Super User

Super User

 

Sabah 20 yanvardır. 1990-cı il yanvarın 20-də baş vermiş qanlı faciədən 32 il ötür. Hər il Ümumxalq Hüzn Günü kimi qeyd edilən 20 Yanvar Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyi uğrunda mübarizə tarixinə qəhrəmanlıq səhifəsi kimi daxil olub. Həmin gün Azərbaycan xalqının azadlıq uğrunda mübarizliyini və bu yoldan dönməyəcəyini təcəssüm etdirir.

“İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsi hər il 20 yanvar tarixində Ümumxalq Hüzn Günü ilə əlaqədar müxtəlif layihələr gerçəkləşdirərək bu faciəvi hadisələri və şəhidləri yad edir. O qanlı gecədəki hadisələri, Azərbaycan xalqının qəhrəmanlığını bir daha xatırlatmaq üçün İçərişəhərin Böyük Qala küçəsində, Qoşa Qala qapısı yaxınlığında ötən əsrin 90-cı illərinin üslubunda dekorasiya edilmiş bir ev maketi qurulub.

Həmin maketin interyerində həmin dövrə aid xırda elementlər, televizor monitorunda 20 Yanvar hadisələrini 1990-cı ildə işıqlandıran xəbərlər, verilişlər və çıxışlardan yığılmış videoçarx təqdim edilib.

Paytaxt sakinləri və qonaqlar yaradılmış instalyasiyaya baxır, 32 il öncəyə virtual səfər edirlər.

Çərşənbə, 19 Yanvar 2022 11:59

Günün fotosu: Avroparlamentin yeni spikeri

 

Avropa Parlamentinin yeni spikeri Roberta Metsola - Maltadan olan deputat seçilib. Xanım Metsola buna kimi birinci vitse spiker idi. 

Metsola avrodeputatların 616 səsindən 458-ni qazanıb. 

43 yaşlı Metsola Avropa İttifaqı qanunverici orqanının ən gənc spikeri kimi tarixə düşüb.

Foto: Euronews

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı bu çərşənbə günündə sizi Yardımlı rayonunda yaşayıb yaradan, həqiqətən də insanı öz sehrinə sala bilən, ovsunlayan, səmimiyyəti, axıcılığı və poetik kamilliyi ilə seçilən şeirlərin müəllifi İqbal Nəhmətlə görüşdürür.

İqbal Nəhmət (Nəhmətov) 1976-cı ildə Yardımlı rayonunda anadan olub, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür. 3 kitab müəllifidir, “Azərbaycan” jurnalında, “Ədəbiyyat qəzeti”ndə, Təbrizdə çıxan ,,Sancaq” qəzetində, digər mətbu orqanlarda 100-dən çox şeiri dərc edilib, bir necə şeiri özbək dilinə tərcumə olunub. Şeirlərinə mahnılar da bəstələnib. Ulvi Qılıncın sevilən ,,Gedirəm” adlı mahnısının sözləri İqbal Nəhmətindir. 

 

Hardasa bir günəş doğur yenidən

 

Gecəni öldürüb amansız sükut,

Ölü daşımağa diri tapılmır.

Beləcə uzanır bu qış gecəsi,

Nağıl danışmağa biri tapılmır.

 

Bilirəm, hardasa kömək gözləyən,

Sağalmaz bir dərdə yoluxanım var.

Bir qarış uzaqda üşüyür Vətən,

Bir qarış yaxında darıxanım var.

 

Çılpaq ağacları, quru kolları,

Şaxta qılıncıyla qovur yenidən.

Hardasa bir qarış ömür gödəlir,

Hardasa bir günəş doğur yenidən.

 

Qısılıb gecənin soyuq evinə

Yazıb son şeirimi bitirəcəyəm.

Yatıram, yuxudan oyana bilsəm,

Sabah yenə səni düşünəcəyəm...

 

 

Torpağıma qarışmağa gələrsən...

 

Külək əsər, yağış yağar, gün çıxar,

Bir alarsan, əvəzinə min çıxar,

Əlbət bir gün yuxuların çın çıxar,

Həqiqəti danışmağa gələrsən.

 

O dinləyən, sən oxuyan, mən yazan,

Qismətimi qismətinə tən yazan,

Qoy bu dəfə mən uduzum, sən qazan,

Son bir dəfə yarışmağa gələrsən.

 

Ömür zəhər, ya baldısa deyəcəm,

Bilmədiyin nə qaldısa deyəcəm,

Bu canımı kim aldısa deyəcəm,

Yaşadınmı? Soruşmağa gələrsən.

 

Arzumuzu biçə-biçə ağladıq,

Döngə döndük, küçə-küçə ağladıq,

Bu dünyada küsə-küsə ağladıq,

O dünyada barışmağa gələrsən.

 

Xeyli vaxtdı çevirmisən üzünü,

Əyrilərə calamısan düzünü,

Ölər olsam çatdırmasan özünü,

Torpağıma qarışmağa gələrsən.

 

Ört bütün qapıları

 

Ört bütün qapıları,

Yetər ki, baca qalsın.

Mən nə boyda ölüm ki,

Ölüm balaca qalsın.

 

Mən nə boyda gülüm ki,

Eşitməsin ağlayan.

Bəlkə də o olacaq

Gözümü son bağlayan.

 

Mən nə boyda bölum ki,

Bir tikəni yüz yerə.

O qədər əyri getdik,

Yetişmədik düz yerə.

 

Açılmadı önüm ki,

Köçən köçümdə qalsın.

Mən nə boyda dönüm ki,

Dünya içimdə qalsın.

 

Gəlmə

 

Hələ ki, qonaqdı qarlı qış mənə,

Gözlə bahar gələr, onda gələrsən. 

Gəlib oyadarsan bənövşələri,

Gələndə o güllü donda gələrsən. 

 

Bizim buralarda soyuqdu, gəlmə,

Azan dənizçinin qayığındayam.

Yerin isti olsa məni düşünmə,

Mən hələ bu ömrün soyuğundayam. 

 

Gəlib, oyadarsan bənövşələri,

Cücərər, rəsmini çəkib gedərsən.

Kollara danışıb mənim sevgimi,

Bənövşə dibinə əkib gedərsən.

 

Mən necə darıxım sənsiz?

 

Bu gün cümə, sabah şənbə,

Həftənin neçəsindəyəm?

Gecəni gündüz etmişəm,

Gündüzün gecəsindıyəm.

 

Mən necə darıxım sənsiz,

İlin, günün bu vaxtında.

Söylə necə yaşayırsan

Həsrətimin paytaxtında?

 

Verdiyin o kar ümidin

Qulağı çoxdan kəsilib.

Gəlişinin, gedişinin

Sorağı çoxdan kəsilib.

 

Sevgimizi elə böl ki,

Üstünə qanı dəyməsin.

Mən necə darıxım sənsiz,

Sənə ziyanı dəyməsin?

 

Sənçün darıxa-darıxa,

Mələyə, cinə dönmüşəm.

O qədər dönüb özümdən,

Döngəyə, tinə dönmüşəm.

 

Ya günəş ol, ya da ay ol,

Qarışanda şər bilməsin.

Mən necə darıxım sənsiz

Göy biləndə yer bilməsin?

 

Gör

 

Çoxuna tanışdı gözümdəki nəm,

Dərd nədir, hamıdan yaxşı bilirəm,

Baxma ki, sevinib hərdən gülürəm,

Məni uşaq kimi ağlayanda gör.

 

Şəhriyar ölmədi, yaşayır məndə

Mən də sən olaram sözüm bitəndə,

O taydan bu taya lil gətirəndə,

Araz yatağında laxlayanda gör.

 

Vətən torpağına çəkdi oğlunu,

Qırmızı qanına əkdi oğlunu, 

Atalar bayrağa bükdü oğlunu,

Analar yasını saxlayanda gör.

 

Bu gün gəl, sabah get, belədir qayda,

Yaxşı var, pis də var yetərli sayda,

Yaşamaq gözəlmiş, amma nə fayda,

Ölüm gözlərini bağlayanda gör.

 

Götür məni o yerə ki

 

Qara külək, götür məni,

Bu dünyanın qurtaracaq yeri varsa,

O yerlərdə

həqiqətin danışmağa dili varsa,

Orayacan ötür məni.

 

İstəmirəm görsün kimsə

yanağımda yuva quran göz yaşımı,

Tam bir əsrin döngəsində haçalanan, 

əsir düşən yaddaşımı.

Bu yerlərdə

tumurcuğum çiçəkləməz,

bu yerlərdə

körpə arzum

bələyindən baş qaldırıb

iməkləməz.

Yetişmədim,

qundağında yetimləşən körpələrin

harayına.

Qara külək, götür məni,

İmanını tərəzidən ucuz tutan

baqqallardan uzaq yerə,

Əli əyri, dili əyri, dini əyri

saqqallardan uzaq yerə,

Havasından qan qoxuyan

meydanlardan uzaq yerə,

Amalları neçə yerdə, neçə kərə

parçalanan insanlardan uzaq yerə.

 

Götür məni,

Geri baxıb Vətən deyə ağlayım mən!

Neçə itkin düşənimə,

Neçə küskün ölənimə,

hansı tində, hansı gündə ölənimə

Bu gün matəm saxlayım mən,

qara geyib ağlayım mən.

 

Qara külək, götür məni, o yerə ki,

Ədalətin dəmir, polad məngənəsi,

yıxsın, boğsun yaltaqlığı.

Silkələsin insanlardan 

Qaçaq düşmüş insanlığı.

 

Ölsəm bağışla məni...

 

Bilmədiyin nə varsa,

Bilsəm, bağışla məni.

Bu sevgini yarıya,

Bölsəm, bağışla məni.

 

Burnuna qoxu kimi,

Yuxuna yuxu kimi,

Ömrünə çoxu kimi,

Gəlsəm, bağışla məni.

 

Gedirəm, gedişim var,

Bəlkə son bir işim var, 

Ölümlə döyüşüm var, 

Ölsəm, bağışla məni.

 

Əlvidasız get

 

Sən gəlmədən öncəydi bütün bunlar, 

Qaranlıqdan qorxmağım,

özümü sıxmağım, özümdən çıxmağım.

Öncəydi umidsizliyim.

Divar kimiydim, kar, kor söz keçməyən...cansız. 

 

Və bir gün sən gəldin

Görmədiyim, bilmədiyim yerdən,

sualsız, cavabsız özün kimi,

gəlişin də gözəl oldu üzün kimi.

 

Səni o üzdən sevdim

Hec kimə qarışmadan,

Heç kimdən soruşmadan, danışmadan lal kimi gəldin.

Özünlə məni də gətirdin mənə,

əhsən sənə...

 

Sən gəlmədən öncəydi..

Dünyamın iki rəngi dəyişə bilirdi, ağı və qarası...

və bir də tənhalığımın sağalmayan yarası.

Sən gəlmədən öncəydi fəsillərin yoxluğu, 

yaşanmayan illərin çoxluğu.

Payız kimiydi bütün fəsillər,

Hər ildə uç dəfə köçürdüm payızdan-payıza...

Sən gəlmədən öncəydi 

sevgi serlərimin qırıq misralarında çabaladığım anlar.

 

Və bir gün sən gəldin,

Yenidən doğuldum.

Bu dəfə anamdan yox, gətirdiyin sevgidən doğuldum.

Dəyişdiyimi düşunmüşdüm,

heyif, çox heyif...

 

Indi yenə də gedirsən!

Səbəbsiz gəldiyin ücündür bəlkə,

sənə qal da deyə bilmirəm,

Hələlik...

get, amma əlvidasız get..

Əlvida boyda bir ağrını daşıya bilmərəm daha, əzizim!

 

Günəşi qaytara bilmərik geri

 

Gəl gedək günəşin batdığı yerə,

Gündüzlə-gecənin yatdığı yerə,

Torpaqdan üzülsün ayaqlarımız

Gedək başımızın çatdığı yerə.

 

Tanıya bilmədik heyif, çox heyif

Gözün əvəzinə qaş atanları.

Bulud qamçılasın izlərimizi,

Döysün arxamızca daş atanları.

 

Nə vaxtdan amansız oldu bu dünya,

Hiyləsiz, yalansız yoxmu bir ölkə?

Gəl gedək günəşin batdığı yerə

Ordan sabahlara yol oldu bəlkə.

 

Yeri, canım-gözüm, dayanma, yeri

Deyəsən, yolların sonuna gəldik.

Günəşi qaytara bilmərik geri,

Bəlkə, arzuları qaytara bildik.

 

Çərşənbə, 19 Yanvar 2022 12:30

“Moon Knight” filminin treyleri yayımlanıb

 

Hollivudun “Marvel Studios” kinostudiyası martın 30-da premyerası keçiriləcək "Moon Knight"(“Ay cəngavəri”) filminin treylerini yayımlayıb. Jeremy Slaterin rejissorluq etdiyi filmdə baş rolu canlandıran qvatemalalı məşhur aktyor və musiqiçi Oskar İsaacdır. O, keçmiş hərbçi Mark Spector rolunu ifa edir.

Mark Misir Ay tanrısı Xonsunun təsiri altındadır və bu da Marksın psixoloji xəstəliyi ilə bağlı narahatlığını daha da artırır. Mark normal həyatı ilə xəyalları arasında fərqi ayırd edə bilmir. 

Treyler Markın “Ay cəngavəri” kostyumunu geyinərək kimisə vəhşicəsinə döyməsi ilə sonuclanır.

 

Xəbər verdiyimiz Rusiyada Bolşoy Teatrın 250 illik yibileyi böyük təntənə ilə qeyd olunacaq. 

 

Rusiya KİV-i xəbər verir ki, Rusiya Prezidenti Vladimir Putin 2026-cı ildə Bolşoy Teatrın 250 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında fərman imzalayıb. 

Bu sənədə əsasən, 2022-2026-cı illərdə Rusiya Dövlət Akademik Bolşoy Teatrının 250 illik yubileyinə həsr olunmuş silsilə tədbirlərin keçirilməsi qərara alınıb. 

Qeyd edək ki, teatrın əsası 1776-cı ildə qoyulub. Sənət ocağı imperatriça II Yekaterinanın göstərişi əsasında yaradılıb. 1918-ci ildən teatra akademik statusu verilib. 

2020-ci ilin martında koronavirus pandemiyasının yaratdığı karantin fonunda Bolşoy Teatrın rəsmi yutub kanalında “qızıl fond”da saxlanılan tamaşaların onlayn yayımına başlanılıb.

 

Azərbaycanda kütləvi kitabxana, klub müəssisəsi, muzey, peşəkar teatr, mədəniyyət və istirahət parklarının sayı açıqlanıb.

Dövlət Statistika Komitəsinin yaydığı məlumata görə, hazırda ölkədə 32 milyon kitabxana fondu olan 2922 kütləvi kitabxana, 2231 klub müəssisəsi, 240 muzey, 29 peşəkar teatr və 351 mədəniyyət və istirahət parkı əhaliyə xidmət göstərir.

 

19 yanvarın təqvimi Varisin təqdimatında

 

Həyat yoldaşı günü

Hər vaxtınız xeyir. Çox ibrətamiz Həyat yoldaşı günündən başlayırıq.

İlk dəfə İslandiyada qeyd edilən bu gün sonradan bütün dünyada yayılıb. Eyni zamanda həm ailəli kişilərin, həm də qadınların bayramı olan Həyat yoldaşı günündə həyat yoldaşları bir-birinə sürpriz hədiyyə təqdim edirlər. Hətta son dərəcə imkanlı kişilərin bu gün öz həyat yoldaşlarına ada, özəl yaxta, təyyarə bağışladığı da məlumdur. 

Biz azərbaycanlılar bu günü qeyd etmirik, etmək fikrinə düşməsək yaxşıdır. Həştərxanda dəvə az idi ki, birini də bərə ilə gətirdilər?

Xaçsuyunasalınma

Pravoslavların, katoliklərin, protestantların və lüteranların ən vacib dini bayramlarından biridir bu. Ənənəyə görə xaçsuyunasalınma qışın ən oğlan çağına təsadüf etməlidir, bu da yanvarın ikinci yarısı hesab edilir. Miflərə görə, məhz bu gün İoan Krestitel İsa peyğəmbəri İordan çayında xaç suyuna salmışdır. 

Bu gün donmuş su hövzələrində bir nayihə açırlar və həmin o təmiz buzlu su  xaç suyuna salınma üçün baza rolunu oynayır. Yeni doğulmuş körpələr xaç suyuna salınır, böyüklər isə həmin o suda çimməklə Allaha və xristianlığa sədaqətlə xidmət etdiklərini təsdiqləyirlər.

Konserva bankası günü

1810-cu ilin 19 yanvarında briyaniyalı tacir Piter Durand konserva bankasına patent alıb, onun şərəfinə təqvimə belə bir gün salınıb. Bu gün Durandın ruhu şad olsun deyə insanlar hansısa bir konserva məhsulu alırlar, onu təntənə ilə açıb içindəkiləri yeyir, bankasını da bir müddət, bacaran lar növbəti bayramadək saxlayırlar. Evdə bayram bankasının saxlanması, deyilənə görə, ruzunu artırır. 

İnsanlar xoş gün sorağı ilə nələrə əl atmırlar?

Kokborok və Xınalıq

Yanvarın 19-u dünya xalqları arasında ən təmtəraqli bayramı hindlilər və həbəşlər keçirirlər. Hindlilərdə Kokborok günüdür, bu gün öz dilini assimilyasiyaya təslim etmədən qoruyub saxlayan kokborok tayfasının şərəfinədir. (Bizim xınalıqlıların kokboroklulardan nəyi əskikdir? Amma əfsus  ki, onların belə bir günü yoxdur). 

Həbəşlər isə Timkat gününü bayram edirlər. Bu, dini bayramdır, xristianlıq adət-ənənələrinin möhkəmlənməsinə xidmət edir.

Hər gün bir mətbəx bayramına sevinən amerikalılarda bu gün milli Popkorn günüdür.

Mayakovskinin tikdiyi torbalar

2014-cü ilin 19 yanvarında Kiyevin Qruşevsk küçəsində prezident Yanukoviçin diktatura rejimi əleyhinə silahlı üsyan başlayıb. 2001-ci ilin bu günündə Belçikada marihuananın saxlanılmasına və istifadəsinə icazə verilib. 1966-cı ilin bu günündə İndira Qandi Hindistanın baş naziri seçilib. 1963-cü ildə The Beatles qrupu ilk dəfə teleekrana çıxıb. 1938-ci ildə “Ceneral motors” kampaniyası ilk dəfə dizel mühərriklərinin istehsalına başlayıb. 

1922-ci ildə Moskvada “Müasir poeziyanın təmizlənməsi” tədbiri həyata keçirilib, şair Vladimir Mayakovski, bizim təəbircə desək, şair dostlarına “torba tikib”, onları müasir quruculuğu yaxşı işıqlandırmamaqda təqsirləndirib. 

Bizim gənclər onu elə də tanımazlar, sovet poeziyasının simvolu olub bu şəxs. Bu şeirini də hər bir sovet vətəndaşı əzbər bilməli idi:

Alın a, yana-yana qalın a, mən Sovet vətəndaşıyam!

1907-ci ilin 19 yanvarı isə kinosevərlər üçün əlamətdar gündür, ilk kino resenziyası “Varyete” jurnalında dərc edilib. 

Cavad Mircavadov reallığı

Bu gün dünyaya gəlmiş məşhurlara keçid alaq. 1945-ci ilin 19 yanvarında əfsanəvi Deep Purple musiqi qrupunun rəhbəri, ingilis rok ulduzu Rod Evans, 1943-cü ilin 19 yanvarında blüz və rok-n-rollun şahzadəsi titulunu qazanmış Jenis Joplin dünyaya gəliblər. 

1923-cü ildə görkəmli Azərbaycan rəssamı, rəngkarlığımızda novatorluq məktəbinin yaradıcısı Cavad Mircavadov anadan olub. Çox təəssüf ki, "Mən Azərbaycanda doğulmuşam, lakin yaradıcılığımla Qolfstrimlə Sakit okeandan, Eskimoslar torpağı ilə Afrika qitəsindən gələn küləklərin qovuşduğu yerə ucalmışam" söyləyən bu böyük şəxsiyyət sağlığında layiqli qiymətini ala bilməmiş, 69 illik ömrü qürbətdə, Kopenhagen – Moskva sürət qatarında qırılmışdır.

1809-cu ildə ədəbiyyatda “qorxu novellası” janrının yaradıcısı, “Qırmızı ölüm maskası”,”Qara pişik” kimi əsərlərdə tanınan Amerika şairi və yazıçısı Edqar Po, 1736-cı ildə buxar mühərrikini kəşf etmiş şotland ixtiraçısı Ceyms Vatt doğulublar.

Nizami Rəmzinin anım günü

19 yanvar günündə vəfat edən tanınmışlardan 5-nin adlarını çəkmək istəyirəm: 2006-cı ildə görkəmli Azərbaycan ədəbiyyatşünası və tənqidçisi, professor Kamal Talıbzadə dünyasını dəyişib. 

1990-ci ilin bu günündə hind filosofu və mistiki Oşo, 1980-ci ilin bu günündə  görkəmli hərbi xadim, Türkiyə Silahlı Qüvvələrində generallığa yüksələn yeganə azərbaycanlı Səməd bəy Rəfibəyli vəfat ediblər.

Və ən nəhayət...

1997-ci il yanvarın 19-da Bakı şəhərində - 28 May prospektində ağır yol nəqliyyat hadisəsi baş verdi, bu hadisə iki meyxana ustasını – Nizami Rəmzini və Kəbir Azərini işıqlı dünyadan qopardı.

Nizami Rəmzini bu gün tək meyxana ustaları yox, əksər azərbaycanlı gözəl xatırlayır,  cəmi 50 il ömür sürən bu şəxs ölkəmizin ən məşhur meyxanaçılarından biri kimi tarixə düşüb. İlk dəfə 1989-cu ildə televiziyada meyxananın səsləndirilməsi onun adı ilə bağlıdır, “Dalğa” proqramında baş verib bu ilk. Nizami Rəmzi həm də ölkəmizdə musiqili meyxananın, habelə caz-meyxana stilinin yaradıcısı hesab edilir. O, həm də gözəl qəzəllər müəllifi idi.

Tərifə layiq olan dostlara tərif demişəm,

El sevən kimsələri mən də arifanə dedim

Leylinin surəti məftun eləmiş Məcnunu,

Meyl edib Leyliyə Qeys, düşdü biyabanə dedim.

Asudə qoymadılar, puç edibən dövranımı,

Nizami Rəmzi gəlib tarixi-dövrana dedim,

 - deyən şair əlbəttə ki, əcəlin belə tez gələcəyini gözləmirdi. O qədər yarımçıq işləri qaldı ki.

Kaş ki insanlar ölümün hansı küçədə, hansı dalanda, tində gizlənib onları gözləyəcəyindən xəbərdar olardılar. Ən azından, yollarını dəyişib onunla qovuşmağı yubadardılar.

 

 

 

 

 

Azərbaycanın ən nüfuzlu ədəbi jurnalı “Azərbaycan”ın yanvar buraxılışında Rusiyanın “Ədəbiyyat qəzeti”nin 12 stul klubunun “Qızıl buzov” müsabiqəsinin qalibi, üç dəfə “Rusiyanın qızıl qələmi” beynəlxalq müsabiqəsinin laureatı, Başqırdıstan Respublikasından olan yazıçı Leonid Sokolovun seçilmiş yumoristik hekayələri dərc olunub.

AzərTAC “Başinform” agentliyinə istinadla xəbər verir ki, mətni Azərbaycan dilinə Məmməd Oruc və Knyaz Qoçaq çevirib. Məmməd Oruc bildirib ki, Başqırdıstan Respublikasından olan yazıçının hekayələrindəki ədəbi məziyyətlər onu Azərbaycan dilinə tərcümə etməyə vadar edib.

Həmmüəllifi Knyaz Qoçaqla Başqırdıstandan olan jurnalist və yazıçı Rafis Həsənova minnətdarlığını bildirən Məmməd Oruc deyib: Məhz onun sayəsində Leonid Sokolov kimi parlaq müəllifi kəşf etdim. “Azərbaycan” jurnalının nəsr şöbəsinin müdiri olduğum üçün vurğulamaq istəyirəm ki, biz nadir hallarda yumoristik əsər müəlliflərinə söz veririk və əgər onları dərc ediriksə, janrın əsl istedadlarına üstünlük veririk. Leonid Sokolov da məhz belə yazıçılardandır. İnanıram ki, onun hekayələri istənilən yumoristik əsərlər antologiyasında layiqli yerini tuta bilər. Bu hekayələr olduqca gözəl dildə yazılıb. Leonid Sokolovun qəhrəmanları o qədər rəngarəngdir ki, onları unutmaq çətindir, sevməmək, hətta təqlid etməmək mümkün deyil”.

“Azərbaycan” jurnalının redaksiyasında qeyd edilib ki, Leonid Sokolovun yumoru ən yüksək əyarlı mətnlərdir. Onun hekayələrində personajların xarakterinin təsviri heyrətamiz, psixoloji dərin təhlili ilə oxucunu cəlb edir. Bu mətnlər oxucuya müalicəvi təsir göstərir, gündəlik məşəqqətləri, bəlaları faciəyə çevirməməyə, həyatın sınaqlarına fəlsəfi yanaşmağa kömək edir.

Qeyd edək ki, Məmməd Oruc və Knyaz Qoçaq Rusiyanın bir çox görkəmli müəlliflərini dilimizə çevirib. Tərcümə sənətində uğurla çıxış edən Məmməd Oruc və Knyaz tandemi “Sözü birləşdirən ilmə” və “Yuqra” Beynəlxalq ədəbiyyat mükafatları, həmçinin D.N.Mamin-Sibiryak adına Ümumrusiya ədəbiyyat mükafatı ilə təltif olunub.

Tərcüməçilər Leonid Sokolovun hekayələrini Başqırdıstan Yazıçılar Birliyində təqdimatını keçirməyi planlaşdırır. Buna görə şair və ədəbiyyatşünas, Başqırdıstanın müasir çoxmillətli ədəbi cərəyanlarının bilicisi Knyaz Qoçağın Ufaya səfəri gözlənilir.

 

Bu gün Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasında 20 Yanvar faciəsi qurbanlarının xatirəsinə həsr olunmuş anım tədbiri təşkil olunacaq. Mədəniyyət Nazirliyi və Filarmoniyanın birgə təşkilatçılığı ilə keçiriləcək tədbir faciənin 32-ci ildönümü münasibətilə təşkil olunmuş silsilə tədbirlər çərçivəsində reallaşacaq.

Tədbir vətənpərvərlik ruhunda bəstələnmiş əsərlərin yer aldığı bədii kompozisiya ilə davam edəcək.

Kompozisiya Üzeyir Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestrinin iştirakı ilə təqdim olunacaq.

Bu il bir sıra yazıçı, şair və aktrisaların, həmçinin bədii əsərlərin, musiqi albomlarının, hər bir kinosevərlərin mütləq baxmalı olduğu filmlərin 100 yaşı tamam olur.

 

AzərTAC xəbər verir ki, sıralanmaya görə yüzlərlə müəllifin adını çəkmək olar, çünki 1922-ci il dünya ədəbiyyatında mühüm il olub. Məhz həmin il Fransada kitab satışı və çapı ilə məşğul olan Silvia Biç irland yazıçısı Ceyms Coysun o dövrün bütün ədəbi konvensiyalarını pozan və müasirliyin simvoluna çevrilən “Uliss” romanını nəşr edib.

“Siqaret çəkərək gözləyirəm” adlı tanqonun yaranmasından 100 il ötsə də, 1972-ci ildə buraxılmış və yarım əsr yaşı olan, say etibarı ilə daha çox musiqi vallarının adını çəkmək olar. Bunların arasında “Yes” rok qrupun “Close to the edge”, “Deep Purple” qrupun “Machine head” kimi rok musiqisinin şah əsərlərini və ispan dilində Argentinanın “Sui Generis” rok qrupunun "Vida" albomunu göstərmək olar.

Pop musiqisinə gəldikdə isə Maykl Ceksonun 14 yaşında ikən buraxdığı “Got to be there” albomunu xatırlatmaq yerinə düşər.

1972-ci il ispan popunda da silinməz iz qoyub, çünki Nino Bravonun son iki albomu - “Un beso y una flor” və “Mi Tierra” məhz həmin ildə buraxılıb.

Bu il həm də 1990-cı ildə vəfat edən, 50-60-cı illərin ən gözəl Hollivud aktrisalarından biri Ava Qardnerin anadan olmasının yüz illiyi tamam olur.

1922-ci il ədəbi mühitdə də yeni əsərlərin çapı ilə yadda qalıb. Belə ki, həmin ildə bütün dünyada əks-səda yaradan iki şeirlər toplusu - T.S. Eliotun “Boş dünya” və Sezar Vayexonun “Trilce” əsərləri də nəşr olunub. Eynilə, bu il 1998-ci ildə ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı almış Portuqal yazıçısı Xose Saramaqonun 100 yaşı tamam olur.

Müxtəlif janrlarda 100-dən artıq əsər yaradan türk yazıçısı Rəşad Nuri Güntəkin “Çalıquşu” romanını 1922-ci ildə bitirib. Əsərin qəhrəmanı Fəridənin - Çalıquşu simasında çətin və məşəqqətli həyat tərzinə baxmayaraq, öz məhəbbətinə sədaqət hissini qoruyub saxlayan əsl türk qızının obrazı bədii ustalıqla qələmə alınıb.

“Molla Nəsrəddin” jurnalının yaranmasından 116 il ötsə də jurnalın Bakıdakı ilk nəşri 100 il bundan öncəyə təsadüf edir. Yarandığı gündən Tiflisdə, sonra Təbrizdə (cəmi 8 nömrə) çap olunan jurnal 1922-ci ildən Bakıda fəaliyyətini davam etdirib.

Cari ildə xatırlanacaq filmlər arasında alman rejissoru Fridrix Vilhelm Murnaunun 1922-ci ildə premyerası olan və ilk dəfə Drakula hekayəsi əsasında çəkilmiş “Dəhşət simfoniyası, Nosferatu” adlanan ekran əsəridir.

1922-ci il Azərbaycan kino sahəsində də yaddaqalan iz qoyub. Məhz həmin il “Suraxanı neft mədənlərində yanğın” adlı sənədli filmin çəkilişləri tamamlanıb. Filmdə Suraxanı neft mədənlərində baş verən yanğından, onun söndürülməsində neftçilərin və yanğınsöndürənlərin fədakarlığından danışılır.

Böyük ekranlara çıxmasının 50 illiyi bu il tamam olacaq “qanqster” kinosunun klassiki sayılan Frensis Ford Koppolanın “Xaç atası” filmi də ən çox yaddaqalan ekran əsərlərindəndir.

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.