Super User
Bakıdakı Rus Evində Çingiz Abdullayev ilə görüş keçirilib
Bakıdakı Rus Evinin yeni fəaliyyətə başlamış Poeziya klubu bu dəfə Azərbaycanın Xalq yazıçısı Çingiz Abdullayev ilə görüş təşkil eləyib.
Rusiya İnformasiya-Mədəniyyət Mərkəzinin mətbuat xidmətinin məlumatına görə, tədbirdə Rusiya Federasiyasının Azərbaycandakı səfirliyinin, mədəniyyət və təhsil müəssisələrinin, rusiyalı həmvətənlər təşkilatları və gənclər hərəkatının nümayəndələri iştirak ediblər.
Çingiz Abdullayev qonaqlarla yaradıcılıq təcrübəsini bölüşüb, yazıçılıq fəaliyyətində zəruri olan bacarıqlardan söhbət açıb, öz həyatı və əsərləri barədə sualları cavablandırıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(15.03.2023)
Heykəldə insanın ruhunu necə əks etdirmək olar?
Dahi kinorejissor Rüstəm İbrahimbəyovun vəfatının ildönümündə qəbirüstü abidəsinin açılması diqqətimizi çəkdi. Abidəyə baxınca ilk diqqəti cəlb edən onun sankı canlı olması, adamla danışması idi.
Bilmirik sual etdinizmi, bu abidənin müəllifi kimdir, amma biz bilgi verməkdə israrlıyıq.
Rusiya Rəssamlıq Akademiyasının akademiki, heykəltaraş Aydın Zeynalov öz işini məharətlə görüb, açılış mərasimində də dərhal medianın diqqət mərkəzinə düşüb.
Onun üçün daha əhəmiyyətli əsəri varmı?
-Bütün əsərlərim mənim üçün əhəmiyyətlidir, çünki onların hər biri gələcək mərhələ, yeni təcrübə, növbəti işimə aparan bir yoldur. Bu səbəbdən mən onları ayırmıram, əsərlərimin hamısı mühüm və qiymətlidir.
O harada yaşayır?
-Moskvada anadan olub, orada yaşayır və işləyirəm, eyni zamanda, təhsil aldığım və uzun müddət yaşadığım İtaliya ilə də sıx əlaqələrim var. Məhz bu səbəbdən mənim heykəllərimdə İtaliya mədəni irsinin təsiri hiss edilir.
İtaliya ilə daha nə bağlılığı var görəsən?
-Bu ölkənin şəhərlərindəki küçələrdə mənim yaratdığım Cakomo Puççini və Cüzeppe Verdi kimi görkəmli şəxsiyyətlərin heykəllərini görmək olar.
Bəs Azərbaycan?
-Mən heç vaxt azərbaycanlı köklərimi unutmur və Bakını çox sevirəm.
Nailiyyətlər çoxdurmu?
-Moskva Rəssamlar İttifaqının üzvü, sənətşünaslıq elmləri namizədiyəm, 2000-ci ildən Moskva, Ümumrusiya və beynəlxalq sərgilərin daimi iştirakçısıyam. Rusiyada, Azərbaycanda və başqa ölkələrdə fərdi sərgilərim də təşkil olunub. Mənim əsərlərim (“Əlində qazan olan qız”, “Bərbər”) Moskva Müasir İncəsənət Muzeyinin fondunda, həmçinin dünyanın bir çox muzey və özəl kolleksiyalarında təqdim olunur, Rusiya Rəssamlıq Akademiyasının Qızıl medalına layiq görülüb.
Bakıda bu ilkimi idi?
-Bəli, Rüstəm İbrahimbəyovun qəbirüstü abidəsi Bakıda ucaldılan birinci monumental əsərimdir.
Bəs bu sifariş sizə necə gəldi?
-Rüstəm İbrahimbəyovun abidəsinin sifarişi onun ailəsindən daxil oldu. Bununla bağlı Fatima İbrahimbəyova - Rüstəm İbrahimbəyovun qızı ilə əlaqə saxladıq və biz birlikdə eskiz üzərində işlədik. Hər ikimiz istəyirdik ki, bu, müasir, hərtərəfli, açıq və perspektivli bir iş olsun. Biz klassika və ya akademizmlə kifayətlənmək istəmirdik. İşə ötən ilin avqustunda başladıq və yaradıcılıq prosesi təxminən 7 ay davam etdi.
Bəs bu sözlər necə peyda oldu?
-Deyim, heykəlin üzərində Azərbaycan dilində işlənilən və qəbir plitəsində rus dilində təkrar olunan R.İbrahimbəyovun “Hər bir həyat sonu ölüm olacağı üçün məğlubiyyətdir, lakin onu olduğu kimi qəbul edib həyata gülümsəyə bilmək, bax bu, əsl istedaddır” sözlərini dramaturqun qızı seçib.
Bəs özgə nə kimi planlar var?
-Xarici ölkələrdə həyata keçirəcəyim layihələr gündəmdədir, son 15 il ərzində, qeyd etdiyim kimi, İtaliya ilə çox sıx əlaqələrim yaranıb. Bununla yanaşı, əsərlərimə Bayroytda (Almaniya), Raydinqdə (Avstriya) və Moskvada (Rusiya) rast gəlmək olar. İndi isə Bakıda da yaratdığım heykəl ucaldılıb. Nə xoş mənə.
Daha çox qiymət verilən əsəri
-Yəqin ki, Florensiyada Dostoyevski və Dantenin heykəllərini çox uğurlu adlandırmaq olar. Ancaq əhəmiyyətinə görə daha sadə olan Verdinin heykəli olmasaydı, yəqin ki, irəlidəki uzun yaradıcılıq yolu da olmazdı. Hər şey əhval-ruhiyyədən, vəziyyətdən, müddətdən asılıdır. Hər bir əsər yaradıcılıq prosesində olan şəraitə uyğundur. Yaradıcı yanaşma nöqteyi-nəzərindən və ümumi obyektiv rəy baxımından onların nə dərəcədə uğurlu olduğunu isə sənətsevərlər müəyyən edirlər.
Əsas hədəf nədən ibarətdir?
-Hədəflərim maksimal inkişaf, böyük uğurlar, irimiqyaslı layihələr, əsərlərimin geniş coğrafiyaya yayılmasıdır. Həmişə çalışıram ki, inkişaf, təcrübə qazanmaq, yeni mövqe tutmaq, bacarıqlarımı sübut etmək yolu ilə irəliləyim və bu istiqamətdə də davam edirəm.
Hazırda nə üzərində işləyir?
-Hazırda müasir Azərbaycan peşəkar musiqi sənətinin banisi Üzeyir Hacıbəylinin Sankt-Peterburq şəhərində dahi bəstəkarın adını daşıyan xiyabanda ucaldılacaq heykəli üzərində işləyirəm.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(15.03.2023)
Kitab bayramı bu dəfə Lənkəranda!
Birinci Lənkəran Kitab Sərgisi anşlaqla yadda qalıb
Azərbaycan Nəşriyyatları Assosiasiyası İctimai Birliyi (ANAİB) ölkədə kitab təbliğatına növbəti töhfəsini verib. Assosiasiya Mədəniyyət Nazirliyi və Lənkəran Şəhər İcra Hakimiyyəti ilə birgə, həmçinin Lənkəran-Astara Regional Təhsil İdarəsinin təşkilati dəstəyilə Birinci Lənkəran Kitab Sərgisini keçirib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına ANAİB-dən verilən məlumata görə, ölkənin aparıcı nəşriyyatlarının iştirakı ilə baş tutan sərgidə möhtəşəm proqram və çoxçeşidli kitabların satışı, nümayişi, eləcə də müxtəlif endirim kampaniyaları həyata keçirilib. Kitab bayramında tanınmış ədiblərin iştirakı ilə təqdimatlar, imza mərasimləri, konsert proqramları, şeir gecələri, uşaqlar üçün nağıl saatları və ustad dərsləri təşkil olunub.
Lənkəran şəhəri Heydər Əliyev Mərkəzində keçirilən üçgünlük sərgi anşlaqla yadda qalıb. Oxucular sərgi çərçivəsində yazıçılar Elxan Elatlı, Rövşən Abdullaoğlu, qiraətçi Xəzər Süleymanlı, fotoqraf Vaqif Cabbarov, filosof Mail Yaqub, təlimçi Arzu Paşazadə, eləcə də digər tanınmışlarla görüş imkanı əldə ediblər.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(15.03.2023)
Sabah Bakıda 17, bəzi bölgələrdə isə 22 dərəcə isti olacaq
Ölkəmizdə sabaha - martın 15-nə gözlənilən hava proqnozu açıqlanıb.
Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin Milli Hidrometeorologiya Xidmətinin verdiyi məlumata görə, Bakıda və Abşeron yarımadasında hava şəraitinin dəyişkən buludlu olacağı, arabir tutulacağı, əsasən yağmursuz keçəcəyi gözlənilir.
Şimal-qərb küləyi əsəcək, gündüz cənub-şərq küləyi ilə əvəzlənəcək. Havanın temperaturu gecə 5-7°, gündüz 13-17° isti olacaq. Atmosfer təzyiqi 768 millimetr civə sütunundan 762 millimetr civə sütununa enəcək. Nisbi rütubət 60-70 faiz təşkil edəcək.
Azərbaycanın rayonlarında hava əsasən yağmursuz keçəcək. Bəzi yerlərdə arabir duman olacaq. Mülayim şərq küləyi əsəcək. Havanın temperaturunun gecə 5-10°, gündüz 17-22° isti, dağlarda gecə 0-5°, gündüz 10-15° isti olacağı proqnozlaşdırılır.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(14.03.2023)
Türk Ədəbiyyatı Vaqfı Xalq Yazıçısı Anar haqda iki kitab yayımladı
Bu günlərdə Türkiyənin nüfuzlu ədəbiyyat təşkilatı olan Türk Ədəbiyyatı Vaqfında «Tedev» Yayınlarından Xalq yazıçısı Anar haqqında iki yeni kitab işıq üzü görüb; İmdat Avşarın tərtibatı ilə məqalələr toplusu - «İki əsrin qovşağında bir yazar: Anar» və Pərvin Nurəliyevanın müəllifi olduğu «Çağının önündə bir yazar:Anar». Birinci kitab Türkiyənin önəmli söz-sənət adamlarının, alimlərinin yazıçının 85 illik yubileyinə yazdığı məqalələrdən ibarətdir. Burada Əli Yavuz Akpınar, Ataol Bəhramoğlu, İsa Həbibbəyli, Yəhya Akengin, Nəsrin Qaraca, Əhməd Bican Ərcilasun, Fikrət Türkmən, Yaqub Çelik, Əli Abdin Qaraca, Gökhan Tunc, Gülzar Məmmədova, Abuzər Bağırov, İmdat Avşar kimi türk dünyasının önəmli imzalarının yazıçının həyatı və yaradıcılığını incələyən yazıları yer alıb. Pərvin Nurəliyevanın kitabında isə Anarın Türk dünyası qarşısında xidmətləri və ümumtürk ədəbiyyatına aid araşdırmaları haqqında məqalə-esselər yer alıb. Kitabı Türkiyə türkcəsinə çevirən yazıçı-tərcüməçi, «Türk Ədəbiyyatı dərgisi»nin baş redaktoru İmdat Avşardır.
Türk Ədəbiyyatı Vaqfının rəhbəri, şair Sərhat Kabaklı bu cür kitabların çapının son dərəcə vacib olduğunu bildirib: «Beş il öncə İstanbulda Ustad Anarın 80 illik yubileyini qeyd edəndə demişdik ki, əziz dostumuz çox yaşasın, yaratsın, biz də onun növbəti yubileylərin təbrik edək. Bu dəfə yubiley çərçivəsində işlərimiz daha genişdir. Arzumuz odur ki, Anarımızı yeni nəsil türk oxucusu tanısın, sevsin. Anarımız deyirəm ona görə ki, Anar bütün türk dünyasının ortaq dəyəridir. Həm Pərvin Nurəliyevanın kitabından, həm də İmdat Avşarın tərtib etdiyi məqalələr toplusundan bir daha anladıq ki, Anar qardaş xalqların və onların ədəbiyyatının yaxınlaşması üçün necə böyük işlər görüb. Mən əziz Anar müəllimi təbrik edirəm. Qalan ürək sözlərimi Türkiyədə, İstanbulda düzənləyəcəyimiz tədbirlər deyəcəm...»
Kitabların tərtibatçısı və tərcüməçisi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Türkiyə təmsilçisi İmdat Avşar bu il Türkiyədə Anar yubileyi ilə bağlı planların geniş olduğunu bildirib: «Ustadın yubileyinə həsr etdiyimiz bu iki kitab görmək istədiyimiz işlərin uğurlu bir başlanğıcıdır. Arzum o idi ki, bu dəfə yeni yazılar qələmə alınsın, yeni kitablar çıxsın. Tərtib etdiyim kitabda imzası olan hər kəs öz tanıdığı, sevdiyi Anarı təqdim edir türk oxucusuna. Hal-hazırda Ustadın nəsr əsərlərini də Türkiyə türkcəsinə yenidən çevirirəm, yaxınlarda üç romanı çapdan çıxacaq İstanbulda. Anar Türk dünyasının yaşayan Dədə Qorqud ödülünün sahibidir. Məhz belə dəyərlərimizi təbliğ etməyə, gənc nəsilə tanıtmağa ehtiyac var. Bu işlərdə böyük çabalar göstərən, hər cür dəstəyini əsirgəməyən əziz Sərhat Kabaklıya, Türk Ədəbiyyatı Vaqfı ailəsinə çox minnətdaram...»
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(14.03.2023)
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü 84 yaşında vəfat edib
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin (AYB) üzvü, Əməkdar müəllim Musa Quliyev vəfat edib.
"Report"un Muğan bürosunun məlumatına görə, o, 84 yaşında dünyasını dəyişib.
Qeyd edək ki, Musa Nizam oğlu Quliyev 1939-cu ilin mayın 20-də Masallı rayonunun Xıl kəndində anadan olub.
M.Quliyev Prezident yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasının “Tarix” kaferasının professoru olub
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(14.03.2023)
Nizami Gəncəvi dühası Özbəkistan – Azərbaycan teatr xadimləri arasında yeni layihələrə yol açıb
Azərbaycanın Əməkdar mədəniyyət işçisi, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru İftixar Piriyevin qələmə aldığı dahi Azərbaycan şairi Şeyx Nizami Gəncəvinin həyat və yaradıcılığından bəhs edən “Könüllər mülkünün Sultanı – Şeyx Nizami Gəncəvi” tarixi dramı Özbəkistanın Səmərqənd Vilayət Musiqili Dram Teatrının truppası tərəfindən tamaşaya hazırlanıb və Kattakurqan Dövlət Dram Teatrının səhnəsində uğurlu premyerası keçirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, Nizami Gəncəvini bütün türk millətinin ulu babası hesab edən Özbəkistan türkləri dahi şairin bütövlükdə həyat və yaradıcılığını əhatə edən bu ilk monumental səhnə əsərinin özbək sənətkarlarının ifasında canlandırıldığından məmnunluq hissləri keçirdiklərini dilə gətiriblər.
Müəllif premyeradan əvvəl Səmərqənd Vilayət Musiqili Dram, Kattakurqan Dövlət Dram, Səmərqənd Vilayət Rus Dram və Səmərqənd Vilayət Kukla teatrlarının kollektivləri ilə görüşlər keçirib, Nizami Gəncəvi yaradıcılığı və onun təsiri ilə yaranmış “Xəmsə”lər barədə, İrəvan Dövlət Dram Teatrının tarixi haqqında və Özbəkistan Azərbaycan teatr sənətinin qarşılıqlı fəaliyyət proqramına və perspektivlərinə dair geniş məlumat verib. Görüş zamanı İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrı ilə Kattakurqan Dövlət Dram Teatrı arasında bağlanmış memorandumun prinsiplərinə aydınlıq gətirilib. Yaxın zamanda böyük özbək şairi, Nizami Gəncəvi irsinin davamçısı Əlişir Nəvai haqqında İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrının səhnəsində və İftixarın böyük Azərbaycan şairi İmadəddin Nəsimiyə həsr olunmuş “Haqq mənəm” əsərinin isə Kattakurqan Dövlət Dram Teatrının səhnəsində tamaşaya hazırlanacağı açıqlanıb. Əlavə olaraq, İftixar Piriyevə “Turan” adlı əsərin yazılması üçün sifariş verilib və Kattakurqan Dövlət Dram Teatrının rəhbərliyi tərəfindən azərbaycanlı dramaturqla kontrakt bağlanıb.
Tamaşanı Özbəkistan Mədəniyyət Nazirliyinin repertuar şöbəsinin müdiri Şahrüstəm Abidov, Səmərqənd Vilayət Hakimliyi Mədəniyyət və turizm baş idarəsinin rəhbəri Şahzod Eşonkulov, Vilayət mədəniyyət və incəsənət xadimləri, ziyalılar və Nizamisevərlər izləyirdilər.
Azərbaycan – Özbəkistan teatrlarının inkişafına yeni töhfələrin bünövrəsi kimi dəyərləndirilən tamaşasının premyerasından sonra Səmərqənd Vilayət Mədəniyyət şöbəsinin müdiri müəllifə vilayət rəhbərliyi adından diplom və özbək milli geyimi təqdim edib.
Özbəkistana səfər çərçivəsində İftixar Piriyev və tamaşanın yaradıcı heyəti Daşkənddə Heydər Əliyev parkında Ulu Öndərin abidəsini ziyarət etdikdən sonra Heydər Əliyev adına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin direktoru və səfirliyin birinci katibi Samir Abbasovla görüşüblər. S. Abbasov dahi Nizaminin həyat və yaradıcılığından bəhs edən “Könüllər mülkünün Sultanı – Şeyx Nizami Gəncəvi” əsərinin uğurlu təqdimatının xoş əks-səda verdiyini əlamətdar hadisə kimi qiymətləndirib. Eyni zamanda, özbək tamaşaçıları tərəfindən hərarətlə qarşılanması münasibətilə müəllifi və digər qonaqları ürəkdən təbrik edib, Azərbaycan və Özbəkistan teatrlarının daha sıx əlaqələr quracağına inandığını və bu işdə rəhbərlik etdiyi mərkəzin də aktiv mövqe tutacağını, hər cür dəstək göstərəcəyini qeyd edib.
Söhbət əsnasında Samir Abbasov İftixar Piriyevə Xocalı soyqırımına həsr olunmuş və Mərkəz tərəfindən özbək dilinə tərcümə olunaraq kitab şəklində çapdan çıxmış mərhum şair Oqtay İsmayıllının “Mələklərin soyqırımı” poemasını təqdim edib və İrəvan Teatrında səhnə həyatı verilməsini arzulayıb.
S. Abbasov İrəvan Teatrının Qərbi Azərbaycanı özündə yaşadan ən böyük sənət ocağı olduğunu əsas götürərək Heydər Əliyev adına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin bu sənət ocağı ilə davamlı əlaqələr quracağına əminliyini ifadə edib.
Samir Abbasov 2023-cü ilin “Heydər Əliyev İli” olduğuna diqqət yönəldərək bu istiqamətdə bərabər çalışmaların səmərəli olacağına inamını da dilə gətirib. İrəvan Teatrının repertuarında mövzu çərçivəsində yer tutan İftixarın “Qurtuluş” əsəri və digər tamaşalarla yaxın günlərdə Özbəkistan tamaşaçılarının görüşlərinin təşkil olunması istiqamətində konkret addımların atılacağına çalışacaqlarını bildirib.
Sonda qonaqları mərkəzlə yaxından tanış olublar.
İftixar Piriyev Özbəkistan Mədəniyyət və turizm nazirinin birinci müavini Bahadır Əhmədovla da görüşüb. Görüşdə Bahadır Əhmədov İftixar Piriyevə “Könüllər mülkünün Sultanı – Şeyx Nizami Gəncəvi” əsəri ilə özbək tamaşaçılarına töhfə verdiyinə görə təşəkkür edib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(14.03.2023)
Səidə Sübhinin köşəsi
Bu dəfə “Ədəbiyyat və incəsənət”in oxucularına Dünyanın ən böyük qonorarı barədə danışacağam.
Bu qonorarın verilmə tarixi qədim dövrlərə aiddir.
Roma imperatoru Mark Avreliy şair Oppiana verib onu. Öz balıq və heyvan ovu barədə iki poemasının hər sətrinə şair qızıl sikkə alıb. İki poemada isə ümumən iyirmi min sətir olub və şairin qazancı iyirmi min qızıl sikkə təşkil edib.
Bu da hədsiz böyük sərvəttdir.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(14.03.2023)
Məşədi İbad yeni qiyafədə gələcək
Üzeyir Hacıbəyli yaradıcılığının ən parlaq nümunələrindən sayılan “O olmasın, bu olsun” musiqili komediyası martın 18-də Opera və Balet Teatrında nümayiş olunacaq.
Tamaşad rolları Xalq artistləri Azər Zeynalov (Məşədi İbad), Əkrəm Poladov (Rüstəm bəy), Əməkdar artist Ramil Qasımov (Sərvər), teatrın solisti Günel Hacıyeva (Gülnaz) və başqaları ifa edəcək.
Səhnə əsəri Əməkdar incəsənət xadimi Sevil Hacıyeva tərəfindən idarə olunacaq. Quruluşçu rejissoru Hafiz Quliyev olan tamaşa 2006-cı ildə peşəkar vokalçıların ifasında səhnəyə qoyulub. Biletlər teatrın kassası ilə yanaşı, şəhərin bütün kassalarından və iticket.az saytından əldə etmək olar.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(14.03.2023)
“Cırtdan” Opera və Balet Teatrında
Qarşıdan Novruz tətilləri gəlir. Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının balaca tamaşaçılarıa hədiyyəsi var. Uşaqlar martın 19-da sənət ocağının səhnəsində “Cırtdan” operasını izləyə biləcəklər.
Həmin gün uşaqların zövqünü oxşayacaq səhnə əsərində əsas rolları Əməkdar artistlər İnarə Babayeva, Səbinə Vahabzadə, Tural Ağasıyev, teatrımızın solistləri Mahir Tağızadə, Aynel Mehdiyeva, Mələk İsrafilova, Dilarə Mustafayeva, Esmira Məmmədova və Elmira Qafarova ifa edəcək.
Opera balacaların bədii-estetik zövqünün formalaşması və onlarda kiçik yaşlarından akademik sənətə məhəbbət və maraq aşılamaq məqsədilə hazırlanıb. Bəstəkarı Nazim Əliverdibəyov olan səhnə əsəri Əməkdar incəsənət xadimi Sevil Hacıyeva tərəfindən idarə olunacaq. Operanın quruluşçu rejissoru Əməkdar incəsənət xadimi Hafiz Quliyevdir.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(14.03.2023)