Super User
Ceyhunə Mehmandan “Salam, payız adam...” şeiri
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Poetik qiraət rubrikasında Ceyhunə Mehmanın “Salam, payız adam...” şeirini təqdim edir.
Salam, payız adam! Salam, qış adam!
Qar adam, buz adam və yağış adam!
Səni bu dünyadan almağa gəldim,
Nəyin var, dur topla, tez yığış, adam!
Gördüm ki, gözlərin yoldan asılıb,
Gördüm ki, səsin də bir az qısalıb;
Haylasan, səsinə hay verən olmaz,
Səni dinləməyir dost-tanış, adam.
Demə hardan bildin halımı, demə,
Könlündən süzülən yaşlar söylədi.
Dualar səpmisən üzü göylərə,
Dünən dən atdığın quşlar söylədi.
Hardandı bu qədər inanış, adam?
Gedək, yer üzündən üzülsün əlim,
Gedək, bu dünyanın sonuna gedək.
Bir ulduz gecəyə batıb qarışsın,
Gəl gedək, Allahın yanına gedək.
Gedək, şeir adam, gedək, söz adam!
Qar adam, buz adam və yağış adam!
Səni bu dünyadan almağa gəldim,
Nəyin var, dur topla, tez yığış, adam!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(07.06.2023)
“Deyirlər, ayrılıq elə bu imiş” – Əfşan Yusifqızının şeirləri
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ulduz” jurnalı ilə birgə “Biri ikisində” layihəsində bu dəfə növbətə Şeir vaxtıdır, Əfşan Yusifqızının şeirləri ilə tanışlıqdır.
ŞEİR VAXTI
Əfşan YUSİFQIZI
YERİYƏN YALAN
Deyirlər, yalanın ayağı olmur,
Yalanın üstümə yeriyir amma.
Sənin ucbatından mələr qalan eşq
Mənim ürəyimdə kiriyir amma...
Məni göynətsə də eşqin möhnəti,
Dözürəm, çıxmayır cınqırım qəti.
Bu dünya hər qəmi, zülmü, zilləti
Hirs ilə üstümə kürüyür amma.
Məndə hansı dərddən desən, tapılar,
Sevinc yükündən çox ağrı yükü var.
Sevgi olan yerdə dərd, qəm də olar,
Eşqim dərd əlindən çürüyür amma.
ŞEİR PİRİ
Sən müdrik kəlamım, sən ulu təbim,
Qayıt hüzur gətir, üz hörmətinə.
Ey söz övliyası, ey şeir piri,
Səni and verirəm öz hörmətinə.
Təbərrük götürüm hər kəlamından,
Tütyətək könlümün səfası olsun.
Qayıt, misraları təsbehə çevir,
Çəkim gözlərimə, şəfası olsun.
Sənə Məkkəm dedim, zəvvarın oldum,
Kəbə gözlərinin başına dönüm.
Qayıt, müqəddəsim, ey vəhy mələyim,
Ehram yollarının daşına dönüm.
QAYTAR BAHAR ÇAĞIMI...
Üzücü səssizlik, gecə sükutu...
Deyirlər, ayrılıq elə bu imiş.
Gözümün önündə eşqin vücudu,
Eşq ki ümid imiş, bir arzu imiş!
Gəl ey arzuların səbəbkar kəsi,
Gəl ey ümidimin qöncəsi, tez gəl.
Gəl ey ürəyimin kimi, kimsəsi,
Gəl ki, səndən əvvəl gəlməsin əcəl.
Bütün illərimin payız fəslisən,
Gətir apardığın bahar çağımı.
Sənin dözümünə, tabına əhsən,
Eşqin düşmənimi qəlbin, yağımı?
İçimi ağrıdır itən etibar,
Mənəm gülüşlərə həsrət olan kəs.
Yadından tez çıxıb o əhd, o ilqar,
Sən ey özü kafər, eşqi müqəddəs.
PAYIZIN RƏNGİ
Sevgim misralara nə gözəl hopub,
Sözüm kəlmə-kəlmə ləpələnibdir.
Mirvari muncuqtək ipindən qopub,
Bir eşqin üstünə səpələnibdir!
Mən elə bilirdim, heç kimsə duymaz
Qadın ürəyinin çırpıntısını...
Anlayan olmazsa, yazmağa dəyməz
Bir qəlbin bu qədər sıxıntısını.
Yazdığım sətirlər, dediyim sözlər,
Bəlkə də, həsrətin ahəngi deyil.
Bir misra boyunca yol çəkən gözlər
Bozarmış payızdı, yaz rəngi deyil!
SONSUZ AYRILIĞIM…
Sevgi əvvəlindən hicran, həsrətlə
Dünyaya bir gəlib, qoşa doğulub.
Bilsən neçə sevən, neçə sevilən
Alovlarda yanıb, qəmdə boğulub.
Deyirsən, zülməti öyrətmə mənə,
Bunu mənsiz zaman öyrədəcəkdir.
Vaxt olar, ən acı həsrət sözünü
Beçə balı kimi söylədəcəkdir.
Rast gəlib, bir dəfə gözümə baxsan,
Haqqın min əzabın görə bilərsən...
Səhər mehi kimi ruhuma axsan,
Dumandan min xeymə hörə bilərsən.
Qıyma boynubükük bənövşə qalım,
Əfşanın yarası yara üstədi.
Sonsuz ayrılığım, ay intizarım,
Dərdimin özü də dərddən xəstədi.
MƏŞĞULAM
Mən bir yorğun yolçusuyam bu ömrün,
Yorğun-yorğun sürünməklə məşğulam.
Ölməz eşqin atəşinə qalanıb,
Alovuna bürünməklə məşğulam...
Səhərləri yuxusundan kəm durub,
Hər addımda dili üstə qəm durub.
Gündüzləri gün yerində bərq vurub,
Gecə göydə görünməklə məşğulam...
Sevinc kimin, qəhər kimin, qəm kimin?
Qırammadım bu dünyanın tilsimin.
Çox kəsmişəm qarşısını təbimin,
Söz yazmağa ərinməklə məşğulam.
UŞAQLAŞAN VAR
Misraya düzülən, kövrələn, dolan,
Bir məsum körpətək uşaqlaşan var.
Bir pıçıltı qədər hələlik deyib,
Bir haray qədəri uzaqlaşan var.
Bir aşiq ömrünün çırağı şeir,
Bir şeir ömrünün tamı şairdi.
Məni başa düşməz nə göy, nə də yer,
Kimi dindirirsən, hamı şairdi.
Bəlkə, söz inciyər, küsər nə vaxtsa,
Pərilər ilhamı götürüb gedər.
Yaradan şairin sözünə baxsa,
Şair şeir ömrün bitirib gedər....
***
Bu həyat dənizində qayatək dayanıram,
Dalğaları üstümə coşa-coşa gəlsə də.
Ümid ilə parlayan mayaka boylanıram,
Göyün bəndi sökülüb daşa-daşa gəlsə də.
Bir an xəyala dalıb səmadan asılıram,
Sel yaşını silirəm göyün mavi gözündən.
Çatılmağa qoymuram ildırımın qaşını,
Çəkilir pərdə-pərdə sis-dumanı üzündən.
Yatırır dizi üstə dəniz dalğalarını,
Sahilinə çıxarır bu arzu, ümid məni.
İnamımsa qoruyur məğrur, şah vüqarını,
Qırx min tül arxasından süzür ağ bulud məni.
MƏN OLMASAM...
Bir gün məndən söz düşəndə mən olmasam...
– O, sadə bir insan idi,
Duyğuluydu, hər kəlməni duyurdu, de!
Fəqət onu duyan yoxdu...
Həssas idi, çəkəmmədi qəm yükünü,
Güvənəcək nə bir sirdaş, hayan yoxdu...
İçində bir yanğı vardı, çıtır-çıtır yanırdı, de!
Yaralıydı, yarasına nə bir məlhəm qoyan yoxdu...
Tənha idi, için-için danışmaqdan yoruldu, de!
Gizli bir dünya qurmuşdu, bünövrəsi məhəbbətdən,
Xəyanətlə yol tapdılar, eşq dünyası qaraldı, de!
Saflığından seçəmmədi yaxşı nədi, yaman nədi,
Arzuları pərən düşdü, ümid bağı saraldı, de!
Bu halını görən ruhu cismi-candan bezar oldu,
Yan keçmədi fələk oxu, ürəyindən vuruldu, de!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(07.06.2023)
Beynəlxalq Muğam Mərkəzində “Üç nəsil – bir konsert” adlı musiqi axşamı baş tutub
Beynəlxalq Muğam Mərkəzində “Üç nəsil – bir konsert” adlı musiqi axşamı təqdim olunub.
Konsertdə Xalq artisti Rasim Abdullayev (violonçel), Ülviyyə Abdullayeva (fortepiano) və Anastasiya Mişula (violin) çıxış ediblər.
Konsert eyni ailədən olan üç nəsil musiqiçinin səhnədə görüşməsi ilə yanaşı, Ülviyyə Abdullayeva ilə İspaniya rəssam və heykəltəraşı Nani Boronatın 2017-ci ildə əsasını qoyduqları “Centinelas” (“Mühafizəçilər”) adlı layihənin davamıdır. Layihənin emblemində Azərbaycan və ispan mədəniyyətinin iki memarlıq simvolu kimi Bakıdakı Şirvanşahlar Sarayı və Qranadadakı Əlhambra Sarayı seçilib.
Layihə üzrə ilk konsert 2022-ci ilin may ayında Münxendə (Almaniya) keçirilib. Həmin layihədə İspaniyadan Manuel de Falla, Enrike Qranados və İsaak Albenisin, Azərbaycandan isə Qara Qarayev və Günay Mirzəyevanın əsərləri səsləndirilmişdi.
Beynəlxalq Muğam Mərkəzində təqdim edilən “Üç nəsil –bir konsert” adlı layihə bu silsilədən Bakıda ikinci konsert sayıla bilər. Amma bu dəfə Nani Boronatın səhnə heyəti olmadan. Beləliklə, pianoçu Ülviyyə Abdullayeva öz doğma şəhərində "Əlhambradan Şirvanşahlara qədər" layihəsi üçün yeni material təqdim etmək təşəbbüsünü, məsuliyyətini və meyarlarını öz üzərinə götürərək yeni bir proqram təqdim etdi. Layihə məşhur violonçel ifaçısı Rasim Abdullayev qızı Ülviyyə Abdullayeva və nəvəsi Anastasiya Mişula ilə əməkdaşlıq nəticəsində genişləndirilmiş və zənginləşdirilmiş yeni repertuardır. Pianoçu Bakıda olduğu müddətdə Nani Boronatla birlikdə "Əlhambradan Şirvanşahlara qədər" layihəsinin modelləşdirilməsini davam etdirmək üçün doğma mədəniyyətinin estetik materialını toplamaq niyyətindədir.
Konsertdə Q. Qarayev, A. Qlazunov, O. Zülfüqarov, S. Raxmaninov, A. Piazolla və digər bəstəkarların əsərlərinə müraciət edilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(07.06.2023)
Nassim Taleb Lukano Viskonti barədə
Professor Əlibala Məhərrəmzadə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının oxucuları üçün “Ev tapşırığı: Uğur düsturunu tapacağıq” layihəsini təqdim edir.
Nassim Talebin «Qara qu quşu» kitabından geniş bəhs etməkdəyik. Ümumi tirajı 10 milyon nüsxəyə çatan, artıq 32 dildə oxunan «Qara qu quşu»nda ən əsas bizim qəfil baş verənlərə, xüsusən iri masştablı hadisələrə qarşı korluğunuz barədə danışılır. Səbəbi araşdırılır ki, niyə bəşəriyyət diqqətini qloballara deyil, lokallara ayırır, niyə alimlər və qeyri-alimlər, dühalar və qeyri-dühalar milyonları unudub qəpik-quruşları sayırlar? Niyə biz nəhəng təsirlərə malik mümkün ola biləcək əhəmiyyətli hadisələrə deyil, xırda-xuruş işlərə səfərbər oluruq? Yeri gəlmişkən, hədəfi düz seçməməkdən qaynaqlanan uğursuzluğun kökündə həm də bunlar dayanır axı.
Nassim Talebin maraqlı və düşündürücü fikirlərindən seçdiklərimdən hər gün 5-ni sizlərin ixtiyarına çatdırdıq.
Nassem Talebin açmaq istədiyi mövzuya aid gətirdiyi faktlar da çox maraqlı və düşündürücüdür.
LUKANO VİSKONTİ BARƏDƏ
Məsələn, o yazır ki, əgər məşhur italiyalı kinorejissor Lukano Viskontinin kino çəkilən pavilyonunda aktyorlar süjetə görə içində brilliant olan ağzı bağlı mücrü ilə nəsə bir iş görürdülərsə, rejissor mücrünün içində həqiqətən də brilliant olmasını təmin edirdi. Viskonti deyirdi ki, bu vasitə aktyorların öz rollarını duymalarına kömək edir. Viskonti onu da əlavə edirdi ki, tamaşaçıları aldatmaq da yaxşı deyil.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(07.06.2023)
Bu il Şuşada kulinariya günləri keçiriləcək
Bu il Şuşada kulinariya günlərinin keçirilməsi nəzərdə tutulub.
Bunu Dövlət Turizm Agentliyinin sədr müavini Azadə Hüseynova “Azərbaycanın qastroturizm perspektivləri” mövzusunda keçirilən tədbirdə deyib.
O bildirib ki, Tuğda Qastronomiya Mərkəzinin açılması nəzərdə tutulur.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(07.06.2023)
Həmişə hər yerdə iz qoymağa çalışıram
BU GÜN YAZIÇI VARİSİN DOĞUM GÜNÜDÜR
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının yazarı Elman Eldaroğlunun növbəti doğum günü təbriki mətni yazıçı, Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun Baş direktoru Varisə ünvanlanıb.
Onunla Sumqayıtda eyni məhəllədə, eyni binada böyümüşük. Rəhmətlik atası Musa müəllim filolologiya elmləri namizədi, ədəbli, ləyaqətli kişilərdən biri idi. Heç vaxt yüksəkdən danışmaz, nalayiq sözlər işlətməzdi. Sumqayıt Kimya Texnologiya Texnikumunda baş müəllim işləyirdi. Anası Tamara xanım Sumqayıt Alüminium Zavodunda iqtisadçı vəzifəsində çalışırdı. Sumqayıtda məskunlaşsalar da hər ikisi də Qazax rayonunda doğulmuşdular. Varisin özündən böyük bacısının adı Solmaz, kiçik bacısının adı isə Almaz idi. Evin tək oğlu olduğuna görə valideynləri ondan heç nəyi əsirgəmirdilər. O dövrün ən bahalı paltarlarını geyinir, ən yaxşı oyuncaqları ilə oynayırdı. Hətta məhəllədə növbə ilə sürdüyümüz ilk velosipet də ona məxsus idi. Həddibuluğa çatandan sonra, necə deyərlər, bir yerdə oturub-durur, o zamanki uşaqların xoşladığı bişdi, kəmər vurdu, aşıq-aşıq, çijik kimi oyunlar oynayırdıq. Məhəllələr arası futbol yarışlarında isə o, komandamızın kapitanı olardı...
Deyir ki,- “Mən filoloq, ədəbiyyat mütəxəssisi Musa Yolçuyevin övladı kimi dünyaya gəldiyimdə üç otaqlı mənzilimizin bir otağı kitabla dolu idi. Dəhlizimiz üç cərgə kitablardan ibarət idi. O kitabların içində böyümüşəm. Kitabların içində böyümək, uşaq təfəkkürlü bir insanda maraq oyadır. Ən birinci bəzəkli kitabları açırsan ki, görüm nədir? Mən müsahibələrimin birində də qeyd etmişəm. İlk vaxtlar həmin kitabları maşın kimi sürürdüm, top əvəzi vururdum. Bu maraqların ardından mən artıq o kitabların içindəki şəkillərə baxmağa başladım. Baxçaya gedəndə artıq ordakıları məcbur edirdim ki, mənə əlifbanı tez öyrətsinlər, mən o kitabları oxumağa başlayım. Kitabların içində böyümək mənə böyük fayda verdi. Həmin dövrdə istəyirdim ki, özümün də kitabım olsun. Təsəvvür edin ki, 5-6 yaşımda mən kitab yazmışdım, üstünə də yazmışdım ki, “Varisin kitabı”. Nə vaxtsa memuarlarımı çap etdirəndə, o kitabı da çap etdirəcəm. İndi həmin kitaba baxdığımda görürəm ki, orda uşaq sadəlövhlüyü ilə çox maraqlı cümlələr yazılıb...”
Bəli, düz tapdınız, bu dəfəki söhbətimin qəhrəmanı yazıçı, əməkdar jurnalist Varis Yolçuyevdir. Onun tərcümeyihalından söhbət açıb uzun-uzadı danışmaq fikrində deyiləm. Çünki həm maraqlı hadisələrlə dolu həyat yaşayıb və həm də ona təqdim olunan beynəlxalq mükafatlar o qədər çoxdur ki, hamısını sadalamağa səbrim çatmaz. Amma bəzilərini nəzərinizə çatdırmağı özümə borc bilirəm: Böyük Britaniya və Rusiyada verilən "İlin yazıçısı" fəxri adları, Varşavada təltif olunduğu YUNESKO-nun Adam Mitskeviç medalı, ABŞ-da Kreativ yazıçıların Nyu-York promokşn layihəsinə seçilərək fərqlənmə sertifikatına layiq görülüb. Ən böyük uğuru isə bir neçə il əvvəl Rusiyada keçirilən LiFFt dünya ədəbiyyat festivalında 170 dünya yazıçısı arasında laureat adını qazanaraq qızıl medal almasıdır...
Həyatının yazıçılıq dövrü Bakı Dövlət Universitetinin Filologiya fakültəsində oxuyarkən başlayıb. Bir gün dayısı bir neçə hekayəsini xalq yazıçısı İsmayıl Şıxlıya verir. Üstündən bir neçə gün keçəndən sonra eşidir ki, İsmayıl müəllim onu axtarır. Tez yanına gedir, xeyli söhbət edirlər. Və bir də görür ki, hekayələri “Ulduz” jurnalında çap olunub. Hətta İsmayıl Şıxlı ön söz də yazıb: “Ədəbiyyatımıza Varis gəlir. Mən onun gələcəyinə böyük inam bəsləyirəm...”
Amma, həmin dövr cəmiyyətin siyasiləşmiş, dərəbəylik dövrü olduğundan ədəbiyyata gəlişi bir az yubanır. Bir müddət mətbuata yönəlir və uzun zaman müxtəlif qəzetlərdə çalışır. 2006-cı ildə isə içindəki ədəbiyyat sevgisi onu yenidən hərəkətə gətirir. Həmin il “Sonuncu ölən ümidlərdir” adlı romanını yazır və 2008-ci ildə bu romanı 10.000 tirajla işıq üzü görür.
Ədəbiyyatda həmişə “ciddi ədəbiyyat”, “yüngül ədəbiyyat”, “fikir ədəbiyyatı”, “hadisə ədəbiyyatı” kimi polemikalar olub, elə o dövr də var idi. O vaxtlar kitab mağazaları olmadığından bir ovuc yazıçı, o cümlədən də Varis öz kitablarını üzə çıxara bilmirdi. Oxucu və satış problemləri olduğundan kitabın 3000 nüsxəyə yaxınını tələbələrə, gənclər işləyən kollektivlərə hədiyyə edir. Kitabın sonunda da telefon nömrəsini və poçtunu qeyd edir ki, oxucular rəy bildirsinlər. Çox keçmir ki, tələbələrdən, hərbçilərdən və s. insanlardan rəylər almağa başlayır. Yalnız bundan sonra o, metrolarda, eləcə də “Azərmətbuatyayım”ın və “Qasid”in qəzet köşklərində satış prosesinə başlayır. Daha sonra bu kitab 7 dəfə yenidən təkrar nəşr edilir və pirat nüsxələri çıxsaq, 90000 nüsxəni ötüb keçir. Beləliklə Varis “Sonuncu ölən ümidlərdir” romanıyla böyük ədəbiyyata gəlir...
Deyir ki,- “Mən maksimalist adamam. Həmişə haradasa iz qoymağa çalışıram. Sözün düzü, ilk roman yazılanda mən inanırdım ki, nəsə edəcəm. Hiss edirdim ki, bu əsərdən sonra çaxnaşma olacaq, ajiotaj yaradacam. Lakin oxucuların reaksiyası gözlədiyimdən də çox oldu. Kitab oxunmayan bir məmləkətdə bu qədər oxucumun olacağını gözləmirdim. Xarici ədəbiyyatı hamı oxusa da, sanki insanlar məhəlli, yerli ədəbiyyat istəyirdilər. Bütün dünyada isə əksinədir, öncə yerli yazarlar gəlir, sonra digərləri. Yerli yazar hansısa bir xarici yazardan zəif olsa belə, daha çox yerli bestsellerlər oxunur. Mən çox şadam ki, ilk kitabım belə bir rezonans doğurdu. Biz üç yazıçı – Elxan Elatlı, Qaraqan və mən Azərbaycanda yeni bir oxucu bumu yarada bildik. Çingiz Abdullayevi özüm qeyd etmədim. Çünki o, hər zaman, hətta durğunluq dövründə də oxunub. Oxucusu olmayan, kitabları satılmayan yazarlar bizi qılınclayırlar, bizə səlib müharibəsi elan edirlər. Ümumiyyətlə, yazıçının başqa bir yazıçı haqqında tənqidi fikirlər söyləməsi doğru deyil. Ən yaxşı tənqidçi ədəbi tənqidlə məşğul olan insanlardır...”
Kitablarını ara-sıra oxuduğu yerli müəlliflərdən Mübariz Örənin, Elçin Səfərlinin, Natiq Rəsulzadənin adlarını dilə gətirir və daha çox dünya ədəbiyyatı ilə maraqlandığını bildirir. Con Maksvel Kutzee, Orxan Pamuk, Haruki Murakami, Milan Kundera əsərlərini sevə-sevə oxuduğu yazıçılardır. Qabriel Markes, Umberto Eko, Joze Saramaqo kimi müasir dünya ədəbiyyatının nəhənglərini mütaliə etməkdən isə usanmır…
Ümumiyyətlə, Varis məzmunlu adamdır. Başdan ayağa xarizmatikdir. Özünəməxsus xüsusiyyətləri var, çox qürurludur. Evin tək oğlu olduğundan uşaqlıqdan kapirizləri ilə məhəllədə seçilirdi. Hər şeyi yeməz, hər yerdə oturmaz, hər adamla dostluq etməzdi. Sözgötürən də deyildi. Polad kimi möhkəm idi. Onu sındırmaq olardı, amma heç vaxt əyilməzdi. Bəlkə də kənardan kiməsə eqoist kimi görünə bilər, amma gözəl ürəyi var. Tikəsini bölməyi bacarır. Uşaqlıq illərində 22 qəpik sovet puluna satılan, “pirojna” adlandırdığımız şiriniyyatdan çox yeyərdi, bir də ki, günəbaxan tumu çırtdamaqdan ləzzət alardı. Və biz bir-birimizi həmişə çox istəmişik...
Bəli, hər bir insanın böyüyüb boya-başa çatdığı bir məhəllə olur. İlk addımını atdığı, birinci uğurunu tay-tuşları ilə bölüşdüyü, hara getsə, hansı zirvəyə ucalsa da heç zaman unuda bilməyəcəyi məhəllə. Və söhbətimin sonunda onu da deyim ki, biz eyni məhəllədə böyüyən tay-tuşları Varisə həmişə inanmışıq, güvənmişik, varlığından qürur duymuşuq. 1988-ci ildə məlum Sumqayıt hadisələrində özü hazırladığı üçrəngli bayrağımızı ilk dəfə onun əlində görmüşdüm. Ümidvaram ki, nə vaxtsa "Nobel" mükafatına layiq görülən ilk Azərbaycan yazıçısı da Varis Yolçuyev olacaq…
İyunun 7-də Varisin növbəti ad günüdür. Nə qədər çalışsa da, yaşda məni üstələyə bilmir, həmişə beş ay arxada qalır. Varisə möhkəm cansağlığı, uzun ömür, yaradıcılıq uğurları arzulayıram.
Çox yaşa, Varis!..
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(07.06.2023)
Azərbaycanın qastroturizm perspektivləri müzakirə olunub
İyunun 6-da “Four Seasons Hotel Baku”da Dövlət Turizm Agentliyinin (DTA) təşkilatçılığı ilə “Azərbaycanın qastroturizm perspektivləri” mövzusunda hesabat xarakterli mətbuat konfransı keçirilib.
İlk çıxış edən Azərbaycan Turizm Bürosunun qastronomiya turizminin idarə edilməsi sektorunun müdiri Səkinə Əsgərova qastroturizmin inkişafının turizmin vacib istiqamətlərindən biri hesab olunduğunu və son illərdə Azərbaycanın qastronomiya destinasiyası kimi təbliği istiqamətində çoxistiqamətli işlərin həyata keçirildiyini qeyd edib.
O deyib: “2018-ci ildən etibarən kulinariya sahəsi Dövlət Turizm Agentliyinə verilib. Bizim ən önəmli vəzifələrimizdən biri milli mətbəx nümunələrinin qorunması və onun təbliğindən ibarətdir. Lakin DTA-nın strategiyası buraya yeni baxış gətirmiş oldu. Bu yeni baxış nədən ibarətdir? Biz çalışırıq ki, Azərbaycan kulinariyasının milli mətbəxinin bir turizm çəkisi olsun. Bu potensialımızdan turizm potensialı kimi də istifadə edib ölkəmizə ziyarətə gələn turistlərin sayını artırmaq və bu rəqəmləri daha da dayanıqlı etmək niyyətindəyik.
Onun sözlərinə görə, Dövlət Turizm Agentliyinin tabeliyində olan Milli Kulinariya Mərkəzi tərəfindən bu günədək milli mətbəx nümunələrinin tədqiqi, qorunması və tanıdılması üçün müəyyən vacib işlər görülüb. Hazırda kulinariya sahəsində təhsili inkişaf etdirməklə gənc, bu sahəni ürəkdən sevən, peşəkar aşpazların fəaliyyətinə dəstək verilməsi istiqamətində işlər davam etdirilir. Eyni zamanda, bununla zəngin kulinariya ənənələrimizi dünyaya çatdırmaq, bu istiqamətdə təbliğat işini gücləndirmək və beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlığı genişləndirmək əsas fəaliyyət istiqamətlərindəndir. Azərbaycan zəngin və qədim kulinariya ənənələrinə malikdir: “Sirr deyil ki, Azərbaycan mətbəxi özünəməxsus dadları ilə seçilir. Bu gün bütün dünyada qastroturizm turizmin maraqlı və fərqli sahəsi kimi inkişaf etməkdədir. Dünya təcrübəsində qastronomik turların, eləcə də yeni dadların axtarışında olan turistlərin sayı artmaqdadır. Turistlər səfər etdikləri ölkənin milli mətbəx nümunələri ilə tanış olmaq, yeni dadlar kəşf etmək istəyirlər. Odur ki, qastroturizmin inkişaf etdirilməsi vacib istiqamət sayılır”.
Sonra DTA-nın sədr müavini Azadə Hüseynova və sədrin müşaviri Kənan Quluzadə Dövlət Turizm Agentliyi tərəfindən qastronomiya turizminin inkişafı ilə bağlı görülən işlərdən danışıblar.
Qeyd olunub ki, DTA ölkədə kulinariya sahəsində və onun inkişafı istiqamətində məsul olan əsas qurumdur. Son dönəmdə kulinariya ilə bağlı, Azərbaycanda qastronomiyanın inkişafı ilə bağlı Dövlət Turizm Agentliyi tərəfindən yeni strateji yanaşma ortaya qoyulub və müxtəlif perspektivli işlər, böyük layihələr həyata keçirilir. Həmin layihələrlə və bütünlükdə ölkəmizdə qastronomiyanın inkişafı ilə bağlı hesabat xarakterli tədbirdə media üzvləri olaraq sizi görməkdən məmnunuq. Növbəti illər üçün də strateji yanaşmamız və görüləcək işlər daha genişdir”.
Sonda mövzu ətrafında jurnalistlərin səsləndirdiyi suallar cavablandırılıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(07.06.2023)
Bakıda II Türk dünyası Ədəbiyyat və Kitab festivalı davam edir
Bakıda olduqca əhəmiyyətli bir beynəlxalq mədəniyyət tədbiri keçirilir, II Türk dünyası Ədəbiyyat və Kitab festivalı 7 türk xalqını bir araya gətirib. Elmlər Parkında düzənlənən bu bir həftəlik tədbirdə iştirak etmək şansından yararlanmamaq, kitabsevərlər üçün sadəcə bir itki olar.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, festivalın məhz 7 gün davam etməsi özlüyündə türk mifologiyasının müqəddəs 7 rəqəminə istinadı ehtiva edir, günlərin hər biri də bir qardaş ölkəyə həsr edilir.
5 iyun - Azərbaycan
6 iyun - Qazaxıstan.
7 iyun - Türkmənistan
8 iyun - Türkiyə
9 iyun - Qırğızıstan
10 iyun - Özbəkistan
11 iyun - Macarıstan
Bazar ertəsi başlayan təntənəli açılış mərasimində ilk olaraq I Qarabağ qazilərinin ifasında Fərahim Sadiqin “Əsgərnamə elegiya” layihəsi nümayiş olunub.
Sonra şairə, “Söz” layihəsinin rəhbəri Nigar Həsənzadə məşhur “İgidlərin sözü layihəsini təqdim edib. II Qarabağ müharibəsi qaziləri öz şeirlərini söyləyiblər.
Açılış çıxışlarından sonra musiqi nömrələri təqdim edilib. Rəşad İsmayıl sözləri və musiqisi Şahin Musaoğluna aid “Qan qardaşı, can qardaşı, şan qardaşıyıq biz” kompozisiyasını təqdim edilib, Kürdəmir rayon Uşaq İncəsənət məktəbinin Davud Ələkbərov adına uşaq xalq çalğı alətləri ansamblının ifasında dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəylinin “Koroğlu” operasından “Uvertüra”, ansamblın solistləri Aysu Alməmmədli və Həsənalı Həsənlinin ifalarında bəstəkar Emin Sabitoğlunun “Gün keçdi” filmi üçün yazdığı “Bayatılar” mahnısı səsləni . İçinə şeir bəndləri yazılmış şarların havaya buraxilması ilə tamamlanan açılış mərasimindən sonra ziyarətçilərin Kitab sərgisi ilə tanışlıqları başlayıb. İlk gündə sərginin növbəti tədbirləri aşağıdakılar olub:
“Xarıbülbül” Rəqs Qrupunun ifasında “Küçələrə su səpmişəm” rəqsi;
“Heydər Əliyev və Azərbaycan ədəbiyyatı” mövzusunda konfrans. Çıxışçılar - Akademik İsa Həbibbəyli, Xalq şairi Nəriman Həsənzadə, AMEA-nın müxbir üzvü Tehran Əlişanoğlu, fil.e.d., dos. Elnarə Akimova, fil.e.d., dos. Pərvanə İsayeva, fil.e.d., dos. Əlizadə Əsgərli, tənqidçi Əsəd Cahangir.
“Ulu Öndər Heydər Əliyevin xatirəsinə həsr olunmuş, onunla şəxsən təmasda olan insanların xatirələrinin yer aldığı, AYB tərəfindən nəşr edilən “Əbədi ömrün YÜZ İLİ” kitabının təqdimatı. Moderator: Kitabın redaktoru olan yazıçı-dramaturq, Əməkdar incəsənət xadimi Elçin Hüseynbəyli.
Millət vəkili Cavanşir Feyziyevin 8 dildə nəşr edilmiş “Türk dünyası” 5 cidliyinin təqdimatı. Moderator şair, MM-in mədəniyyət komitəsinin eksperti Əkbər Qoşalı.
Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu tərəfindən nəşr edilmiş “Saqınbaydın manası” kitabının təqdimatı. Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun nümayəndəsi Mirbek Karıbayevin, Beynəlxalq Türk Akademiyasının vitse-prezidenti Erhan Türbedarın təqdimatı ilə.
Nakam Azərbaycan şairi Mikayıl Müşfiqin 115 illiyinə həsr edilmiş tədbir. Moderator: fil.f.d., dos. Aygün Bağırlı, məruzəçi: fil.f.d., dos. Safura Quliyeva, çıxışçılar: fil.e.d., dos. Cavanşir Yusifli, fil.f.d., dos. Günay Qarayeva, fil.f.d., dos. Firidun Qurbansoy, fil.f.d. Nərmin Cahangirova.
Tədbirdə həmçinin AYB Müşfiq Komissiyasının sədri Xəyal Rzaya rəssam Tünzalə Ağabalayeva tərəfindən Müşfiqin “İşıqlı dünyadan necə əl çəkim” adlı şeirinə həsr edilmiş rəngkarlıq nümunəsi təqdim ediləcək.
Xalq yazıçısı Çingiz Abdullayevlə görüş.
Xalq yazıçısı Anarla görüş. Moderator: İsa Həbibbəyli.
Mərhum Xalq şairi Vaqif Səmədoğlu barədə saytın təqdimatı. Moderator: Fərid Hüseyn.
Əməkdar artist Nuriyyə Hüseynovanın konserti.
Çingiz Mehtipur (“Dalğa” qrupunun rəhbəri) və Vədud Müəzzin ifalarında saz musiqisi
Əsəd Nağıyev, “Musiqili dəqiqələr”.
Ən nəhayət, ilk günün finalı Yay kinoteatrında film nümayişi ilə yekunlaşıb. Rejissor Oktay Mir-Qasımın “Qisas almadan ölmə” filmi nümayiş olunub.
İkinci gün də də biri-birindən maraqlı tədbirlər sıralanıb.
“Türk dövlətçiliyi tarixi" mövzusunda professor Mais Əmrahovun moderatorluğu, professor Kərim Şükürovun, tarix elmləri doktorları İlqar Niftəliyevin və Ellada Bəkirovanın iştirakıyla mühazirə;
Nigar Rəfibəyli – 110 tədbiri çərçivəsində qadın şairlərin “Gül dəftəri” şeir şöləni (Narıngül Nadirin, Kəmalə Abıyevanın, Xəyalə Sevilin, Aysel Fikrətqızının, Aypara Ayxanın, Banu Məhərrəmin iştirakı ilə) baş tutub.
Tanınmış yazıçı, Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun Baş direktoru Varislə görüş də dünənə təsadüf edən əsas tədbirlərdən biri olub. Şair Şəhriyar del Geraninin moderatorluğu ilə baş tutan görüşdə Varis ümumən ədəbiyyatdan, müasir ədəbi proseslərdən, rəqabətə davamlılığ modulundan, reklam konsepsiyasından, beatseller yazmağın qızıl qaydalarından danışıb. İzləyicilərin suallarını cavablandırıb. Kitabları imzalayıb.
Dünən festivalda həm də Elxan Zal Qaraxanlının və Cavanşir Feyziyevin “Xəzər məkanı”, “Türklər, Xəzərlər, Yəhudilər” kitablarının təqdimatı, eləcə də tanınmış naşir Şahbaz Xuduoğlunun moderatorluğu ilə “Azərbaycanda kitabçılıq” mövzusunda müzakirələr və digər tədbirlər keçirilib.
Növbəti günlərdə Xalq Şairi Ramiz Rövşənin və Əməkdar İncəsənət
Xadimi Baba Vəziroğlunun yaradıcılıq gecələri, Türk yazarı Ufuk Tufana məxsus “Ərtuğrul bəy və qayılar”, “Quruluş Osman” kitablarının təqdimatı, Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin yubiley tədbiri, Professor Qəzənfər Paşayevin və Kərkük Yazarlar Birliyi başqanı Şemsettin Kuzecinin Kərkük Ədəbiyyatı mühazirələri, Türk Şeiri şöləni (Coşqun Karabulutun, Mahmut Özkocanın, Şemsettin Kuzeçinin, Ceyhan Özyıldızın, Serkan Soyalın iştirakı ilə), Akademik İsa Həbibbəylinin moderatorluğu ilə Mir Cəlal Paşayev – 115 (Məruzəçi: AMEA-nın müxbir üzvü Tehran Əlişanoğlu, çıxışçılar: fil.e.d., dos. Asif Rüstəmli, prof. Tahirə Məmməd, fil.f.d., dos. Aslan Salmansoy, fil.e.d.Mərziyyə Nəcəfova) konfransı, Əməkdar artist Azad Şükürovun təqdimatında Şeir adam, yazıçı-dramaturq, Əməkdar incəsənət xadimi Əli Əmirli ilə Ustad sözü, ədəbiyyatşünas Seyfəddin Hüseynli ilə “Dünya ədəbiyyatı”ndan mənzərələr, tanınmış Türkiyə şairi Mehmet Nuri Parmaksız ilə “Kəpənək Ömürlü Şairlər” layihələri, Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun təşkilatçılığı və AMEA-nın, Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin təşkilati dəstəyi ilə “Türk Dünyasının Ortaq Ədəbiyyatı”
dəyirmi masası, moderatoru Gülnarə Cəmaləddin olan Əli Kərimin xatirəsinə həsr edilmiş Sumqayıtlı Şairlər Günü (Əşrəf Veysəllinin, Ofeliya Babayevanın, Rafiq Yusifoğlunun, İbrahim İlyaslının, Əyyub Qiyasın, Elvin Əlizadənin iştirakı ilə), AMEA və Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun “Çingiz Aytmatov – 95” konfransı (Moderator: akademik İsa Həbibbəyli, məruzəçi: fil.f.d., dos. Mehman Həsənli, çıxışçılar: fil.f.d., dos. Nərgiz Cabbarlı, fil.f.d. Ülviyyə Hüseynova, Nəzrin Əliyeva), Bakı Bələdiyyə Teatrının təqdimatında “Ana tarla” tamaşasından hissələr, Xalq artisti Gülyanaq Məmmədovanın konserti, Milli Məclisin Mədəniyyət Komitəsinin sədri Qənirə Paşayeva ilə görüş, “Türk romançılığı və Orxan Pamuk” mövzusunda yazıçılar Fəxri Uğurlu və Qismət Rüstəmovun, “Macar Milli Şairi Şandor Petofi: həyatı və şeirləri” mövzusunda şairlər Ramil Əhmədin və
Ağasəfanın məruzələri, Türkiyəli yazar Mahmut Özkocanın “Aşk və Şiir” təqdimatı və daha nələr, daha nələr baş tutacaq.
Əziz bakılılar, şəhərin qonaqları, əziz kitabsevərlər, hamınızı bu bir həftəni Elmlər Bağında festivalla yaşamağa dəvət edirik.
Kitaba sığınan yenilməz!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(07.06.2023)
Xətai Sənət Mərkəzində plener əsərlərinin sərgisi açılıb
Xətai Sənət Mərkəzində plener əsərlərinin sərgisi açılıb. Sərgidə Mədəniyyət Nazirliyi, Azərbaycan Rəssamlar İttifaqı, Azərbaycan Dövlət Rəsm Qalereyası və Xətai Sənət Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə “Heydər Əliyev İli” çərçivəsində elan olunmuş plenerdə yaradılmış əsərlər nümayiş olunub.
Üç gün davam edən sərgi yaradıcı şəxslərin əl işlərində daha çox təbiətin rənglərini görmək və naturadan işlənmiş əsərlərə ictimai marağın artırılması məqsədilə keçirilib.
Azərbaycan Dövlət Rəsm Qalereyasının direktor müavini Gülşən Qəribli tədbiri açaraq sərgi iştirakçılarını salamlayıb. Xətai Rayon İcra Hakimiyyətinin əməkdaşı Turan Cəfərova, Azərbaycan Rəssamlıq Akademiyasının dosenti Rüstəm Quliyev, rəssam Calal Ağayev, Xətai Sənət Mərkəzinin direktoru Zahid Əvəzov çıxış edərək sərginin əhəmiyyəti barədə danışıblar.
Bildirilib ki, sərgiyə 200-dən çox rəssam tərəfindən 500-ə yaxın yağlı boya, akril, sulu boya və s. texnikada yaradılmış əsərlər təqdim edilib. Onların sırasından sərgilənmək üçün 56 rəssamın 79 əsəri seçilib.
Əsərləri nümayiş olunan müəlliflərə sertifikatlar təqdim olunub. Həmçinin sərgidəki əsərlər arasından Xətai Sənət Mərkəzinin və sərgi ziyarətçilərinin seçdiyi bir əsərin müəllifi Raul Hüseynova hədiyyə təqdim edilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(07.06.2023)
Tanınmış bəstəkarın müəllif konserti olub
Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqında (ABİ) tanınmış bəstəkar, Əməkdar incəsənət xadimi, Oqtay Zülfüqarovun oğlu Cahangir Zülfüqarovun Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi Günü münasibətilə müəllif konserti olub. Bu barədə Bəstəkarlar İttifaqından bildirilib.
Tədbirdə ABİ-nin sədri, Xalq artisti, AMEA-nın müxbir üzvü, professor Firəngiz Əlizadə səbəbkarın çoxşaxəli yaradıcılığından, müəllimi – Azərbaycanda simfonizmin banisi Cövdət Hacıyev və atası – uşaq musiqisinin klassiki sayılan Oqtay Zülfüqarovun irsinə sadiqliyindən və ehtiramından danışıb. Qırx ildən artıq müddətdə bəstəkarın həyat verdiyi əsərlərin – mahnı, kamera, tamaşalara yazılan musiqilər, opera, fantaziya və digərlərinin uğurlu taleyini, müəllifin özününsə sadə, təvazökar xasiyyətini ayrıca qeyd edib.
Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının katibi, Əməkdar incəsənət xadimi, professor Zemfira Qafarova musiqiçilər ailəsinin layiqli təmsilçisi Cahangir Zülfüqarovun sənətinə böyük dəyər verdiyini diqqətə çatdırıb.
Sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, musiqişünas Lətifəxanım Əliyeva ABİ-nin dəstəyilə bəstəkara həsr etdiyi yeni nəşr olunmuş broşürdən söhbət açdı.
Tədbirin bədii hissəsi maraqlı keçib. Fleyta və simfonik orkestr üçün bəstələnmiş “Ümid adası” adlı qravüraları Xalq artisti Rauf Abdullayevin dirijorluğu ilə ifa edən Üzeyir Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestrinin lent yazısı səsləndirilib. Həmin yazıda fleytada solo ifa bəstəkarın qızı, Beynəlxalq müsabiqə laureatı Əminə Zülfüqarovaya məxsusdur.
Üzeyir Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasının və Atatürk Universitetinin professoru, fəlsəfə elmləri doktoru Həqiqət Məhərrəmovanın ifasında “Sarı gəlin”, “Ağ alma” - Piano üçün 2 Fantaziya tamaşaçılara xüsusi zövq verib.
Azərbaycan Dövlət Uşaq Filarmoniyası “Şəms” Uşaq Xoru kiçik yaş qrupu bədii rəhbər - Əməkdar incəsənət xadimi Dilarə Əliyevanın ümidlərini bir daha doğruldub. “Uşaqlar” (söz: Cəmilə Allahverdiyeva), “Ana” (söz: Kamal Baharlı) və “Gözəl Bakı” (söz: Kamal Baharlı) solistlər - Məryəm Əliyeva və Fidan Bağırovanın ifasında bəyənilib. Yusif Həsənbəylinin sözlərinə yazılmış “Vətən hissi” C.Zülfüqarovun nəvəsi Emili Zəkiyyənin solistliyi, eyni zamanda xorun tərkibində bəstəkarın nəvəsi İnarə Zülfüqarovanın iştirakı ilə alqışlarla qarşılanıb. Azərbaycanda uşaq musiqisinin klassiki Oqtay Zülfüqarovun “Elegiya” əsərinin budəfəki ifasının özəlliyi isə ondan ibarət idi ki, onu ustadın nəticəsi – Əfrasiyab Bədəlbəyli adına 11 illik musiqi məktəbinin VI sinif şagirdi Əfrasiyab Məmmədov (müəllim – Sevil Lazımova) pianoda ifa edib.
C.Zülfüqarovun uşaqlıq və gənclik dostları Rauf İmanov və Məbud Məhhərəmovun şux xatirələri görüşə rəng qatıb.
Müəllif fleyta və 2 piano üçün bəstələdiyi “Oazis” əsərini fleytada qızı Əminə Zülfüqarova və nəvəsi Əfrasiyabla birgə pianoda ifa etməklə tədbirin son akkordlarını vurub.
Sonra Cahangir Zülfüqarov iştirakçılara öz təşəkkürünü bildirib.
Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının baş məsləhətçisi, musiqişünas Sevda Hüseynovanın aparıcısı olduğu konsert xoş və yaddaqalan təəssüratla başa çatıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.06.2023)
