Bu gün saat 12-də ideya müəllifi və bədii rəhbəri respublikanın Əməkdar artisti Ramil Qasımov olan, Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilati dəstəyi ilə III Azərbaycan Beynəlxalq Vokalçılar Festivalı başlayıb. Azərbaycan müğənnilərinin vokal potensialını üzə çıxarmağa imkan verəcək tədbir M.F.Axundzadə adına Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının dəstəyilə təşkil olunub. 

Dekabrın 20-dək davam edəcək festivalın proqramı bir çox mədəni müəssisələri əhatə edəcək.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, Ramil Qasımov  Mədəniyyət Nazirliyinə və Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının direktoru, Xalq artisti, dünyaşöhrətli tenor Yusif Eyvazova bu tədbirin keçirilməsinə görə minnətdarlığını bildirib.

Ramil Qasımov festivalın təntənəli açılışı ərəfəsində qeyd edib ki, bu il vokal əsərləri arasında xeyli yeniliklər olacaq. Belə ki, ilk dəfə olaraq, Azərbaycan bəstəkarlarının klassik vokal tərzdə yazılmış yeni əsərləri təqdim olunacaq. Bununla bilavasitə Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq artisti Firəngiz Əlizadə məşğul olur.

“Eyni zamanda, dekabrın 20-də M.Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasında “Bülbül vokal məktəbi”nin konserti keçiriləcək. Tədbir Azərbaycan peşəkar vokal sənətinin banisi Bülbülün xatirəsinə həsr olunacaq. Həmin gecədə Azərbaycan klassik operalarından incilər səsləndiriləcək. Konsert proqramına dünyaşöhrətli tenor Yusif Eyvazov yekun vuracaq. O, Azərbaycan xalqının Ümummilli Lideri Heydər Əliyevə həsr olunan, musiqisi Xalq artisti Faiq Sücəddinova, sözləri İlqar Fəhmiyə məxsus əsəri ilk dəfə ifa edəcək”, - deyə Ramil Qasımov qeyd edib.

III Azərbaycan Beynəlxalq Vokalçılar Festivalının “musiqi coğrafiyası” olduqca genişdir. Təşkilatçılar vokal sənətinə dəyər verənlərə və bu sənətin həvəskarlarına “Barokko axşamı” da təqdim edəcəklər. Konsert Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasının Kamera və orqan musiqisi zalında keçiriləcək. 170 illik yubileyini qeyd edən “Traviata” (Cuzeppe Verdi) operası Bakı Musiqi Akademiyasının Opera studiyasının səhnəsində təqdim olunacaq. Festival çərçivəsində “Gənclik Mаll”da fləş-mob keçiriləcək. Gəncə və Sumqayıtda da konsertlər təşkil olunacaq. Tanınmış azərbaycanlı bəstəkarların və ifaçıların xatirəsinə həsr olunan gecələr təqdim ediləcək.

Festivalın bədii rəhbəri qeyd edib ki, III Azərbaycan Beynəlxalq Vokalçılar Festivalının təntənəli bağlanış mərasimi dekabrın 22-də Heydər Əliyev Mərkəzində olacaq. Həmin gecədə xüsusi dəvət olunmuş qonaqların iştirakı ilə “Viva Puchchini” proqramında Cakomo Puççininin operalarından əsərlər səsləndiriləcək.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(15.12.2023)

Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Açıqladığımız təqvimdə bu gün dünyaya gələn tanınmışların sırasında bir isim də gördünüz: Azərbaycanın ilk qadın bəstəkarı Ağabacı Rzayevanın ismini. Bu gün Azərbaycanın Əməkdar incəsənət xadimi Ağabacı Rzayevanın anadan olmasının 111-ci ildönümü tamam olur.

Xatırlayırıq və anırıq.

Uşaq vaxtı hansı qız “Kuklam” mahnısını oxumayıb? Yaxud, hansı musiqisevər “Evimizə gəlin gəlir” mahnısından feyziyab olmayıb? 

Ağabacı Rzayeva 1912-ci ildə dekabrın 15-də Bakıda ziyalı ailəsində anadan olub. Ağabacı Pedaqoji texnikumu bitirib, bir neçə il Saray, Kürdəxanı və Maştağa kəndlərində müəllimlik edib. Lakin o, uşaqlıqdan sevdiyi musiqidən heç cür ayrıla bilmirdi. Ağabacı xanım not çalğısı üzrə ali təhsilli tarzən və bəstəkar Səid Rüstəmovdan, muğam üzrə Mirzə Mənsur Mənsurovdan dərs alıb.

Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında Üzeyir Hacıbəylinin kompozisiya sinfində təhsil alıb, onun ən sevimli tələbələrindən biri olub. Musiqi-nəzəri fənlərdən isə ona Ü.Hacıbəyli, Ə.Bədəlbəyli və C.Hacıyev dərs deyiblər. Bir il sonra o, Üzeyir Hacıbəylinin yaratdığı ilk notlu xalq çalğı alətləri orkestrinə qəbul olub, 1938-ci ildə isə Moskvada keçirilən Azərbaycan incəsənəti dekadasında iştirak edib. O, həm Azərbaycanda, həm də bütün Şərqdə peşəkar musiqi təhsilini alan ilk qadın-bəstəkardır.

Ağabacı Rzayevanın bəstələdiyi ilk əsər “Gənc vətənpərvərlər marşı” olub. Mahnı və romans A.Rzayeva yaradıcılığının aparıcı sahəsinə çevrilib. İlk qadın bəstəkarımız klassik və müasir şairlərimizin, aşıqların və digər xalqlara məxsus şer ustalarının yaradıcılığına müraciət edib. Bunlar arasında Nizami, Nəsimi, Füzuli, M.Ş.Vazeh, M.Ə.Sabir, Aşıq Hüseyn, Qaracaoğlan, Əşrəfoğlu, N.Rəfibəyli, İ.Səfərli, Ş.Qurbanov, M.Rahim, Z.Cabbarzadə, Z.Xəlil, M.Dilbazi, T.Elçin, M.Araz, T.Mütəllimov və başqalarının şeirləri onun bəstəkar qəlbini ilhamlandırıb.

Bəstəkarın qəhrəman neftçilərimizin əmək şücaətini tərənnüm edən “Neftçi Qurban”, ata-anaların gözlərini sevincdən yaşardan “Evimizə gəlin gəlir”, “Oxuma gözəl”, “Çoban Qara”, balaca qızların gözləri qarşısında şirin və möcüzəli bir aləm açan “Kukla”, “Qaranquş”, “Ağ göyərçinim”, “Sabahın ustaları”, “Balaca kapitan”, “Qərənfiləm mən” və s. əsərləri milli mədəniyyətimizdə layiqli yer tutur. İlk dəfə Moskvada oxunan “Kukla” mahnısı ona xalqın rəğbətini qazanıb.

Ağabacı Rzayeva bir çox mahnı və romansların, həmçinin “Höcət eləmə” (1965, İsmayıl Quliyevlə birgə) musiqili komediyasının, “Ögey ana” dramı, Xalq Çalğı Alətləri Orkestri, simli kvartet üçün pyeslərin, simfonik əsərlərin, Nəsiminin sözlərinə 7 romansın və s. əsərlərin müəllifidir. A.Rzayevanın könül təranələrini ifa etmiş müğənniləri sadalamaqla bitməz-Bülbül, R.Behbudov, Ş.Ələkbərova, R.Muradova, G.Məmmədov, F.Mehrəliyeva, M.Salmanov, T.Əliyeva, T.İsmayılova, L.İmanov və b. O, geniş kütlələrə ünvanlanan bir sıra əsərlərini xor üçün bəstələnib (“Çiçəklənən yurdum”, “Azərbaycan”, “Bəxtiyar ellər”, “Dilbərim”). Azərbaycan caz-muğam sənətinin əsasını qoymuş unudulmaz pianoçu Vaqif Mustafazadə də zaman-zaman bəstəkarın mahnılarına müraciət edib, məsələn, “Ey pəri” və “Evimizə gəlin gəlir” kimi məşhur mahnılarına bənzərsiz möhür vurub.

Ağabacı Rzayeva respublikanın ictimai həyatında da fəal iştirak edib. O, bir neçə çağırış Azərbaycan SSR Ali Sovetinin deputatı olub, 2 dəfə “Qırmızı Əmək Bayrağı” ordeni, “Şərəf Nişanı” ordeni və müxtəlif medallarla təltif olunub. 1960-cı ildə ona Əməkdar incəsənət xadimi fəxri adı verilib.

1975-ci il iyulun 5-də 63 yaşında Bakıda vəfat edən bəstəkar İkinci Fəxri xiyabanda torpağa tapşırılıb.

Ruhu şad olsun!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(15.12.2023)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Poetik qiraət rubrikasında bu gün sizlərlə şair, yazıçı, kinossenarist Cəlil Cavanşir görüşür.

darıxıram...      

qərib, ruhsuz, avara

səs-küylü küçə, təkotaqlı ev,

bir sözlə bu dünya, bu ölkə, bu şəhər, 

içimi didir...

hüznlüdür günəşin qürubu, sıxılıram.

gecələr beynimdə ac köpəklər ulaşır.

ümidim, təsəllim səhər...

günəşin işıqlandırdığı hər yerdə kədər,

hər səhər içimi didir...

hər şeyi tərsinə döndər,

darıxıram...

adamlar, maşınlar, binalar

iş yerim, yatağım, paltarım...

üzümə gülən tanışlar, fahişələr

ümidsiz, arzusuz dostlarım...

metro çıxışlarındakı dilənçilər,

küçə süpürən qadınlar...

onlar

ah, onlar...

hamının, hər kəsin üzündə kədər,

darıxıram...

mənimçün zaman dayanıb

məni tərk etdiyin vaxtı göstərir evimdəki bütün saatlar...

pəncərəmdən içəri soxulur payız

adını pıçıldayır külək,

səni yamsılayır yağışlar.

indi yanımda olsan, bir çay dəmləyərdim, içərdik...

bu soyuq otaqda birlikdə üşüyərdik...

nə olar, vaxt elə birtəhər,

darıxıram...

səhər yenicə açılıb, sərxoşam

bir viski şüşəsinin dibində gecələmişəm...

bütün sakinlərinin tərk etdiyi

qəza vəziyyətində olan ev kimi bomboşam...

səni düşünmüşəm...

məni hərdən xatırla,

yada sal, adımı çək.

bilirəm,

məni əcəlim deyil

sənsizlik öldürəcək...

heç olmasa bu yağışlı havalarda

mənə bir mesaj göndər,

darıxıram...

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(15.12.2023)

Ulu öndər Heydər Əliyevin 100 illik yubileyi, Heydər Əliyev ili münasibətilə “Simurq” Azərbaycan Mədəniyyət Assosiasiyası tərəfindən “Ruhi mədəniyyətin inkişafına xidmət” kitabı nəşr edilib.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı assosiasiyaya istinadən xəbər verir ki, “Simurq”un VII qurultayı ərəfəsində nəşr edilən kitab “Simurq”un bütün milli və xarici ölkələrdəki üzvlərinin, Azərbaycanda ilk kulturoloji təşkilatın fədakarlarının 30 ildən artıq yaradıcı fəaliyyət yolunu əks etdirən, Azərbaycan xalqının və bütün bəşəriyyətin yüksək ruhi mədəniyyətinin mehrabına qoyulmuş yubiley kollektiv monoqrafiyasıdır.

Biz də nəşrin işıq üzü görməsi münasibətilə “Simurq” ailəsini ürəkdən təbrik edirik!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(15.12.2023)

Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Yola salmağa hazırlaşdığımız 2023-cü il tarixdə Heydər Əliyev ili kimi qalacaq. Çünki bu il Ulu Öndərin anadan olmasının 100 illiyi idi və bu əlamətdar tarix ilboyu ən müxtəlif qeydetmələrlə yadda qaldı. Bu günlərdə isə Heydər Əliyev ilinə töhfə olaraq növbəti bir kitab da işıq üzü gördu. Cəfər Cabbarlı adına Respublika Gənclər Kitabxanasının direktoru Aslan Cəfərovun sənədli materiallar əsasında yazdığı “Tariximizin Heydər Əliyev zirvəsi” adlı kitabında Ümummilli Lider Heydər Əliyevin siyasi irsinin müəyyən məqamları araşdırılır. 

Kitabla tanış olduqda ilk öncə onun oxunaqlığı, yığcamlığı, ardıcıl təhkiyəsi diqqət çəkir. Heydər Əliyev irsindəki milli-mənəvi dəyərlər, azərbaycançılıq ideologiyası, gənclər siyasəti, dövlətçiliyimizi gücləndirən digər amillər müxtəlif istiqamətlərdən olan elmi mənbələrlə təhlil olunaraq geniş oxucu kütləsinə təqdim edilir. 

Kitabda eyni zamanda Heydər Əliyevin respublikamıza ikinci dəfə rəhbərlik etdiyi dövrdə Azərbaycanın ictimai-siyasi həyatından, eləcə də elm, təhsil və mədəniyyətin tərəqqisi yolunda əvəzolunmaz xidmətlərindən söhbət açılır.

Kitab müstəqil Azərbaycan Respublikasının qurucusu, dünyada yaşayan bütün azərbaycanlıların Ümummilli Lideri Heydər Əliyevin anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə qələmə alınıb.

Kitaba yazılmış “Zəmanəmizin ən görkəmli siyasi xadimi” sərlövhəli “Ön söz”də müəllif qeyd edir ki, müstəqil Azərbaycan dövlətinin təşəkkül tapması Ümummilli Lider, dünya miqyaslı dahi şəxsiyyət Heydər Əliyevin misilsiz xidmətidir:

“Ölkəmiz məhz onun müəyyən etdiyi siyasi kursla irəliyə doğru inamla addımlar atır. Azərbaycanın ən yeni tarixinin 33 illik bir mərhələsi Heydər Əliyevin adı ilə, titanik fəaliyyəti ilə bağlıdır. Heydər Əliyev şəxsiyyətinə dünyəvi hörmət, ehtiram və ümumxalq sevgisi əbədidir. Ulu Öndər bütün həyatı boyu Azərbaycanın inkişafı və tərəqqisi naminə mübarizə aparıb, xalqını taleyin sərt sınaqlarından məharətlə çıxarmağı bacarıb. Tarix onun kimi insanları yüz ildən bir yetirir. Bu dahi insanın ölkəmizə rəhbərliyinin bütün dövrlərində Azərbaycanın iqtisadi dirçəlişi, tərəqqisi təmin edildi. Azərbaycanda yaşayan bütün xalqların nümayəndələri yaxşı başa düşürlər ki, Heydər Əliyev olduqca iti zəkaya, sağlam düşüncə tərzinə malik dahi bir insan idi. Onun tarixi xidmətləri, xilaskarlıq və quruculuq missiyası müasir dünyanın görkəmli dövlət xadimləri, siyasətçiləri tərəfindən çox yüksək dəyərləndirilib. Dünyanın məşhur ictimai-siyasi xadimlərinin, dövlət adamlarının və mütəfəkkirlərinin onun haqqında söylədikləri fikirlər bu dahinin şəxsiyyətinə və çoxşaxəli dövlətçilik fəaliyyətinə verilən yüksək qiymətin, göstərilən ehtiram və heyranlığın ifadəsidir”.

“Ön söz”də daha sonra vurğulanır:

“Ulu Öndər Azərbaycana rəhbərlik etdiyi bir qərinədən artıq dövrdə ölkənin həyatında, xalqın taleyində elə bir əzəmətli rol oynayıb və bu, əsrlər boyu unudulmayacaq. Azərbaycanın hər bölgəsində Heydər Əliyevin quruculuq fəaliyyətinin silinməz izləri var.

“Azərbaycan – Heydər Əliyev” əsrlər boyu qoşa səslənəcək. Onun nurlu xatirəsi qəlbimizdə, yaddaşımızda əbədi yaşayacaq. O, bizim üçün həmişə əziz olub, əziz olaraq da qalacaqdır. Dahi və bənzərsiz şəxsiyyət Azərbaycanın simvoluna çevrilmiş parlaq Günəşdir ki, üzərimizə səpələnən şüaları onun işıqlı ideyalarıdır. Bu şüalar həyatımızın hər sahəsinə işıq salır, bizə yol göstərir. Bir sözlə, Azərbaycanı inkişaf etdirən, ona beynəlxalq aləmdə nüfuz qazandıran Heydər Əliyev siyasəti uğurlu sabahımızın, xoşbəxt gələcəyimizin təminatçısıdır”.

Kitabda yer alan “Qaranlıqdan aydınlığa”, “Heydər Əliyevin fəaliyyətinin yeni mərhələsi”, “Xilaskarlıq və quruculuq missiyası”, “Azərbaycan ordusunun qurucusu”, “Təhsil millətin gələcəyidir”, “Heydər Əliyev və Azərbaycan ədəbiyyatı” və digər sərlövhəli məqalələrdə Aslan Cəfərov müasir Azərbaycanın qurucusu Ulu Öndərin yorulmaz fəaliyyətini tarixi faktlarla oxucuya çatdırır.

Kitab geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulub. 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(15.12.2023)

Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Rubrikamızda Azərbaycan poeziyasının ən çox səs salmış, ən çox oxunan və əzbərlənən şeirlərini təqdim etməkdəyik. Unudulmaz sevgi şairimiz Nüsrət Kəsəmənlinin “Qaytar özümə” şeirinin növbəsidir. 

Siz heç eşqinizi sevdiyinizdən geri istədinizmi?

QAYTAR ÖZÜMƏ

Arzun, duyğuların kövrək deyilmiş,

Sinəndə döyünən ürək deyilmiş.

Eşqim, sevgim sənə gərək deyilmiş,

Qaytar, öz eşqimi qaytar özümə.

Bu sevdanın tüstüsünə kor oldum,

Dönük çıxdın el içində xar oldum.

Zülmünü çəkməkdən bezdim,yoruldum,

Qaytar, öz eşqimi qaytar özümə.

Ümüdsüz sevgiyə güman ayrıdı,

Eşqə, məhəbbətə inam ayrıdı.

Bizim yollarımız tamam ayrıdı,

Qaytar, öz eşqimi qaytar özümə.

Vuruldum gözünə gözüm günahkar,

İnandım sözünə sözün günahkar.

Özüm günahkaram, özüm günahkar,

Qaytar, öz eşqimi qaytar özümə.

Atdığın kəməndə ayıq düşmədim,

Neçə tələ qurdun duyub, düşmədim.

Satılan eşqimdən duyuq düşmədim,

Qaytar, öz eşqimi qaytar özümə.

Qayıt bu yollardan, çox dedim sənə,

Çatmadı verdiyim öyüdüm sənə.

Eşqimi alverçün vermədim sənə,

Qaytar, öz eşqimi qaytar özümə.

Yalvarma, yalançı dilinlə daha,

Qafqaza dağ çəkdin gəl, dinmə daha.

Ürəyim düzəlməz səninlə daha,

Elə yazıq-yazıq baxma üzümə,

Qaytar, öz eşqimi qaytar özümə.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(15.12.2023)

Türk dünyasının tanınmış aydınlarından biri olan, Kərkük ellərinin böyük şairi, mədıniyyət xadimi Şəmsəttin Küzəçi “Kərkükümü geri verin” adlı bir şeirini bütün türk dünyasına ərməğan edib.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı şeiri sizlərə təqdim edir. 

KERKÜK’ÜMÜ GERİ VERİN

Doğup, büyüdüğümüz yeri,

Bizden alıp koparmayın

Zaten Lozan aldı gitti,

Bu iş burada bitti sanmayın

Gelin dostlar,

Bize bir akıl verin

Kerkük’ümü geri verin…

*

Dağıttınız Kaleyi,

Petrol için çektiniz halayı

Alın başımızdan bu belayı

Yeter artık bitsin bu bal ayı

Gelin dostlar,

Bize bir akıl verin

Kerkük’ümü geri verin…

*

Ezseniz de güllerimizi

Dağıtsanız da bağlarımızı,

Kerkük’ümüzü, dağlarımızı

Yine gözümüz oradadır.

Gelin dostlar,

Bize bir akıl verin

Kerkük’ümü geri verin…

*

Söndürürseniz ocakları

Yıkarsanız cadde, sokakları

Köşeleri bucakları

Yine taşını bize verin

Gelin dostlar,

Bize bir akıl verin

Kerkük’ümü geri verin…

*

Türkü’mü yakamıyorum

Hoyratım’a bakamıyorum

Geceleri yatamıyorum

Gerçekleri bilemiyorum

Gelin dostlar,

Bize bir akıl verin

Kerkük’ümü geri verin…

*

Alın “Karaaltını”,

Hem üstünü hem altını

İstemeyiz düşman yat’ını

Verin atamın Bozkur'dun, Kıratını

Gelin dostlar,

Bize bir akıl verin

Kerkük’ümü geri verin…

*

İsterseniz de

Yakın Kerkük’ümü,

Göklere savrulsun

Feryatlı dumanlarımız

Yâd eline kalmasın,

Bir avuç toprağımız

Yine de külünü bize verin

Gelin dostlar,

Bize bir akıl verin

Kerkük’ümü geri verin…

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(15.12.2023)