cavab verməyəcəksən mənə.
Narahat olma, gedirəm və bilirəm ki, yenə gələcəm.
Nə vaxt gələcəyimi bilmirəm, amma yəqin gələcəm.
Sən yəqin sözünün mənşəyini bilirsən də...
Çünki mən hansı tərəfə səmt götürsəm də, bütün yollarım sonda yenə sənə gəlib çıxır.
İnsan harada olsa, hara da getsə başını daim ən çox xoşbəxt olduğu yerə çevirərmiş...
Güllərim sənin torpağınla çiçək açacaq, hər gün onları sulamağı unutma və sonda bir də heç vaxt unutma ki, Aqşin Yenisey demişkən, mən Tanrının deyil, sənin yoxluğunun ateistiyəm..
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(27.11.2023)
Azərbaycanda ilk dəfə olaraq “Mədəni irs” mövzusunda forum keçiriləcək
Dekabrın 18-20-də Heydər Əliyev Fondu və Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə ölkəmizdə ilk dəfə “Mədəni irs” forumu keçiriləcək.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, Forum Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 100 illik yubileyinə həsr olunan tədbirlər çərçivəsində baş tutacaq.
Tanınmış tarixçi, arxeoloq, rəssam, memar, heykəltaraş, sənətkar və sahə üzrə digər mütəxəssislərin iştirakı ilə geniş müzakirələrin aparılacağı forumda mədəniyyətimizin və milli irsimizin yaşadılması, inkişafı və təbliği, mövcud vəziyyət, maddi və qeyri-maddi irsimizə, təsviri və tətbiqi sənətə, tarixi abidələrə dövlət dəstəyi və digər istiqamətlərdə diskussiyalar olacaq.
Forumda “Azərbaycanın daşınmaz tarixi - mədəni irsinin tədqiqi və mühafizəsi problemləri”, “Postkonflikt dövründə Azərbaycanın tarixi - mədəni və təbii irsinin qorunması məsələləri”, “Azərbaycanda daşınar mədəni irs: muzey işi və müasir çağırışlar”, “Qeyri-maddi mədəni irsin mühafizəsi və müasir çağırışlar”, “Təsviri sənət və müasir çağırışlar”, “Mədəni irs və müasir memarlıq- Şəhərsalma prinsipləri” mövzuları üzrə panellər təşkil olunacaq.
Panellerdə müvafiq sahələrin mövcud vəziyyəti və gələcək perspektivlər barədə fikir mübadiləsi aparılacaq.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(27.11.2023)
