Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən keçirilmiş “Tammetrajlı bədii film layihələrinə dəstək 2022” film layihələri müsabiqəsinin qalib layihələrinin maliyyələşdirilməsi məsələsinə aydınlıq gətirmək məqsədi ilə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Azərbaycan Respublikası Kino Agentliyinə (ARKA) sorğu ilə müraciət etmişdir. 

ARKA-dan bildirmişlər ki, qalib layihələrin maliyyələşdirilməsi işləri müvafiq qaydada Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyində həll edilmişdir.

Mədəniyyət nazirinin əmri ilə nazirliyin 2022-ci ildən qalmış borcu ilə bağlı ARKA tərəfindən ödənilmək üçün Azərbaycan Respublikasının İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətinə müvafiq məktub göndərilmişdir.

ARKA müsabiqə qaliblərini əmin edir ki, Mədəniyyət Nazirliyi yaranmış bütün borcları qanunamüvafiq qaydada ödəyəcəkdir.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(15.02.2024)

Dəyərli oxucularımız. “Mütaliə saatı” rubrikasında “Ədəbiyyat və incəsənət” sizlər üçün yeni romanın yayımlanmasına başlayır: Fəxrəddin Qasımoğlu, “İkibaşlı əjdaha”!

«Son gecə» və «On ikiyə işləmiş» adlı iki biri-birindən maraqlı romanlarla debüt edən yazıçının hər iki romanı portalımızda dərc edilib. Əminik ki, Fəxrəddin Qasımoğlunun “İkibaşlı əjdaha”sını da bəyənəcəksiniz.

-Deyirsən ki, qonağımız qarşılanmaqdan imtina etdi?

-Bəli, cənab general. Hələ təyyarəyə minməzdən əvvəl telefon danışığında demişdi ki, qarşılamağa ehtiyac yoxdur. Biz də etiraz edə bilmədik. Yəqin bir azdan gələr,-mayor rütbəli zabit farağat vəziyyəti alıb məruzə etdi.

-Yaxşı. Neyləmək olar. Deyibsə, deməli belə lazımdır. Yəqin ki, sığortalamağı unutmamısız?-ağ saçlı general sağ əlini daraq kimi arxaya daranmış saçlarına çəkib qarşısında dayanmış əməkdaşından soruşdu.

-Hər şeyi nəzərə almışıq. Aeroportun ərazisində olan əməkdaşlar məlumat verdilər ki, qonaq aeroport ərazisini avtobusda tərk edib. İki dayanacaqdan sonra düşüb göy rəngli «Niva»ya minib. «Niva»nın sahibini yoxladıq. Bizim keçmiş kolleqamız, polkovnik Bondaryovun tələbə yoldaşı və yaxın dostu mayor Bəxtiyar Nəzərlidir. Hazırda detektiv fəaliyyəti ilə məşğuldur. «Nizami» metrosu ilə üzbəüzdəki detektiv agentliyinin rəhbəridir. İşlədiyi dövrdə peşəkar əməliyyatçı kimi hörmət qazanmış, detektiv kimi də bir neçə səs-küylü cinayətin açılmasında imzası var.

-Mayor Nəzərlini xatırlayıram. Oddan-alovdan keçmiş əməkdaşımız idi. Heyif ki, aldığı güllə yarası xidmətini davam etdirməsinə imkan vermədi. Əgər polkovnik Bondaryov belə bir addım atıbsa, deməli, nəsə bir fikri var. Məncə bu, sadəcə iki köhnə dostun görüşü deyil. Bu halda bizə gözləmək qalır. Siz gedə bilərsiniz, mayor.

Mayor hərbi təzim edib yerində geriyə fırlandı və kabineti tərk etdi.

*

Onun Bakıya gəlişinin on üçüncü günü başlamışdı. Sentyabr ayının 13-ü gəlmiş, indi ayın 25-i idi. Qalacağı mənzilin ünvanını əzbərdən bilirdi. Gəldiyi gündən əvvəlcədən açarı ona verilmiş bu yarızirzəmi mənzilə yerləşmiş, bayıra yalnız hərdən, ərzaq almaq üçün çıxırdı. Mənzilin qapısı ilə üzbəüz, blokun girişində divarda yan-yana düzülmüş poçt qutularından sıraca soldan ikinci olan onun qaldığı mənzilə aid idi. O, hər gün axşam saat 10-dan sonra poçt qutusunu yoxlamalı idi. Belə də edirdi. Gəldiyi gün verilən təlimata uyğun olaraq poçt qutusuna baxmış və oradan onun üçün hazırlanmış saxta sənədləri götürmüşdü. Sonrakı günlərdə isə, hələ ki, qutu boş idi. Qutuya atılacaq zərf digər təlimatlarla yanaşı, aldığı tapşırığa başlamasına işarə olacaqdı.

Günlərlə bir yerdə tərpənməz qalıb şikarını gözləyən əfi ilan soyuqqanlılığına malik olan bu adam burada olduğu on iki gündə qətiyyən darıxmamışdı. O, Rusiyanın ən ciddi rejimli həbsxanalarında illərlə cəza çəkmiş, cəzasının son dörd ilini isə təkadamlıq kamerada keçirmişdi. Bu səbəbdən, on iki yox, bundan sonra yüz iyirmi gün də burada qalmalı olsa, həmin qaydada yaşamağa davam edəcək və öyrəncəli olduğu üçün heç bir sıxıntı hiss etməyəcəkdi.

Həbsdə olarkən onunla yanaşı olan kameralarda yatanların çoxunun bir neçə ildən sonra təkliyə tab gətirməyərək ağıllarını itirdiklərinin çox şahidi olmuşdu. Belə tipli həbsxanalarda işləyənlərin və cəza çəkənlərin hamısının bildiyi, təsdiqlənmiş bir həqiqət var: təkliyin təxminən ilk ili başa çatanda  insan kameradakı əşyalarla danışmağa başlayır. Bu, normal hal hesab olunur və kiminsə psixikasının zəif olması kimi qəbul edilmir. Ancaq sonrakı illərdə, əgər əşyalar səninlə danışmağa başlayırsa, bu artıq geriyə dönüşü olmayan psixi pozuntudur. Adətən, psixikaları əşyaların danışmağa başladığı fazaya girən məhbuslar çox yaşamır və əllərinə düşən ilk fürsətdə intihar edirlər.

Nədənsə, indi bunlar yadına düşən kirayənişin dodaqaltı gülümsədi. Kiçik həbsxana kamerasında təklikdə qaldığı uzun illər ərzində nəinki əşyalar onunla, heç o, özü bir dəfə də olsun əşyalarla danışmamışdı…  

İndi ona vəd edilənə çatmaq üçün, dörd kvadratmetrlik həbsxana kamerası ilə müqayisədə kifayət qədər şəraitli sayıla biləcək bu mənzildə nə qədər desən qalmağa hazır idi. Ancaq, nədənsə hissiyyatı ona deyirdi ki, daha elə də çox gözləməyəcək. Bəlkə də, hər şeyin başlanmasına günlər qalmışdı. Qaldığı mənzilin poçt qutusuna atılacaq bir zərflə hər şey birdən-birə dəyişəcəkdi.

 “Ədəbiyyat və incəsənət”

(15.02.2024)

Əlibala Məhərrəmzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

İndi isə gəlin əksər reytinq sıralamalarında yer alan «bizneçdə və peşəkar fəaliyyətdə uğur qazanmaq» mövzusunda ən populyar motivasiya bestsellerləri arasından sizinçün seçdiyim 10-luğa nəzər yetirək:

Bir məşhur deyim var, «Təhsilsiz insan həyatda heç nəyə nail ola bilməz». Robert Kiyosakinin sözügedən kitabı məhz bu deyimin əksini sübut edir, iddia eləyir ki, təhsilin hər şeyi həll etmə dövrü artıq arxada qalıb, orta və ali məktəblər əsl həyatı öyrədə bilmirlər, sərvət toplamağın yollarını göstərmək iqtidarında deyillər.

Müəllif sadə dillə varlı olmağın yollarını göstərir, maliyyə savadının sirlərini açır.

Bir diqqət edin:

 - İş onda deyil ki, siz nə qədər qazanırsınız. İş ondadır ki, siz nə qədər qənaət edə bilirsiniz, pullar sizə nə dərəcədə effektiv işləyir, sizdən sonra neçə nəsil ondan istifadə edə biləcək!

 - Məğlub olmaqdan qorxmayın. Qaliblər – məğlub olmaqdan qorxmayanlardır. Uğursuzluq – uğura doğru gedən yolun bir hissəsidir. Uğursuzluqdan qorxub qaçanlar uğurdan da qaçanlardır.

 - Biz öz vərdişlərimizin quluyuq. Öz vərdişlərini dəyiş, gör həyatın necə dəyişəcək.

 - Kasıb, uğursuz, bədbəxt və xəstə adam o adamdır ki, tez-tez «sabah» sözünü işlədir.

 - Sizin beyniniz hər şeyi bacarır. Mütləq olaraq hər şeyi. Ən əsası, özünüzü buna inandırmanızdır. Əlləriniz bilmir ki, onlar bükülüb açılammır, ayaqlarınız bilmir ki, onlar taqətdən düşüb, qarnınız bilmir ki, onu piy basıb. Bunların hamısını billən beyninizdir. Özünüzü hər şeyi bildiyinizə inandırsanız, doğrudan da siz hər şey edə bilərsiniz.

 - Hər bir insanın əli, ayağı, başı və həftədə 168 saatı var ki, o, ən çox arzuladığı şeyləri həyata keçirə bilsin.

Və ən nəhayət, Robert Kiyosakiyə aid olan bu qızıl kəlama diqqət edin:

 - Bizim öyrənmək istədiyimiz birinci dərs odur ki, pul özlüyündə Şər deyil. O, sadəcə bir alətdir, qələm kimi. Qələmdən gözəl bir sevgi məktubu yazanda da istifadə etmək olar, işdən qovulmaya səbəb olan şikayət yazanda da. Qələmi yaradanda onu həm yazmaq üçün rahat olmasının qeydinə qalıblar, həm də iti ucu ilə gözə soxulması üçün.

İş əşyanın özündə deyil, onu – pulu və yaxud qələmi əlində tutan insanın motivasiyasındadır.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(15.02.2024)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Zahirə Cabirin nağıllarını, əfsanələrini ardıcıl təqdim etməkdədir. Nağıllar uşaqlar üçün yaradılır. Amma bu nağılları böyüklər də məmnuniyyətlə oxuyurlar və bəyənirlər. Əfsanələr isə yurdumuzun qədim tarixi, toponimləri, abidələri barədə hamı üçün bir mənbədir.

 Çox-çox əvvəllərdə, qədim Aran torpağında qocaman bir diyar vardı. Bu diyar dağlar arxasında, bol sulu çayların kənarında yerləşirdi. Buranın ərənlərinə igidlikdə çatan olmazdı. Ərənlərin içində Əli adlı bığ yeri təzəcə tərləmiş bir igid vardi. Əli mahaldakı cavanlarla qurşaq yarışına çıxar,  hamısının da kürəyini yerə qoyardı. Beləcə bu diyar öz igid pəhləvanları ilə ad çıxarmışdı.

Sizə kimdən deyim, kimdən danışım... Gözəl bir diyarda, çox- çox uzaqlarda, mənəm-mənəm deyən bir zalım padşahdan. Bu padşah sanki müharibə etmək, qan tökmək üçün doğulmuşdu. Ömrü döyüşlərdə keçmiş, bircə dəfə də olsun məğlub olmamışdı. Neçə-neçə padşahların dizlərini yerə vurmuşdu. Şəhərlər, obalar, mahallar dağıltmış, əldə etdiyi qənimətləri xəzinəsinə yığmışdı.  Amma yenə də qana susayıb gözü ac idi. Hər il ordusunun sayının artırır, yalnız torpaqlar tutmaq, evləri, obaları viranə qoymaqla həyat sürərdü. Onun əsgərləri dağlardan, düzlərdən qasırğa kimi ötüb keçərdilər. Bir gün şah yuxusunda görür ki, bir cavan uşaq onu yerə yıxıb xəncəri ilə başın kəsmək istəyir. Şah qan-tər içində yuxudan oyanır. Yuxu yozanı yanına çağırıb soruşur ki, bu yuxu nə yuxudur. Yəni bu  dünyada onun kürəyini yerə vuran, qalib biri ola bilərmi? Yuxu yozan həm də rəmmal idi. Rəmmal deyir ki, bəs filan yerdə Əli adlı bığ yeri təzəcə tərləmiş bir pəhləvan var, sən ona uduzacaqsan. Padşah hirslənir, rəmmalı zindana atır, özü isə qoşun götürüb həmin diyara gəlir. Həmin vaxt Əli meşədə idi, düşmən qoşunu atları dörd nala çapıb camaatı mahaldan meşəyə qaçmağa vadar qoymuşdu. Toz-tozanaq içində itən meşənin üz-gözünə elə bil kəfən salınmışdı. Deyirlər ki,  bir mıx bir nalı, bir nal bir atı, bir at bir igidi, bir igid isə bir eli qurtarar. Əli camaatın qırıldığını görür. Ərənlər döyüşlərdə ikən, arvad-uşaq meşələrə üz tutub dağlarda, kahalarda gizlənir. Əli ah-fəğan edən insanları eşidir, qılıncını götürüb sevdiyi qızın yanına vidalaşmağa gəlir. Əlini sevən qız ona deyir ki, sən igidləri başına topla, düşmən üzərinə arxayın get. Mən yumurta qabığında bütün qoşunu doyuran plov bişirərəm. Elə bir kilim toxuyaram ki, bütün igidlərin onun üstündə yerləşər, düşmənə göydən zərbə endirib qalib gələrsən.

Bəli, Əlinin başına toplaşan igidlər Əlinin sevgilisinin bişirdiyi plovdan yeyib gücləndilər. Dağ qüdrətli, qüvvətli oldular. Belə igidlərin qarşısında şahın qoşunu tab gətirə bilmədi. Hamısını Əlinin silahdaşları qılıncdan keçirdi. Sonda şahla təkbətək qaldı.  Əli əvvəlcə şahla qılınc döyüşünə girdi. Yeddi gün, yeddi gecə vuruşdular, bir-birinə qalib gələ bilmədilər. Sonra qurşaq tutdular. Əli sevgilisinin ona verdiyi yaylığı cibindən çıxarıb ətrini aldı. Bir anda şahı iki əli ilə qaldırıb yerə çırpdı. Şah həmin dəqiqə canını tapşırdı. Beləcə düşmən öz əcəli ilə qırıldı. Mahalın ağsaqqalları yığışıb Əlinin şərəfinə qonaqlıq verdilər. İllər keçdi. Əli haqq yolunu tutub, Həccə getdi. Doğma yurdunda qızıl gümbəzli məscid tikdirdi. Məscidin gümbəzi hər səhər doğan günəşin şəfəqləri altında bərq vururdı. O vaxtdan gümbəzli məscid Hacı Əli gümbəzi kimi yaddaşlarda qalır.  İnsanlar azan səsilə camaat namazı qılmaq üçün məscidə gedir. Belə deyirlər ki, məscidə gedən insanların o yolda atdıqları hər addıma görə günahları silinir, məscidi tikənə isə o addımlara görə savab yazılır.

Söylənilən bu əfsanə Xocalıda XIV əsrdə inşa edilmiş Hacı Əli günbəzi haqqındadır.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(15.02.2024)