Şuşada Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə keçirilən “Postmünaqişə humanitar gündəliyinin inkişaf etdirilməsi: mədəni mühitin canlandırılması yolu ilə davamlı inkişaf” adlı beynəlxalq konfransın iştirakçıları birgə müraciət yayıblar.

Həmin müraciətdə deyilir:

“Biz, Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı və 2023-cü il üçün “Türk dünyasının mədəniyyət paytaxtı” Şuşada təşkil olunan “Münaqişədən sonrakı humanitar gündəliyin inkişafı: mədəni mühitin canlandırılması yolu ilə davamlı inkişaf” mövzusunda beynəlxalq konfransın iştirakçıları, xüsusilə postmünaqişə vəziyyətlərində davamlı inkişafın təmin edilməsində mədəni dirçəlişin və mədəni mühitin qorunmasının əhəmiyyətini bir daha təsdiqləyirik;

Azərbaycanın bu mühüm beynəlxalq konfransa Şuşada ev sahibliyi etmək təşəbbüsünü alqışlayırıq. Azərbaycan Hökuməti bütün region üçün uzunmüddətli sabitlik və dayanıqlı inkişaf üçün yeni imkanları nəzərdə tutan hərtərəfli və iddialı humanitar gündəm müəyyən etmişdir. Biz Azərbaycan hökumətinin münaqişədən zərər çəkmiş Azərbaycanın mədəni, dini və təbii irsinin dirçəldilməsi və bərpasına, infrastrukturun yenidən qurulmasına yönəlmiş münaqişədən sonrakı davamlı humanitar səylərini yüksək qiymətləndiririk;

Mədəniyyət münaqişələrdən sonra körpülərin qurulmasında, dialoq və əməkdaşlığın yaradılmasında universal alət kimi tanınır. Biz mədəniyyətlərarası dialoqun dayanıqlı sülhə töhfə verməsində müsbət rolunu vurğulayırıq. İnanırıq ki, beynəlxalq birlik mədəniyyət fəlsəfəsinin sülhün möhkəmlənməsinə töhfəsinin araşdırılmasını ehtiva edən Azərbaycan Hökumətinin BMT-nin Sivilizasiyalar Alyansı və ICESCO ilə birgə tərəfdaşlıqda elan etdiyi “Mədəniyyət naminə sülh” qlobal çağırışı kimi təşəbbüsləri dəstəkləyə bilər.

Mədəni irsin bir parçası olmaq və ondan istifadə etmək hüququ insanların mədəni hüquqlarının tərkib elementini təşkil edir. Biz Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsinin 27-ci maddəsində təsbit edildiyi kimi, hər kəsin cəmiyyətin mədəni həyatında sərbəst iştirak etmək hüququnu vurğulayırıq. Mədəni irsin qorunması bütün dünya xalqları üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir və mənsubiyyətindən asılı olmayaraq, mədəni sərvətlərə vurulan hər hansı zərər silahlı münaqişə zamanı mədəni sərvətlərin qorunması haqqında 1954-cü il Haaqa Konvensiyasında da öz əksini tapdığı kimi bütün bəşəriyyətin mədəni irsinə vurulan zərbə deməkdir. Buna görə də biz mədəni-dini obyekt və abidələrin mənşəyindən asılı olmayaraq hədəfə alınmasını və silahlı münaqişələr zamanı, xüsusən də işğal vəziyyətində, onların məhv edilməsini qətiyyətlə pisləyirik;

Biz BMT-nin 11 nömrəli Dayanıqlı İnkişaf Məqsədinə uyğun olaraq şəhərləri və insan məskənlərini inklüziv, təhlükəsiz, davamlı və dayanıqlı etmək üçün daha yaxşı ekoloji qayğıya və şəhərsalma planına ehtiyac olduğunu təsdiqləyirik. Bu kontekstdə işğaldan azad edilmiş ərazilərdə zəngin və müxtəlif ekosistemlərin qorunmasına da həssaslıqla yanaşan, dağıdılmış şəhər infrastrukturunun Azərbaycan Hökuməti tərəfindən əhəmiyyətli dərəcədə yenidən qurulmasını qeyd etmək lazımdır. Biz, həmçinin müvafiq beynəlxalq sənədlərə, o cümlədən “Sərhəddən keçən su axınlarının və beynəlxalq göllərin mühafizəsi və istifadəsi haqqında” UNECE-nin Helsinki Konvensiyasına uyğun olaraq ətraf mühitin çirklənməsinin nəticələrinin aradan qaldırılmasının vacibliyini vurğulayırıq;

Bununla da, millətlər arasında sülh münasibətlərini qətiyyətlə dəstəkləməklə yanaşı, mədəni-dini və təbii irsin qorunmasının vacibliyini vurğulayaraq və BMT-nin 2030-cu il Gündəliyinin müvafiq məqsədlərinə sadiqliyi təsdiq edərək - biz, Şuşa konfransının iştirakçıları, beynəlxalq birliyə müraciət edərək, Azərbaycan Hökumətinin postmünaqişə dövründə infrastrukturun və dağıdılmış tarixi abidələrin bərpasına, mədəniyyətin və irsin dirçəldilməsinə yönəlmiş humanitar təşəbbüslərinə birmənalı və qəti dəstəyini verməyə çağırırıq. Bu kontekstdə biz beynəlxalq birliyi etimadın möhkəmləndirilməsi tədbirlərinə, mədəni-dini və təbii irsin canlandırılmasına və postmünaqişə uğurlu barışıq modellərinin təşviqinə yönəlmiş səylərə dəstək olmağa çağırırıq”.

Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyində Mədəniyyət Nazirliyinin təşəbbüsü və təşkilatçılığı ilə reallaşan “Dmitri Sitkovetski ilə görüşlər” adlı layihə çərçivəsində növbəti tədbir keçirilib. 

Muzeyin direktoru Əməkdar mədəniyyət işçisi Alla Bayramova çıxış edərək Dmitri Sitkovetskinin sənət yolu haqqında danışıb.

Londonda yaşayan dünyaşöhrətli musiqiçi Dmitri Sitkovetski açıq mühazirə ilə çıxış edib. O, mühazirəsində dünyanın ən məşhur skripka ifaçıları, onların bu sənətdə olan əzəməti, mövqeyi haqqında qiymətli məlumatlar paylaşıb. D.Sitkovetski mühazirəsindən sonra görüş iştirakçılarının suallarını cavablandırıb.

Qeyd edək ki, Dmitri Sitkovetski Bakıda musiqiçi ailəsində anadan olub. Ü. Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyası nəzdində xüsusi istedadlar üçün açılmış məktəbdə ilk musiqi təhsili almış dahi pianoçu, qocaman sənətkar Bella Davidoviçin və skripka ifaçısı Yulian Sitkovetskinin oğludur.

Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə Türkiyənin İzmir şəhərində Ege Universitesi Dövlət Türk Musiqi Konservatoriyasında Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasının "Gənclərə dəstək" layihəsi çərçivəsində görkəmli bəstəkar Fikrət Əmirovun 100 illiyinə həsr olunmuş konsert keçirilmişdir. 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, konsertdə dahi bəstəkar Fikrət Əmirovun əsərləri səslədirilmişdir. Konsertin solistləri "Gənclərə dəstək" layihəsi iştirakçıları, respublika və beynəlxalq müsabiqələr laureatları, prezident təqaüdçüləri idi. Qeyd edək ki, layihənin rəhbəri Xalq artisti, Filarmoniyanın direktoru Murad Adıgözəl-zadə, koordinatoru isə musiqişünas Ayla Kərimova-Zəkəriyyədir.

*

Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə İzmir şəhərində Suat Taşer Sanat Mərkəzində Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasının "Gənclərə dəstək" layihəsi iştirakçılarının "Şuşa ili" çərçivəsində konserti də keçirilmişdir.

Proqramda respublika və beynəlxalq müsabiqələr laureatları Nurlanə Abdullazadə (vokal), Zümrüd Məmmədova (xanəndə), Zəminə Babayeva Yalçın (qanun), Nuranə Əliyeva (piano), Elçin Hetəmli (tar), Surə Rüfət (violin) və Azərbaycan Milli Konservatoriyasının baş müəllimi, prezident mükafatçısı, Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasının Xalq Çalğı alətləri orkestirinin artisti qanun ifaçısı Natəvan Həsənova və onun tələbələri İlkanə Cəfərova, Təhminə Əlixanova, Ülviyyə Dadaşova, Zilhiccə İsmayılova tamaşaçılara biri birindən gözəl ifalar təqdim etdilər. Bütün iştirakçıları konsertdə Azərbaycan Respublikasının Əməkdar artisti Nərgiz Əliyeva müşayiət edirdi.

Tədbirin koordinatorları - Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasının quruluşçu rejissoru, musiqişünas Ayla Kərimova-Zəkəriyyə və Ege Universitesi Dövlət Türk Musiqi Konservatoriyasının doktorantı, qanun ifaçısı Zəminə Babayeva Yalçın idi. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, Zəminə Babayeva Yalçın ilk azərbaycanlı qanun ifaçısıdır ki xaricdə “Türkiyə və Azərbaycan musiqisində qanun ifaçılığı” adlı kitabını nəşr etdirib.

Konsertin sonunda Zümrüd Məmmədovanın ifasında “Qarabağ şikəstəsi” səslədirilmişdir və iştirakçılar diplom və təşəkkürnamələr ilə təltif olunmuşdurla. “Halk Eğitimi  Merkezi”nin direktoru Suat Korkmaz "Gənclərə dəstək" layihəsinin təşkilatçılarına, Mədəniyyət Nazirliyi və Akademik Filarmoniyaya təşəkkürünü bildirib.

Qeyd edək ki, M.Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyası rəhbərliyinin təşəbbüsü və Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi ilə "Gənclərə dəstək" layihəsi 2016-cı ildən həyata keçirilir. Ötən müddətdə gənc musiqiçilərə sənət yolunda dəstək olan layihə üzrə çoxsaylı konsertlər təşkil edilib.

Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi ilə birgə Şuşa şəhərində təşkil etdiyi “Postmünaqişə dövründə humanitar gündəliyin inkişafı: mədəni mühitin canlandırılması yolu ilə davamlı inkişaf” mövzusunda beynəlxalq konfrans başa çatıb. 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, iki gün davam edən konfrans çərçivəsində bir neçə plenar sessiya keçirilib. Beynəlxalq layihənin qonaqları sırasında ICESCO-nun baş direktoru Salim bin Məhəmməd əl-Malik, Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasının (Türk Şurası) Baş katibi Bağdad Əmrəyev, Maltanın UNESCO üzrə Milli Komissiyasının sədri Raymond Bondin, BMT-nin Sivilizasiyalar Alyansının ali nümayəndəsi Migel Anhel Moratinos, Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Günay Əfəndiyeva və digər rəsmilər iştirak ediblər.

Mayın 20-də keçirilən konfransın üçüncü plenar sessiyası “Keçmiş problemlər - gələcək perspektivlər: urbisid kontekstində irsin idarə olunması siyasətinin tətbiqi” mövzusuna həsr edilib. 

Sessiyada mədəni irs üzrə ekspert Alessandro Bianki, Şuşa Şəhəri Dövlət Qoruğu İdarəsi İdarə heyətinin sədri Məftun Abbasov, “Romualdo Del Bianko” fondunun baş katibi Simone Ciometti, “Cultural Futures LLC” təşkilatının direktoru Terri Sandel, Tarixi Yerlər və Abidələrin Mühafizəsi Şurası – ICOMOS-un Azərbaycan Milli Komitəsinin prezidenti Sədaqət Davudova, “Viafrancigena” mədəni marşrutu elmi komitəsinin üzvü Kristian Şule çıxış ediblər.

Çıxışlarda bildirilib ki, Şuşa nəinki Azərbaycan üçün, həm də region üçün mühüm əhəmiyyətə malik bir şəhərdir. Qeyd edilib ki, Azərbaycan dövləti tərəfindən Qarabağda həyata keçirilən bərpa prosesi dünya üçün yeni bir nümunədir və burada öyrəniləsi çoxlu dərslər var. 

Diqqətə çatdırılıb ki, mədəni fəaliyyətlər, eyni zamanda, ölkədə turizmin inkişaf etməsinə böyük töhfə verir. Tarix və irs mədəni bərpanın əsasıdır. Məhz tarixi bilgilər əsasında ərazi haqqında geniş təsəvvür əldə edilir.

Panelin sonunda iştirakçıların sualları cavablandırılıb.

Günün ikinci yarısında sayca dördüncü - sonuncu plenar sessiya keçirilib. Sessiyada “Yerli və regional icmalarda dayanıqlı həyat tərzinin dəstəklənməsi ilə ekosistemlərin qorunması” mövzusunda müzakirələr aparılıb. Plenar sessiyada İslam dünyası təhsil, elm və mədəniyyət təşkilatının (ICESCO) “Dayanıqlı və ağıllı şəhərlər” layihəsinin koordinatoru Fuad El Ayni, BMT-nin ərzaq və kənd təsərrüfatı təşkilatının mərkəzi Asiya üzrə subregional ofisinin eksperti Kaan Evren Basaran, Biomüxtəliflik, qorunan ərazilər, vəhşi təbiətin mühafizəsi və digər ekoloji problemlər üzrə ekspert Hartmurt Müller, Biomüxtəliflik və ekosistem xidmətləri üzrə hökumətlərarası elm-siyasəti platformasının (BEXHP/ IPBES) nümayəndəsi Rövşən Abbasov çıxış ediblər. 

Natiqlər bildiriblər ki, “Ağıllı şəhər” konsepsiyası modern dünyada mühüm əhəmiyyətə malikdir və bu kimi şəhərlərin yaradılması, inkişafı insanların yaşam şəraitinə müsbət təsir göstərəcək. Eyni zamanda, bununla bağlı müxtəlif təlimlər keçirilməlidir. 

Diqqətə çatdırılıb ki, dünyada baş verən iqlim dəyişikliyinin aclıq və digər resursların məhdudlaşmasına səbəb olur. Qarabağda ətraf mühitin yaşıllığı, havanın təmizliyi insanda pozitivlik yaradır və bu regionun yaşıllığı ətraf mühitə öz təsirini göstərir. Azərbaycanın gözəl, mükəmməl ərazi sistemi var. “Ağıllı kənd” layihəsinin həm ekosistem üçün, həm də modern texnologiyalardan istifadə üçün gözəl plan olduğu vurğulanıb. 

Panelin sonunda iştirakçıları maraqlandıran suallar cavablandırılıb və bağlanış mərasimi keçirilib. 

Beynəlxalq konfransın bağlanış tədbirində Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin rəisi Azad Cəfərli iki gün keçirilən tədbirin əhəmiyyətini qeyd edib, müzakirə olunan mövzuların perspektivliyini diqqətə çatdırıb. Qeyd edib ki, postmünaqişə mövzusu birgə düşünməyə vadar edir və müzakirə edilən məsələlər öz müsbət nəticəsini verəcək.

Tədbirin sonunda beynəlxalq konfransın iştirakçıları birgə müraciət yayıblar.

Daha sonra qonaqlar üçün Şuşa şəhərinə ekskursiya təşkil edilib. Qonaqlar şəhərin dağıdılmış obyektləri, mədəni irs nümunələrinə qarşı erməni vandalizminin şahidi olublar. 

Beynəlxalq konfrans çərçivəsində, həmçinin mədəni proqram da təqdim olunub. Proqramda Azərbaycan xalq rəqsləri, muğam və xalq musiqisi nümunələri ifa edilib.

Beynəlxalq konfransın bağlanış tədbirində Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin rəisi Azad Cəfərli  iki gün keçirilən tədbirin əhəmiyyətini qeyd etdi. İştirakçılara təşəkkür edərək müzakirə olunan mövzuların perspektivliyini diqqətə çatdırdı. 

Qeyd etdi ki, postmünaqişə mövzusu birgədüşünməyə vadar edir. Ümid edirəm ki, müzakirə edilən məsələlər öz müsbət nəticəsini verəcəkdir.

Daha sonra qonaqlar üçün  Şuşa şəhərinə ekskursiya təşkil edildi. Qonaqlar şəhərin  dağıdılmış obyektləri, mədəni irs  nümunələrinə qarşı erməni vandalizminin şahidi oldular.  

Beynəlxalq konfrans çərçivəsində həmçinin mədəni proqram da təqdim olundu. Proqramda Azərbaycan xalq rəqsləri, muğam və xalq musiqisi nümünələri təqdim edilib. Xarici qonaqlar ölkəmizin zəngin mədəniyyəti ilə tanış oldular.

Günün fotosu: Time-ın versiyasında Zelenski ilin ən nüfuzlu adamı seçilib

Ukrqyna prezidenti Vladimir Zelenski Time jurnalı oxucularının versiyasında 2022-ci ilin ən nüfuzlu adamı seçilib. 

Siyahı jurnalda mayın 23-də dərc ediləcək.

Foto: Euronews

Tofiq Məlikli “Vaqon”da Dağlarca ilə poeziya və həyat söhbətləri... –

Fazil Hüsnü Dağlarcanın şeirləri Tofiq Məliklinin təqdimatında

Janrın sərhədlərinə sığan və sığmayan mətnlər – Azər Turanın qurultayqabağı publisistika məruzəsi

Vaqif Yusifli – Hekayəçi (Təranə Vahidin yaradıcılığı haqqında)

Gülxani Pənah – Taleyin yazısı... (Rəsul Rza haqqında)

Cavanşir Yusifli – Müharibədən necə yazmalı... (Orxan Həsəninin “Qırmızı ayaqqabılar” hekayəsi haqqında)

İlqar Fəhmi – Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin regional bölmələrinin və internet resurslarının fəaliyyəti haqqında məruzə

Rahid Ulusel – Vaqif Bəhmənli – özü və sözü barədə

Mahirə Quliyeva – Natəvan qədərli şairə

Sayman Aruz - Praktik irfanda insan azadlığı, ya ixtiyar məsələsi

Kənan Hacı – Sözə çevrilmiş səs. İki səs, bir söz ustadının xatirəsinə (Xanəndə Mirzə Güllər haqqında)

“Həqiqəti yazmaq asan məsələ deyil...” – “Fikir bucağı”nın qonağı şair Oqtay Şamildir (Söhbətləşdi: Tural Cəfərli)

Səddam Laçın – “Öldürən qəbirlər” (Hekayə)

Rəvan Cavid – Roman və ya miflərin tale oyunu (Şamxal Həsənovun “Səs və ya qırmızı” romanı haqqında)

Aləmzər Əlizadə - Mən də şükür deyirəm (Rəşad Məcidin “Səbəbi sənsən” kitabı haqqında düşüncələr)

Əlövsət Bəşirli – “Üzlərdə təbəssüm” (Hekayə)

Həmçinin bu sayımızda Nəriman Həsənzadə, Barat Vüsal, Sərvaz Hüseynoğlu, Elnur Uğur, Rafiq Oday, Zaur Ustac, Tural Turan, Kəmaləddin Qədim, Məhyəddin Məhərrəmoğlu və Zahid Avşar Eloğlunun şeirlərini oxuya biləcəksiniz.

Mənbə: Edebiyyatqazeti.az

Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı Şuşada “Münaqişədən sonrakı humanitar gündəliyin inkişafı: mədəni mühitin canlandırılması yolu ilə davamlı inkişaf” mövzusunda beynəlxalq konfrans keçirilib.

Konfransın dördüncü və sonuncu plenar sessiyasında “Yerli və regional icmalarda dayanıqlı həyat tərzinin dəstəklənməsi ilə ekosistemlərin qorunması” mövzusunda müzakirələr aparılıb. Plenar sessiyada spikerlər - İslam dünyası təhsil, elm və mədəniyyət təşkilatının (ICESCO) “Dayanıqlı və ağıllı şəhərlər” layihəsinin koordinatoru Fuad El Ayni, BMT-nin ərzaq və kənd təsərrüfatı təşkilatının mərkəzi Asiya üzrə subregional ofisinin eksperti Kaan Evren Basaran, Biomüxtəliflik, qorunan ərazilər, vəhşi təbiətin mühafizəsi və digər ekoloji problemlər üzrə ekspert Hartmurt Müller, Biomüxtəliflik və ekosistem xidmətləri üzrə hökumətlərarası elm siyasəti platformasının (BEXHP/ IPBES) nümayəndəsi Rövşən Abbasov çıxış ediblər. 

Konfransda çıxış edənlər bildiriblər ki, “Ağıllı şəhər” konsepsiyası modern dünyada mühüm əhəmiyyətə malikdir və bu kimi şəhərlərin yaradılması, inkişafı insanların yaşam şəraitinə müsbət təsir göstərəcək. Eyni zamanda bununla bağlı müxtəlif təlimlər keçirilməlidir. 

Diqqətə çatdırılıb ki, dünyada baş verən iqlim dəyişikliyinin aclıq və digər resursların məhdudlaşmasına səbəb olur. Qarabağda ətraf mühitin yaşıllığı, havanın təmizliyi insanda pozitivlik yaradır və bu regionun yaşıllığı ətraf mühitə öz təsirini göstərir. Azərbaycanın gözəl, mükəmməl ərazi sistemi var. “Ağıllı kənd” layihəsinin həm ekosistem üçün, həm də modern texnologiyalardan istifadə üçün gözəl plan olduğu bildirilib. 

Panelin sonunda iştirakçıları maraqlandıran suallar cavablandırılıb və bağlanış mərasimi keçirilib.