Super User
Sosial şəbəkədə ən çox rəy alan şeir - Kamal Hüseynzadə, “Gündəmdə dəniz…”
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı dekabr ayının ilk yarısını yekunlaşdıraraq Facebook sosial şəbəkəsində ən çox rəy alan şeiri müəyyənləşdirib. Bu, gənc şair Kamal Hüseynzadənin “Gündəmdə dəniz, isti və s. və ilaxır…” sətri ilə başlayan şeiridir.
Olduqca istedadlı gənc şairə daim öndə olmağı arzulayır, şeiri oxucularımıza təqdim edirik.
Gündəmdə dəniz, isti və s. və ilaxır.
Yay qayğıları bol, həyat ağır.
Qəlbimdə Noyabr.
Dərdim də bilinmir ki, ağıldı, yaraşıqdı,
Həsrətdi, sudu, qazdı, işıqdı.
Fikrim qarışıqdı.
Mətbəxdə ağ əllərlə sığallanmalı qablar,
Dəhliz boyu kəmköhnə kitablar,
Qəlbimdə əzablar.
Baş dərddə, ürək səksəkədə,
göz telefonda,
Çay dəmdə, " Şəfəq türküsü " fonda.
Fikrim yenə onda.
Dünyaya yumulmuş gözümə mürgü qonaqdır,
Amma yuxum illərdi qaçaqdır.
Qəlbim də oyaqdır.
Artıq yayılır qəmli müəzzin səsi kəndə,
Dildə dönürəm Rəbbimə mən də.
Fikrimdəsə bəndə.
Tut yarpağını gəzdirir eyvanda
xəfif meh,
Sakitcə öpür pəncərəni şeh.
Qəlbimdə isə... Eh...
The Beatles qrupunun Love Me Do mahnısı ilə TV-də debütünün ildönümü
Bu günə təsadüf edən əsas əlamətdar hadisələri diqqətinizə çatdırırıq:
17 dekabr. Ekzotik Butan Krallığında Kralın taxta çıxmasının ildönümü bayramı
Butan sözü Odlu Əjdahanın torpağı kimi tərcümə olunur. Ölkə bu adı ona görə alıb ki, Himalaydan tez-tez şiddətli çovğunlar gəlib yerlə-göyü bir edir. Bütpərəstliyin ən möhkəm dayaqları olan bir ölkədir Butan. Bu bayram 1907-ci ildən qeyd edilir, onda ki, Vançkuq Butan kralı kimi ilk dəfə taxta əyləşib. Vançkuq müstəqil dövlət qurub, butanlıları birləşdirib, beləcə də tarixə düşüb.
Tximpu Asiyada ikinci paytaxt şəhəridir ki (digəri Pxenyandır) orada işıqfor yoxdur. Və Butan dünyada yeganə ölkədir ki, örda tütün satışı rəsmən qadağan edilib. Butan həm də dünyada yeganə ölkədir ki, öz əhalisinin üzərinə Konstitusiya ilə öhtəlik qoyub ki, ətraf mühiti mühafizə etsinlər. Butanın bir özəlliyi də odur ki, öz adət-ənənəsini, buddizmi, mental dəyərlərini qorumaq üçün uzun illər televiziya və radionun, sonrakı dönəmlərdə də internetin istifadəsinə rəsmən qadağa qoyulmuşdu, yalnız 2001-ci ildən bu izolyasiya aradan qaldırıldı. Burada ilk seçki isə yalnız 2008-ci ildə baş tutub, butanlılar özlərinə deputatlar seçiblər. Özü də karuselsiz, filansız.
Butanda çoxlu Budda məbədləri var, Himalayın əbədi qarla örtülü landşaftının misilsiz gözəlliyi var, buna görə də ölkənin əsas gəlir mənbəyi turizmdir. Qəribədir ki, gəlir üzrə ikinci sırada poçt markaları durur, Butan markalarını dünyada həvəslə alırlar.
Butan əhalisi varlı deyil, amma xöşbəxtdir. Çünki iqliminin dağlıq olması, sərt şaxtalar, əkin torpaqlarının azlığı, təbii sərvətlərin minimum olması səbəbindən ölkə özü kasıb ölkədir, hamının güzəranı oxşardır. Biri də var, elə bir ölkədə yaşayasan ki, ölkə varlı ola, bir ovuc insan milyonlara sahib çıxa, xalq özü isə yoxsulluqdan inləyə.
17 dekabr. “İsgəndər” raketi və Kürd bayrağı
Bu gün Beynəlxalq seks xidmətçilərinin zorakılıqdan qorunması günüdür. Lətifəsi bizdən uzaq, sonrakına keçək. Ruslar Raket qoşunları gününü qeyd edirlər (“İsgəndər”lər də bu qeydetmənin tərkib hissəsidir), ukrainlər Dövlət icra qulluqçuları gününü. Beloruslarda bu gün kino günüdür. Azərbaycanda məskunlaşan, xoş güzəran, gözəl rifah içində yaşayan kürdlər də bu gün bayram edəcəklər, belə ki, bu gün tüm kürdlərin bayramıdır, Kürd bayrağı günüdür; Amerikalılar isə Milli ağcaqayın şirəsi gününü qeyd edirlər.
17 dekabr. Tarixi hadisələrlə zəngin gün
2003-cü ilin bu günündə dünya prokatına “Üzüklərin hökmdarı” filmi daxil olub, sonra da bolluca Oskarlar yığıb. 1992-ci ildə Çexoslovakiya parlamenti ölkənin ləğvi və yerində Çexiya və Slovakiya kimi iki dövlətin yaradılması barədə qanun imzalayıb. 1990-cı ildə Moskvada SSRİ deputatları dördüncü qurultayda Qorbaçovun istefasını tələb ediblər. 1989-cu ildə ABŞ-ın Fox telekanalında “Simpsonlar” multserialının premyerası baş tutub. 1986-cı ildə Kembric hospitalında tarixdə ilk dəfə eyni zamanda bir insana ürək, qaraciyər və ağciyər köçürülməsi edilib. 1962-ci ildə Granada TV-də əfsanəvi Beatles qrupunun ilk teleçıxışı baş tutub. Onlar Love Me Do mahnısını oxuyublar.
Bu gün həm də aviasiya işçiləri üçün önəmli gündür. 1903-cü ilin bu günündə Orvill Rayt özü düzəltdiyi təyyarə ilə tarixdə ilk təyyarə uçuşunu həyata keçirib, bu uçuş 12 saniyəlik olub. 1790-cı ildə Meksikada üzərinə asteklərin təqvimi çizilmiş daş tapılıb. 1777-ci ildə isə amerikalılar üçün çox əhəmiyyətli bir hadisə baş verib: Fransa Şimalı Amerikadakı Britan koloniyalarının müstəqilliyini tanıyıb. Britan koloniyaları da gələcək ABŞ dövlətinini təşkil edib.
17 dekabr. Kimlər gəldi, kimlər getdi...
2011-ci ilin bu günündə Şimali Koreyanın lideri, tarixin ən məşhur diktatorlarından biri Kim Çen İr vəfat edib. 1999-cu ilin 17 dekabrında müstəqil Azərbaycan mətbuatının qurucularından biri, “Azadlıq” qəzetinin yaradıcısı, unudulmaz jurnalist Nəcəf Nəcəfov cəmi 44 yaşında dünyadan köçüb. Allah rəhmət eləsin. 1993-cü ilin bu günündə tanınmış Azərbaycan yazıçısı, Azərbaycan SSR xalq yazıçısı Mirzə İbrahimov, 1987-ci ilin bu günündə isə milyonlarla sovet adamını gözləri yaşarıncaya qədər güldürən komediya aktyoru Arkadiy Raykin dünyadan köçüblər. Milyonlarla kişini əfsunlamış aktrisa Mila Yovoviçinsə bu gün doğum günüdür, 36 yaşı tamam olacaq. 1924-cü ilin bu günündə Nuxada Şirməmməd Hüseynov dünyaya gəlib, Azərbaycanın görkəmli və unudulmaz alimini gəlin yad eləyək, ruhu şad olsun deyək. 1930-cu ildə məşhur Penthouse jurnalının yaradıcısı Bob Quççione doğulub. 1908-ci ildə kimya üzrə Nobel mükafatçısı, Amerika alimi Uillard Libbi dünyaya gəlib. 1905-ci ildə Qazaxın İkinci Şıxlı kəndində Azərbaycan SSR-in xalq yazıçısı Osman Sarıvəlli anadan olub. 1881-ci ildə Amerika etnoqrafı, elmi antropologiyanın banisi Lyuis Henri Morqan dünyasını dəyişib. 1830-cu ildə isə Cənubi Amerikada ispan müstəmləkəçiliyi ilə mübarizə aparan dünyaca məşhur şəxs – Simon Bolivar vəfat edib, yeri gəlmişkən, Boliviya dövləti onun adı ilə adlandırılıb.
“İsgəndərə yeni namə” tamaşasının premyerası olacaq
18-19 dekabr tarixlərində Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi və AzerGold Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin baş sponsorluğu ilə Akademik Milli Dram Teatrında “Nizami Gəncəvi ili” çərçivəsində hazırlanmış “İSGƏNDƏRə yeni NAMƏ” tamaşasının premyerası olacaq.
“İSGƏNDƏRə yeni NAMƏ” layihəsi Nizami irsinin teatr sənəti vasitəsi ilə retranslyasiyasını hədəfləyir.
Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən məlumat verir ki, layihənin əsas məqsədi Nizami Gəncəvinin hər hansı əsərini səhnəyə gətirmək yox, Nizami ruhunu, Nizami fəlsəfəsini müasir sənət düşüncəsi müstəvisində aktuallaşdırmaqdır. Belə ki, yazıçı-dramaturq İlqar Fəhminin Nizami Gəncəvinin “İsgəndərnamə” poemasının motivləri əsasında tərtib etdiyi yeni ədəbi əsas – “İSGƏNDƏRə yeni NAMƏ” poemanın xəyali sequelidir. Tamaşada poemadakı hadisələr xətti alternativ istiqamətdə davam etdirilir. Bəlli olduğu kimi, invariantda İsgəndər Zülqərneynə dirilik suyunu içmək qismət olmur, Xızır dirilik suyunu içib qiyamətə qədər qeybə çəkilir. İsgəndər isə dünyadan köçür.
Poemadan fərqli olaraq, tamaşada Makedoniyalı İsgəndər dirilik suyunu tapıb içir. Tamaşanın əsas hadisələr xətti İsgəndərin əbədi həyat qazanmasından sonra baş verən faciələr, xəyanətlər, sui-qəsdlər, qanlı olaylar üzərində qurulub.
Tamaşa seyrçiləri belə bir sual qarşısında qoyur: Görəsən, Nizaminin İsgəndəri ölüm ayağında, həqiqətən, dirilik suyunu içib, əbədi həyat əldə etsəydi, sonrakı aqibəti necə olardı? Həqiqətənmi, hər şey məhz Nizaminin filosoflarının təsvir elədiyi kimi faciəvi olacaqdı? Yoxsa İsgəndər öz düşündüyü kimi dünyada ali ədaləti bərqərar edə biləcəkdi?
Vahid dövlət ideyasının, yer kürəsini bir qütbdən idarə etmək iddiasının aqibətini təsvir edən tamaşanın yaradıcılarına görə, İnsan ədəbİ həyatın yükünü çəkə bİlməz, çünkİ İnsan Tanrı deyİl.
Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi və AzerGold Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin baş sponsorluğu ilə hazırlanan tamaşanın quruluşçu rejissoru Əməkdar incəsənət xadimi Mehriban Ələkbərzadə, quruluşçu rəssamı Əməkdar mədəniyyət işçisi İlham Elxanoğlu, ədəbi əsasın müəllifi İlqar Fəhmi, işıq üzrə rəssamı Rafael Həsənov, rejissor assistenti Nihad Qulamzadədir. Tamaşanın səhnə plastikası Xalq artisti Pərviz Məmmədrzayevə, səhnə qrafikası Binyamin Sailova məxsusdur. Səhnə əsərində Xalq artisti Nurəddin Mehdixanlı (Hörmüz), Əməkdar artist Şövqi Hüseynov (Xızır), Ziya Ağa (İskəndər), Fəridə Şahbazova (gənc Rövşənək), Rüstəm Rüstəmov (Ərəstun), Əməkdar artist Elşən Rüstəmov (Əflatun), Vüsal Mustafayev (Dəğyənus), Elçin Əfəndi (Antiqon), Əməkdar artist Kəmalə Müzəffər (yaşlı Rövşənək), Əməkdar artist İlqar Cahangir (İsgəndərus) və Sənan Kazımlı (Vəliəhd Sokrat) çıxış edirlər.
Zirə qəsəbəsində möhtəşəm Nizami Gəncəvi simpoziumunun yekun tədbiri keçirilib
Ölkəmizdə və xaricdə yüzlərlə tədbiri keçirilən, bir çox layihələrlə əlamətdar olan böyük mədəniyyət bayramının – “Nizami Gəncəvi İli”nin artıq son akkordlarıdır. İlin daha bir maraqlı tədbiri dekabrın 16-da paytaxtın Xəzər rayonunun Zirə qəsəbəsindəki Mədəniyyət Mərkəzi–Eko Parkda gerçəkləşib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən məlumat verir ki, Heydər Əliyev Fondu, Mədəniyyət Nazirliyi, Təhsil Nazirliyi, Zirə Mədəniyyət Mərkəzi–Eko Park, “Azərenerji” ASC və “Kapitalbank”ın birgə layihəsi olan “Nizami Gəncəvi mədəni irsi: XXI əsr” mövzusunda simpoziumun yekun tədbiri keçirilib.
Tədbir iştirakçıları əvvəlcə Zirə Mədəniyyət Mərkəzi – Eko Parkın qalereya hissəsində Nizami Gəncəvinin “Xəmsə”si motivləri əsasında hazırlanmış əl işlərindən ibarət sərgiyə baxıblar.
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin katibi İlqar Fəhmi tədbiri açıq elan edərək qonaqları salamlayıb. Bildirib ki, Prezident İlham Əliyev tərəfindən Azərbaycanın böyük mütəfəkkirlərin irsinə diqqət həm də mədəni irsimizin yaşadılmasına xidmət edir. Ölkəmizdə "Nəsimi ili", daha sonra “Nizami ili"nin elan edilməsi bu dahilərin yaradıcılığının və Azərbaycan mədəniyyətinin nəinki ölkəmizdə, eləcə də beynəlxalq aləmdə təbliğinə böyük töhfə olub.
Təhsil nazirinin müavini Firudin Qurbanov çıxışında bildirib ki, milli-mənəvi dəyərlərimizin qədim kökü var. Onlardan biri də Nizami Gəncəvidir: “Nizaminin əsərləri dünyanın müxtəlif dillərinə tərcümə olunub. Ona görə ki, əsərlərində ən yüksək dəyərlərə inam var. Vətənə məhəbbət, ailə institutu, xeyir əməllər – bütün bunların hamısı Nizami yaradıcılığında öz əksini tapıb. Bugünkü tədbir Nizaminin zəngin irsini gələcək nəsillərə ötürmək baxımından əhəmiyyətlidir. 2021-ci ili “Nizami ili” elan etdiyinə görə cənab Prezidentə minnətdarıq. Əlamətdar il çərçivəsində müxtəlif ölkələrdə keçirilən müxtəlif tədbirlərlə bir daha Azərbaycan mədəniyyətini və mədəni dəyərlərimizi dünyaya təbliğ etmiş olduq”.
Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin sədri Qənirə Paşayeva Nizami Gəncəvini Azərbaycan fəlsəfi fikrinin böyük elçisi kimi səciyyələndirib: “Biz Nizami ideyalarını uşaq və gənclərimizə ötürməliyik. Nizami böyük dəyərdir və onun ideyaları hər zaman aktualdır. Bu gün dünyada onun əsərlərindəki qadın azadlığı, xeyirxahlıq kimi dəyərlərə ehtiyac var”.
Yazıçılar Birliyi Xəzər bölməsinin rəhbəri, şair Arif Buzovnalı Nizaminin Azərbaycan ədəbiyyatındakı rolundan söz açıb. Qeyd edib ki, əbədiyaşar ideyalar müəllifi olan Nizaminin hər bir əsəri yenidən araşdırılmalıdır.
Tədbirdə çıxış edən mədəniyyət nazirinin birinci müavini Elnur Əliyev növbəti Nizami bayramına toplaşanları səmimi salamlayıb. Bildirib ki, dünya neçə əsrdir Nizamini oxuyur, dərk edir, öyrənir.
Nizami Gəncəvinin əcnəbi tədqiqatçıları şairin irsi ilə tanış olduqca Azərbaycan mütəfəkkirinin dahiliyini, insan ruhuna necə böyük təsir etdiyini vurğulayırlar. Nizami ideyaları ona görə dünya tərəfindən qəbul olunur ki, o, ideal cəmiyyət, humanizm, sülh, bərabərlik kimi bəşəriyyəti bu gün də məşğul edən aktual məsələlərdən yazırdı: “Əcnəbi elm adamları Nizamini araşdırdıqca Azərbaycan mədəniyyətinə də baxışları dəyişir. Çünki Nizami Azərbaycan mədəniyyətinin ən layiqli təmsilçisidir. Azərbaycandakı dünyaya örnək multikultural, tolerant mühitin bir qaynağı da Nizami kimi mütəfəkkirlərimizin ideallarından gəlir. Nizami nə qədər bəşəri olsa da, öz kökü ilə fəxr edirdi”.
Milli Məclisin deputatı Soltan Məmmədov tədbirin təşkilatçılarına minnətdarlığını bildirib, Heydər Əliyev Fondunun Azərbaycan mədəniyyəti və ədəbiyyatının qorunması və təbliği istiqamətində gördüyü işlərdən söz açıb.
AMEA-nın Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin baş direktoru, millət vəkili, akademik Rafael Hüseynov Nizami Gəncəvini Azərbaycanın rəmzi adlandırıb. Qeyd edib ki, Nizami ideoloji qüvvədir. Nizami Azərbaycanı güclü göstərən amildir: “2021-ci ilin “Nizami ili” elan edilməsi, ölkəmizin siyasi hədəfidir. 8 əsr boyunca Nizamiyə yüzlərlə cavab yazılıb, o həm Şərqə, həm də Qərbə işıq ötürən mayak olub. Onun irsinin təbliği davamlı olmalı, bu ənənə davam etdirilməlidir. Bu gün biz Nizamini müasirimiz kimi anırıq. “Yüz il sonra sorsanız hardadır o, Hər beyti səslənər burda, burdadır”. Bu fikir bu gün də öz gücünü saxlayır. Əgər Nizaminin sözü dünyanın dörd bir yanında bu gün yaşayırsa, demək o daim yaşayır”.
Çıxışlardan sonra qonaqlar mərkəzin Xalça muzeyi ilə tanış olublar. Burada Nizaminin qəzəlləri üstdə xanəndə, Əməkdar artist Babək Niftəliyevin ifasında səslənən muğamlar tədbirə rəng qatıb.
Daha sonra simpozium çərçivəsində elan olunan üç istiqamət üzrə əl işləri müsabiqəsinin qalibləri mükafatlandırılıb.
Rəngkarlıq üzrə Əminə Rəcəbəliyeva I, Reyhan Aslanova II, Fəxri Abbasov III yerə layiq görülüblər. Onlara diplom və hədiyyələr təqdim olunub.
Dekorativ-tətbiqi sənət üzrə isə İsgəndər Məmmədov I, Səbinə İsmayılova II, Aytac Atakişiyeva III yer tutublar. Heykəltəraşlıq üzrə qrup işinə görə mükafat isə 6 iştirakçı arasında bölünüb.
Mükafatlandırmadan sonra konsert proqramı təqdim olunu . Qara Qarayevin “Yeddi gözəl” baletindən fraqment, Üzeyir Hacıbəylinin “Sevgili canan” romansı, Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrı solistlərinin ifasında Fikrət Əmirovun “Nizami” baletindən fraqment, teatrının solisti, Əməkdar artist Fərid Əliyevin ifasında “Sənsiz” romansı səsləndirilib. Azərbaycan Dövlət Rəqs Ansamblı isə “Cəngavərlərin döyüş rəqsi”ni təqdim edib.
Bədii hissə Xalq artisti Alim Qasımov, Əməkdar artist Fərqanə Qasımovanın ifaları və qiraətçi Nadir Hüseynovun çıxışı ilə sona çatıb.
Beləcə, Nizami bayramına yekun vurulub.
Necə oldu ki, Vahid Əzizin məşhur “Mənə yüz il ömür arzulamayın” adlı şeiri yarandı?
“Azərkitab” kitab mərkəzində xalq şairi Vahid Əzizin “Param parça illər” kitabının təqdimat mərasimi keçirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, şair Yusif Nəğməkarın apardığı tədbirə yazarlar və Vahid Əziz poeziyasının vurğunu olan oxucular toplaşmışdılar.
Kitaba şairin Zəfər günü ovqatlı yeni şeirləri, eləcə də Qarabağ ağrısını əks etdirən illər öncə yazdığı şeirlər daxil edilib, kitab “Azərnəşr” nəşriyyatında nəşr olunub.
Tədbirdə “Azərkitab”ın direktoru Sabir Həsənov, şairələr Adilə Nəzər, Ülkər Nicatlı, yazıçı Varis çıxış edərək Vahid Əziz poeziyasının bədii dəyərləri barədə söz açıblar, bu poeziyanın həm vətənpərvərlik, vətəndaşlıq, həm də sevgi qanadının mükəmməlliyindən bəhs ediblər.
Bəstəkar Könül Hüseynova Vahid Əzizin sözlərinə bəstələdiyi “Şuşam mənim” və “Şəhidlik zirvəsində” adlı mahnılarının yaranma tarixçəsindən danışıb. Tədbirə qatılan oxucular da öz ürək sözlərini söyləyiblər, şairin yaradıcılığından nümunələr gətiriblər, məşhur “Mənə yüz il ömür arzulamayın” adlı dillər əzbəri olan şeirini əzbər söyləyənlər də tapılıb.
Tədbirin sonunda şair tədbirə qatılanlara minnətdarlıq bildirərək öz yaradıcılıq planlarını açıqlayıb, eləcə də “Mənə yüz il ömür arzulamayın” şeirini hansı şəraitdə yazdığını dilə gətirib. Məlum olub ki, 2008-ci ilin 7 iyununda mərhum müğənni İlhamə Quliyevanın 65 illik yubileyi törəninə qatılarkən bu şeir yazıbmış. Şair deyib:
-İlhamənin yubileyinə dəvət alanda düşündüm, ona nə hədiyyə aparım. Gül dəstəsimi? Ətirmi? Bəzək-düzək əşyasımı? Bunları təbii ki, müğənni dostları, rəfiqələri ondan əsirgəməyəcəkdi. Elə “nə aparım” düşüncəsinə qapıldığım halda da, bir də gördüm, birnəfəsə, üzünü belə köçürmədən yeni şeirim yarandı.
Mənə yüz il ömür arzulamayın…
Mənə yüz il ömür arzulamayın,
Payız yarpağıtək qovmasın külək,
Gözlərim görsə də, ayağım, əlim,
Əsalıq olanda dayansın ürək.
Mənə "Yüz il yaşa!" deməsin dostlar,
Gülüşüm, yerişim, səsim itməsin.
Məndən cavan olan, gümrah olanlar,
Çiynimdə dünyadan köçüb getməsin.
Mənə yüz il ömür arzulamayın,
Bu qədər yaşayan hansı çiçəkdir?
Sən yaşda qalmırsa tay-tuşun, tayın,
Qurdla qiyamətə qalmaq deməkdir.
Mənə elə ömür arzulayın ki,
Ölüncə ümmantək çağlaya bilim.
Qapı-pəncərəni öz evimdəki
Özüm aça bilim, bağlaya bilim.
Sağlıqlar deyəndə hərdən şənimə,
Nə özüm kövrəlim, nə sizə gülüm.
Tanrıdan bir ömür diləyin mənə,
Hər vaxt sevə bilim, sevilə bilim.
Taleyim sevgiylə baxsın üzümə;
Görsün yad payına şərik deyiləm.
Gərək olmayanda özüm-özümə,
Deməli, heç kəsə gərək deyiləm,
Mənə yüz il ömür arzulamayın,
Ləyaqət, təmiz ad atıb getməsin.
Dünyaya qalacaq malı dünyanın,
Karvanım lənətə batıb getməsin!
Mənə yüz il ömür arzulamayın...
“Tale heç vaxt bir qapını bağlamamış digər qapını açmır” – Viktor Hüqonun 21 müdrik kəlamı
Viktor Mari Hüqo (26 fevral 1802 - 22 may 1885) böyük fransız yazıçısı, şairi, dramaturqudur. Dünya ədəbiyyatı xəzinəsinə "Səfillər", "Paris Notrdam kilsəsi"," Gülən insan”, "Ölüm cəzası alanın son günü", "Doxsan üçüncü il", “Büq Jarqal”, "Dənizin zəhmətkeşləri", "Klod Qe", "Ernani" kimi əsərlər bəxş edən, tarixə düşən və əsərləri rəsmən “dünya ədəbi sərvətinin ölməz abidələri” adlandırılan Viktor Hüqonu Azərbaycanda da həvəslə oxuyur, dəyərləndirirlər.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının əməkdaşları Viktor Hüqonun ən bəyəndikləri 21 müdrik kəlamını seçib oxucularına təqdim edirlər. Buyurun, tanış olun:
1.Həyatda ən böyük xoşbəxtlik bizi sevmələrinə əmin olmağımızdır. Bizi olduğumuz kimi olduğumuza görə sevmələrinə, yaxud, bizi olduğumuz kimi olduğumuza baxmayaraq sevmələrinə əmin olmağımızdır.
2.Sevən kişinin vicdanı - sevdiyi qadının qoruyucu mələyidir.
3.Biz qışqıraraq doğuluruq, inilti ilə ölürük. Belədə, yalnız qəhqəhə ilə yaşamaq qalır bizə.
4.Bir insana bir fikir hakim olursa, o, onu hər şeydə tapır.
5.Tale heç vaxt bir qapını bağlamamış digər qapını açmır.
6.Evlilikdə əsl uyğunsuzluq ruhların uyğunsuzluğudur.
7.Əqil qazandıqca varlanır. Ürək isə itirdikcə.
8.Heç kəs başqalarının hərəkətlərini bu hərəkətlərə ən az dəxli olanlar kimi qısqanclıqla təqib etmir.
9.Yüngül fikirli görünmək və əlçatmaz olmaq incəsənətin zirvəsidir.
10.Ölmək qorxulu deyil, dəhşətli olan yaşamamaqdır.
11.Zənginlərin cənnəti yoxsulların cəhənnəmindən yaradılmışdır.
12.Bədbəxtilik gələndə çaxnaşmaya düşmək lazım deyil, bədbəxtliyin birbaşa üzünə baxılmalıdır; bu, axmaq olmayan hər kəsin borcudur.
13.Almaz palçıqda əriyən deyil.
14.Pis fikirlər-qəlbin intiharıdır.
15.Düşmənin bıçaq yarasına laqeyd yanaşa bilərsiniz, lakin yaxın adamın sancaq batırması çox ağrılıdır.
16.Hər səhər günün gedişatını planlaşdıran və bu plana əməl edən hər kəs onu aparan gərgin həyat labirintinin ipini əlində saxlamış olur.
17.Qırx yaş cavanlığın qocalığı, əlli yaşsa qocalığın cavanlığıdır.
18.Qadınlara hörmət edilən yerdə Tanrılar razı olurlar. Qadınlara nifrət edildiyi yerdə Tanrıya təzim etmək lüzumsuzdur.
19.Qəddar ruhi fırtınalardan əzab çəkən, gözlənilməz fəlakətlərə qarşı hey müqavimət göstərən, heç sağ olub-olmadığı belə bilinməyən adam hələ də sevdiyi məxluqa qayğıkeşliklə yanaşmağa qadirdirsə - bu, əsl gözəl ürəyə malik olmağın əlamətidir.
20.Müqəddəs olmaq istisnadır, ədalətli olmaq qaydadır. Yolunuzu azın, büdrəyin, yıxılın, günah törədin, ancaq ədalətli olun.
21.Mümkün qədər az günah etmək - insan üçün qanun budur. Heç günah etməmək – bu, mələklərin arzusudur.
Pol Nadarın əsərləri ilk dəfə Milli İncəsənət Muzeyində nümayiş etdiriləcək
Məşhur fransız fotoqrafı Pol Nadarın əsərləri ilk dəfə dekabrın 18-dən 2022-ci il fevralın 15-dək Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyində nümayiş etdiriləcək.
AzərTAC xəbər verir ki, sərgi Fransanın Azərbaycandakı səfirliyi və Azərbaycan Fransız İnstitutu ilə Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi və Milli İncəsənət Muzeyi arasında birgə əməkdaşlıq çərçivəsində açılacaq. Sərgiyə Fransa Mədəniyyət Nazirliyinin nəzdində fəaliyyət göstərən Memarlıq və İrs Multimedia Kitabxanası öz dəstəyini göstərir. Sərginin kuratoru Könül Rəfiyevadır.
Sərgidə təqdim ediləcək onlarla fotoşəkil Fransa Mədəniyyət Nazirliyi nəzdində fəaliyyət göstərən Memarlıq və İrs Multimedia Kitabxanasının fotoarxivində saxlanılan orijinal neqativlərinin müasir çaplarıdır ki, onlar sərgi çərçivəsində üç tematik hissəyə bölünmüşdür: “Dahilərin portretləri”, “Bakı”, “Türküstana səyahət”.
Qeyd edək ki, Pol Nadar (1856-1939), XIX əsrdə Fransada fotoqrafiya sənətinin qabaqcıllarından biri və nüfuzlu “Nadar” fotoqrafiya şirkətinin banisi, heç də az məşhur olmayan Feliks Nadarın (1820-1910) ailəsində doğulub. Atasının layiqli varisi Pol Nadar dövrünün ən istedadlı fransız fotoqraflarından biridir və sənətini uzaq səyahətlərlə daha da inkişaf etdirib.
Təkcə “Nadar” adı fransız fotoqrafiya tarixinin önəmli bir hissəsini xatırladır. Bu əsl ailə hekayəsində Feliks Turnaşon, daha sonra oğlu Pol sənət karyeraları boyunca “Nadar” adını daşımışlar.
Feliks Turnaşon (1820-1910) 20 yaşındaykən Nadar adını daşımağa qərar verir. 1854-cü ildə əksəriyyəti satirik olan 300 karikatura ilə “Pantheon Nadar”ortaya çıxır: bu onu məşhurlaşdırır. 1860-cı ildə Parisin Kapüsin Bulvarında yerləşən lüks studiyasına köçür. O, Parisin ilk havadan görüntülərini çəkmək üçün hava şarına ilk minənlərdəndir. Onun müasirlərinin portretləri bizə ən məşhur simaların xüsusi ifadəli obrazlarını bəxş edir: Şarl Bodler, Ejen Delakrua, Viktor Hüqo, Jorj Sand və s.
Məşhur fotoqraf Feliks Nadarın yeganə oğlu və varisi Pol Nadar uşaqlıqdan atasının studiyasında işləyir və özünü yalnız fotoqrafiya sənətinə həsr edir. 1890-cı ildə Parisdən Şərq Ekspressi ilə yola düşən fotoqraf, 18 avqust 1890-cı ildə İstanbula gəlir. Qara dənizdəki Batumi limanından keçib Tbilisidə dayanaraq, Bakıya çatır. Pol Nadarın Bakıya səfəri zamanı çəkdiyi yerlər 1890-cı ildə tamam fərqli görünürdü. Ona görə də onun fotoşəkilləri XIX əsrin sonlarında Azərbaycanın paytaxtı haqqında böyük əhəmiyyət kəsb edən sənədli sübutdur. Nadar Bakının unikal memarlıq nümunələrini (“Qoşa Qala” qapıları, Müqəddəs Nikolay kilsəsi, Şirvanşahlar Sarayı), dükan və canlı bazarların həyatını, səyyar tacirləri, yerli əhalini, şəhər cəmiyyətini, ailələri, uşaqları lentə alır.
Bakıdan sonra Xəzər dənizindən keçid onu yenicə salınmış rus limanı Uzun Adaya gətirib çıxarır. Uzun Adadan Səmərqəndə qədər bu səhralıq diyarı əvvəl dəmir yolu, sonra at arabası ilə gəzərək səyahətini Daşkəndə qədər davam etdirir və orada fotoşəkillərin təqdimatı ilə universal sərgidə iştirak edir.
Ərəb xəttatlığı UNESCO-nun siyahısına daxil edilib
UNESCO ərəb xəttatlığını özünün Qeyri-Maddi Mədəni İrs üzrə Reprezentativ Siyahısına daxil edib.
Bu barədə məlumat təşkilatın rəsmi səhifəsində yerləşdirilib.
Məlumatda UNESCO ərəb xəttatlığını “axıcı yazı sənəti, harmoniya və gözəlliyin ifadəsi” kimi təsvir edib.
Səudiyyə Ərəbistanı İrsini Mühafizə Cəmiyyətinin icraçı direktoru Əbdül Məcid Məhbub bildirib ki, ərəb xəttatlığı ərəb-müsəlman dünyasının simvoludur, lakin müasir dünyada öz aktuallığını itirir və bu sahədə mütəxəssislərin sayı sürətlə azalır.
O, həmçinin qeyd edib ki, xəttatlığın mədəni irs siyahısına salınması bu sənət növünün qorunub saxlanmasına müsbət təsir göstərəcək. Bildirib ki, xəttatlıq Səudiyyə Ərəbistanı və Ərəb Dövlətləri Liqasının rəhbərliyi altında 16 müsəlman ölkəsinin əməkdaşlığı nəticəsində siyahıya daxil edilib.
Qeyd edək ki, Səudiyyə Ərəbistanının Mədəniyyət Nazirliyi 2020 və 2021-ci illəri Ərəb Xəttatlığı İlləri elan edib. Bununla bağlı hətta Ər-Riyadın Milli Muzeyində ərəb yazısının yaranması və xəttatlığın inkişaf tarixinə, onun müasir incəsənətlə əlaqəsinə həsr olunmuş sərgi keçirilib.
“The Unbearable Weight Of Massive Talent” filminin treyleri yayımlanıb
Tanınmış amerikalı aktyorlar Nikolas Keys və Pedro Paskalın baş rolları ifa etdiyi “Böyük istedadın dözülməz ağırlığı” (“The Unbearable Weight Of Massive Talent”) filminin treyleri yayımlanıb.
TASS agentliyi xəbər verir ki, amerikalı rejissor Tom Gormicanun çəkdiyi filmdə maliyyə çətinliyi yaşayan Nikolas Keys maddi vəziyyətini yaxşılaşdırmaq üçün pul müqabilində milyarder pərəstişkarının ad günü şənliyinə qatılmaq istəyir.
Ancaq Keysin ad gününə gedəcəyi milyarderin narkobaron olmasından xəbəri yoxdur. "CIA" Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi onunla əlaqə saxladıqdan sonra Keys müxbir kimi mərasimə qoşulmağa məcbur olur.
Xalq rəssamı Səttar Bəhlulzadənin anadan olmasının 112 illiyi Marneulidə qeyd edilib
Xalq rəssamı, Dövlət mükafatı laureatı Səttar Bəhlulzadənin anadan olmasının 112 illiyi Marneulidə qeyd edilib.
AzərTAC xəbər verir ki, böyük incəsənət xadiminin anadan olmasının 112-ci ildönümü ilə əlaqədar Marneulidə təşkil olunmuş rəsm dərnəyini bitirən gənclərlə görüş olub. Dərnəyi uğurla bitirən 5 nəfərə sertifikatlar verilib.
SOCAR tərəfindən dəstəklənən layihənin rəhbəri Emin Əhmədov Səttar Bəhlulzadənin həyat və yaradıcılığı barədə gənclərə məlumat verib.
Bildirib ki, S.Bəhlulzadə Azərbaycan rəssamlıq məktəbinin ən görkəmli nümayəndələrindən biridir. O, S.Bəhlulzadənin Gürcüstanda da yaxşı tanındığını, azərbaycanlı gənclərin də rəssamın yaradıcılığına maraq göstərmələrinin əhəmiyyətini qeyd edib.
Görüşün sonunda S.Bəhlulzadənin həyat və yaradıcılığından bəhs edən sənədli film nümayiş olunub.
E.Əhmədov bu cür maarifləndirici tədbirlərin davamlı olacağını qeyd edib.
