Super User
Paşinyanın rəqs etdiyi yerdə indi Üzeyir Hacıbəylinin heykəli durur
Pressklub.az saytında dərc edilmiş Arif Əliyevin “Dağlarda liman Şuşa” yazısını “Daycest” bölümündə oxucularımıza təqdim edirik.
Bizi Şuşanın girişində əsgərlər saxlayırlar: “Yol bağlıdır, gözləməli olacaqsınız”.
Səbəbini bilmirik. Guya narazıyıq:
– Arxadan Türkiyəli qonaqlarla şeyxülislam Allahşükür Paşazadə gəlir, onu qabağa buraxmaq istəyirlər”, – kimsə ehtimal edir.
Əslində isə burada ilişib qalmağımız ürəyimizdəndir. Çünki mülki adamlara postda boş-boşuna durmağa icazə yoxdur. Diasporla iş üzrə komitənin əməkdaşı Leyla xanım vəziyyəti 5 isveçli jurnalistə də izah edir. Birlikdə dayanıb müşahidə aparırıq.
Azərbaycan ordusunun zabiti çəpərin o üzündəki rus sülhməramlısına nə isə deyir. Qəribədir ki, hərəsi öz dilində danışır, amma bir-birlərini başa düşürlər.
Yanımızda hərbi maşın saxlayır. Səhra mətbəxidir. Əsgər kabinədən çıxan adamdan soruşur:
– Nə gətirmisən?
– Qara kürü ilə şokoladlı tort.
Əsgər halını pozmadan maşının arxasına keçib brezenti qaldırır və yoldaşını çağırır:
– Gəl, bu çörəkləri götür!
İsveçli jurnalistlərdən ikisi zabitə yaxınlaşır. Onlar çəpərdən o tərəfdə, “Laçın dəhlizi”nin girişində erməni maşınlarını yoxlayan rus sülhməramlılarını göstərib soruşurlar:
– Şəkil çəkmək olar?
– Ayə, niyə olmur, – zabit ingilis dilində verilən sualı da başa düşür, amma azərbaycanca cavab verir. Jurnalistlər Birliyinin sədri Elçin Şıxlıya tərəf çönür. – Başa salın ki, buranın sahibi bizik.
– Ruslarla necə dil tapırsınız, – fürsətdən istifadə edən Elçin sualını verir.
– Problem yoxdur. Anlaşılmazlıq olanda da həll edirik.
Böyrümüzdən üzüaşağı uzun yük maşını keçir. Sürücümüz bizi çağırır:
– Gəlin, bu imiş qabağı tutan. Yol dardır.
Paşinyan və Üzeyir Hacıbəyli
Şuşa balaca şəhərdir. Uzağı yarım saata bu başından girib, o başından çıxa bilərsən. Əlbəttə, maşının sazdırsa – mərkəzdən aralandıqca, yol çətinləşir.
Şəhərin 270 illik tarixini bilməyənlər, heç şübhəsiz, 28 illik işğal dövründə onu əzbərləyiblər. İşğal ərəfəsində Şuşanın 24 min əhalisi, qoruq zonasında 300 tarixi abidə, 550 qədim yaşayış binası var idi. Abidələrdən birini də salamat qoymayıblar, evlərin əksəriyyətini ya bombalar dağıdıb, ya insanlar uçurub. Ya da özləri baxımsızlıqdan çöküblər. Hərdən təmirli binalara rast gəlirsən. Burada ailələri ilə birgə təxminən 2500 erməni hərbçisinin və minə qədər mülki sakinin yaşaması üçün məhdud şərait yaradılıb: kilsə – məktəb – dükan – post – ev. Yerevandan gələn qonaqlar və ekstremal turizmi sevən xaricilər üçün bir neçə xırda villa-hotel də olub. Həmin illərin diqqəti cəlb edən yeganə quruculuq layihəsi isə “Dağlıq Qarabağ respublikası”nın parlament binası üçün təmizlənmiş sahə və sahənin ətrafına yığılmış tikinti materiallarıdır. İndi onlardan Azərbaycan şirkətləri bu yerdə beşulduzlu “Qarabağ zəfəri” mehmanxanası tikmək üçün istifadə edirlər…
*
Üzeyir bağındayıq. Operamızın banisi Üzeyir Hacıbəylinin evinin xarabalıqlarının arxasında. Şuşa Dövlət Qoruğu İdarəsinin şöbə müdiri Zaur Həsənov soruşur:
– Bilirsiniz, Paşinyan Şuşada harada rəqs edirdi?
Tərəddüdsüz cavab veririk:
– Cıdır düzündə.
– Hamı elə bilir və hər yerdə elə yazırlar. Yox, Paşinyan indi siz dayandığınız yerdə yallı gedirdi.
Hazırda burada peşəkar musiqi sənətimizin yaradıcısı Üzeyir Hacıbəylinin bərpa olunmuş heykəli ucalır. Ətrafında isə zəfəranlar bitir. Birinci dəfədir belə yüksəklikdə zəfəran görürəm.
Şuşanın ağ alması
…Beşulduzlu mehmanxana işğaldan azad edilmiş Şuşanın bərpa planının kiçik detalıdır. Plan isə böyükdür və icrasına artıq başlanılıb: 2041-ci ilədək şəhərdə əvvəlki qədər (maksimum 25 min) əhalinin məskunlaşlması üçün geniş infrastruktur yaratmaq nəzərdə tutulub. Bir ilə xeyli iş görülüb: ətraf partlamamış silah-sursatdan və minalardan təmizlənib, Şuşaya təzə yol salınıb və alternativləri çəkilir; şəhər su və elektriklə təmin olunub, mobil rabitə var; əsas dövlət orqanları fəaliyyətə başlayıb; tarixi binaların, məscidlərin və muzeylərin bərpası prosesi gedir – Bülbülün ev-muzeyinin həyətində hətta konsert meydançası qurulur; bir neçə mağaza və sex açılıb; ilk yeni yaşayış massivinin özülü qoyulub – 6 məhəllədən ibarət massivdə 2 min adam yaşayacaq.
Və ən başlıca xəbər: sakinlərin Şuşaya köçürülməsinə 18 aydan sonra başlanacaq. Kimin ki, yurdu dağıdılıb, bərpası mümkün deyil, onlara yeni ev veriləcək. Kimin ki, əvvəlki həyət-bacasına qayıtmaq arzusu var və bu mümkündür, onların da istəkləri təmin ediləcək. Şuşalı tanıyıram ki, evinin sənədlərini sovet vaxtlarında ödədiyi kommunal xərclərin qəbzlərinə qədər qoruyub saxlayır. Bir azdan onları sandıqdan çıxarmaq vaxtı yetişəcək.
*
Şəhərin mərkəzi hissəsində nisbi qələbəlikdir: əsgərlər, fəhlələr, qonaqlar… Bakıda aylarla görmədiyim adamlara burada rast gəlirəm.
Kənarlarda isə sakitlikdir. Vaqifin bərpa edilmiş məqbərəsinin qarşısında bir traktor Cıdır düzünə qalxan yolu düzləyir. Yolqırağı uçuq evlərin damlarından, pəncərələrindən kol-kos boylanır. Həyətlərdə sıx meyvə ağaclarının üstü doludur. Ağaclar elə bil cırlaşıb, amma ağ, balaca almalar fantastik dərəcədə gözəl görünür. Traktorçu baxışlarımızı tutur, özünü bu “cəngəlliyə” vurur və bir ətək alma ilə qayıdır.
– Çox dadlıdır, ömrünüzdə beləsini yeməmisiniz.
İsveçlilər meyvələri yumağa su axtarırlar. Mən isə payımı kirmişcə ciblərimə doldururam. Şuşadan bundan yaxşı nə hədiyyə aparmaq olar ki?
“Quru liman”
Şuşaya kütləvi dönüşün il yarıma başlanacağı xəbəri çoxlarını sevindirmək əvəzinə, məyus edə bilər. Belə əhval-ruhiyyəyə mediada, xüsusilə sosial şəbəkələrdə tez-tez rast gəlirsən. İnsanlar 28 illik həsrətdən sonra yenə səbir etmək istəmirlər. Başa düşmək olur. Amma gedib azad edilmiş ərazilərdəki vəziyyəti gözlərinlə görəndə problemin dərinliyini anlayırsan: Şuşada xarabazara çevrilmiş 300 tarixi abidənin, qədim evlərin əvvəlki hala qaytarılması bir yana, yeni salınan hər məhəllə üçün tikinti materiallarını dar və dolanbac yollarla dağın başına qaldırmaq aylarla vaxt tələb edir. Hələ bunun yağışı, çəni, qarı, eniş-yoxuşların buz bağlaması var.
Lakin mən bu anlaşılmazlığın səbəbini şuşalıların tələskənliyindən çox, hökumətin ləngliyində görürəm – məhz informasiya ləngliyində. Vəziyyəti insanlara aydın dildə izah etmək, onlarla danışmaq lazımdır. Hökumət isə məlumatları əhali ilə böyük xəsisliklə bölüşür. Televiziyada Cıdır düzündən konsertlər, möhtəşəm təbiət mənzərələri nümayiş etdirməklə, hərdən də bir dəstə şuşalını doğma yurda səfərə aparmaqla nə nisgilliləri ovundurmaq, nə informasiya aclığını aradan qaldırmaq mümkün deyil. Dövlət orqanlarının fəaliyyəti haqqında hesabatlara, tikinti meydançalarından reportajlara, bəlkə, canlı yayımlara, məsul şəxslərlə və mütəxəssislərlə ardıcıl müsahibələrə böyük ehtiyac duyulur. Əvvəl-axır, bu da ictimai nəzarətin bir formasıdır, ictimai iştirakı stimullaşdırmağın üsuludur. Eyni zamanda insanlara reallığı düzgün qiymətləndirməkdə köməkdir. Bircə misal gətirim: əgər biz Şuşanın girişində bütün yolu tutub asta-asta enən yük maşınını görməsəydik, inana bilərdik ki, qabağımızı kimə görəsə kəsiblər.
*
– İşçi qüvvəsi sarıdan necə, korluq yoxdur ki? Mütəxəssislər çatışırmı? – Bərpa işlərində Azərbaycanın xaricdən hansı kömək gözlədiyi ilə maraqlanan İsveç jurnalistləri Zaur Həsənovdan soruşurlar.
– Hər halda, biz Şuşada bunu hiss etmirik. Mütəxəssislərimiz var, əksəriyyəti gənc, enerjili insanlardır.
– Sizin özünüzə də gənc mütəxəssis demək olar. Şuşaya necə gəldiniz?
– Dəniz limanında işləyirdim. Bir neçə dost sözü bir yerə qoyduq ki, Qarabağa gedək, oradakı quruculuq işlərinə kömək edək. İndi burdayıq. Zarafatla deyirik ki, quruda liman tikirik.
Dua
Səhər saat 7-də bizi Ağdama aparan avtobusun pəncərəsindən baxanda, elə bil doğrudan da süd dənizinin içində bir adadayıq. Şuşadan aşağı heç nə yoxdur: duman, ağappaq duman.
Belə bir mövqedə yerləşən, təbiətin özünün qoruduğu şəhəri əlbəyaxa döyüşlə almağın mümkünlüyü isveçli jurnalistləri heyrətləndirir. Avtobusumuza minmiş ucaboylu, enlikürəkli, mülki geyimdə zabit onlar üçün göydəndüşmədir.
– Siz də həmin döyüşdə iştirak etmisiniz?
– Hə, yaralanmışam. İndi sonuncu dəfə tibbi komissiyadan keçməyə gedirəm.
– Necə oldu yaralandınız?
– Dəstəmiz sıldırım qayalarla dırmaşıb şəhərə girən kimi qəfildən qarşıma erməni əsgəri çıxdı. İkimiz də birdən atdıq. Mən daha sərrast oldum, ancaq yaralandım.
Jurnalistlərdən biri dönüb arxada qalmış hündür qayalığa baxır.
– Oranı necə qalxdınız?
Zabit gülümsəyir:
– Şuşa çəkib aparırdı, yəqin. Vətən! Onda hər şey asan olur.
– Şuşalısınız?
– Yox, Qərbi Azərbaycandanam.
“Qərbi Azərbaycan”ın hara olduğunu Stokholmda Beynəlxalq Media Qrupunun rəhbəri Rahim Sadıqbəyli isveçli həmkarlarına izah edir. Bir müddət sükut çökür.
Qadın jurnalistlərdən biri dözmür:
– Yaranıza baxmaq olar?
Zabit tərəddüd edir.
– Xahiş edirəm.
Zabit yavaş-yavaş şalvarının bir balağını yuxarı çəkir.
Onun sol ayağının dizdən aşağı protezi görsənir…
*
Mən çox az Azərbaycan jurnalistlərindənəm ki, Şuşada işğala qədər də olmuşam, işğal illərində də, işğaldan sonra da. İşğala qədər gələndə uşaq idim, nə hisslər keçirdiyimi xatırlamıram. Amma 2001-ci ildə, 20 il əvvəl, Gövhər ağa məscidinin qapısında dayanıb nə düşündüyüm yadımdadır: “Görəsən, bir də bu məsciddən azan səsi gələcəkmi?” İnanırdımmı? Gərək yalan deməyəsən. Çox istəyirdim, amma…
İndi özüm həmin məscidə girib üç dəfə: “Allah böyükdür, Allah böyükdür, Allah böyükdür”, – dedim. – “Böyük Allah, – dua etdim, – bir də heç vaxt bu yeri tərk etmə! Bu şəhər sənin öz əsərindir”.
Müharibə şairi Elvin İntiqamoğlunun şeirləri Serbiya ədəbi saytında
Şairə Nigar Həsənzadənin rəhbərlik etdiyi "Söz" ədəbi layihəsində yer alan "İgidlərin sözü" antologiyasında təmsil olunan müharibə iştirakçıları-şairlərdən Elvin İntiqamoğlu “Zəfər günü” münasibətilə Bakı Muğam Mərkəzində düzənlənən qiraət gecəsində şəhid tağım komandiri, baş leytenant Emil Əsədova ithaf etdiyi "Qaya 11" şeirini səsləndirmiş, diqqət cəlb etmişdi. Şairin vətənpərvərlik şeirlərində lirik və
sərt tonların çulğalaşması xüsusi effekt verirdi.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, artıq gənc şairin şeirləri respublikamızın hüdudlarından kənara da çıxmağa başlayıb. Belə ki, bu günlərdə Serbiyanın poetryzinemag.com ədəbi saytında onun qısa tərcümeyi-halı və üç şeiri - "Tanımadığım tanış", "Ölümümdən bir gün qabaq" və "Qadınsız şərab" saytın baş redaktoru Ana Stjelja xanımın təqdimatı ilə ingilis dilində dərc edilmişdir.
Elvin bəyə bol uğurlar arzulayırıq!
Gürcülərin Batumisi UNESCO-nun Musiqi paytaxtı statusunu alıb
BMT-nin UNESCO qurumu Gürcüstanın kurort şəhəri Batumini yaradıcı şəhərlər şəbəkəsinə daxil edərək ona musiqi paytaxtı statusunu verib.
TASS agentliyi xəbər verir ki, bu barədə Acarıstan muxtariyyatının hökumətinin yaydığı məlumatda bildirilir.
Məlumatda deyilir: “Batumi UNESCO tərəfindən Musiqi şəhəri adına layiq görülüb. Batumi Gürcüstanda bu statusu qazanan və yaradıcı şəhərlər şəbəkəsinə daxil olan ilk şəhərdir. Bu ad Batumi meriyasının UNESCO-ya müraciəti əsasında verilib ki, bu da şəhərin yaradıcılıq və mədəni sənayenin güclənməsinə töhfə verəcək ən yaxşı təcrübəni bölüşməyə və əməkdaşlığı gücləndirməyə hazır olmasını nəzərdə tutur”.
Bildirilir ki, Batumi musiqi sənayesinin nümayəndələri UNESCO-nun təşkilatçılığı ilə keçirilən tədbir və layihələrdə iştirak etmək hüququ qazanacaq. Batumi ilə bərabər Musiqi paytaxtı statusunu Qlazqo, Kinqston, Liverpul, Oklənd və digər şəhərlər də qazanıb.
Qeyd edək ki, UNESCO-nun yaradıcı şəhərlər şəbəkəsi 2004-cü ildən mövcuddur və hazırda 90 ölkənin 295 şəhərini media-art, musiqi, kinematoqrafiya, qastronomiya, dizayn, folklor, əl işləri və xalq mədəniyyəti istiqamətində bir araya gətirir.
İsraildə Abdulla Şaiqin əsəri cuuri dilində təqdim olunub
İsrailin Qiryat Yearim şəhərində Azərbaycanın görkəmli yazıçısı Abdulla Şaiqin cuuri (Dağ yəhudilərinin dili) dilində nəşr edilmiş “Tıq-tıq xanım” kitabının təqdimat mərasimi keçirilib. Mərasimdə şəhər ictimaiyyətinin, “Azİz” İsrail-Azərbaycan Beynəlxalq Assosiasiyasının və Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin nümayəndələri iştirak ediblər.
Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsindən bildirilib ki, tədbirdə çıxış edənlər Abdulla Şaiqin anadan olmasının 140 illiyinə həsr olunmuş bu layihənin həyata keçirilməsini yüksək qiymətləndiriblər. Bildirilib ki, layihə Azərbaycan ədəbiyyatının, onun görkəmli ədiblərinin İsraildə tanıdılması və təbliğ olunması məqsədinə xidmət edir.
Qeyd edək ki, “Azİz” İsrail-Azərbaycan Beynəlxalq Assosiasiyasının dəstəyi ilə nəşr olunmuş kitabın İsraildəki kitabxanalara, tanınmış mədəniyyət və ictimai-siyasi xadimlərə bəxş edilməsi, yaxın zamanda, Bakıda təqdimat mərasiminin keçirilməsi nəzərdə tutulub.
Azərbaycanlı rejissorun animasiya filmi beynəlxalq festivalın finalçıları arasında yer alıb
Türkiyə Cümhuriyyəti Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin Kino Baş İdarəsinin dəstəyi ilə Kino və Televiziya Peşəkar Assosiasiyası
tərəfindən təşkil edilən IX “İpək Yolu" Beynəlxalq Film Festivalının finalçıları müəyyənləşib.
AzərTAC xəbər verir ki, Türkiyə, Çin, Qırğızıstan, Özbəkistan, Azərbaycan, Qazaxıstan, İtaliya, Suriya, Hindistan, İraq, Yunanıstan, İran, Əfqanıstan və Pakistan kinematoqrafiyasından 3089 filmin iştirak etdiyi festivalda münsiflər heyətinin ilkin baxışının yekunlarına əsasən milli və beynəlxalq dərəcəli finalçılar seçilib.
Festivala azərbaycanlı rejissor Firəngiz Qurbanovanın “Araxçın” animasiya filmi beynəlxalq festivalın finalçıları arasında yer alıb.
Xatırladaq ki, “Birlik” studiyasında istehsal olan “Araxçın” cizgi filmi cari ildə Braziliyada keçirilən 16-cı Beynəlxalq Cizgi Filmləri Festivalında “Dünya Mədəniyyəti”nin peşəkar filmləri kateqoriyası ilə iştirak edəcək.
Filmin ssenari müəllifi və quruluşçu rejissoru Firəngiz Qurbanova, rəssam-animator Zema Əhədovadır.
Bakı Bələdiyyə Teatrı “Nargin faciəsi” tamaşasını təqdim edib
Sarıqamışda əsir düşən hərbçilərin xatirəsinə həsr olunan “Nargin faciəsi” tarixi dramı Bakı Bələdiyyə Teatrının təqdimatında geniş tamaşaçı auditoriyasına təqdim olunub.
AzərTAC xəbər verir ki, Bakı Bələdiyyə Teatrının 29 yaşı münasibətilə hazırlanan təqdimat, eyni zamanda, Azərbaycanın Zəfər bayramına həsr olunub.
Bayram tədbirində Azərbaycanın tanınmış simaları, ictimai-siyasi xadimləri, eləcə də qonaqlar iştirak ediblər.
Tədbirdə Xalq artisti, rejissor Mərahim Fərzəlibəyov çıxış edərək tamaşa haqqında ümumi məlumat verib, daha sonra sözü Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin polkovniki, Əməkdar incəsənət xadimi Abdulla Qurbaniyə verib.
A.Qurbani çıxışında qonaqları şəhidlərin xatirəsini bir dəqiqəlik sükutla yad etməyə dəvət edib. Azərbaycan Dövlət Himninin sədaları altında şəhidlərimiz ruhu dərin ehtiramla yad olunub.
Abdulla Qurbani Azərbaycan-Türkiyə dostluğundan bəhs edərək, bu dostluğun qədim tarixi keçmişə dayandığını xüsusilə vurğulayıb.
Sonra tamaşa təqdim edilib.
Xatırladaq ki, Yazıçı Rəfail Oğuztürk Dağlının “Nargin faciəsi” əsəri əsasında hazırlanan “Nargin faciəsi” tamaşası 1914-1915-ci illərdə rus-türk cəbhəsində Sarıqamış əməliyyatında əsir düşmüş və Nargin adasında çox ağır şəraitdə saxlanıldıqlarına görə əksəriyyəti həlak olmuş minlərlə türk əsgərinin və azərbaycanlı mülki şəxslərin xatirəsinə ithaf edilib.
Tamaşanın ideya rəhbəri Amaliya Pənahova, rejissoru isə Tural Ağayevdir. Rolları Əməkdar artistlər Rafiq İbrahimov, Tofiq Bayramov, Əfqan Soltanov, Əhməd Salahov, “Humay” mükafatı laureatları Zülfiyyə Qurbanova, Tural Əhmədov, Cövdət Şükürov, Toğrul Rza, Asif Rəhimov, Rəşid Soltanov və Namiq Cavadov ifa ediblər.
Soyuq müharibəni uduzuruq, bunu Qarabağ mövzusunun Fransa Milli Kitabxanasında araşdırılması sübut edir
UNEC Kitabxana İnformasiya Mərkəzi “Qarabağ mövzusu dünya kitabxanalarında” layihəsi çərçivəsində Fransa Milli Kitabxanasında araşdırma aparıb.1461-ci ildə Parisdə əsası qoyulan Fransa Milli Kitabxanası 40.9 milyon nüsxə fonda malikdir.
Kitabxana İnformasiya Mərkəzindən bildirilib ki, kitabxananın elektron kataloqu araşdırılarkən orada Qarabağa aid 202 biblioqrafik yazı tapıldı. Bunları 167 kitab və elektron kitab, 12 audio sənəd, 9 ikonoqrafik (təsviri) sənəd, 8 kartoqrafik nəşr, 6 animasiyalı şəkil, 2 ədəd isə dövrü nəşr olmaqla təsnifləşdirmək olar. Sənədlərin çap olunduğu dillər üzrə statistika belədir: fransız dilində 69, ingilis dilində 58, Azərbaycan dilində 9, erməni dilində - 52, rus dilində 7, çoxdilli nəşrlərin sayı isə 21-dir.
Kataloqda olan 167 kitabın dillər üzrə statistikası da verilib.
Araşdırmadan məlum oldu ki, Fransa Milli Kitabxanasında Qarabağın adının qeyd olunduğu ən qədim nəşr, müəllifi fotoqraf G.de Labry olan 1888-ci ildə çəkilmiş “Rusiya Türküstanı ilə Qafqaz” başlıqlı şəkillər toplusudur. Toplu 17 şəkildən ibarətdir. 14-cü şəkildə Qarabağ atının təsviri verilib. 1890-cı ildə müəllif tərəfindən Fransa Milli Kitabxanasına təqdim olunub.
Ümumilikdə kitabxanada bu mövzuda XIX əsrə aid 5 sənəd vardır. Bunların 1-i alman, 3-ü fransız, 1-i erməni dilindədir.
Nəticə olaraq yenə də təəssüflə qeyd etməliyik ki, son illərin ən yeni nəşrləri erməni xalqının mənafeyini özündə əks etdirən kitablardır.
“NİZAMİ GƏNCƏVİNİN POETİK PORTRETİ”
Kürdəmir Regional Mədəniyyət İdarəsinin dəstəyi ilə “Nizami Gəncəvinin poetik portreti” kitabı nəşr olunub. Nəşrin layihə rəhbəri və ön sözün müəllifi Regional İdarənin rəisi, fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru Faiq Xudanlı, təqdimat yazısının müəllifi AMEA-nın Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun baş elmi işçisi, professor Cavanşir Yusifli, kitabın tərtibçisi və redaktoru yazar, ədəbiyyatşünas Ramil Əhməddir.
Kitab XX-XXI əsrlərdə Nizami Gəncəviyə ithaf olunan şeirləri üzə çıxarmaq məqsədi ilə tərtib olunmuşdur. İthaf şeirlər müəlliflərin ayrı-ayrı kitablarından, qəzet və jurnalların səhifələrindən toplanaraq ilk dəfə sistemli bir şəkildə təqdim edilir. Ölümündən əsrlər sonra belə Nizaminin çağdaş şairlərə təsir etməsi, “Xəmsə”sinin ilham qaynağı olması ədəbi təsir, ədəbi əcdadlıq baxımından çox böyük dəyərləri ifadə etməkdədir. Kitab həm də Nizamiyə şeir ithaf edən şairlərin estetik dünyaları, modern Azərbaycan şairlərinin klassik ədəbi irsə olan münasibətini göstərir.
Qeyd edək ki, “Nizami Gəncəvinin poetik portreti” Regional İdarənin “Nizami Gəncəvi İli”nə töhfə olaraq nəşr etdiyi ikinci kitabdır. Daha öncə “Nizami Gəncəvinin əsərlərinin el variantları” kitabı nəşr olunmuşdu.
Kitabların böyük dostu, professor Kərim Tahirovun 70 illik yubileyi
Kərim Məhəmməd oğlu Tahirov 2005-ci ildən Azərbaycan Milli Kitabxanasının direktorudur. 2013-cü ildə professor elmi rütbəsini alıb. O, dünyanın 40-dan artıq ölkəsində elmi konfranslarda və simpoziumlarda məruzələrlə çıxış edib, məqalələri bir sıra ölkələrin jurnallarında dərc olunub. “M.F.Axundov adına Azərbaycan Milli Kitabxanasının tarixi (1923-2008-ci illər)” adlı monoqrafiyanın, dərs vəsaitilərinin, 200-dən artıq elmi məqalənin müəllifidir. Avrasiya Kitabxanalar Assambleyasının (BAE), Avropa Milli Kitabxanaları Konfransı (CENL) beynəlxalq təşkilatının, Dünya elektron kitabxanasının (WDL), İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatına üzv ölkələrin Milli Kitabxanaları Şurasının, Avrasiya Kitabxanaçılar Birliyinin üzvüdür.
Professor Kərim Tahirovun Azərbaycan mədəniyyətinin inkişafındakı səmərəli fəaliyyəti dövlət tərəfindən yüksək qiymətləndirilib, 2008-ci ildə kitabxana işinin inkişaf etdirilməsində xidmətlərinə görə o, “Əməkdar mədəniyyət işçisi” fəxri adına layiq görülüb, 2013-cü ildə 3-cü dərəcəli “Vətənə xidmətə görə” ordeni ilə təltif edilib. TÜRKSOY-un yaradılmasının 20 illiyi, “Qızıl Fortuna” Beynəlxalq reytinqli texnologiyalar və Sosiologiya Akademiyası medalları ilə təltif edilib.
Rəssam Güllü Mustafayevanın 100 illiyi
Xalq rəssamımızı niyə tanımayaq ki? Güllü Hacağa qızı Mustafayeva 1921-ci il noyabr ayının 12-də Türkmənistanın Türkmənabad şəhərində anadan olub. Rəssamın ailəsi 1902-ci ildə Şamaxıda baş vermiş zəlzələ səbəbindən Türkmənabad şəhərinə köçübmüş. O, 1927-ci ildə ailəsi ilə birgə Bakıya gəlib, burada 1938-ci ildə Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Texnikumunu bitirib. Güllü Mustafayeva yaradıcılığında təsviri sənətin müxtəlif janrlarına müraciət edib, bir-birindən maraqlı epizodlara malik olan tablolar ilə yanaşı, portret, peyzaj, natürmort kimi digər janrlara da xüsusi yer verib. “Məhsəti Gəncəvi” portreti rəssamın yaradıcılığında xüsusi yer tutur. Təsvirdə şairənin üz cizgilərindəki sərt ifadə yaşadığı dövrün çətinliklərindən xəbər verir. Bununla belə, humanist baxışları onun şairanə ruhunu ön plana çıxarıb. Bu da böyük peşəkarlıq tələb edir.
Güllü Mustafayeva dövrünün əmək qəhrəmanlarının, elm və incəsənət xadimlərinin də portretlərini yaradıb. Bunlardan iki dəfə Sosialist Əməyi Qəhrəmanı Bəsti Bağırovanın, nevropatoloq, tibb elmləri doktoru Zəhra Salayevanın, Xalq rəssamı Səttar Bəhlulzadənin portretlərini misal göstəmək olar. Rəssam XX əsr Azərbaycan milli rəssamlıq sənətinin görkəmli nümayəndələri sırasında layiqli yer tutur. Onun zəngin yaradıcılığı dövlət tərəfindən qiymətləndirilib, 1973-cü ildə Azərbaycanın “Əməkdar rəssamı”, 1992-ci ildə “Xalq rəssamı” fəxri adlarına layiq görülüb. O, 1994-cü ildə Bakı şəhərində vəfat edib. Ruhu şad olsun.
