Super User

Super User

Daha bir kino hadisəsi tarixə düşmək üzrədir. 72-ci beynəlxalq “Berlinale” kinofestivalı yekunlaşmağa doğru gedir. İspan rejissor Karla Saymonun “Alcarras” İspaniya-İtaliya filmi “Berlinale”nin “Ən yaxşı film” nominasiyasında "Qızıl ayı" mükafatına layiq görülüb. 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı TASS agentliyinə istinadən məlumat verir ki, “Alcarras” filmi Kataloniyada şaftalı plantasiyasında şaftalı yetişdirməklə məşğul olan və həyatda qalmaq üçün mübarizə aparan bir ailənin gündəlik həyatından bəhs edir.

“Ən yaxşı aktrisa” kateqoriyasında “Gümüş Ayı” mükafatı “Rəbiyyə Kurnaz Corc Buşa qarşı” filmindəki roluna görə Türkiyə əsilli aktrisa Meltem Kaptana təqdim olunub.

Türkiyəli evdar qadın Rəbiyyə Kurnazın oğlu Muratın Quantanamo həbsxanasından azadlığa çıxması uğrunda mübarizəsindən bəhs edən filmin ssenari müəllifi Laila Stieler də “Ən yaxşı ssenari” nominasiyasında “Gümüş ayı” mükafatını alıb.

“Ən yaxşı sənədli film” nominasiyasında 40 min avroluq mükafat Myanmada 2021-ci ildə dövlət çevrilişinə qarşı üsyanı əks etdirən “Myanma gündəlikləri filminə verilib. Filmin Myanmada adları açıqlanmayan rejissorlar tərəfindən çəkildiyi bildirilib.

Builki festivalda 15 ölkənin 18 filmi mükafatlar uğrunda mübarizə aparır. Filmlərə baxış fevralın 20-də yekunlaşacaq.

 

Mədəniyyət irsimizin ən dəyərli nümunələrindən olan muğamın daim diqqət mərkəzində olması fərəhləndirici haldır. Beynəlxalq Muğam Mərkəzinin böyük maraqla gözlənilən “Muğam axşamları” layihəsinin növbəti konserti fevralın 17-də təqdim olundu.

Beynəlxalq Muğam Mərkəzindən bildirilib ki, həmin gün sevilən xanəndələr Mirələm Mirələmov, Məmməd Nəcəfov və Nisbət Sədrayeva “Rast” muğamını ifa etdilər. Xanəndələri BMM-nin solistləri tarzən Rövşən Qurbanov, Ceyhun Muradov (kamança), Əməkdar artist Təranə Əliyeva (qanun), Amil Mustafayev (nağara) və Vasif Yusibli (ud) müşayiət etdi.

Qeyd edək ki, Beynəlxalq Muğam Mərkəzi Azərbaycan milli musiqisinin təbliğinə həsr olunmuş bir neçə layihə həyata keçirir ki, onlardan biri də “Muğam axşamları” layihəsidir. Bu layihə çərçivəsində tanınmış ifaçılar tərəfindən muğamlar, xalq mahnıları və təsniflər səsləndirilib. Muğam sənətimizin fəlsəfəsini gələcək nəsillərə çatdırmaq məqsədilə reallaşan layihəyə tamaşaçılar böyük maraq göstərməkdədir.

İlin sonuna kimi Beynəlxalq Muğam Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə "Rast" , "Şur", "Zabul-Segah", "Çahargah", "Bayatı-Şiraz", "Humayun", "Şüştər", "Şahnaz", "Orta Mahur", "Arazbari", "Osmanlı", "Heydəri", "Bayatı Qacar", "Mahur hindi", "Qarabağ şikəstəsi", "Xaric segah", "Heyratı", "Mirzəhüseyn segahı", "Kəsmə şikəstə", "Bayatı Kürd" , "Ovşarı", "Dəşti", "Qatar", "Rahab", "Şirvan şikəstəsi" muğamları təqdim olunacaq.

Xatırladaq ki, Beynəlxalq Muğam Mərkəzi “Muğam axşamları” layihəsini 2017-ci ildən həyata keçirir. Bundan əlavə mərkəzin musiqinin müxtəlif janrlarını əhatə edən “Aşıq musiqisi axşamları”, “Vokal musiqi axşamları”, “Muğamat var olan yerdə”, “Unudulmayanlar” və digər layihələrinin konsertləri tamaşaçılar tərəfindən maraqla gözlənilir.

 

Özbəkistandakı Heydər Əliyev adına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin layihəsi ilə 2022-ci ildə Azərbaycanın görkəmli bəstəkarı Fikrət Əmirovun anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə tədbirlərə start verilib.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən məlumat verir ki, il ərzində "Fikrət Əmirov - Azərbaycan musiqi sənətinin parlaq siması, dünya musiqisində simfonik muğam janrının əsasçısı” adlı beynəlxalq konfransın keçirilməsi, dahi bəstəkarın əsərlərindən ibarət Azərbaycan musiqiçiləri və Özbəkistan Milli Simfonik Orkestrinin birgə iştirakı ilə dostluq konsertinin təşkili və digər tədbirlərin təşkili nəzərdə tutulub.

Bununla yanaşı, Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzi dahi bəstəkar Fikrət Əmirovun bir sıra əsərlərinin not yazılarını profilə uyğun Özbəkistan ali məktəblərinə hədiyyə etməyi nəzərdə tutur.

Mədəniyyət Mərkəzindən verilən məlumata görə artıq mərkəzin könüllüləri tərəfindən “Wikipediya” Beynəlxalq Elektron Ensiklopediyasında Fikrət Əmirov haqqında özbək dilində bölmə hazırlanaraq istifadəyə verilib.

 

Fevralın 17-də “Landmark”da Polşanın ölkəmizdəki səfirliyinin təşkilatçılığı ilə Polşa memarlarının Azərbaycanda yaratdığı memarlıq irsinə dair layihənin təqdimatı olub.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən məlumat verir ki, layihənin əsas tərəfdaşları Azərbaycan Turizm Bürosu və Bakı Media Mərkəzidir.

Tədbirdə fəxri qonaq qismində iştirak edən Mədəniyyət nazirinin müavini Sevda Məmmədəliyeva çıxışında qeyd edib ki, Azərbaycanın Polşa ilə müasir diplomatik əlaqələri 30 ildir bərpa olunsa da, əslində bu əlaqələrin tarixi XV əsrdən, Uzun Həsənin Polşa kralı ilə qurduğu münasibətlərdən başlanır. Polşa XX əsrin sonunda Azərbaycanı müstəqil dövlət kimi ilk tanıyan ölkələr sırasındadır. Ümummilli lider Heydər Əliyevin Azərbaycana rəhbərliyi dövründə iki ölkənin əlaqələri uğurla inkişaf edib. Azərbaycan-Polşa əlaqələrinin inkişafına müstəsna töhfələr vermiş Heydər Əliyevin 90 illik yubileyi münasibətilə Qniezno şəhərində Azərbaycan-Polşa “Dostluq” abidəsinin açılışı olub. Polşanın qədim paytaxtında ucaldılan abidə iki ölkə arasındakı diplomatik əlaqələrin qurulmasının 540, bərpasının isə 20 illiyinə həsr edilib.

Nazir müavini vurğulayıb ki, bu gün Prezident İlham Əliyev bu iki ölkə arasında münasibətlərin genişlənməsinə mühüm önəm verir.

Sevda Məmmədəliyeva bildirib ki, Bakının özünəməxsus gözəlliyinin yaradılmasında, abidələrinin qurulmasında Polşa memarları mühüm rol oynayıblar. Polşa memarları tərəfindən yaradılan həmin abidələrə bu gün xüsusi qayğı göstərilir. Onlar yeni çalarda öz gözəlliyi ilə bizi cəlb edir. Polşalı memarların adlarını əbədiləşdirmək məqsədilə Bakının tarixi məhəlləsində yerləşən küçələrdən birinə “Polşa memarları” adı verilib.

Polşa Respublikasının Azərbaycandakı səfiri Rafal Poborski deyib: “Ötən il biz Polşa-Azərbaycan əlaqələrinin 30 illiyini qeyd etdik. Bizim əlaqələrimiz tək diplomatik deyil, həm də sosial-iqtisadi və siyasi sahələri əhatə edir. Bizim əlaqələrin tarixi qədimdir. Bu gün təqdimatına yığışdığımız layihə Polşa memarlarının Azərbaycanda yaratdığı abidələrlə bağlıdır. Onların Azərbaycanda ucaltdığı abidələr olduqca diqqətəlayiqdir. 2019-cu ildə Azərbaycan və Polşa prezidentlərinin iştirakı ilə Bakıda “Polşa memarları” küçəsinin açılışı olub. Azərbaycanda Polşa memarlarının yaratdığı abidələr turizm baxımından da əhəmiyyətlidir. Düşünürəm bu abidələr tək memarlıq nümunəsi deyil, həm də Azərbaycanın tarixini əks etdirən elementlərdir”.

Layihənin Polşa-Azərbaycan turizm əlaqələrinin inkişafına dəstək olacağını deyən Florian Zenqstşmid bildirib ki, təmsil etdiyi qurum Polşa turistləri üçün gəzinti turu hazırlayıb, həmçinin yol xəritəsi tərtib edib. Tur çərçivəsində turistlər Polşa memarlarının ucaltdığı binalarla tanışlıq olacaq. Həmçinin bu məqsədlə hazırlanan broşürdə Polşa memarlarının Azərbaycanda yaratdığı bütün memarlıq abidələri yer alıb. Broşürdə neft bumu dövründə Bakının xüsusi görünüşünü formalaşdıran 4 görkəmli polyak memarı - İosif Qoslavski, Kazimir Skureviç, İosif Ploşko və Yevgeni Skibinskinin Azərbaycandakı memarlıq fəaliyyətlərindən, həmçinin neftçıxarma üzrə mütəxəssis Pavel Pototskinin ölkənin neft sənayesinə verdiyi töhfələrdən bəhs olunur.

Burada, həmçinin XX əsrin əvvəllərində təkcə Bakıda deyil, Şamaxı, Gəncə, Qusar və Zaqatalada da polyak memarlıq üslublarında məscid, kilsə, eləcə də şəhər planlarının hazırlandığı diqqətə çatdırılır.

“Broşürlə, həmçinin https://azerbaijan.travel saytında da tanış olmaq mümkündür. Ümid edirəm sərhədlər açıldıqdan sonra yeni-yeni istiqamətlər üzrə məlumatlar hazırlanacaq”,- deyə Florian Zenqstşmid əlavə edib.

Azərbaycan Memarlar İttifaqı İdarə Heyətinin sədri, professor Elbay Qasımzadə deyib: “XIX əsrin sonu, XX əsrin əvvəllərində Bakıya əcnəbi sərmayədarlarla yanaşı, tanınmış mühəndislər, inşaat üzrə mütəxəssislər də ayaq açmaqda idi. Bakı şəhərinin ərazisi genişlənir, yeni binalar inşa edilir, rayonlar meydana gəlirdi. Bakının memarlıq simasının zənginləşməsində yerli memarlarla bərabər, əcnəbi mütəxəssislər də fəal iştirak edirdilər. Şərq üslubunu heç vaxt itirməyən şəhər, eyni zamanda, bir Avropa şəhərinə çevrilirdi. Bu məsələdə, ümumiyyətlə, odövrkü Bakının arxitekturasında polşalı memarlar xüsusi rol oynayırdılar. Həmin memarlar Azərbaycan paytaxtının bir sıra möhtəşəm tarixi binalarının müəllifi olublar. Məsələn, Murtuza Muxtarovun sarayı, İsmailiyyə, Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətinin binası, Ağabala Quliyevin mülkü və bir çox tarixi binalar polşalı memarların layihələri əsasında inşa olunub”.

Memarlıq tarixinin tədqiqatçısı, professor Elçin Əliyev bu günə qədər ölkəmizdə on bir Polşa memarı tərəfindən 81 abidənin ucaldıldığını söyləyib. O, bu günədək Azərbaycanda Polşa memarlarına həsr olunan monumental kitabın olmadığını qeyd edib.

Tədbirdə broşür əsasında hazırlanmış slaydşou nümayiş olunub.

 

Mədəniyyət Nazirliyi yanında yaradılmış İctimai Şura ölkənin mədəniyyət müəssisələrinin günün tələbləri səviyyəsində fəaliyyət göstərmələrində, ölkənin mədəni həyatının zəngin və rəngarəng olmasında çox maraqlıdır. Bu səbəbdən də şuranın nəzdində fəaliyyət göstərən işçi qrupları həm paytaxtda, həm də regionlarda müxtəlif səpkili tədbirlər həyata keçirməkdədir. 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, növbəti belə tədbir gənclik şəhəri olan Sumqayıtda baş tutub.

Son dövrlərdə Sumqayıt şəhərinin mədəni həyatında bir canlanma hiss olunur, bu sahədə kreativlik, yeni yanaşma tərzi öz sözünü deməkdədir. Bəşəriyyəti cənginə almış COVİD – 19 pandemiyasının məhdudiyyətləri şəraitində yaranmış çətinliklərə baxmayaraq mədəniyyət sahəsi inkişafdan qalmır, teatr premyeraları, kitab yarmarkaları, rəsm sərgiləri, müxtəlif təqdimatlar, müsabiqələr, virtual platformalarda forum və müzakirələr keçirilir, sosial mediada tanınmış sumqayıtlılar barədə tanıtım çarxları çəkilib nümayiş etdirilir.

Daha nələr etmək olar ki, sumqayıtlıların, xüsusən şəhər gənclərinin asudə vaxtları səmərəli keçsin, onların mədəni səviyyəsi daha da yüksəlsin?

Fevralın 17-də Sumqayıt şəhər Poeziya Evində Sumqayıt Regional Mədəniyyət İdarəsinin və Mədəniyyət Nazirliyi yanında İctimai Şuranın Kitab Nəşri və Ədəbiyyat İşçi Qrupunun birgə təşkilatçılığı ilə “Sumqayıt şəhərinin mədəni həyatı – yeni çağırışlar və perspektivlər” mövzusunda şəhərin tanınmış mədəniyyət xadimlərinin, gəncliyin nümayəndələrinin iştirakı ilə ictimai dinləmələr keçirilib.

Öncə tədbir iştirakçıları Poeziya evində təşkil edilmiş kitab, rəsm və dekorativ əl işləri sərgisi ilə tanış olublar.

Tədbirdə mədəniyyətin bütün sahələri - ədəbiyyat, kitabxanalar, muzeylər, kino, teatr, musiqi, rəssamlıq, fotoqrafiya, memarlıq və heykəltəraşlıq kimi sahələr əhatə olunub, hər sahənin cari durumu, görüləcək işlər, perspektiv planlar müzakirə predmetinə çevrilib.

Tədbiri giriş sözü ilə açan Sumqayıt Regional Mədəniyyət İdarəsinin rəisi Rəşad Əliyev Mədəniyyət Nazirliyi yanında İctimai Şuranın üzvlərini və tədbir iştirakçılarını salamlayaraq bu cür tədbirlərin mədəniyyət işçilərinin fəaliyyətinin tənzimlənməsi prosesində əhəmiyyətindən danışıb. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə ölkəmizdə yürüdülən mədəniyyət siyasətinin özəlliklərini və məhz bu siyasətin nəticəsi olaraq Azərbaycanın milli-mədəni irsinin dünya çapında xüsusi çəkiyə malik olduğunu tədbir iştirakçılarının diqqətinə çatdırıb. O, Sumqayıt şəhərinin mədəni həyatında baş verən yeniliklərdən və qarşıda duran vəzifələrdən söz açaraq tədbir iştirakçılarını müzakirələrdə fəal iştirak etməyə səsləyib.

Sonra çıxış üçün söz Mədəniyyət Nazirliyi yanında İctimai Şuranın sədri Gəray Əlibəyova verilib. O, rəhbərlik etdiyi İctimai Şuranın fəaliyyət proqramı, şuranın nəzdində yaradılmış İşçi Qrupları və onların funksiyaları haqda tədbir iştirakçılarına ətraflı məlumat verib. Bugünki dinləmələrin Şuranın “Kitab Nəşri və Ədəbiyyat” İşçi Qrupunun təşəbbüsü ilə keçirildiyini söyləyib və rəhbərlik etdiyi qurumun bütün kreativ təşəbbüslərə açıq olduğunu qeyd edib.

Tədbirdə iştirak edən Sumqayıt Şəhər İcra Hakimiyyəti başçısının birinci müavini Teymur Səmədov, Milli Məclisin deputatı Müşfiq Məmmədli, İctimai Şura sədrinin müavinləri Şahin Qədirli və Əkbər Qoşalı bu cür tədbirlərin davamlı keçirilməsinin əhəmiyyətini vurğulayıblar. Sumqayıtın mədəniyyət işçilərinə gələcək fəaliyyətlərində uğurlar diləyiblər.

“Kitab Nəşri və Ədəbiyyat” İşçi Qrupunun rəhbəri, yazıçı, əməkdar jurnalist Varis doğulub boya-başa çatdığı Sumqayıt şəhərinin hər zaman təəssübünü çəkdiyini və doğma şəhərinin mədəni həyatında tərəqqi və inkişafa nail olmağın vacibliyini, bu yolda sumqayıtlı mədəniyyət işçilərinə hər zaman dəstək olmağa hazır olduqlarını dilə gətirib.

Milli Qeyri Hökümət Təşkilatları Forumunun prezidenti Rauf Zeyni vaxtilə özünün də Ə.Bakıxanov adına Musiqi Məktəbində müəllim olaraq fəaliyyətə başladığını, bu sahənin ona çox doğma olduğunu qeyd edib. Sumqayıtın mədəniyyət müəssisələrinin rəhbərlərini və əməkdaşlarını qeyri-hökümət təşkilatları ilə əməkdaşlığa çağırıb və bu yöndə təşəbbüs göstərənlərə hər cür yardımçı olacağını bildirib.

Daha sonra söz sumqayıtlı ziyalılara və mədəniyyət işçilərinə verilib.

Respublika Prezidentinin fərdi təqaüdçüsü, əməkdar müəllim, şair Ofelya Babayeva çıxış edərək özünəməxsus ədəbi ənənələri olan Sumqayıt ədəbi camiəsinin qazandığı uğurlardan, sumqayıtlı yazarların imza atdıqları bəyənilən  əsərlərdən, yeni nəşr olunmuş kitablardan, qarşılaşdıqları problemlərdən danışıb. Mədəniyyət və ədəbiyyat sahəsində fasiləsiz və uzun müddət çalışan fəal mədəniyyət işçilərinin əməyinin qiymətləndirilməsinin vacibliyini vurğulayıb.

Əməkdar mədəniyyət işçisi Vaqif Süleymanov ölkəmizin üçüncü böyük şəhəri olan Sumqayıtda Filarmoniyanın yaradılması, şəhərdə simfonik və ya kamera orkestrinin təşkil edilməsi təşəbbüsü ilə çıxış edib. O, bunun üçün yetərincə peşəkar Sumqayıt musiqiçilərin olduğunu nəzərə çatdırıb.

Sumqayıtın Tarixi Muzeyinin direktoru Aygün Zülfüqarlı Muzey və Qalereya fondlarının zənginləşdirilməsi üçün ziyarətçiləri daha çox cəlb edəcək eksponat və əsərlərin alınmasına ehtiyac yarandığına, bunun üçün şəhərin imkanlı şirkətlərinin mədəniyyət müəssisələrinə hamilik etməsinin zəruriliyinə diqqət çəkib, muzeydə interaktiv ekspozisiyaların yaradılmasına ehtiyac duyulduğunu nəzərə çatdırıb.

Mərkəzi Kitabxana Sisteminin direktor müavini Natəvan Axundzadə şəhərin informasiya təminatının həyata keçirilməsində kitabxanalarda müasir tələblərə uyğun olaraq, yeni texnologiyaların tətbiqinin zəruri olduğunu qeyd edib. Bu baxımdan, Sumqayıtda yeni standartlara uyğun, geniş oxucu kütləsinə xidmət göstərəcək kitab evinə ciddi zərurət olduğunu bildirib.

Sumqayıt Dövlət Rəsm Qalereyasının əməkdaşı, dekorativ-tətbiqi sənət ustası, modelyer-dizayner və keçəçi rəssam Günel Məhərrəmqızı beynəlxalq çərçivədə təşkil olunan festivallarda Baki ilə yanaşı, Sumqayıtda fəaliyyət göstərən dekorativ-tətbiqi sənət ustalarının da iştirakının təşkil olunmasını arzuladığını bildirib. Bakıda keçirilən sərgi və tədbirlərdə Sumqayıt dekorativ-tətbiqi sənət ustalarının iştirakını təmin etməyin və onların əsərlərinin satışına dəstək olmağın vacibliyini vurğulayıb.

Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının və Beynəlxalq Suluboya Cəmiyyətinin üzvü, peşəkar rəssam İntiqam Cəfərov rəssamların rahat şəkildə yaradıcılıqla məşğul olmaları üçün art-emalatxanalarla təmin edilməsinin, keçirilən sərgilərdə rəssamlarin əsərlərinin satışının təşkil olunmasının günün tələbi olduğunu bildirib. İctima Şuranı sumqayıtlı rəssamların da əsərlərinin ölkədaxili və beynəlxalq sərgilərdə tanıdılmasına kömək etməyə və Beynəlxalq art-festivallara dəvət almış rəssamlara maddi cəhətdən dəstək olmağa çağırıb.

“Dostluq” mədəniyyət evinin bədii rəhbəri Gülnar Məmmədova söz alaraq bildirib ki, Sumqayıt şəhərinin mədəni həyatının inkşafında mədəniyyət işçiləri öhtələrinə düşən vəzifələri layiqincə yerinə yetirməyə çalışırlar və əllərindən gələni əsirgəmirlər. Sumqayıt şəhəri gün-gündən abadlaşır və böyüyür. Bütün bunların müqabilində mədəniyyət müəssisələrinin öhtəsinə daha mühüm işlər düşür. Lakin əfsuslar olsun ki, hələ də müasir tələblərə cavab verməyən müəssisələr mövcuddur. Sumqayıt Regional Mədəniyyət İdarəsinin balansında olan “Energetik” və “İnşaatçılar” mədəniyyət evləri isə istifadəyə yararsız vəziyyətdədir. Bu mədəniyyət evlərinin əsaslı təmirə ehtiyacı var. 30 ilə yaxın bir müddətdə “Energetik” və “İnşaatçılar” mədəniyyət evlərində məcburi köçkünlər yerləşdirilib. Hazırda isə mədəniyyət evlərinin birində bir ailə, digərində isə üç ailə yaşayır. Bu müəssisələr əsaslı təmir olunarsa, yenidən öz əvvəlki fəaliyyətlərini davam etdirə bilərlər. Şükürlər olsun ki, Ali Baş Komandan  İlham Əliyevin başçılığı ilə 44 günlük müharibədə torpaqlarımız işğaldan azad edilib, məcburi köçkünlərin də növbəti mərhələdə öz yurdlarına geri dönüşü bu məsələnin həllini reallaşdıracaq.

"Dostluq" mədəniyyət evinin əməkdaşı Səadət Nəcəfova həmkarının fikirlərini davam etdirərək bildirib ki, Hacı Zeynalabdin Tağıyev qəsəbəsinin ərazisi böyükdür, əhalisi qeyri-rəsmi statistikaya uyğun olaraq 50.000 nəfəri ötən bu qəsəbədə də quruculuq, abadlıq işləri uğurla davam edir. Bu qəsəbənin gəncləri həyatın bütün sahələrində kifayət qədər fəaldırlar. Lakin qəsəbədə gələcəkdə daha çox istedadlı gənclərin üzə çıxmasında, uşaq və yeniyetmələrin asudə vaxtlarını daha səmərəli keçirmələrində böyük rolu olan heç bir mədəniyyət evi fəaliyyət göstərmir. Əhməd Bakıxanov adına incəsənət məktəbinin binası da qəzalı vəziyyətdədir, əsaslı təmirə ehtiyacı var. Çox istərdik ki, bu məsələlər yaxın gələcəkdə öz həllini tapsın.

“28 May” mədəniyyət evində fəaliyyət göstərən xalq teatrının rejisoru Amil Babayev söz alaraq bildirib ki, respublikada keçirilən “Xalq Teatrları Festifalı”nın final mərhələsinin Sumqayıt şəhərində təşkil olunması Sumqayıtın mədəni həyatına bir canlanma gətirər. Həmçinin xalq teatrlarının səhnə geyimləriylə, rekvizitlərlə, dekorasiyalarla təminatı məsələsini gündəmə gətirib.

Gənc şair Elvin Əlizadə Sumqayıtda yaşayan gənc yazarların kitablarının çapına dəstək göstərilməsi, onların televiziyalarla çıxışlarına şərait yaradılması və tərcümə mərkəzləri ilə əlaqələrin qurulması yolu ilə dünyaya inteqrasiya etmələri üçün şərait yaradılması məsələsinə toxunub.

Sonda çıxış edən şəhər ziyalıları, mədəniyyət xadimləri bu cür tədbirlərin keçirilməsinə görə ölkə rəhbərliyinə, Mədəniyyət Nazirliyinə, Sumqayıt Şəhər İcra Hakimiyyətinə və tədbirin təşkilində xidmətləri olan hər bir şəxsə minnətdarlıqlarını bildiriblər, belə tədbirlərin təşkilinin şəhərin mədəni həyatına təkan verəcəyinə əmin olduqlarını vurğulayıblar.

 

Bu günlərdə “Ayın enişi” (Moonfall) filmi ekranlara çıxıb. Filmin rejissoru “Müstəqillik Günü”, “2012” və “Birisigün” kimi ekran əsərlərinin müəllifi, eləcə də Hollivudun apokalipsis üzrə əsas mütəxəssisi Roland Emmerixdir. Onun yeni əl işi Ayın Yerətrafı orbitdən çıxması nəticəsində planetimizi məhv etmək təhlükəsindən bəhs edir. Burada iki astronavt və bir alimdən ibarət komanda bu fəlakəti dayandırmağa çalışır. Filmdə baş rolları Hayli Berri, Patrik Uilson və Donald Sazerlend ifa edib. TASS agentliyi ilə söhbətində Emmerix studiyaların niyə bu layihədən imtina etməsindən, onu pensiyaya çıxmağa məcbur edə biləcək məqamlardan və həqiqətən də qiyamət zamanı nə edəcəyindən danışıb. Maraqlı müsahibəni “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının oxucularına təqdim edirik.

 

- Belə təəssürat yaranır ki, son vaxtlar yüksək keyfiyyətli, böyük büdcəli və epik fəlakət filmləri demək olar ki, çəkilmir. Pandemiyadan əvvəl kinoteatrları superqəhrəmanlar barədə filmlər “işğal etmişdi” ...

- (Gülür) Bəlkə ona görə ki, bu cür filmləri hələ də təkcə mən çəkirəm? Əslində mənə çox maraqlıdır ki, premyera zamanı nə baş verəcək, tamaşaçılar filmi necə qarşılayacaq, onların fikirləri necə olacaq?

- Çoxlarının fikrincə, istər “Müstəqillik günü”, “Qodzilla”, istərsə də “2012”, və ya “Birisigün” olsun, filmlərinizə dönə-dönə baxmaq olar. Və qəribə də olsa, onlar rahatlıq hissi yaradır. Sizcə, niyə fəlakət filmləri bəzən tamaşaçılara “sakitləşdirici” təsir göstərir?

- Hesab edirəm ki, bütün məsələ ondadır ki, belə filmlərin mərkəzində nisbətən normal insanlar dayanır. Bəli, əlbəttə ki, astronavtlar və sui-qəsd nəzəriyyəçiləri var. Amma yollarında inanılmaz maneələrlə üzləşən tamamilə adi insanlar da var. İndiki halda bu, Ayın Yerə düşməsidir. Lakin hər şey düşündüyümüz kimi deyil. Qəhrəmanlarımız Aya gedirlər, bu prosesi dayandıra biləcəklərini düşünürlər. Amma belə bir səfərə gedərkən evlərini və uşaqlarını tərk etməli olacaqlar. Onlar övladlarının gələcəyi üçün bunu edirlər. Filmimizdəki əhvalat bundan ibarətdir. Filmlərim daha çox, qəribə də olsa, ailə hekayələridir. Bunlar var gücü ilə sağ qalmağa çalışan insan ruhu haqqında əhvalatlardır. Düşünürəm ki, bəzi insanların onlara baxarkən hiss etdiyi “rahatlıq” məhz buradan qaynaqlanır. Üstəlik, bu filmlər çox əyləncəlidir.

- Pandemiya zamanı və özü də belə bir ulduz heyəti ilə film çəkmək necə idi? Aktyorlar arasında Hayli Berri, Patrik Uilson və Donald Sazerlend də var ...

 - Çox, çox çətin. Sözün əsl mənasında bir-birimizə yaxınlaşa bilmirdik. Çəkiliş meydançasında hər kəsin öz sahəsi var idi: aktyorların öz sahəsi, çəkiliş qrupunun öz sahəsi. İnsanlar bir-birinə yaxınlaşa bilmirdilər. Bəli, təbii ki, aktyorların saç və qrim ustaları var idi. Amma hamımız məsafə saxlamalı idik. Hətta bir-birimizin yanında otura bilmirdik. Ona görə də daim yüksək səslə danışmalı olurduq. Bu və ya digər səhnəni çəkməzdən əvvəl hamımız böyük bir dairənin içərisində dayanıb indi nə çəkəcəyimizi müzakirə edir və yalnız bundan sonra çəkilişlərə başlayırdıq. Həm də həftə sonları həmkarlarımın heç birini şam yeməyinə dəvət etməyimə icazə vermirdilər. Bir sözlə, əvvəllər çəkiliş zamanı “normal” olanların çoxu indi qeyri-mümkün idi. Ona görə də bu filmi çəkmək mənim digər filmlərimdən çox fərqli idi. Və təbii ki, çətin idi. Biz bütün filmi 61 günə çəkməli olduq. Bu çox çətindir. Koronavirus filmdə çox şeyi “yedi”. Bu, bizə əlavə 5,8 milyon dollara başa gəldi və mən demək olar ki, çəkilişin on günündən imtina etməli oldum.

 - Özü də 140 milyon dollarlıq büdcə ilə?

 - Bizimki kimi bir filmi çəkdikdə və eyni zamanda bu, müstəqil layihə olduqda, çox vaxt sənin müəyyən məbləğdə pulun olur və heç kim təyin olunan məbləğdən artıq heç nə vermir. Bu zaman əlavə itkilər olarsa maaşınızdan pul tutulacaq və s. Beləliklə də, biz vizual effektlər, redaktə və digər xərcləri qarşılamaq üçün həmin vəsaiti düzgün idarə etməyə çalışırdıq. Hər halda, düşünürəm ki, öhdəsindən gəldik.

 - Bəs niyə prinsipcə belə bir epik ekran əsərini müstəqil film kimi çəkməyə qərar verdiniz? Siz nəyi sübut etmək istəyirdiniz? Kino sənayesinə göndəriləcək mesaj nə idi?

- Yox, yox... İş ondadır ki, kinostudiyalar belə filmlər çəkməkdən çəkinirlər. Onlar üçün bu, böyük riskdir. Müstəqil layihə ilə bağlı maraqlı cəhət ondan ibarətdir ki, potensial qazanc, yaxud da maddi zərər riski 120 və ya 130 ölkə arasında bölünür. Mənə elə gəlirdi ki, bütün dünya üçün film çəkirəm. Bəlkə kimsə ondan pul qazanacaq, bəlkə kimsə pul itirəcək. Mənə elə gəlir ki, gələcəkdə bu, məzh belə işləyəcək. Fakt odur ki, bu gün studiyalar belə layihələri qəbul etməkdən çox çəkinirlər.

- Görəsən niyə?

 - Bəli, həqiqətən çox maraqlıdır. Studiyalar bu cür layihələrə meylli deyillər. Çünki onlar orijinal ideyaya uyğun yaradılıblar. Təbii ki, istisnalar var. Məlum məsələdir ki, Stiven Spilberq kimi biri nə istəsə, edə bilər. Mən başa düşmürəm ki, niyə bu gün işlər belə gedir.

 - Bu fenomeni nə vaxt görməyə başladınız?

- İki-üç, bəlkə də dörd-beş il əvvəl.

- Yəni superqəhrəman filmlərinin populyarlığı işlərin gedişinə bu qədər təsir edib?

-Mən belə düşünmürəm, bəlkə də müəyyən qədər. Əslində superqəhrəman filmləri çox əvvəllər də məşhur idi. Onlar başqa filmlərdə edilən hər şeyi özlərinə götürürdülər. Sonra bunun üzərinə onlayn xidmətlər də gəldi. Və məhz bu, fikrimcə, hazırki vəziyyətə gətirib çıxardı. Onlayn xidmətlər üçün çəkiliş apardığınız zaman çox pul xərcləyə bilərsiniz. Amma filmimin premyerasının onlayn olmasını istəmirəm. Mən təqaüdə çıxmağı üstün tuturam. Hər şey çox sadədir - erkən pensiyaya çıxacağam! (Gülür.)

- Ümid edirik ki, bu baş verməyəcək. Filmləriniz həqiqətən böyük ekran üçün çəkilib. Özü də ekran nə qədər böyük olsa, bir o qədər yaxşıdır!

 - Bəli, məhz belədir! Mən kinoteatrda filmlərə baxaraq böyümüşəm. Mənim bundan xoşum gəlir. Niyə belə filmlərə televizorda və ya kompüter ekranında baxmalıyam

- Bəs fəlakət filmlərinə marağınız necə yarandı?

- Məktəbdə oxuyanda “Üçüncü dərəcəli yaxın əlaqələr” filminə baxırdım. Bu filmə baxanda anladım ki, məhz belə bir film çəkmək istəyirəm. Filmin mərkəzində çox sadə personajlar vardı. Onlardan biri elektrik ustası idi. Bu hekayə adi bir insan haqqındadır. Amma hekayənin sonunda o, qəhrəmana çevrilir. Mənə maraqlı gəldi. Bir neçə il bu barədə düşündüm. Sonra “Müstəqillik günü”nü çəkdim. Mənə elə gəlir ki, bu film gələcəkdə çəkdiyim bu cür filmlər üçün bir növ model, əsas oldu.

 - Deməli, fəlakət filmlərinizin çəkiliş formulu budur?

 - Belə də demək olar. Düşünürəm ki, “Müstəqillik Günü” bir çox superqəhrəman filmlərinə təsir edib, onların oxşar cəhətləri var. Eyni zamanda super qəhrəmanları tam başa düşdüyümü də deyə bilmərəm. Mənim üçün onlar axmaq geyimli insanların izdihamıdır və buna görə də bir növ fəlakət filmləri çəkməyə üstünlük verirəm. Mənim çəkdiyim hər filmin öz aspekti var. Bu, yadplanetlilərin işğalı (“Müstəqillik Günü”), iqlim dəyişikliyi (“Birisigün”), Nuhun gəmisi haqqında böyük bir film (“2012”) ola bilər. İndiki filmim isə bir növ insanlığın mənşəyi barədədir: Haradan gəldik, kimik və hara gedəcəyik kimi suallar yeni filmimin qayəsidir.

- Deməli, fəlakət filmlərinin çəkiliş formulu bir növ ekzistensial böhrandır?

 - Müəyyən mənada bəli.

 - Bəs “Ayın enişi”nin ideyası necə yarandı?

-Bəzən ideyalar oxuduğum kitablardan gəlir. Ədəbiyyat məni çox ruhlandırır. Bu, bir növ ssenaridir. İki ingilis yazıçısının (Alan Batler və Kristofer Nayt) “Ayın sirri. Gecə işığını kim yandırdı?” kitabı var. Kitabın ideyalarından biri də Ayın süni olmasıdır. Bu fikir məni ruhlandırdı və Ay “söndürülsə”, düşməyə başlasa, nə baş verəcəyini düşünməyə başladım. İnsanlar oraya gedib planeti xilas edə bilərlərmi? Hər şey belə başladı. Bir neçə il bu barədə düşündüm və sonra filmin ideyasını hissə-hissə bir yerə toplamağa başladım.

 - Filmdəki personajlardan biri də hər kəsi yaxınlaşan təhlükə barədə xəbərdar etməyə çalışan alimdir. Lakin heç kim ona inanmır. Demək olar ki, hər belə filmdə insanların inanmadıqları bir alim tipi var ...

- Əlbəttə. Axı burada hər şey real həyatdakı kimidir.

- Bu fikir pandemiyadan əvvəl ağlınıza gəldi?

- Yox, yox, həmişə problemi qabaqcadan görən astronavt və ya alim olur, amma heç kim onlara inanmır. Bizdə isə qəhrəman problemi görür, buna reaksiya verir, lakin ona inanmırlar və sonda hətta onu işdən də çıxarırlar. Az qala bütün karyerası məhv olur. Lakin yekunda o, haqlı çıxır və elektronikanı, kosmik gəminin necə işlədiyini xırdalıqlarına kimi bildiyi üçün Aya uçmağı bacaran oğlana çevrilir. Məsələ ondadır ki, süjetin mərkəzində həmişə qəhrəmana çevrilən və Yer kürəsini xilas edən bir nəfər olur.

 - Nəhayət, söhbətimizi optimist notlarla bitirək. Filmlərinizdən birinin süjeti reallaşsa, reaksiyanız necə olardı?

 -Ağlayardım. (Gülür) Mən mütləq ağlayardım, başımı qumda gizlədərdim. Heç bilmirəm. Maraqlı sualdır. Bir az qorxaq adamam. Düzünü desəm, ən cəsarətli oğlan deyiləm. Bəli, mən belə filmlər çəkməyi yaxşı bacarıram. Amma bu reallaşarsa, mən güvəniləcək biri deyiləm.

Cümə, 18 Fevral 2022 10:00

Frank Peşe vəfat edib

 

Dünyaşöhrətli amerikalı aktyor Frank Peşe 74 yaşında vəfat edib.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalə Qazeta.ru-ya istinadən bildirir ki, Frank Peşe Hollivudda təkcə aktyor kimi yox, ssenari müəllifi, prodüser kimi də tanınırdı. .

O, "Rokki", "Qırmızı xaç", "Yollar cəngavəri" kimi məşhur filmlərdə rol almışdı.

 

Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqının Kino Evində Rusiya və Azərbaycan rejissoru Oleq Səfərəliyevin “Savva Morozov” filmi nümayiş etdirilib.

Rusiya İnformasiya-Mədəniyyət Mərkəzinin mətbuat xidmətində bildirilib ki, nümayişi “Rossotrudniçestvo”nun Azərbaycandakı nümayəndəliyi tərəfindən təşkil olunan film rus sahibkarı, mesenat və xeyriyyəçi Savva Morozovun 160 illiyinə həsr edilib.

XX əsrin əvvəllərində Moskva tacirləri təbəqəsinin parlaq nümayəndələri 25 ailədən ibarət idi. Onlardan yeddisi Morozovlar soyadını daşıyırdı. Ən iri çit fabrikinin sahibi Savva Timofeyeviç Morozov bu siyahıda ən adlı-sanlı hesab olunurdu.

Morozov xeyriyyəçi idi, bütün Rusiya onu tanıyırdı. O, fəhlələr üçün xəstəxanalar və evlər tikir, Moskva Bədii Teatrının tikintisini və inkişafını maliyyələşdirirdi. Hətta Moskva Bədii Teatrının 10 illiyinə həsr olunmuş döş nişanında Morozovun portreti teatrın təsisçiləri Konstantin Stanislavski və Vladimir Nemiroviç-Dançenkonun təsvirləri ilə birgə həkk edilib.

 

Qətər Dövlətinin dünyaca məşhur və görkəmli muzeyi sayılan Şeyx Faysal Muzeyində Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi ilə Azərbaycan guşəsinin açılış mərasimi keçirilib.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən məlumat verir ki, mərasimdə Şeyx Faysal muzeyinin qurucusu bin Qassim Al Tani, Azərbaycan Respublikasının Qətərdəki səfiri Rəşad İsmayılov, Qətərdəki diplomatik korpusun üzvləri, diplomatlar, Qətər ictimaiyyətinin nümayəndələri, Qətərdə yaşayan Azərbaycanlılar və mətbuat nümayəndələri iştirak ediblər.

Açılış mərasimindən öncə çıxış edən Azərbaycan Respublikasının Qətərdəki səfiri Rəşad İsmayılov iki ölkə arasında bütün sahələrdə yüksələn xətlə davam edən əlaqələrdən söhbət açmış və bu əlaqələrin mədəni sahədə də uğurla davam etdiyini vurğulayıb. Səfir qeyd edib ki, dünyanın tanınmış Şeyx Faysal muzeyində Azərbaycan mədəniyyəti və tarixinə aid nümunələrin sərgilənməsi və təbliğ edilməsi bu əlaqələrin daha da möhkəmlənməsinin bariz nümunəsidir. 

Səfir yaradılmış bu şərait və imkana görə Qətər tərəfinə və əməyi olan hər kəsə təşəkkürünü bildirib.

Sonra tədbirdə çıxış edən muzeyin qurucusu Şeyx Faysal bin Qassim Al Tani öz ürək sözlərini ifadə edərək bu cür eksponatları muzeydə sərgiləməkdən məmnunluq hissi keçirdiklərini qeyd edib. Daha sonra səfir və Faysal muzeyinin qurucusu Şeyx Faysal bin Qassim Al Tani muzeyin əsas hissəsində yaradılmış Azərbaycan guşəsinin açılışını bildirən rəmzi lenti kəsmiş və qonaqlarla birlikdə eksponatlara baxış keçiriblər. Burada sərgilənən məlumatlar və eksponatları özündə əks etdirən guşə ilə yaxından tanışlıq qonaqlarda zəngin təəsürat yaradıb. Muzey ilə tanış olan iştirakçılar burada olan nadir eksponanları maraqla izləyiblər. Tədbirin sonunda qonaqlar xatirə şəkli çəkdiriblər.

Cümə axşamı, 17 Fevral 2022 14:46

Şair Ənvər Əhməd vəfat edib

 

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Qarabağ bölməsinin sədri, şair Ənvər Əhməd bu gün - fevralın 17-də vəfat edib.

Ənvər Əhməd (Əhmədov Ənvər Misir oğlu) 1943-cü ilin 8 avqustunda Ağcabədidə dünyaya göz açmışdı. 

Şair, tərcüməçi, ədəbiyyatşünas kimi tanınırdı. 1981-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü idi, filologiya elmləri namizədi (1982), Azərbaycan Milli Yaradıcılıq Akademiyasının doktoru (1992), beynəlxalq dərəcəli fəlsəfə və filologiya doktoru(2000), Beynəlxalq Kadrlar Akademiyasının həqiqi üzvü (2001) idi. 

Allah rəhmət eləsin!

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.