Super User
POETİK QİRAƏTdə Əhməd Qəşəmoğlunun “Kukla teatrındakı uşaqlar…” şeiri
Poetik Qiraətdə bu gün sizlərə şair, pedaqoq və sosioloq kimi tanıdığımız Əhməd Qəşəmoğlunun siyasi lirika dəftərindın bir şeirini təqdim edirik. “Kukla teatrındakı uşaqlar”a xitab edir şair.
Kukla teatrındakı uşaqlar
Kukla teatrında uşaqlara
tamaşa göstərəndə,
inanır onlar
şəkillərinin, oyuncaqların,
yeridiyinə, danışdığına,
küsdüyünə, barışdığına...
Hərdən uğunub gedirlər,
hərdən ah çəkirlər,
dərd çəkirlər, ağlayırlar...
Ağıllarına da gəlmir
hər oyuncağın, hər şəklin
bağlandığı, sallandığı ipləri
əlində oynadanlardır
tamaşa yaradanlar...
Dünyanın güc mərkəzləri,
bic mərkəzləri tez-tez
yeni-yeni kukla tamaşaları qururlar
yer üzü adlı səhnədə,
uşaqlara bənzəyən böyüklərsə
bu tamaşaların sehriylə
nağıllar danışır, yuxular görür,
hərəsi bir məhlədə...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(17.01.2024)
Qızıl balıq qripi
Sərtyel, “Ədəbiyyat və incəsənət”
RUSSAYAĞI
Bu gün mən uşaqlarıma demokratiya öyrətdim, onlara yeməyə pitsa və baxmağa film seçməyi öyrətdim.
Amma sonra özüm istədiyim pitsanı və filmi seçdim. Axı pulu verən özüməm.
İNGİLİSSAYAĞI
Ona görə axmaq deyilsən ki, məsələni həll edə bilmirsən. Ona görə axmaqsan ki, məsələnin həllinə girişmisən.
AZƏRBAYCANSAYAĞI
Səni pyedestaldan aşağı salmaq üçün çox əllər uzanacaq.
GÜRCÜSAYAĞI
Qrafomaniya - yaradıcı impotensiyaya qəlb satiriazisini yapmanın nəticəsidir.
ÇİNSAYAĞI
Quş qripi gəldi, quş əti ucuzlaşdı, donuz qripi gəldi, donuz əti ucuzlaşdı. Kaş ki, nərə, yaxud qızıl balıq qripi də olaydı.
ƏRƏBSAYAĞI
Yaxşı söhbət iş saatını yarıbayarı azaldar.
ERMƏNİSAYAĞI
Qara ağardır, ağ qaraldır. Təmiz çirkləndirir, çirkli təmizləyir. Siz dünya tarixinin qısa kursunu dinlədiniz.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(17.01.2024)
POEZİYAMIZIN QIZIL FONDUNDAN - Vahid Əziz, “Mən”
Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Xalq şairi Vahid Əziz! Lirikanın ən dərinliyini, fikir yükünün ən ağırlığını, poetik gözəlliyin ən təkrarsızını ortaya qoyan bir şairimizdir Vahid Əziz. Onun vəyənpərvərlik mövzusu da tükənməzdir.
Onun bütün yaradıcılığı gözəldir, bizsə son illər yazdığı şeirlərindən seçmələr edəcəyik. Bu oxuyacağınız şeir 2014-cü ildə yazılıb.
Mən...
Dedilər: “Yazıqsan, oda düşərsən!”,
səsimi ucaltdım söz vaxtımda mən,
yurda göz yetirib, vaxtı düşünsən –
dünyanın xoşbaxtı, bədbaxtı da mən.
Tutulub Cənnətin xan buğdasıynan
Adəm eşq yaşadı qabırğasıynan,
millət oynadıqca Əlifbasıynan –
yadlaşdım öz doğma paytaxtımda mən.
hər kəs bu cahana bir cür variddi,
bir ağrım ağlatdı, biri kiritdi,
tüstüm kor elədi, istim əritdi –
küllüyə atıldım köz vaxtımda mən.
Dadıb bağ-bağçanın kal meyvəsini
Atardı başına nənəm səsini;
Hələ də qanmıram fəlsəfəsini,
Deyərdi: “Dul qaldım qız vaxtımda mən”.
Yerinə nə üçün yetmir gileyim,
O qədər müşkülmü ərz elədiyim?!
Bilərdim qədrini öyüd verənin,
İndi yaşasaydım yaz vaxtımda mən.
Arzum, Vahid ƏZİZ, çatsın hər kəsə;
Adımı ucaltdın heykəldəndisə,
Bir də ki, Əzrayıl dalımca gəlsə –
Xəcalət çəkməyim az vaxtımda mən...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(17.01.2024)
GÜNEY AZƏRBAYCAN POEZİYASI ANTOLOGİYASInda Mehdi Qəmsizin “Ata” şeiri
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan Poeziyası Antologiyası layihəsində portalımızın Güney təmsilçisi Əli Çağla bu dəfə sizlərə Mehdi Qəmsizin şeirlərini təqdim edir.
Mehdi Qəmsiz
Qəmsiz kimi tanınan Mehdi Tiğzən 2000-ci ilin mart ayında Təbriz şəhərində doğulmuşdur.
ATA
Əlimdən üzüldü bütün varlığım,
Əllərim gözümdə ağlaya bildim.
Əlini əlimdə tuta bilmədim,
Durmadan könlümü dağlaya bildim.
Zəng açıb titrədin, oyaldanmadın,
Ürəyinlə yatan sonuncu sözü.
Alışdım, gözümdən yaşam ələndi,
Bu kəz ayrılığın sonuncu üzü.
Nə var uzaqlarda, yerin xoşdumu?!
Arxanca işığın paylayır gözüm.
Yaşımı azdan az demişdin mənə,
Bu yaşda yaşama necə mən dözüm?!
Ovcumda su oldun, axdın əlimdən,
Əlimi bərkidib tuta bilmədim.
İşıq sürətində dalınca qaçdım,
Yenə də mən sənə çata bilmədim.
Kimsə inanmayır getmisən deyə,
Yaxşı insanlar da gedərlər bəyə?
Oğlunun bəyliyin geydirməmişdən,
Özündən əyninə kəfənmi geyə?!
Öz yetim, söz yetim, hər nə var yetim,
Dünyamı alıbsan, dünyasın satan.
Sərildim qəbrinə dostlarım dedi:
“Qalx, başın sağ olsun, inciyər atan.”
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(17.01.2024)
“Müşfiqdən soruşardım ki…” - EKSPRESS-SORĞU
Nigar Həsənzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Əgər sizə dünyasını dəyişən hər hansı bir kəsə zəng etmək şansı verilsə idi o adam kim olardı və ona nə deyərdiniz?
EKSPRESS-SORĞU-da bu dəfə məhz bu sualı qoymuşam və ona ən müxtəlif cavablar almaqdayam.
Mikayıl Müşfiqə zəng edərdim. Dilbəri sevmək necə hiss idi soruşardım.
Məhəmmədhüseyn Şəhriyara zəng edərdim. Sevgi sənin gözündə nədir belə, gecə
sevdiyinin xəyalına şeir yazdın? deyə soruşardım. “Yar qasidi” şeirini nəzərdə tuturam.
Mehman Əlirzayev.
Elə insanlar var ki, onları itirməyimizlə barışa bilmirik. Dünyadan köçmüş insanla əlaqə yaratmaq imkanım olsaydı...
Bilirəm ki, bu mümkün deyil və mümkün olsaydı birinci itirdiyim illərdəki Ülviyyə ilə əlaqə saxlayardım. Axı hər il geridə qalıb bir də təkrar yaşanmır. İtən ömrlərdəki o qızla danışardım... Ona birinci sualımsa: niyə tərki-dünyasan? - olardı. Bəlkə də, o da söyləyərdi ki, zamana bel bağlama, zamansızlıqda zaman axtarma...
Ülviyyə Əbülfətqızı
Ədəbiyyat və incəsənət”
(17.01.2024)
İrəvan mətbəxindən nümunələr - Pörtləmə tərəvəz məzəsi
Rubrikanı Könül aparır.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Azərbaycan Milli Kulinariya Assosiasiyası ilə birgə layihəsində sizlərə hər dəfə İrəvan mətbəxindən nümunələr təqdim edəcəyik. Bu nümunələr Azərbaycanın bu sahə üzrə tanınmış mütəxəssisi, əməkdar mədəniyyət işçisi, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, kulinar Tahir Əmiraslanovun gərgin əməyi nəticəsində ortaya çıxmışdır.
Bu gün sizlərə Pörtləmə tərəvəz məzəsinin hazırlanma qaydası təqdim ediləcək. Niyə də bu axşama hazırlamayasınız?
Lazım olan ərzaqlar:
Badımcan – 35 qr
Qabaq – 35 qr
Kök – 35 qr
Kartof – 35 qr
Pomidor – 35 qr
Qırmızı soğan – 16 qr
Ağ pendir (motal) – 16 qr
Kahı – 16 qr
Reyhan – 10 qr
Zeytun yağı –10 qr
Limon şirəsi – 5 qr
Duz – 4 qr
İstiot – 0,05 qr
QEYD: Bu məzə həm soyuq, həm də isti şəkildə süfrəyə verilə bilər. Ehtiyac olduqda yanında limon, zeytun yağı verilir. Müxtəlif növ tərəvəzlərdən istifadə edərək, müxtəlif çeşiddə bu məzəni hazırlamaq olar.
HAZIRLANMASI:
Tərəvəzlər təmizlənir, müxtəlif formada doğranır, duzlanır, duzlu suda və ya sobada pörtlədilir. Ələkdə suyu tam qurudulur. Ayrıca soğan bitki (zeytun və ya başqa) yağında rəngi dəyişənə qədər tovlanır (qovrulur). Pörtlədilmiş tərəvəzlərlə qarışdırılır. Samanvarı şəkildə doğranmış pomidorun ətli hissəsi, doğranmış kahı, xırda doğranmış reyhan, duz, istiot və limon suyu əlavə edilir, ehtiyatla qarışdırılır. Pay şəklində və ya buluda düzülür, zövqlə bəzənir, üzərinə kiçik kvadrat şəklində doğranmış pendir əlavə olunur və süfrəyə verilir.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(17.01.2024)
Unudulmaz sevgi şeirləri - Nigar Rəfibəyli, “Sənsiz”
Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Bu gün rubrikamda gözəl şairəmiz Nigar Rəfibəylinin yaradıcılığına müraciət edəcəyəm. Və onun çox məşhur “Sənsiz” şeirini sizlərə təqdim eləyəcəyəm.
Bilməyənlər üçün deyim ki, Nigar xanım bu şeiri ömür-gün yoldaşı Rəsul Rzaya həsr edib. O vaxtlar sevgilər saf, səmimi olardı, indiki kimi təmənnalı olmazdı. Nigar-Rəsul sevgisi isə dillər əzbəri idi.
Nigar Rəfibəyli
SƏNSİZ
Bir son bahar da düşdü
ömrümün təqvimindən,
Nə sənə məhəbbətim,
nə həsrətim azaldı.
Özüm də heç bilmirəm
niyə bir ömür boyu
Gözüm uzaq yollarda -
sənin yolunda qaldı.
Bir qocaman dağ olsan
səni vurub yıxardım.
Ürəyimdən ən incə
teli necə qopardım?
Dünyada gözəl də çox,
gözəl ürəklər də çox.
Şirin-şirin arzular,
incə diləklər də çox.
Bir sən oldun könlümün
yaxın dostu, həmdəmi.
Sən olmazsan tutmazdı
bəlkə əlim qələmi.
Sən olmazsan baharın
yazın ətri olmazdı.
Sən olmazsan bir dünya
sevinc belə çox azdı.
Baharın çiçəkləri
açıb solmasın sənsiz.
Ömrüm sənsiz olmasın,
şerim olmasın sənsiz.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(17.01.2024)
HƏFTƏNİN GÖZLƏNİLMƏZLİYİ - ABŞ-dakı səfirimizin mükafatlandırılması
Nihad Alimoğlu, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Çərşənbədən çərşənbəyə izlədiyim yüzlərlə xəbər içində məni öz gözlənilməzliyi ilə ən çox çəkən xəbər məhz bu oldu: Azərbaycanın ABŞ-dakı səfiri Xəzər İbrahim beynəlxalq mükafata layiq görüldü. Burda yox a, elə ABŞ-ın özündə.
Demək, “32-ci Martin Lüter Kinqin həyatını və irsini beynəlxalq salamlama” adlı tədbirdə çıxış edən Xəzər İbrahim Martin Lüter Kinqin irsinin yalnız ABŞ-də deyil, eləcə də dünyanın hər yerində bu gün də əks olunduğunu qeyd edib.
Səfir M.L.Kinqin dünyadakı hər kəsin ümumi dəyəri olduğunu, onun fikirlərinin və fəaliyyətinin bütün dünyanı dəyişdirdiyini bildirib. Eyni zamanda, diplomat çıxışında Azərbaycan tarixində heç bir zaman insanlar arasında irqi və dini ayrı-seçkilyinin olmadağını vurğulayıb və ölkəmizin M.L.Kinq irsinin əsl izləyicilərindən olması ilə qürur hissi keçirdiyini qeyd edib.
Tədbirdə Martin Lüter Kinqin həyatına və irsinə həsr olunmuş bir sıra kateqoriyalar üzrə mükafatlar təqdim olunub. Tədbirə sədrlik edən Azərbaycanın ABŞ-də səfiri Xəzər İbrahim nüfuzlu “Martin Lüter Kinq Diplomatiya və Beynəlxalq Xidmət” mükafatı ilə təltif olunub.
Qeyd edək ki, mükafat bundan əvvəl bir sıra nüfuzlu şəxslərə, o cümlədən ABŞ-ın eks prezidenti Bil Klintona təqdim edilib.
Qərbdə Azərbaycan adına hər hansı dəyər almağımız çox önəmlidir, buna görə də beynəlxalq tədbirlərə qatılan hörmətli səfirimizi alqışlayıram.
Qapaq şəklində: Səfirimiz Xəzər İbrahim tədbirdə çıxış edərkən; iç şəkildə Martin Lüter Kinq.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(17.01.2024)
Bu gün “20 Yanvar – Qəhrəmanlıq salnaməsi” adlı sərgi açılır
Bu gün “Azərbaycan Xəzər Dəniz Gəmiçiliyi” QSC-nin (ASCO) “Suraxanı” gəmi-muzeyində xalqımızın milli müstəqillik, azadlıq uğrunda mübarizəsinin və yenilməz iradəsinin rəmzinə çevrilən 20 Yanvar faciəsinin 34-cü ildönümünə həsr olunmuş “20 Yanvar – Qəhrəmanlıq salnaməsi” adlı sərgi açılacaq.
QSC-dən verilən məlumata görə, yanvarın 21-dək davam edəcək sərginin məqsədi doğma yurdunun, xalqının azadlığını, şərəf və ləyaqətini hər şeydən uca tutan vətənpərvər Azərbaycan övladlarını yad etmək, onların göstərdikləri şücaəti geniş auditoriyaya çatdırmaqdan ibarətdir.
Layihə çərçivəsində “20 Yanvar – Rəssamların gözü ilə” adlı rəsm sərgisi ilə yanaşı, gəmi-muzeyin “Dəyərlərdə həmrəylik, inkişafa sadiqlik" zalında Qanlı Yanvar qurbanlarına aid şəxsi əşyalar, arxiv sənədlər, o cümlədən faciəni özündə əks etdirən müxtəlif materiallardan ibarət sərgi də təşkil olunacaq. Burada həmin gün dənizdə haqq savaşında ölüm-dirim mübarizəsi aparan dənizçilər haqqında məlumatlar da yer alacaq.
Ziyarətçilər “Sabit Orucov” gəmisinə məxsus eksponatlarla yanaşı, hadisələr zamanı yaradılan “Kapitanlar şurası”nın 7 üzvündən biri, o dövrkü SSRİ hərbi naziri Dmitri Yazovla görüşən Müzəffər Əliyevə aid şəxsi əşyalarla da tanış ola biləcəklər.
Sərgi ərzində ASCO-nun təşəbbüsü ilə çəkilən və quruluşçu rejissoru Əməkdar incəsənət xadimi Elxan Cəfərov olan “20 yanvarda doğulanlar” bədii-sənədli film ziyarətçilərə təqdim ediləcək. 20 Yanvarda dənizdə yaşanan hadisələri, dənizçilərin göstərdiyi qəhrəmanlıqları özündə əks etdirən ekran işi saat hər gün 7 dəfə nümayiş olunacaq.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(17.01.2024)
Bir direktor, bir şagird layihəsində Canpolad Rüstəmov və İnci Qasımzadə
Ülviyyə Əbülfəzqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Naxçıvan şəhər 13 nömrəli tam orta məktəbdın növbəti təqdimatımıza başlayırıq. Direktorumuz Canpolad Rüstəmov, şagirdimizsə İnci Qasımzadədir.
DİREKTOR
Naxçıvan şəhər 13 nömrəli tam orta məktəbin direktoru Rüstəmov Canpolad Müseyib oğlu. 27.01.1960 -cı ildə Şahbuz rayonu Kənd Şahbuz kəndində anadan olmuşdur. 1968 -ci ildə Şahbuz kənd orta məktəbinin 1-ci sinifinə qəbul olmuş, 1977 -ci ildə həmin məktəbin 10 -cu sinifin bitirmişdir. 1982 -ci ildə Nax DPİ -nin riyaziyyat və Fizika fakültəsinə qəbul olmuş, 1987 -ci ildə institutu bitirmişdir. 1988 -ci ildə məktəbdən kənar müəssəsədə dərnək rəhbəri işləmişdir. Həmin ildən Kosmik tədqiqqatlar elm istehsal birliyi "Araz" Naxçıvan bölməsində aparıcı mühəndis vəzifəsində çalışmış, 1992 -ci ildən Naxçıvan peşə litseyində tədris işləri üzrə direktor müavini işləmişdir. 2002 -ci ildən Naxçıvan şəhər 15 nömrəli orta məktəbdə təlim -tərbiyə işlər üzrə direktor müavini vəzifəsini daşımış, 2011 -ci ildə Naxçıvan şəhər 13 nömrəli tam orta məktəbinə direktor vəzifəsinə təyin edilmişdir. Hal - hazırda həmin məktəbdə direktorluq fəaliyyətini davam etdirir.
ŞAGİRD
Mən Qasımzadə inci Anar qızı 2008-ci ildə Naxçıvan şəhərində dünyaya göz açmışam. 2014-cü ildə Naxçıvan şəhər Heydər Əliyev adına tam orta məktəbin 1-ci sinfinə daxil olmuşam. Hal-hazırda 13 nömrəli tam orta məktəbin 10-cu sinfində təhsil alıram. Məqsədim Bakı Dövlət Universitetində komputer fakültəsində təhsil almaqdır.
ESSE
“Əshabi Kəhf ziyarətgahı”
Azərbaycanda inanclı insanların pənah apardığı məşhur ziyarətgah coxdur. Onlardan biri də “Əshabi Kəhf” mağarasıdır. “Əshabi Kəhf” təkcə ziyarətgah deyil, həm də Azərbaycanının ən qədim tarixi abidələrindən biridir. Təsadüfü deyil ki, İslamın müqəddəs kitabı “Qurani-Kərim”də də “Əshabi Kəhf” adı çəkilir. Buranı ziyarət etmək üçün heç bir yaş məhdudiyyəti yoxdur. “Əshabi Kəhf” ziyarətgahının dəqiq ziyarət vaxtı da yoxdur. Bura ilin istənilən vaxtında getmək olar. “Əshabi Kəhf”-ə ziyarətə getmək orada qurban kəsmək savab əməl hesab olunur.
“Əshabi Kəhf” mağarasının quruluşu, təbii coğrafi şəraiti buranın ilkin yaşayış məskənlərindən biri olmasını söyləməyə əsas verir. Mağarada daş kitabə də var. Beləliklə, inanclara görə “Əshabi Kəhf” ziyarətgahı daha cox mənəvi təmizlənmə və Allaha yaxınlaşma yeridir. Aşağıdan yuxarıya doğru ziyarət edərək qalxan insan dünyəvi aləmdən ayrılır, sanki rəbbani məqama daxil olur, özünü bağışlanmışlardan sayır.
Bu mağara ilə bağlı maraqlı rəvayətlər də yaranmışdır. Rəvayətlərə görə, Allahdan üz çevirib bütlərə tapınan Dağ Yunis adlı hökmdarın zülmünə dözə bilməyən vəzir Təmirxan bir neçə dostu ilə zülmdən qurtarmaq üçün dağlara sığınmaq istəyi ilə şəhərdən qaçır. Yolda onlara zülmdən cana doyan və ümidini bir olan Allaha bağladığını deyən hökmdarın çobanı da qoşulur. Bu vaxt çobanın iti də qaçanların ardınca gəlir. Lakin onlar itin səs salacağından ehtiyatlanırlar. İti heç bir vasitə ilə qova bilməyən çoban məcbur olub onun əvvəlcə bir, sonra isə digər ayağını sındırır. Bu zaman insan kimi dil açan it də zülmdən qaçdığını bildirir. Mağarada onları dərin yuxu aparır ayılanda anlayırlar ki, üç yüz il yatıblar.
Sonra əllərini Allaha açıb yalvarırlar ki, qeyb olsunlar.
Allah onları eşidir, mağaranın girəcəyində, sol tərəfdə " Yeddi kimsənə" deyilən yerdə onlar qeybə çəkilirlər.
Bu gün Naxçıvan folklorunda "Əshabi-kəhf"lə bağlı atalar sözləri və zərbül məsəllər, bayatılar vardır və bu mağara hələ çoxlarını öz sirri ilə cəzb edəcəkdir.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(17.01.2024)
