Super User
Səs-küylü “3391 kilometr” filmi Bakı kinoteatrlarında nümayiş etdiriləcək
Beyza Alkoçun qələmə aldığı kitab əsasında çəkilən “3391 kilometr” adlı türk melodramının eksklüziv nümayişi yanvarın 12-dən etibarən “CinemaPlus” kinoteatrlar şəbəkəsində baş tutacaq. Filmdə baş rolları yeni nəslin ən populyar aktyorları Derya Pınar Ak və Ahmet Haktan Zavlak ifa edirlər. Filmin yaradıcı prodüseri və rejissoru Deniz Enyüksekdir.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, kitabın pərəstişkarı olan və əsərdəki sevgi hekayəsinin hər bir təfərrüatını az qala əzbərə bilən fanatların “3391 kilometr" filminin sosial şəbəkə səhifələrində yazdıqları on minlərlə şərhdən və güclü təzyiqlərindən sonra filmə çəkiliş zamanı ssenaridə olmayan, lakin kitabda əksini tapan bir çox təfərrüatlar əlavə edilib.
Film sosial şəbəkə vasitəsilə tanış olan iki gəncin sevgi hekayəsindən bəhs edir. Bir-birindən bir neçə kilometr məsafədə olsalar da, onlar arasında güclü cazibə yaranır. Film boyunca tamaşaçılar bir-birindən 3391 kilometr məsafədə yerləşən Fransa və Türkiyədə yaşayan gənclər arasındakı sevgi macərasının şahidinə çevriləcəklər.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(12.01.2024)
Sabah Köhnə yeni il qeyd ediləcək
Kənan Məmmədli, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Bayram həvəskarları Yeni ilin abu-havasından hələ çıxmayıblar, odur ki, yanvarın 13-dən 14-nə keçən gecə Köhnə yeni ili də qeyd etmək məhz onlar üçündür. Amma heç düşünürükmü, hardan peyda olub bu ənənə?
Sovetlər yenicə qurulanda – 1918-ci ildə kommunist başbilənlər köhnə Yulian təqvimi ilə yeni Qriqorian təqvimləri arasında 13 gün fərq olduğuna diqqət çəkərək “niyə bu yeni təqvimlə bayram edirik, köhnəylə etmirik?” deyiblər və Köhnə yeni il bayramının ənənəsini qoyublar. Biz azərbaycanlılar da sovetlər dönəmində bu xristian adətlərinə uyub bu bayramı keçirmişik.
Bu gün də evlərdə bayram olacaq, dəqiq bilirik. Olur olsun da. Bayramın nəyi pisdir ki? Bu acılarla dolu dünyada insan sevinməyə bəhanə tapırsa, bu yaxşı əlamətdir. Təki matəm olmasın.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(12.01.2024)
Ermənilərin qəniminin ruhuna dua oxuyaq
Kənan Məmmədli, “Ədəbiyyat və incəsənət”
1904-cü ilin sabahkı günündə - 13 yanvarında Sankt-Peterburqda bir rus jurnalisti, regionşünası, pedaqoqu və yazışısı vəfat edib, gəlin bu xristiandan Allah rəhmət eləsin kəlmələrini əsirəməyək. Söhbət “Qafqaz. Rus işi və tayfalararası məsələlər” traktatının müəllifi Vasili Veliçkodan gedir.
Söhbət o Veliçkodan gedir ki, o, Qafqazda xidmət aparan rus məmuru kimi yerli xalqların simalarına bələd olduqdan sonra ermənilərin murdar xislətlərini aləmə faş eləmişdi. O, həm də ümumerməni siyasətinin çürük fəlsəfəsini də göstərmişdi: “Ermənilər haqqında çox-çox qədimlərdən pis fikir yaranıb və heç şübhəsiz ki, bu, əsassız deyildir, əsası olmasaydı bütün bir xalq haqqında, həm də müxtəlif dövrlərdə belə bir fikir yarana bilməzdi…”;“Məhz ermənilər hər cür bəhanə ilə hay-küy qoparmaq qabiliyyətinə malikdirlər. Onları özgə evinə buraxmadıqda, yaxud hər hansı bir hiylələrinin üstünü açdıqda, ya da oğrularını məhkəməyə verdikdə təkcə özləri hay-küy qoparmırlar, həm də özgə xalqdan olan, səfeh, yaxud satqın adamları da hay-küy qoparmağa məcbur edirlər”.
Doğrudan da yazılı ədəbiyyat tarixin əsl salnaməsidir, ermənilər tarixi ha saxtalaşdırsınlar, Veliçkonun “Qafqaz” kitabını ki dəyişə bilməyəcəklər.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(12.01.2024)
POEZİYAMIZIN QIZIL FONDUNDAN - Vahid Əziz, “Xocalı “Vağzalı”sı”
Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Xalq şairi Vahid Əziz! Lirikanın ən dərinliyini, fikir yükünün ən ağırlığını, poetik gözəlliyin ən təkrarsızını ortaya qoyan bir şairimizdir Vahid Əziz. Onun vəyənpərvərlik mövzusu da tükənməzdir.
Onun bütün yaradıcılığı gözəldir, bizsə son illər yazdığı şeirlərindən seçmələr edəcəyik. Bu oxuyacağınız şeir 2016-cı ildə yazılıb.
Vahid ƏZİZ
XOCALI "VAĞZALISI"
...alaçıqlar məkanından
səda gəlir,"Vağzalının"
sədaları;
toy çalınır, bu--bir özgə
"Vağzalıdı",
böyüyüblər, Xocalıda öldürülmüş
körpələrin ruhlarının vüsalıdı!!
Zilə qalxın, tükürpədən haray salın
zurnaçılar!
Davulçular, təbilləri elə vurun
məhvərindən yer oynasın!
Qoy anlayıb duysun bəşər--
bu, elə bir itgidir ki, yaraları sağaldıqca
qaysaqların altındakı ağrıları dərinləşər!
Qara zurna, odlu davul,
döyün çürük beyinləri,
açın batmış qulaqları,..
yer üzünün bütün körpə uşaqları
dərk eləsin, anlasın ki, nələr çəkdi
can verərək Xocalıda
öldürülmüş
yaşıdları.
Nə qədər ki, bu cahan var,
Xocalının qan donduran
"Vağzalısı" çalınacaq!!
Nakam getmiş gül balalar,
and içirik baş əyərək
qarşınızda:
QİSASINIZ ALINACAQ!!!
Ey əbədi uyuyanlar,
hövləng qalxıb yerinizdən
indiyədək davam edən qara yaslı,
qan libaslı, didərginli
çadırların ətrafında şənlənərək
"Yallı" gedin, nəğmə deyin,
"Gözəl idi həyat"-deyin.
"Bəy" igidim, “Gəlin" balam,
bu, "Xocalı "Vağzalısı" havasıynan--
uçub gedin...
Bu imansız dünya sizi şərəfsizlər
hiyləsinə qurban verdi,
namərdliklə qurban vardi!!
Uçub gedin,
bu dünyanın acığına özünüzü
O DÜNYADA XOŞBƏXT EDİN.
Uçub gedin,
uçub gedin...
P.S. Və nə gözəl ki, şair qisas alınacaq demişdi, artıq o qisas alındı.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(12.01.2024)
GÜNEY AZƏRBAYCAN POEZİYASI ANTOLOGİYASInda Mehdi Qəmsizin “Darıxmalarda” şeiri
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan Poeziyası Antologiyası layihəsində portalımızın Güney təmsilçisi Əli Çağla bu dəfə sizlərə Mehdi Qəmsizin şeirlərini təqdim edir.
Mehdi Qəmsiz
Qəmsiz kimi tanınan Mehdi Tiğzən 2000-ci ilin mart ayında Təbriz şəhərində doğulmuşdur.
DARIXMALARDA
Gözəl bir duyğu var darıxmalarda,
İnsanı özündən aparıb gedər.
Vaxtsız ölüm kimi yaxadan tutub,
Ruhunu bədəndən qoparıb gedər.
Gözəl bir duyğu var darıxmalarda,
Zaman tərsəsinə fırlanır sanki.
Yaşamın anlamın bilməyəndə sən,
Həyatda ürəyin bulanır sanki.
Gözəl bir duyğu var darıxmalarda,
Yalnızca qalmağı tərcih edirsən.
Bəzən sığınırsan xatirələrə,
Güvənib siqara, yolu gedirsən.
Gözəl bir duyğu var darıxmalarda,
Sanki darıxmalar doğurlar səni.
Biraz sayğıl ol sən bu şəhərdən,
Şəhər yol kəsəndir, oğurlar səni.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(12.01.2024)
Əvvəlki və indiki Napoleon
Sərtyel, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Kasıba deyirlər, eşitmisən, gələcəkdə pul olmayacaq?
Kasıb deyib: İndi də yoxdur, yəni, gələcəkdə də olmayacaq?
Tənbəlin rejimi:
Səhər gimnastikası - 10 dəqiqə.
Fasilə - 1 il.
Uşaq bağçasında:
-Atoppa, sən niyə Məsməgülünü üstünə “Feri” tökdün?
-Çünki mənim ondan xoşum gəlir. Amma o çox yağlıdır.
Eşşəyi nə qədər yemləyirsən yemlə, yenə də gözü başqasının bostanında qalacaq.
Əvvəllər Napoleondan qorxardılar, indisə onu yeyirlər.
Gəncliyimizdə biz sürətliyik, vaxtsa ləng gedir. Qocalıqda biz ləngik, vaxtsa sürətlə gedir.
VƏ GÜNÜN PARAFRAZI:
Gülüş ömrü uzadır. Amma kimə bu cür gülünc həyat lazımdır ki?
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(12.01.2024)
“XANUMA” - Akademik Milli Dram Teatrı Yeni ilin ilk tamaşasını bu gün nümayiş etdirəcək
Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrı yeni ildə ilk tamaşanı bu gün - yanvarın 12-də nümayiş etdirəcək. Bu, “Xanuma” tamaşası olacaq.
Teatrın Mətbuat Xidmətindən əldə etdiyimiz məlumata görə, tamaşa saat 19-da başlayacaq, biletlər 7-12 manat aralığındadır.
İndi isə tamaşanın məzmunu barədə: A. Saqarelinin “Xanuma” əsəri Tiflisdə yaşayan “Xanuma” adlı bir ara düzəldən qadın haqqındadır. Ərə getmək, evlənmək, nişanlanmaq istəyən hər kəs Xanumanı axtarıb tapır və problemlərini həll edir. Evdə qarımış qızlar, subaylıqda qocalmış oğlanlar Xanumanın köməyinə möhtacdırlar. Hamının işinə yarıyan Xanuma həm pul qazanır, həm də öz şəxsi işlərini də unutmayıb, sonda öz sevgisinə qovuşur. Onun bacarmadığı iş yoxdur. “Xanuma”, əslində ağıllı və hazırcavab Qafqaz qadınına həsr olunmuş əsərdir. Müəllif Qafqazda yaşayan gürcüləri və azərbaycanlıları, xüsusən onların qadınlarını sevə-sevə vəsf edir. Xanuma oxuyur, oynayır, istənilən problemin həlli onun üçün çətinlik yaratmır. Bu onun həyat tərzidir. Əsərin sonunda hər şey Xanumanın köməyi ilə öz yerini tutur.
Teatrın növbəti günlər üçün repertuarını təqdim edirik:
13 yanvar - “Dantenin yubileyi”
14 yanvar - “Ölülər”
19 yanvar - “Xurşidbanu Natəvan”
20 yanvar - “Qarabağnamə”
21 yanvar - “Buzlar ölkəsi”, “Şükriyyə”
26 yanvar - “Qətibə inanc”
27 yanvar - “Sənsiz”
28 yanvar - “Xurşidbanu Natəvan”, “Ah, bu uzun sevda yolu”
Şəkildə: “Xanuma” tamaşasından bir səhnə
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(12.01.2024)
Şəhid Eldar Həsənova həsr edilmiş şeir
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Coşqun Xəliloğlunun “Şəhidlər barədə şeirlər” silsiləsini təqdim edir. Bu gün Eldar Həsənova həsr edilmiş şeirlə tanış olacaqsınız.
Cəlilabad rayonunun Lallar kəndindən olan, Azərbaycan polisi, Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı, Qarabağ müharibəsinin şəhidi
ELDAR
Düşmən tapdağından azad edilmiş
Hər qarış torpaqda şəhid qanı var.
Müqəddəs yurd üçün canından keçən,
Bu xalqın nə qədər qəhrəmanı var.
Hansı mərd igiddən düşərsə söhbət,
Görürük hünəri kitaba sığmaz,
Müqəddəs duyğular, inam, cəsarət
Onlarda nə qədər... hesaba sığmaz.
Belə oğullardan biridir Eldar,
Aslan tək döyüşüb yağılar ilə,
Yurdun ər övladı, nəridir Eldar,
Vətən - Vətən olur oğullarıyla.
Doğma Cəlilabadın ucaltdı adın,
Dedi, torpaq heç vaxt, pay ola bilməz,
Almışdı düşmənin gözünün odun,
Elə oğul idi, qolu bükülməz.
Kəşfiyyat elminin bilicisiydi,
Qənim kəsilmişdi haqqı danana,
Şəhidlik yolunun birincisidi,
Tələsdi müqəddəs ruhlar yanına.
Aldıq qisasını yağı düşməndən,
Cənnətlik məzarda di rahat yat,
Başına mükafat qoymuşdu düşmən,
Əlli min dollar e… deyil zarafat.
Bizə çox əzizdi şəhidin adı,
Sənə min rəhmət deyirik, Eldar.
Məzarın önündə dərin hörmətlə
Hər gün başımızı əyirik Eldar.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(12.01.2024)
“Dramaturgiyadan başqa bütün “sahələrdə” “Əkinçi ömrü, xış əziyyəti” çəkmişəm” - MÜSAHİBƏ
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı yazar Əbülfət Mədətoğlunun yazar Faiq Bəlabəyli ilə müsahibəsini təqdim edir.
Bu yaxınlarda, fevral ayının 23-də 60 yaşı tamam olacaq tanımış SÖZ və GƏMİ kapitanı, dostum Faiq Balabəyli ilə nöqtə-vergülünə toxunmadığım onlayn söhbəti oxuculara da təqdim edirəm. Düşünürəm ki, söhbətimiz sizlər üçün də maraqlı olacaq.
– Mən Səni tanıyanda yaşıdım Faiq Balabəylinin əlini sıxdım… Yəni hansı ailədən, hansı eldən olmağını soruşmaq heç ağlıma da gəlmədi… Sən necə? Faiq Balabəyli kimi söz meydanına gələndə özünü necə hiss etdin…və nələrdən könüllü uzaqlaşdın?
– Uzaqlaşdığım şeylər çox oldu, əlbəttə ki, könüllü yox. Sənin əlini sıxdığın yaşıdın Faiq arxada, elə o günlərdə qaldı, irəli addım atdım, yaşımın üstünə yaş gəldi, qaşımın üstünə qırış, ürəyimdən çox şeylər keçirtdim, keçdiyini zənn etdiyim, lakin daima ürəyimdə qalanlar da oldu. Həm insanlar, həm də olaylar. Ətrafımda və ürəyimdə qalanlardan biri də sənsən ki, yaşımızın bu vədəsində sənin hardan, hansı eldən, elatdan, hansı ocaqdan olmanı bildim. Yəni mən də sənin kimi, əllərini sıxdıqlarımın ürəyimə keçidini gördükdə özümün, sözümün simsarı, yaxını kimi bildim. Bax, özümü belə hiss etdim və bəzi xırda məqamları yada salmadan, deyirəm ki, elə o cür də hiss etməkdəyəm.
-Sözlə işləmək də elə bir növü əkinçilikdi… Orada növbəli əkindən tutmiş arat, budama, yəni sahəyə aid hər işi əkinci müəyyən səviyyədə görə bilir… Sözlə işləyən də, nəsr, nəzm, dramaturgiya, publisistika… və sairə… Sən bunların bir çoxunda imzanı tanıtmısan… Bəs hansında daha çox Faiq Balabəylisən?
– Şair ömrü, yazıçı ömrü elə əkinçi ömrüdür, – bunu çox düz deyirsən. Əkdiyinin, torpağa səpdiyinin bəhrəsini görən torpaq adamı kimidir yaradıcı adam da!. Məhsul olarsa, sevinər, rahat nəfəs alar. Sadaladıqlarının hamısı sözlə işləyən insanların yaradıcılıq fəaliyyətində əksini tapır. Torpağın arata qoyulmasından, budamaya, yığıma, yəni məhsulun sevincini yaşamağa qədər. Dramaturgiyadan başqa bütün “sahələrdə” “Əkinçi ömrü, xış əziyyəti” çəkmişəm. Amma sevərək, zövq alaraq, yazmaya bilmədən, “yazmasam ölləm” halında, ovqatında olanda. Bunların hansında daha çox Faiq Balabəyliyəm, soruşursan. Deyim, hər birində o ədəbi-publisistik yazıların nümunələrinin altına imzamı çəkinmədən, qürurla qoymuşam. Amma daha çox insani münasibətlərdə, dostluqda, vətəndaş mövqeyimdə Faiq Balabəyliyəm ki, bütün yaradıcılığımda da bu hallar var.
-Turalla bir meydanda olmaq və sözü ustad-şəyird, ata – oğul, müəllim – tələbə, yaxud da həmkar kimi bölüşmək, çözmək kimi hallar olurmu?..
– Turalla fikir ayrılıqları daha çoxdur və əgər daha çox insafsızlıq etsəm, çəkinmədən deyərdim ki, yola getdiyimiz anlar demək olar ki, yoxdur. Baxmayaraq ki, bütün hallarda ardımca gəldi, keçdiyim yolların süvarisi oldu və bu hal davam etməkdədir. Şeir, esse yazıram, jurnalistika ilə məşğulam, o da iki kitab müəllifidir, AYB-nin üzvüdür, jurnalistlik fəaliyyəti ilə məşğuldur və sair. Mən dənizçiyəm, gəmi sürücüsü, naviqasiya mühəndisi ixtisasına sahib olmuşam, gəmi kapitanıyam, o da sonradan ikinci Ali təhsil olaraq Azərbaycan Dövlət Dəniz Akademiyasının eyni fakültəsini bitirdi, gəmidə işləyir və vəzifə yüksəlişi imtahanına hazırlaşır. Bununla yanaşı, bu qədər doğmalığın, yaxınlığın fövqündə “dost” ola bilmirik. Ata kimi qürurluyam, müəllim-tələbə kimi də görüntülər qənaətbəxşdir, həmkar kimi də məsləhətləşmələr, təcrübənin paylaşılması, əxz edilməsi də kənardan müşahidə olunacaq qədər var… Amma onun öz dünyası, öz aləmi var ki, bu da mənim qane olacağım həddə deyil. Təbii ki, onun da mənimlə razılaşmadığı məqamlar yetərincədir.
–Belə məqamda SÖZ qalib gəlir, yoxsa Sizlərdən biri?
– Sənin dediyin, nəzərdə tutduğun məqamda, əlbəttə ki, SÖZ qalib gəlir. Onun şeirlərində elə misralar, elə bənzətmələr, elə fikirlər var ki, poeziyamızda həmişə diqqətdə, yaddaşda qalacaq. Təəssüf edirəm ki, onun ədəbi taleyi də elə mənim ədəbi taleyimə bənzədi. Qruplaşmadan, ədəbi cameədə sən məni, mən səni təbliğ et, deyən dəstənin üzvü və sairinsə yanında ola bilmədi. Mənim ədəbi cameədəki dostlarım əsasən “köhnə qvardiyanın” döyüşçüləridir ki, sən də daxil olmaqla meyar olaraq ədəbi nümunələrin keyfiyyətinə dəyər verdilər. Sözün dəyərini bildilər, yaş, mövqe, umma halları olmadı.
–Ümumiyyətlə bu günümüzün Sözü rəng, boy-buxun, çəki və arzu olunmaq baxımından sənə nə deyir, səndən nə umur?
-Bu gün Sözün rəngi, boy-buxunu, çəkisi və nəyi arzuladım, deyə nə varsa məni qane edir. Ona görə ki, ədəbiyyatımız qısır deyil, sanballı əsərlər yazılır, yazılacaq da. Ad çəkməyəcəm, amma heç də az deyil, nəzərimdə tutduqlarım, məni oxucusu edən
əsərlərin hər biri çox rahatlıqla ölkədən kənarda yayınlana bilər. Əlbəttə, ədəbiyyat həm də zövq məsələsidir, mən öz zövqümə uyğun olanları deyirəm. Mənim özümdən isə İlahi Söz nə umur? Əlbəttə ki, onu ucuz tutmamaq, yerində işlətmək, uzunçuluq etməmək, demək istədiklərimi Sözün vasitəsi ilə sevdirə bilmək.
-Nəhayət, Faiq adlı xeyli söz adamı var… Onların arasında Balabəyli SÖZÜ səncə özünü necə hiss edir? Axı onun da yaşı 60-dır?
-Bizim tərəflərdə deyirlər, ad bostandır. Bu “bostan”da söz adamları olan adaşlarım var, əlbəttə. Balabəyli sözü kimi, elə Balabəylinin özü də fərqlidir, başqadır. Yəni adımız oxşar olsa da, dadımız- məhsulumuz fərqlidir. Mən özümü heç kəsə bənzətmədim, necə doğuldumsa, hansı dərinin içində dünyaya gəldimsə elə o dərinin də içində yaşadım, qabıq vermədim, dəyişmədim. Sözüm də elə oldu. Bütün mənalarda. Nə həyatda, mübarizədə, söz və meydan savaşında, nə də ədəbi mühitdə sözümü, özümü, fikrimi dəyişdim. Nə düşündüm, nəyi gördüm, nə tərəfimdən yazılmalıdırsa, yazılmalıydısa onu yazdım, onu dedim. Bu baxımdan əminliklə deyirəm ki, Balabəyli sözü özünü “gözü qıpıq”, “boynu bükük”, ürəyi sınıq, ayağı buxovlu hiss etmədi. Düz 60 ildir bu belədir və nə qədər yaşayacamsa belə də olacaq, əziz Dost!
...Bəli, söhbətimiz gözlədiyim kimi də alındı. Belə də olmalı idi. Çünki biz nəsil söz adamı olaraq eyni şineldən çıxmışıq və sözdən başqa, özü də namuslu sözdən başqa heç nəyin davasını etmirik. Qələmimiz, sözümüz dəyərli sözün qulluğundadır. Bax, bu işin başında olan Faiq Balabəyliyə də 60 yaşın mübarək, Dost – deyərək sağollaşdım.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(12.01.2024)
Varlanmaq üçün uğur formulu
Əlibala Məhərrəmzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Mən əvvəlki hissələrdə qeyd etdim, hər bir kəsin öz uğur hədəfi var. Amma bu uğur hədəflərinin əksəriyyəti yaxşı maddi təminatı olan güzəran qurmağa hesablanır. Yəni ki, uğur deyəndə, çoxumuz üçün bu, müəyyən madiyyat əldə etmək anlamını bildirir. Bir qism insan çalışdığı müəssisədə uğurlu karyeraya can atır, bir qism insan isə gənc yaşlarından başlayaraq öz şəxsi biznesini qurur.
Statistik hesablamalara görə hər il daha çox insan sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olur, pul qazanmağın, firavan həyat qurmağın yolunu bunda görür.
Dünya təcrübəsi göstərir ki, kiçik və orta biznesin potensialı nəhəngdir. Bir sıra inkişaf etmiş ölkələrdə o, ümumi daxili məhsulun 30-50 faizini, dövlət büdcəsinə bütün daxilolmaların 50 faizdən çoxunu təşkil edir. İqtisadi cəhətdən inkişaf etmiş ölkələrdə əhalinin hər 100 nəfərinə düşən kiçik müəssisələrin sayı 35-dən (Fransa) 75-ə (ABŞ) qədərdir. Ölkələrin iqtisadiyyatının gücündən, həyat şəraitindən asılı olaraq böyük ölkələrdə kiçik bizneslə məşğul olanların daha çoxu şəxsi müəssisələr açaraq hüquqi şəxs statusunda fəaliyyət göstərir. Əsas sahələr isə, adətən, məişət xidməti, iaşə, ticarət, təmir və tikinti, nəqliyyat, hüquqi yardım, kənd təsərrüfatı, səhiyyə olur. Kiçik iqtisadiyyatlı ölkələrdə isə «bizneslə məşğul olmaq» anlayışına daha çox kiçik topdansatışla məşğul olmaq, habelə dükan və mağazalarda alver etmək aid olur.
Beləliklə, təkrar edək ki, get-gedə daha çox insan biznesə üz tutur. Amma acı reallıq budur ki, hər bir insan da bu yolla pul qazana bilmir, firavan həyat qura bilmir.
Bill Qeyts, Uorren Baffet, Mark Tsukerberq, Ceff Bezos, Çarlz Kox, Amansio Orteqa və bu qəbildən olan dünyanın ən varlı insanlarının sırasına düşmək şansı təbii ki, çox cüzidir. Əgər hazırda dünyada təqribən 8 milyard insan yaşayırsa və bu əhali arasında təqribən 2 000 nəfərin varidatı milyard dollardan yuxarıdırsa, demək, hər milyon adamdan yalnız biri milyardçı ola bilir. Milyardçıları, milyonçuları bir kənara qoyaq, özünə normal güzəran qurmuş adi statistik planet sakinini götürək. Həmin bu «normal güzəran» qurmaq yolu əksəriyyət üçün sahibkarlıq fəaliyyətindən keçirsə, uğurlu sahibkar olmağın zəruri şərtləri bəs nədir?
Mən bu mövzunu illərdir ki, araşdırmışam. Araşdırmalarımın nəticəsi olaraq «Biznesdə uğur qazanmanın düsturu»nu qurmağa müvəffəq olmuşam. Və sevinirəm ki, bu düstur uğurla işləyir, faydalar verir.
İqtisadliyyatı bazar və situasiyalar idarə edir, düzdür! Ancaq dünya iqtisadliyyatının tarixinə nəzər salsaq, görərik ki, həm bazarın, həm də iqtisadi situasiyaların böhran vəziyyətinə düşməməsi, uçuruma yuvarlanmaması üçün hər bir zaman insan faktoru həlledici olmuşdur. Daha dəqiq desək, «dahi insan faktoru» . Dünya iqtisadiyyatının bugünkü uğurlarının, dünya bazarının bugünkü funksionallığının arxasında hər bir zaman dahi iqtisadçılar, strateqlər, liderlər durmuşlar.
Sadəcə olaraq, qarşınıza qoyduğunuz məqsədlərə çatmağın istiqamətlərini müəyyən edin. Uğurlu biznesmen olmaq istəyinizi sizin bütün düşüncənizi, varlığınızı bürüməli olan bir istək kimi hiss edin. Onda siz qaçılmaz olaraq qarşınıza çıxacaq bir çox problemləri həll edə biləcəksiniz.
Aşağıdakı suallara düzgün, açıq şəkildə cavab verməyə çalışın:
- Şəxsi biznesimi yaratmaq, ona sahib olmaq və onu idarə etmək üçün mənim hər hansı təcrübəm (səriştəm) varmı?
- Mən özüm hər hansı biznesə başlaya bilərəmmi? Hansı biznesə? Hansı sahədə mən daha güclüyəm? Mən nə ilə məşğul olum?
- Müxtəlif adamlarla mənim qarşılıqlı təmasım yaxşıdırmı? Mən konfliktliyəmmi? Mən güzəştlərə gedə bilərəmmi?
- Mən müxtəlif qərarları nə dərəcədə çevik və düzgün qəbul etməyi bacarıram?
- Mənim biznesi idarə etmək üçün hər hansı məhdudiyyətlərim varmı?
- Mən işi nə dərəcədə yaxşı planlaşdıra və təşkil edə bilərəm?
- Bİznesdə idarəetməyə meyilliyəmmi?
- Mənim biznesim mənim ailəmə necə təsir edəcək?
Yolun əvvəlində hətta özünüzün də genişləndirə biləcəyiniz bu suallar sıralanmasına cavab verərkən siz dəqiqliklə müəyyən edə biləcəksiniz:
Təzə nə isə etməyə başlamağa dəyərmi? Həyatınızı dəyişməyə dəyərmi?
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(12.01.2024)