Kübra Quliyeva, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Bu gün küləklə bir məktub yolladım…

Nə ünvan var, nə də ad.

Sadəcə ruhumun içində sənin üçün yandırılmış bir şam var – külləri xatirələrim, işığı isə hələ də sənin yolunu gözləyir.

 

Səni heç görmədim, amma tanıdım…

Zamanla deyil, zamanın axmadığı bir yerdə — ruhumun səssizliyində, hələ sözə çevrilməmiş duyğularda.

Elə bir yerdə ki, tanımaq üçün baxmaq deyil, hiss etmək kifayət edər.

Sən bilirsənmi…

bəzən insan birini axtarır, amma onu tapmaq üçün yox —yolun özü olsun deyə.

Bəlkə də sən mənim yolumsan. Bitməyən, izah olunmayan, amma mənə mən olduğumu xatırladan bir yol.

Bilinməz deyirlər sənə…

amma mən bilmirəm səni, ona görə yox ki, tanımadım, ona görə ki, bildiklərim səni izah etməyə yetmir.

Bu məktubun kağızı yoxdur, möhürü də yoxdur — amma onu daşıyan külək mənim nəfəsimdir və çatacağı yer, sənin içindəki ən sükutlu yer.

Əgər bu sətirlər səni narahat edirsə, bil ki, bu bir çağırış deyil. Bu, sadəcə içimdə susdurduğum bir qışqırığın kainata əks-sədasıdır.

Bəzən ruhlar bir-birinə toxunmadan da sarıla bilər.

Və mən…

sənin toxunmadığın, amma titrətdiyin bir səsəm.

 

Məktub bu sükutla bitmir, çünki söz hələ başlanmayıb.

İmza: Səni heç tanımadan sevən bir ruh

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(07.07.2025)

 

 

Harun Soltanov, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

İşıq doğanda hamı sevinmir. Bəziləri gözlərini qapayır, bəziləri çılpaqlaşır. Bəziləri dua edir, bəziləri ayna qarşısında özünü seyr edir. Həmin anda eyni günəş, iki fərqli şüa saçır. Biri ruha, biri bədənə. Biri Şərqdə bir məscidin minarəsinə toxunur, o biri Qərbdə bir kilsənin vitraj pəncərəsində rəngə dönür...

 

Eyni Günəş, fərqli şərhlərlə qarşılanır. Qərb onu istədi. Onun uğrunda soyundu, açıldı, sərgiləndi. Günəşi tuta bilmədi, amma günəşə bənzəməyə çalışdı. Bədəni parlaqlığa çevirdi. Şərq isə ondan qorxdu. Günəşi Tanrının baxışı saydı. Çadra çəkdi, gözünü endirdi, dərisini gizlətdi. O, günəşdə yananı eşitmişdi, Məcnunu, Hallacı, Bəstamini. Qorxdu. Amma bu qorxu nifrət deyildi, bir sevgi qorxusu idi. Çünki bəzən insan çox sevdiyi üçün gizlənir. Necə ki, bu günlərdə Bakımız özünü Günəşdən yəni işıqdan gizlədir.

Qərb lampanı kəşf etdi,  işığın haradan gəldiyini anlamaq üçün. Fizikanı, şüşəni, elektrik naqilini.

Şərq isə eyni lampaya baxdı və içindən cin çıxardı. O, işığın haradan gəldiyini yox, nəyə çevrildiyini düşündü.

 Qərb lampanı yandırdı, Şərq isə ona dua etdi. Qərb üçün lampa gecəni işıqlandırmaq vasitəsi oldu, Şərq üçün isə lampanın içində həbs olunmuş bir sirr.

Ələddin lampanı ovxalayanda, ondan çıxan cin əslində onun istəklərinin cisimləşmiş obrazı idi. Qorxuları, arzuları, nəfslə eşq arasındakı təlatüm. Sufi isə bu cini tanıyırdı. Onunla vuruşmurdu, onu qovmurdu onunla oturub susurdu. Çünki o bilirdi. Bilirdi ki, "Cin içdədir. Lampa isə bədəndir. Ovxalama zikrdir. Aydınlanma da qorxunun dibindədir."

Sufi lampanı sındırmır. O, işığı axtarmır. O, qaranlığı qəbul edir, çünki bilir ki, işıq qaranlığın qoynunda doğulur. Ona görə sufi eşqi işıqda yox, qaranlıqda tapır. Sufi gözlə sevməz, qəlblə yanar. Onun üçün eşq, nə bədəndədir, nə də dildə. Eşq yanmaqdır, amma kül olmamaq. Sufi baxmır, o görməmək üçün gözlərini yumur. Qərb baxır, görmək üçün gözünü açır. Biri informasiya istəyir, biri sükutun içində həqiqət.

Sufi sual vermir. O, sualın özündə yanan bir haldır. Onun "bilmək" arzusu yoxdur, çünki bilir ki, bilmək əqli işıqdır, eşq isə sənə aid olmayan, səni yandıran bir od. Hallac Mənsur "Ənəl-Həqq" deyəndə öz "mən"ini yox edirdi, Allahla eyniləşmək iddiası etmirdi. Sadəcə "mən artıq mən deyiləm" deyirdi. Qərb bunu küfr saydı, Şərq isə qorxdu. Amma sufi üçün bu, işığın içində yox olmaq idi. Tanrıda əriyib özlüyünü itirmək. Qərb isə bu yoxluğu qəbul etmədi. Onun ağlı bu təslimiyyəti başa düşə bilmədi.

Qərbli günəşə çatmaq üçün göyə baxdı. Teleskop düzəltdi, riyaziyyatla ölçdü.

Sufi isə göyə baxmadı, gözünü yumdu. Çünki bilir.. Günəş, göydə deyil  içdə yanmalıdır.

Onun üçün nur "nurlanmaq" zahiri parlaqlıq deyil. Bu, içdəki qaralığın yandırılmasıdır. Sufi gecə ilə barışar. O, günəşin doğmadığı yerlərdə gəzir, çünki bilir ki, Allah zülmətin içində danışır.

Bəs sən heç sufinin gözünə baxmısan dostum? Orada işıq yox, bir yoxluq var. Adamı içindən çəkib aparan bir səssizlik. Sanki danışsa, hər şeyi deyəcək amma susur, çünki sən hazır deyilsən.

Sufilik, Şərqlə Qərbin arasındakı körpü deyil, susqunluğudur Sufi Qərbdə də anlaşıla bilər, Şərqdə də. Amma heç birinə tam aid deyil. O, nə rasionallığın tərəfdarıdır, nə də fanatizmin. O, özünü itirərək var olur, öz varlığını inkar edərək həqiqətə çatır. Bu səbəbdən sufi nə Romoe kimidir, nə Məcnun. O, daha dərin bir dərddədir.

O, Leylini görmək belə istəmir. Çünki eşq, Leylidə yox, öz içindəki Leylisizliyindədir.

Sufi deyir: "Axtarma. Sadəcə yan."

Ona görə sufi düşünməz. O yanar. Deyər ki, "Mən lampa deyiləm. Mən o lampanın içindəki cinəm. Amma azadam. Çünki mən artıq bir şey istəmirəm."

 Qərb Romeo idi, öz sevgisini fəryadla dünyaya hayqıran.

Şərq isə Məcnun,  öz eşqini çöldə, daşla, qumla, dağla bölüşən.

 Romeo, Cülyettanı sevmək üçün onun gözlərinə baxmalı idi. Görmək üçün isə işıq lazım idi. Sevgi görməklə doğulur. O, gözlərdə parlayan ehtirasdır, bədəndə dolaşan ruhdur. Onun dili var, bəzən çiçək, bəzən gülüş, bəzən öpüş.

Məcnun isə Leylini görmək istəmədi. O, Leylinin adını eşitdi və yandı. Eşq görməyə yox, yanmağa bağlı idi. O, işıqla doğulmadı – qaranlıqda gözdən yox, içdən gəldi. Sükutla danışdı, dəli oldu, özü yox oldu.

Qərb gözünə aşiq oldu. Şərq isə ağlına deyil, dəliliyinə.

Qərb eşqi bədənə yazdı, Qustav Klimtin fırçasında öpüşə, kino ekranlarında yaxın plana çevirdi.

Şərq eşqi sinəsinə yazdı, Füzulinin qəzəlinə, Mövlananın dövrəsinə, Nizaminin qələminə.

Qərb günəşi sevdi, Şərq günəşdən qorundu.

Qərb günəşin altına çimərlik stulları düzdü, Şərq pəncərələrə pərdə çəkdi.

Qərb bronz dəriyə heyran oldu, Şərq ağ dərini əziz bildi.

Qərb günəşə doğru soyundu, Şərq kölgəyə sığınıb çadra ilə örtüldü.

İki müxtəlif iqlim, iki fərqli dünya baxışı. İkisi də günəşi gördü, amma biri onun altında dincəldi, o biri onun istisində qovruldu. Biri günəşi azadlıq, o biri imtahan bildi.

 Qərbdə səhərlər qəhvə qoxusu ilə başlayır. Acı, sərt, tək fincanda.

Şərqdə səhər çayla gəlir. İstiylə, söhbətlə, samovarla.

Qərb "individualizm"in evidir. "özün üçün yaşa".

Şərq isə "nə deyərlər"lə doludur. Qonşunun pəncərəsi Tanrının gözüdür.

Qərbdə sevgi, təkliflə, baxışla, açıq mesajla gəlir.

Şərqdə eşq, baxışdan qaçmaqla, susmaqla, örtüklə yaşanır.

Qərbdə "səni sevirəm" demək təməl bir başlanğıcdır.

Şərqdə bu söz, bəzən illərlə susulub deyilən bir cümləlik qiyamdır.

Qərb uşaq yaşdan öyrədir, "Nə hiss edirsənsə, danış."

Şərq öyrədir, "Sus. Hisslərini gizlət. Bir az döz."

Qərb azadlıqla tənzimləyir. Qayda qoyur, amma sərhədi təyin edir.

Şərq təslimiyyətlə tənzimləyir, "böyük nə deyərsə, odur."

Qərb musiqini səhnəyə çıxarır. Parıltı, ritm, jest.

Şərq isə muğamda titrəyir, səsini ucaldır, amma gözlərini yumaraq dinləyir.

Qərb ifa edir, Şərq hiss edir. Biri baxış üçündür, biri iç üçündür.

Qərbdə ailə planlamadır. Hər kəsin öz otağı, öz təqvimi.

Şərqdə ailə bir otaq, bir süfrə, bir səbirlə qurulur. Bəzən sevgi olmur, amma hörmət əsas sütundur.

Qərbdə cütlüklər "açıq danışır", Şərqdə isə qadın baxışı ilə danışır, kişi isə heç nə deməyib hər şeyi hiss etdirməyə çalışır.

Qərb insanı böyüdür, Şərq insanı kiçildir.

Qərb deyir, "sən bacararsan."

Şərq deyir "Bacarma, başına iş gələr."

Qərb insana Tanrıya yaxınlaşmaq üçün azadlıq verir.

Şərq Tanrını insana yaxınlaşdırmaq üçün təqva verir.

Qərb Edisonun lampasını işıq kimi gördü.

Şərq Ələddinin lampasını sirr kimi.

Qərb lampanı texnologiya etdi.

Şərq lampanı dua üçün saxladı.

Qərb düyməni basdı, lampa yandı.

Şərq zikr etdi, lampa titrədi.

Qərb işığa sahib oldu.

Şərq isə işığın içində yanmağa razı oldu.

Qərb eşqini nümayiş etdirdi, Şərq eşqini gizlətdi. Amma hər ikisi ağrıyla doğuldu. Və hər ikisi günəşin altında tamamlanmaq istədi – biri parlaq günorta istisində, o biri gün doğmamışın səssiz şəfəqində.

 Amma... hər iki eşq natamam qaldı. Cülyetta zəhər içdi, Leyli torpağa gömüldü. Qərbin sevgisi tez çatdı, amma tez bitdi. Şərqin eşqi isə çatmadı, amma öləndən sonra belə yaşadı.

 Bəlkə də bu fərqlər sivilizasiyaların sadəcə mədəni seçimləri deyil.

Bəlkə günəş, ruhların tarixini fərqli şəkildə yandırdı.

Bəlkə alman günəşə həsrət qaldığı üçün özünü şüşə divarlarla əhatə edir.

Bəlkə ərəb, günəşi hər səhər erkən qarşılayıb yandığı üçün kölgəni sevir.

Və bəlkə də, şərqlinin çadrası bir qorxu deyil, bir izzətdir;

Qərblinin çılpaqlığı bir azadlıq deyil, bir haraydır. "Məni gör! Məni sev! Günəş kimi sev!"

 Sufi isə bu iki dünyanın ortasında dayanır, nə çadra, nə çılpaqlıq.

Nə sevgi, nə eşq. O artıq özü deyil. Onun üçün günəş içdə doğur, çöldə yox. Və o bilir: Allah gözlə görülməz, eşqlə yanılar. Ona görə sükuta qərq olur. Ona görə susur və yanır.

Bəlkə Şərq gizlənmiş bir yaradır. Qərb, açıq bir hayqırtı.

Bəlkə biri günəşi artıq görüb. Yanıb, qorxub, dərinləşib.

Digəri isə hələ də günəşi gözləyir. Arzulayır, soyunur, bağırır. Və biz... bu iki dünyanın övladları olaraq ya Məcnun kimi dəli olacağıq, ya Romeo kimi sürətlə sevməyə, sürətlə yanmağa, sürətlə yox olmağa məhkum.

Amma kim bilə bilər.

Bəlkə də bir gün, günəşlə göz-gözə gəlmədən də sevməyi, eşqlə danışmadan da susmağı bacararıq. Və bəlkə bir gün, şərqli qaranlığı ilə, qərbli işığı ilə, gizli bir körpünün iki tərəfində dayanaraq, eyni adama aşiq olar. Adı "Bircəm" olan bir qadına.

Onda nə çadra, nə çılpaqlıq qalacaq.

Sadəcə bir baxış…

bir nəfəs…

bir sükut…

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(07.07.2025)

 

 

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

 

Azərbaycanın musiqi tarixinin ən görkəmli nümayəndələrindən biridir Niyazı. Bu gün onun anım günüdür.

 

Drijor, SSR xalq artisti Niyazi Tağızadə 1912-ci il iyulun 7-də (bəzi mənbələr də avqustin 7-si kimi göstərilir) Tiflis şəhərində ziyalı ailəsində doğulub. Anası Böyükxanım ixtisasca həkim olub. Atası Zülfüqar Hacıbəyov Azərbaycanda musiqili teatrın banilərindən biriydi və dahi Azərbaycan bəstəkarı Üzeyir Hacıbəyovun doğma qardaşı idi.

Uşaqlıq illərindən Üzeyir Hacıbəyov, Müslüm Maqomayev, Əbdürrəhim Haqverdiyev, Cəlil Məmmədquluzadə, Nəcəf bəy Vəzirov, Hüseyn Cavid kimi dövrünün tanınmış sənət adamları, görkəmli yazıçılar arasında böyüyüb.

İlk musiqi təhsilini Y.A.Şefferlinq adına məktəbdə skripka sinifində oxumaqla alıb. Sonradan atası Zülfüqar Hacıbəyov və əmisi Üzeyir Hacıbəyovun tövsiyəsi ilə təhsilini 1925–1926-cı illərdə Moskvada Mixail Fabianoviç Qnessinin bəstəkarlıq sinifində davam etdirib. 1929–1930-cu illərdə isə Leninqrad (indiki Sankt-Peterburq) Mərkəzi Musiqi Texnikumunda bəstəkarlıq sinifində təhsil alıb. Ancaq həmin şəhərin havası ona düşmədiyindən və darıxdığından bu təhsil ocağını bitirə bilməyib.

 

Z.Hacıbəylinin "Aşıq Qərib", Ü.Hacıbəylinin "Arşın mal alan" və s. əsərlərinin yeni redaksiyalarını hazırlayıb, Azərbaycan xalq mahnılarını ("Xumar oldum", "Qaragilə", "Ay bəri bax", "Küçələrə su səpmişəm" və s.) simfonik orkestr üçün işləyib, 1935-ci ildə "Rast" və "Şur" muğamlarını nota salıb.

Niyazinin 1942-ci ildə yazdığı "Xosrov və Şirin" operası musiqi dramaturgiyasının çoxplanlı olması, psixoloji gərginliyi, xor səhnələri və opera epizodlarının ifadəliliyi ilə, onun 1949-cu ildə yazdığı "Rast" simfonik muğamı isə dramaturji bitkinliyi, güclü emosional təsiri, zəngin melodikası, xüsusilə harmonik dilinin əlvanlığı və ifadəliliyi ilə fərqlənir. "Rast" müəllifin idarəsi ilə bir çox xarici ölkələrdə səslənib, Çexiyada "Suprafon", ABŞ-də "Rikordi" musiqi şirkətləri tərəfindən qrammofon valına yazılıb.

Avropa və Asiyanın bir sıra ölkələrində çoxlu sayda dirijor kimi müvəffəqiyyətli çıxışlar edib. Niyazi məşhur hind filosofu R. Taqorun "Çitranqoda" fəlsəfi dramı üzrə "Çitra" baletini yazıb. Bu balet böyük uğurla bir çox şəhərlərdə nümayiş etdirilib. Baletdə Niyazi hind xalq musiqisinin ritm və intonasiyalarından, orkestrovkada hind musiqi alətlərinin səslənməsini xatırladan tembrlərdən istifadə edib.

 

Filmoqrafiya

 

- Almaz

- Arazın o tayında

- Arşın mal alan

- Axşam konserti

- Bəstəkar Müslüm Maqomayev

- Bəxtiyar Vahabzadə

- Bir məhəllədən iki nəfər

- Bir qalanın sirri

- Cazibə qüvvəsi

- Doğma xalqıma

- Əsl dost

- Fətəli xan

- İyirminci bahar

- Kəndlilər

- Kölgələr sürünür

- Liderlik missiyası. 1-ci hissə

- Maestro

- Maestro Niyazi

 

Təltifləri və mükafatları

 

1. Sosialist Əməyi Qəhrəmanı

2. "SSRİ xalq artisti" fəxri adı

3. "Azərbaycan SSR xalq artisti" fəxri adı

4. "Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi" fəxri adı

5. "Ermənistan SSR xalq artisti" fəxri adı

6. "Stalin" mükafatı (2-ci dərəcə) (konsert-ifaçılıq fəaliyyətinə görə)

7. "Stalin" mükafatı (2-ci dərəcə) ("Gülşən" tamaşasına görə)

8. "Lenin" ordeni

9. "Oktyabr inqilabı" ordeni

10. "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni

11. "Şərəf nişanı" ordeni

12. "Əmək veteranı" medalı

 

Niyazinin böyük bəstəkar və dirijor olmasında əsas dəstəkçilərindən biri də ömür gün yoldaşı Həcər xanım olub. Onların tanışlığının maraqlı tarixçəsi vardır:

Bir gün Maestro Niyazi Bakıya qayıdandan sonra Dağıstan Maarif Komissarlığına şöbə müdiri göndərilib. Irandan olan əslən Cənubi Azərbaycanlı tələbə olan Həcər xanımla da elə Mahaçqalada tanış olub. Həcər xanımın qardaşı Əli İsgəndər Mahaçqaladakı İran konsulluğunda çalışıb. Əli İsgəndərin təşəbbüsü ilə bir gün Niyazinin ailəsini qonaq çağırıblar və yaxın münasibətləri yaranıb. Niyazi bəy Həcər xanımı burada görüb və bir-birlərinə aşiq olublar.

 

 Sonradan bu ailənin İrana geri dönmək fikri olduğundan, Həcərin Niyazi ilə yaxınlaşmasını əngəlləmək istəyiblər. 1932-ci ilin sonları Həcərgilin ailəsi İrana köçməli olub. Həcərin ailəsi bu izdivaca heç cür razı olmayıb. Gənclər 1933-cü ildə qaçıb gizlincə evlənmək qərarına gəliblər. Elə belə də ediblər.

Bir müddət Ağdaşda Niyazinin qohumlarıgildə qalıblar. Evliliklərinin ilk illəri əziyyətli keçib. Çünki həmin dövrdə Hacıbəyovlar ailəsinin maddi vəziyyəti yaxşı deyildi. Həcər xanımın sovet pasportu olmadığından molla kəbini kəsdiriblər. Onların nigahı yalnız 1940-cı ildə rəsmiləşdirilib. Gənclər harda, necə yaşayacaqlarını bilmirmişlər. Bütün çətinliklərə baxmayaraq, onlar düz 51 il birgə xoşbəxt ömür sürüblər.

Maestro Niyazi 2 avqust 1984-cü il tarixində dünyaya gözlərini qapayıb.

Allah rəhmət eləsin!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(07.07.2025)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Redaksiyanın poçtundan rubrikasında bu gün sizlərə Cəlilabaddan yollanılan şeirləri təqdim edirik. Şeirlərin müəllifi Arzu Əyyarqızıdır.

 

Arzu Əyyarqızı Cəlilabad ədəbi mühitinin gənc nümayəndəsi, "Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisi İctimai Birliyi"nin üzvü və Cəlilabad rayonu üzrə rəsmi təmsilçisi, "Həməşəra" Ədəbi Məclisinin yaradıcısı və rəhbəri, "Zərif kölgələr" ədəbi saytının idarə heyətinin üzvü, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, yazıçı-şairdır.

 

 

DÜNYANIN CÜT GÖZÜ

 

Hərdən qaçıb gəlirəm,

Qurtulmaqçün dərdlərdən,

dünyanın bu üzünə..

Kəşf etdiyim dünyamda məlhəm olum, özümə.

Tamaşa eləyirəm, onun bir cüt gözünə.

Birisi mavi səma, birisi mavi dəniz....

Baş qoyuram dizinə, danışıb, dərdləşiriz...

 

Dalğalanır ağ buludlar topa-topa başım üstdə,

Səs eyləyir ağ ləpələr qayaları öpə-öpə, daşın üstdə.

Dinləyirəm, anlayıram, dincəlirəm.

Duyğuların içində mən, nazilirəm, incəlirəm.

Bu dünyanın gözləriylə baxıram mən öz dünyama...

Saflaşıram, rahatlığı tapıram.

Ümidin ağ atındayam, azad ruhla hey çapıram,

Bütün dərddən, ələmlərdən bax beləcə mən qopuram.

Unuduram hər nə varsa, bu dünyanın dizində mən,

Axtardığım xoşbəxtliyi tapıram bax, burda elə.

Yatıb qalmaq istəyirəm -bu dünyanın dizində mən,

Batıb qalmaq istəyirəm...

Dünyanın cüt gözündə mən..!

 

 

ÜÇ NÖQTƏ

 

Üç nöqtə... nələr var içində?

Nələr gizlənir səndə...

Üç nöqtənin dediyini bir roman deyə bilmir.

Yükü ağır, anlamı çox.

Üç nöqtələr üç nöqtələr...

Qəlbdə qalan, basdırılan neçə hissin məzar daşı.

Gözlərdəki sualların gözü boğan kədər yaşı.

Üç nöqtə ... üç nöqtələr...

Üç nöqtə... 

Sükut içində qışqıran sözlər, 

Özüylə ölən hekayələr… 

Üç nöqtə... 

Yarımçıq talelərin qırıq aynası, 

Dilə gəlməyən haray, 

Baxışlarda gömülən qəm… 

Üç nöqtə... 

Qəlbin dərinliklərində basdırılan izlər, 

Sönmüş istəklərin külü, 

Özünü danan xatirələr… 

Bəlkə bir ömür susacaq, 

Bəlkə bir an partlayacaq… 

Bəlkə dillənəcək, deyiləcək sözlər...

Bəlkə heç kim anlamayacaq... 

Üç nöqtə… üç nöqtə... üç nöqtə… 

Söz düşdü... qaldı havada, 

Hava düşdü... əriyib getdi, 

Bir nəfəs-bir sükut-bir qərarsızlıq… 

Nə geriyə yol var, 

Nə irəliyə çağırış, 

Sadəcə gözləyən kölgələr, 

Sadəcə titrəyən işıq… 

Səssiz bir səs, 

Gizli bir dalğa, 

Əriyir zaman içində, 

Üç nöqtə ...üç nöqtə...

 

 

DƏRD

 

Hər şey üzdən soyular,

Məni içdən soydu dərd.

Agac içdən oyular,

Məni saçdan oydu dərd.

 

Kədər damdı göl oldu,

Arzu muraz kül oldu,

Ömrüm qəmə yol oldu,

Məni səki qoydu dərd.

 

Gecəm gündüz gətirdi,

Ayım ili ötürdü.

Yedi yedi bitirdi,

Görən məndən doydu dərd?

 

 

DİZİM CƏLLAD KÖTÜYÜ

 

Kirpiyim dar ağacı,

Asmışam göz yaşımı.

Dizim cəllad kötüyü,

Qoymuşam,  kəs başımı.

 

Möhkəm möhkəm qucmuşam,

"Kötük " tərpənə bilməz.

Vur boynumu, çəkinmə,

Əzrayıl üzə gülməz.

 

...Ölüm, durma di tez ol,

Qurtar dərddən, azardan.

Al canımı, götür get,

Dünya adlı bazardan.

   

 

ZƏR

 

Qurub dərdin taxçasını,

Dərd qoymuşam dərdin üstə.

Həyat oyun, oynayırıq,

Zər atmışam nərdin üstə.

 

Səbir şahdır,  qələbə mat, 

Zaman  - ömrün axan qanı.

Hər saniyə qan itkisi,

Yaşamağın çıxır canı.

 

Ömür bitir, vaxt üşüyür, 

Ölüm üçün oyun bitmir. 

Ömrün üstə atılan zər, 

Son anda da dada yetmir.

       

 

SEVMİŞDİN

 

Baxışın od alıb baxışlarımdan,

Bilirsən sən məni necə sevmişdin?

Çıxaraq məhəbbət yoxuşlarından,

Gündüzü qət edib gecə sevmişdin.

 

Məcnunu, Kərəmi yalan eyledin,

"Mən sənsiz ölərəm "ay qız" söylədin,

Özün də bilmədin axı neylədin,

Sığınıb ilahi gücə, sevmişdin.

 

Eşqinin qibləsi mən idim axı,

Baxırdı, bəxtəvər deyirdi çoxu,

Mənsiz gözlərinə getməzdi yuxu,

İndi deyirsən ki, heçə sevmişdin.

 

 

DARIXMAĞIN RƏSMİ

 

Yenə gözlərim çəkir, darıxmağın rəsmini,

Ruhum divardan asır çərçivədə cismini.

 

Saat zaman sayğacı, ürək ömür sayğacı,

Hər ikisi işləyir, sürətə yox əlacı.

 

Xəyallarım boğulur, çilçıraq dar ağacı,

Arzular gözü yaşlı, solaraq çəkir acı.

 

Fikirlərim rəngbərəng uçur kəpənək kimi,

Qonur xatirələrə,  titrədir sarı simi.

 

Darıxmağın rəngini gecə rəngi edirsən,

Kirpiklər fırça olur, rəsmin çəkib gedirsən.

 

Gedirsən yuxu boyu, qarşına çıxır yenə,

Yenə darıxmaq olur yuxuda yuxu sənə.

 

 

MƏNSİZ

 

Mən onsuz ölürəm, nəfəsim çatmır,

Mənim darıxdığım darıxmır mənsiz.

Fikri xəyalından gözlərim yatmır,

Mənim darıxdığım darıxmır mənsiz.

 

Yenə dörd divardır, tənha qalmışam,

"Görəsən necədir"? Fikrə dalmışam,

Səsini duymaqçün əsir olmuşam,

Mənim darıxdığım darıxmır mənsiz.

 

Öyrətdi özünə, sevdirdi özün,

Eşitdi dilimdən "sevirəm" sözün,

"Sağ olsun" ömrümdə buraxdı izin,

Mənim darıxdığım darıxmır mənsiz.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(07.07.2025)

 

 

 

 

 

 

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Bəzən insan min bir əziyyətlə hədəflərinə çatır, sevilir, məşhurlaşır, yaradıcılığının ən çiçəkli dövründə isə dünyadan köçür. Özündən sonra bir dünya xatirə, bir də ərsəyə gətirdiyi işlərini qoyur. Elə Rüfət Mehdiyev kimi.

 

Müğənni, aktyor Rüfət Mehdiyev 7 iyul 1969-cu il tarixində Bakıda anadan olub. 26 Bakı Komissarı adına Mədəniyyət sarayının piano sinfində meyl saldığı musiqinin sirlərini öyrənib.

Azərbaycan Dövlət Universitetinin geoloji coğrafiya fakültəsində ali təhsil alıb. 1989-cu ildən musiqi ilə peşəkar məşğul olub.

1992-ci ildən müğənnilik edib. Space Televiziyasında hazırlanmış "Qış nağılı" və "Baharın nağılı" film-verilişlərində çəkilib.

 

Filmoqrafiya

 

- Qış nağılı. I film

- "Moskva-Bakı" qatarı

- Dünən qəfildən gəldi

 

Rüfət Mehdiyev 1 fevral 2011-ci il tarixində insultdan vəfat edib. Nizami rayon qəbiristanlığında dəfn edilib.

Allah rəhmət eləsin!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(07.07.2025)

 

 

Ülviyyə Əbülfəzqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Salam dəyərli izləyicilərimiz, " Sevdiyin şeiri gəl mənə söylə" rubrikamızın qonağı öz cığırı- üslubu olan gənc əməkdaşımız Qoşqar İsmayılzadədir.

 

-- Salam Qoşqar bəy, buyurun, söz Sizindir.

 

--Salam. Mən – Qoşqar İsmayılzadə. 25 yaşım var, Tərtər rayonunun Qaynaq kəndində doğulmuşam. Uşaq vaxtlarından fəal şagird olduğumdan, müxtəlif tədbirlərdə iştirak edib, şeirlər səsləndirmişəm. Yadımdadır ki, məktəb vaxtı bizi ədəbiyyatla bağlı yarışmaya göndərmişdilər. Bu yarışmada ədəbiyyatla bağlı maraqlı suallara rast gəlinirdi. Sualların birində yazılan şeiri tamamlamaq tələb olunurdu. Bu barədə heç bir təsəvvürüm belə yox idi. Şeiri xatırlamaq üçün bir neçə dəfə təkrarlamağa çalışdım ki, bəlkə yadıma nəsə düşər. Amma təəssüf ki, bu alınmadı. Yarışdan sonra şeirin məlum olan hissəsi axıcılığı, ritmikliyi ilə yaddaşıma həkk olunmuşdu. Sözlərinin fərqinə varmadan beynim özü üçün çoxsaylı təkrarlar edirdi.

Zaman keçirdi... Bu misralarsa hələ də beynimdə dolaşırdı. Şeirin müəllifi gözəl Şamaxıda doğulmuş, dahi M.Ə.Sabir (1862–1911) idi. Bu satira M.Ə.Sabirin ölümündən sonra çap olunan “Hophopnamə”sindən bir hissə idi. 1912-ci ilin payızında Abbas Səhhət və Mahmud bəy Mahmudbəyovun səyi ilə hazırlanmış 104 səhifəlik kitab “Hophopnamə” adı ilə çap olunmuşdu. Naşirlər kitabı Sabirin daha məşhur olan “Hophop” təxəllüsü ilə bağlayaraq “Hophopnamə” adlandırmışdılar. Böyüdükcə sözlərinin fərqinə vardım. Fərqinə vardıqca isə cəmiyyətdə bunun əksini gördüm. Digər şeirlərini, satiralarını da nəzərdən keçirdim. Gördüm ki, cənab Mirzə cəmiyyətdəki eybəcərlikləri xüsusi bir üslubla sətirlərə, misralara həkk edib.

Bu məni çox ruhlandırdı. Qeyd olunan sətirlərdə M.Ə.Sabir cəmiyyətin müasir mühitdən geriliyini dilə gətirməyə çalışır. Bu isə təbii ki, öz növbəsində cəhalətdən, avamlıqdan irəli gəlirdi. Əsr bizi dindirib müasirliyə səsləsə də, biz ona heç bir cavab vermirik. Elmi tərəqqi ilə uzlaşmayıb, cəhalət dünyasında addımlayıb, öz yerimizdə saymağa davam edirik. Beləliklə, dünyayi inkişafdan geri qalmış oluruq. Əcnəbi dünyanı seyr etmək üçün balonlardan istifadə etdiyi halda, biz hələ avtomobildən belə istifadə etmirik. Bütün bunlara səbəb isə həmin dövr üçün xarakterik olan avamlıq və cəhalətin mövcudluğu idi.

Şairin dövründən bu yana bir əsrdən artıq bir müddət keçməsinə baxmayaraq, hələ də söylənən sətirlər öz aktuallığını qoruyub saxlamaqdadır. Hələ də cəmiyyətdə şairin həm bu, həm də digər satiralarının məzmununa rast gəlmək mümkündür. Haqqında bəhs etdiyim satiranı sizlərə böyük məmnuniyyətlə təqdim edirəm:

 

Dindirir əsr bizi, – dinməyiriz,

Açılan toplara diksinməyiriz;

Əcnəbi seyrə balonlarla çıxır,

Biz hələ avtomobil minməyiriz;

Quş kimi göydə uçar yerdəkilər,

Bizi gömmüş yerə minbərdəkilər!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(07.07.2025)

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ulduz” jurnalı ilə birgə BİRİ İKİSİNDƏ layihəsində bu gün sizlərə nəsr nümunəsi təqdim edilir. Zəka Vilahyətoğlunun “Eeey, səs salımaq olmaz” hekayəsi ilə tanış olacaqsınız.

 

 

NƏSR

 

Zəka VİLAYƏTOĞLU

 

"EEEY, SƏS SALMAQ OLMAZ"

         

Axşam evimizin həyətində maşını saxlayıb kondisionerin sərinlətdiyi salondan bayıra çıxınca sanki qaynar bir qazanın içinə düşdüm. Elə bil havanın özü bu dəhşətli istidən can vermiş, ölmüşdü. Uşaqları kənddən şəhərə, ən azı on gün tez gətirdiyimi düşünüb peşmanladım. Necə dözəcəkdilər bu istilərə? Gecə səhərəcən kondisioner işləyən sərin otağın havasımı yaxşı idi, ya sərin və tərtəmiz dağ havası?.. Nə isə... axır ki, iki aylıq yay istirahətindən sonra yenidən od tutub yanan şəhərimizə gəlib çıxmışdıq.

Turalın yadından heç nə çıxmayıb-kiçik oğlumu deyirəm. Şəhərdə olduğumuz müddətdə daim evdə atılıb-düşür, haray-qışqırıq salırdı. Buna görə narahat olan, alt qatda yaşayan qonşumuz Dilavər kişinin arvadı dəfələrlə öz hirsinə-hikkəsinə bürünüb yelpələk kimi (hər nə qədər ağır çəkili olsa da) dördüncü mərtəbəyə qalxırdı. Zəngin basılmasından, səbri çatmayıb da üstəgəl dəmir qapımızı taqqıldatmasından onun qəzəbli olduğu həmən duyulurdu. Adama elə gəlirdi ki, dünyanın köçhaköç vaxtıdır.

Təbii, qadın, Turalın və böyük oğlum Turxanın atılıb-düşməsindən, onların rahatlığını pozmasından qəzəblənirdi və bu qəzəbini mütləq bizim başımızdan yağdırmalı idi, yağdırırdı da. Amma bizim cavabımız yalnız susmaq və ara-sıra üzr diləmək olurdu.

Axı neyləmək olar, körpə Turalı necə oyundan, atılıb-düşməkdən saxlamaq, öz uşaqlığını uşaq kimi yaşamasından məhrum etmək olar?

Turxan böyükdür, ikinci sinfi bitirib, o anlayır bunu və bəzi istisnalar olmaqla, özünü təmkinli, ağıllı aparır, deyilənlərdən nəticə çıxarır.

Arvadından fərqli olaraq, Dilavər kişi çox mehriban, qayğıkeş adamdır. Uzun illər orta məktəbdə müəllim işləyib. Turalla da möhkəm dostdurlar. Bircə dəfə də olsun Turaldan şikayətləndiyini eşitmədim, duymadım. Amma arvadı,.. of… arvadı deyir ki, sizin bu uşaqlar yaşamağı haram edir bizə. Deyir: kişi şəkər xəstəsidir, insult keçirdib, özümün də təzyiqim tez-tez kəllə-çarxa qalxır...

Mənim də nəvələrim var. Onlar da bizə gələndə atılıb-düşürlər. Alt qatda yaşayan qonşumuz altdan yuxarı nə iləsə tavanı elə hikkə ilə döyür, taqqıldadır, adamın həyəcandan, az qala, ürəyi qopub düşür ki, bəs görəsən, qonşuda nə xoşagəlməz hadisə baş verib?! Bu döyəcləmədən sonra da bizə elə hücuma keçir, elə bil qanlı düşmənik!.. Allah göstərməsin!.. Özləri də guya ziyalıdırlar. Hələ rusdillidilər. Deyirlər, guya aristokratdılar, nəmənədilər... Belə qonşulardan danışın eeee... Allahınıza şükür edin ki, uşaqlarınız rahatlığımızı pozanda biz altdan yuxarı döşəmənizi taqqıldadıb sizi təşvişə salmırıq...

Qadın haqlı idi; biz gecə-gündüz Tanrımıza şükür etməli idik və edirik də. Ən azı ona görə ki, bütün xoşbəxtliyimizi bizə məhz bu mənzildə verib, çox ağrı-acılardan, bəzi itkilərdən sonra Turxanı, Turalı bu evdə verib bizə və bizi həyata bağlayıb, yaşamımızı mənalandırıb, gözəlləşdirib. Və şükür etməliyik ki, başımız üstündə Tanrıdan başqa kimsə yoxdur. Kimsə yoxdur ki, yuxarıda taqqıltı salsın, rahatlığımızı pozsun. Kimsə olsa belə, kiminsə uşağı rahatlığımızı pozsa belə, biz altdan yuxarı hikkə ilə tavanı döyəcləyəcək kimi bir əxlaqın, düşüncənin sahibi deyilik.

Tural xeyli ağıllanıb, göz dəyməsin. Kənddə yaxşı mənada çıxarmadığı oyun qalmadı. Ən xoşum gələni də, şəhərdə tapşırdıqlarımdan, dediklərimdən nəticə çıxarması idi. Şəhərdəki evimizdə səs-küy salanda, atılıb-düşəndə deyirdim: səs salmaq olmaz! Dilavər baba yatır! O, səs-küydən narahat olur, xəstədir, qoca babadır, onu incitmək olmaz! Bunları yadında möhkəm saxlayıb və kənddə, böyük, kiçik, kim səs-küy salsa, atılıb-düşsə deyirdi: “Eyyy, səs salmayın, Dilavər baba yatır, xəstədir, onu incitmək olmaz!”

Bakıya qayıdarkən yolumuzu Qəbələdən saldıq. İstədim ki, Azərbaycanımızın bir neçə qədim şəhərilə uşaqları tanış edim. Bu, Turxana xüsusilə çox gərəkli idi; bu il üçüncü sinfə gedəcəkdi. Yəqin ki, müəllimi kimin yayı harda və necə keçirdiyini soruşacaqdı. Bu məqsədlə də onu Qəbələ, İsmayıllı, Şamaxı şəhərlərilə, qismən də olsa, tanış edir, qısa məlumatlar verirəm…

Bakıya doğru yol gedirik. Tural tez-tez hara və niyə getdiyimizi soruşur. Yenidən kəndə-çox sevdiyi babasının, nənəsinin yanına qayıtmaq istəyir. Arabir telefonla danışdırıram onları. Turaldan, Turxandan ayrı qalmış nənənin, babanın səsi titrəyir, kövrəldikləri, darıxdıqları hiss olunur. Və babasının hansısa sorğusunu cavablandırmaq əvəzinə Tural məndən soruşur: “Ata, biz Dilavər babanın yanına gedirik?!”

“Hə” – deyirəm. O dəqiqə deyir: “Ata, səs salmaq olmaz, aaa, Dilavər baba yatır!..”

İllərdən sonra Tanrı rəhm edib, sevindirib bizi; Turxan və Turalı göndərib ömrümüzə, həyatımıza. Ona görə də bütün fərəhimiz, yerişimiz, duruşumuz onlarla bağlıdır. Onlar kimi sevinir, onlar kimi kədərlənir, onlar kimi gülürük. Hətta elə bilirik, onlarla birgə doğulmuşuq dünyaya və biz də onlarla eyni yaşdayıq...

Şamaxıya yaxınlaşırıq. Şəhərin girişindən solda – yolun qırağında bir kişi dayanıb. Eşitdiyimə görə, düz iyirmi beş il yol müfəttişi vəzifəsində çalışıb. Bu müddət ərzində kimsənin ürəyini qırmayıb və kimsədən bircə manat da olsun, rüşvət almayıb. İndi təqaüddədir. Yola, peşəsinə sadiq olaraq, yenə də yollardadır. Sanki bura onun iş yeridir. Hər gün öz köhnə avtomobili ilə buraya gəlir, axşam saatlarınacan burdakı nəhəng ağacın altında kölgələnir, yanından ötən avtomobillər dayanır, sürücülər onu ehtiramla salamlayır, hal-əhval tutur, sonunda ona zamanında etdiyi xeyirxahlığına görə üç-beş manat pul verir, gedirdilər.

Maşını sabiq yol müfəttişinin yanında saxlayıram. O, bunu görüncə yaxınlaşıb pəncərədən bizi salamlayır, Tural və Turxana xeyir-dua dolu sözlər söyləyir. Turalın gələcəkdə həkim, Turxanın isə hüquqşünas olmasını Tanrıdan diləyir. Bu, məni çox fərəhləndirir və həm də təəccübləndirir; elə bil bu kişi mənim ürəyimdən keçənlərdən xəbərdar idi. Sanki bilirdi ki, həmişə arzu edirəm ki, Tural gözəl bir həkim, Turxan da insanların hüquq müdafiəçisi olsun. Bununla da bu keçmiş yol qoruyucusuna rəğbətim ikiqat artır... Sonda yenə də o, ağız dolusu dua edir, bizi Bakıya aparan yola doğru uğurlayır...

Axşamçağı Bakıya daxil oluruq. Turxan və Tural fərəhlə, həyəcanla Bakını salamlayır, əllərini yellədirlər. Tural, babasının öyrətdiyi şeiri söyləyir:

 

“El bilir ki, sən mənimsən,

yurdum, yuvam, məskənimsən…”

 

...Pilləkənləri qalxırıq. Evimizi salamlayırıq. Qapıları açırıq, otaqların sanki bağrı yarılıb dəhşətli istidən. Bir anlıq bayıra çıxırıq. Tural da yanımdadır. Soruşur: “Ata, niyə qaranlıx oldu?.. Ata, biz kəndə niyə qayıtmadıq?.. Ata, Dilavər baba hanı?..”

Qapıbir qonşumuz olan professor xanım kənddən qayıtdığımızı duyub bayıra çıxır...

O, bizə ilk gündən özünü professor kimi təqdim edib və öz aramızda ondan söz açanda həmişə “professor elə dedi”, “professor belə dedi” deyirik.

Professor xanım çox ədalı və özündən də çox razıdır. Kimsəni də bəyənməz. Həmişə də eyvanda məni görən kimi yaxınlaşır və deyir: “Siz də ziyalısız, biz də. Bura bizim yerimiz deyil. Bu cahillərin, nadanların, pintilərin qonşuluğunda yaşamaq bizə yaraşmır. Bircə bu binalar da plana düşsəydi, canımızı götürüb qaçardıq burdan. Deyirlər, hər kvadrat metrinə yaxşı pul verəcəklər... Gərək evi təmir etdirməyəydiniz, havayı pul tökdünüz. Tezliklə alıb uçurdacaqlar bu binanı... Bu qonşularımız var eee... Tfu!.. Allahın lənətinə gəlsinlər!.. Siz ziyalısız eee, ona görə dərdimi açıram sizə. Bu biri qonşular nə zibildirlər ki, özümü endirib də özüm haqqında onlara nəsə deyim?!”

Professor bizə “xoşgəldin” etdikdən sonra yenə dedi-qoduya başladı: “Bu ətyeməz qonşumuz var aaa, offf, bilirsiz nələr var onda?!”

Ətyeməz qonşumuz mehriban bir qadın idi. Əslən Şəki şəhərindən olan bu qadın və əri, demək olar, bizim ən yaxşı qonşularımız idilər. Övladları da çox tərbiyəli, ağıllı təsir bağışlayırdılar. Amma onlar öz dinlərini dəyişmiş; müsəlmanlıqdan çıxmışdılar. Xristian da deyildilər. Bilmirəm, deyəsən, buddizmi qəbul etmişdilər, ya nə idisə, qurban kəsilərkən onlara verdiyimiz qurban payını həmin qadın geri qaytarmışdı ki, biz belə şeyləri qəbul etmirik, bu, bizim dinimizə ziddir-filan. Elə bu üzdən də professor onun adını “Ətyeməz” qoymuşdu.

         Tural əlimdən tutaraq maraq dolu baxışlarını professorun üzünə tuşlamışdı. Professorun dedi-qodusu bitənə oxşamırdı. Bakının dözülməz istisi də o biri yandan üzmüşdü məni.

Professorun danışığından, deyəsən, Tural da xoşlanmadı və qəfil dedi: “Eeeey, səs salmaq olmaz! Aşağıda Dilavər baba yatır!..”

          Elə həmin il şəhərin mərkəzində yerləşən evimizi satıb çoxdan arzusunda olduğum, şəhərətrafı, sakit, havası təmiz, təbiəti gözəl olan bir məkanda torpaq sahəsi alaraq könlümüzcə olan bir ev tikdirdik. Artıq kimlərisə rahatsız edəcək kimi bir qorxumuz yox idi. Evimizin alt-üst qatında da kimlərsə yaşamırdı və hər şey bütünlüklə yalnız bizim özümüzə məxsus idi – bütün rahatlığı və bütün çatışmazlıqları ilə. Ancaq Tural hələ də ehtiyatla davranırdı; evimizə gələn qonaqlara, onların azyaşlı uşaqlarına öncədən xəbərdarlıq edirdi: “Eeey, səs salmaq olmaz! Aşağıda Dilavər baba yatır!”

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(07.07.2025)

 

 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Lirika dəftərindən rubrikasında sizlərə lirik şeirlər təqdim edirik. Bu dəfə iki gün ardıcıl şair Təranə Dəmir rubrikamıza gözəllik qatacaqdır.

Gözəldir, deyilmi?

 

Başımızda söz havası,

Dünyamız ilan yuvası,

Biz çoxuq, atam balası,

Tanrısa təkdi, neyləyək.

 

***

 

Hey harasa tələsirik,

Ömür gödəkdi, neyləyək.

Zamana çata bilmirik,

Bizdən zirəkdi, neyləyək.

 

Heç kimin bitmir davası,

Göy davası, Yer davası,

Günümüzün tən yarısı

Küydü, kələkdi, neyləyək.

 

Dörd yanımız çığır-bağır,

Hərə öz dərdindən baxır,

And yerimiz əvvəl-axır

Duzdu, çörəkdi, neyləyək.

 

Başımızda söz havası,

Dünyamız ilan yuvası,

Biz çoxuq, atam balası,

Tanrısa təkdi, neyləyək.

 

 

***

 

Neçə bahar, neçə payız, qış gələr,

O səhərlər geri dönməz bir daha.

Gah dumana, gah çiskinə bürünər,

O xəyallar göydən enməz bir daha,

Köçdü, köç.   

 

Bir də yanmaz könlümüzdə od-ocaq,

Külümüzlə oynayırıq nə vaxtdı.

Heç bilmirik hansı sözdən yapışaq,

Hardan tutsaq deyirlər ki, günahdı,

Sucdu, suç.

 

Ulduzlar da parıldamır biz deyən,

Səhərəcən zülmət saçır gecələr.

Elə bil ki, yadırğayıb adamdan,

Neçə vaxtdı sevgisizdi küçələr,

Acdı, ac.

 

Elə gözəl sarılmışıq təkliyə,

Dörd yanımız hicran adlı qəfəsdi.

Vurulmuşuq  xəzəl rəngli payıza,

İndi bizdən bahar ummaq əbəsdi,

Gecdi, gec.

 

 

***

 

Gözlərindən həsrət baxır adama,

Bu şəhərin baxışları darıxır.

Bu şəhərin ağacları susuzdu,

Bu şəhərin yağışları darıxır,

Bu şəhərin közü çıxıb yadımdan.

 

Neçə vaxtdı daş ömrünü yaşayır,

Qurd ömrünü, quş ömrünü yaşayır,

Buz bağlayıb, qış ömrünü yaşayır,

Bu şəhərin yazı çıxıb yadımdan.

 

Göyə qalxıb, gözü görmür heç kəsi,

Sevgisizdi sahilləri dənizin,

Başı üstə küləkləri dərd əsir,

Bu şəhərin səsi çıxıb yadımdan.

 

İtib batıb gəzdiyimiz küçələr,

Döngə-döngə azdığımız küçələr,

Yıxılanda küsdüyümüz küçələr,

Bu şəhərin nazı çıxıb yadımdan.

 

Hər yanını tumar-tumar yorublar,

Beton-beton, hamar-hamar yorublar,

Bu şəhəri əlimizdən alıblar,

Bu şəhərin üzü çıxıb yadımdan.

 

Yavaş-yavaş tamarzıdı sevincə,

Yuxusuna daş atırlar hər gecə,

Yaddaşımda adı qalıb eləcə,

Bu şəhərin özü çıxıb yadımdan.

 

Gözlərindən həsrət baxır adama,

Bu şəhərin baxışları darıxır.

Bu şəhərin ağacları susuzdu,

Bu şəhərin yağışları darıxır,

Bu şəhərin ... düzü, çıxıb yadımdan.

 

 

***

 

Qaranlığı yenə pusur adamı,

Qılınclayır, asıb, kəsir adamı,

Gözlərinin fəhmi basır adamı,

Vaxt da keçmir bu gecənin baxtından.

 

Hamı səndən bir yuxuycan uzaqdı,

Dünya yatıb, bircə dərdlər oyaqdı,

Kim duyacaq harayını bu vaxtı,

Kim salacaq bu gecəni atından? 

 

Ağrıların hücum çəkir üstünə,

Həsrət adlı zülmət çökür üstünə,

Qaramatın yenə tökür üstünə,

Hünərin var çıx gecənin altından.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(07.07.2025)

 

 

AMEA-nın Mərkəzi Elmi Kitabxanasında Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Aktotı Raimkulova və kitabxananın direktoru Hüseyn Hüseynovun iştirakı ilə görüş baş tutub. Görüş çərçivəsində Türk dünyasının zəngin və çoxəsrlik mədəni-tarixinin təbliği və qorunub saxlanılmasına xidmət edən, Fond tərəfindən nəşr olunmuş müxtəlif kitablar kitabxanaya hədiyyə olunub.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondundan verilən məlumata görə, tərəflər qarşılıqlı əməkdaşlıqdan məmnunluqlarını ifadə edib, bu əməkdaşlığın gələcəkdə daha da genişlənəcəyinə və möhkəmlənəcəyinə əminliklərini vurğulayıblar.

Kitablarla yaxından tanış olan Hüseyn Hüseynov Fondun prezidenti Aktotı Raimkulovaya kitabxananın fəaliyyəti barədə ətraflı məlumat verib, kitabxana daxilində kiçik ekskursiya təşkil edərək onun strukturu və xidmətləri ilə tanış edib.

Görüşün sonunda Mərkəzi Elmi Kitabxananın Diplomatik fondu daxilində Türk Mədəniyyəti və İrsi Fonduna həsr olunacaq xüsusi guşənin yaradılması qərara alınıb.

Bu təşəbbüs gələcəkdə Türk dünyasının zənginmədəni irsinin daha geniş təbliği üçün mühümplatforma olacaq.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.07.2025)