Super User

Super User

Cümə axşamı, 09 Mart 2023 15:00

“Qəzəl saatı”nda Lilpar Cəmşidqızıdır

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Qəzəl saatı” rubrikasında bu dəfə sizlərə Sumqayıtda yaşayıb-yaradan Lilpar Cəmşidqızının 2 qəzəlini təqdim edəcəyik.

 

 

 

***

Ey dil, hər aşiqin yenə dərmanı sevgidir,

Hicran görənlərin qəmi, zindanı sevgidir.

 

Leyla çəkib nə qədri əziyyət bu sevgidən,

Səhra gəzənlərin demə loğmanı sevgidir.

 

Dəryadə çoxdu canlı, düşünmür bu aləmi,

Ancaq cahanda aşiqin ümmanı sevgidir.

 

Vardır nə qədri sevgi- məhəbbətlə oynayan,

Həm güldürən, həm öldürən insanı sevgidir.

 

YaRəb, bağışla Sən məni aləmdə bircə yol,

Düz yolda saxlayan həmi şeytanı, sevgidir.

 

Həsrət qəmin verəndə nədən bilmədin, Xuda?

Aləmdə hər bir aşiqə cananı sevgidir.

 

Səntək mənim bu könlümə kimdir de, yol tapan?

Lilparı şair eylədin, ünvanı sevgidir.

 

 

***

 

Bəxti yazan, neyləyim, görmədi hərdən məni,

Bir quru yarpaq kimi saldı nəzərdən məni.

 

Eylədiyim hər nə var, sirri- Xudadən gəlir,

Kaş, soruşaydın, fələk, bircə nəfərdən məni.

 

Əllərimi açmışam, mən dilənim bəxtimi,

Sanki əsən bir külək qovdu şəhərdən məni.

 

Dalğaların qoynuna baş vuracam bir səhər,

Kimsə gəlib sormasın burda Xəzərdən məni.

 

Qüssə çöküb üstümə, gör necə mən qəmliyəm,

Ver sıxılan könlümü, al bu kədərdən məni.

 

Fikrü xəyalım gedir görmədiyim yerlərə,

Leyli təkin çöllərə saldı səhərdən məni.

 

Sözləri mən saf-çürük eyləyirəm hər zaman,

Söylədiyim kəlmələr etdi nələrdən məni.

 

Tanrı verib ömrümü, çün alacaqdır yenə,

Qoyma gedim, ey fələk, saxla səfərdən məni.

 

Təbi veribdir Xuda, yazmağı Lilpar bilir,

Kim tanımır, qoy yazım, görsün əsərdən məni.

 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(09.03.2023)

 

 

 

Yazıçı Xeyrəddin Qocanın satirik “Çox bahadır qiyməti” hekayəsi Gülüş Klubunun bugünkü buraxılışında diqqətinizə çatdırılır. 

 

 

Çox bahadır qiyməti...

 

(Nəzirə)

 

Qonşuya qonaq getmişdim, oturub çaydan-zaddan içib, nərddən-zaddan oynayırdıq. Ev sahibinin arvadı gəldi ki, qardaş, Allahdan gizlin deyil, səndən niyə gizlədək, bəs, həftənin axırında qızımıza elçi gələcək, gəl, sən də iştirak elə. Zəhmət çəkmə, hər tədarükümüzü görmüşük, təkcə sənin iştirak eləməyin bizim üçün şərəfdir. Dedim ay bacı, qonşu deyilik, mütləq gələcəyəm. Təki xeyir iş olsun.

Həftə başa çatdı, elçilər gəldilər. Ayrı-ayrı ölkələrin diplomatları kimi oğlan adamları masanın bir tərəfində, biz də o biri tərəfində oturduq. Bir neçə dəqiqə sükutdan sonra oğlan atası dilləndi ki, bəs "sizdə zər var, bizdə zərgər", "sizdə bağ var, bizdə bağban", "sizdə qaş var, bizdə üzük" və sair və ilaxır. Oğlanın anası da dedi ki, sözün kəsəsi, qızınıza elçi gəlmişik, bir "mübarək" deyin, çıxaq gedək, toya hazırlaşaq.

Qonşumuz, yəni qızın atası söz aldı, görək nə dedi:

- Bacı, nə mübarəkbazlıqdır? Bizim də dostumuz var, düşmənimiz var. İlk dəfədir qapımızı açırsınız. Qoyun, bir götür-qoy edək.

Oğlan atası "biz sizi tələsdirmirik, nə istəyirsiniz deyin, biz də işimizi bilək" sözlərini nəzakətlə ifadə etməyə çalışsa da, alınmadı. Bu dəfə qız anası söz aldı:

- Qızı böyüdüb boya-başa çatdıran mənəm. Gərək başlıq verəsiniz.

- Ay bacı, nə başlıq? İndi on yeddinci əsr deyil ki! - Oğlan anası təəccüb etdi.

- Lap iyirmi ikinci əsr olsun, başlıq verməlisiniz, vəssalam!

Qızın atası onların sözünü kəsdi:

- Mən də qızın fundamental atasıyam. Mənim də öz tələblərim var.

Oğlan atası "buyur" deyən kimi, qız atası başladı, nə başladı:

- Sizi çox bərkə salmayacağam. Qonağım çox olacaq. Nə gətirməlisinizsə bir-bir sayım, siz yazın. On beş qoyun, on kisə qənd, iyirmi yeşik araq, on tay düyü, əlli kiloqram yağ, beş yüz adamlıq balıq, otuz kiloqram kürü, 50 kiloqram fındıq, iyirmi kiloqram çay - yaxşısından olsun - turşməzə Göyçay narı, narşərab da öz yerində. Qırx yeşik "Badamlı", ona uyğun "Koka-kola", "Fanta", iyirmi kiloqram pendir, o qədər də qatıq. Daha nə qaldı? Hə, musiqiçilərin də haqqını siz verməlisiniz.

Aldı qızın anası görək, nə dedi:

- Almaz bilərzik, mirvari boyunbağı, medalyon, saat, üzük də bahalısından olmalıdır. Qaldı pal-paltar məsələsi, onlarsız olmaz. İcra başçılarının, prokurorların, polis rəislərinin, nazirlərin arvadları necə geyinirsə, mənim qızım da elə geyinməlidir. Gözəl-göyçək qızdır, kimdən əskikdir?! Şubası, paltosu, plaşı, ayaqqabıları da bir-birindən gözəl olmalıdır. Yadımızdan çıxan xırda-xuruşları da sonra deyərik.

"Elçilər odlandılar: - Qız almırıq, vəssalam.

Çox bahadır qiyməti, biz almırıq, vəssalam".

O gedən getdilər...

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(09.03.2023)

Cümə axşamı, 09 Mart 2023 08:45

Əməkdar artist Yafəs Eyvazov vəfat edib

Tanınmış ud ifaçısı, Əməkdar artist Yafəs Eyvazov ötən gün vəfat edib. Bu barədə sənətçinin bacısı oğlu, Əməkdar artist Rəşad İlyasov özünün Facebook hesabında məlumat verib.

Sənətçi uzun müddət davam edən xəstəlikdən vəfat edib.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(09.03.2023)

Azərbaycan Gənclər İttifaqı və Azərbaycan Rəqs Assosiasiyası tərəfindən təşkil edilmiş 2023-ci il Bakı Rəqs Çempionatının qalibləri müəyyən edilib. Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Oxu.az-a istinadən məlumat verir. 

 

Çempionat solo, duet, kiçik qrup, qrup, ansambl və böyük ansambl nominasiyalarında keçirilib. Müsabiqədə Bakı və ölkənin regionlarının nümayəndələri iştirak ediblər.

"Keçirilən çempionatda həm tanış olan kollektivlərin, həm də özlərini göstərməyə qərar verən yenilərin çıxışlarını gördük. Hər nominasiyada ciddi rəqabət olub, lakin Folk Stayl ansambl nominasiyasında üç kollektivin rəqabəti xüsusilə fərqlənib. Hakimlər sona qədər ümumi fikrə gəlməyə çalışdılar və nəhayət, qərar verdilər. Beləliklə, mən “Azad rəqs”  kollektivini, xüsusən onların bədii rəhbəri Rəhim Babayevi qələbə münasibətilə təbrik edirəm. Onlara böyük uğurlar arzulamaq istəyirəm. Həmçinin “Bakı Ritm Qrupu” ansamblını, Rəhman İmanovu  və “Alov” ansamblını Emil Pənahovun rəhbərliyi altında  qalib gəlmələri münasibətilə təbrik edirəm!", - deyə təşkilat komitəsinin sədri Əziz Əzizov bildirib.

Qran-pri qalibi isə  Folklor Stilizasiya nominasiyasında Xaçmaz şəhər Uşaq İncəsənət məktəbinin solisti Lamiyə Hacızadə olub.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(09.03.2023)

Cümə axşamı, 09 Mart 2023 14:00

Deyin görək bu adam hansı dildə danışırdı?

“Ədəbiyyat  və incəsənət” portalı yazıçı-dramaturq Əyyub Qiyasın tanınmış teatr və kino xadimlərinin həyatlarından qələmə aldığı maraqlı anları təqdim edir. Növbəti təqdim edilən İlham Əskərovdur.

 

 

İLHAM ƏSKƏROV

(1958-1915)

***

“Susmuş vicdan” serialının çəkilişləri gedirdi, orada mən təhlükəsizlik xidməti generalını oynayırdım. Çəkilişlər Bakıda “Teleqüllə” deyilən ərazidə idi. Hamı yorğun olduğundan işdə bir qədər tələskənlik yaranmışdı. Cavan aktyorlardan biri də ümumiyyətlə rola hazır deyildi. Mən də müəlliflə bir kənarda oturub çay içirdim.

Aktyor tərəf-müqabilinə dedi:

– Aqşin, mən pataloku sənə iki saat vaxt ayıra bilərəm. Gəlsəm də çerez Binəqədi yolu gəlməliyəm, onsuz da uje problem yaranıb…

Bu vaxt müəllif çaydan bir qurtum içib:

– İlham müəllim, bunun ssenarisini kim yazıb görəsən? – xəbər aldı.

 Ətrafa baxıb:

– Mənə dedilər sən yazmısan axı, – cavab verdim

– Yox, bu, mənim yazdığım deyil, bunu yazan məndən yaxşı yazıb…- dedi.

Sonradan həmin epizod bir də əvvəldən axıra qədər çəkildi.

 

 “Ədəbiyyat və incəsənət”

(09.03.2022)

Cümə axşamı, 09 Mart 2023 13:30

Xalça Muzeyində batika üzrə mühazirə olacaq

Martın 11-də Azərbaycan Milli Xalça Muzeyində Əməkdar rəssam İnna Kostinanın “Göyün yeddinci qatı” adlı fərdi yubiley sərgisi çərçivəsində batika üzrə mühazirə keçiriləcək.

Qeyd edək ki, mühazirə İnna Kostina tərəfindən rus dilində təqdim olunacaq.

İştirak üçün öncədən https://forms.gle/Sx6YeA2sWY7hhh7T7 linkinə müraciət edərək qeydiyyatdan keçmək olar.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(09.03.2023)

Bu gün Heydər Əliyev Mərkəzində “Yerlə göy arasında” adlı Azərbaycan-Latviya birgə incəsənət sərgisi açılır.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, Latviyanın ölkəmizdəki səfirliyi ilə birgə təşkil olunan sərgi dahi şair Mövlana Cəlaləddin Ruminin poeziyasını əhatə edir. XIII əsrdə yaşayıb yaratmış Ruminin ideyaları mənəvi yüksəliş və kamilliyə çatmağa həsr olunub. Latviyadan İeva Krumina və dünyaşöhrətli fotoqraf Reza Deqatinin əsərlərinin nümayiş olunacağı sərgi aprelin 3-dək davam edəcək.

Tanınmış rəssam İeva Krumina Latviya Rəssamlıq Akademiyasının Tekstil şöbəsinin müdiridir. O, Latviya Rəssamlar İttifaqının və Latviya Tekstil Rəssamları Assosiasiyasının üzvüdür. İeva Krumina məşhur latviyalı şair və yazıçı İmants Ziedonisin “Sevgisiz yaşama, sevgisiz heç nəyin önəmi yoxdur” sözlərinə əsaslanır, xalqlar arasında oxşar, ümumi çalarları öyrənməyə çalışır. Onun hər bir sənət əsərinə baxanda özümüzü o sənət əsərində görürük. Onun sənət əsərləri insanlara dünyamızı sevgi sapları ilə təmir etmək ismarışını çatdırır. 

REZA kimi tanınan dünyaşöhrətli fotojurnalist Reza Deqati müharibələri, hərbi münaqişələri, eləcə də bəşəriyyətin gözəlliklərini işıqlandırır. Onun işləri “National Geographic”, “Time”, “Stern”, “Newsweek”, “Paris Match” jurnallarında yer alıb. O, 30 kitabın müəllifi və bir çox mükafatların sahibidir. Rezanın Ruminin ideyalarını, mistik rəqslə dövrə vuran, yerlə göy arasındakı enerji dövranı mövzusunu çatdıran əsəri 1994-cü ildə “National Geographic” jurnalının üz qabığında yer alıb. O, Fransanın “Xidmətlərə görə” kavaler ordeninə və Azərbaycanın “Dostluq” ordeninə layiq görülüb.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(09.03.2023)

Cümə axşamı, 09 Mart 2023 13:00

“Sənə yağış dərirəm…” - Əlizadə Nur

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Poetik qiraət rubrikasının daimi aparıcısı Əlizadə Nuri bu dəfə sizlər üçün “yağış dərəcək”…

 

Sənə ocaq çatıram-

Misraların ahından.

Yağış dərirəm sənə,

Buludun budağından…

 

Sənə şeir tikirəm, 

Ürəyimin sapıyla.

Cənnət qururam sənə

Cəhənnəm əzabıyla…

 

Yüz il duran deyiləm, 

Sizin elçi daşından.

Sənə üzük yonuram

Çiçəklərin qaşından…

 

Sənin üzünə baxıb,

Ayı da danmaq olar.

Səndən ömür düzəldib

Min il yaşamaq olar.

 

Gör harda tapdım səni-

Güllərin nəfəsində.

Bir nəğmə yazdım sənə,

Axan çayın səsindən…

 

…Sənə ocaq çatıram-

Misraların ahından.

Yağış dərirəm sənə,

Buludun budağından…

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(09.03.2023)

Cümə axşamı, 09 Mart 2023 12:30

“Qisas” – Aydın Tağıyevin hekayəsi

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ulduz” jurnalı ilə birgə “Biri ikisində” layihəsində bu gün növbədə Nəsr vaxtıdır, Aydın Tağıyevin hekayələri ilə tanışlıqdır. Bu gün ilk – “Qisas” hekayəsi dərc ediləcək.

Amma öncə kiçik bir müqəddimə də olacaq.

 

 

Bir yazar kimi, yazdığını mətbuatda görən bir müəllif sevincini mənə ilk dəfə bəxş edənlərdən biri də məhz “Ulduz” jurnalı olub. 1975-ci ilin 2-ci sayında Şabranın (keçmiş Dəvəçinin) ucqar bir dağ kəndində, Pirəbədildə müəllim işlərkən “İlk hekayələr” guşəsindəki “Buz heykəllər əriyir...”  hekayəmin sevincini hələ də yaşayıram, hərçənd ki, ötən müddət ərzində az qala 50-yə yaxın kitabım çıxıb. İlk hekayəm “Ulduz”da çap olunarkən jurnala redaktorluq edən, “Can nənə, bir nağıl de” şeirinin müəllifi (bu şeir o vaxt mən məktəbli ikən ədəbiyyat müntəxabatlarına salınmışdı, indi varmı, bilmirəm...) Əhməd Cəmilin, sonralar dərgiyə baş redaktorluq edən, jurnalın qapısını – səhifələrini yazdıqlarıma müntəzəm xətir-hörmətlə açan Yusif Səmədoğ­lunun, ali məktəbdə müəllimim olmuş Abbas Abdullanın, unudulmaz, əziz dostum Ələkbər Salahzadənin “Ulduz”un – haqq dünyasına qovuşmuş mərhum baş redaktor­larının ruhları şad olsun.

 

Hörmətlə Aydın Tağıyev. 70 yaşının tamamı günündə yazılıb.

 

 

QİSAS

 

Kənd uzun müddət idi ki, düş­mən mühasirəsində idi. Qocanı-qarını, qızı-gəlini, oğul-uşağı naxə­ləf qonşunun qəfil hücumundan qoruyub xilas etmək üçün əli silah tutanlar yalvar-yaxar onları kənd­dən çıxarmağa razı salmış, özləri isə torpaqlarının keşiyində dayan­mışdılar.

Ancaq nə vaxtdan bəri səngərdə duran, düşmənə qan udduran bir igid oğul nə qədər dil töküb yalvar-yaxar etmişdisə də, tərs atasını evini tərk etməyə məcbur edə bil­məmişdi, anası da kişinin yanında qalmışdı...

Yer-göy od tutub yanırdı. Qu­laqları nə qədər ağır eşitsə də, qoca ilə qarı artıq yaxından gələn top-tüfəng səsini aydınca eşidirdilər. Qarı təlaşa düşsə də, kişinin heç tükü də tərpənmirdi. Amma toran­laşan gözləri qapıda qalmışdı. Elə bil keçmiş vaxtlarda olduğu kimi qapının yenə də aramla döyülə­cəyini, yerindən qalx­mamışdan əv­vəl isti bir səslə “hər kimsən, bu­yur, buyur” – deyib son­ra da ehtiramla özünün də qonaq qabağına gedəcəyini gözləyirdi. Təpiklənən qapı zərblə açıldı.

– Ha-ha-ha... Bərkdən qəhqəhə çəkən bir saqqallı şəstlə əlindəkini – güllə ilə düz ortasından deşilib al qana boyanmış bir köynəyi qoca ilə qarının qarşısına atdı.

– Axır ki, hayıfımızı yerdə qoy­ma­dığımız oğlunuzun köynəyidir, – dedi – Yuyun qanını, sərib quru­dun... Asın gözünüzün qabağın­dan... ha-ha-ha... Dığa uğunub get­di.

Qarı yerindəcə quruyub qaldı, oğlunun qanlı köynəyinə baxa-ba­xa dizləri büküldü, yerə çökdü. Birdən-birə daş heykələ dönən qocasa elə bil ayılıb özünə gəldi. Üzünü dığaya tutub cingiltili bir səslə:

– Yox, qanı qanla yuyarlar, deyə yaralı aslan kimi nərildədi. Dizlərinə taqət, qollarına güc hardan gəldi, heç özü də bilmədi. Birdən qəfil yerindən sıçrayıb divardan asılmış qoşalüləni sinəsinə sıxdı. Dolu tüfəng nə vaxtdan bəri idi ki, ayaq üstdə idi. Bu qəfil hücumdan özünü itirmiş dığanın gözləri bərələ qal­mışdı. Tüfəng guruldadı.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(09.03.2023)

 

Azərbaycanın ABŞ-dakı səfiri Xəzər İbrahim Texas ştatının Hyuston şəhərində illik əsasda təşkil olunan və ABŞ, o cümlədən bir çox ölkələrdən yüksək səviyyəli dövlət və özəl sektor nümayəndələrinin iştirakı ilə keçirilən “CERAWeek” Enerji konfransının 41-ci illik sessiyasında iştirak edib. 

 

Azərbaycanın ABŞ-dakı səfirliyinin məlumatınd bildirilir  ki, səfir Enerji konfransı çərçivəsində təşkil olunmuş “Enerji təchizat mənbələri və nəqliyyat marşrutlari üzrə dəyişən perspektivlər” adlı plenar sessiyada çıxış edib. 

Diplomat Azərbaycanın enerji siyasəti, neft, qaz, o cümlədən alternativ enerji mənbələri sahələrindəki potensialı, ölkəmiz tərəfindən həyata keçirilmiş genişmiqyaslı enerji infrastruktur layihələri və Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təmin edilməsində Azərbaycanın rolu barədə iştirakçıları məlumatlandırıb, onların qeyd edilən sahələrlə bağlı sualları cavablandırılıb.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(09.03.2023)

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.