Super User

Super User

 

İsveçdə "Mədəniyyət kodu-Şuşa" adlı lonqrid layihəsi təqdim olunub.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-ın xüsusi müxbirinə istinadən xəbər verir ki, İsveç Krallığının paytaxtı Stokholm şəhərinin Sollentuna Bələdiyyəsinin kitabxanasında baş tutan təqdimatda, jurnalistlər, Azərbaycan və türk diasporunun, yerli ictimaiyyətin, akademik dairələrin nümayəndələri iştirak ediblər. 

Tədbirdə giriş sözü ilə çıxış edən Azərbaycanın İsveç Krallığındakı səfiri Zaur Əhmədov bildirib ki, Prezident İlham Əliyevin Sərəncamı ilə Şuşa şəhəri Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı elan edilib. 2022-ci ilin martında Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatı - TÜRKSOY-un Daimi Şurası Şuşanı 2023-cü ildə Türk Dünyasının Mədəniyyət Paytaxtı elan edib. "Şuşa İli" çərçivəsində Şimali Avropa ölkələrində keçirilən müxtəlif tədbirlər haqqında məlumat verən diplomat bu tədbirlərin mahiyyəti barəsində danışıb. Şuşa şəhərinin ölkəmizin mədəniyyətində, tariximizdə və milli təfəkkürümüzdə tutduğu yerə toxunan Zaur Əhmədov bu vacib yerə sahib Şuşa haqqında bəhs edən növbəti təqdimatın məhz İsveçdə keçirilməsini və "Mədəniyyət kodu-Şuşa" adlı lonqrid layihəsində çoxşaxəli mövzularla məlumat verilməsini yüksək qiymətləndirib.

Ardınca çıxış edən, "İctimaiyyətlə Əlaqələrin İnkişafına Kömək" İctimai Birliyinin sədri və layihənin müəllifi, Bakı Slavyan Universitetinin professoru, Əməkdar jurnalist Şəlalə Həsənova qonaqları salamlayaraq Şuşa şəhərinin bütün Türk dünyasında yüksək mədəni-mənəvi əhəmiyyətinin əsaslarından və Avropa auditoriyası üçün maraq doğuran amillərdən danışıb. O vurğulayıb ki, Şuşanın mədəniyyət kodu Pənah Əli xanın yaratdığı xoşbəxt şəhər konsepsiyasına əsaslanır.

Birliyin sədr müavini Sindi Şükürova Azərbaycan-İsveç münasibətlərinin tarixi inkişaf yolu haqqında çıxış edərək Azərbaycanın İsveç ictimaiyyətinə Şuşa ilə tanıdılmasının zəruriliyini vurğulayıb.

Qonaqların diqqətinə çatdırılıb ki, https://codeshusha.com/ saytında yerləşən lonqridin 21 mövzusu 7 bloka bölünüb. Saytın üz qabığındakı Xarı bülbülün hər ləçəyi açılaraq oxucunu yeni mövzulara yönləndirir və hər mövzuya məxsusi musiqi səsləndirilir. Mövzular haqqında geniş məlumat verən Şəlalə Həsənovanın təqdimatı İsveçdə yaşayan alim Səadət Kərimi tərəfindən İsveç dilində təqdim edilib. Bununla yanaşı, tədbir əsnasında rus, isveç və ingilis dillərində hazırlanan https://codeshusha.com/ saytı haqqında da məlumat verilib.

Qeyd edək ki, "Mədəniyyət kodu-Şuşa" adlı lonqrid layihəsi Azərbaycan mediasında yüksək lonqrid standartlarına uyğun hazırlanmış ilk yeni media məhsuludur. Dalma jurnalistikasına uyğun olaraq fitçer üslubunda yazılmış mətn maraqlı fotolar, videoçarxlar, musiqi kompozisiyaları ilə zənginləşdirilib. Bununla yanaşı, Azərbaycan internet məkanında ilk dəfə “Şuşa məhəllələri”, “Qarabağ ərazisində Alban kilsələri” interaktiv xəritələri, "Şuşalı musiqiçilərin qızıl nəsli" adlı nəfis infoqrafika hazırlanıb. 

Belə ki, "Şuşa məhəllələri" xəritəsində şəhərin 17 məhəlləsinin hər biri haqqında məlumat toxunuşla açılır. 

"Qarabağ ərazisində Alban kilsələri" xəritəsi işğaldan azad edilmiş ərazilərimizdə yerləşən 108 Alban kilsəsinin yerini dəqiq, coğrafi koordinatlarla və hər kilsənin yaranma tarixi haqqında məlumatı da istifadəçilərə təqdim edilir. 

"Şuşalı musiqiçilərin qızıl nəsli" infoqrafikası 10 musiqi şəcərəsini göstərir və hər bir nümayəndə haqqında qısa məlumat verir.

Layihədə, həmçinin digər məsələlərlə yanaşı, böyük bəstəkar Süleyman Ələsgərovun nəvəsi, Əməkdar artist Tahir İmanov və 92 yaşlı jurnalist Məryəm Zöhrabbəyova Şuşa barədə xatirələrini bölüşüblər.

Sonda Azərbaycanın İsveç Krallığındakı səfirliyin təşkil etdiyi furşet zamanı maraqlı müzakirələr aparılıb və qonaqların sualları cavablandırılıb.

Qeyd edək ki, layihə Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə "İctimaiyyətlə Əlaqələrin İnkişafına Kömək" İctimai Birliyi tərəfindən hazırlanıb.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” (28.11.2022)

Bazar ertəsi, 28 Noyabr 2022 08:00

Bu gün Ümumdünya Təəssübkeşlik günüdür

Payız öz son günlərini yaşayır. Cəmi iki gündən sonra qış gələcək. İlin sonu daha aşkar hiss edilir, ömrün daha bir ilini sona vurmaq üzrəyik. 

Bu gün 28 noyabrdır — Qriqorian təqvimi ilə ilin 332-ci günü (uzun illərdə 333-cü). İlin sonuna 33 gün qalır.

 

Bu günə təsadüf edən əhəmiyyətli hadisələrlə “Ədəbiyyat və İncəsənət” portalı olaraq sizləri tanış edirik.

1627 — İsveç İmperiyası və Reç Pospolita arasında Oliva donanma müharibəsi baş vermişdir. 

1943 — İkinci Dünya Müharibəsinin məşhur Tehran konfransı keçirilmişdir: ABŞ prezidenti Franklin Ruzvelt, Böyük Britaniyanın baş naziri Uinston Çörçill və Sovet İttifaqının rəhbəri İosif Stalin müharibə strategiyasını müzakirə etmək üçün Tehranda görüşmüşlər.

1964 — Mariner proqramı: NASA Marsa doğru Mariner 4 zondunu buraxaraq Marsın tədqiqində bir ilkə imza atmışdır. 

1967 — Kiçik Tülkü bürcündə ilk pulsar astronomlar Coselin Bell Bernell və Antoni Hyuiş tərəfindən kəşf edilmişdir.

1975 — Şərqi Timor azadlığına qovuşaraq Portuqaliyadan müstəqilliyini elan etmişdir.

1991 — Cənubi Osetiya Rusiyanın müdaxiləsi ilə Gürcüstandan qoparılaraq müstəqilliyini elan etmişdir. 

 

Bu gün dünyaya gəlmişlər:

1489 — Marqarita Tüdor, Şotlandiya kraliçası

1592 — Abaxay xan, Mancuriya hökmdarı

1632 — Jan-Batist Lülli, Fransa bəstəkarı

1757 — Vilyam Bleyk, İngiltərə şairi

1772 — Lük Hovard, Böyük Britaniya kimyagəri

1820 — Fridrix Engels, Almaniya filosofu

1857 — XII Alfonso, İspaniya kralı

1863 — Şarl Filije, Fransa boyakarı

1880 — Aleksandr Blok, Rusiya şairi

1881 — Stefan Sveyq, Avstriya yazıçısı

1887 — Ernst Röm, Almaniya hərbi zabiti

1892 — Tərlan Əliyarbəyov, Azərbaycan general-mayoru

1907 — Alberto Moravia, İtaliya yazıçısı

1908 — Klod Levi-Stross, Fransa antropoloqu

1915 — Konstantin Simonov, Rusiya yazıçısı

1940 — Alqayıt, Azərbaycan aşığı

1943 — Rəfael Abbasov, Azərbaycan boyakarı

1960 — İlqar Cəfərov, Azərbaycan fotoqrafı

1982 — Yuliya Əhmədova, Rusiya aktrisası

 

Bu gün vəfat etmişlər:

1859 — Vaşinqton İrvinq, ABŞ yazıçısı

1870 — Frederik Bazil, Fransa boyakarı

1907 — Həsən bəy Zərdabi, Azərbaycan jurnalisti və maarifçisi

1949 — Vladimir Obraztsov, Rusiya alimi

1954 — Enriko Fermi, ABŞ və İtaliya fiziki

1962 — Vilhelmina, Niderland kraliçası

1993 — Yevgeni Ptiçkin, Rusiya bəstəkarı

1994 — Cefri Damer, ABŞ seriyalı qatili

 2010 -  Lesli Nilsen, ABŞ və Kanada aktyoru

2010 - Samuel Koen, ABŞ fiziki

2010 - Vladimir Maslaçenko, Sovet futbolçusu və idman şərhçisi

2011 — Sevil Xəlilova, Azərbaycan aktrisası

2016 — Mark Taymanov, Rusiya şahmatçısı

 

Bu günə təsadüf edən bayramlar və xüsusi günlər isə aşağıdakılardır:

Hiperbazarertəsi – Qara cümədən sonra gələn bazar ertəsi bu adla bayram edilir.

Burundidə — Respublika Günü

Çadda — Respublika Günü

Mavritaniyada — Müstəqillik Günü

Panamada — Müstəqillik Günü

Rumıniyada — Bukovina Günü

Ən nəhayət, bu gün Ümumdünya Təəssübkeşlik Günüdür. Hər kəsi heç olmasa ildə bir dəfə təəssübkeşlik etməyə çağırırıq. Sizin himayənizə, mərhəmətinizə, lap elə bircə xoş sözünüzə o qədər möhtac olan var ki.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” (28.11.2022)

 

 

 

Günün fotosu: Qazaxıstan prezidentinin inaqurasiyası olub

 

Qazaxıstan prezidenti postunu saxlamış Qasım Jomard Tokayevin inaqurasiya mərasimi keçirilib. Onun ilk rəsmi səfərləri də müəyyənləşib. Moskvaya və Parisə.

 

Foto: Euronews-undur.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(26.11. 2022)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının reportajı

 

Paytaxtın “Mariott Abşeron” otelində Amerika Ticarət Palatasının Azərbaycan nümayəndəliyinin təşkilatçılığı ilə “Atabəylər: Şəmsəddin Eldəniz” çoxseriyalı tarixi-bədii televiziya filmi layihəsinin və tizerinin təqdimatı keçirilib.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının verdiyi məlumata görə, təqdimatda 

Azərbaycan Respublikasının mədəniyyət naziri Anar Kərimov, kino xadimləri, biznes strukturları rəhbərləri, iş adamları və media təmsilçiləri iştirak ediblər.

 

Görüş iştirakçılarını salamlayan “AmCham Azərbaycan”ın icraçı direktoru Gülnarə Aslanbəyli palatanın 2022-ci il üçün strateji hədəfləri çərçivəsində həyata keçirilən layihələr barədə məlumat verib, qarşıda duran planlardan bəhs edib.

Sonra “AmCham Azərbaycan”ın prezidenti Nərgiz Nəsrullayeva-Müdüroğlu mədəniyyət naziri Anar Kərimovu təqdim edib və görüşdə iştirakına görə minnətdarlığını bildirib.

Dəvətə görə təşəkkür edən Anar Kərimov deyib ki, hər bir xalqın qürur duyduğu sahələrdən biri onun mədəniyyətidir. Çünki mədəniyyət xalqların dəyərlərini, adət-ənənələrini, kimliyini göstərir: “Biz də, sözsüz ki, qədim və zəngin mədəniyyətimizlə fəxr edirik. Buna görə də mədəniyyətimizin daha da inkişafı, gələcək nəsillərə ötürülməsi üçün əlimizdən gələni etməliyik”.

Nazirliyin mədəniyyətə strateji baxışları haqqında məlumat verən Anar Kərimov bildirib ki, niyyətimiz mədəniyyətin davamlığını qorumaq, mədəniyyəti həyat tərzimizin ayrılmaz və zəruri parçası kimi təşviq etmək, eyni zamanda, onu müstəqilliyimizin bir təzahürü olaraq inkişaf etdirməkdir: “Biz, həmçinin mədəniyyətin iqtisadi inkişafa töhfəsini də artırmaq istəyirik. Nazirlik azərbaycanlı kimliyini ucaldan, xalqımızı mənəvi baxımdan zənginləşdirən, yaradıcılığı və innovasiyanı təşviq edən bir mədəniyyət yaratmağa çalışır. Bunu reallaşdırmaq üçün konkret addımlar atmalıyıq. Burada bizim üçün ən önəmli beş fəaliyyət istiqaməti müəyyənləşdirilib. Bu istiqamətlər şəffaflığın təmin edilməsi, səmərəliliyin artırılması, idarəetmənin optimallaşdırılması, effektivliyin artırılması və rəqəmsallaşdırmanın aparılmasıdır. Mədəniyyət Nazirliyi özündə 5 minə yaxın müəssisə birləşdirir. Bu müəssisələrdə 45 minə yaxın insan çalışır. Bu sistemə şəffaflığın gətirilməsi, idarəetmənin təkmilləşdirilməsi və effektivliyin artırılması ən vacib məsələlərdən biridir”.

Cari ildə tarix-mədəniyyət abidələrinin qorunması və qeydiyyatı haqqında söz açan nazir bildirib ki, bu ilin ilk on ayı ərzində 54 abidə pasportlaşdırılıb, 273 abidənin isə mühafizə zonalarının layihələndirilməsi aparılıb. Bu addımlar həm də abidələrə kənar müdaxilənin qarşısının alınması məqsədilə atılır: Son iki ildə abidələrin pasportlaşdırılması və layihələndirilməsi statistikasında müsbət tendensiya müşahidə olunur.

Anar Kərimov, həmçinin mədəniyyət müəssisələrinin fəaliyyətini canlandıracaq innovativ əyləncələr layihəsi haqqında da məlumat verib, kino sahəsində, işğaldan azad edilmiş ərazilərdə mədəniyyətin bərpası istiqamətində nazirlik tərəfindən görülən və görüləcək işlərdən danışıb. Nazir bu sahələrə dövlət-özəl sektor tərəfdaşlığının önəmli töhfə verə biləcəyini də diqqətə çatdırıb. Və təbii ki, nazir “Atabəylər: Şəmsəddin Eldəniz” layihəsindən də geniş bəhs edib. 

Sonra “AmCham Azərbaycan”ın rəhbərliyi tərəfindən nazirə xatirə hədiyyəsi təqdim olunub.

"Azərbaycan Televiziya və Radio Verilişləri" QSC-nin Beynəlxalq əlaqələr departamentinin rəhbəri Elnar Məmmədov Mədəniyyət Nazirliyinin tərəfdaşlığı ilə çəkiləcək Azərbaycanın ilk tarixi çoxseriyalı bədii televiziya filmi – “Atabəylər: Şəmsəddin Eldəniz” haqqında daha geniş məlumat verib. Söyləyib ki, serialda tariximizin ən şərəfli dövrlərindən biri olan XII-XIII əsrlərə müraciət edilməklə Azərbaycan Atabəylərinin qurduğu dövlətin sərhədlərinə diqqət çəkiləcək, həmin dövrün hərbi-siyasi mənzərəsi ilə yanaşı, elmi və mədəni mühitini təmsil edən şəxsiyyətlərin obrazı canlandırılacaq: “Çalışmışıq ki, şanlı tariximizi mükəmməl şəkildə ekranlaşdıraq. Gələcək nəsillər bu filmə baxıb tariximizlə fəxr eləsinlər”. 

Elnar Məmmədov layihənin ideya müəllifi Sərvər Bayramovu səhnəyə dəvət edib, auditoriyaya təqdim edib. 

Daha sonra “Atabəylər: Şəmsəddin Eldəniz” çoxseriyalı bədii televiziya filminin treyleri nümayiş etdirilib.

Sonda “Amcham Azərbaycan”ın birinci vitse-prezidenti İlqar Mehdi və qurumun Marketinq, kommunikasiya və biznesin inkişafı üzrə İşçi qrupunun sədri Aysel Süleymanova çıxış edərək film haqqında fikirlərini bölüşüblər. Azərbaycandakı Ukrayna Ticarət Evinin direktoru Əlibala Məhərrəmzadə özəl sektora - kino industriyasına investisiya qoyulmasının faydalarından söz açıb, tədbir iştirakçılarını Azərbaycan üçün bu önəmli layihədə iştiraka dəvət edib. 

Treyler çəkilişlərini həyata keçirən Türkiyə kinematoqrafçıları, treylerdə rol alan aktyor heyəti, ssenari qrupunin rəhbəri, yazıçı Varis də səhnəyə dəvət ediliblər. 

 

Azərbaycanın ilk tarixi çoxseriyalı bədii televiziya filmi status alacaq “Atabəylər: Şəmsəddin Eldəniz” filmi Azərbaycan tarixinə dövlət quruculuğu nailiyyətləri, hərbi zəfərlər və mədəni intibah dövrü kimi düşmüş 12-ci əsrdəki hadisələrə iki böyük tarixi şəxsiyyətin – Atabəy Şəmsəddin Eldəniz və Möminə Xatunun həyat hekayətləri fonunda ekran səciyyəsi verəcək. Birinci mövsüm filmin 24 seriyasının tamaşaçılara çatrırılması nəzərdə tutulur. Növbəti mövsümlərdə “Turan yoluna doğan günəş” adlanacaq daha 24 bölümdə Atabəylər dövlətinin digər tarixi simalarının - Məhəmməd Cahan Pəhləvanın və Qızıl Arslanın hakimiyyəti dövrləri əhatə ediləcək.

 

Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi, “Azərbaycan Televiziya və Radio Verilişləri” QSC, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Tarix İnstitutu, Azərbaycan İlahiyyat İnstitutu və “İMZA” Sosial İnkişafa Dəstək İctimai Birliyinin tərəfdaşlığı ilə ərsəyə gələcək filmin hazırlıq mərhələsi artıq başa çatıb, filmin tizeri çəkilib.

Çoxseriyalı televiziya filmi həm birbaşa tarixi faktlar əsasında, həm də filmi tamaşaçıya daha da maraqlı çatdırmaq üçün yaradıcı heyətin bədii təxəyyülü üzrə ekranlaşdırılacaq.

Hazırlıq mərhələsinə bir çox tarix, mədəniyyət, ədəbiyyat və dilçilik mütəxəssisləri məsləhətçi qismində cəlb olunublar, Orta əsrlərin dil üslubu və ədəbi mühiti, sosial-mədəni həyatı barədə geniş araşdırmalar aparılıb, Ssenari qrupu  600 000 sözlük tarixi mənbələrə müraciət edib, mövcud olmuş ozanlar, ədəbi məclislər, divanlar barədə materiallar və müdrik kəlamlar toplanıb. Siyasi debatlar, döyüş səhnələri, sui-qəsdlər, xristian missionerlərinin fitnələri, saray intriqaları, müdhiş sevgi hekayələri, dini-siyasi ziddiyətlər film boyu bir-birini izləyəcək. Bir sözlə, çox baxımlı və dinamik bir ssenari ərsəyə gətirilib. Filmin aktyor heyətinə gəlincə,  olduqca tanınmış və sevilən aktyorların yer alacağını söyəmək olar.

 

Türkiyə Radio Televiziya Qurumu (TRT) və AzTV telekanalı ilə ilkin razılaşma əsasında çoxseriyalı televiziya filmlərinin çəkilişi üçün formalaşdırılan yeni prodakşn - “Şahdağfilm”-in peşəkar kino işçilərindən ibarət yaradıcı heyəti treninqlər üçün qardaş ölkədə olub. "Bozdağ Film" və “Akli Film" kimi tarixi filmlər istehsal edən məşhur prodakşnlarla təcrübə mübadiləsi aparılıb. Türkiyə tərəfin bu istiqamətdə geniş təcrübəsi nəzərə alınaraq çoxseriyalı filmin çəkilişlərində onlarla müştərək çalışmaq üçün razılaşma əldə olunub.

 

Hazırkı dövrdə bu filmin çəkilməsi və həyata vəsiqə almasının xüsusi əhəmiyyətini də ayrıca qeyd etmək istəyərdik. Hazırda Azərbaycan dövləti və xalqı tarixinin ən məsuliyyətli dövrünə qədəm qoyub. 44 günlük müharibədəki qalibiyyət ölkəmizdə həm ictimai-siyasi, həm mədəni intibah yaratmaqdadır. "Dəmir yumruq" ideologiyası bizi tariximizin qəhrəmanlıq səhifələrini daha əzmlə vərəqləməyə, vətənpərvərlik hislərini dərindən oyatmağa, gənc nəslin qürurlanması üçün böyük zəminlər hazırlamağa sövq edir.

Ümumiyyətlə, zəngin tarixi materialların kino industriyası dilində geniş auditoriyaya çatdırılması hazırda dünya miqyasında böyük aktuallıq kəsb edir. İnformasiya kommunikasiya texnologiyalarının yüksəliş mərhələsində dünya xalqlarında keçmişə marağın artması üçüncü minillik insanının xarakterik xüsusiyyətinə çevrilməkdədir. Bu fonda həmçinin, xalqların milli özünüdərki, öz genetik koduna uyğunlaşma istəyi aparıcı mövqe tutur. Tarixi tele-serialların dünyada populyarlıq qazanması da ilk növbədə bununla səciyyələnir.

Azərbaycan tarixində tamaşaçı auditoriyasının qarşısına çıxarmağa zəngin və maraqlı materiallar mövcuddur. Bu materiallara xronoloji ardıcıllıq baxımından yanaşıldıqda, qeyd etdiyimiz kimi, 12-ci əsr, Atabəylər dövrü müstəsna əhəmiyyət kəsb edir. Dövlətçilik uğurları ilə mədəniyyət intibahının sintezi nəticəsində hədsiz yüksəlişə nail olmuş bu dövlət, onun idarəçilik institutu, formalaşdırdığı sosial-ictimai, mədəni mühit orta əsrlər tarixində dünyanın inkişaf modelində əhəmiyyətli yer tutur. Eyni zamanda Atabəylər dövləti multikultural, tolerant mahiyyəti ilə seçilir. Filmin yaradıcı heyəti də bu fakta istinad edir.

Müxtəlif feodal dövlətlərinin vahid hakimiyyət altında birləşdirilməsi, həmin dövrdə yaşamış tarixi şəxsiyyətlərin obrazlarının təqdimatı, bir sözlə, dövlətçilik yollarında baş vermiş tarixi, dini, lirik, dramatik, diplomatik, siyasi və mədəni hadisələri çoxseriyalı televiziya filmində ekrana gətirmək əsas hədəfdir.

Layihədə Azərbaycan Atabəylər dövlətinin qurucusu Şəmsəddin Eldəniz və Möminə Xatundan başqa dahi mütəfəkkir Nizami Gəncəvi, Böyük Atabəy Qara Sunqur, Memar Əcəmi Naxçıvani, Sultan Səncər, Vəzir Kəmaülmülk və başqa şəxsiyyətlərin maraqlı obrazları da təqdim olunacaq, hadisələr kino dili ilə geniş tamaşaçı auditoriyasına çatdırılacaq, doğma tariximizin parlaq və keşməkeşli səhifələrinə ayna tutulacaq.

 

Ekran işinin çəkilişi üçün Azərbaycanın əsrarəngiz təbiətindən, qədim tarixi abidələrindən və bu məqsədlə yeni qurulacaq pavilyonlardan istifadə ediləcək. Pavilyonlarda erkən orta əsrlərə aid şəhərlər əks olunacaq. Gəncə, Naxçıvan, Beyləqan, Kutais, Təbriz, Dərbənd, Həmədan, Şamaxı şəhərləri, eləcə də Ələmut qalası, Zəngəzur və Qarabağ obası quraşdırılacaq. Şəhərlərdə saraylar, evlər, bazarlar, meydanlar, məscid və mədrəsələr, qalalar, habelə çadırlardan ibarət olacaq digər obalar da mütəxəssislərin köməyi ilə tam həmin dövrə - 12-ci əsrə aid tarixi mənbələrdəki əkslərinə uyğunlaşdırılacaq. Yeri gəlmişkən, Mədəniyyət Nazirliyinin təəşəbbüsü olaraq filmin çəkilişi boyu inşa ediləcək pavilyonların sonradan muzey-parklar kimi fəaliyyət göstərməsi də nəzərdə tutulur.

 

Bir sözlə, ortaya çox gərgin və məsuliyyətli hazırlıq prosesi keçmiş, böyük resurslar cəlb edilmiş və kifayət zədər peşəkarlıqla hazırlanmış zəngin bir layihə qoyulur.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” (26.11.2022)

Şənbə, 26 Noyabr 2022 20:30

Azər Qəribin Malta sərgüzəştləri

Tanınmış səyyah Azər Qərib hazırda Malta adasında səyahətdədir, onun duzlu-məzəli Malta sərgüzəştlərini oxucularımıza təqdim edərik. 

 

Maltaya gəlib balıq yemədin, heşzad.

Soruşdum ofisiantdan ki, may frend, nədir sizin milli mətbəxiniz?

Qardaş sərildi yerə, sonra razqonla başını vurdu divara, əsəbdən titrəmə tutdu bunu ki, ə sən nətər adamsan? Bəgəm görmürsən ki, hər tərəfimiz dənizdir, hansı dağdan düşmüsən?

İstədim Qəbələnin adını verim, fırlama hinduşkadan qəzəllər deyim buna, amma sonra fikirləşdim ki, onsuz da  rayonumuz dillər əzbəridir, bu da həsəd aparsa nə üzərlik xilas edəcək bizi,  nə yanqaşıma, susdum.

Salmon gətirdi mənə, biz tərəfdə buna qızıl balıq deyirlər, amma hardan bilsin bunu Xəzərbilməz, sakitcə vurdum salmonu bədənə.

Utanmaz-utanmaz 20 avro pul da aldı məndən dələduz.

Yeri gəlmişkən, balığın duzu az idi, amma duzlu söhbətlər olan yerdə duzmu lazımdır bizə…?

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(26.11.2022)

Şənbə, 26 Noyabr 2022 13:42

Üç film, üç qəhrəman və üç rejissor

 

Qadın rejissorlar milli qəhrəmanlar barədə filmlərini təqdim etdilər

 

Xəbər verdiyimiz kimi ölkənin üç qasın rejissoru üç milli qəhrəmanı barədə fiım çəkib və bu filmlərin təqdimatı nəhayət ki, dünən baş tutdu. Nizami Kino Mərkəzində Birinci Qarabağ müharibəsinin Milli qəhrəmanlarına həsr olunmuş 3 sənədli filmin premyerası keçirildi. 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, Mədəniyyət Nazirliyinin sifarişi ilə “Salnaməfilm” studiyasında “Azərbaycanın Milli qəhrəmanları” layihəsi çərçivəsində hazırlanan bu üç filmin premyerası anşlaqla keçdi.

Filmlərin siyahısına Milli Qəhrəman Cəlil Səfərova həsr olunan “Oğlumun gündəliyi” (rejissor və ssenari müəllifi Elnaz Əbluc), Milli Qəhrəman Səfa Axundova həsr olunan “Göylərə bağlı Səfa” (rejissor və ssenari müəllifi Zülfiyyə Abdullayeva) və Milli Qəhrəman Niyazi Aslanova həsr olunan “Mən sizinləyəm” (rejissor Kəmalə Mirzəyeva, ssenari müəllifi Vüqar Əsgərov) sənədli filmləri daxildir. Nümayiş olunan filmlərdə Milli qəhrəmanlar qadın rejissorların gözü ilə təqdim olunub.

İndisə gəlin filmlərlə yaxından tanış olaq.

 

1.

Rejissor Zülfiyyə Abdullayeva çəkdiyi film Birinci Qarabağ müharibəsi zamanı 1992-ci ildə Şuşa üzərində Mİ-8 helikopterində şəhid olmuş Milli Qəhrəman Səfa Axundovun xatirəsinə həsr olunub. Cəlilabad və Bakı şəhərlərində çəkilişləri olan filmdə şəhidin məktəb yoldaşları, ailə üzvləri onunla bağlı xatirələrini, maraqlı faktları bölüşüblər.

 

2.

Rejissor Kəmalə Mirzəyevanln təqdim etdiyi filmdə Milli Qəhrəman Niyazi Aslanova bir qadın gözü ilə yanaşılıb. Rejissor  deyir: “İndiyədək biz müharibə sözünü eşidəndə içimizdə elə bir kədər, qüssə baş qaldırırdı ki, sanki uçuruma yumalanırdıq. Təqdim etdiyimiz filmdə elə bir sevinc, fəxarət və qürur hissi duyulur ki, illər öncə işlərimizdə bunu göstərə bilmirdik. Film Milli Qəhrəman Niyazi Aslanova həsr olunub və onun döyüş yolunu, həyatını çox geniş şəkildə tamaşaçılara təqdim edir”. 

Kəmalə Mirzəyeva filmin bugünkü gənclik üçün bir nümunə olacağını deyib: “İnsan qəhrəman doğulmasa da, qəhrəman kimi ölməyi bacarmalıdır. Çoxlarına bu əbədi yolçuluq qismət olmur, amma hər kəs şücaət göstərməyə can atmalıdır. Bircə ona sevinirik ki, az da olsa onların xatirəsini əbədiləşdirərək gələcək nəsillərə çatdıra bilirik”.

 

3.

Rejissor Elnaz Əblucun çəkdiyi filmin çəkilişləri İkinci Qarabağ müharibəsindən əvvəl başlamış və müharibədən sonra davam etmişdi. “Oğlumun gündəliyi” adlanan filmdə Cəlil Səfərovun oğlu bir aparıcı kimi atasının başına gələnləri danışır. 

“Cəlil Səfərov döyüşlərin ilk günü həlak olsa da, Milli Qəhrəman kimi yadda qalıb. Biz filmi çəkməyə başlayanda müharibənin olacağını düşünməmişdik. Ən vacib məqam da odur ki, film müharibədən əvvəl və sonrakı dövrü yaşadığı üçün daha geniş bir zaman kəsiyini əhatə edir”, - deyə Elnaz Əbluc vurğulayır. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” (26.11.2022)

 

İsveçin paytaxtında "Mədəniyyət kodu - Şuşa" mövzusunda açıq konfrans keçiriləcək. 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-ın xüsusi müxbirinin məlumatına əsaslanaraq xəbər verir ki, konfransda Azərbaycandan və digər ölkələrdən Stokholma səfər edən alim və ekspertlər, Şuşa şəhərinin tarixi mədəni irsi haqda tarixi-sosioloji nöqteyi-nəzərdən bəhs edib mövzu ilə bağlı fikir mübadiləsi aparacaqlar. 

Tədbirin aparıcısı "Qobustan" - İsveçdə Azərbaycan Aydınlar Ocağının başçısı, İsveçdə yaşayan professor Səadət Kərimi olacaq.

Tədbirdə Şuşanın qəhrəmanlıq ruhu, Pənahəli xanın şəhər konsepsiyası, Ağabəyim Ağa, Gövhər Ağa, Xurşidbanu Natəvan, Fatma Kəminənin timsalında mütərəqqi Şərq qadını obrazı və sirli Şuşanın ədəbi mühiti, musiqi təmtərağı, Şuşa adlı mədəniyyət kodunun çalarları və bir çox maraq doğuran faktlar haqqında bəhs ediləcək. 

Qeyd edək ki, tədbir İMG Beynəlxalq Media Qrupu, “SAF” İsveç Azərbaycan Dərnəyi və "Qobustan" - İsveçdə Azərbaycan Aydınlar Ocağının təşkilatçılığı ilə baş tutacaq.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” (26.11.2022)

 

Kəlağayı Azərbaycanın ən qədim məişət tarixinin bur sübutudur, buna görə də bu qadın baş geyiminə diqqət daim hissediləndir. Növbəti dəfə kəlağayı baş rolda olacaq. Özü də bu gün. “Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisi” İctimai Birliyinin təşəbbüsü ilə “Azərbaycan kəlağayısı min illərin yadigarı” adlı konsert proqramı təqdim ediləcək. Həmçinin İctimai Birlik “Azərbaycan kəlağayısı min illərin yadigarı” adlı kitabın və sənədli filmin təqdimatını da keçirəcək. Sözügedən film Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə yardımı ilə layihə çərçivəsində ekranlaşdırılıb. Tədbir Beynəlxalq Muğam Mərkəzində baş tutacaq. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı “Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisi” İctimai Birliyinin sədri, şair-publisist Güllü Eldar Tomarlının kəlağayı barədə fikirlərini diqqətinizə çatdırır. 

“2014-cü il noyabrın 26-da Azərbaycan kəlağayı sənəti “Kəlağayı simvolizmi və ənənəvi sənəti” adı ilə UNESCO-nun Qeyri-Maddi Mədəni İrs üzrə Reprezentativ Siyahısına daxil edilib. Həmin vaxtdan noyabrın 26-sı ölkəmizdə ''Azərbaycan kəlağayısı günü'' kimi qeyd olunmağa başlayıb.

Kəlağayı sənəti xalqımızın milli mənəvi dəyərlər sistemində və adət-ənənələrində ən mühüm mədəniyyət nümunələrindəndir. Kəlağayı təkcə baş geyimi deyil, həm də sevgi və gözəllik rəmzidir, naxış və ornamentləri xalq məişətinin bir çox xüsusiyyətlərini, milli-mənəvi dünyamızla bağlı mərasim və hadisələri, xalq sənətinin müxtəlif sahələrini təcəssüm etdirir. Həmçinin müxtəlif naxışlarla zəngin olan kəlağayıların hər birinin adının və naxışlarının fəlsəfəsi, təyinatı, xalq məişətində özünəməxsus yeri var.

Güllü Eldar Tomarlı qeyd edib ki, olduqca zərif, gözoxşayan baş örtüyü - kəlağayılarda el sənətkarlarının qəlbinin hərarəti duyulur. Kəlağayı milli baş örtüyü növü kimi qadınlarımızın geyimini tamamlayıb. Kəlağayının yeləni (haşiyəsi), bəzən isə xonçası (ortası) basmanaxış üsulu ilə həndəsi və nəbati naxışlarla bəzədilir. Milli geyimlərimizin bir hissəsi olan kəlağayı Azərbaycan qadınının dəyanət, sədaqət, ləyaqət simvoludur, kəlağayı milli dəyərlərimizin daşıyıcısıdır, kəlağayıda qədim və milli ornamentlərimiz öz əksini tapıb. Nənələrimiz illərlə kəlağayını öz sandıqlarında qoruyaraq nəsildən-nəslə ötürüblər. Dövr dəyişsə də, illər keçsə də, kəlağayıdan heç vaz keçməyiblər, bu baş örtüyünü toxuduqları xalçalar tək qoruyub saxlayıblar.

Kəlağayı istehsalı Azərbaycanda qədimdən məlumdur. Təbriz, Gəncə, Şamaxı, Şəki, Naxçıvan şəhərlərində, İsmayıllı rayonunun Basqal qəsəbəsində yüksəkkeyfiyyətli kəlağayılar hazırlanıb. Mənbələrin məlumatına görə, hələ orta əsrlərdən Gəncə və Basqal kəlağayıları xarici ölkələrə də ixrac olunurdu. Bu kəlağayıların ən gözəl nümunələri hələ XIX əsrin ortalarından başlayaraq, Paris, London, Sankt-Peterburq, Moskva, Tbilisi və digər şəhərlərdə keçirilən beynəlxalq sərgilərin yüksək mükafatlarına layiq görülüb.

“Xalqımızın şifahi xalq ədəbiyyatı nümunələrində, dastan, qoşma, gəraylı və bayatılarımızda, xüsusilə də aşıq poeziyasında kəlağayı haqqında olduqca maraqlı, poetik fikirlər əksini tapıb. Elə bu səbəbdən də Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisinin üzvləri, tanınmış müğənnilər, muğam ustaları, aşıqlar Beynəlxalq Muğam Mərkəzinin səhnəsində geniş konsert proqramı ilə çıxış edəcək və konsertdə daha çox qədim baş örtüyümüz olan kəlağayıya həsr olunmuş bayatılar, şeirlər, mahnılar səsləndiriləcək”, konsertdən öncə, mənim 150-dən çox qədimi kəlağayılarım, Əməkdar incəsənət xadimi Fəxriyyə Xələfovanın milli geyim kolleksiyası və rəssam Gülnarə Məmmədovanın milliliyimizi, Zəfərimizi təcəssüm etdirən rəsm əsərlərinin sərgisi olacaq”.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” (26.11.2022)

 

“Gənclik Mall" ticarət mərkəzində yerləşən "CinemaPlus" premium kinoteatrında Azərbaycan Film Akademiyasının "Bakının açarı" detektiv filminin qala gecəsi keçirilib.

 

Kinoteatrdan mediaya verilən məlumata görə, filmin rejissoru Zaur Tahirsoy, baş rollarda isə Urfan Cabbarlı, Nərmin Əhməd, İbrahim Əlizadə, Vüsal Tağıyev, Fidan İsmayılova, Maya Hüseynli və Anar Əlidir.

Xatırladaq ki, Xanlıqlar dövründə Bakının yeraltı şəhərinin açarı rusların əlinə keçir. Açar ruslarda olsa da, Bakının yeraltı şəhərinin yerini ancaq şəhərin qoruyucuları bilir. Qoruyuculardan sonuncusu isə günümüzdə tarix müəllimi işləyir. O, açarı ələ keçirmək üçün şəhərin ən yaxşı 5 oğrusunu bir araya yığıb onu rusların Bakıdakı tarix muzeyindən oğurlamaq planı qurur. Ruslar da muzeydə açarın oğurlanmasını gözləyir ki, qoruyucunun izinə düşsünlər.

Qeyd edək ki, film noyabrın 24-dən etibarən "CinemaPlus" kinoteatrlar şəbəkəsində nümayiş olunur.

"CinemaPlus" hər zaman sizə xoş sürprizlər etməyə və kino dünyasında olan ən son premyeralarla sevindirməyə hazırdır", - məlumatda qeyd edilib.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” (26.11 2022)

Ötən gün ən çox manşetləri gəzən xəbər başlıqlarından biri “Ədəbiyyat və incəsənət” portalındakı həmin bu başlıqdır. Fələstin-Niderland əsilli amerikalı supermodel Bella Hadid GQ tərəfindən planetin ən dəbli insanı seçilib.

 

26 yaşlı supermodel nə geyinməsindən asılı olmayaraq  hər zaman dəbli görünə bilən azsaylı məşhurlardandır. Bununla belə, ekspertlərin fikrincə, kişi kolleksiyalarından olan əşyalar Bellaya daha çox yaraşır.

Reytinqdə həmçinin Timoti Şalame, "Tyler, the Creator", Harri Stayls, Zendaya, Kid Kadi, Castin Biber, "Lil Nas X", Emma Korrin, Çon Xo Yon, Lyuis Hemilton, Ostin Batler, Zoi Kravits, Yasmin Finni, "G-Dragon", Adam Sendler, Ceyden Smit, Evan Mok, Lakit Stenfild, Deniel Kaluya, Dominik Kalvert-Lyuin, Florens Pyu, Glliot Peyc, Brett Gelman, "Lizzo", Dua Lipa, Tomas Doerti və Kris Paynın adları var.

Qeyd edək ki, Bella 2019-cu ildə dünyanın ən gözəl qadını seçilib. Həmin vaxt Kosmetik və Plastik Cərrahiyyə Mərkəzinin rəhbəri doktor Culian De Silva "qızıl nisbət" qaydasına görə supermodelin üzünü ən mütənasib hesab edib.

Buyurun, özünüz fotosuna baxıb qiymət verin. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(26.11.2022)

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.