Super User

Super User

 

Azərbaycan Televiziyası Xocalı soyqırımının 30-cu ildönümü münasibətilə 3 bədii-sənədli film hazırlayıb.

AzTV-nin Sosial media və ictimaiyyətlə əlaqələr şöbəsindən bildirilib ki, filmlərdən biri Milli Qəhrəman Allahverdi Bağırova həsr olunub. Digər filmdə dünyaşöhrətli fotomüxbir Rza Diqqətinin Xocalı soyqırımından sonra şahidi olduqlarından bəhs edilir. 

Daha bir film isə Xocalı sakininin yaşadığı faciələr əks olunur.

A.Bağırova həsr olunmuş film “Allahverdi” adlanır. Bədii-sənədli filmdə onun Birinci Qarabağ müharibəsi zamanı keçdiyi şücaətli döyüş yolu əks olunur.

Filmin ssenari müəllifi və rejissoru Elvin Mirzəyev, operatoru Elşən Bədəlov, prodüseri Fatimə Əzimova, layihə rəhbəri isə Elçin Musağoludur.

AzTV-nin Rza Diqqətinin şahidi olduqlarından bəhs edən filmi isə “Danışan fotolar” adlanır.

Sənədli filmdə Xocalı faciəsinin ağrı-acısını yaşamış Nazilə Məmişova, Famil Salahov, Valeh Hüseynov və digərlərinin müsahibələri yer alır.

“Danışan fotolar”ın quruluşçu rejissoru Elnur Məmmədov, ssenari müəllifi Afaq Əhmədova, quruluşçu operatoru Cavid Əliyev, montaj rejissoru Zurab Salmanoğludur.

Növbəti film isə “Zirzəmi” adlanır və ermənilərin Xocalıya hücumu zamanı zirzəmidə gizlənmiş bir qadının – Mehriban Bəkirovanın faciə dolu həyat hekayəsini əks etdirir.

Filmin ssenari müəllifi Leyla Qədirzadə, quruluşçu rejissoru Zaur Zeynal, quruluşçu operatoru Aqşin Rzayev, prodüseri Məmmədhüseyn Mehdizadə, layihə rəhbəri isə Həmid Əsədzadədir.

Hər üç film bu gün AzTV-də və “Park bulvar”da yerləşən “Park cinema” kinoteatrında da nümayiş olunacaq.

 

Ukraynaya silahlı təcavüz edən Rusiyaya hər kəs bir cür etiraz bildirir. 

Nyu-Yorkun “Karneqi Zalı” məşhur rus dirijoru Valeri Georgiyevi bu həftə “Vyana Filarmoniyası”nda konsert verməkdən məhrum edib, onun yerinə kanadalı Yannik Nezet-Seqinin çıxış edəcəyi bildirilib.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı TASS agentliyinə istinadən xəbər verir ki, təşkilatçılar rus Georgiyevun kanadalı  Yannik Nezet-Seqin ilə əvəzlənməsinin səbəbini izah etməsələr belə hər şey gün kimi aydındır.

Analoji hadisə də var. Rusiyalı pianoçu Denis Matsuyevin ötən gün keçiriləcək konsertdə iştirakının da ləğv edildiyi bildirilir.

Məlumatda vurğulanır ki, Denis Matsuyevin yerinə orkestrlə çıxış edəcək pianoçunun adı daha sonra açıqlanacaq.

Rusiya dövlətinin öz hərbi gücü ilə dünyaya meydan oxumasının sıravi ruslara baha başa gələcəyi şübhə doğurmur.

 

Türkiyənin ATV kanalında yayımlandığı ilk gündən tamaşaçıların rəğbətini qazanan “Yalnız qurd” (Yalnız kurt) serialının 5-ci bölümünün önizləməsi internetə yerləşdirilib. Fraqmentdə “Nuri Killigil / Qafqaz İslam Ordusu” Marşına yer verilib. Sözləri Nəriman Həsənzadəyə, bəstəsi Əli Behbuzadəyə məxsus olan marşı Şəmistan Əlizamanlı səsləndirir. Fraqmentdə Qafqaz İslam Ordusunun komandanı Nuri Paşanın fabrikindəki partlayışdan sonra baş verənlər ekrana gətirilir. Sosial şəbəkələrdə “Yalnız qurd” serialının pərəstişkarları “Əfsanəvi bir bölüm gəlir” kimi şərhlər yazırlar.

Türkiyənin yaxın tarixini işıqlandıran serial son illərdə baş verən çevrilişləri, xəyanətləri, qətlləri, anarxiya və terroru əhatə edir. İlk seriyaları ilə diqqəti cəlb edən serialda Cihan Ünal, Hasan Denizyaran, Damla Çolbay, Murat Han və Polat Bilgin kimi aktyorlar çəkiliblər. “Sinagraf” şirkətinin istehsalı olan serialın rejissoru Çağatay Tosun, icraçı prodüseri Yusuf Ömer Yavaş, ssenari müəllifləri Murat Koca və Ali Alper Erze, prodüseri Osman Sınavdır.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Heydər Əliyev Fondunun “Xocalıya ədalət” təbliğat kampaniyasının xətti ilə nəşr edilən və xarici dillərə çevrilərək yayılan Varisin “Qırmızı ləçəklər” romanından bir parçanı oxucularına təqdim edir.

 

***

Qəribə xisləti var insanın. Ömrü boyu axtarışda, soraqda olur. Xoşbəxtlik, səadət gəzir. Amma heç bilmir də o nədir, nə ölçüdə, nə biçimdədir. Böyükdürmü, kiçikdirmi? Qalındırmı, nazikdirmi? Rəngi nədir, dadı necədir?

Bugünündən, adi qayğılarla yüklənmiş real yaşantılarından qopub fikrən, ruhən gələcəyə, ilğımlara, illüziyalara köklənir.

Və bir gün də həyat yolunun son döngəsini dönəndə əliboş halda, axtardığını tapmadığını duyaraq qəflət yuxusundan ayılır. Başa düşür ki, xoşbəxtlik deyə axtardığı o nəsnə elə o adi bilib, dəyər vermədiyi ağrı-acısız günləri imiş.

Bədbəxt olmayan nə varsa, bax elə onlar imiş xoşbəxtlik.

 

*** 

 

Fevralın 25-i Xocalıya elə bir qar yağmışdı ki, ilk təəssürat torpağın, ağacların, evlərin hasar və damlarının bu ağırlığında yükü çəkə bilməyib bu dəqiqə çökəcəkləri idi.

Səhər saat 9 tamamda Xocalı aeroportunun şəxsi heyətini və hərbçiləri yığaraq Əlif iclas keçirdi. Binanın içi də çölü kimi soyuq idi. Pəncərədən sırsıralar görünürdü, içəridəkilərin ağzından buğ çıxırdı.

– Bu gün, ən yaxşı halda sabah erməni dəstələri 366-cı sovet alayı ilə birgə Xocalıya hücum edəcək, əlimizdə səhih məlumat var. Biz həm aeroportun müdafiəsini təşkil eləməliyik, həm də düşmənin mövqeyini və sayını aşkarlamaq üçün kəşfiyyat qrupu yaratmalıyıq.

Əlif bunları söylədi, gərginliyi aradan götürmək, hamıya ürək-dirək vermək üçün onu da söylədi ki, heç fikir eləməyin, Allah qoysa, müharibə də qurtaracaq, subaylara toy da edəcəyik, ev də tikəcəyik.

Günortaya yaxın ermənilərin haradan və necə hücum edəcəkləri haqda artıq müfəssəl bilgiləri var idi. Əsas baza Həsənabad dərman-gübrə anbarının ərazisində idi. Mehdikənd ferması ərazisində ikinci, Daşbulaq şitilliyi ərazisində isə üçüncü bazaları yerləşirdi, cəmlənmiş hərbi texnika çoxsaylı tank, ZTR və PDM-lərdən, qrad atan qurğulardan ibarət idi. Hətta PDM-lərin sayı 200-ü, tankların, eləcə də artilleriya qurğularının sayı 100-ü keçmişdi. Çox qorxunc rəqəmlər idi.

Növbəti dəfə həm Əlif, həm də yerli özünümüdafiə batalyonunun komandiri Bakıya, Ağdama, Şuşaya müraciət edərək kömək istədilər. Telefonçu Gülşən xanım (Əlifin böyük qardaşı Süleymanın həyat yoldaşı) poçt idarəsində nömrə yığmaqdan, Xocalını Bakı ilə calamaqdan yorulub əldən düşmüşdü.

Mühasirə get-gedə daralır, erməni hərbçiləri tədricən irəliləyirdilər.

Daha bir xəbər gəldi ki, artıq ermənilər və 366-cı alay hücum əmri alıb.

Bir anda hamının damarlarında qanı dondu. Barı bir qədər möhlət verilsəydi, yenə bəlkə nələrsə etmək mümkün olardı...

Saat 17 radələrində Horayuk, Mehdikənd və Həsənabad kəndlərindən "Alazan" və "Kristal" tipli raket qurğuları ilə, iriçaplı pulemyotlarla Xocalı atəşə tutuldu.

Güllə vıyıltıları və mərmi partlayışları qorxu, vahimə gətirəcək intensivliklə bir-birinə qarışaraq ətrafı öz əsarətinə almışdı.

Bu yandan Əlif aeroportu müdafiə edənləri, o yanda Tofiq qəsəbənin müdafiəçilərini "indicə kömək gələcək, biz güclənəcəyik" deyə ürək-dirək verərək ayaqda durmağa səsləyirdi. Camaatı isə qəsəbədən çıxarmaq lazım idi.

Daha bir saat keçmiş mühasirə halqası artıq yarım kilometrə qədər daralmışdı. Səsləri aləmi başlarına götürmüş içkili, sərxoş sovet hərbçiləri və onlara komanda verən saqqallı erməni yaraqlıları açıq-aydın görünməkdəydi.

Güllə yağışı lap şiddətlənmişdi, qəsəbəni çığırtı, ağlaşma səsləri başına götürmüş, bu səs hürüşən itlərin və böyürən mal-qaranın səsinə qarışaraq vahiməli bir küy yaratmışdı.

Müdafiəçilər zirzəmilərdə gizlənən qadınları və uşaqları haraylayırdılar ki, qaçın, canınızı qurtarın, budəfəki gülləbaran əvvəlkilərə bənzəmir, bu nədisə başqa şeydir.

Özünümüdafiə dəstəsinə Xocalının bütün kişiləri, hətta qocalar, yeniyetmələr də qoşulmuşdu, səngər qurub primitiv silahlarla düşmənin hücumunu dəf etməyə hazır dayanmışdılar. Hamısı əzmli, qətiyyətliydi. Amma qüvvələr nisbəti qeyri-bərabər idi. Haraya kimi duruş gətirəcəkdilər, – bəlli deyildi.

Hava qaralanda xof və vahimə də artdı.

Saat 21.30-da aeroport top atəşinə tutuldu, piyadalar hücuma keçdilər.

Nə etsinlər? Vəziyyətdən necə çıxsınlar?

Əlif komanda verdi ki, düşmənin canlı qüvvəsi 80-100 metrlik məsafəyə kimi yaxına buraxılsın, sonra atəş açsınlar.

Belə də oldu. Hücum edənlər itki verib geri oturdular. Növbəti dəfə aeroport zirehli maşınlardan uzun müddət atəşə tutuldu, piyadalar yenidən hücuma keçdilər. Yenə də Əlif və dəstəsi cavab atəşi ilə düşməni geri oturtdu.

Arxada qəsəbə od tutub yanırdı.

Top, güllə səsi, qadın-uşaq imdadı ürək dağlayırdı.

Yaşlı atası orada idi, qardaş-bacıları ailəlikcə orada idilər, görən, qaçıb canlarını qurtara biləcəkdilərmi?

Daha bir qədər keçmiş hücum edənlər artıq qəsəbəyə doluşmuşdu, aeroport da üç tərəfdən mühasirədə idi. Yalnız uçuş zolağı boş idi. Ora açıqlıq olduğundan düşmən inanmırdı ki, müdafiəçilər mühasirəni oradan yara bilərlər.

Əlif qərar verməli idi, sonadək burada qalıb müdafiə olunmaq boşunaydı, arxada köməksiz insanlar ölümlə üz-üzə qalmışdılar, onları çıxarmaq lazım idi.

O, "Aeroportu tərk etməliyik, camaatı xilas eləmək lazımdır", – deyə komanda verdi. Döyüşçülərinə buradan salamat çıxmağın yolunu başa saldı.

Aeroportda həm çox qiymətli sənədlər var idi, həm də olduqca strateji əhəmiyyətli obyektin düşmənin əlinə keçməsinə imkan vermək köklü səhv olardı.

Əlif dispetçer pultunu partlatmaq qərarına gəldi. Ani olaraq kino lenti kimi bura təyinat alması, ilk iş günü, necə nizam-intizam tətbiq etməsi, necə yeni texnikalar gətirtməsi gəlib gözünün önündən keçdi. Bura onun eviydi, yurduydu, gününün böyük əksəriyyətini məhz burada keçirərdi, hər bir daşa, dəmirə, əşyaya üzü-gözü öyrəşmişdi. Nə sərt qanunları varmış müharibənin. Səni öz yuvanı öz əllərinlə dağıtmağa vadar edəcək qədər sərt.

Kövrəldi, gözləri doldu.

"Mixaylo kimi olmaq istəyirdin. Bu da Mixaylo. Onun kimi sən də partladırsan" deyib partlayıcı qurğunu qoşdu, işə saldı.

Özünü uçuş zolağına atıb getməkdə olan döyüşçülərinin ardınca şığıdı.

Bir an keçmədi, dəhşətli partlayış səsi eşidildi.

Partlayış səsindən diksinən düşmən yeni partlayışların olacağı qorxusu ilə bir anın içində uçuş zolağı ilə qəsəbəyə doğru çəkilən müdafiəçilərin mühasirəni yarmasının qarşısını ala bilmədi.

...Əlifgil qəsəbəyə yetişdilər. Evlər yanırdı. Amma küçələr boş idi. İnsanlar çıxmışdı.

Əlif qaçaraq öz evlərinə də yetişdi, ev boş idi, atasının evdən çıxmasına əmin oldu.

Dərələyəz tərəfdə körpünün altında gördülər qəsəbə camaatının bir hissəsini.

Çaş-baş qalmış, panika içində olan, üstəlik də qılınc kimi kəsən şaxta əhdini kəsdiyi əhali Əlifi və onun dəstəsini görüb sevinc içində onlara tərəf cumdu. Biri qucağındakı körpəsini Əlifə uzatdı ki, qurban olum, balamı xilas elə!

Gözləri atasını axtardı, amma tapa bilmədi.

İndi vaxt itirmək olmazdı, hamı onunçün ata idi, ana idi, qardaş-bacı, övlad idi.

– Şelli istiqamətində çıxarmaq lazımdır camaatı. Biz öndə gedib yol açaq, onlar ardımızca gəlsinlər, – deyə Əlif komanda verdi.

Qucağında bir uşaq, qoltuğunda da bir qoca qadın Əlif keçilməz qarlı yolla irəliləyir, hamını ardınca aparırdı...

Səhər saat altı radələrində artıq bir dəstə insanı Ağdama keçirə bildilər.

Əlif qışqırdı:

– Qartallarım! Biz geri qayıdırıq, qalanları da çıxartmalıyıq.

Dizə kimi qar vardı, təbiət də insanların qəsdinə durmuşdu.

İkinci dəfə qayıdıb camaatı Sarıqaya çayından adlamaqla Kətik meşəsi ilə keçirmək məcburiyyətində qaldılar. Gülablıdan Ağdama keçmək idi məqsədləri.

Düşmən Şelli istiqamətini də tutub oradan güllə yağdırırdı.

Əlif ayağından yaralandı. Jqutla sıxıb qanın axmasını dayandırdı, ağrı içində yoluna davam etdi.

Təbiət niyə zalımdır? Gərək elə bu günmü bu dizdən yuxarı qarı yerə ələyəydi? Bu qiyamət nəydi belə?

Əlif atasını tapmışdı. Ona qarda irəliləməyə kömək etmək istəyirdi, amma atası razılıq vermirdi, deyirdi, qadınlara kömək et, məndən narahat olma.

Çay qurşaqdan yuxarı idi. Bu şaxtada suyu paltarla keçmək – donub ölmək riskini göz altına almaq demək idi.

Bununla belə, heç kəs həya edib soyunmadı.

...İkinci insan dəstəsini keçirəndən sonra Əlif üçüncü dəfə geri qayıtmaq əmrini verdi.

Bələdçilik bura kimi idi.

Buradan o yana adamlar özləri getməliydi.

Ata-oğul qucaqlaşdılar.

Ay Allah, bu nə xoş hisslər idi, doğma atanın əlləri sənin kürəyində gəzsin, sonra saçlarını qarışdırsın. Otuz səkkiz ildə niyə bu xoş hissləri təkrar-təkrar yaşamamışdı? İş-güc, daim evdən uzaqda olması heç imkan verməmişdi bu doğma insana vaxt ayırsın, onu bax bu cür qucaqlasın, qoxusunu hiss etsin, yanğılı səsini dinləsin.

Əlif dedi:

– Özündən muğayat ol, ata. Allah amanında.

Lətif kişi qəhərləndi:

– Kaş gözüm yaxşı görəydi. Əlim də əsməzdi! Bir silah götürüb sənə yoldaşlıq edərdim.

Və ayrıldılar.

– Haydı, qartallarım! Geri qayıdırıq!

Əlif səsindəki qəhəri gizlədə bilməyərək döyüşçülərinə səsləndi.

Artıq arxadan düşmənin nəfəsi belə duyulurdu, bu, aşkarcasına ölümə getmək idi. Asif onun qarşısını kəsdi:

– Biz insanları çıxartdıq. Orada bir-iki adam qalıb, ya qalmayıb, bilmirəm. Amma ora dönmək intihara bərabərdir. Sən milissən, mənsə Əfqanıstanın odundan keçmiş hərbçi. Müharibənin öz qanunları var. Sən axıradək döyüşdün. Sən yüzlərlə insanı ölümün pəncəsindən qurtardın. Müharibə hələ bitməyib. Hələ qarşıda sabahlar var, bugünün intiqamını almaq var. Sən yaşamalısan. Qoymayacam geri qayıdasan!

Əlif onu kənara itələyib çığırdı:

– Mən əmr edirəm, geri çəkilirik, əhalinin xilasını davam etdiririk!

Sonra gözləri dolmuş halda dedi ki, Asif, Xocalı əldən gedəndən sonra mən yaşaya bilməyəcəyəm. Elə biləcəyəm ki, namusumu satmışam, kişiliyimi satmışam. Elə burda ölmək mənimçün daha şərəflidir.

Hamısına dedi, əmr dəyişib, siz qayıtmayın, gedin camaatın ardınca, mən tək qayıdacağam.

Bir göz qırpımında meşənin dərinliklərinə doğru yönəldi. Asif də onun dalınca götürüldü, ancaq sıx meşədə onu gözdən itirdi.

Kətik meşəsinin hər cığırına bələd idi Əlif, hansı yol hara aparır, gözəl bilirdi. Qar irəliləməyə mane olurdu, uzunboğaz çəkməsinin içinə dolub ayaqlarını buzlatmışdı, güllə yarası çox pis göynəyirdi, əlcək taxsa belə bəzən qarı xışmalayıb özünə yol açması zərurətindən yaş əlcəklərin içində keyimiş barmaqlarına sanki iynə soxurdular.

Geriyə güllə yağışının altında qayıdırdı. Həm addım-addım Xocalıya yaxınlaşırdı, həm də atəşə atəşlə cavab verməklə müdafiə olunurdu.

Talaya adladı.

Beş-altı nəfər döyükə-döyükə qalmışdı, imdad diləyirdilər.

Onlara "Gəlin ardımca", – söylədi.

Bu dəfə qəsəbədən çıxmağa macal tapmamış adamları Naxçıvanik tərəfdən çıxarmağı planlaşdırmışdı. Avtomatı çevirib dörd səmtə atır, dalınca gələn adamlar üçün yol açırdı.

Patronları qurtardı. Avtomatın darağını çıxarıb patron dolduranda güllə vıyıltılarına tuş gəldi. "Az qaldı, bir az da döz", – deyə öz-özü ilə danışaraq darağı doldurub yerinə taxırdı ki, qolundan sancan ağrı və bir anda içini yarıb irəliləyən həmlə hiss etdi, sonra ağrı kütləşdi, dəhşətli bir yanğı içini yandırdı.

Arxası səmtə səntirlədi, yıxıldı. Yıxılanda hiss etdi ki, koldumu, ağacdımı, nədirsə, kürəyi ona dəydi. Ani olaraq gözünü açıb gördü ki, bu...

Bu...

Səni lənətə gələsən. Bu nə sehr idi, nə inanc idi, nəydi belə.

Qırmızı başınağacı.

Bu meşələrdə, deməzsənmiş, qırmızı başınağacı da bitirmiş. Niyə indiyə kimi bundan xəbəri olmamışdı?!

Bir əli başınağacının budağı boyunca sürüşüb yerə gəldi.

Yarpağını töksə də, ilk dəfə Baranoviçidə görəndə yaddaşına həkk olunmuş kiçik ağacı tünd gövdəsindən, sarmaşıq kimi şaxəli olan budaqlarından dərhal tanımışdı.

– Sevən ona toxunaraq öz sevgi etirafını edirsə, söylədiyi başınağacının yaddaşına yazılır, həmin başınağacı da məsafəsindən asılı olmayaraq bu etirafı digər başınağacıya ötürür. Nəticədə bu gün bir sevənin bir ağaca etdiyi etirafı illər sonra digər ağac digər sevənə çatdıra bilir...

Dodaqlarına təbəssüm qondu. İçindən son pıçıltısı gəldi, dedi, qırmızı başınağacı, mənə Çiçəyimin sevgi etirafını çatdırmaq istəyirsən, bilirəm...

Gözləri alacalandı. Yerə – qarın üstünə qırmızı gül ləçəkləri səpilmişdi?!

Əlini çətinliklə tərpədib onlara toxunduranda al-qırmızı rəng ağ rəngin üzərinə yayıldı, başa düşdü ki, bu, yarasından sızan qanıdır.

Uzaqlarda günəşli bir yay günü var idi, buraxılış gecəsinə gəlmiş məktəblilərin arasından sarı donlu bir qızcığaza əli ilə "bura gəl" işarəsi verən bir milis var idi... Sonra bu milislə o qızın küçələr boyu əl-ələ verərək şən qəhqəhələrlə irəliləməsi, bir-birini qovub tutması, bəxtəvər-bəxtəvər baxışması var idi. Sonra o qızın küsüb avtobusla getməsi, o milisin avtobusu saxlayıb içəridəkilərdən üzr istəyərək qızdan barışmalarını xahiş etməsi, onu gül yağışına tutması var idi, sonra onların idman arenalarında bir-birilərini qucaraq qələbələrə sevinmələri var idi. Sonra da onların ağ gəlinlik libasında gəlinlə qara kostyumlu bəyə çevrilmələri, bir gözəl gündə gəlinin qucağında körpəsi doğum evinin pəncərəsindən sevdiyinin ləçəklərdən yazdığı "Sevirəm" kəlməsinə tamaşa etməsi, yamyaşıl dağların, gömgöy çayların əhatəsindəki cənnətməkan bir guşədə çayda çimməkləri, günəşi qarşılamaları...

Son ağrı həmləsi, son sancı basqısı gəldi...

Sonra xırıltı...

Və nəhayət, əbədi zülmət...

 

 

Brüsseldə nüfuzlu mədəniyyət mərkəzlərindən olan “Flaje” konsert zalında Xocalı soyqırımının 30-cu ildönümünə həsr olunmuş xatirə konserti keçirilib.

AzərTAC xəbər verir ki, Azərbaycanın Belçikadakı səfirliyinin təşkilatçılığı ilə keçirilmiş anım tədbirində Brüsseldə fəaliyyət göstərən səfirliklərin nümayəndələri, Avropa İttifaqı qurumlarında çalışan rəsmilər, ölkənin ictimai-siyasi xadimləri, elm, incəsənət, media və tədqiqat mərkəzləri nümayəndələri, Belçika, Hollandiya və Lüksemburqdan olan Azərbaycanlı icmaların nümayəndələri və soydaşlarımız iştirak edib.

Çıxış edən Azərbaycanın Belçikadakı səfiri Vaqif Sadıqov Xocalı soyqırımı haqqında ətraflı məlumat verərək, bu soyqırımının Azərbaycan xalqının tarixində ən ağır və dəhşətli qara səhifə olduğunu qeyd edib, 44 günlük Vətən müharibəsinin nəticəsində 2020-ci ilin noyabr ayında Azərbaycan xalqının tarixi torpaqlarını geri qaytararaq Zəfər əldə etdiyini bildirib, hazırda orada gedən irimiqyaslı bərpa işlərindən danışıb.

Daha sonra konsert baş tutub, Avropanın müxtəlif ölkələrində yaşayan gənc soydaşlarımız Nərmin Nəcəfli (piano), Ağarəhim Quliyev (fleyta) və Əzizə Salahova (skripka) Azərbaycan və xarici bəstəkarların əsərlərini ifa ediblər.

 

Bakı Şəhər Mədəniyyət Baş İdarəsi Yasamal rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sisteminin (MKS) 2 nömrəli kitabxana filialında Xocalı soyqırımının otuzuncu ildönümü ilə əlaqədar Əsli Xəlilqızının “Güllələnmiş uşaqlıq” kitabının təqdimatı keçirilib.

Təqdimatdan öncə Xocalı soyqırımı və Vətən müharibəsi şəhidlərinin xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib.

Tədbirdə çıxış edənlər tarixi torpaqlarımızda məskunlaşmış ermənilərin dövlətimizə qarşı daim ərazi iddiasında olmaları, faşist xislətlərindən irəli gələrək məkrli və təcavüzkar siyasət yürütmələri, əlverişli strateji və coğrafi mövqedə olan Xocalıda və digər yaşayış məntəqələrimizdə xüsusi amansızlıqla çoxlu sayda dinc sakinləri qətlə yetirmələri barədə məlumat veriblər.

Kitab haqqında məlumat verən Əsli Xəlilqızı iştirakçılara və tədbirin təşkilatçılarına minnətdarlığını bildirib.

 

Azərbaycan Respublikasının mədəniyyət naziri Anar Kərimov Polşa Respublikasının ölkəmizdəki fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Rafal Poborski ilə görüşüb.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən məlumat verir ki, səfiri  salamlayan nazir Anar Kərimov iki ölkə arasında tarixən mövcud olan dərin dostluq və əməkdaşlıq əlaqələrindən söhbət açıb. Ölkələr arasında mədəni əməkdaşlığın daha da genişləndirilməsi üçün əlverişli imkanların olduğunu vurğulayıb.

Nazir ölkəmizin irəli sürdüyü "Mədəniyyət naminə sülh" (Peace4Culture) qlobal kampaniyasından söz açıb və Polşanı da bu qlobal çağırışa qoşulmağa dəvət edib. Bildirib ki, bu kampaniya mədəni irsin qorunması, dinc və dayanıqlı sülhsevər cəmiyyətlərin qurulması, eləcə də sülhün əldə olunmasında mədəniyyətin rolu ilə yanaşı, mədəniyyətin inkişafında sülhün rolunun öyrənilməsi məqsədi daşıyır.  

Qəbula görə nazirə təşəkkürünü bildirən səfir Rafal Poborski iki ölkə arasında mədəniyyət sahəsində əlaqələrin sıx olduğunu və hərtərəfli münasibətlərin dərinləşməsinə töhfə verəcəyini bildirib.

Görüşdə Azərbaycan Respublikası ilə Polşa Respublikası arasında diplomatik münasibətlərin qurulmasının 30 illiyi ilə əlaqədar ölkələrimiz arasında səmimi dostluq münasibətlərindən məmnunluq ifadə edilib.

 

Baş ofisi Rusiyada fəaliyyət göstərən Beynəlmiləl Yazıçılar İttifaqının fəxri prezidenti, tanınmış ABŞ yazıçısı Mark Suenvik öz postundan istefa verib.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı  Beynəlmiləl Yazıçılar İttifaqının saytına istinadən xəbər verir ki, Suenvik təşkilatın icraçı direktoru Aleksandr Qritsenkonun ünvanına belə bir məktub göndərib:

“Ser, Mən Beynəlmiləl Yazıçılar İttifaqının  fəxri prezidenti vəzifəsindən istefa verdiyimə görə çox təəssüflənirəm. Bu ərizənin dərhal qüvvəyə minməsini xahiş edirəm. Rusiyanın Ukraynaya müdaxiləsini nəzərə alaraq, mən Vladimir Putinə, onun hökumətinə və onların ekspansionist ambisiyalarına dolayısı ilə də dəstək verə bilmərəm.

 Mən Beynəlmiləl Yazıçılar İttifaqının mənə göstərdiyi şərəfə görə minnətdaram və hələ də dürüst ədəbi yaradıcılığın və onun daha yaxşı bir dünya yaratmaq potensialının vacibliyinə inanıram. Əgər mən bu məqsədlərə nail olmaqda kömək edə bilsəm, əlimdən gələni əsirgəməyəcəyəm.

Səmimiyyətlə Maykl Suenvik”

 

Dövlət Tərcümə Mərkəzi ədəbiyyatımızın dünyada təbliği işinə töhfələr verməkdədir. Növbəti əməkdaşlıq 

İordaniya Krallığı ilə baş tutub. Krallığın  Mədəniyyət Nazirliyinin “Əfkar” ədəbiyyat jurnalı Azərbaycan Dövlət Tərcümə Mərkəzinin “Azərbaycan ədəbiyyatı beynəlxalq aləmdə” layihəsi çərçivəsində görkəmli nasirlərimiz İsa Muğannanın “Qalın palto”, İsmayıl Şıxlının “Namərd gülləsi”, Fərman Kərimzadənin “Bir ürək yanmalıdır” və Nəriman Əbdülrəhmanlının “Kəpənək” hekayələrini nəşr edib.

Dövlət Tərcümə Mərkəzindən bildirilib ki, tanınmış İordaniya yazıçısı Samih əl-Məhariqin Azərbaycan ədəbiyyatı haqqında “Azərbaycan ədəbiyyatı ilə tanışlıq” məqaləsi ilə təqdim edilən hekayələrin ərəb dilinə tərcümə müəllifi tanınmış Misir tərcüməçisi Əhməd Sami Elaydidir.

Qeyd edək ki, 1966-cı ildən nəşr olunan jurnal mütəmadi olaraq səhifələrində dünya ədəbiyyatının ünlü nümayəndələrini dərc edir.

 

“İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin “Ədibin Evi” Ədəbiyyata Dəstək Fondu ilə birgə “Söz yaddaşındakı Xocalı” adlı xatirə axşamında bu il 30 illiyi qeyd edilən qətliam anılıb. 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına “Söz” ədəbi layihəsinin rəhbəri, tanınmış şairə Nigar Həsənzadənin verdiyi məlumata görə, Nigar Həsənzadə tərəfindən təqdim edilən xatirə axşamında II Qarabağ müharibəsi veteranları, işğal edilmiş Azərbaycan torpaqlarının azad edilməsində medallarla təltif edilən gənc istedadlı şairlər Cavid Əli, Nicat Ağayev, Həsən Kür və Kərəm Aydın Xocalıya həsr etdikləri şeirlərini ifa ediblər.

Xatirə axşamında həmçinin Xocalı faciəsinin şahidləri Əsəd Fərəcov, Valeh Hüseynov və Dürdanə Ağayevanın qətliam gecəsi yaşadıqları, daha sonra əsir düşərək erməni vəhşiliyinin qurbanlarına çevrildikləri, günahsız mülki əhaliyə qarşı işğalçının insanlığa sığmayan qəddarlığı barədə çətin və ağrılı xatirələri dinlənilib.

Xatirə axşamı iştirakçılarına video müraciətlərini beynəlxalq təhlilçilər - ABŞ-ın Delaver Universitetinin Qlobal Araşdırmalar Mərkəzinin eksperti Aleksandr Selimov, İsraildən Xocalı faciəsinə həsr olunmuş “Ağrı” romanının müəllifi, siyasi təhlilçi Arye Qut, Fransadan “Xocalı 613” simfonik poemasının müəllifi Pier Tiloy göndərərək dünya ictimaiyyətini “Xocalıya Ədalət” kampaniyasına qoşulmağa, bu qətliamı tanımağa çağırmışlar. Axşamın bədii hissəsində Böyük Britaniyadan Avropa Mədəniyyəti Parlamentinin üzvü, skripka ifaçısı Səbinə Rakçeyeva və Respublika İncəsənət Gimnaziyasının muğam triosu Xocalı faciəsinin qurbanlarına musiqili ithafla çıxış ediblər. Əməkdar artist Gülzar Qurbanova isə Rəsul Rzanın “Mən, istəyirəm” şeirini ifa etməklə Azərbaycan xalqının ağrılı tarixinə baxmayaraq sülhpərvər və humanist dəyərlər üzərində kökləndiyini xatırladıb.

Axşamın sonunda “Ədibin Evi” Ədəbiyyata Dəstək Fondunun təsisçisi Ədibə Paşayeva II Qarabağ müharibəsi veteranlarına “Ədibin Evi” və “İçərişəhər” adından xatirə hədiyyələri təqdim edib.

“Söz yaddaşındakı Xocalı” adlı xatirə axşamında Müdafiə Nazirliyi, Mədəniyyət Nazirliyi, Təhsil Nazirliyi, YAŞAT Fondu və digər təşkilatlardan nümayəndələr iştirak ediblər.

Tədbirin informasiya dəstəyini Azərbaycan Televiziyasının “Mədəniyyət” telekanalı həyata keçirib.

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.