ƏDƏBİYYAT VƏ İNCƏSƏNƏT - Super User
Super User

Super User

Cümə axşamı, 29 May 2025 10:14

Sumqayıtda Poeziya gecəsi

 

İlhamə Məhəmmədqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Sumqayıt şəhəri Kimyaçı Mədəniyyət Sarayında tanınmış qiraətçi Xəzər Süleymanlının poeziya gecəsi keçirilib.

Tədbir ritmik qəzəl ifası ilə başlayıb. Daha sonra çıxış edən Xəzər Süleymanlı bildirib ki, bu, onun Bakıdan kənarda təşkil edilən ilk poeziya gecəsidir.

 

Gecədə Xəzər Süleymanlı Azərbaycan poeziyasından məşhur şairlərin sevilən şeirlərini “Çahargah ansamblı”nın müşayiəti ilə səsləndirib.

Zabitə Əliyeva, Pərviz Abdullayev, Çinarə Məlikzadə, Leyla Rəhimova kimi müğənnilər öz ifaları ilə musiqili poeziya axşamına xüsusi çalar qatıblar.

Gecənin maraqlı məqamlarından biri 3 yaşlı Səhra İsmayılovanın səhnəyə çıxıb şeir oxuması olub.

Xəzər Süleymanlı bildirib ki, belə poeziya gecələrini Azərbaycanın digər şəhər və rayonlarında da keçirilməsi üçün hazırlıqlara start verilib.

 

Yeri gəlmişkən, səslənən şeirlərin adları və müəlliflərinin adları çəkilsə daha yaxşı olardı. Çünki dinləyici belədə şeirlərin kimə aid olduğunu bilmir.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(28.05.2025)

 

İnci Məmmədzadə,  “Ədəbiyyat və incəsənət” 

 

 

Adı prodüsser kimi çox tanınır. Teleulduz da hesab etmək olar onu. Bir çox proqramlara özü şəxsən qatılır. Onu həm də hədsiz maddiyyat sahibi kimi tanıyırlar. Türkiyənin ən ünlülərindəndir. Bizimçünsə bu şəxsin ayrıca özəlliyi və dəyəri var. O, mənşəcə azərbaycanlıdır.

 

Bu gün türkiyəli televiziya prodüseri və aparıcısı Acun Ilıcalının doğum günüdür. "Acun Medya"nın və Exxen platformasının yaradıcısı və sahibidir həm də Acun bəy.

29 may 1969-cu ildə Ədirnə vilayətində dünyaya gəlib. Ailəsi Ərzurumun Ilıca mahalında yaşayıb. Acunun azərbaycanlılığı ata tərəfdəndir.

İlk və orta təhsilini "Edirne İstiklal İlköğretim Okulu"nda alıb, "Kadıköy Maarif Koleji"nin orta bölümündə tamamlamışdır. "Kadıköy Anadolu Lisesi"ni bitirdikdən sonra "Gazi Üniveristesi"nin ingilis dili müəllimliyi fakültəsinə qəbul olunmuşdur. Lakin universitetdə oxumayıb, televizyanı seçmişdir.

 

Karyerası

1995-ci ildə bir mağaza açmış, ticarətə başlamış, lakin daha sonra müflis olmuşdur. Bir dostu vasitəsilə Melihcan Tunçla tanış olan Acun, futbol bacarığını ona göstərmiş, Melihcan heyrətə gəlmiş və onu öz yanında işə götürmüşdür. “Beşiktaş”ın müxbiri ikən futbolçularla səmimi olub özəl reportajlar hazırlamağa başlamış və beləliklə ulduzu parlamışdı. Daha sonra Şansal Büyükanın komandasına transfer olmuşdur. Televole-nin idman jurnalı olan vaxtlarında dünyanı gəzməyə başlamış və özünə aid bir bölmədə bunlar haqqında yazmağa başlamışdır. Daha sonra 2002-ci ildə bu səyahəti "Acun Firarda" adlı bir verilişlə davam etmişdir. Beləliklə 105 ölkəni gəzmişdir. 

2005-ci ildə Acun Medya adlı bir şirkət qurmuşdur. Fear Factor, Survivor — Kızlar-Erkekler, Survivor Türkiye-Yunanistan, Survivor — Aslanlar-Kanaryalar, Var mısın Yok musun, Devler Ligi, Yetenek Sizsiniz və Yok Böyle Dans proqramlarının prodüseri, münsifi və aparıcısı olmuşdur.

Əlavə olaraq Uğur Dündarın aparıcılıq etdiyi "Yoksa Rüya Mı?" və Behzat Uygurun aparıcılığını etdiyi "Söyle Söyleyebilirsen" verilişlərinin də yaradıcısı Acun Ilıcalı olmuşdur.

Türkiyə və Anadoluda göstərdiyi stand-up şouları ilə həyat yolunu izləyicilərə komik bir tərzdə çatdırmışdır. Son olaraq məşhurlarla hazırladığı Yok Böyle Dans yarışmasından gələn gəlirlə əqli çətinlikləri olan uşaqlar üçün məktəb hazırlatmışdır.

2013-cü ildə 70 milyon dollar qarşılığında TV8 kanalını almışdır. Kanalın qiyməti 1 ildən sonra 400 milyon dollara qədər qalxmışdır.

Allah xeyirli ömür nəsib etsin!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(29.05.2025)

 

 

 

Aygül Bağırova, “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün

 

 

Tarixin ədalətini öz əli ilə bərpa edən Azərbaycan bu gün daha bir zəfərin təntənəsini yaşadı! Laçın səmasında artıq təkcə quşlar deyil – qürur, müstəqillik və qardaşlıq qanad açır. Ötən gün Laçın səmasında millətimizin azadlıq ruhu dalğalandı, çünki Azərbaycan və Türkiyə prezidentləri – İlham Əliyev və Rəcəb Tayyib Ərdoğan Laçın Beynəlxalq Hava Limanının açılışını gerçəkləşdirdilər!

 

Bir millətin iki parlaq siması, bir ruhun iki nəfəsi kimi Laçında tarixə imza atdılar. Elə bir imza ki, bu imza kağızda yox – torpağın sinəsində, xalqın ürəyində, zamanın yaddaşındadır.Bu torpaqlar işğaldan azad edildi – qanla, canla, səbrlə, indi isə quruculuqla, gələcəyə baxışla bərqərar olunur.

Bəli! Bu, sadəcə bir havalimanı deyil – bu, xalqın arzularının eniş zolağı, Zəfərin simvolik uçuş meydanıdır!

Laçın bu gün artıq yalnız təbiəti ilə yox, strateji əhəmiyyəti, müasirliyi və siyasi mesajı ilə də yüksəlir!

Prezident İlham Əliyev Cənab Ərdoğanı öz ata yurduna gəlmiş doğma bir insan kimi qarşıladı. Bu görüşdə nə diplomatik süni baxışlar, nə də təmtəraqlı pafos var idi. Burada səmimiyyət var idi. Qardaşlıq var idi. Tarixin özü var idi. Sanki bu iki lider uzun ayrılıqdan sonra yenidən torpaqla, vətənlə, xalqla qovuşurdu.

Fotoşəkillərdə gördüyünüz güvən, birgə addım, səmimiyyət və qürur – bu iki liderin simasında Azərbaycan-Türkiyə qardaşlığının ən uca zirvəsini göstərir.

Kürsüdə iki qardaş dövlətin liderləri: — Biri 44 günlük Vətən Müharibəsinin qalib sərkərdəsi, digəri bu haqq savaşında ilk gündən Azərbaycanın yanında olan, “Azərbaycanın dərdi, bizim dərdimizdir” deyən böyük lider.Bu açılış həm də dostluğun, birliyin, “Bir millət – iki dövlət” fəlsəfəsinin möhürüdür!

Əllərində buğda və arpa sünbülləri tutan prezidentlərin bu mənzərəsi təsadüfi deyildi. Bu, Vətənin oyanışı, torpağın bərəkət doğurması, xalqın öz kökünə dönməsi idi.Bu torpaq nə qədər çox dağılıbsa, bu gün bir o qədər dirçəlir – şəhid qanı ilə sulanan Vətən, indi məhsul verir! Əkinə dönən, ocağı yanan, yolları salınan Laçın – şəhidlərin arzularının həyata keçdiyi Laçındır.

Kürsüdə danışan liderlər yox idi bu gün. Xalqla birlikdə yeriyən, torpağa ayaq basan, təməl atan, gələcəyin bünövrəsini quran Liderlər var idi.

Kəsilən lent – yalnız rəmz deyil, iki qardaş xalqın gələcəyə birgə atdığı addımın qırmızı izidir.Yeni dövrün, yeni nəfəsin, yeni həyatın başlanğıcı idi.Təqdim olunan simvolik açar – bir hava limanının deyil, bir xalqın müstəqil gələcəyinin, səmada ucalan milli qürurunun açarı idi!

Laçın səmasında artıq təkcə quşlar deyil – qürur, azadlıq, dirçəliş və qardaşlıq qanad çalır.Bu, artıq üçüncü beynəlxalq hava limanıdır ki, işğaldan azad edilən torpaqlarda tikilir: Füzuli, Zəngilan, indi isə Laçın.Bu hava limanları yalnız uçuşlar üçün deyil, Azərbaycanın gücünü, sözünü, iradəsini, quruculuq əzmini dünyaya çatdırmaq üçündür!

Bəli, bu hava limanları sülhü daşıyacaq, gələcəyi daşıyacaq, Azərbaycanın gücünü, iradəsini və dirçəlişini dünyaya çatdıracaq!

Laçın bu gün yalnız coğrafi məkanda deyil, xalqın qəlbində də bərpa olunur.Bu tikinti, bu açılış, bu səhnə – Prezident İlham Əliyevin qətiyyətinin, xalqın səbir və müqavimətinin, qardaş Türkiyənin dəstəyinin təntənəsidir!

Ötən gün Azərbaycan dünyaya bir daha sübut etdi: Biz müharibəni də uduruq, quruculuğu da! Biz dağıntının üzərində gələcək tikirik! Biz yalnız torpağımızı deyil, mənliyimizi də geri alırıq!

Bu bir daha sübut edir:

Azərbaycan tək deyil! Qarabağ tək deyil! Laçın tək deyil!

Bizi göydə də, yerdə də bir edən güc var –Rəbbimizdən gələn birliyimiz, milli iradəmiz və Liderimizin uzaqgörənliyi!

Bu səhnə göstərdi:

Azərbaycan təkcə azadlığı ilə yox, yaratdıqları, qurduqları, yaşatdıqları ilə də dünyaya nümunədir.Bu isə xalqın arxasında möhkəm dayanan bir dövlətin, xalqı ilə nəfəs alan, xalqını duyan bir Liderin – Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin əməlləri ilə mümkündür.

Onunla çiyin-çiyinə dayanaraq bu mənzərəyə şahidlik edən Türkiyə Cümhuriyyətinin Prezidenti – sarsılmaz qardaşlığın, dəyişməz dəstəyin rəmzi olan Rəcəb Tayyib Ərdoğan!

 

Və bu qürurlu gündə bir daha deyirik:

Biz birlikdə güclüyük!

Biz eyni bayrağın iki rəngiyik!

Biz eyni dua, eyni ruh, eyni məqsədik!

Yaşasın Müstəqil Azərbaycan!

Yaşasın Azərbaycan-Türkiyə qardaşlığı!

Yaşasın azad Laçın!

Yaşasın birlik, sülh və Zəfər!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(29.05.2025)

 

"Ədəbiyyat və İncəsənət" portalının media dəstəyi ilə Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun, Bakı Şəhəri Üzrə Təhsil İdarəsi ilə birgə "Bir direktor, bir şagird" adlı layihəsinin məqsədi nümunəvi məktəblərimizi, istedadlı şagirdlərimizi üzə çıxarmaq, onların Ədəbiyyata olan marağına diqqət yönəltməkdir.

Hazırda təqdimatda İlyas Əfəndiyev adına Elitar gimnaziyadır.

 

Layihəni təqdim edir: Ülviyyə Əbülfəzqızı

 

DİREKTOR:

Səadət Akif qızı Cahandarova 2000-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin Tarix fakültəsinə daxil olmuş, 2003-cü ildə həmin universiteti bitirmişdir.

2006-cı ildə Azərbaycan Müəllimlər İnstitutunda Tarix- Coğrafiya üzrə ixtisasını artırmışdır.

2003-2021-ci ilədək Bakı Avropa Liseyində Tarix müəllimi, 2016-2022-ci ilədək isə həmin liseydə Direktor müavini vəzifəsində çalışmışdır.

2022-ci il iyul ayının 29 -da Azərbaycan Respublikasının Təhsil Nazirinin əmri ilə İlyas Əfəndiyev adına Elitar gimnaziyaya Direktor vəzifəsinə təyin olunmuşdur. 

2011-ci il may ayında Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Kollegiyasının T-381 saylı qərarı ilə "Fəxri Fərman"la təltif edilmişdir.

2012-2013-cü illərdə keçirilmiş "Ən yaxşı müəllim" müsabiqəsinin qalibi olmuşdur. Həmçinin 2012-2013-cü illərdə "Tarix fənn kurikumlarının hazırlanması üzrə işçi qrupunun üzvü" olmuşdur.

2015-ci il oktyabrında Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Kollegiyasının № 2768 saylı qərarı ilə "Fəxri Fərman"la təltif olunmuşdur.

2015-2017-ci illərdə "X-XI təmayül siniflərdə Tədris planı"nın hazırlanmasında iştirak etmişdir.

2017-ci il oktyabrında Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirinin K- 560/1. № - li əmrinə əsasən "Azərbaycan Respublikası Qabaqcıl Təhsil işçisi" döş nişanı ilə təltif edilmişdir.

2018-ci il iyul ayında "Respublika Pedoqoji Mühazirələri"nin nəticələrinə görə III dərəcəli diplomla təltif edilmişdir.

2022-ci ilin mayın 16- da Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Kollegiyasının №4547 saylı qərarı ilə "Fəxri Fərman"la təltif olunmuşdur. 

2022-ci ilin iyun ayının 11-də Azərbaycan Gənc Müəllimlər Assosiasiyası tərəfindən "Əvəzsiz dəstəyi və gənc nəslin təlim-tərbiyəsində yüksək nailiyyətlər əldə etdiyinə görə "Təltifnamə" ilə təltif edilmişdir.

 

ŞAGİRD:

Mən, Məryəm İsmayıl Böyük-Ağa qızı İlyas Əfəndiyev adına Elitar Gimnaziyanın 9-cu sinfində təhsil alıram.

MATEMATICS WITHOUTS BORDERS, KENQURU, SAF2023, ETÜD, UİF FESTİVALINDA, Fizika -Riyaziyyat, Ümumrespublika İngilis dili olimpiadasında, Respublika Fən Olimpiadası iştirak edərək dərəcələr almışam.

Yapon dilindən-JLPT N5 səviyyəsinə dair sertifikat əldə etmişəm. Həmçinin ingilis, rus, alman dillərində sərbəst danışmağı bacarıram.

 

ESSE:

“Uşaq hüquqları”

 

Bütün dövrlərdə, cəmiyyətlərin inkişaf səviyyəsindən asılı olmayaraq, uşaqların haqq və hüquqlarının açıq-aydın şəkildə yox sayılaraq tapdalanması hər zaman aktual bir mövzu olmuşdur. Uşaqların hüquqlarının mudafiəsi yalnız milli deyil, həm də beynəlxalq səviyyədə həll olunması vacib olan bir məsələdir. Tez-tez eşitdiyimiz “Sən hələ uşaqsan! Uşaqlar böyüklərin işlərinə qarışmaz!” və s. kimi cümlələr cəmiyyətin həssas təbəqəsi sayılan uşaqların fikir azadlığını pozur. Onların fiziki, psixoloji və mənəvi inkişafı üçün təhlükəsiz və stimullaşdırıcı mühitin yaradılması, doğulduğu andan uşaqları şəxsiyyət kimi yetişdirən cəmiyyətin olması mühümdür.

Uşaqlar da böyüklər kimi hüquqlara malikdir və onlara şəxsiyyət kimi yanaşılması mənəvi baxımdan vacibdir. Uşaqların sağlamlığını qorumaq, təhsilə yönləndirmək, zorakılıq və pis vərdişlərdən uzaq cəmiyyəti yaratmaq hər birimizin borcudur. Elə bu səbəbdən də, yaşından asılı olmayaraq fikirlərini azad, rahat, özgüvənli, ətraflı izah etməyi, haqqını və hüquqlarını tələb etməyi uşaqlara öyrətməliyik. İndiki dövrdə, müasir dövlətlər bu məsələni daha sistemli və hüquqi əsaslarla həll etməyə çalışır. Xüsusilə də son illərdə Azərbaycanda uşaqlara göstərilən dövlət qayğısı, sağlamlıq, sosial müdafiə və hüquq mühafizəsi sahələrində ciddi nəticələr vermişdir. Qanunvericiliyə əsasən uşaqların təhsil, sağlamlıq, yaşamaq, inkişaf, qayğı, fikirlərini azad bölüşmək, zorakılıq, laqeyidlikdən qorunmaq kimi hüquqları var. Hər bir vətəndaş cəmiyyətdə zorakılıq, məcburi əməkdən isfifadə, təhsildən yayınmaq, sağlamlıq hüququnu pozan hallarla rastlaşdıqda, səssiz qalmamalı, dərhal uşaqların hüquqlarının bərpasında iştirak etməlidir.

“Uşaq Hüquqları Konvensiyası”nda da bu barədə açıq-aydın bəhs olunur. Bu beynəlxalq sənəd 20 noyabr 1989-cu ildə BMT tərəfindən qəbul edilmişdir. Bu konvensiya 193 ölkə tərəfindən ratifikasiya olunmuş və uşaqların hüquqlarının təminatı üçün universal bir hüquqi baza yaratmışdır. Mən fəxr edirəm ki, Azərbaycanda konvensiyanı qəbul edən ölkələrdən biridir. Hətta uşaq hüquqları Azərbaycan Respublikasının qanununda da öz əksini tapmışdır. Bu Qanun Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasına, Uşaq Hüquqları Bəyannaməsinə, Uşaq Hüquqlarına dair Konvensiyaya və digər beynəlxalq hüquq normalarına uyğun olaraq Azərbaycan Respublikasında uşaqların hüquqlarını və azadlıqlarını, uşaqlar barəsində dövlət siyasətinin əsas prinsiplərini, onların müdafiəsi sahəsində dövlət orqanlarının, digər hüquqi və fiziki şəxslərin vəzifələrini müəyyən edir. Dövlətimiz müxtəlif maarifləndirici tədbirlər, uşaqların iştirakı ilə ictimai formlar, zorakılıq hallarının qarşısını almaq üçün sığınacaqlar, qaynar xətlər, maarifləndirmə programları da həyata keçirir. Ulu Öndərimiz Heydər Əliyev deyirdi: “Uşaqlar bizim gələcəyimizdir, gələcəyimizi nə cür tərbiyə edəcəyiksə, ölkəmizin, millətimizin, dövlətimizin sabahı bundan asılı olacaqdır”. Azərbaycan dövləti tərəfindən uşaqlara verilən dəyərin isbatı olaraq 1 İyun Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi günü kimi qeyd olunur. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin sözlərində deyilirdi: “Uşaqlarımızın hər tərəfli şəxsiyyət, ölkəmizin layiqli vətəndaşı olaraq formalaşmaları müstəqil Azərbaycan Respublikasının dövlət uşaq siyasətinin aparıcı istiqamətini təşkil edir”. Ümumiyyətlə, hər bir uşaq irqindən təhsilindən, cinsindən, dünyagörüşündən, sağlamlığından asılı olmayaraq, bərabər hüquqlara malikdir. 

Düşünürəm ki, sağlam cəmiyyətdə hüquqları tapdalanmayan uşaqlar, parlaq gələcəyin təminatçısıdır. Hər birimizin bu sağlam və güclü cəmiyyəti yaratmaq üçün fəal iştirakı və verdiyi dəyərdən asılı olaraq əvəzolunmaz rolu var!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(29.05.2025)

 

28 May – Müstəqillik Günü münasibətilə Bakı Şəhər Mədəniyyət Baş İdarəsi Yasamal rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sisteminin M.Ş.Vazeh adına Mərkəzi Kitabxanası və Mahmud Kaşqari adına Beynəlxalq Fondu birgə tədbir keçirdilər.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına Kitabxanadan verilən məlumata görə, tədbir iştirakçıları cümhuriyyət qurucularının, Ulu Öndər Heydər Əliyevin, torpaqlarımızın ərazi bütövlüyü və suverenliyi uğrunda canlarından keçən Vətən övladlarının xatirəsini bir dəqiqəlik sükutla yad etdilər.

Tədbiri giriş sözü ilə Yasamal rayon MKS-inin direktoru, Fəxri mədəniyyət işçisi, tarix üzrə fəlsəfə doktoru Lətifə Məmmədova açaraq tədbir iştirakçılarını Müstəqillik Günü münasibəti ilə təbrik edərək vurğuladı ki, yola saldığımız XX əsr tarixə təkcə elm və texnika əsri kimi deyil, həm də milli dirçəliş, müstəmləkə imperiyalarının dağılması, milli dövlətlərin  yaranması əsri kimi düşdü. O, Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin ideyaları əsasında yaradılan Azərbaycan Demokratik Respublikası Türk və İslam dünyasında ilk parlamentli respublika, ilk demokratik, hüquqi və dünyəvi dövlət nümunəsi olduğunu bildirdi, müstəqil Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti qısa ömründə böyuk nailiyyətlər və qalibiyyətlər əldə etdiyini vurğuladı. O qeyd etdi ki, Ulu Ondərimiz Heydər Əliyevin AXC-nin 80 illik yubileyində  çıxışı siyasi tariximizə qızıl hərflərlə yazıldı.

Milli Məclisin deputatı, Mahmud Kaşqari adına Beynəlxalq Fondun prezidenti Cavanşir Feyziyev çıxış edərək müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra hər il bu bayramın ölkəmizdə böyük təntənə ilə qeyd olunduğunu bildirdi. Keçirilən tədbirlərdə cümhuriyyət dövrünə bir daha nəzər salındığını, bu mühüm tarixi və ictimai-siyasi hadisənin milli yaddaşda yeri və rolunun ətraflı təhlil edildiyini, dövlət quruculuğu təcrübəsi baxımından hərtərəfli öyrənildiyini vurğuladı. Millət vəkili Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Avropanın demokratik dəyərləri ilə Şərq mədəniyyətinin xüsusiyyətlərini üzvi şəkildə birləşdirən yeni dövlət və cəmiyyət nümunəsi olduğunu və cəmi 23 ay fəaliyyət göstərməsinə baxmayaraq, ilk respublika dövründə həyata keçirilən tədbirlərin müstəqil dövlətçiliyimizin əsaslarının yaradılması və gələcək inkişaf yolunun müəyyənləşdirilməsi nöqteyi-nəzərindən böyük əhəmiyyət kəsb etdiyini qeyd etdi.

Yazıçı-publisist, politoloq Reyhan Mirzəzadə, şair, yazıçı-publisist Gülzar İbrahimova, filologiya elmləri doktoru Esmira Fuad, Özbəkistandan gələn qonaqlar – Əlişir Nəvai adına Özbəkistan Dövlət Universitetinin professoru Gülbahor Ashurova, Özbəkistan Dövlət Pedaqoji İnstitutun professoru Dilorom Adilova, Özbəkistan Yazıçılar Birliyinin sədr müavini Gayrat Majid tədbirdə çıxış edərək, cəmi 23 ay yaşayan cümhuriyyətinin türk toplumlarının istiqlal məfkurəsində dərin iz buraxmasından bəhs etdilər. Çıxışlarda qeyd olundu ki, 1918-ci ildə yaradılan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti qədim və zəngin dövlətçilik tarixinə və ənənələrinə malik Azərbaycanın XX əsr tarixində böyük hadisə olmuşdur. 23 ay mövcud olmasına baxmayaraq Məhəmməd Əmin Rəsulzadə və silahdaşlarının qurduğu cümhuriyyət Azərbaycan xalqının gələcək taleyini müəyyənləşdirib və bu səbəbdən tarixdə əbədi yaşayacaq. Çıxışlarda AXC-nin mövcud olduğu 23 ay ərzinə həyata keçirdiyi islahatlar və gördüyü işlərə nəzər salınıb, həmçinin cümhuriyyət qurucularının sonrakı taleyi haqqında məlumat verilib. Bildirilib ki, 1991-ci ildə müstəqilliyini bərpa edən Azərbaycan, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin layiqli varisidir, onun bütün demokratik ənənələrinə sadiqdir və bu ənənələri yaşadır. 7 il öncə Prezident İlham Əliyevin Sərəncamı ilə 2018-ci ilin “Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti İli” elan edilməsi də AXC-nin Azərbaycanın dövlətçilik tarixindəki yerinə və roluna verilən böyük önəmin ifadəsidir. Bu gün biz AXC-nin 107-ci ildönümünü qalib və məğrur xalq kimi böyük qürur və fəxarətlə qeyd edirik.

Ali məktəb tələbələri Bəxtiyar Vahabzadənin “Bayraq”, Zəlimxan Yaqubun "Məhəmməd Əmin kişi" şeirlərini səsləndirdilər.

Tədbir iştirakçıları  Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinə həsr olunmuş videoçarxı izlədilər, “İstiqlalımız əbədidir” adlı kitab sərgisinə baxdılar. Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətinin şərəfinə qoyulmuş abidə və Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin büstü ziyarət edildi.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(28.05.2025)

Bu gün Azərbaycan Dillər Universitetinin Azərbaycan ədəbiyyatı kafedrasının müdiri, AMEA-nın həqiqi üzvü Muxtar İmanovun 70 yaşı tamam olur. Bu münasibətlə Cəfər Cabbarlı adına Respublika Gənclər Kitabxanasında akademikin mənalı ömür yolundan və fədakar elmi fəaliyyətindən bəhs edən elektron məlumat bazası hazırlanaraq istifadəçilərə təqdim edilib.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına kitabxanadan verilən məlumata görə, kitabxananın rəsmi saytında yerləşdirilən elektron məlumat bazasında Muxtar İmanovun həyat və fəaliyyətinin əsas tarixləri, bir sıra görkəmli şəxslərinin onun haqqında söylədikləri dəyərli fikirlər, rəsmi sənədlər, layiq görüldüyü mükafatlarla yanaşı, akademik Nizami Cəfərovun “Muxtar Kazımoğlu – tanınmış folklorçu, nüfuzlu ədəbiyyatşünas”, ədəbiyyatşünas alim, filologiya elmləri doktoru, professor Bədirxan Əhmədlinin “Bütün yönləri ilə akademik səviyyə” və filologiya elmləri doktoru, professor Kamran Əliyevin “Paralel xronologiyalar” kimi məqalələrinin tam mətni təqdim edilir.

Elektron bazada görkəmli alimin layihə rəhbəri, elmi redaktoru, elmi məsləhətçisi, baş redaktoru, rəyçisi,  təşkilat komitəsi və redaksiya heyətində olduğu, tərtib etdiyi, ön söz yazdığı kitabların, Azərbaycan və xarici dillərdə çap edilən məqalə və məruzələrinin, eləcə də Muxtar İmanov haqqında qələmə alınan kitabların, dövri mətbuat nümunələrinin siyahıları yer alır. Akademikın 70 illik yubileyi ilə əlaqədar hazırlanan məlumat bazasında Muxtar İmanovun yaradıcılıq nümunələri-şeirləri, tərcümələri ilə yanaşı “Dissertasiya və avtoreferatlar”, “Hikmətli sözlər”, “Foto və videoqalereya” kimi  bölmələr də təqdim edilir.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(28.05.2025)

Nemət Tahir, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Qarabağ təmsilçisi

 

Bu gün "Konstitusiya və Suverenlik İli" çərçivəsində Qarabağ Regional Gənclər İdman İdarəsinin və "İmarət" İntelektual Klubun təşkilatçılığı ilə Ağdam Dövlət Sosial-İqtisadi Kollecində maraqlı bir tədbir təşkil olunub.

 

Söhbət Fənn Birləşmələri Komissiyalarının komandaları arasında 28 May-Müntəqillik Gününə həsr olunmuş "Nə? Harada? Nə zaman?" intellektual yarışından gedir.

Yarışda "Tesla" komandası I, "Məclisi-üns" komandası ll, "Dəmir yumruq" komandası isə III yeri tutubdur.

Qalib komandalar Diplom və digər hədiyyələrlə təltif olunublar.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(28.05.2025)

 

Əkbər Qoşalı, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Laçında duman dağlara yatıb, göyüzü açıq, ürəklər işıqlıdır. Açılan hər bir qapı, yüksələn hər bayraq – sanki bircə cümlə deyir: “Azərbaycan dövləti geri döndü”! Bu gözəlliyə başqa bir gözəllik də qatılıb: “Böyük Qayıdış”lılara təhvil verilən və böyüklüyə, qayıdışa, Laçına layiq mənzillərin açarları mənzərəni ən kamil şəkildə bütövləşdirir.

 

Sadəcə Laçına dönüş deyil bu, 

bu, Azərbaycanın tarixlə anlaşmasının təzələnməsidir. Bu möhtəşəm qayıdışın bax, bax, bu gün – 28 Mayda çiçəklənməsi, qanadlanması, əsla təsadüf deyil. Çünki bu torpaqlarda təqvimlə tarix birləşib, torpaqla ruh eyni dərəcə daşıyır - Səttar Bəhlulzadənin ünlü əsərinin adı ilə desək “Torpağın arzuları”nı görürük, oxuyuruq, dinləyirik!

Prezident İlham Əliyev dünən və bu gün Laçındadır. Yalnız açılışlar etmədi Prezident. Prezident səmimi görüşlər keçirdi, xeyir-dualar verdi, ovqatlaşdı, umud payladı, inam aşıladı. Sakinlərlə danışdı – hər birinin gözlərinin içinə baxaraq… Hələ-hələ azyaşlı uşaqlarla çox yaxşı söhbətlər könüllərə yazıldı, könüllərə!..

Laçınlıların evlərinə açar deyil, talelərinə yeni bir səhifə verdi Dövlət başçımız.

 

Yeri gəlmişkən, Laçın Hava Limanının açılışı da bu günə -Müstəqillik Günümüzə düşdü. Dünən qardaş Pakistanın Baş naziri Məhəmməd Şahbaz Şərifi gətirən uçağın endiyi yeni aeroporta bu gün qardaş Türkiyənin Cümhurbaşqanı Rəcəb Tayyib Ərdoğanın uçağı endi. Laçında göyüzünün yeni qapısı açıldı! Simvolikdir: bu torpaq bir vaxtlar “bağlı qapı” idi – işğalda, susqunluqda qalmışdı… İndi isə açıqdır: dostlara, dünyaya, xoşbəxt gələcəyə!

 

Bu qapılardan təkcə adamlar yox, bir xalqın taleyi keçir.

Dünən açarı verilən o mənzillərə isə yalnız ailələr yox, qürur yerləşir.

O meydanlarda yalnız rəsmi nitqlər yox, yüzilliklərin yaddaşı səslənir.

 

Laçının yolları təzə çəkilib, amma ayaq səsləri köhnədir – haqq dünyasında olan baba-nənələrin, şəhidlərin ayaq səsləri… Bu yolları öncə xəyallar keçdi, sonra alxışlar, sonra da şanlı ordumuzun addımları! İndi həmin yollarla müjdələr gəlir: işıq, su, məktəb, iş, hava limanı və əlbəttə bayraq!..

 

28 May 1918 – Xalq Cümhuriyyətinin elan olunduğu gündür…

O vaxt da cəbhə vardı, parçalanmış torpaqlar vardı. Amma bir millətin iradəsi vardı – qurtulmaq istəyən bir ulus vardı. İndi həmin ulus – 107 il sonra – yenə ayaqdadır, yenə meydandadır. Sadəcə fərq ondadır ki, bu dəfə qalibdir!

 

Və bu qələbə təkcə hərb meydanına aid deyil. Bu qələbə quruculuqda, yenidənqurmada, ruhların yenilənməsindədir. Prezident Əliyev sadəcə dövlət başçısı kimi deyil, ulusun yol yoldaşı kimi Laçındadır. Sakinlərlə birgə gülür, dinləyir, duyğularını bölüşür. Bu obraz artıq təkcə siyasi deyil, şanlı tarix və qürurlu simvol mahiyyəti daşıyır.

 

Laçında torpaq da danışır bu gün.

Dağlar da bayram edir.

Uşaqların gözündə işıq var – onlar ilk dəfə yurdlarında ucalan - ucalardan-uca bayrağı görürlər. Hələ yurdun daşına, torpağına alışmamış bu ən yeni nəsil, artıq öz dövlətini görür, hiss edir, güvənir, qürur duyur!

 

Bu torpaqda babaların ruhu şaddır. Onlar bir vaxtlar ayaqlarının altından sürüşən yurdun indi ayaq yeri deyil, baş tacı olduğunu görürlər. Bir zamanlar əllərindəki daşla Vətən müdafiə edənlər, indi əlində açarla evlərinə dönür. Yerini düşmənin tapdaq etdiyi, İrəvanla Stepanakert dedikləri Xankəndi arasında “su yolu”na döndərdiyi Laçının indi təkcə yeri deyil, göyü də meydan oxuyur: dost ola bilməyənlərə bilavasitə meydan oxuyan Laçın, dostlara hava meydanında da, futbol meydanında da, turizm meydanında da… qucaq açır, könül verir.

 

28 May sadəcə bir tarix deyil.

O bir iradədir.

O iradə ki, bir milləti yüzillərin içindən keçirib bu günə gətirib.

O günün övladları bu gün Laçındadır.

Qalib və azad!

Ədalətli və qürurlu!

Və bu ulusun bir diləyi var: barış içində yaşamaq, azadlığın qədrini bilmək, gələcəyin yolunu birlikdə qurmaq.

 

Bayramın qutlu olsun, can Azərbaycan!

Sənə Zəfər yaraşır!

Sənə inama dönüşən umud yaraşır.

Və sənə – bu dağlara dönən sevinc çox yaraşır!

Laçın LAÇIN, Hava limanın - göyüzünə açılan qapın da, yayda sərin, qışda isti yuvalara açılan qapıların da qutlu olsun!

 

Şəhidlər ölmədi, Vətən bölünmədi!

DÖVLƏTİMİZ ZAVAL GÖRMƏSİN!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(28.05.2025)

 

27 may 2025-ci il tarixində Respublika Uşaq Kitabxanasında “28 May – Müstəqillik Günü” münasibətilə tədbir təşkil olunub. Tədbir çərçivəsində uşaq yazıçısı Zahirə Cabir ilə 177 nömrəli tam orta məktəbin şagirdlərinin maraqlı görüşü baş tutub.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına Kitabxanadan verilən məlumata görə, tədbir Azərbaycan Respublikasının Dövlət Himninin səsləndirilməsi ilə başlayıb. Sonra Zahirə CabirAzərbaycanın dövlət müstəqilliyinin tarixi, onun qorunub saxlanılması və inkişafında Ümummilli Lider Heydər Əliyevin rolu barədə danışıb. Görüş zamanı, həmçininyazıçı uşaqlara müstəqillik mövzusunda qələmə aldığı əsərlərindən parçalar oxuyub, onların suallarını cavablandırıb və yazıçı olmaq arzusu olan gənc oxuculara tövsiyələrini verib. Yazıçı Azərbaycanın müstəqillik tarixindən, azadlıq və vətənpərvərlik ruhunun uşaq ədəbiyyatında əksindən danışaraq bildirib ki, "gələcəyin vətənpərvər və düşüncəli vətəndaşlarını formalaşdırmaqda ədəbiyyatın rolu əvəzsizdir."

   Tədbir zamanı, həmçinin “Heydər zirvəsi” adlı videoçarx nümayiş etdirilib. Videoçarxda Ulu Öndər Heydər Əliyevin Azərbaycan dövlətçiliyinin inkişafında oynadığı əvəzsiz rol, onun milli kimliyimizin qorunmasına verdiyi töhfələr əhatəli şəkildə təqdim olunub.

  Tədbirdə iştirak edən şagirdlər müstəqilliklə bağlı qısa çıxışlarla vətənə olan sevgilərini ifadə ediblər. Belə görüşlər uşaqların həm mütaliə vərdişlərinin inkişafına, həm də milli dəyərlərə bağlı yetişmələrinə böyük töhfə verir.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(28.05.2025)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı yazıçı, dramaturq, filosof Firuz Mustafanın yazısını təqdim edir.

 

 

Bu günlərdə təsadüfən bir videolent qarşıma çıxdı. Ömürlük həbs cəzası almış bir adamın çıxışı diqqətimi çəkdi. Ortayaşlı bu şəxsin siması mənə tanış gəldi. Bir qədər dinlədim. Adamı tanıdım. Tanıdım deyəndə ki, bu, mənim keçmiş tanışlarımdan biri idi. Bəlkə ona heç tanış da demək olmaz. Həyatda bir neçə dəfə qarşılaşdığım, həmsöhbət olduğum adam idi.

 

Müəyyən yaşı olan adamlar bir zaman, lap dəqiqi 1999-2000-ci illərdə, qəzetlərin səhifələrindən, daha doğrusu manşetindən düşməyən qətl hadisəsi haqqında silsilə yazıları yəqin ki, yaxşı xatırlayırlar. Qətli özəl ali məktəblərdən birinin rektoru törətmişdi.

Bəli, Milli Zadəganlar Universitetitinin rektoru Oruc Rəhimov 1999-cu ildə avtomat silahla dörd nəfəri, səhv etmirəmsə iki bacanağını, qaynını və həyat yoldaşını  öldürmüşdü. 

Oruc Rəhimov 1960-cı ildə Şərur rayonunda doğulub. Ali təhsillidir. Texniki Universiteti bitirib. İxtisası üzrə alimlik dərəcəsi alıb. 

Bütün bunlar öz yerində. 

Dediyim kimi, məsələ burasındadır ki, mənim bu adamla ünsiyyətim olmuşdu. 

Yadımdadır, 1992-ci ildə Təhsil Nazirliyinin təşəbbüsü ilə bir qurum yaradılmışdı. Qurumun vəzifəsi yeni yaradılan və ya yaradılmaqda olan ali və orta ixtisas məktəblərinin “ümumi vəziyyətini”- tədris yükünü, texniki bazasını, təhsil keyfiyyətini, pedaqoji kollektivin elmi səviyyəsini və digər parametrləri yoxlamaqdan ibarət idi. Məni də həmin quruma üzv seçmişdilər.

Sən demə, “yoxlayacağımız” növbəti ali məktəb o zamanlar mənim qaldığım evin lap yaxınlığında - Biləcəridə imiş. Universitet Dəmiryol Xəstəxanasının böyük korpusunu icarəyə götürmüşdü. Komissiyamızın üzvlərinin ümumi qənaəti belə oldu ki, Oruc Rəhimov bəzi istisnalar nəzərə alınmaqla işini yaxşı qurub. Hiss olunurdu ki, bu adamda təşkilatçılıq qabiliyyəti var, iradəlidir, ünsiyyətcildir...

Sonralar Oruc müəllimlə “hadisə yerində”- işlədiyi ali məktəbin qənşərində arabir qarşılaşır, əhvallaşırdıq. Yadımdadır, hətta, Oruc müəllim bir neçə dəfə mənə təklif etdi ki, onun rəhbərlik etdiyi təhsil ocağında prorektor işləyim. Təşəkkür etdim, dedim ki, mənə Elmlər Akademiyasında işləmək daha xoşdur. O, təklifində israrlı idi. Dedi ki, onda kafedra müdiri ola bilərsiniz, filosofa ehtiyacımız çoxdur. Təbii ki, yenə razılıq vermədim. İsrarlı xahişini görüb bir dəfə ona yarızarafat-yarıciddi dedim ki, ildə bir neçə dəfə gəlib pulsuz mühazirə deyərəm - “ustad dərsləri kimi bir şey…

Az sonra eşitdim, daha doğrusu mətbuatdan oxudum ki, rektor Oruc Rəhimov dörd yaxın adamını qətlə yetirib...

Hə, yuxarıda qeyd etdiyim kimi, bu yaxınlarda bir verilişdə təsadüfən onun həyat, daha doğrusu “cinayət tarixçəsinin” bir hissəsinə baxmalı oldum. Məntiqli danışır, ağıllı mühakimələr yürüdürdü. Bəzi cinayətkarlar kimi, yaxasını kənara çəkib “mənim günahım yoxdur”- demirdi. Əksinə, böyük günah sahibi olduğunu etiraf edirdi. Həbsxanada ola-ola yetim qalmış övladlarının hamısına - üç uşağına ali təhsil verib. Həyatının sonunu... bəlkə də davamını gözləyərək yaşayır.

 Bax belə.

 Bizə o qalır ki, deyək: Allah qapısını açsın.

 Məşhur bir filmin adını da yada salmaq olar: “Onu bağışlamaq olarmı?”

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(28.05.2025)

 

37 -dən səhifə 2252

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.