Elman Eldaroğlu, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Tez-tez problem və çətinliklərlə qarşılaşmasına baxmayaraq, ömrü boyu həyatından zövq alan insandır. Güclü enerjiyə sahibdir. Onun həyata sevgisi ruhlandırıcıdır. Əsl kişilərə xas olan bir çox xüsusiyyətləri var. Üsyankar, cəsur, qətiyyətlidir. Elə bu səbəbdən də, bəzən təhlükələrə məruz qalır. Daim aktivdir və həmişə nəyisə araşdırır. O, mistik cazibəsi ilə ətrafındakı insanlara təsir edə bilir. Qürurludur və səliqə-sahmanı xoşlayır...

Deyir ki: “İstənilən yazıçının, şairin və yaxud da alimin ilham mənbəyi onun təfəkküründən, maraq dairəsindən, xarakterindən qaynaqlanır. Bizim də maraq dairəmiz təbiət, cəmiyyət, cəmiyyətdə, təbiətdə baş verən proseslər, onlar arasındakı üzvi əlaqələrdir. İnsanın həm özünü, həm də, onun mənsub olduğu xalqı narahat edən məsələlərdir. Ümumiyyətlə, əsərlərimin ana- süjet xətti Azərbaycançılıq məfkurəsi, təbiət və cəmiyyətdəki proseslərdən bəhs edir. Xəyal dünyası, təsəvvüretmə, fantaziya bir yazar, bir tədqiqatçı, hətta bir siyasətçi kimi mənim üçün çox önəmli məsələdir. Təsəvvüretmə ağlın gördüyü dairə genişliyidir. Bu nə qədər böyük olarsa, o insanın yaradıcılığında, fəaliyyətində bir o qədər zənginlik, rəngarənglik olar. Eynşteyn qeyd edirdi ki, mən oxuduqlarıma görə yox, fantaziyamın genişliyinə görə bu nailiyyətləri əldə etmişəm. Mənim də xəyal dünyamın genişliyi keçdiyimi həyat yolu ilə bağlıdır. Gəncliyim, yeniyetməliyim yaylaqda keçib. Orada müxtəlif insanlarla münasibətlər də buna təsir edib. Beş nömrəli kimya-biologiya liseyi, daha sonra aspiranturadakı təhsilim, oradakı müxtəlif insanlarla ünsiyyətim, eyni zamanda yazıçılarla əlaqələrim də xəyal dünyamın genişliyinə təkan verib...”

Əhvalı tez-tez dəyişə- bir anda sevinə, mülayim davrana, eyni zamanda əsəbi və sərt ola bilir. O, asan yoldan çox, çətin yolu seçməyə üstünlük verir. Dostlarını seçərkən irqi və ya dini təbəqəyə görə ayrı-seçkilik etmir. Həyatda hər şeyin öz istəyinə uyğun olmasını istəyir, öz inancınin fanatıdır. Açıq danışmağı bacarır, lakin emosiyalarını göstərməkdən çəkinir. Heç vaxt yazıq görünməyi xoşlamır, kiminsə ona yazığı gəlməsinə nifrət edir. Çox cazibədardır və daxil olduğu istənilən mühitdə insanların diqqətini asanlıqla cəlb edə bilir. Kiməsə məxsus olmağı sevmir, müstəqil və azaddır. Müstəqilliyini çox sevdiyi üçün, bəzən onu anlamayanlar da olur. Onu daha dərindən dərk etmək istəyənlər, hökmən ona azadlıq hissi verməlidirlər...

“Mənim üçün zaman anlayışı nisbidir. Məsələn, insanla digər başqa canlılar arasında zaman anlayışı müxtəlifdir. Burada həyat tərzinin, rejimin öz rolu var. Müxtəlif işlə məşğul olan insanlar üçün də zaman olduqca fərqlidir. Yazıçı üçün zaman daha çox yazarkən əhəmiyyətlidir, həmçinin düşünərkən də. Yazıçı günlük həyatında hər zaman fikirləşir. Məsələn, yazacağı hər hansı bir əsər, yeni ideyalar haqqında düşünür və bütün bu proseslərdə yazıçı zamanı dəyərləndirir. Qlobal mənada yazıçı üçün zaman daha bütövdür. O, həm keçmişin, həm bu günün, həm də gələcəyin içində yaşayır, səyahət edir. Yazmaq öz daxilindən gələn müəyyən proseslərə öz təxəyyülünlə, mühakimənlə fikir yürütməyin deməkdir. Yazıçı düşünəndə, danışanda deyə bilmədiklərini yazanda deyə bilən insandır. Yazmaq hər kəsə nəsib olmayan xüsusi bir istedaddır...”- söyləyir.

 Haqqında söhbət açdığım Sadiq Qarayev 1974 -cü ilin iyul ayının 5-də Naxçıvan Muxtar Respublikasının Şərur rayonunun Xanlıqlar kəndində dünyaya gəlib. 1991-ci ildə Bakı şəhər 5 Nömrəli Kimya-Biologiya təmayyüllü internat məktəbi, 1997-ci ildə Nəsrəddin Tusi adına ADPU-nin biologiya- kimya fakultəsini, 2000-ci ildə AMEA-nın Botanika institutunun aspirantura şöbəsini bitirib. 2004-cü ildə namizədlik dissertasiyası müdafiə edərək, biologiya elmləri namizədi alimlik dərəcəsi alıb. Hazırda AMEA Mərkəzi Nəbatat Bağının aparıcı elmi işçisi, 2016-cı ildən isə AMEA Botanika institunun elmlər doktoru hazırlığı üzrə dissertantıdır və “Azərbaycanın Turqay florasının mezotermik reliktlərinin bioekoloji xüsusiyyətləri və müasir vəziyyəti” mövzusunda tədqiqatlar aparır. Elmi tədqiqatlarının nəticələri yerli və xarici mətbuatda dərc olunmuş 45 elmi əsərdə öz əksini tapıb. “Orbitlər və Universal mövcudluq” nəzəriyyələrinin (Şəhadətnamə N-8686, qeydiyyat N-04/C-8225-15), “Sahilsiz Təzadlar” və “ Sahibsiz Kölgələr” adlı irihəcmli elmi, fəlsəfi romanların müəllifidir. Prezident təqaüdçüsü, “Qızıl kəlmə” mükafatçısıdır...

Deyir ki:- “Yazıçı güclü müşahidəçi olmalıdır. O, dövrünün proseslərini izləməli, eyni zamanda dünyəvi elmlərdən də, yüksək səviyyədə olmasa da xəbərdar olmalıdır. Yazıçı həm milli mədəniyyətdən, həm də dünya xalqlarının mədəniyyətindən məlumatlı olmalıdır. Onların oxşar və fərqli xüsusiyyətlərindən yararlanmalıdır. Daha yaxşı olardı ki, öz təxəyyülü ilə yox, real həyatdan olan hadisələri qələmə alsın.”

Onun sərbəst və rahat hərəkətləri ətrafındakı insanların diqqətini çəkir. İnsanlarla söhbət etməyi və onlarla yaxın münasibət qurmağı bacarır. O, heç vaxt fikirlərini bölüşməkdən qorxmur və son dərəcə cəsarətlidir. Mürəkkəb və demək olar ki, qeyri-mümkün problemləri necə həll edəcəyini yaxşı bilir. Adətən, bütün ictimai fəaliyyətini planlayır və rəngarəng, maraqlı şəxsiyyəti ilə hamının sevimlisinə çevrilir. Lazımsız ünsiyyəti xoşlamır, amma sevdiyi insana təsir etmək üçün əlindən gələni də əsirgəmir. İnsanların görkəminə aldanmır, onun üçün daxili gözəllik həmişə vacibdir...

Bəli, Sadiq Qarayev anadangəlmə liderdir, yorulana qədər işləməyə davam edir. Necə deyərlər, əsas meyarı da- işləmək, işləmək, yenə də işləməkdir. Yəni, bu yolda çox dözümlüdür. Hər baş verən hadisədən asanlıqla sarsılmır. Sabit fikirli olduğundan, verdiyi qərarlardan geri çəkilməyi sevmir. Bəlkə də inanmayacaqsınız, o qədər fərasətlidir ki, dünyanı təkbaşına idarə edəcək qədər güclüdür. Böyük işlərdə iştirak etməkdən, insanları doğru yola yönəltməkdən, kütləni idarə etməkdən həzz alır. Həyatın müvəqqəti olduğunu dərindən dərk etdiyi üçün, risk etməkdən, yeni yollar sınamaqdan və fərqli üsullar tətbiq etməkdən çəkinmir...

Xülasə, iyulun 5-də 51 yaşını qeyd edəcək qəhrəmanım xeyli nəcib xüsusiyyətlərə malikdir. Haqsızlığa dözümsüz, humanist, xoş niyyətli və cəsarətlidir. Onu ad günü münasibətilə təbrik edir, möhkəm can sağlığı, firəvan həyat arzulayıram...

Bir də deyir ki:- “Yeni roman yazmağı düşünürəm. Bu haqda xeyli maraqlı fikirlərim var. Amma növbəti kitabımı doktorluq dissertasıyamdan sonra yazacağam...” 

Uğurlar!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.07.2025)

Elman Eldaroğlu, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Sakit, mərhəmətli və sülhpərvər insandır. Onun üçün dürüstlük və rahatlıq əsasdır. Münaqişələrdən qaçır və problemləri razılaşaraq həll etməyə çalışır. Zərif, ağıllı, realist və sosial xarakterə malikdir. Səliqəli geyinməyi sevir, eyni zamanda əhatəsindəkilərlə ahəng içində olmağa çalışır. Onun intuisiya qabiliyyəti yüksəkdir, bu da hər vəziyyətdə düzgün qərar verməsinə kömək edir. Onda ədalət anlayışı inkişaf edib və cəmiyyətdə, eləcə də dostlar arasında davranışında olduqca diqqətlidir.

Azadlıq aşiqidir, lakin daxil olduğu cəmiyyətə asanlıqla uyğunlaşır, müxalifət yaratmağı sevmir. Həssas və özünü ifadə etmək qabiliyyəti güclüdür. Rahatlığı və təhlükəsizliyi hər şeydən üstün tutur. Əsəbləri çox sakitdir, ünsiyyətdə hörmətə böyük əhəmiyyət verir, yardıma ehtiyacı olan insanlara sevgi və şəfqətlə yanaşır...

Haqqında söhbət açmaq isdədiyim İlham Nəcəfov sənətşünaslıq üzrə elmlər doktoru, professor Abbasqulu Nəcəfzadənin qardaşıdır. 1963-cü ilin iyul ayının 6-da Bakıda dünyaya gəlib. Üzeyir Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət və M.Əşrəfi adına Daşkənd Dövlət Konservatoriyalarını klarnet və ney ixtisasları üzrə bitirərək, Azərbaycanın ilk ali təhsilli milli nəfəs aləti ifaçısı olub və milli musiqi tarixində ney ifaçısı kimi bir çox ilklərə imza atıb. 2009-cu ildə "Azərbaycan Respublikasının Əməkdar artisti" fəxri adına layiq görülüb. Sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, Azərbaycan Milli Konservatoriyasının professorudur...

Sadə, mehriban, qayğıkeş insandır. Gözündən heç nə yayınmır, diqqətlidir. Qarşısındakı adamların problemlərinə həssaslıqla yanaşır. Məntiqli və məzmunlu danışmağı bacarır. Ağayanə hərəkətləri, məğrurluğu, insanpərvərliyi onu tanıyanların gözündə daha da ucaldır...

Azərbaycan aşiqidir. Bu millətin övladı olduğundan qürur duyur. Hara getdisə ölkəmizi yorulmadan təbliğ edir. O, həm də el-obasına bağlı adamdır, illərlə Bakıda yaşayıb yaratsa da Xızı ilə nəfəs alır, Xızıdan ilhamlanır. Necə deyərlər, əslini-nəslini dananlardan deyil...

Bəli, bütün ömrü boyu Azərbaycan mədəniyyətini təbliğ edib. Xeyli xarici səfərlərdə olub. İndiyədək Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasında Qara Qarayev adına dövlət kamera orkestrinin müşayiətilə üç dəfə solo konserti baş tutub. Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrında isə "Koroğlu", "Qız Qalası", "Vaqif", "Gəlin Qayası" və "İntizar" operalаrının tamaşası üçün simfonik orkestr ilə solo zurna, balaban, tütək alətləri ifa etməklə mövzunun illüstrasiyalarına nail ola bilib. Milli musiqi tariximizdə ney aləti ifaçısı kimi ilk dəfə olaraq, onun Dövlət Teleradio Şirkətinin fonotekasında "Qızıl fond" üçün lentə alınan 40-dan çox muğam, mahnı və rəqsləri saxlanılır. Arif Məlikov, Süleyman Ələsgərov, Aqşin Əlizadə, Emin Sabitoğlu, Rauf Babayev, Ramiz Mirişli, Siyavuş Kərimi, Firəngiz Əlizadə, Eldar Mansurov və başqa Azərbaycan bəstəkarlarının filmlərə yazdıqları musiqilər məxsusi olaraq оnun ifa etdiyi ney aləti üçün nəzərdə tutulub. Aqşin Əlizadənin "5-ci Simfoniya"sının səsləndirilməsi üçün nəzərdə tutulan balaban, ney, zurna ifaçısı kimi və eləcə də, Firəngiz Əlizadənin məşhur violençel ifaçısı Yo-Yo Ma üçün bəstələdiyi "Dərviş" əsərinin tütək, ney ifaçısı olaraq "İpək yolu" transkontinental layihəsi üzrə Amerikanın, Avropanın, həmçinin dünyanın bütün qitələrinin ən nüfuzlu konsert salonlarında Azərbaycan mədəniyyətini uğurla tərənnüm edib. "YUNESKO" xətti ilə keçirilən dövlət əhəmiyyətli bir çox silsilə tədbirlərdə iştirak edib. Eləcə də 2018-ci ildə "Muğam aləmi" V Beynəlxalq Muğam Festivalı çərçivəsi üzrə və VI Bakı Beynəlxalq Humanitar Forumu çərçivəsində və 2019-cu ildə Nəsiminin anadan olmasının 650 illiyi ilə bağlı Şəki şəhərində "İpək Yolu" X Beynəlxalq Musiqi Festivalı konsert proqramlarında "Nəsimiyə ithaf" musiqili tamaşanın iştirakçısı olub. Heydər Əliyev Fondunun layihəsi üzrə "Azərbaycan Muğаmı" ("Humayun", "Bayatı Şiraz", "Bayatı kürd"-2009) və "Balaban" adlı kоmpakt disk toplularında və "Аvroviziyа mahnı müsabiqəsilə bağlı "Bizimkilər" layihəsində tələbələrlə birgə ("Yeni Nəfəs" qrupu) fəallıq göstərib...

Maddiyat onun üçün bir vasitədir, mənəviyyat isə həyat kredosudur. Strategiyası təminatı düşünmədən yaşamaq və dərinliyinə vardığı hər bir ehtiyacı könüllü olaraq, bir kənara qoyub, yaşamağa davam etməkdir. Ruhən çox azaddır. Coşğunluq, nikbinlik ona enerji verən əsas mənbələrdir. Düşdüyü mühitə dərhal uyğunlaşa bilir, çətinlikləri asanlıqla dəf etməyi bacarır...

Sabah - iyulun 6-sı İlham Nəcəfovun növbəti ad günüdür, 62 yaşı tamam olur. Onu bu münasibətlə təbrik edir, möhkəm can sağlığı, işlərində uğurlar arzulayırıq.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.07.2025)

İlhamə Məhəmmədqızı, “Ədəbiyyat və incəsnət” portalının Sumqayıt təmsilçisi

Mədəniyyət Nazirliyinin "Öyrədərək öyrənirəm" layihəsi çərçivəsində gənc rejissor Abdulla Elşadlı Xalq yazıçısı Anarın” Qaravəlli” əsərinə quruluş verib. Sumqayıt Dövlət Dram Teatrında reallaşan premyera uğurlu alınıb.

Müəllifdən gələn ironiya, yumor, meydan tamaşası üslubuna xas detallar rejissor yozumunda uğurlu səhnə həllini tapıb. Truppa üzvləri bir neçə obraz yaratmalarına rəğmən tam fərqli oyun nümayiş etdirirlər. Hər obraz özünün çalarları ilə fərqlənir.

Tamaşanın bədii tərtibatı Nizami Dadaşova, musiqi tərtibatı Elay Xasıyevə, ritmika Ramazan Xanlarova aiddir.

Rejissor assistenti Rəvan Hüseynzadə, rejissor köməkçisi Fazilə Rzayevadır.

Rollarda Əməkdar artist İzaməddin Bağırov, aktyorlar İlham Səfərli, Habil Xanlarov, Kamran Muradlı, Şəmistan Süleymanlı, İlahə Səfərova, Elmir Mehdiyev, Aynur Hümbətova, Ramazan Xanlarov, Əmrah və Etibar Əmirov oynayırlar.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.07.2025)

Harun Soltanov, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Bir səhər oyanırsan. Hər şey yerindədir. Stol, yerində. Divar, susur. Pəncərə, hər günkü kimi açıq, amma nəfəs almır. Və sən də yerindəsən, amma yoxsan. Yəni varsan, amma səssiz. Adın var, amma səsin yox. Hissin var, amma dilin yox. Çünki bu dövr, bu şəhər, bu cəmiyyət səssizləri sevir. Onların içində nə qədər qışqırıq varsa, bir o qədər dəyərlidir səssizlikləri.

Əslində sən bağırırsan. Gecənin içində, günorta yol gedərkən, metroda, telefona baxarkən, musiqinin ritmində, mesaj yazıb silərkən. Amma səni eşidən yoxdur. Çünki bu dövrün ən böyük səsi səssizlikdir. Bu dövrün "normalı",ruhi boşluqda möhkəm görünməkdir. Sən uçuruma yaxınsan, amma saçını darayırsan. Sən dağınıqsan, amma Instagram bio’n nizamlıdır.

 Sartr demişdi ki, “İnsan azaddır, amma bu azadlıq lənətdir.” Və biz bu lənəti “stabil həyat” deyə paketləyib satırıq bir-birimizə. Özümüzü sevməyə vaxtımız yoxdur, amma “özünü sev” statusu paylaşmağa zaman tapırıq. Dostoyevskinin qaranlıq qəhrəmanları kimi özümüzlə danışırıq, amma bunu dilimizə gətirməkdən qorxuruq. Çünki bir cümlə səni yıxa bilər. “Dəlicə düşünürsən.” Və sən bilirsən ki, bu cümlədən sonra heç nə əvvəlki kimi olmur. Biz içimizdəki “dəli”ni artıq kilidlə bağlamırıq. Biz onu çiynimizdə daşıyırıq, amma ona ad qoymamışıq. Hər gün ofisdə təbəssüm edərkən, sevgilimizə cavab yazarkən, ata-anaya “narahat olmayın, yaxşıyam” deyərkən, o “dəli” bizim yerimizə baxır həyata. Nitşe yazırdı: “Əgər uzun müddət uçuruma baxsan, uçurum da sənə baxar.” Biz artıq baxmırıq. Çünki baxsaq, orda özümüzü görəcəyik. O dəliyi. O parça-parça olmuş “mən”i. Ruhumuzun yerini artıq motivasiya əvəz edir. Kitablar “necə xoşbəxt olaq?” sualıyla doludur. Amma heç kim soruşmur: “Əgər xoşbəxt olmaq istəməsəm, nə olacaq?” Bəlkə mən sadəcə yaşamaq istəyirəm. Tələsmədən, düzəlmədən, özümü tanımadan belə. Sadəcə yaşamaq. Ağrılı, səssiz və həqiqi..

 Əslində biz sağalmırıq dostum. Biz uyğunlaşırıq. Yəni hər kəsin oynadığı səhnədə rolumuzu qəbul edib ssenariyə uyğun danışırıq. Tənha bir adam psixoloqa gedir, içini tökür, sonra metroya minir və yenidən susur. Yəni psixoloqun otağında danışırıq, amma cəmiyyətin içində yenə də lalıq. Qışqırmaq istəyən bir xalqıq, amma sözümüz çox zaman dizayndır, ruh deyil. Bu dünyada insanlar artıq xoşbəxtlik üçün yox, xoşbəxt görünmək üçün yaşayır. Tədbirlər keçirilir. “Ruhun gücü” konfransları, “özünü tap” seminarları, “psixoloji rahatlıq” təlimləri. Orda ruh yoxdur. Orda sadəcə çıxış var. Sponsor var. Stiker var. Amma ruh? YOXDUR. Çünki ruh özünü belə təqdim etmir. O səssizcə yanır. O zaman aydın olur ki, artıq gecdir. O zaman artıq maskanı çıxarmaq faydasızdır, çünki altındakı üz də maskalaşıb. Sənin gülüşün gülüş deyil. Sənin susqunluğun sakitlik deyil. Sən artıq öz ağrına da yalan danışırsan.

Bax buna görə, dostum, bu dövrün ən dəli adamı, həqiqi hiss edəndir. Həqiqi yaşayan. Hissinə ad qoymayan, amma onu gizlətməyən. Qışqırmaq istəyəndə qışqıran. Əzildiyini biləndə susmayan. O adam, bu sistemin "problemidir". Amma bəlkə də tək normal olan odur.  Sənin susqunluğunla başlanan bu çağırış, indi başqa bir səssizliklə davam edir. Tədbirlərin içində boğulan mədəniyyətin səssizliyi ilə. Çünki bu sistem təkcə insanı deyil, sənəti də susdurur. Hisslərini maskaya çevirən cəmiyyət, indi eyni maskanı poeziyanın, musiqinin, düşüncənin üzünə taxıb. Bəs biz hansı mədəniyyəti qeyd edirik əslində? Gəl bir də ora baxaq. Səhnələrin arxasına, mikrofonların titrəmədiyi yerlərə, misraların titrətmədiyi ürəklərə...

 Hər yerdə tədbir var. Gecə-gündüz konfranslar, seminarlar, sərgilər, poeziya gecələri, “yaradıcı görüşlər”. Zəngin fon musiqiləri, pastel rəngli afişalar, “mədəniyyətin inkişafı” üçün yaradılmış komitələr. Giriş pulsuz, amma çıxış bahalı. Çünki hər çıxışda ruhundan bir şey itirirsən. Ətrafına bax. Poeziya gecəsində kimsə misra eşidəndə titrəmir. Musiqi tədbirində heç kim dodağını dişləmir. Kitab təqdimatında heç kim susub bir abzası təkrar-təkrar oxumur. Çünki biz artıq hiss etməyən bir nəsilik. Hiss etmək vaxt aparır, səni çılpaqlaşdırır. Bizim üçünsə çılpaq görünmək, təkcə fiziki deyil, ruhi olaraq da təhlükəlidir. Bu səbəbdən biz musiqiyə qulaq asmırıq, onu istehlak edirik. Poeziyanı sevmirik, onu etiket kimi istifadə edirik. Kitab oxumuruq, sadəcə oxuduğumuzu göstəririk. Əvvəllər sənət ağrıdan doğurdu. İndi isə tədbirlər ağrının yoxluğunu qeyd edir. Əvvəllər sənətkar öz içini tökərdi, indi isə o, format uyğunluğu və sponsor məmnuniyyəti üçün yazır. Mədəniyyət artıq ifadə deyil, funksiyadır. O bir ticarətdir, bir brenddir, bir dekorasiyadır. İçində məna yoxdursa belə, görüntüsü var deyə qəbul edilir. Bu görüntü, bizə çox şey yoxmuş kimi davranmaq lüksü verir.

Əgər sən Hacıbabanın səsində yanmırsansa, sus. Əgər sən bir heykələ baxıb nəfəsini tutmursansa, keç yanından. Əgər sən bir misranın içində bir gecə ilişib qalmırsansa, “ədəbiyyatsevər” statusunu poz. Çünki sən sənətə toxunmursan. Sən sadəcə onun vitrininə baxırsan. Bizim nəsil sənəti vitrindən seyr edir amma heç vaxt onu qırıb içəri keçmir. Və bu tədbirlər, hər biri bir cənazə mərasimidir. Sənətin özünün yox, onun ruhunun dəfnidir. Biz mədəniyyəti qeyd etmirik, biz onun yoxluğunu təmtəraqlı səhnələrdə, mikrofonların qarşısında, instaqram storilərdə maskalayırıq. Biz artıq dinləmirik, fon musiqisi qoyuruq ki, səssizlik bizə vicdan kimi dəyib keçməsin. Bəlkə də biz mədəniyyətə heç vaxt sahib olmadıq. Bəlkə də biz sənəti yalnız imitasiyada yaşatdıq. Ona görə də hər tədbir bir az daha soyuq, bir az daha rəsmi, bir az daha boş gəlir. Orda kiminsə gözləri dolmur. Orda kiminsə içi titrəmir. Çünki artıq ora insanın daxili girmir. Dostoyevski öz qəhrəmanlarını ağrıyla yazarmış. Sartr onları seçimlə tək qoyarmış. Nitşe isə cəmiyyətin saxta dəyərlərini qırıb “bütün dəyərlərin yenidən dəyərləndirilməsi”ni tələb etdi. Biz nə etdik? Biz bu üçünün ruhunu şəkil çəkilən, bəzədilmiş səhnələrdə qəlibə saldıq. Biz sənəti yaşamadıq. Biz onu dizayn etdik. Bax buna görə bu cəmiyyət sənətkar doğurmur. O ancaq çıxış edənlər doğurur. Hiss edənlər yox, təqdim edənlər. Və bu təqdimat, küllər üzərində aparılan bir rəqsdir. Qoyun desinlər ki, tədbirlər çoxdur, mədəniyyət inkişaf edir. Amma mən sənə deyim dostum, bu, inkişaf deyil. Bu, tabutun təkminləşdirilməsidir.

Tədbirlər, konfranslar, səhnələr... orda bir şey yox idi. Amma bəs o heç vaxt səhnəyə çıxmayanlar? Heç kitab təqdimatına getməyən, amma bir cümləsi ilə içini darmadağın edən insanlar? Gəl indi onları axtaraq. Çünki bəlkə də, həqiqi fəlsəfə, səssiz otaqlarda, tərləmiş alınlarda, boş boş baxışlarda doğulur. Və bu fəlsəfənin nə adı var, nə də auditoriyası. Onu ancaq hiss etmək mümkündür. Təsəvvür et, bir otaq, divarları saralmış, pəncərəsi köhnə, sobası çatlamış. Küncdə bir qadın oturub, gözləri yuxuya oxşayır, amma bu yuxu deyil, aclığın yavaş-yavaş şüuru silməsidir. Qoltuğunda körpə yatır. Yan otaqda yeniyetmə bir oğlan çaxmağın fənəri altında dərsə baxır. Oxuyur ki, bir gün fəlsəfə ilə danışa bilsin, amma hər sətrində mədəsində bir sancı qalxır. Onun üçün fəlsəfə bir dəfə də olsa ağrısız düşünmək deməkdir.

İndi soruş! Bu ailənin fəlsəfəsi yoxdurmu?

 Bəlkə də biz fəlsəfəni çox yanlış yerdə axtarırıq. Auditoriyalarda, kağızlarda, mühazirələrdə. Amma fəlsəfə, tənhalıqda başını əyib Allaha nəsə deməyə çalışan kasıb bir atanın pıçıltısında gizlidir. Fəlsəfə, bütün həyatını başqasına qurban verən bir qadının, gecənin ortasında susub gözlərini tavana dikməsindədir. Fəlsəfə, əslində heç danışa bilməyənlərin qaranlıqda saxladığı o bir cümlədədir: “Mən niyə bu həyatda bu qədər yoxam?” Biz fəlsəfəni elitanın əyləncəsinə çevirdik. Sanki dərin düşünmək, rifahın məhsuludur. Sanki ağrının içində olan insanın düşüncəsi kobud olur, "natamam" olur. Amma əslində, kasıbın fəlsəfəsi daha çılpaq, daha həqiqidir. Çünki orda imitasiya yoxdur. Orda başqasını təəssüratlandırmaq ehtiyacı yoxdur. O düşüncələr, sadəcə yaşamaq üçün doğulur. Ölülərdən biri yazırdı, “İnsan seçilməyə məhkumdur.” Amma kasıb bu seçimi nəylə edir? O, universitet seçmir, çünki ora pul lazımdır. O, psixoloqa getmir, çünki gündəlik çörəyi tapmalıdır. O, kitab almır, çünki kitab alanda qazanc bir gün gecikir. Və sən deyirsən ki, o fəlsəfi düşünmür? Bəs əgər insan hər gün bu qədər seçimsizliyin içində ayaqda qalmağa çalışırsa, bu özü fəlsəfə deyilmi?

Başqa bir ölü deyirdi, “Dəyərlərin yenidən dəyərləndirilməsi.” Bəs cəmiyyətimizin dəyəri nədir? Diplom? Xarici dil? Nüfuzlu ailə? Paylaşılan səhnələr? Bəs ayaqqabısı cırıq halda da qürurunu itirməyən adamın dəyəri haradadır? Biz niyə o adamın adını “tənbəl”, “biliksiz”, “səviyyəsiz” qoyuruq? Niyə onun ruhunun səsini heç vaxt eşitmirik? Dostoyevski yazırdı ki, insan nə qədər acdırsa, bir o qədər dərin düşünür. Amma biz bu həqiqəti unutduq. Biz artıq kasıba “niyə kitab oxumursan?” deyirik. Ona demirik ki, “oxuya bilmək üçün hansı ağrıları susdurdun?” Biz fəlsəfəni, bir az yuxarıdan salırıq insanların üstünə. Halbuki fəlsəfə yuxarıdan gəlməz. O, dibdən çıxır. Çürümüş taxtaların altından, səs keçirməyən divarların arxasından, soyuducusu boş qalmış bir evin içindən. Orda suallar daha kəskin, cavablar daha yalındır. Bəzən düşünürəm. Bəlkə də biz fəlsəfəni heç anlamamışıq. Biz onu oxumuşuq, yaşamaq əvəzinə. Biz onu müzakirə etmişik, susmaq əvəzinə. Biz onu yazmışıq, hiss etmək əvəzinə.

Halbuki bir kasıb qadın var idi. Mən onda hələ kollecdə oxuyur, şadlıq evlərində ofisiant işləyirdim. Mən onu tanıyırdım. Bütün gün bulaşmış əlləriylə qab yuyardı. Heç vaxt heç kimə fəlsəfədən danışmadı. Amma bir dəfə o, telefonda qızına belə dedi: “Əgər çörəyi iki nəfərə bölməkdən utanırsansa, hələ heç böyüməmisən.”

 Bax dostum, bu fəlsəfədir. Nə Sartr yazıb, nə Aristotel, nə də bir başqa tarixi şəxsiyyət. Amma onların hamısını içində daşıyır. Bütün bu susqunluqlar şəxsi deyil. Onlar cəmiyyətin yazmadığı, amma hər gün yaşadığı manifestdir. Tədbirə getməyən adam, fəlsəfə oxumayan kasıb, hisslərini paylaşa bilməyən dəli, hamısı bir şey söyləyir bizə: “Siz bizə baxmırsınız. Siz özünüzə də baxmırsınız.” İndi isə baxmaq zamanıdır. Amma bu baxış, yüngül olmayacaq. Çünki bu sonluq,sadəcə nəticə deyil. Bu, özünə güzgü tutmağın özü qədər ağrılı və zəruri olan bir baxışdır.

Bəlkə də bu yazı, digərləri kimi heç yazılmamalı idi. Çünki bu sözlər, oxunmaq üçün deyil, utanmaq üçündür. Amma biz artıq utanmırıq. Ən pis budur. Biz içimizdə nəyinsə çatladığını bilirik, amma susuruq. Bilirik ki, tədbirdə dediklərimizlə gecə tək qalanda düşündüklərimiz bir deyil. Bilirik ki, musiqi ilə titrədiyimizi iddia edirik, amma o titrəmə sadəcə səsin vibrasiyasıdır, ruhun yoxluğunu örtmək üçün. Bilirik ki, fəlsəfə deyib dolandığımız çox şey, aclığın, soyuğun, yorğunluğun səsinə susmaq üçündür. Amma deyə bilmirik. Çünki əgər danışsaq, bu sistem çökər. Və biz bu sistemin içində yaşamağa çox alışmışıq. O qədər alışmışıq ki, artıq onun soyuqluğunu da normal sayırıq.

Sən soruşursan: “Nə vaxt dəyişəcəyik?”

Mən cavab verirəm: heç vaxt. Çünki biz dəyişmək istəmirik. Biz dəyişməyin ağrısından qorxuruq. Biz öz içimizə güzgü tutmaqdan qorxuruq, çünki içimizdəki o “dəli”, o “susqun”, o “kasib” bizik. Onlar bizdən qopmuş deyil. Onlar bizim alt qatımızdır. Və heç kim öz alt qatına enmək istəmir.

Dostoyevski deyirdi ki,  “Ən çox qorxduğum şey, insanın hər şeyə öyrəşə bilməsidir.” Biz artıq hər şeyə öyrəşmişik. Tədbirlərə. Səssiz ağrıya. Dəyərsiz sənətə. Quru fəlsəfəyə. Və ən dəhşətlisi, özümüzə. Biz ruhumuzu itirmişik, dostum. Və onu itirdiyimizi də unutmuşuq. İndi bu yazı oxunacaq. Bəlkə bir nəfər deyəcək: “Ağır yazıdır.” Bəlkə bir başqası deyəcək: “Çox dərin oldu.” Sonra hər şey davam edəcək.

Amma sən... Əgər bu yazını oxuyub bir az belə içində bir sancı hiss etmisənsə, bil ki, sən hələ tam ölməmisən. Hələ içində azacıq da olsa yanır bir şey. O yanğını söndürmə. Çünki bu dünya, sağ qalan hisslərin qəbiristanlığına çevrilib. Amma bəlkə də bir gün, məhz o sağ qalanlar içimizdə yeni bir səs doğuracaq.

Bəlkə də o səs, sənin olacaq.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.07.2025)

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Qarabağ çoxsaylı ünlü xanəndələr yetişdiribdir, bu sırada bir ad da var - Xalq artisti Yaqub Məmmədov! Bu il anadan olmasının 95-ci ildönümünü qeyd etdiyimiz xanəndənin bu gün anım günüdür. Yubiley rəqəmləridir 95. Allah ustada rəhmət eləsin. Səsyazıları hələ də sevilərək dinlənilir, bundan sonra da dinləniləcək.

Yaqub Məmmədov 5 may 1930-cu ildə Ağcabədi rayonunda anadan olub. Qarabağ xanəndəlik məktəbinin XX əsrin II yarısında yetişmiş orta nəslinin görkəmli nümayəndəsi olub. Qarabağ torpağında boya-başa çatmış Yaqub Məmmədov peşəkar musiqi təhsilini Azərbaycan Dövlət Musiqi Məktəbində alıb.

Görkəmli xanəndə Seyid Şuşinskidən ve xanəndə Mütəllim Mütəllimovdan muğam dəsgahları, xanəndəlik sənətinin sirlərini öyrənib, həmçinin musiqi və poeziya sahəsində dərin biliklər qazanıb. Yüksək ifaçılıq mədəniyyətinə malik xanəndə gözəl səsi, təkraredilməz oxuma tərzi ilə diqqəti cəlb edib.

O, bütün muğam dəstgahlarının gözəl bilicisi olmaqla yanaşı, həm də Azərbaycan poeziyasını dərindən bilib. Yaqub Məmmədov uzun illər Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasında solist olub, konsertlərdə çıxış edib. Onun ifasında qrammafon vallarına yazılan muğam dəstgahları bütün Yaxın və Orta Şərqdə yayılıb.

Ustad xanəndə kimi püxtələşən Yaqub Məmmədov sənətdə öz ənənələrini yaradıb. Öz dövrünün bir çox xanəndələri, eyni zamanda, yeni gələn nəsil onun yaradıcılığından bəhrələniblər.

Təltif və mükafatları

- "Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı

- "Azərbaycan SSR xalq artisti" fəxri adı

- Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdü

- "Şöhrət" ordeni

Xanəndə Yaqub Məmmədov 5 iyul 2002-ci il tarixində 72 yaşında dünyasını dəyişib.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.07.2025)

Nemət Tahir, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Qarabağ təmsilçisi

Son günlər sosial şəbəkələrdə və bəzi yerli mətbuat orqanlarında – xüsusilə də “Azadlıq” qəzetində – İranın yeni seçilmiş prezidenti Məsud Pezeşkianın türk dili və ana dilində təhsil məsələsi ilə bağlı yayıldığı iddia edilən bəyanatı geniş müzakirələrə səbəb olub. Bildirilir ki, prezident Pezeşkian türklərin ana dilində təhsil hüququnu açıq şəkildə müdafiə edib, hətta türk kimliyinin inkarını “qondarma adlar” kimi qiymətləndirərək kəskin şəkildə tənqid edib. Bu bəyanat, əgər həqiqətdirsə, İranda türklərin milli haqları uğrunda illərdir davam edən mübarizənin ən yüksək rəsmi səviyyədə tanınması kimi qiymətləndirilə bilər.

Bəyanatda Pezeşkianın belə dediyi bildirilir:

“Türk dili Şəhriyarın danışdığı və yazdığı dildir. Bu dildə şeir deyərkən qəzəblənmək məntiqsizdir. Şəhriyar İran tarixinin ən dahi şəxsiyyətidir.”

“İran Azərbaycanında özünü türk adlandıranlara qəzəblənmək lazım deyil. Bu adamların ana dili Türk dilidir, etnik mənsubiyyəti türkdür. Özlərini başqa cür adlandıra bilməzlər, qondarma adlar isə qəbuledilməzdir.”

“Ana dilində təhsil İranın həm milli, həm də beynəlxalq öhdəliyidir.”

Lakin məsələ ondadır ki, bu cür kəskin və açıq ifadələrlə verilmiş bəyanatın etibarlılığı hələlik şübhə altındadır. Çünki hazırda nə İranın rəsmi xəbər agentlikləri, nə də beynəlxalq media bu açıqlamaları təsdiqləyən hər hansı mənbə paylaşmayıb. Belə görünür ki, bəyanat yalnız “Azadlıq” qəzetinin təqdimatında mövcuddur və başqa müstəqil, yoxlanıla bilən mənbələr tərəfindən dəstəklənmir.

Bununla belə, Pezeşkianın türk kimliyinə və dilinə olan bağlılığı yeni məsələ deyil. O, hələ prezidentlikdən öncə İran parlamentində Türk Dili Fraksiyasına rəhbərlik edib, Təbrizdə xalq qarşısında türk dilində şeirlər söyləyib və ana dilində təhsilə qarşı olan yanaşmaları dəfələrlə tənqid edib. O, bir neçə ay əvvəl çıxışında “Heydər Babaya Salam” şeirini oxuyarkən buna maneə yaradılması məsələsini gündəmə gətirmiş və bunun yanlış olduğunu bəyan etmişdi. Bu faktlar onun milli kimliyinə sadiq və türk xalqına yaxın bir siyasətçi olduğunu sübut edir.

Lakin “inqilabi bəyanat” kimi təqdim olunan və kütləvi şəkildə yayılan bu fikirlərin rəsmi statusu yoxdur və buna görə də bunlara ehtiyatla yanaşmaq vacibdir. Əgər Pezeşkian doğrudan da bu cür açıq və prinsipial çıxışlar edibsə, bu, həm Güney Azərbaycan türkləri, həm də İranın çoxmillətli cəmiyyəti üçün yeni bir səhifənin başlanğıcı ola bilər.

Hazırkı həssas dövrdə Pezeşkian kimi milli haqlara hörmətlə yanaşan bir liderin İranın sükanında olması, ölkənin gələcəyi üçün böyük bir şansdır. Lakin biz faktı təbliğatdan ayırmağı bacarmalıyıq.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.07.2025)

Murad Vəlixanov, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Festival sadəcə filmlərin nümayişi deyil, insanların vaxtını səmərəli keçirməsi və o cümlədən, incəsənətə olan marağı daha da artırmaq məqsədi daşıyır. 2020-ci ildən təşkil edilən  “Sevilfest” film festivalının adı  Cəfər Cabbarlının  “Sevil” pyesinin adından götürülüb. 

Sevil Beynəlxalq Qadın Sənədli Film Festivalının 6-cı buraxılışı artıq çox yaxındadır! Azərbaycanda qadınların baxışlarını və hekayələrini əks etdirən yeganə film festivalı “SevilFest” bu gündən - 5 iyuldan etibarən 9 gün ərzində dünyanın dörd tərəfindən gələn maraqlı filmləri təqdim edəcək, eləcə də müzakirələr, ustad dərsləri və xüsusi qonaqlarla zəngin olacaq.

Festivalın altyazısı"Ziddiyyətlər"dir. Bəli, gender bərabərliyi ilə bağlı bütün ziddiyyətlər göstərilir və onların aradan qaldırılmasına çağırış edilir!

Builki film proqramımız “Kann”, “Berlin”, “Sandens”, “Visions du Réel” və digər böyük beynəlxalq festivallardan mükafatlar qazanan filmləri əhatə edir - bu filmlər Azərbaycanda və ümumiyyətlə, Cənubi Qafqazda ilk dəfə nümayiş olunur.

PROQRAMIMIZA QISA NƏZƏR

Bu proqram qadınlıq, reproduktiv hüquqlar, yaddaş, analıq və mübarizə kimi mövzuları əks etdirən cəsarətli və aktual filmlərdən ibarətdir.

Burada İrandan “Oğurlanmış Planetim”, Fələstindən “Ruhunu əlinə al və yola düş”, Böyük Britaniyadan “Ana Plata” , Gürcüstandan “9 aylıq kontrakt” kimi yeni, ən çox səs gətirən sənədli filmlər yer alır.

Xüsusi nümayiş: “Satyrusun axtarışında”

Tanınmış fotoqraf Rəna Əffəndinin beş il ərzində ərsəyə gətirdiyi ilk tammetrajlı sənədli filmi festivalımız çərçivəsində Azərbaycanda ilk dəfə nümayiş olunacaq! Rejissor bir kəpənəyin izi ilə başladığı bu səyahətdə atasını tanımağa, keçmişlə üzləşməyə çalışır və Qafqazın qəlbindəki yaraları müşahidə edir.

Xüsusi qonaq: Kler Aterton

Dünyanın nüfuzlu film montajçılarından biri və rejissor Şantal Akermanın uzunmüddətli əməkdaşı Kler Aterton bu il xüsusi qonaqdır. 2019-cu ildə o, Lokarno kinofestivalında “Vision Award Ticinomoda” mükafatını alan ilk qadın montajçı olub. Bu mükafat onun montaj vasitəsilə müasir kino dilinin formalaşmasındakı rolunu yüksək səviyyədə tanımaq deməkdir.

Kler Aterton montaj və kino dili üzrə ustad dərsi keçəcək və “Şantal Akerman Retrospektivi” proqramımızı təqdim edəcək.

Müzakirələr və ustad dərsləri

Kino nəzəriyyəsinin əfsanəvi siması Laura Malvi ilə onlayn ustad dərsi:

Feminizm və kino mədəniyyətinin ilkin dövrləri haqqında xatirələr: tarix, nəzəriyyə və avtobioqrafiya;

Sarayevo Film Festivalının kuratoru, mentor və rejissor Rada Şeşiç real hekayələri yaradıcı kinoya çevirmək üzrə seminar təqdim edəcək;

Kinotənqidçi və kurator, “Invisible Women” kollektivinin həmtəsisçisi Reyçel Pronqer kino tarixinin yaddan çıxarılmış qadınları barədə təqdimat edəcək;

Həmçinin Viktoriya Mepplbek, Malika Muxamecan, Marina Belikova və digər xarici qonaqlarla müzakirələr təşkil olunacaq;

Qısa film müsabiqələri:

böyük ekranda yeni nəfəs

“SevilFest” gənc rejissorları dəstəkləməyə davam edir. Beynəlxalq və yerli qısafilm müsabiqələrimiz sənədli film sahəsində son illərdə meydana çıxan adları özündə ehtiva edir. Bu filmlər gender, yaddaş, miqrasiya, zorakılıq və aidiyyat kimi aktual mövzuları araşdırır.

Panel müzakirəsi: Azərbaycanda qadınların kinodünyası

“SevilFest” ilk dəfə Azərbaycan kino sənayesindəki gender reallıqları barədə ictimai müzakirə təşkil edir. Paneldə təcrübəli prodüser və ssenarist İradə Bağırzadə, ölkənin azsaylı qadın kinooperatorlarından Pərvanə Həsənova və tanınmış aktrisa Günəş Tegin (Mehdizadə)iştirak edəcək.

BİR QƏDƏR DƏ TARİX

Gəlin biraz festivalın tarixinə və  qaliblərin hansı naminasiyalar üzrə olduğuna nəzər salaq.  Başlayaq xeyli uğurlu olmuş 4-cü  “Sevilfest” film festivalının qaliblərindən: 

Beləliklə, 4-cü  “Sevilfest” film festivalının qalibləri aşağıdakılar olub:

•         Yerli qısametrajlı sənədli film nominasiyası:

Hədis - 9', Nərzin Ağamalıyeva, Çexiya, ABŞ, Azərbaycan

•         Xüsusi jüri mükafatı:

Çinar ağacının kölgəsində - 18', Aynur Elgünəş, Azərbaycan

•         Beynəlxalq qısametrajlı sənədli film nominasiyası:

Qadının doğuluşu - 29', Soňa Nôtová, Slovakiya

•         Xüsusi jüri mükafatı:

Bu elə bir sevgidir ki - 19', Olga Hajnosz, Polşa

•         Tammetrajlı sənədli film nominasiyası:

Sərhəd boyunca avtoportret - 50', Anna Dziapşipa, Gürcüstan

•         Xüsusi jüri mükafatı:

"Bəlkələrlə yaşayırıq": Müharibə sonrası itkin düşmüş şəxslərin axtarışında - 66', Leyla Cəfərova, Azərbaycan

Sevil Beynəlxalq Qadın Sənədli Film Festivalı çərçivəsində baş tutan və festivalla parallel şəkildə keçirilən 5 günlük “Dok Atelye" vörkşopda 21 sentyabr 8 seçilmiş layihənin jüri qarşısında təqdimatı olub. Jürilər 2 layihəni qalib seçiblər. Qalib layihələr Sevilfest tərəfindən dəstəklənib.

Dok Atelyedə qalib layihələr:

•         Ceylan Əmirəliyeva, Levi Angel-“Yaxşı səhərlər”

•         Gülarə İsmayılova, Səhər Cahan-" Süpürgə boğan"

Sevil Beynəlxalq Qadın Sənədli Filmlər Festivalı Qadın Sənədli Film Festivalıdır, ilk növbədə gender məsələlərinə yönəlir. Festivalın əsas məqsədi incəsənət və sənədli filmlər vasitəsilə genderlə bağlı problemlər haqqında fərqindəliyi artırmaqdır. Bundan əlavə, Sevil Beynəlxalq Qadın Sənədli Film Festivalı mövcud stereotiplərdən ötrü qadın rejissorların önündəki maneələrin qaldırılmasını, onların Azərbaycandakı kino sahəsində iştirakçılığını artırmağı özünə məqsəd bilir.

Bir sözlə, növbəti festivala uğurlar arzulayırıq!  

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.07.2025)

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü İshaq İbrahimov 1921-ci il fevralın 21-də Bakı şəhərində qulluqçu ailəsində anadan olub. Burada orta məktəbi bitirib, İkinci Dünya müharibəsinin başlanması ona təhsilini davam etdirməyə imkan verməyib. 1941-ci ilin sentyabrından Sovet Ordusu sıralarında əsgəri borcunu yerinə yetirməyə başlayıb: ön cəbhədə əldə silah vuruşub, yaralanıb, müalicədən sonra yenidən cənub-qərb cəbhəsində topçu diviziyasında kəşfıyyat rəisi, ştab rəisi kimi döyüşlərdə iştirak edib. Ağır yaralandığına görə hərbi xəstəxanada uzun müddət müalicə olunub. Ordudan tərxis ediləndən sonra Uşaqgəncnəşrdə tərcüməçi-redaktor işləyib.

Azərbaycan Dövlət Teatr İnstitutunun teatrşünaslıq fakültəsində təhsilini davam etdirib, eyni zamanda bədii tərcümə ilə məşğul olub. "İnqilab və mədəniyyət" jurnalı redaksiyasında ədəbi işçi, məsul katib, Azərbaycan Radio Verilişləri İdarəsində bədii verilişlər şöbəsinin baş redaktoru, "Azərbaycan" jurnalı redaksiyasında məsul katib, C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm"də ssenari şöbəsinin müdiri, eyni zamanda ssenari-redaksiya heyətinin üzvü, Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Şirkətində Radio bədii verilişləri şöbəsində tərcüməçi, "Ekran" yaradıcılıq birliyi redaksiya heyətinin üzvü, baş redaktor vəzifələrində  çalışıb.

Azərbaycan Yazıçılar İttifaqında tərcüməçilər bölməsi bürosunun sədri olub. Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının katibi seçilib. Yazıçılar İttifaqı nümayəndələrinin tərkibində İraqda səfərdə olub. Azərbaycan KP 26 Bakı komissarı adına rayon komitəsi plenumunun, SSRİ Yazıçılar İttifaqı idarə heyətinin üzvü, Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı idarə heyətinin üzvü, Bakı şəhər Sovetinin deputatı seçilib.

Tərcümələri

1. Georgi Qulia. Sagen kəndinin baharı

2. M.Qorki. Məqalə və pamfletlər

3. Vasilenko. Ulduz

4. V.Ajayev. Moskvadan uzaqlarda

5. A.Zekers. Yeddinci xaç

6. V.Latsis. Qanadsız quşlar

7. A.P.Çexov. Hekayələr

8. Abdulla Qədiri. Ötən günlər

9. F.M.Dostoyevski. Netoçka Nezvanova

10. H.AIbert Lixanov. Ailə vəziyyəti (roman)

Filmoqrafiya

- Romeo mənim qonşumdur

- Arşın mal alan

- Qaraca qız

- Təsnif

- Qəribə görüşlər

- Cücələrim (Nazim Zeynalovla birgə

- Oxuyur Şövkət Ələkbərova

- İlham

- Gülüstan bayatı-şiraz

- Axtaran tapar

- Təhlükə astanaları

İshaq İbrahimov SSRİ-nin döyüş medalları ilə təltif olunub, Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi fəxri adına layiq görülüb.

5 iyul 1987-ci ildə vəfat edib.

Allah rəhmət eləsin.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.07.2025)