Super User
“Biz bir daha Azərbaycanın zəngin mədəniyyətinin şahidi olduq”
“Azərbaycan Beynəlxalq Qadınlar Assosiasiyasının Tbilisidə təşkil etdiyi qış xeyriyyə yarmarkasında uğurla iştirak edir. Azərbaycan ən böyük pavilyona malikdir. Biz burada bir daha Azərbaycanın zəngin mədəniyyətinin şahidi olduq.”
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, bu sözləri AzərTAC-a müsahibəsində Beynəlxalq Qadınlar Assosiasiyasının prezidenti Johanna Muhelmann söyləyib.
J.Muhelmann deyib: “Bu gün bu tədbirin təşkilində Gürcüstanda akkreditasiya olunmuş 25 ölkənin səfirliyi bizə dəstək olub. Onlardan biri də Azərbaycandır. Azərbaycanın bu möhtəşəm dəstəyindən məmnunluq duyuruq”.
Onun sözlərinə görə, assosiasiya 20 ildən çoxdur ki, bu cür tədbirlər təşkil edir. Ziyarətçilər iştirakçı ölkələrin nümayiş etdirdikləri mədəniyyət nümunələri ilə tanış olur, onların ləziz yeməklərindən həzz alırlar. Bu, həmçinin ziyarətçilərin həmin ölkələri daha yaxından tanımalarında mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
“Bizim əsas məqsədimiz ehtiyacı olan insanlara yardım etmək, daha gözəl gələcək üçün təhsillərinə dəstək verməkdir. Satış-yarmarkadan əldə olunan vəsait də məhz bu istiqamətə sərf olunacaq”, – deyə J.Muhelmann vurğulayıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(05.12.2022)
Xətai Sənət Mərkəzində akvarel texnikası üzrə ustad dərsi keçirilib
Xətai Sənət Mərkəzində “IWS Azerbaijan” və “IWS Khatai Art Center”in təşkilatçılığı ilə akvarelçi rəssam Pərviz Əliyevin akvarel texnikası üzrə ustad dərsi keçirilib.
Ustad dərsində “Materiallar və alətlər haqqında ümumi məlumat”, “Süjet seçimi və kompozisiyanın qurulma əsasları”, “Rəng-ton analizi və onun kompozisiya ilə əlaqəsi”, “İşin mərhələlərə bölünməsi”, “İşin həcmi-fəza həllində akvarelin rəsm texnikasının seçimi və əhəmiyyəti”, “İşin detallaşdırılma səviyyəsi və tamamlanması” kimi mövzular nəzərdən keçirilib. Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Xətai Sənət Mərkəzinə istinadən xəbər verir.
Rəssamın ödənişsiz təqdim etdiyi ustad dərsində müxtəlif yaş qruplarından və peşə sahiblərindən ibarət 40-a yaxın izləyici iştirak edib.
Tədbir izləyicilərdə xoş təəssürat yaradıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(05.12.2022)
Sofiyada kitab təqdimatı: Şuşa – Azərbaycanın tarixi və mədəniyyət paytaxtı
Bu ilin ölkəmizdə “Şuşa İli” elan olunması ilə əlaqədar Azərbaycanın Sofiyadakı səfirliyi tərəfindən Bolqarıstanda bir sıra silsilə tədbirlər həyata keçirilib.
Ölkəmizin Bolqarıstandakı səfirliyininə
İstinadən “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, bu tədbirlər çərçivəsində Dövlət İdarəçilik Akademiyasının professoru, siyasi elmlər doktoru Elçin Əhmədov “Şuşa – Azərbaycanın tarixi və mədəniyyət paytaxtı” adlı kitabı bolqar dilinə tərcümə olunub və Bolqarıstan Dövlət Teleqraf Agentliyində nəşrin təqdimatı keçirilib.
Təqdimat Şuşaya həsr olunmuş elmi-praktiki konfrans çərçivəsində baş tutub.
Konfransda çıxış edən səfir Hüseyn Hüseynov 2022-ci ilin Azərbaycanda “Şuşa İli” elan olunduğunu bildirib, konfrans iştirakçılarına Şuşanın tarixi, əhəmiyyəti, şəhərin 30 ilə yaxın Ermənistanın işğalı altında qaldığı müddətdə tam viran qoyulması, 2020-ci il noyabrın 8-də Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə rəşadətli Azərbaycan Ordusu tərəfindən azad olunması haqqında danışıb. Diplomat belə tədbirlərin Bolqarıstan cəmiyyətində tarixi həqiqətlərin üzə çıxarılması, həmçinin Azərbaycanın mədəniyyət irsinin təşviqi baxımından önəmini bildirib.
Digər çıxış edənlər Şuşanın Azərbaycanın tarixində, həmçinin siyasi və mədəniyyət həyatında tutduğu xüsusi yeri vurğulayıb, erməni işğalından azad olunduğundan sonra şəhərdə aparılan quruculuq və bərpa işləri barədə ətraflı məlumat veriblər.
UNESCO üzrə Azərbaycan Milli Komissiyasının dəstəyi ilə bolqar dilinə tərcümə olunmuş “Şuşa – Azərbaycanın tarixi və mədəniyyət paytaxtı” kitabının müəllifi professor Elçin Əhmədov konfransa videoformatda qoşularaq, nəşrdə Şuşanın yaranma tarixindən bu günədək baş vermiş əsas hadisələrin faktlarla əks olunduğunu, Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtının qədim tarixi və strateji əhəmiyyətinin geniş tədqiq edildiyini diqqətə çatdırıb.
Sonra tədbir iştirakçılarının sualları cavablandırılıb.
Konfrans qədim Şuşanın məhəllə və küçələrini əks etdirən şuşalı rəssam Rövşən Bayramovun rəsm əsərlərindən ibarət sərgi ilə davam edib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(05.12.2022)
Tiqranyan: “Mən açıq etiraf etmək istəyirəm... Bu ilk erməni operasının yaranmasında əsil səbəbkar Üzeyir Hacıbəyovdur...”
Aida Eyvazlı “Şuşam - qalamdır mənim” adlı layihəsini təqdim edir
Başa çatmaqda olan 2022-ci il tarixdə Şuşa ili kimi qalacaq. Bu, Şuşanın və Şuşanı bizə yenidən qaytaranların haqqıdır.
İlimiz Şuşa adı ilə bağlı olduğundan Vətənimizin göz-bəbəyi olan Şuşa haqqında lap qədim tarixlərdən xəbər vermək, addım-addım, səhifə-səhifə, ilmə -ilmə, çiçək-çiçək Şuşanı bir də tanıtmaqdır məqsədimiz.
“Şuşam qalamdır mənim” adlı layihəmizdə bu dəfə Qafqazın mədəniyyət və musiqi beşiyin olan Şuşanın yetişdirdiyi mədəniyyət xadimlərindən, tanınmış şəxsiyyətlərindən danışacağıq. Söhbətimizi dünyalarca tanınmış məşhur Üzeyir Hacıbəylinin əsərlərini ermənilərin öz adlarına çıxmalarından başlamaq istəyirik. Üzeyir Hacıbəylinin Ev Muzeyinin direktoru, Xalq artisti Sərdar Fərəcovun yazılarında bu haqda maraqlı məqamlar öz əksini tapıb. Beləliklə:
1908-ci il yanvarın 25-də Üzeyir Hacıbəylinin “Leyli və Məcnun” operası Bakı şəhərindəki Tağıyev Teatrında səhnəyə qoyulur. Yaxın Şərqdə, Mərkəzi və Cənubi Asiyada klassik sevgi əfsanəsi kimi operanın sorağı hər tərəfə yayılır. 1912-ci ildə isə erməni bəstəkarı Armen Tiqronyan “Anuş” operasını yazır. 1941-ci ilin mayında Bakıda erməni Armen Tiqranyanın "Anuş" operası tamaşaya qoyularkən, premyerada iştirak edən müəllif deyir: "Mən açıq etiraf etmək istəyirəm... Bu ilk erməni operasının yaranmasında əsil səbəbkar Üzeyir bəy Hacıbəyovdur... Hələ 1908-ci ildə "Leyli və Məcnun" operasını dinlərkən mən də milli opera yazmaq qərarına gəldim və dörd il keçəndən sonra 1912-ci ildə "Anuş" operası yarandı".
İkinci bir hadisə isə belə baş verir. Üzeyir Hacıbəylinin 1911-ci ildə tamaşaya qoyulmuş 2-ci operettası olan "Məşədi İbad" da az müddətdə məşhurlaşır və onun şöhrəti Azərbaycandan xeyli uzaqlara yayılır. Operetta 1919-cu ildə Krımda, Yaltada ekranlaşdırılmağa başlanır. O zaman Krımda yaşayan və Krım tatarlarının musiqisindən bəhrələnən milliyyətcə erməni olan bəstəkar Aleksandr Spendiyarov 1924-cü ildə Ermənistan hökumətinin dəvəti ilə Yerevan şəhərinə gəlməli olur. Ermənistandan musiqi kadrlarının yaranmasında, konservatoriyanın, simfonik orkestrin və opera teatrının əsaslı qurulmasında Aleksandr Spendiyarov da yaxından iştirak etməli idi. Yerevana gedərkən erməni bəstəkar yolüstü Ü.Hacıbəyovun qonağı olur. Söhbət zamanı Aleksandr Spendiyarov Ü.Hacıbəyliyə “Üzeyir bəy, mən Sizin "Məşədi İbad" operettanızı eşitmişəm, orada bir neçə musiqi məni xüsusi məftun etmişdir" – deyir və "Deyirlər ki, toy olacaq" xorunu və “Məşədi İbad, sən bizə, xoş gəlib, bizi şad elədin”- duetini yenicə bəstələdiyi "Almast" operasında İran qoşunlarının səhnəsində istifadə etmək istədiyini xahiş edir.
Böyük humanist qəlbə malik olan Üzeyir bəy qonağın bu xahişini yerə salmır. Ancaq daha neçə illər sonra bu melodiya təkcə "Almast" operasında deyil, Komitasın bəstəsi kimi "Simli kvartetdə", A.Babacanyanın bəstəsi kimi "Vaqorşapat rəqsində, daha kimlərin bəstəsində yer tapdı, ancaq nədənsə sonrakı erməni musiqişünasları bu melodiyanın "çox qədim" erməni musiqisi olmasını iddia etməyə başlayaraq, hətta etika, insaf xətrinə belə Üzeyir bəyin adını çəkməyi özlərinə sığışdırmadılar.
Bəli, budur erməni xisləti.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(05.12.2022)
“Qisas – 44” kitabı şəhid Vüsal Vəliyevin döyüş yolundan bəhs edir
Vətən müharibəsinin şəhidi mayoru Vüsal Vəliyevin xatirəsinə həsr olunmuş “Qisas – 44” adlı kitab işıq üzü görüb.
Kitabın tərtibçisi AMEA-nın Folklor İnstitutunun aparıcı elmi işçisi, şəhidin qardaşı Əpoş Vəliyevdir.
Kitabda mayor Vüsal Vəliyevin həyatı və döyüş yolundan bəhs edilir, ailə üzvlərinin, döyüş yoldaşlarının xatirələri, onun haqqında yazılmış poemalar, məqalələr, şeirlər yer alır.
Vüsal İslam oğlu Vəliyev 1988-ci il iyulun 15-də Şərur rayonunun Dizə kəndində anadan olub. 1994-2002-ci illərdə Dizə kənd tam orta məktəbində, 2002-2005-ci illərdə Heydər Əliyev adına Hərbi liseydə təhsil alıb. 2009-cu ildə Heydər Əliyev adına Azərbaycan Ali Hərbi Məktəbini (AAHM) bitirib. Həmin ildən leytenant rütbəsində Beyləqan rayonunda xidmətə başlayıb. Tank əleyhinə taqımın komandirliyindən motoatıcı taborun komandiri vəzifəsinə və “mayor” hərbi rütbəsinə yüksəlib. Beyləqan, Füzuli, Ağdam, Tərtər, Tovuz, Qazax və Göygöl-Murovdağda xidmət edib.
Xidmət etdiyi müddətdə “Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918-2013) yubiley medalı”, “Azərbaycan Ordusunun 100 illiyi (1918-2018) yubiley medalı”, “10 il qüsursuz xidmətlərə görə” 3-cü dərəcəli medalı ilə təltif olunub.
Vüsal Vəliyev 2020-ci il sentyabrın 27-də başlanan Vətən müharibəsi zamanı Murovdağ-Kəlbəcər istiqamətindən döyüşə başlayıb, Şuşa uğrunda gedən döyüşlərdə iştirak edib. Noyabrın 9-da şəhadətə ucalıb.
Vüsal Vəliyev ölümündən dövlət başçısının sərəncamları ilə “Vətən uğrunda” “Kəlbəcərin azad olunmasına görə”, “İgidliyə görə” medalları və “Azərbaycan Bayrağı” ordeni ilə təltif edilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(05.12.2022)
Cavidi, Dümanı, Motsartı aparan gün
Varisdən Günün təqvimi
5 dekabr. Ümumdünya yerin təki günü
6 qatdan ibarət olan, sualtı sular üçün filtr rolunu oynayan yerin təki özündə 45 faiz mineral hissəcik, 25 faiz su, 25 faiz hava və 5 fazi üzvü maddələr daşıyır. Ekosistemin qorunmasında əhəmiyyətli rol oynayan bu qat bitkilər aləminin həyat mənbəyi hesab edilir. Yerin təkinin qorunması vacibdir, bu gün insanlara xilaskarlıq missiyası tapşırılacaq.
5 dekabr. Şəhid daxili işlər naziri Məhəmməd Əsədovun ildönümü
1991-ci il noyabr ayının 20-də Azərbaycanın dövlət xadimləri öz vəzifə və vətəndaşlıq borclarını yerinə yetirmək üçün vertolyotla Ağdam şəhərinə uçarkən Qarakənd səmasında dəhşətli, yaddaşlardan silinməyən qanlı vertolyot faciəsi baş verdi. Sanki hansısa xəyanətkarlıqla vertolyota doldurulub erməni terrorçularına yem olaraq göndərilən şəxslərin hamısı müstəqilliyimizin qatı tərəfdarları, vətənpətrvərlər idi. Xalqımızın azadlığı, torpaqlarımızın bütövlüyü uğrunda gedən mübarizədə şəhid olan bu şəxslərin arasında daxili işlər naziri Məhəmməd Nəbi oğlu Əsədov da var idi.
Məhəmməd Nəbi oğlu Əsədov 1941-ci il dekabr ayının 5-də Zəngilan rayonunun Baharlı kəndində anadan olub. Uzun illər partiya-sovet işlərində çalııbş, 1982-ci ildə Moskva Təhlükəsizlik Akademiyasını qırmızı diplomla başa vurub, Azərbaycan Təhlükəsizlik Nazirliyində məsul vəzifədə çalışıb. 1990-cı ilin may ayında Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər naziri vəzifəsinə təyin edilib, nazir işlədiyi müddətdə vaxtının çoxunu Qarabağ bölgəsində keçirib, əsgərlərlə çiyin-çiyinə səngərlərdə gecələyib. 1990-cı il noyabr ayının 5-də general-mayor rütbəsini alıb.
Allah ona rəhmət eləsin!
5 dekabr. Mandelanı, Cavidi, Moneni, Dümanı, Motsartı aparan gün
Vanna günü. Duş sevənlər ən azı bu gün vərdişlərini dəyişməlidirlər. Nindzya günü. Bu Şərq sənətini bir gün mənimsəmək pis olmazdı. Fransada əfvetmə, Niderlandda Klozum (keşiş), Avstriyada Krampus (cadugər) və Amerikada komfortla yemək günü.
2017-ci ilin bu günündə Beynəlxalq Olimpiya Komitəsi dopinq istifadəsinə görə Rusiya qış olimpiya yığmasını 2018-ci il oyunlarından kənarlaşdırıb. 2013-də Nobel mükafatçısı, CAR-ın prezidenti olmuş Nelson Mandela vəfat edib. 1966-cı ildə məşhur fransız müğənnisi Patrisiya Kaas doğulub. 1949-cu ildə Qüds İsrailin ilk paytaxtı elan olunub. 1946-cl ildə məşhur ispaniyalı tenor Xose Karreras doğulub. 1941-ci ildə Azərbaycan ədəbiyyatının ən görkəmli nümayəndələrindən biri – Stalin repressiyasının qurbanı Hüseyn Cavid İrkutsk həbsxanasında işıqlı dünyaya əlvida deyib. 1940-cı ildə Azərbaycan teatr və kinosunun unudulmaz aktyoru Ağasadıq Gəraybəyli vəfat edib. 1936-cı ildə Qazaxıstan və Qırğızıstan SSRİ tərkibində müxtar respublikadan ittifaq respublikasına keçiblər. Həmin gün SSRİ-də Stalin Konstitusiyası da qəbul edilib. 1926-cı ildə məşhur fransız rəssamı, impressionizmin banisi Klod Mone dünyadan köçüb. 1925-ci ildə SSRİ-nin ilk kult filmi olan “Potyomkin zirehli gəmisi” ekranlaşdırılıb. 1924-cü ildə Azərbaycan kinosunun incise sayılan “Şərikli çörək” filminin rejissoru Şamil Mahmudbəyov dünyaya gəlib. 1901-ci ildə adı uşaqların dillərində əzbər olan amerika rəssamı Uolt Disney dünayaya gəlib. 1879-cu ildə ABŞ-da ilk ATS yaradılıb. 1870-ci ildə Aleksey Düma – dünyaşöhrətli fransız, Quba hamamında çimib çimmək günah sayılan avropalıları bədbəxt adlandıran dahi yazıçı dünyadan köçüb. 1803-cü ildə rus şairi Fyodor Tütçev doğulub. 1791-ci ildə başqa bir dünyaşöhrətli şəxs – Avstriya bəstəkarı Volfqanq Amadey Motsart dünyadan köçüb. 1766-cı ildə dənizçi Ceyms Kristi Londonda ilk auksion keçirib, yeri gəlmişkən, indi Kristis düenyanın ən məşhur auksionudur. 1496-cı ildə Portuqaliya karalı Manuel yəhudilərin ölkədən qovulması barədə fərman imzalayıb.
5 dekabr. İnkvizisiya tonqalları
Ən nəhayət, 1484-cü ilin 5 dekabrında Roma Papası əcinnə ovuna çıxanlara inkvizisiya tonqallarını daha gur yandırmağı əmr edib. Hardasa bizlərin 37-ci il repressiyasına bənzər bir azadfikirliliyin təqibi və cəzalandırılması ən işıqlı insanların məhvi ilə sonuclanıb. Bəlkə də tale işidir ki, repressiya qurbanı Hüseyn Cavid də məhz 5 dekabrda dünyadan köçüb.
Çox təəssüf ki, əsrlər ötsə belə cəmiyyətlər yenə də azad ola bilməyiblər. İnkvizisiya tonqallarına insanların cisimləri atılırdısa indi arzuları atılır, repressiya edamlarına insanların cisimləri tuş gəlirdisə, indi arzuları tuş gəlir.
Çox təəssüf!
“Ədəbiyyat və incəsənət” (05.12.2022)
Tanınmış aktyor Həsənağa Salayevin doğum günüdür
Bu gün tanınmış aktyor Həsənağa Salayevin anadan olmasının 101-ci ildönümüdür. Yəqin ki, onun yaratdığı obrazlar hər kəsin yadındadır.
Həsənağa Dərya oğlu Salayev 1921- ci il dekabr ayının 5-də Bakıda anadan olub. Bakıdakı 6-cı Şura məktəbində təhsil alıb, 1937-ci ildə Bakı Teatr Texnikumuna daxil olub. Tələbə ikən 1938-ci ildə Akademik Milli Dram Teatrının aktyor heyətinə qəbul edilib, 1941-ci ildə təhsilini başa vurduğu günlərdə müharibəyə gedib, müharibənin qan-qadasından keçib, qələbədən sonra 1946-cı ildə yenidən doğma kollektivə qayıdıb. Onun “Oqtay Eloğlu” tamaşasında yaratdığı baş qəhrəman haqqında uzun illər mətbuatda müxtəlif fikirlər səslənib. Səhnə fədaisinin yaratdığı həmin monumental obraz bu günə kimi əvəzedilməz olaraq qalmaqdadır. Teatrla yanaşı, kino sahəsində də çalışan Salayev “Azərbaycanfilm” kinostudiyasının istehsal etdiyi “Fətəli xan”, “Görüş”, “O olmasın, bu olsun”, “Onu bağışlamaq olarmı?”, “Koroğlu”, “İstintaq davam edir” bədii filmlərində əsas rollara çəkilib. “İstintaq davam edir” bədii filmində həm baş rolda oynayıb, həm də bu ekran əsərinin rejissoru olub. Milli teatrın və kinonun inkişafındakı xidmətlərinə görə bir sıra mükafatlara, 1959-cu ildə Azərbaycanın “Əməkdar artist”, 1974-cü ildə isə “Xalq artisti” fəxri adlarına layiq görülüb. Həsənağa Salayev 1981-ci il oktyabr ayının 2-də vəfat edib, ruhu şad olsun.
“Ədəbiyyat və incəsənət” (05.12.2022)
Bu gün Beynəlxalq Könüllülər Günüdür
BMT-nin Baş Məclisi tərəfindən 1985-ci ildən iqtisadi və sosial inkişaf naminə hər il 5 dekabr Beynəlxalq Könüllülər Günü kimi qeyd olunur. Könüllülük – öz iradəsi və sərbəst seçimi əsasında əvəzi ödənilməyən fəaliyyəti həyata keçirən şəxsdir. Könüllülüyün məqsədi isə tapşırıqları yerinə yetirmək, fərdlərə və ya ictimai təşkilatlara maliyyə dəstəyi olmadan, fədakarcasına, insanların rifahını inkişaf etdirmək və yaxşılaşdırmaqdan ibarətdir. Bu öz maraqları, şəxsi bacarıqları və öyrənmə vasitəsilə cəmiyyətə xidmət göstərilməsidir ki, qarşılığında pul əvəzinə özünə dəyər və hörmət hissi qazanılır. Bu təqvim günü ölkəmizdə hər il yüksək səviyyədə qeyd edilir. Könüllülərin səyi nəticəsində hər gün minlərlə insan maarifləndirilir, onların pis vərdişlərdən uzaqlaşması naminə müxtəlif layihələr həyata keçirilir.
Ölkəmizdə könüllülük hərəkatı geniş vüsət alıb, bu faktdır. Hətta Prezident İlham Əliyev 2020-ci ili respublikamızda “Könüllülər ili” elan etmişdi. Avropa oyunları, Formula 1 kimi idman yarışlarında, beynəlxalq forumlarda böyük vüsət almış mövsümi könüllülük hərəkatı Asan könüllüləri qismində daimi status da qazanıb. Azərbaycan könüllülərini – fədakar gənclərimizi təbrik edirik.
“Ədəbiyyat və incəsənət” (05.12.2022)
Günün fotosu: Mərakeş azarkeşləri aləmi bir-birinə qatıblar
Günün fotosu: Mərakeş azarkeşləri aləmi bir-birinə qatıblar
Hollandiyada - Haaqa, Amsterdam və Rotterdam şəhərlərində Mərakeş azarkeşlərinin öz yığmalarının futbol üzrə Dünya çempionatında pley-off mərhələsinə çıxmasını bayram etmələri polislə toqquşmayadək gedib çıxıb. Bir neçə polis yaralanıb, 20-dən artıq adam həbs edilib.
Foto: Euronews
“Ədəbiyyat və incəsənət” (03.12.2022)
Opera və Balet Teatrında bu gün “Don Kixot” nümayiş etdirilib
Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrı bu ay maraqlı səhnə əsərləri ilə tamaşaçıların qarşısına çıxacaq.
Həmişə olduğu kimi, bu dəfə də teatrın repertuarı zəngindir.
Bu gün məşhur “Don Kixot” baleti nümayiş etdiriləcək.
Tamaşaçılar səhnə əsərini saat 19:00-da izləyə biləcəklər.
“Ədəbiyyat və incəsənət” (03.12.2022)
