Super User

Super User

Sosial şəbəkədə tanınmış Azərbaycan şairi, mərhum Nüsrət Kəsəmənlinin oğlu Rəşad Kəsəmənli atası barədə xatirəsini bölüşüb. Həmin xatirəni oxucularımıza təqdim edirik:

Yəqin ki bu daşı çoxunuz görmüsünüz Filarmoniyayanın arxasındakı parkda. O daş orda uzun illərdir ki var. Hətta park yenidən abadlaşdırıldıqdan sonra da həmin bu daşı elə demək olar ki, əvvəl durduğu yerə qoyublar. Uşaqlığımın xatirəsidir. Hər dəfə yanından keçəndə qəribə hisslər keçirirəm. Çünki uşaq vaxtı atam bizi o parka tez-tez aparardı, dondurma yeməyə. Sonra da parkda atamla  oynayardıq. Bir dəfə atamla oynayanda onu tapa bilmədim və ağlamağa başladım. Atam həmin bu daşın arxasından çıxıb məni qucaqladı. O qədər sevinmişdim ki. 2003-cü ilin oktyabr ayının 15-i isə atam həmişəlik "daşın" arxasında gizləndi. Beləliklə də bu gizlənqaç oyunu mənim məğlubiyyətimlə bitdi. İndi də hər dəfə o parkdan keçəndə atamın daşın arxasından çıxıb mənə sarılacağını gözləyirəm. Sevdiklərinizin sizinlə olan hər anını dəyərləndiririn. Bir gün xatirəyə çevriləndə toxunduqları ən ucuz əşyalar belə sizə doğma olacaq, amma onları əvəz etməyəcək.
Səni çox sevirəm Atam. Bir gün axirətdə görüşmək ümidiylə.... ALLAH rəhmət eləsin!

Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi və Heydər Əliyev Sarayının təşkilatçılığı ilə keçirilən “II Azərbaycan Beynəlxalq Vokalçılar Festivalı” çərçivəsində Bakı şəhər Mədəniyyət Baş İdarəsi ilə birgə “Bizi də tanıyın” konsert proqramı təqdim olunub.
Heydər Əliyev Sarayından bildirilib ki, Beynəlxalq Muğam Mərkəzində baş tutan konsert proqramında müxtəlif musiqi məktəblərinin şagirdləri tanınmış bəstəkarların əsərlərini ifa ediblər.
Tədbir tamaşaçılar tərəfindən böyük maraqla və alqışlarla qarşılanıb.

Bazar ertəsi, 18 Oktyabr 2021 10:18

Gənc dramaturq Ülviyyə Heydərovanın benefisi

Sumqayıt Dövlət Dram Teatrı uzun fasilədən sonra yenidən pərdələrini tamaşaçılarının üzünə açıb.
Gənc dramaturq Ülviyyə  Heydərovanın "Uşaqlıq" pyesi əsasında hazırlanan eyni adlı tamaşa tamaşaçıların ixtiyarına verilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, quruluşçu rejissoru Xalq artisti Firudin Məhərrəmov olan, İlahə Səfərovanın yaratdığı obrazla yaddaşlara həkk olan tamaşa böyük rəğbətlə qarşılanıb. Tamaşanı seyr edən ayrı-ayrı mədəniyyət xadimləri həm dramaturqun, həm də yaradıcı heyətin işini yüksək qiymətləndiriblər.
Daha bir xoş sürprizlə gənc dramaturq tamaşadan sonra üzləşib. Məlum olub ki, Azərbaycan prezidentinin təltif etdiyi mədəniyyət xadimləri arasında onun da adı var. Ülviyyə Heydərova “Tərəqqi” medalı ilə təltif olunub.
Gənc dramaturqa daha böyük uğurlar arzusuyla “Yolun həmişə açıq olsun” deyirik!

 

Məşhur italyan psixoterapevti Rafael Morelli son dövrlər trenddədir. Onun “Özünüqiymətləndirmə. Öz həyatınızı yaşamağın 5 qaydası. İndi” kitabı bütün satış reytinqlərini qırmaqdadır. “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı sevimli oxucuları üçün kitabın qısa icmalını hazırlayaraq təqdim edir. Xüsusən hazırkı bu gərgin, stressli dönəmdə düşünürük ki, məşhur psixoterapevtin tövsiyyələri oxucularımız üçün faydalı olacaq. İtaliyalı psixoterapevt bizi daha az təhlil etməyə və daha çox hiss etməyə çağırır. Paradoksaldır, deyilmi? "Eyni səhvi törətməkdən qorxmayın, - Morelli deyir, - həyatda eyni səhvlər olmur, axı biz artıq dünən və ya bir il əvvəlki deyilik”. Gəlin doktorun insanın özünə və ətrafındakı digər insanlara sağlam sevgi münasibətləri haqqında müdrik çağırışlarına diqqət edək.

 

 

 

1. Xəstəliklərimizin əksəriyyəti özümüzlə necə davrandığımızdan yaranır. Bədənimiz həmişə nə edəcəyini bilir. O hey bizə deyir, deyir, bizə hər şeyi deyir, - hətta bizim istəmədiyimiz və sözlə deyə bilmədiyimiz bir şeyləri, hətta özümüz eşitmək istəmədiyimiz və ya ifadə edə bilmədiyimiz bir şeyləri belə bizə deyir. Sadəcə, onu diqqətlə dinləməyimiz gərəkdir.

 

2. Ağrıdan qurtulmağa çalışdığımız zaman biz yalnız onu gücləndiririk. Problemlər haqqında daim düşünmək onları xroniki edir.

 

3. Heç kim sevgiyə ehtiyac duymur, çünki məhəbbət artıq bizim içimizdədir, yalnız məsələ şəffaflıq məsələsidir.

 

4.Qürur və qorxu keçmiş inciklikləri unutmağımıza mane olur. Biz bizə pis münasibət göstərmək amacında olan insanlarla tanış olmaq riski edirik. Nəticədə də biz məhz belələri ilə rastlaşırıq. Bu qapalı dairə mütləq parçalanmalıdır.

 

5. Yaşaya biləcəyimiz ən gözəl sevgi özümüzə olan sevgidir: yalnız bundan sonra biz azadlığı dərk edə bilərik və gizli dühamız bizi təəccübləndirərək həqiqətən getmək istədiyimiz yerə aparacaq.

 

6. Illüziyalar sevgini zəhərli edərək bizə ağrı yaşadırlar, onlar qəlbin ən böyük düşmənidirlər, onlar şeytandırlar. İllüziyalar bizim içimizdə oturan, sağlam sevgini "Qanunlar və Məcəllələr" ilə əvəz edən inanclardır.

 

7. Təbii və hətta çılğın olun, sevdiyiniz, bəyəndiyiniz şeyləri həyatınıza cəlb edin və sizin rahatlıq və genişlik məkanınıza müdaxilə edən, sizi boz, darıxdırıcı bir həyat yaşamağa məcbur edən insanlardan uzaq durun.

 

8. Yanlış yaşanan sevgi çıxılmazlıqlarla, naəlaclıqlarla və stereotiplərlə doludur. Bütün dolğunluğu ilə, tamamilə qəbul olunmadığı üçün o, bədəni və əqli xəstə edir.

 

9. Əgər siz sevirsinizsə, şərhlərsiz qarşınızdakının daxilində baş verən hər şeyi müşahidə edə biləcəksiniz. Sevgi hər birimizin unikallığını dərk etməkdən rişələnir, çiçəklənir.

 

10. Həyatınızdakı hər bir yeniliyi hansısa bir gözləntilər və özünətəlqinlər olmadan qarşılayın. Həyatın hər anında biz sanki yenidən doğuluruq, bu səbəbdən də biz heç vaxt eyni səhvləri etmirik. Hər dəfə sanki ilk dəfəmizdir. Bu dəqiqədə biz dünənki kimi deyilik axı, xeyli dəyişilmişik.

 

11. Depressiya – beyinin daha heç kəsi eşitmək istəməyən halıdır, sizin “Mən”inizin sizi orijinallığa daşıyan nəsnələrdən kənarlaşdırmaq cəhdidir, sizi sosial cəhətdən məqbul modellərə doğru hərəkət etdirmək cəhdidir.

 

12. Hər dəfə biz problemlərdən qurtulmağı planlaşdırdığımız zaman onları yalnız gücləndiririk. Yaşadığımızdan daha yaxşı gələcək həyat haqqında düşüncələr bizi qeyri-müəyyən, kövrək və gücsüz edir. Biz rifah əldə edəcəyimiz zaman ətrafımızdakı insanların bizimlə daha yaxşı davranmağa başlayacaqları, hər şeyin dəyişəcəyi ilə bağlı illərdir şikayət edə bilərik. Bu, böyük bir yanlışlıqdır! Bizi ağrıdan, əslində  kənardakı təsirlər deyil, daxilimizdə baş verənlərdir, öz intuisiyamıza etibar etməməyimizdir. O, həqiqətən nə lazım olduğunu yaxşı bilir.

 

13. İndi bizim üçün yaxşı olan yalnız indi mövcuddur. Bizim həmişə eyni cür olacağımızı, hər şeyin də eyni cür qalacağını düşünməyimiz kökündən səhvdir.

 

14. Mümkün həyat həzzlərinizi də təxirə salmayın, onlar da devalvasiyaya məruz qalırlar. Başqa cür olmağa çalışmaq, xoşbəxtlliklə “təltif olunmağa” çalışmaq özünü aldatmaq üçün ən ümumi və banal bir yoldur.

 

15. Siz əziyyət çəkmək üçün doğulmamısınız. Ağrılardan əzilmiş halda yox, yenilənmiş halda çıxmağı öyrənin.

 

16. Başqalarının sizi qınamasından bilirsiniz niyə qorxursunuz? Çünki özünüzü çox tez-tez mühakimə edirsiniz.

 

17. Bu doğru deyil ki, sizin həyatınızda heç nə baş vermir. Sadəcə, siz proseslərə lazım olan tərəfdən baxmırsınız.

 

 

 

Bazar ertəsi, 18 Oktyabr 2021 10:17

İlk tranzistorlu radioqəbuledici və ilk komikslər

 

Bu günə təsadüf edən əlamətdar tarixi hadisələri diqqətinizə çatdırırıq.

 

18 oktyabr. İnsan alveri ilə mübarizədə Avropa günü

 

İnsan alveri hazırda aktual mövzudur əlbəttə. Ona görə də bu günün sıradan gün olmaması dəqiqdir. İnsan alveri deyəndə, burada uşaqların qul kimi zorakı əməyə cəlb edilməsi, qadınlarınsa fahişəliyə məcbur edilməsi əsas sırada dayanır. İstəsəniz, sizə bu mövzuda maraqlı roman deyərəm, oxuyarsınız. Elçin Səfərli: “Dönüşü olmayan gediş”. Zorən fahişəliyə cəlb edilib Türkiyəyə aparılan bir rus qadının həyatı təsirli boyalarla əks etdirilib.

 

18 oktyabr. Beynəlxalq qadın xoşbəxtliyi günü

 

Karin Rokindin 2017-ci ildəki təşəbbüsü nəticəsində təqvimə salınan bu gün qadınlardakı depressiya epidemiyasına qarşı yönəlib. Qadınları depressiyaya nə salır? Ən çox yaşlaşmaq, üzdə qırışların peyda olması. Sonra kökəlmək, artıq çəkidən bədən fiqurunun pozulması. Sonra isə yaşadıqları stresslər, əsəb gərginlikləri.

 

Deyirlər ki, xoşbəxtliyin cəmi bir adı var, amma bu belə deyil, hər bir qadınçün xoşbəxtlik anlamı özünəməxsus bir nəsnədir. Bir qadını yaxşı həyat yoldaşı, birini əsl sevgi, birini ağıllı övladlar, birini var-dövlət, birini uğurlu karyera, birini yaxşı rəfiqələri, birini öz bədən quruluşu, birini öz sima gözəlliyi, birini eqosu xoşbəxt edir. Dinclikdən, sakitçilikdən xoşbəxt olan qadınlar yoxdurmu, var. Hobbiləri olan məşğuliyyətdən xoşbəxt olanlar necə? Belələri də var. İnanın ki, hətta ekstrimdən də xoşbəxt olanlar az deyil. Nə isə. Çox uzatmayaq, qadınlara bir ağızdan xoşbəxtlik arzulayaq.

 

18 oktyabr. Böyük alım Niftalı Qocayevin 85 illiyi

 

Niftalı Qocayev ilk azərbaycanlı biofizik alimdir. 400-dən çox məqalənin, 16 monoqrafiya, dərslik və dərs vəsaitinin müəllifi olan N.Qocayev beynəlxalq simpozium və konfranslarda 52 məruzə (onlardan 12-si Plenar məruzələrdir) ilə çıxış etmişdir. N.Qocayev Azərbaycan SSR Ali Təhsil Nazirliyi nəzdində fəaliyyət göstərən Elmi-Metodik Şuranın Fizika və astronomiya seksiyasının sədri (1980-1984), Azərbaycan Qaçqınlar Cəmiyyətinin sədri (1989-1993) vəzifələrində işləmişdir. Onun təşəbbüsü ilə 1997-ci ildə yaradılmış Azərbaycan Biofizika Cəmiyyəti özünün ilk konfransında onu Cəmiyyətin prezidenti seçmişdir. Niftalı Qocayev Türkiyədə-Ərzurum Atatürk və İstanbul Universitetlərində professor vəzifəsində çalışaraq yüksək səviyyədə elmi pedaqoji-fəaliyyət göstərmişdir. Onun elmi rəhbərliyi ilə 30 elmlər doktoru və elmlər namizədi müdafiə etmişdir. Əsasən Amerika və Avropada nəşr olunan mötəbər elmi jurnallarda (İnt.J. Peptide and Protein Res., J.Mol. Struct., Protein and Peptide Letters, v.s.) nəşr olunan və Beynəlxalq Konfranslarda məruzə olunan 376 elmi əsərin, müxtəlif ölkələrdə nəşr olunmuş 15 dərslik, dərs vəsaiti və monoqrafiyanın müəllifidir bu şəxs. “American Biographical institute” tərəfindən 2 dəfə “American Medal of Honor” medalı ilə mükafatlandırılmışdır. N.M.Qocayev keçmiş SSRİ universitetləri üçün fizika üzrə dərslik (Оптика, Москва, Из-во Высшая Школа) yazmış yeganə azərbaycanlıdır. Onun dəfələrlə yenidən nəşr olunmuş çoxcildli “Ümumi fizika kursu”, həmçinin Türkiyədə nəşr olunmuş “Temel Moleküler Fizik”, “Optik”, 2 cilddən ibarət “Molekülün Yapısı ve özellikler” dərslikləri mütəxəssislər tərəfindən yüksək qiymətləndirilir, tələbələr tərəfindən geniş istifadə olunur. Allah böyük alimimizə ömür versin.

 

18 oktyabr. İlk tranzistorlu radioqəbuledici və ilk komikslər

 

Alyaska günü. 1867-ci ildə Alyaskanın ruslardan alınıb amerikalılara verilməsi şərəfinə qeyd edilən bir gündür. Saqqalsızlıq günü. Hamıdan təvəqqe olunur ki, bu gün ictimaiyyət qarşısına saqqalsız çıxsınlar. Xorvatiyada qalstuksuzluq günü. Qalstuk taxanı hamılıqla hoydu-hoyduya götürürlər xorvatlar bu gün. Kanadada insanlar günü. Necə deyirlər bir məsəldə? Adam olmaq asandır, insan olmaq çətin. İtsax Rabinin xatirə günü. Yəhudilər öz məşhur dövlət xadimlərini bu gün anacaqlar. Polşalılar Poçtalyon gününü qeyd edəcəklər. (Görəsən onların da Novruzəliləri olubmu?) ABŞ isə şokoladlı keks gününü qeyd edəcək.

 

1967-ci ildə ilk dəfə SSRİ kosmonavtları Venera planetinə uçuş etmişlər. 1954-cü ildə Amerikada ilk tranzistorlu radioqəbuledici istismara buraxılıb, markası da “Texas İnstruments” olub. 1929-cu ildə Kanada qanunvericiliyi qadınların da insan sayılmasını qəbul edib. Təsəvvür edin ki, o vaxta qədər zavallı qadınlar insan hesab edilmirmişlər. 1896-cı ildə “Nyu-York Jornal”da ilk komikslər peyda olub. 1775-ci ildə Afrika amerikalısı olan şair Filips Uitli həmyerliləri arasında ilk olaraq qul olmaqdan azad edilib, kişiyə şairliyinə görə güzəşt ediblər.

 

Varisin “11-20 oktyabrın təqvimi” yazısından

 

 

 

Ankarada uzun illərdir Türkiyədə yaşayıb-yaradan azərbaycanlı heykəltaraş Səid Rüstəmin əsərlərindən ibarət sərginin açılışı baş tutub.
AzərTAC xəbər verir ki, sərgi və sənət evi ilə tanış olanlar arasında Azərbaycanın Ankaradakı səfiri Rəşad Məmmədov, səfirliyimizin digər əməkdaşları da olublar.
Tanınmış sənət adamının müxtəlif janr və üslublarda işlənən əsərləri ziyarətçilər tərəfindən böyük maraqla qarşılanıb.
Qeyd edək ki, Səid Rüstəmin əsərləri əvvəllər Azərbaycan, Rusiya, Amerika Birləşmiş Ştatları, Gürcüstan və Türkiyənin müxtəlif şəhərlərində nümayiş edilib. Bu dəfəki fərdi sərgidə əsasən müxtəlif ölçülərdəki heykəllər, həmçinin rəsm işləri, zəngin material və üslub imkanlarından istifadə edilərək yaradılmış əsərlərlə tanış olmaq mümkündür.

 

İslam dünyasında müsəlman Hicri-qəməri təqviminin hər 3-cü ayının 12-ci günü Mövlud günü  - Məhəmməd peyğəmbərin doğulduğu gün qeyd edilir. Bu il həmin gün 18 oktyabra təsadüf edir. Həqiqətən də dövrünün ən böyük dühalarından olan Məhəmməd peyğəmbərdən “Quran” kitabı, eləcə də dillər-əzbəri olmuş, zərb-məsələ çevrilmiş minlərcə cümlələr miras qalmışdır. Bu gün onlardan bir parasını niyə də xatırlamayaq?

 

Beşikdən qəbrədək elm axtarışında olun;

 

Behişt anaların ayaqları altındadır;

 

Ayaqlar baş olanda, başlar ayaq altında qalar;

 

Bilin ki sürüdən ayrılan qoyunu qurd yeyər;

 

 Dostlarınızın ən yaxşısı eyblərinizi sizə deyəndir;

 

Ədəbi olmayanın ağlı da olmaz;

 

Hər kəs özünü hansı dəstəyə oxşadırsa, həmin dəstədəndir;

 

İçki insana xas olan bütün çirkin əməllər və günahlar saxlanılan anbarın açarıdır;

 

Varlıların yediyi, fəqirlərin isə məhrum olduğu toy xörəyi necə də pisdir;

 

Uşaqlar ata-analarından daha çox zəmanələrinə oxşayırlar;

 

Səni şübhəyə salan hər nə varsa, onu tərk et;

 

Özünə inanan adam qılınc ilə də savaşar, dil ilə də.

 

Və ən nəhayət, xüsusən dövrümüzlə çox səsləşən bir aforizm: Həqiqət acı olsa da danış!

 

 

 

 

Ötən əsrin 90-cı illərinin əvvəllərində keçmiş SSRİ-nin demək olar ki, əksər regionlarında millətlərin və xalqların azadlıq hərəkatı başlamış, 1991-ci ilin avqustunda İttifaqın ləğv edilməsi haqqında qərar verilmiş və Sovetlər Birliyi dünya xəritəsindən silinmişdir. Digər müttəfiq respublikalar kimi, həmin il oktyabrın 18-də Azərbaycan Ali Soveti də dövlət müstəqilliyi haqqında Konstitusiya aktı qəbul etmiş və suveren dövlət kimi Azərbaycan Respublikası dünya birliyinin üzvü olmuşdur.

 

Gəlin tarixi xatırlayaq. Azərbaycan Respublikasında 1991-ci il dekabrın 29-da ümumxalq səsverməsi keçirildi. Səsvermə hüququ olanların 95%-dən çoxu referendumda iştirak etdi. Azərbaycan xalqı yekdilliklə respublikanın dövlət müstəqilliyinə tərəfdar çıxdı. Müstəqilliyi elan edilmiş Azərbaycan Respublikası çox mürəkkəb tarixi şəraitdə fəaliyyət göstərməyə başladı. Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyini dünya dövlətləri - ilk olaraq 1991-ci il noyabrın 9-da Türkiyə Cümhuriyyəti, 1991-ci il dekabrın 11-də Rumıniya, 1991-ci il dekabrın 13-də Pakistan, 1991-ci il dekabrın 23-də İsveçrə, 1991-ci il dekabrın 25-də İran, 1992-ci il yanvarın 23-də ABŞ, 1992-ci il aprelin 10-da Rusiya və b. dövlətlər tanıdılar. 2 mart 1992-ci ildə Azərbaycanın BMT-yə üzv qəbul olunması ilə onun beynəlxalq aləmdə de-fakto tanınmasına başlanıldı. 1992-ci ilin mayında Milli Məclis tərəfindən Azərbaycan Respublikasının Dövlət himni (musiqisi Üzeyir Hacıbəylinin, sözləri Əhməd Cavadın), az sonra üçrəngli bayraq, içində alov olan səkkiz guşəli ulduz təsvirli dövlət gerbi təsdiq edildi.

 

 

 

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Sərəncamı ilə 2021-ci il ölkəmizdə “Nizami Gəncəvi İli” elan olunub.
“Nizami Gəncəvi İli” çərçivəsində Niderland Krallığında fəaliyyət göstərən Beniluks Azərbaycanlıları Konqresinin (BAK) təşkilatçılığı ilə böyük mütəfəkkir və şair Nizami Gəncəvinin anadan olmasının 880 illik yubileyinə həsr olunmuş tədbir keçirilib.
AzərTAC xəbər verir ki, Haaqada Azərbaycan səfirliyinin binasında keçirilmiş tədbirdə ölkəmizin Niderlanddakı səfiri Fikrət Axundov, Azərbaycan, türk, yəhudi və uyğur diasporlarının, eləcə də yerli ictimaiyyətin nümayəndələri iştirak ediblər.
Beniluks Azərbaycanlıları Konqresinin sədri Elsevər Məmmədov tədbiri giriş sözü ilə açıb. Səfir Fikrət Axundov Azərbaycanın böyük mütəfəkkiri və şairi Nizami Gəncəvinin həyat və yaradıcılığı haqqında məlumat verib. Dahi Nizaminin Azərbaycan, dünya ədəbiyyatına verdiyi töhfələrdən danışılıb, onun yaradıcılığının fəlsəfi aspektlərinə toxunulub.
Tədbir çərçivəsində diaspora üzvlərimizə fəaliyyətlərinə görə təltiflər və təşəkkürnamələr təqdim olunub.
Nizami poemalarından parçalar oxunub və Azərbaycan əsilli tanınmış musiqiçi İlham Babayev kamançada onun əsərləri əsasında bəstələnmiş musiqiləri, eləcə də Muğam sənətinin incilərini səsləndirib.
Nizami Gəncəvinin anadan olmasının 880 illiyi Beniluks Azərbaycanlıları Konqresinin, “Odlar Yurdu” Niderland-Azərbaycan Assosiasiyasının rəhbəri Firəngiz Bağırovanın təşəbbüsü ilə təşkil edilib.

Şənbə, 16 Oktyabr 2021 20:00

Vilyam Henrits.

 “Mənzərə”

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.