“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ulduz” jurnalı ilə birgə təqdim etdiyi layihədə Türkiyənin “Genç Yürekler” jurnalının seçimində 51 türk müəllifinin yazıları yer alır. Türkiyə türkcəsində yayılan əsərlərin əsas qayəsi budur: “Dildə, fikirdə, işdə birlik!”.

“Cemal Safi için gönlümden… “

Mehmet Ali Kalkan

Bir gün Cemal Safi Ağabey'e “İmkânsız şiirini nasıl yazdınız?” diye sordum, anlattı:

“Bir akşam Zekai Tunca, Metin Everest ile beraber oturuyorduk. Daha başka kişiler de vardı. Mesela, Rasim Adasal gelirdi. Sohbet eder, bir-birimiz ile fikir alış-verişinde bulunurduk. Zekai Tunca “Cemal Abi, yirmi civarında şiirini Orhan Gencebay besteledi, onlar sanat müziği değil, bir şiirini de bana ver” dedi. Ardından da ilave etti: “Bir sevgili ancak düşlerine giriyor, başka türlü göremiyorsun, böyle bir sevgili olur mu? Ya da böyle bir şiir”.

Kafamda bir şeyler tasarladım. Ertesi gün gömleğimin cebinde yazdığım bir notu buldum, unutmuşum. Şöyle yazmışım: “Yıldızlara baktırdım fallara çıkmıyorsun”. “Fallarda” değil, “fallara”. Sonra bir günde şiiri tamamladım.

Bir müddet sonra Zekai Bey telefon etti, şiiri sordu, telefonda okudum. Hemen kalkıp geldi. İki gün içinde de kürdilihicazkâr makamında besteledi.

İlk önce Ayşegül Durukan Hanım okumuştu kasete, yanlış hatırlamıyorsam. Daha sonra okuyan sanatçı sayısı otuz altı oldu. Kasetin kapağına ya “İmkânsız” yazıyorlardı, ya da “Rüyalarım olmasa”.'

“Adı neden  “İmkânsız?””- deyince de şöyle konuştu:

“O dönemde “olanak”, “olasılık” gibi kelimeler moda haline getiriliyordu. Bunlar edebi kelime değil, şiir kelimesi hiç değil. “Bir ihtimal daha var” şarkısını “Bir olasılık daha var” yapsak olur mu?”

İmkânsız  (Rüyalarım olmasa)

Yıldızlara baktırdım fallara çıkmıyorsun,

Seni görmem imkansız rüyalarım olmasa.

Pencereden bakmıyor, yollara çıkmıyorsun,

Seni görmem imkansız rüyalarım olmasa.

Zor mu geldi kalbinde bana sevgi saklamak?

Yakıp gittiğin yeri dönüp bir kez yoklamak?

Değil sabaha kadar seni öpüp koklamak,

Seni sarmam imkansız rüyalarım olmasa.

Sevmesem özler miyim seni can pahasına?

Ne olur bir fırsat ver, beni bir daha sına.

Adını söyleyemem senden bir başkasına,

Seni sormam imkansız rüyalarım olmasa.

Düşlerimde incitsem, günlerce uyuyamam,

Sana değil, saçının bir teline kıyamam.

Yıllar sonra dönsen de “nerde kaldın?” diyemem,

Seni kırmam imkansız rüyalarım olmasa.

Yalvarırım mektup yaz beş dakkanı ayır da,

Su serp yanan sineme sağlığını duyur da.

Yaban gülü gibisin dağda, kırda, bayırda,

Seni dermem imkansız rüyalarım olmasa.

(Cemal Safi)

            …

Cemal Safi Ağabey önce bir “Şiir kaseti” çıkarmıştı. Sene 1988-89 olmalı. Arabada defalarca dinlemiştim. Daha sonra kitap olarak “Vurgun” çıkmıştı.O yıllarda Cemal Safi Ağabey'e halimi arz etmiş, bir şiir yazmışım, iki gün önce elime geçen “Vurgun” kitabının arasından çıktı.Bazı şiirlerinin adını kullanmışım yazarken. “Telefon da sen”, “Vurgun”, “Sende kalmış” gibi...

Arzuhal

Gönlümden çıkmıyor o kor dudaklım,

Buldu benim gibi safı, Ağabey.

Telefon sesinde vurgun yer aklım,

Yaptırır bir sürü gafı, Ağabey.

Eşini bulamam dolaşsam arşı,

Her şeye muhalif, her şeye karşı.

Düğünde çaldırır Cenaze Marşı,

Ölü evinde de defi, Ağabeyə

“Meyvemi al” derim, ağacı ister,

Mehtaplı gecede yarasa besler.

Rica ediyorum, bana yol göster,

Şiir dünyasının şefi Ağabey.

Çok arzu etse de, yine eder naz,

Ahu görünse de, tilkice kurnaz.

Ne kadar anlatsam, az geliyor, az,

Ama bu kadarı kâfi, Ağabey.

İnsan katar-katar, hepsi sıralı,

Kimi sapasağlam, kimi yaralı.

Nice yüzler gördüm, çoğu daralı,

Sende kalmış cemal, safi, Ağabey.

Bu fotoğraf rahmetli Rasim Köroğlu'nu anmak için düzenlediğimiz günden. Eskişehir Tren Garında. Diğeri de Eskişehir Türk Ocağı'nda. Bir şiir de Rasim Köroğlu'ndan koyalım:

Aradım

Tükettim ayları, bitirdim günü,

Yıllarda aradım, nazlı yar, seni.

Kaybettim kendimi, şaşırdım yönü,

Yollarda aradım, nazlı yâr, seni.

Gözümün yaşını döktüm mendile,

Almadı dereler, aktı nafile.

Dolaştım sahrayı, döküldüm Nil'e,

Çöllerde aradım, nazlı yâr, seni.

Dışıma vurunca aşkın ataşı,

Tutuştu dünyanın öteki başı.

Isıttım toprağı, erittim taşı,

Küllerde aradım, nazlı yâr, seni.

Güllerin bülbüle buymuş mirası;

Her yanımı sardı diken yarası.

Alaca karanlık, seher sırası,

Güllerde aradım, nazlı yâr, seni.

Kandırdın Rasim'i cilve nazınan,

Anlatılmaz derdim üç-beş sözünen.

Paylaştım hepsini sarı sazınan,

Tellerde aradım, nazlı yâr, seni.

(Rasim Köroğlu)

...

Şehitlerimize, bu toprakları vatan yapanlara, atalarımıza, Cemal Safi Ağabey'e, Rasim Köroğlu'na, geçmişlerimize Allah rahmet eylesin. (17 Nisan 2018 Cemal Safi Ağabey'in vefat tarihi idi.)

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.10.2024)

İmran Verdiyev, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar müəllimi. “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Oğuz təmsilçisi

Oktyabr ayının 28-i görkəmli iştimai-siyasi xadim, XX əsr ədəbiyyatımızın tanınmış simalarından biri Mirzə İbrahimovun doğum gününü növbəti dəfə qeyd etdik.

O, 1911-ci ilin qeyd olunan həmin günündə Cənibi Azərbaycanda, indiki İranın Sərab şəhəri yaxınlığındakı Eyvəq kəndində anadan olmuşdur. 

Görkəmli yazıcı və ictimai xadim M.İbrahimov Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının akademiki, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı, Azərbaycan SSR xalq yazıçısı, "Stalin" mükafatı laureatı, Mirzə Fətəli Axundov adına Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı laureatı, Beynəlxalq Nehru mükafatı laureatı, Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin sədri, Azərbaycan SSR maarif komissarı və naziri, Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı İdarə Heyətinin sədri, birinci katibi, 1937–1991-ci illərdə SSRİ Ali Sovetinin deputatı (fasilələrlə), bir neçə şağırış Azərbaycan SSR Ali Sovetinin deputatı olmuşdur.

Xüsusi qeyd etmək istərdim ki, o həm də Azərbaycan dilinin dövlət dili olması haqqında qəbul edilmiş qanunun (1956) əsas təşəbbüsçüsü idi. Xalq şairi N.Xəzri haqlı olaraq yazırdı ki, “Mirzə müəllim Şah İsmayıl Xətaidən sonra dilimizi dövlət dili səviyyəsində görür, bunun üçün imperiya siyasəti dövründə bacardığı işi görməyə çalışırdı. Bu özü əsl qəhrəmanlıq idi!”

Bu böyük insanı dərin hörmət və ehtiramla yad edərək “Akademik Mirzə İbrahimov (Mirzə Əjdər oğlu İbrahimov). Biblioqrafiya” (Bakı-2022.) kitabından seçmələri olduğu kimi “Görkəmli şəxsiyyətlər M.İbrahimov haqqında”, “M.İbrahimov görkəmli şəxsiyyətlər və qələm dostları haqqında” və “M.İbrahimovun yaradıcılığından sətirlər” yarımbaşlıqları ilə hörmətli oxucularımızın diqqətinə təqdim etməkdəyik.

Zənn edirik ki, bu məlumatlar xalqımızın “Böyük dayaq”larından olan M.İbrahimovun həyat və fəaliyyəti, o cümlədən yaradıcılığı barədə daha dolğun təsəvvür yaradacaqdır.

Bu gün sizlərə Mirzə İbrahimovun yaradıcılığından sətirlər təqdim edəcəyik.

üBədii ədəbiyyatın və ümumiyyətlə incəsənətin əsas vəzifəsi xalqın həyatını, mübarizəsini, ideal və arzularını əks etməkdir. Sənətkar xalqa yaxın olsa, həyatı yaxşı bilsə, cəmiyyətin mənəvi aləmini və mübarizəsinin tarixi əhəmiyyətini dərindən duyub dərk etsə, yazdıqları da mənalı və keyfiyyətli olar.

üÇox zaman ədəbiyyatı təbabətlə müqayisə edirlər. Bu müqayisədə böyük bir həqiqət var. Əsl həkim insanları sağlam və gümrah görmək istər, bundan ləzzət alar. Mütərəqqi bədii ədəbiyyatın idealı da cəmiyyətin, xalqın, bəşəriyyətin səadətidir.

üGün gələcək Azərbaycan xalqının da üfüqündə günəş doğacaq.

üAzərbaycan dili Azərbaycan xalqının mənəvi dövləti və milli iftixarıdır. Hər xalqın ana dili onun milli varlığının, mənəvi aləminin ifadəsidir. Azərbaycan dili kəskin, qüdrətli, ahəngdar, mənalı və gözəl dildi. Dil insan ağlının qüdrətli silahıdır, insan həyatının böyük neməti və tükənməz mədəniyyət xəzinəsidir.

üHəyat, insanlarla arasıkəsilməz ünsiyyət yazıçı üçün ilham mənbəyidir, yeni fikirlərin və duyğuların heç bir zaman qurtarıb tükənməyən xəzinəsi həyatdır.

üEstetik gözəllik həyatdakı gözəlliyin, insanın gözəllik duyğusunun yüksək ifadəsidir, ən ali formasıdır. Bədiilik və gözəllik sənətin əsas keyfiyyətidir. Hər bir əsərin qiyməti və xalqın mənəvi həyatına göstərdiyi təsir də bununla ölçülür.

üQabaqcıl sənətin və ədəbiyyatın vəzifəsi insanlara kömək göstərməkdir ki, həyatın, varlığın gözəlliklərini və sirlərini dərk edib daha şüurlu və gözəl həyat qura bilsinlər.

üƏdəbi tənqid elmdir və onun meyarı, onun ölçüləri son dərəcə məntiqi və elmi mahiyyət daşımalıdır.

üVətəndaşlıq qeyrəti və insaniyyət duyğuları olmadan heç bir şəxs, heç bir sahədə öz istedad və bacarığını bütün vüsətilə meydana çıxara bilməz. Bu xüsusən bədii ədəbiyyat və incəsənət aləmində çalışanlara aiddir, çünki ideyasız, bitərəf bədii yaradıcılıq olmayıb, yoxdur və olmayacaq. Hər bir gözəl sənət əsəri insana məhəbbətdən yaranıb və insaniyyətin müdafiəçisi olaraq yaşayır, yayılır, təsir göstərir.

ü…Mən həmişə bu əqidədə olmuşam ki, maddi və mənəvi sərvətlər imkanlarının ən vacib şərtlərindən biri xalqın əsrlər uzunu toplanmış təcrübəsinə, zamanın sınaqlarından çıxmış böyük ənənələrə əsaslanmaqdır, onlardan qidalanmaqdır. Azərbaycan ədəbiyyatı və incəsənətinin tarixi dərinliklərinə kök atmış bu cür ənənələri Xaqani, Nizami, Əcəmi Naxçıvani kimi dühaların yaratdığı qranit bünövrə üstündə ucalmışdır. 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.10.2024)

Əli Çağla, “Ədəbiyyat və incəsənət”, Güney Azərbaycan təmsilçisi

Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun təşkilati  dəstəyi ilə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalında həyata keçirilən “Güney Azərbaycan Ədəbiyyatının təbliği” layihəsində bu gün sizlərə Yaqub Naminin şeirləri təqdim ediləcək. 

Son bir ildə böyük oxucu auditoriyası toplayan və hər iki Azərbaycanda sevilərək izlənən layihəmiz davam edir. 

Yaqub Nami

I.

Dayanmadan, günbəgün

Azalır telefonumun nömrələrinin sayı

Dünəndən bu günə

Sozalır, azalır, sozalır, azalır

Belə getsə

Bir mən qalacağam, bir də telefonum

Ya da ki bir gün

Bir ala-toranlıqda

Baharsız bir payız axşamında

Mənim də nömrəm yolunu tutub gedəcək tək başına

Sozala-sozala, azalana qədər.

Görəsən haçan

Bir telefonun yükü yüngülləşəcək mənsiz?!

Dünəndən gətirdiklərim yol alıb gedir

Bu günüm yalnız özümlə paylaşılır

Sabahıma güman yox, gün batan çağları

Telefon nömrələrimin sozalması çoxalıb

Bəlkə də mən azalmağa başlamışam

Yoxlayın telefonlarınızı.

II.

Alovlanan günəş üzün,

Görməmişdən ölməyəm kaş.

Dodağından körpə öpüş,

Dərməmişdən ölməyəm kaş.

Tağı pozulmuş tağların,

Alaqda itmiş bağların,

Pırtlaşmış telin dağların,

Hörməmişdən ölməyəm kaş.

Keçmişləri boğçalayıb,

Sabahlara iz calayıb,

Kef yuvasın qurcalayıb,

Sürməmişdən ölməyəm kaş.

Bu yol üstdən ötənlərə,

Şeh-mıncıqlı çimənlərə,

Sevgimi yasəmənlərə,

Sərməmişdən ölməyəm kaş.

III.

Kəsir şaxta soyuq

Əllərimiz bum-buz, asılı herələrdən

Dilimiz kəsili şaxtadan

Ürəklər qapalı qara daban qış üzündən

Üzü dərəyə sarı gedən yaşamda

Bahardan yazmağı

Qayaların çiçəklənməsi

Ərimiş buzların şarıltısı

Quzuların kökəlməsi

Günəbaxanların qızıl saçlı günəşlə dansını

SEVİRƏM YOLDAŞ... qınama artıq

İllər öncədən

Qışın lap oğlan çağında demişdim bir gün:

“Yaşadıq il boyu bahar eşqilə

Gəlmədi yaşıllıq, soldu intizar

Uzuna çəkildi qışın soyuğu

Xatirə bağladı ürəkdə bahar”

IV

Mənə qismət

Mənim qismətim

Küçə-bacadan süpürmək olub sevgilərin artığını bir ömür.

Bir ömür,

Məni yanlışcasına doğub anam.

Qara tikanam yol qırağında, bağrı çatlamış daşların həmdəmi.

Dilimin ucunda qurulmağa çalışılanocaq,

Ətəşi dodağıma çatmadan.

Ana desən...qisməti səssizlikləsusmaq, olub-bitənlərə

Mənim, sənin, onun...küçə-bacanın üzündən.

Oda başqa bir vətən,

Kimsənin vecində olmayan,

Küllərinə göz tikib, tüstüləyib, alovlayan.

Qardaşım...hələdə üfüqlərə sallanıb, illərdir.

Cəzasını gözləyir zamanın, zaman çərçivəsində.

Bacım...ana taleyindən kölgə dərmək havasında.

Qalanları... Yemədikləri ətin, aşığını oynadırlar küçədə.

Məni sorsan...

İstəmədən əkib atam.

Mən...boşalmış duraqda, gecikən sonuncu müsafir,

Bağırsam,

Yox hayıma səs verən.

Otursam, donacaq gözlərim.

Qayıtsam, qaranlığa düşəcək ayaqlarım.

Düşünə bilmədən,

Hələ ki, əlləri qoynumda dayanmışam bu duraqda.

Yanlışam yoldaş...yanlış.

V.

Səni gətirən qatar

Məni aparır

Sən oradan enəndə şəhərə sarı

Mən burdan qalxıram hara?...bilmirəm

Məktubunu daşlar altdan götürürəm

Yazılarım sənə çatır?...bilmirəm

Nə səndə maraq , qatarı saxlamağa

Nə məndə cürət

Duraqda gözləməyə

Sonsuz bir film sonu kimi

Bitmədədir bu həyat.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.10.2024)

Aysel Fikrət, Azərbaycan Milli Konservatoriyasının mətbuat katibi, “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün

Azərbaycan Milli Konservatoriyasının “Dirijorluq” kafedrasının professoru, Xalq Artisti Fəxrəddin Kərimovun 70 yaşı tamam oldu.

70 ilin kitab vərəqləyən kimi hər səhifəsinə, hər anına nəzər salsaq, bəlkə də yenidən bir ömür yaşamalıyıq.

Mən bu musiqi insanının həmahəng olduğu musiqisiylə bir yola çıxmaq istədim. Əvvəl tək, kor-koranə araşdırmalara başladım. Həkim ailəsində anadan olub. Böyük qardaşı skripkaçı olub və onda skripka alətinə qarşı sevgi oyadıb.

 Məlum olur ki, mənim qəhrəmanım ta gənc çağlarından Bülbül adına məktəbi skripka üzrə bitirib və Rusiyada Moskva P.İ.Çaykovski adına musiqi məktəbində skripka ifaçısı ixtisası üzrətəhsilini davam etdirib. Sonra o dövrün bütün yeniyetmələri kimi əsgərlik xidmətinə gedib. Tiflisdə xidmətini başa vuran gənc, qarşısına dirijorluq oxumağı məqsəd qoyur. Bu arzu, məqsəd onu  Sankt-Peterburg N.A.Rimski-Korsakov adına (opera və simfonik orkestr dirijoru ixtisası üzrə) Dövlət Konservatoriyasına gətirib çıxarıb. 1989-1991-cı illərdə Sankt-Peterburg «Mariinski» Akademik Dövlət Opera vəBalet teatrında dirijor-stajor kimi çalışır. Sonra tale elə gətirir ki, Türkiyəyə işləməyə gedir.1991-2004-cü illərdə Istanbul BöyükşəhərBələdiyyəsi Opera və Simfonik orkestrinin gurucusu və baş dirijoru,Istanbul MSÜ Dövlət Konservatoriyasının simfonik orkestrinin dirijoru kimi çalışır.

Azərbaycan Milli Konservatoriyasının dirijorluq kafedrasının dosenti Fəxrəddin Kərimovun əzmkar iş təcrübəsi məni düşündürdü. Onu tanıyan insanlara müraciət etmək qərarına gəlirəm. Həmişə olduğu kimi Milli Konservatoriyanın rektoru, Xalq artisti Siyavuş Kərimiyə müraciət etdim. Siyavuş müəllim gülümsədi, sözə başladı: -“Bülbül adına məktəbdə məndən bir sinif aşağı oxuyurdu, amma yaşca deyəsən aylarda məndən böyükdür. Mən onu skripkaçı kimi tanıyırdım. Sonra uzun müddət gözdən itdi. Bilirdim ki, Türkiyədə işləyir.”

Bir neçə tələbə ilə öz işlədiyi kafedrada sorğu apardım. Onu hamı çox sevir. Adı çəkiləndə tələbələrin, müəllimlərin üzündə təbəssüm yaranır. Bu yaxında aparıcı olduğum bir tədbirdən sonra mənə yaxınlaşıb təbrik etdi. İnsanları bu cür dəyər verib, qiymətləndirdiyim üçün minnətdarlığını bildirdi. Başqa insanın uğuruna və sevincinə şərik olub, onunla sevinə bilən, səmimi və gözəl insan olub və eyni zamanda böyuk sənətkar olan neçə adam tanıyırsız? Mən çox az belə adam tanıyıram və onları sizin də tanımağınızı istəyirəm.

Fəxrəddin Kərimov - Xalq artisti, AMK-nın dosenti və bir çox uğurlara imza atmış böyük ürəkli adam.Onunla həmsöhbət olduğum gün beynimdə min bir fikir yarandı. Ağır bir iş saatının sonu idi, amma heç yorulmadan saatlarca danışdıq.

Xalq artisti Fəxrəddin Kərimov Azərbaycan musiqisinin keşiyində duran tək-tük sənətkarlardan biridir. Onun gözəl ürəyi, məsum düşüncələri ata-anasına, Vətəninə, ailəsinə övladlarına olan sevgisi, bağlılığı gözlərindən baxışlarından süzülür.

Gözəl insani keyfiyyəti onun sənətini və sənətkarlığını daha da möhtəşəm edir.

“Filarmoniyada konsertim olacaq, dəvətlisiz dedi”.

Sözün düzü, çox sevindim, ilk dəfədir bir dirijor məni öz konsertinə dəvət edir. Onun musiqi dünyasına qonaq getmək gözəl olar, düşünürəm.

İllərlə Türkiyədə işləmiş sənətkar Türkiyədə çalışan istedadlı sənətkarlardan da söz açır. Türkiyədə çalışdığı dövrdə razı olduğu və razı olmadığı məqamları aşkarlayır. Əlbəttə, sual verəndə ki, dirijorluq necə bir sənətdir, əslində, o, bu sənətin çox çətin olduğunu vurğulayır:”Çətin olduğu qədər də qürurlu və gözəl sənətdir. Əsəri mükəmməl bilən, idarə edən rəhbər olmalıdır dirijor. Musiqi dünyasına aparan bələdçi, orkestri idarə edərkən ən kiçik səs qığılcımına qədər dərk edən və dərk etdirən sənətkardır.”

Dünyanın hər bir yerində konsertlərlə səfər edən sənətkarın minə yaxın  afışalarını görüb düşündüm ki, bir insan ömrü bu qədər məhsuldar, zəhmetkeş bir sənətkar üçün görəsən nə deməkdir?

Həyatı ilə bağlı suallara cavab verməyi deyəsən sevmir. Amma danışıqlardan anlayıram ki, hələ  Sankt Peterburqda Opera və Balet Teatrında stajor olduğu dövrdə sevib seçdiyi xanımı Yuliya Kərimova ilə ömür-gün yoldaşı olub. Həyat yoldaşı hal -hazırda Bakı Musiqi Akademiyasının baş müəllimi, gözəl pianoçudur. Söhbət əsnasında Fəxrəddin müəllim unutduğu adları, bəzi məqamları ondan soruşurdu, aralarında böyük məhəbbət və hörmət duydum. Həyat yoldaşı onun sənətkarlığı və şəxsiyyəti üzərində əsən və ona dəyər verən bir insandır.

İki oğul övladları var.

Söhbət əsnasında rəhmətlik atasının ona verdiyi nəsihətlərdən danışır. “Bizim evdə valideynlərim həkim olub, onlar Rus dilli deyildi” - deyir. “Tipik Azərbaycan ailəsində dünyaya gəlmişəm, ənənələrlə də böyümüşəm”.

Özündən öncə onda bu sənətə sevgi oyadan qardaşı haqqında danışanda dərin hüznlə fikrə gedir. Bu ağrının nə olduğunu bildiyimdən çox sual vermirəm. Sadəcə “Qardaşınız sizdə sənətə sevgi oyatdı” - dedikdə, -“Bəli, mən onun yolunu davam etdirdim”- deyir.

“Oğlanlarım musiqiçi olmadı, yox. Türkiyədə dünyaya gəliblər, xaricdə təhsil alırlar” - əlavə edir.

Görünür ki, onun qarşısına heç bir sədd çəkməyən, azadlığını əlindən almayan, gələcəyini düşünən valideynlərindən örnək götürüb. O da övladlarına eyni qayğı və sevgini bəsləyir.

Danışıq zamanı bütövlükdə Azərbaycan gənclərinin savadlı, təcrübəli olması barədə söhbət açır. Bu məqamda təhsldən danışır.

“O dövrdə biz Musiqi məktəbini əlaçı bitirdiyimizə görə gələcəyimizə inanıb bizi oxumağa göndərirdilər. Biz düşdüyümüz muhitdə yüksək sənətkarlıq görürdük.Tələbə olduqda hər vəchlə çalışırdıq o ali dərəcəyə çataq, nail olaq. Tələbəlik illərimiz hər kəsdə olduğu kimi şən və gözəl keçib. Məsələn, lap gec saatlarında da olsa işləyirdik, ifa edirdik. Bir də görürsən qapını kimsə döyür, mən, məsələn, burda bu yeri belə ifa edirəm, sən də bax bu yeri bəlkə dəyiş, deyir, diskusiyalar başlayırdı. Biz tələbələr bir birimizə sənətkarlığına görə qiymət verirdik. Və öz üzərimizdə daima çalışırdıq. Vətənimidə sevirəm. Azərbaycan musiqisi mənim üçün, Azərbaycan mühiti mənim əlbəttə çox doğmadır. İstərdim musiqi təhsili burda illər əvvəlki dövrlərdə olduğu kimi olsun. Musiqidə yalnışıəq olmaz. Musiqi təhsili çox diqqətlə incələnməlidir”.

Azərbaycanda Təhsil boşluqları onu narahat edir.

-Moskva, Peterburq, Turkiyə. Sizcə, hansı olduğunuz mövqedə daha xoşbəxt idiniz bir sənətkar kimi?

Bu sualıma isə cavabı belə olur:

-Xoşbəxt sənətkar olmuşam, hər yerdə qastrollarda bütün dünyanı musiqi qanadında gəzib dolanmışam, heç  proqramsız günüm olmayıb. Daima düşünürəm, bunu edəcəm, bu lazımdı, filan gün konsertdi, daima axrarışdayam, daima irəliləyiş haqqında düşünürəm. Bütün dinamik həyatda Azərbaycan bütün ölkələrdən daha doğma və daha əzizdir. Çünki sənətkarlıq mənə kökümüzdən gəlir.

Gülümsünür.

-Xoşbəxt sənətkar hesab edirsizmi özünüzü? ...

Sanki hə deyir. Yalnız düşünürəm yəqin ki, bütün gözəl sənətkarlar kimi dirijor, Xalq artisti Fəxrəddin Kərimovun da deyə bilmədiyi bir gileyi var.

Amma o peşəkar sənətkar olmaqla yanaşı, alicənab bir insandır. Olduqca mədəni, olduqca müdrik bir sənətkardır.
Ətrafında baş verən yaxşılarla birgə neqativləri, haqsızlıqları da çox gözəl görüb sezir. Yalnız yüksək, ali düşüncələrini heç zaman adi söhbətlərdə korlamaq istəmir.

O, sənətlə, işlə, musiqiylə özüdür. Mən onunla söhbət edərkən hiss etdim ki, Fəxrəddin Kərimov daima musiqi axtarşındadır. Sənətkarın ən doğma evi, obası, torpağı onun musiqisidir.

Bəlkə də onun Vətəni musiqidir. O dünya ki tamaşaçı olduğumuz halda belə sehrindən çıxa bilmirik, onda görün, yaradıcı insan nə qədər üstün bir zirvəyə malikdir.

Harda olursa olsun, dünyanın hansı yerində olursa olsun, Azərbaycan musiqisinin sehrini dünyaya tanıdan gözəl sənətkardır Fəxrəddin Kərimov.

Bəzi Türkiyədə işlədiyi dövrdə xatirələrindən söz açır.

Hüseynağa Atakişiyevi 1994-1995-ci illərdə ora dəvət etməyindən, rejissor kimi bəhrələnməyindən söz açır.

O dövr haqqında bir az danışırıq, mənim də tələbəlik illərimə təsadüf etdiyndən o dövrü analiz edirəm. Bəlkə də Türkiyədə o dövrdə sənətkarlar bizdən qat-qat az idi deyəndə, mənə adlar çəkir, yox, var idi deyir, Vərda Erman, Ayşegül Sarınca, Görey Aykal, skripkaçı - Edel Beretin adları çəkildikdə həmin sənətkarları mənə anladır, yaradıcı fəaliyyətlərindən söz açır.

Öncə ailə faktoru, sənət, Vətən dedikdə isə bütün bunların hər biri vacibdir deyir. Məşhur bir film var “Dojevyom do ponedelnika”, bax o filmdə deyildiyi kimi - Xoşbəxtlik odur ki, səni başa düşürlər, anlayırlar.

Bəli, elə bu notlarda söhbətimi bitirmək istəyirəm .

Həmsöhbətim dünyanın bütün məkanlarında musiqi paylaşan dirijor,  Əməkdar incəsənət xadimi, Xalq artisti, gözəl insan Fəxrəddin Kərimovdur. Bu il onun 70 yaşı oldu. Bu il onun ömrünün 70 illiyidir.

Ona yaşı haqqında sual verdikdə gülümsədi.

-Mən yaşımı hiss etmirəm. Bu yaşa necə çatdım, həyat bir göz qırpımında keçdi. Yalnız mən heç sakitlik tapmıram. Hansısa bir başqa vəzifə sahibi artıq işdən sonra işi haqqında düşünmür, amma mən daim düşüncədəyəm, dinamik iş rejimindəyəm, yaşım da mənimlə birgə necə irəliləyir, heç hiss etməmişəm.

Fəxrəddin Kərimov hər danışdığı sözdə, hər dediyi frazada dolğun olan xarakterini gizləyə bilmirdi.

Çox möhkəm, sərt, eyni zamanda həlim və gözəl insani xüsusiyyətləri onun danışdığı sözlərdən bilinirdi.

Əlbəttə ki, bu cür böyük sənətkarla həmkar olmağım, onunla söhbət etməyim böyük sevincdir mənim üçün.

Müsahibimlə sağollaşıram və səbirsizliklə konsertə dəvətini gözləyəcəm.

İnsanlığı sənətinə, sənəti insanlığına bağlı olan gözəl sənətkarımıza  yaradıcılıq uğurları arzu edirəm.

Azərbaycan Xalqı üçün mədəniyyət sahəsində olan bütün sənətkarların qədrinin, qiymətinin, dəyərinin nə qədər uca olduğunu bir daha bildirmək istəyirəm.

Sənətkarlar bizim Milli sərvətimizdir. Onları qorumaq, sevmək, qayğısını çəkmək də hər bir vətəndaşın borcudur. Necə bu torpaq müqəddəsdir, elə də inci kimi ölkəmizdə olan əsil sənətkarlarımız da müqəddəsdir. Onları daim qorumaq gərəkdir .

Həmsöhbətim sənət yolunda Azerbaycan Dövlet Opera və Balet teatrının dirijoru,Sankt Peterburg «Mariinski» Akademik Dövlət Opera vəBalet teatrının dirijor-stajoru, Türkiyədə Istanbul Böyükşəhər
Bələdiyəsi Opera və Simfonik orkestrinin gurucusu və baş dirijoru,Istanbul MSÜ Dövlət Konservatoriyasının simfonik orkestrinin dirijoru,İzmir Dövlət Opera və Balet teatrında baş dirijor, Russiya, Ukraina, Belarussiya, Gürcüstan, Tataristan, Özbəkistan, Qazaxıstan, Yakutiya, Türkiyə, Yunanistan, Polşa, Rumıniya, Almaniya, Hollandiya, Fransa, İsveçrə, Kuveyt, Yaponiyada Opera və Balet
tamaşaları, simfonik konsertlər idarə etmişdir, Sankt Peterburq «Mixaylovski» Dövlət Opera və Balet teatrında - dəvətlidirijor və eyni zamanda Lvov Dövlət Filarmoniyasının AkademikSimfonik orkestrində - dəvətli baş dirijorudur.
2004-cü ildən və hal-hazırda Azərbaycan Dövlət Filarmoniyası
Üzeyir Hacıbəyli adına Simfonik orkestrində dirijor, Azərbaycan Milli Konservatoriyasının Dirijorluq kafedrasının dosentidir.
Azərbaycan Respublikasının Əməkdar incəsənət xadimi, Prezident mükafatçısı, Azərbaycan Respublikasının Xalq artistidir.
Q.Qarayev adına Azərbaycan Dövlət Kamera orkestrininbədii rəhbəri və baş dirijorudur.

Gözəl insan Fəxrəddin Kərimov haqqında xeyli danışdıq.

Musiqi ilə qalın.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.10.2024)

“Ədəbiyyat və İncəsənət” portalının media dəstəyi ilə Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun  Bakı Şəhəri Üzrə Təhsil İdarəsi ilə birgə keçirdiyi “Bir direktor, bir şagird” adlı layihəsinin məqsədi nümunəvi məktəblərimizi, istedadlı şagirdlərimizi üzə çıxarmaq, onların ədəbiyyata olan marağına diqqət yönəltməkdir. 

Hazırda təqdimatda Bakı şəhəri 53 nömrəli tam orta məktəbdir.

Layihəni təqdim edir: Ülviyyə Əbülfəzqızı

DİREKTOR:

Tünzalə Zeynalova 1991-ci ilin sentyabr ayından Bakı şəhəri Nəsimi rayonu 14 nömrəli tam orta məktəbdə pedaqoji fəaliyyətə başlayıb. 1995-ci ildən həmin məktəbdə ibtidai siniflər üzrə direktor müavini, 1998-ci ildən təşkilatçı, 2003-cü ildən 2015-ci ilə qədər isə təlim-tərbiyə işləri üzrə direktor müavini vəzifəsində çalışıb. Bir neçə beynəlxalq təlimlərin iştirakçısı olub. 2003-cü ildə "Təhsildə keyfiyyət ili" çərçivəsində keçirilən "Pedaqoji mühazirələr"in respublika mərhələsində I yerə layiq görülüb. 2015-ci ildə YUNİSEF və Xəzər Universitetinin birgə təşkil etdiyi "Potensial məktəb direktorları" təlim kursunu uğurla bitirərək Bakı şəhəri 283 nömrəli tam orta məktəbə direktor təyin olunub. 2018-2019 ,2019-2020 və 2022/2023 cü tədris ilidə təhsil müəssəsinin idarə olunmasında yüksək fəaliyyətinə və idarəçilik səriştəsinə görə Bakı Şəhəri üzrə Təhsil İdarəsi tərəfindən Fəxri fərmanla təltif edilİib. Təhsil nazirinin 04 oktyabr 2019 cu il tarixli, K-1516 nömrəli əmri ilə "Azərbaycan Respublikası qabaqcıl təhsil işçisi" döş nişanına layiq görülüb. ATİAHİ-nin 100 illik yubileyi münasibətilə 01 mart 2021 ci il tarixli, 28 nömrəli qərarı ilə Həmkarlar ittifaqındakı fəaliyyətinə görə "Yubiley döş nişanı" ilə təltif edilib. 2022 və 2023-cü illərdə rayonun ictimai həyatında fəal iştirak etdiyinə, təhsilin inkişafında göstərdiyi yüksək nəticələrə görə Yasamal Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı tərəfindən 2022 və 2023 cü ildə Fəxri Fərmanla təltif edilib. 2022-ci ildə Təhsildə İnkişaf və İnnovasiyalar üzrə VI qrant müsabiqəsinin ümumtəhsil kateqoriyası üzrə "Təhsilin inkişafında incəsənətin rolunun artırılması" mövzusunda, 2023-cü ildə VII qrant müsabiqəsinin fərdi kateqoriyası üzrə "Qrafik dünya, Təhsildə dizayn bacarıqlarının artırılması" mövzusunda qalib olub. 2000 - ci ildən Yeni Azərbaycan Partiyasının (YAP) üzvüdür. 2017-2021 ci illərdə YAP Binəqədi rayon Təşkilatının sədr müavini vəzifəsində çalışıb. 2020-ci ilin 15 iyul tarixindən hal hazıra kimi Bakı şəhəri 53 N li tam orta məktəbin direktorudur.

ŞAGİRD:

Mən, Abbaslı Elmira Bakı şəhəri, Yasamal rayonunda yerləşən 53№-li tam orta məktəbin IX A sinfində təhsil alıram. 

Təhsil aldığım illərdə bir çox nailiyyətlər qazanmışam. Yaşıl dünya naminə həmrəylik ili çərçivəsində ADPU – nun təcrübəçi müəllimlərinin həyata keçirdiyi layihədə iştirak etmişəm. Ən sevimli fənlərim kimya və ingilis dilidir. 2023-2024-cü illər ərzində Britaniya dil konsulluğu tərəfindən ingilis dili üzrə B2 səviyyəsində sertifikat əldə etmişəm. 2021-ci ildə Lütfi Zadə adına məntiq olimpiadasında fəal iştirak etmişəm.

Asudə vaxtlarımda mütaliə ilə məşğul olmağı sevirəm. Daha çox bədii ədəbiyyata üstünlük verir, həm müasir, həm də klassik dünya ədəbiyyatı nümunələrini oxumağı sevirəm. Arzum gələcəkdə həkim olmaq, xalqıma, Vətənimə ləyaqətli bir övlad olub, ona layiqincə xidmət etməkdir.

ESSE

“Mütaliə”

Mütaliə insanın şəxsi inkişafında, düşüncə tərzinin genişlənməsində və bilik səviyyəsinin yüksəlməsində mühüm rol oynayır. Mütaliənin əsas dəyəri ondan ibarətdir ki, insanları yeni məlumatlarla tanış edir və onların dünyagörüşünü zənginləşdirir. Mütaliənin köməyi ilə insanlar öz bilik dairəsini genişləndirir, tənqidi düşünmə qabiliyyətini artırır və həyatda qarşılaşa biləcəyi çətin situyasiyalara qarşı hazırlıqlı olur.

​Davamlı oxu vərdişi həm də insana müxtəlif həyat təcrübələri bəxş edir. Müxtəlif janrlar və mövzular üzrə kitablar oxumaqla insanlar fərqli düşüncələr və mədəniyyətlərlə tanış olurlar. Bu isə dözümlülük, empatiya, başqalarının fikirlərinə hörmət kimi vacib xüsusiyyətlərin inkişaf etməsinə kömək edir. Elmi əsərlər, bədii ədəbiyyat və digər yazılı mənbələrdən əldə olunan məlumatlar insanın nitq qabiliyyətini, yazı üslubunu və digər bacarıqlarını təkmilləşdirir.

​Mütaliə zamanı insanda yaradıcılıq və fantaziya güclənir. Bədii əsərlər xüsusilə romanlar və hekayələr oxucunun xəyal dünyasını genişləndirir. Bununla da insan dünyaya fərqli bir baxışla yanaşır, hadisələri daha dərin dərk edir.

​Həmçinin, mütaliə insanın yaddaşını və konsentrasiyasını da tərəqqi etdirir. Davamlı oxumaqla beyin məşq edir, yaddaş güclənir və diqqət dağınıqlığı problemi aradan qalxır. Bütün bu mənfəətlərin hamısı insanın həm şəxsi, həm də peşəkar həyatında yeni uğurlara nail olmasında rol oynayır.

​Nəticə olaraq, mütaliə insan həyatında böyük əhəmiyyət daşıyır və hər kəs bu vərdişin inkişafına çalışmalıdır. Kitablar bilik mənbəyi olmaqla yanaşı, eyni zamanda ruhun qidasıdır və oxumaq insanı daha zəngin, daha mənalı bir həyata doğru aparır.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.10.2024)

Şəfa Vəli, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Şəki-Zaqatala təmsilçisi

Xurması ilə məşhur olan, zəhmətsevər insanların əməyi ilə gözəlləşən, Azərbaycanın şimal-qərb qapısı sayılan Balakən rayonu növbəti dəfə "Xurma festivalı"na uğurla ev sahibliyi edib.

Xurmaçılığın daha geniş təbliği və inkişaf etdirilməsi məqsədi ilə oktyabrın 29-da rayonda IV “Xurma festivalı" keçirilib.

Festival Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi və Kənd Təsərrüfatı  Nazirliyinin, Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin strukturuna daxil olan  Aqrar İnnovasiya Mərkəzinin, “Balxurma” MMC-nin dəstəyi, Balakən Rayon İcra Hakimiyyətinin təşkilatçılığı ilə  keçirilib.

 Festivalda təşkilatçı dövlət qurumunun nümayəndələri, qonşu rayonlardan gəlmiş qonaqlar, xurma istehsalçıları, həmçinin, rayon sakinləri iştirak ediblər.

Sonra xurma bağına ekskursiya keçirilib, xurma ağacları əkilib.

Açılış mərasimində Balakən Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı İslam Rzayev çıxış edərək festival iştirakçılarını əlamətdar bayram münasibətilə təbrik edib. Bildirib ki, "Xurma festivalı"nın keçirilməsi Balakən rayonu üçün xüsusi önəm daşıyır. 

 Balakəndə kənd təsərrüfatının, o cümlədən, meyvəçiliyin inkişafını stimullaşdıran festival yerli məhsulların xarici bazarlarda satışının təşviqi baxımından da böyük əhəmiyyətə malikdir.

“Xurma festivalı"nın keçirilməsi eyni zamanda, milli adət-ənənələrin, qonaqpərvərliyin, rayonun turizm imkanlarının tanıdılması baxımından da önəmlidir. Festival, bir növ, xurmanın, ondan hazırlanan məhsulların təbliğidir. 

Festival çərçivəsində Balakən rayon Mədəniyyət Mərkəzinin kollektivi tərəfindən hazırlanmış tamaşa göstərilib, “Cahan” avar xalq kollektivinin və “Ebel” folklor qrupunun ifasında müxtəlif janrlarda musiqilər səsləndirilib. 

Festival iştirakçıları bayramsayağı bəzədilmiş parkda xurmadan hazırlanmış kulinariya məhsullarına və kompozisiyalara, kənd təsərrüfatı məhsullarının sərgilərinə baxıblar. Xurma, alma, armud, qoz, fındıq və digər meyvələr, arıçılıq, ət, süd, tərəvəz əsaslı məmulatlar daxil olmaqla, müxtəlif çeşiddə məhsullar festival iştirakçılarının böyük marağına səbəb olub.

IV Beynəlxalq "Xurma festivalı" Heydər Əliyev adına  Mədəniyyət və istirahət parkının ərazisindəki meydanda konsert proqramı ilə davam edib.

P.S.

Məşhur mahnıda deyilir ki, “Gəncədən gəlirəm yüküm xurmadır”. 

Amma, deyəsən, xurma get-gedə Balakənləşir. 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.10.2024)

Nemət Tahir, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Qarabağ bölməsi

Qarabağ atları qızılı-kürən rəngini günəşdən, güc və qüdrətini dağlardan alan  dağ-minik at cinsidir. Azərbaycanın milli at cinsi olan bu atlar Asiya və Qafqazda ən qədim at cinsi hesab edilir.

Qarabağ atlarının 4 növü mövcuddur: Maymun, Qarnıyırtıq, Əlyetməz (Ceyran) və Toxmaq. Onlar yüksək sürəti ilə seçilir.  Qarabağ atı hündür və çevikdir, möhkəm bədən quruluşuna malikdir. Alın və burun sümükləri yaxşı inkişaf edib, gözləri qabarıqdır. Boynu orta uzunluqda, hətta bir qədər də gödəkdir, boyu hündürdür.

Qarabağ atını digər atlardan fərqləndirən əsas əlamətlər onun parıldayan narıncı rəngdə olmasıdır. Yalı və quyruğunun ucu qızarmış, tünd-şabalıdı rəngdə olur. Dərisi nazik, tükləri yumşaq və parıltılıdır.

Qarabağ atçılığının “qızıl əsri” XVİİİ-XIX əsrlər hesab edilir. Məhz bu dövrdə cinsin ən tipik nümunələri Qarabağ xanları Pənah xanın, İbrahim xanın, Mehdiqulu xanın, Cəfərqulu xanın və Xurşidbanu Natəvanın (Usmiyevlərin) zavodlarında yetişdirilib.

 O dövrlərdə Qarabağ atları bir çox beynəlxalq sərgilərdə təmsil olunub və yüksək yerlər tutublar. Xan qızı Natəvana məxsus “Əlyetməz” adlı ayğır 1867-ci ildə Ümumrusiya at sərgisində, “Xan” ləqəbli at isə həmin il Fransada keçirilən sərgidə mükafat alıblar. Üstəlik Parisdə keçirilmiş at sərgisində  nümayiş etdirilmiş və gümüş medala layiq görülmüş “Xan” ləqəbli Qarabağ atını görən fransız qadınları onun rənginə valeh olmuş və saçlarını açıq qızılı-kürən rəngində boyamağa başlamışdılar.

Qarabağ atları Ağdam, Bərdə, Ağcabədi, Beyləqan, Şuşa, Хocalı, Хocavənd, Tərtər, Cəbrayıl, Füzuli və Kəlbəcər rayonlarının ərazilərində daha geniş yayılmışdı.

Müxtəlif  məşhur at cinslərinin formalaşmasında Qarabağ atlarından çox istifadə olunub.  Belə ki, 1839-cu ildə Don Atçılıq Zavoduna gətirilmiş 919 atın əksəri Qarabağ cinsindən idi. Donun aparıcı at zavodu sayılan Platovun zavodu, demək olar ki, Qarabağ atları ilə komplektləşdirilmişdi.

Məhşur rus rəssamı Vasili Vereşşagin 1870-ci ildə yazırdı: “... həyatımda gördüyüm ən yaxşı atlar Şuşada Cəfərqulu xana məxsusdur. Heç yerdə bu cür atlar görməmişdim. Mən bir cins erkək atın rəsmini çəkdim”.

Əsası Qarabağ  xanları tərəfindən qoyulan və varislərinə keçən atçılıq zavodları 1905-ci ildə fəaliyyətini dayandırıb. XX əsrdə “Qarabağ” cinsinin tarixində ən önəmli hadisə Ağdam Atçılıq Zavodunun yaradılması oldu.  Bu zavod Qarabağ atının cins tərkibinin yaxşılaşdırılmasında böyük rol oynamışdır. 1956-cı ildə  Sovet İttifaqının   rəhbəri N.S.Xruşşov Böyük Britaniyanın Kraliçası II Yelizavetaya “Zaman” adlı Qarabağ atı hədiyyə etmişdi. Sorağı hər tərəfə yayılan bu atlar elə həmin vaxtdan avropalıların sevimlisinə çevrildi. Məhz bu hadisədən sonra Qarabağ atları bir çox avropalı tədqiqatçıların diqqətini özünə çəkib. Buna baxmayaraq sovet dövründə atçılığa verilən dəyər, münasibət öz aktuallığını itirdi. Atcılıq təsərrüfatları dağıdıldı, baxımsızlıq cins atların kökünün kəsilməsi, ata marağın azalması ilə nəticələndi. XX əsrin sonlarında Ermənistanın ölkəmizə qarşı təcavüzü, Qarabağda azərbaycanlıların kütləvi soyqırımı, yüz minlərlə qaçqın və məcburi köçkün ordusunun yaranması ilə yanaşı, təsərrüfat sisteminə, o cümlədən atçılığa da ağır zərbə vurdu. 1993-cü ildə Ağdam rayonunun işğal edilməsindən sonra Azərbaycanın milli sərvəti olan Qarabağ atları da min illər boyu yaşadıqları mühitdən didərgin salındı, Bərdə rayonu Xamtorpaq ərazisində yerləşdirildi. 

Nəhayət, Vətən müharibəsindən sonra , Qarabağ atlarının vətəni Eyvazxanbəyli kəndi də işğaldan azad edildi.

Qapaq şəklində: 2012-ci ilin ən gözəl atı seçilmiş Qarabağ atı. 

İç şəkillər: Qarabağ atları; Azərbaycan Atçılıq Federasiyasının sədri, Sərhəd Qoşunlarının komandanı Elçin Quliyev Britaniya kraliçasına Qarabağ atı hədiyyə edərkən. 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.10.2024)

Sərtyel, “Ədəbiyyat və incəsənət” 

1.

Təqaüdə ümid bəsləmək Avropa Şurasına ümid bəsləməkdən daha betərdir.

2.

Santexniklər ailəsinə faciə üz verib. Ata su çəkiləndə qeyb olub.

3.

Rəsm qalereyasında baş-ayaq ağac şəklinə hamı ağıllı-ağıllı baxıb keçdi, təkcə bir uşaq əyilib altdan-yuxarı baxdı ki, əsəri tam duysun (qapaq şəklinə baxın).

Əksər hallarda uşaqlar böyüklərdən daha ağıllı tərpənirlər.

4.

Politologiya elmində “vicdan” sözünə rast gəlinməz.

5.

Dərdayıl soruşdu:

-Bu istehlak səbəti var a, iqtisadçılar deyirlər ki, ilbəil onun doldurulması daha bahaya başa gəlir. Ay qardaş, burda çətin nə var ki, yekə səbəti tulla, yerinə balacasını qoy. 

6.

Təpəgöz azərbaycanlını, gürcünü və ermənini tutub deyir:

-Bu gördüyünüz dağı yüz dəfə dövrə vuracaqsınız, kim birinci qurtarsa, onu yeməyib evə buraxacam. 

Qaçış başlayır.

Təpəgöz də yellənən kresloda qəhvə içə-içə özü üçün krossvord tapır.

Nəhayət qum saatı çevrilir və qaçış bitir. Gürcüylə erməni eyni vaxtda finişə çatırlar.

Təpəgöz soruşur:

-Bəs azərbaycanlı hanı?

Erməni deyir:

-Ara, o busurman tənbəl şeydir, qaçmadı, çıxdı getdi evinə. 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(29.10.2024)