Super User
Qənirə Paşayeva “Atabəylər” filminin yaradıcı heyəti ilə görüşüb
Millət vəkili, Milli Məclisin Mədəniyyət Komitəsinin sədri Qənirə Paşayeva Azərbaycanda ilk dəfə çəkiləcək çoxseriyalı tarixi-bədii televiziya filmi “Atabəylər”in yaradıcı heyətinin Azərbaycandan və Türkiyədən olan bir qrup üzvü ilə görüşüb.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, Milli Məclisdə baş tutan görüşdə layihə rəhbəri Sərvər Bayramov, filmin ssenari qrupunun rəhbəri, yazıçı Varis, filmin baş prodüsseri Əlibala Məhərrəmzadə, baş rejissor Aytac Sakal, rejissor assisenti Sədat Kahraman, filmin inzibatçısı İdris Barlas Türkmənoğlu və quruluşçu rəssamı Zəfər Malkoç iştirak edib.
Yaradıcı heyət görülmüş işlər və planlar barədə Komitə sədrinə ətraflı bilgi verib.
Q.Paşayeva öz növbəsində ürək sözləri bölüşüb, yaradıcı heyətə sənət uğurları diləyib.
O, AzTV-də yayımlanacaq serialın çox məqsədəuyğun bir yaradıcılıq hadisəsi olacağını, ideyası, mövzusu, ölkəmizin kino təsərrüfatına qazandıracağı yeniliklər baxımından dəyərli bir iş olacağını söyləyib. Qardaş Türkiyədə tarixi mövzularda çox uğurlu filmlər çəkildiyini deyən Q.Paşayeva, “Atabəylər”in çəkilişlərində qardaş ölkə sənətçilərinin, mədəniyyət işçiləri və sənət xadimlərinin iştirakından məmnun olduğunu deyib.
“Atabəylər”in ölkəmizdə bir ilk olduğunu, inşallah son olmayacağına və layihənin uğurlu alınacağına inamını ifadə edən Q.Paşayeva filmin Mədəniyyət Nazirliyinin tərəfdaşlığı ilə çəkilməsini təqdirəlayiq hal kimi xarakterizə edib.
Film-layihədə Azərbaycan Atabəylər dövlətinin qurucusu Şəmsəddin Eldəniz, Möminə Xatun, Məhəmməd Cahan Pəhləvan, Qızıl Arslan, Nizami Gəncəvi, Memar Əcəmi Naxçıvani, Qara Sunqur, Sultan Səncər, Məhsəti Gəncəvi, Vəzir Kəmaülmülk və b. şəxsiyyətlərin obrazlarının təqdim olunmasını yeniyetmə və gənc nəslin öz tarixi, soy-kökü haqqında dolğun təsəvvürlərə yiyələnməsi baxımından əvəzsiz hadisə olacağını söyləyib.
O vurğulayıb ki, Azərbaycanın böyük atabəyi, İraq Səlcuq Sultanlığının sərkərdəsi, Səlcuqlu şahzadəsi və sonradan Sultanı olan Arslan şahın atabəyi Şəmsəddin Eldənizin başçılığı ilə XII yüzildə Azərbaycan coğrafiyasında qazanılmış hərbi-siyasi uğurların çağdaş və gələcək nəsillərə çatdırılması üçün ekrana daşınması çox əlamətdar hadisə olacaqdır. – “Bu məzmunun heç şübhəsiz regional konteksti vardır”.
Zəngin tariximizin ən şərəfli dönəmlərindən olan XII-XIII yüzilliklərə üz tutulmasının önəmini özəlliklə vurğulayan Komitə sədri, çağdaş dönəmlə analogiya aparıb. 44 günlük müharibədə Müzəffər Ali Baş Komandan, dövlət başçısı İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə qazanılan tarixi Zəfərin ölkə vətəndaşlarında, Dünya azərbaycanlılarında, bütün Türk dünyasında necə böyük ruh yüksəkliyi yaratdığını, qürur qaynağı olduğunu bildirən Q.Paşayeva, tarixi həqiqətlərə bələd olan gəncliyin gələcəyə daha mətin, sarsılmaz güvənlə gedəcəyinə inamını bildirib:
“Siz vurğuladız ki, çoxseriyalı tarixi bədii televiziya filmində Azərbaycan Atabəylərinin qurduğu dövlətin nəhəng ərazilərə malik olmasına, sınırlarına diqqət çəkiləcək, bununla, həmin dönəmin hərbi-siyasi gerçəklikləri ilə yanaşı, elmi-mədəni sahələri, konkret tarixi simaları canlandırılacaq. – Bu yanaşmanın özü də işinizin uğurlu olacağını vəd edir.
Orta yüzilliklərin danışıq dili, o dönəmin üslubu, ədəbi mühiti, sosial-mədəni yaşamı barədə ciddi araşdırmalar aparıldığını bilmək xoşdur. Ssenari qrupunuzun altı yüz min sözlük tarixi qaynaqlara müraciət etməsi, o dönəmdə yaşayıb-yaratmış ozanlar, söz-sənət yığıncaqları haqqında bəlgələr toplaması işin miqyasını, yanaşmanızdakı dərinliyi və üfüqügenişliyi ifadə edir.
Əlbəttə, AMEA-nın Tarix İnstitutunun mütəxəssislərindən ibarət işçi qrupla əməkdaşlığınız mövzuya məsuliyyətlə, həssaslıqla yanaşmağınızın bir göstəricisidir: qonşu dövlətlərlə münasibət faktoru, tarixi faktların dəqiqliyi, güvənli qaynaqların gün üzünə çıxarılması çox önəmlidir. Bir daha uğur diləyirəm”!
Q.Paşayeva “Atabəylər”in yaradıcı heyətinə xatirə hədiyyələri bağışlayıb.
“Atabəylər”in yaradıcı heyəti səmimi görüş və faydalı fikir mübadiləsi üçün Komitə sədrinə təşəkkür edib.
Ədəbiyyat və incəsənət”
(26.12.2022)
Yunus Oğuzun “Cığır” romanı Ankarada təqdim edilib
Ankarada azərbaycanlı yazıçı Yunus Oğuzun Anadolu türkcəsində işıq üzü görən “Cığır” romanının təqdimatı keçirilib.
Türkiyə Elm və Ədəbiyyat Əsərləri Müəlliflərinin Məslək Birliyi (İLESAM) təşkilatçılığı ilə keçirilən təqdimat mərasimində qardaş ölkədən və Azərbaycandan tanınmış ədəbiyyatçılar, nüfuzlu ziyalılar iştirak ediblər. İLESAM yayınlarında nəşr olunmuş kitab barədə İLESAM başqanı Mehmet Nuri Barmaksız, AYB-nin mətbuat katibi Xəyal Rza xoş sözlər söyləyiblər.
Yunus Oğuzun “Ədəbiyyat və incəsənət” portalına verdiyi açıqlamaya görə, çıxış edənlər “Cığır” romanında Şuşanın 270 il əvvəl qurulmağa başladığı vaxtdan 8 noyabr 2020-ci ildə Azərbaycan Ordusu tərəfindən düşməndən azad edildiyi günə qədərki tarixinin ən önəmli hadisələrinin öz əksini tapdığını bildiriblər.
Qeyd ediblər ki, əsər Azərbaycanın 44 günlük Vətən müharibəsindəki şanlı Zəfərinin ədəbi dillə təbliği istiqamətində mühüm addımdır.
Xatırladaq ki, “Cığır” romanının Azərbaycanın az qala bütün bölgələrində təqdimatı keçirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(26.12.2022)
Sabah son “Sirli sandıq” olacaq
Azərbaycan Dövlət Uşaq Filarmoniyasında Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü və Yeni il bayramına həsr olunmuş uşaqlar üçün "Sirli sandıq" adlı konsert proqramı nümayiş olunmaqdadır.
Konsertdə filarmoniyanın nəzdində fəaliyyət göstərən "Yuvam" musiqili uşaq teatrı, "Sədəf" xalq çalğı alətləri ansamblı, "Şəms" uşaq xoru, vokal sinfi və müxtəlif yaş qruplarından ibarət rəqs kollektivi bir-birindən maraqlı, rəngarəng musiqili nömrələri ilə çıxış edirlər.
Proqram sabah yekunlaşacaq.
Biletləri iTicket.az saytı və şəhərin kassalarından əldə etmək mümkündür.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(24.12.2022)
Pozitiv: On bir ayda xarici ticarət dövriyyəsi artıb
“Bu ilin yanvar-noyabr aylarında xarici ticarət dövriyyəsi ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 62,9 faiz artaraq 49,22 milyard dollar, ixrac isə 83,5 faiz artaraq 36,34 milyard dollar təşkil edib.
Artım xarici ticarət əlaqələrimizin daha da genişləndirilməsi və biznes əlaqələrinin təşviqi nəticəsində baş verib.”
Sitat iqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarovdandır.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(24.12.2022)
Bu gün etiraz aksiyalarının 13-cü günüdür
Bu gün Laçın-Xankəndi yolunda təşkil olunan dinc aksiyanın on üçüncü günüdür.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-ın hadisə yerinə ezam olunmuş müxbirinin reportajını təqdim edir.
Aksiya iştirakçıları Qarabağda faydalı qazıntı yataqlarının qanunsuz istismarının dayandırılmasını, yataqlarda monitorinq aparılmasına icazə verilməsini gecədən səhər saatlarınadək tələb ediblər.
Onlar həmişəki kimi bu səhəri də Azərbaycan Respublikasının Dövlət Himninin səsləndirilməsi ilə açıb, milli ifaların sədası altında şüarlar deyiblər. Gecə və səhər saatlarında təhlükəsizlik qaydalarına əməl olunub, ərazidə heç bir insident yaşanmayıb. Etirazçıların toplaşdığı yolda hərəkətin sərbəstliyi də təmin edilib. Yol humanitar məqsədlər üçün açıq qalıb.
Dünən Rusiya sülhməramlılarına məxsus 25 təchizat-təminat avtomobili günün müxtəlif vaxtlarında (18-i Laçından Xankəndi istiqamətində, 7-si isə əks istiqamətdə) ərazidən hər iki tərəfə maneəsiz keçib. Həmçinin bu gün səhər saatlarında Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsinə məxsus üç avtomobil aksiyanın təşkil olunduğu ərazidən Laçın istiqamətinə sərbəst keçib.
Aksiya iştirakçıları hər zamankı kimi, bu səhər də yüksək əhvali-ruhiyyədə olublar. Onların səhhətlərində ciddi problem müşahidə edilməyib. Şaxtalı hava aksiyanın gedişinə maneə yaratmayıb. Etirazçılar əzmkar görünürlər. Tələbləri dəyişməz olaraq qalır. Onların ən başlıca şüarı belədir: “Azərbaycan milləti qoruyacaq sərvəti”, “Azərbaycan oyaqdır, sərvətlərə dayaqdır”, “Ekoloji cinayətə son!”. Bununla yanaşı, fəallar öz etirazlarını digər şüarlarla da bildirirlər. Hazırda iştirakçılar gecə və səhər saatlarında ifa etdikləri “Şuşanın dağları başı dumanlı”, “Anadır arzulara hər zaman Qarabağ”, “Hay ver mənə, leytenant”, “Xudayar təsnifi”, “Azərbaycan oğluyam” mahnıları ilə aksiyanın ümumi mənzərəsini daha da canlandırıblar.
Havanın şaxtalı olmasına baxmayaraq, aksiyaya qoşulanların sayı da artır. Könüllü vətəndaşlar hazırda aksiyaya böyük dəstək verirlər. Dünən günün ikinci yarısında müxtəlif yaş kateqoriyasına aid 30-dək vətəndaş cəmiyyətinin üzvü aksiyaya qoşulub. Aksiya iştirakçılarının bildirdiyinə görə, paytaxtdan və regionlardan mənəvi dəstək göstərənlərin sayı gündən-günə artır. Onlardan bir çoxu aksiyaya qoşulmaq üçün cəhd edirlər. Bildiriblər ki, bu gün də aksiyaya dəstək üçün gələnlər olacaq. Etirazçılar məlum vəziyyətlə bağlı tələblərində israr edirlər. Onlar yeraltı sərvətlərin talan edilməsinin qarşısının alması üçün təxirəsalınmaz tədbirlərin görülməsinə dərhal şərait yaradılmasını istəyirlər. Azərbaycan ekoloji mühitinin mühafizəsini önəmli sayan fəallar beynəlxalq təşkilatları Ermənistana qarşı müvafiq tədbirlər görməyə çağırırlar. Onlar vurğulayırlar ki, aksiya beynəlxalq müqavilələrin tələblərinə uyğundur.
Müşahidələr onu göstərir ki, on üç gündür davam edən aksiya zamanı Azərbaycan tərəfi üçtərəfli Bəyanatda üzərinə götürdüyü öhdəlikləri sivil şəkildə yerinə yetirir və Ermənistandan da bu öhdəliklərə riayət olunmasını tələb edir. Qarşı tərəfdən fərqli olaraq, sülh gündəliyinin təşəbbüskarı olan Azərbaycan bölgədə gərginliyin artmasında maraqlı deyil. Azərbaycan öz ərazilərinin təhlükəsizliyini qanuni şəkildə təmin edir. Odur ki, aksiyaya görə Azərbaycana beynəlxalq miqyasda təzyiq göstərilməsi üçün heç bir əsas yoxdur.
Qeyd edək ki, dekabrın 3-də və 7-də Rusiya sülhməramlı kontingentinin komandanlığı ilə aparılmış müzakirələrin nəticəsi olaraq İqtisadiyyat Nazirliyi, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi, İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Əmlak Məsələləri Dövlət Xidməti və “AzerGold” Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin mütəxəssislərindən ibarət heyət Rusiya sülhməramlılarının müvəqqəti yerləşdiyi Azərbaycan ərazilərində faydalı qazıntı yataqlarının qanunsuz istismarı, bundan irəli gələn ekoloji və digər fəsadlarla bağlı ilkin monitorinq aparmalı idi. Lakin sülhməramlıların hərəkətsizliyi ucbatından monitorinq baş tutmayıb. Dekabrın 12-dən isə həmin ərazilərdə monitorinqlərin aparılması, qanunsuz istismarın dayandırılması məqsədilə Laçın-Xankəndi yolunda dinc şəkildə etiraz aksiyası keçirilir.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(24.12.2022)
Yakut mətbəxindən dadlı bir balıq yeməyi - Stroqanina
Rubrikanı Saxa-Yakutiya səfərinin mətbəx təəssüratlarını sizlərlə bölüşmək istəyən əçəkdaşımız Aida Eyvazlı aparır.
Şənbə süfrənizi bir qədər fərqli etmək istərdinizmi?
Yakutların ən dadlı balıq yeməklərindən biri Stroqaninadır.
Stroqanina Arktikada - Şimal dənizlərində və şirin sulu çaylarda üzən ziyad, çir və muksun adlı balıq növündən hazırlanır. Yakutlar bütün il boyu balıq məhsullarından istifadə edirlər. Balığı bir qayda olaraq qurudulmuş, hisə verilmiş, konservləşdirilmiş, qızardılmış və çiy halda yeyirlər.
Bəhs etdiyim yeməyin hazırlanma qaydası 4 əsrdən də əvvələ gedib çıxır. Rusiyalılar bu torpaqlara gəlib çıxdıqdan sonra, stroqanina yeməyinə “struqanina” deyirmişlər.
Yakutlarda balığın ovlanma və yeyilmə qaydası çox fərqlidir.
Stroqanina üçün balığın kütləvi ovuna şaxtalı qış günlərində, dekabrın 20-dən sonra başlanılır. Çünki belə havalarda şaxta – 40 dərəcədən aşağı olur. Balığı ovlamaq üçün çaylarda və göl hövzələrində xüsusi ov mərasimi qurulur. Buzun üstündən bir neçə kilometrlik sahədə dəliklər açılır. Bu dəliklər vasitəsilə balığı tutacaq tor buzun altındakı gölə, dənizə və ya çaya salınır. Balıqlar tilova və ya tora düşən kimi, onu xüsusi texnologiya ilə buzun altından çıxarırlar. -40 dərəcədən aşağı -50-60 dərəcəlik şaxtada balıq 5-10 dəqiqə ərzində donur. Və bundan sonra balığı açıq havada saxlayırlar.
Stoqanina üçün xüsusi təzə balıqlar seçilir. Təzə tutulmuş məhsul olmasını isə onun gözlərindən bilirlər. Təzə tutularaq dondurulmuş balığın gözləri şəffaf və işıltılı olur.
Belə balığı yayda buz dolablarında saxlayırlar, qışda isə buz dolabı olmadan da , balıqlar şaxta vurmuş halında qalırlar. Belə balıqlara el arasında “yerli balıqlar” deyirlər. Və onların yağlılığı da yüksək olur. Stroqaninanı çiy halda yeyirlər. Belə ki, əvvəlcə balığın dərisi soyulur, quyruğu və yelpicləri kəsilir. Sonra isə 3-4 mm qalınlığında lay-lay uzununa doğranır. Uzununa doğranmış layları xırda hissələrlə boşqablara düzür, üzərinə xırda doğranmış soğan, duz və qara istiot səpilir.
Stroqanina yeməyi çox dadlıdır. Onu yeyən bir daha yemək istər!
Nuş olsun!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(24.12.2022)
“Qarabağ xalçaları” biblioqrafiyası
Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi ilə F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanasının Ölkəşünaslıq və milli ədəbiyyatın təbliği şöbəsi tərəfindən “Qarabağ xalçaları” adlı tövsiyə biblioqrafiyası hazırlanaraq virtual istifadəçilərə təqdim edilib.
Bu biblioqrafik göstəricidə kitablarda, məcmuə və dövri mətbuat səhifələrində dərc olunmuş materiallar öz əksini tapıb. Vəsaitdə ədəbiyyat xronoloji prinsip əsasında, daxildə isə əlifba sırasına uyğun olaraq qruplaşdırılıb. Və burada görkəmli şəxsiyyətlərin Azərbaycan xalçaları haqqında fikirləri qeyd olunub.
Geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuş “Qarabağ xalçaları” adlı tövsiyə biblioqrafiyası ilə https://clb.az/biblioqrafik-xidmət/milli-edebiyyat/tovsiye-biblioqrafiyasi/qarabag-xacalari linkindən tanış olmaq olar.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(24.12.2022)
Bu gün ASAN Radio 7 yaşını qeyd edir
Azərbaycanın ən çox dinlənilən radiosu hansıdır? Müxtəlif fikirlər səslənər, ancaq ən çox yəqin ASAN kəlmələrini eşidərik.
ASAN Radio 7 yaşını qeyd edir!
Prezident İlham Əliyevin tapşırığı ilə yaradılan radio 2015-ci il 24 dekabrda yayıma başlayıb. O gündən bəri radionun dalğalarında gözəl musiqilərlə yanaşı, həm də tariximiz, mədəniyyətimiz və görkəmli şəxsiyyətlərimiz barədə maraqlı verilişlər və xəbərlər dinləyicilərin könlünü oxşayır.
ASAN Radio fəaliyyətində jurnalistikanın əsas prinsipləri olan dəqiqliyə, operativliyə üstünlük verir. Milli və ictimai maraqların qorunmasına, vətəndaş hüquqları, həmrəylik, demokratiya, bərabər imkanlar ilə bağlı məsələlərə həssas yanaşılır.
ASAN Radioda xəbər və şərh fərqləndirilir, mənbə aydın təqdim olunur, jurnalist öz şərhində peşə davranış qaydalarından və jurnalistikanın təməl prinsiplərindən kənara çıxmır.
Elə buna görə də yarandığı gündən dinləyici sevgisi qazanan ASAN Radionun yaradıcı kollektivini təbrik etməyə dəyər.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(24.12.2022)
Məşhur reper Big Scarr-ın meyiti tapılıb
Big Scarr təxəllüsü ilə tanınan amerikalı müğənni-reper Aleksandr Vuds 23 yaşında vəfat edib. Onun meyidi yaşadığı mənzildən cümə gününün ilk saatlarında tapılıb.
Bu barədə cümə günü hüquq-mühafizə orqanlarındakı mənbələrə istinadən Amerika mediası məlumat yayılıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı TASS agentliyinə istinadən xəbər verir ki, ifaçının ölümü ilə bağlı müvafiq araşdırmalara başlanılıb. Eyni zamanda, mənbələr qətl əlamətlərinin olmadığını qeyd ediblər. Amma əsas ehtimal narkotik dozasının artıqlığı ehtimal olunur.
Xatırladaq ki, reper amerikalı sənətçi Offset ilə əməkdaşlıq edib. 2021-ci ildə onun "Big Grim Reaper"adlı debüt miksteypi "Billboard" çartında ilk 25-liyə daxil olub.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(24.12.2022)
Euronews 2022-ci iIin 20 ən yaxşı fotosunu müəyyənləşdirib
Budur, artıq yekun çıxarmaq zamanı gəlib. Nüfuzlu Euronews yola saldığımız 2022-ci ilin ən yaxşı fotolarını müəyyənləşdirib. Burada Rusiyanın Ukraynaya təcavüzündən tutmuş İrandakı antihökümət yürüşlərinə, Tur de Frans yarışmalarınadək hər şey var. Yola saldığımız il hadisələr baxımından o qədər zəngin olub ki, fotoqraflar fotokameralarını futlyara salmağa macal tapmayıblar.
Həmin fotoları ardıcıllıqla “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı oxucularına təqdim edirik.
Buanes-Ayresdəki hökumətəleyhinə nümayişdən görüntü. Bir nümayiş iştirakçısının əli çətirli qara tüstü dumanındakı görüntüsü.
Foto: Rodrigo Abd/AP
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(24.12.2022)
